خانواده ایرانی و مسائل اجتماعی
1.44K subscribers
234 photos
43 videos
101 files
482 links
علی نوری؛
دکترای جامعه شناسی(مسائل اجتماعی)؛
مدرس دانشگاه و پژوهشگر آسیب های اجتماعی؛
دبیر گروه خانواده انجمن جامعه‌شناسی ایران؛
مدرس دوره ها و کارگاههای آموزشی؛
مسائل خانواده و مشاوره تحصیلی؛
کتاب ها: جامعه شناسی و کلیات روش تحقیق

ID: @nouri_ali20
Download Telegram
چکیده بحث من در همایش خانواده مقاوم

مروری بر سیاست خانواده در چند کشور
فاطمه موسوی ویایه- دکترای جامعه‌شناسی

🔹 سیاست خانواده بخشی از سیاست اجتماعی و شامل مجموعه اقدامات دولت است که با قصد حمایت از خانواده، ارتقای سطح رفاه خانواده و مستحکم نمودن روابط درون خانواده طراحی و اجرا می‌شود. سه عامل اصلی بر چگونگی سیاست خانواده هر کشور تاثیر دارند: الف) زمینه تاریخی، فرهنگی و نوع خانواده، ب) شرایط اقتصادی و اجتماعی مدرنیزاسیون در کشور و ج) نظام ارزشی و منابع در دست دولت. البته باید عامل فرعی ولی مهم رویه سازمان‌های بین‌المللی و مصوبات آنها را هم در نظر داشت.

🔹خانواده نهاد پایه‌ای در هر جامعه‌ای است اما در هر کشور زمینه تاریخی و فرهنگی خانواده متفاوت است. گوران تربون هفت شکل خانواده ماقبل مدرن را متمایز می‌کند: ۱. خانواده مسیحی/ اروپایی مبتنی بر قانون رمی، ۲. خانواده مسلمان خاورمیانه که در آن نظام خویشاوندی بسیار مهم است، ۳. خانواده جنوب آسیا در هند، نپال و پاکستان که بیش از سایر فرهنگ‌ها زن‌ستیز است،۴. خانواده شرق آسیا که بنا بر فرهنگ کنفوسیوسی روابط پدر/پسر و پدرسالاری در آن مهمترین رابطه اجتماعی است، ۵. خانواده جنوب آسیا/مالایی که بیش از سایر اشکال خانواده منعطف و سازگار است، ۶. خانواده جنوب آفریقا که علیرغم مردسالاری، مادرمحور است و زن ستون خانواده است ۷. خانواده کرول در آمریکای جنوبی که در تضاد بین فرهنگ اروپایی و بومی آشفتگی روابط جنسی و تعهد کمتر به ازدواج از مشخصه‌های آن است. این انواع خانواده در زمینه مفهوم ازدواج، انحصار روابط جنسی در ازدواج، چندهمسری و جایگاه فرزندان حاصل ازدواج‌های مختلف، نوع ارث بری فرزندان، پیوند با شبکه خویشاوندی، پدرسالاری و جایگاه زن تفاوت دارند.

🔹شرایط اقتصادی و اجتماعی و سطح توسعه‌یافتگی هر کشور، مشکلات جدیدی به وجود می‌آورد، تغییرات نهاد خانواده به تبع تغییر در ساختارهای کلان اجتماعی و مدرن شدن جامعه (افزایش شهرنشینی، رشد فردگرایی، تغییر ارزش‌های اجتماعی) رخ داده‌اند و چندین شاخص دارند: نظم جنسیتی تغییر کرده و به سمت برابری جنسیتی و افزایش قدرت زنان سیر می‌کند. تمایل به داشتن فرزند کاهش یافته است و اساسا میان لذت جنسی و تولیدمثل تمایز به وجود آمده. طلاق آسان‌تر شده است و درصد خانواده‌های تک والد افزایش یافته. کالایی شدن خدمات مراقبت افزایش یافته و اکنون بازار بسیاری از این نوع خدمات را ارائه می‌کند. تفاوت نسلی بین والدین و فرزندان افزایش یافته و با بالاتر رفتن امید به زندگی تمایل فرزندان برای مراقبت از والدین سالمند کاهش یافته است در حالی‌که درصد زنان سالمند افزایش یافته است. البته حتی زمانی که کشورها از نظر نوع خانواده و زمینه تاریخی/فرهنگی و سطح توسعه‌یافتگی شبیه هستند، لزوما مشکلات و مسائل یکسانی ندارند و اهداف سیاست‌گذاری مشابهی پیدا نمی‌کنند. به عنوان مثال تعدادی از کشورهای اروپایی و آمریکا که با موج مهاجرت بین‌المللی روبرو هستند دغدغه‌های متفاوتی دارند.

🔹منابع در اختیار، اراده و نظام ارزشی دولت یکی از متغیرهایی است که سمت و سوی بسته سیاست خانواده را مشخص می‌کند. در حالی که حمایت از افراد ناتوان (بی‌بضاعت و دارای معلولیت) یکی از وظایف دولت‌ها دانسته می‌شود دو رویکرد اصلی در حمایت از خانواده وجود دارد، رژیم‌های رفاهی با سیاست‌های خانوادگی‌گرا نه تنها خانواده را مجبور به برآورده‌ساختن نیازهای رفاهی اعضایش ساخته، بلکه شهروندان را نیز مجبور می‌کند تا نیازهای مراقبتی خود را از طریق خانواده خود تأمین نمایند. در نقطه مقابل، سیاست‌های خانوادگی‌زدا بر نقش حوزه عمومی در تأمین نیازهای مراقبتی تأکید دارند. تمام بزرگسالان وظیفه دارند تا به اشتغال بپردازند و وظایف مراقبتی از خانواده بیرون می‌آیند و کالایی می‌شوند؛ یعنی در عرصه عمومی توسط دولت یا بازار تامین می‌شوند. در چنین شرایطی دولت‌ها به دنبال آن هستند که مشارکت زنان و به‌ویژه مادران در بازار کار را بیشتر کرده و همزمان نرخ فرزندآوری را افزایش داده یا حداقل حفظ نمایند. این امر مستلزم فراهم کردن ایجاد تعادل بین کار و خانواده و فراهم کردن امکانات نگهداری از کودکان در ساعات روز و.. است تا زنان ناچار نباشند بین اشتغال و وظایف مراقبتی انتخاب کنند.

🔹روند تغییرات جهانی به شکلی است که سیاست‌های خانواده به سوی برابری جنسیتی در حقوق خانواده و اشتغال زنان همگرا شده‌اند. درس گرفتن از تجربه سیاست‌گذاری خانواده در سایر کشورها مفید است البته در کشور ما اجماع گفتمانی درباره سیاست مطلوب خانواده شکل نگرفته است.

@women_socialproblems
📔رازهای رسیدن به تفاهم در خانواده

با حضور:
#دکتر_شکوه_نوابی_نژاد
#دکتر_حسین_حیدری


دبیر نشست:
#دکتر_علی_دربانی

🗓 دوشنبه 21 خرداد 1403 ساعت 15/30

🏡سالن خیام

🔹برنامه به صورت حضوری برگزار می گردد.

🔹ورود برای عموم آزاد و رایگان است.

💢انجمن ایرانی مطالعات زنان💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht
عناوین دوره ها و کارگاههای آموزشی
https://t.me/iranian_familyy
📷 گزارش تصویری نشست تغییر الگویی نظام خانواده در ایران

🗓شنبه 19 خرداد 1403

عکاس: عاطفه حصارکی زاد

🏡سالن خیام

💢انجمن جامعه شناسی ایران💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht
Audio
گروه علمی تخصصی جامعه‌شناسی خانواده برگزار کرد:
نشست «تغییر الگویی نظام خانواده در ایران»

سخنران اول؛ دکتر عالیه شکربیگی:
ازدواج مجدد و سازگاری فرزندان طلاق در خانواده های چند والد:
تاملی بر الگوهای در حال تغییر در ساخت زندگی خانوادگی


سخنران دوم؛ فریده ملاعسگری:
درباره تجربه زیسته دختران خودسرپرست

سخنران سوم؛ دکتر بی‌تا مدنی:
درباره دیالکتیک ریخت و ساخت در خانواده ایرانی

مدیر نشست: دکتر فاطمه موسوی ویایه
در خانه اندیشمندان علوم انسانی، ۱۹ خرداد ۱۴۰۳
https://t.me/iranian_familyy
خانواده ایرانی و مسائل اجتماعی
۲۰۲۴۰۶۰۸_۱۹۰۱۰۶.mp4
سلام دوستان گرامی
خوشحال میشم نظر شما رو درباره نکاتی که مطرح کردم، بدونم و بهره ببرم.
نامه ای به رئیس جمهور آینده: در باب نابرابری جنسیتی

زینب نصیری
مددکار اجتماعی و مدیرکل سابق سلامت شهرداری تهران
 
🔹روز گذشته شورای نگهبان اسامی نامزدهای چهاردهمین دوره ریاست جمهوری را اعلام کرد و متاسفانه باز هم مانند تمامی ادوار گذشته هیچ زن کاندیدایی در بین اسامی دیده نمی شود. این در حالی است که در شرایط نابرابر کسب مناصب مدیریتی، کسب شرایط احراز برای کاندیداتوری زنان در انتخابات ریاست جمهوری بسیار سخت تر و در شرایط نابرابری با مردان قرار دارد. معدود زنانی هم که با تمام این نابرابری ها و سقف های شیشه ای می توانند 4 سال سابقه تصدی در مقامات سیاسی موضوع ماده الف، ب و ج قانون مدیریت خدمات کشوری را احراز کنند، با سوء برداشت از واژه "رجال" در اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی از احراز صلاحیتشان امتناع می گردد.

🔸با علم به این نکات، ضمن اعتراض به عملکرد شورای نگهبان در اعمال مکرر این نابرابری جنسیتی، همچنان در باب مسائل اجتماعی ایران به رئیس جمهور آینده خواهم نوشت. با امید به آنکه در بین افراد باقیمانده از تیغ شورای نگهبان، افرادی که دغدغه ایران را دارند به این مسائل توجه کرده و آن ها را در پیش بینی برنامه و اقدامات خود بکار گیرند. به امید ایرانی برای همه ایرانیان، با انتخاب رییس جمهوری که اکثریت مردم و نه اقلیتی بی توجه به تکثر و تنوع سنی، جنسیتی، قومی، دینی و ... را نمایندگی می کند.

آقای رییس جمهور
نابرابری محصول سیاست گذاری نادرست و انحصار در دسترسی به منابع، امکانات، موهبت ها و فرصت ها توسط افراد و گروههای مختلف است و نابرابری جنسیتی یکی از بارزترین وجوه نابرابری است که زنان در ابعاد و درجات مختلف در طول زندگی خود تجربه می کنند. حالا که جنابعالی در بستر این نابرابری جنسیتی مشهود به عنوان کاندیدای چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری انتخاب شدید و در سایه مدیریتی مردانه همچنان نیازی به رقابت با توانمندی های زنان کارآمد ندارید، پیشنهاد میکنم به مسئله نابرابری حساس بوده و ضمن تلاش برای ساختن ایرانی برای همه ایرانیان و فارغ از انواع نابرابری، از هم اکنون به بهره گیری حداکثری از زنان در کابینه خود بیندیشید.
 
آقای رییس جمهور
نابرابری جنسیتی نه تنها در ابعاد مختلف زندگی زنان سایه انداخته است بلکه کشور و جامعه نیز خود را از ظرفیت واقعی نیمی از جمعیت خود محروم کرده است. نرخ اشتغال زنان و مردان بسیار متفاوت است و زنان بخش عمده ای از نیروی کار غیرفعال را تشکیل می دهند. ساختار مردانه کشور، به طور مکرر انواع نابرابری های جنسیتی را برساخت و بازتولید می کند. نابرابری در بازارکار، ماهیتی جنسیتی دارد. سهمیه بندی های جنسیتی سال های اخیر در فضای آکادمیک، به نابرابری جنسیتی در حوزه آموزش دامن زده است. نابرابری های حقوقی، محدود شدن عاملیت زنان بصورت رسمی(قوانین) و غیررسمی(  ناشی از فرهنگ و نهادهایی چون خانواده) و نابرابری در حق داشتن سبک زندگی، نابرابری و تبعیض در سیاست گذاری و حمایت از ورزشکاران زن، ارزیابی عملکرد شغلی زنان بدون توجه به شرایط چند نقشی آن ها در خانه و خانواده و ... سلامت روان زنان را در معرض انواع آسیب ها قرار داده است.

نابرابری های ساختاری در دسترسی به ثروت و قدرت که آن را می توان متاثر از سیاست گذاری کاملا مردانه و فقدان در نظرگرفتن نیازها و توانمندی های زنان در برنامه ها و سیاست ها دانست، زنان را کاملا نامرئی کرده است!

سقف های شیشه ای مانع انتصاب زنان به مناصب ارشد مدیریتی شده است، در معدود شرایطی هم که زنان به سطوح بالای مدیریتی می رسند، به رسمیت شناختن آن ها  با مردانه عمل کردن و عمل به مثابه یک مرد همراه می شود.
             
آقای رییس جمهور
اگر قصد دارید رییس جمهوری موفق در حوزه کاهش نابرابری های جنسیتی بوده و از حمایت نیمی از جمعیت این کشور برخوردار باشید، اصلاح ساختارهای نابرابر، رفع تبعیض های جنسیتی و موانع در زمینه اشتغال، آموزش، اقتصاد، سیاست و دسترسی به فرصت های برابر می بایست در اولویت رویکردی و سیاستی شما قرار گیرد؛
یکی از اولین نشانه های حرکت در این مسیر را می توان در استفاده از زنان توانمند در کابینه شما جستجو کرد. حضور حداقلی وزرای زن، نه تنها راهگشا نیست، بلکه تداعی کننده مدیریتی مردانه توسط زنان است. رعایت نسبت جنسیتی در کابینه شما و استفاده حداکثری از زنان توانمند و دارای سابقه اجرایی می تواند در کنار وجود رویکردها و برنامه های حساس به نابرابری های جنسیتی، مردم را به دولت آینده امیدوار کند.

https://www.sharghdaily.com/fa/tiny/news-933831