#یادداشت_روز

🔸شاید مشکل از شماست نه بقیه مردم!

فاطمه علمدار

1/روانپزشکی میگفت که راننده اتوبوسی به او مراجعه کرده بود و مشکلش این بود که وقتی مسافران زن از او سوالی میپرسیدند یا میخواستند بلیطشان را بهش بدهند به لحاظ جنسی تحریک میشد و این وضعیت انجام شغلش و زندگی اجتماعی را برایش بسیار دشوار کرده بود.ظاهرا برای مسئله او در روانپزشکی توضیح ساده ای وجود دارد و با مصرف دارویی مشخص قابل درمان است.اینکه آن راننده اتوبوس به این درک ساده رسیده بود که این وضعیت نمیتواند درست باشد و احتمالا مشکلی وجود دارد که برای آن باید به پزشک مراجعه کرد البته نشان دهنده سلامت روان او در بقیه حوزه هاست.

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید

#یادداشت_روز

🔸تبانیِ خطرآفرین

آیدا نوابی

در نظریه ها و رویکردهای انتقادی – فمنیستی همواره بسترهای مردسالار مورد نکوهش قرار می‌گیرد و بیش از هرچیزی رفتارهایی با منشاء ستم و سرکوب از سوی مردان نسبت به زنان اهمیت دارد. این عادت های فمنیستی منجر شده است که ما از خودِ زنان به عنوان همدستان مردسالاری غافل شویم. اشکال این همدستی در فرم های متفاوتی در جامعه وجود دارد. از زمان مری ولستون کرافت این مسئله دغدغه مهمی بوده و تلاش شده که استقلال زنان را به جای وابستگی‌شان به ساختارهای مردسالار جایگزین سازد.

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید

#یادداشت_روز

🔸اختلال در کنش طبیعی یک جامعه

فریبا نظری

تفسیر ذهنی واقعیات بیرون از خود در قالب یک عمل، ساده‌ترین تعریف کنش یک فرد است. آن‌چه کنش را از رفتار متمایز می‌سازد، آگاهی و اراده و معنا برای عملی است که فاعل کنش در انجام آن دارد.
یکی از معروف‌ترین نظریات در تبیین انواع کنش، از سوی ماکس وبر ارائه شده است. وی کنش را به چهار دسته‌ی زیر تقسیم می‌کند:
۱- کنش عقلانی معطوف به هدف
کنشی برنامه‌ریزی شده برای رسیدن به یک هدف مشخص، که در آن هم کنش و هم هدف در سایه‌ی عقلانیت معنا دارد.

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید

#یادداشت_روز

🔸امر عاطفی به مثابه کنش‌ اجتماعی

پنج ملاحظه به بهانه حکم زندان دکتر صادق زیباکلام
عباس نعیمی جورشری

طی دو روز اخیر، خبر دستگیری دکتر صادق زیباکلام در مسیر نمایشگاه کتاب منتشر شد. خبری که سخنگوی قوه قضاییه آن را در راستای اجرای احکام قطعی پرونده های پیشین وی دانست. فارغ از جزییات پرونده های مذکور و چگونگی دادرسی و احکام صادره، مایل هستم چند محور را در باب اصل موضوع طرح کنم که به نظرم اهمیت زمینه ای دارد.
۱. سال ۹۱-۹۲ زمانی که دانشجوی مقطع دکترا بودم آقای دکتر زیباکلام استاد ما بود. بنابراین تجربه زیسته ای مستقیم و نزدیک از او دارم که به موازات درک نظری ام قرار دارد. ایشان شخصیتی مهربان، دوست داشتنی، قوی و دارای مسلکی نیک در تدریس بود؛ بحث آزاد. همان زمان هم گزاره هایی طرح می نمود که مورد اعتراض برخی دانشجوها بود اما مدارا و انبساط رفتاری اش انکار نمی شد.

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید

#یادداشت_روز

🔸کمینه ارزنی درباره دانای توس

اسمعیل خلیلی

دربار و از آن مهم‌تر، فرهنگ سیاسی سامانیان از چند حیث واجد تفاوت عمده با دربار و فرهنگ سیاسی ساسانیان بود؛ از جمله خردگرایی و بالمآل آزاداندیشی.
در عین حال، در مقایسه با دیگر حکومت‌هایی که پس از یورش اعراب در ایران پدید آمدند، از بیشترین شباهت (در زبان، تاریخ‌مندی و سازمان سیاسی) با ساسانیان برخوردار بود. هم آن تفاوت و هم این تشابّه باعث می‌شدند که از بیشترین امکان برای تجدید حکومت ایرانی برخوردار باشد. اما خود این دربار، خاندانها و {اصطلاحا} نخبگانی که با آن همراه بودند، بدین نتیجه رسیدند که شرایط اجتماعی جوامع ایرانی آن عصر نمی‌تواند مهیّا و پشتیبان ایجاد و تداوم حکومت باشد.

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید

#یادداشت_روز

🔸اخلال ارتباطی، صیانت شکست‌خورده

علی ربیعی

بیست و هفتم اردیبهشت روز جهانی ارتباطات و روابط عمومی نامگذاری شده است.
به بهانه این روز، می‌توانیم نگاهی کوتاه به وضعیت ارتباطات جامعه امروز ایران داشته باشیم. ارتباطات مفهومی گسترده است که از جنبه‌های مختلف قابل مطالعه است؛ از تکنولوژی‌های ارتباطی تا میزان ارتباطات، اثربخشی، میزان فهم مشترک از پیام‌های رد و بدل شده، معنایابی‌های مشترک، فاصله‌های ادراکی و…
۱) اثربخشی ارتباطات تابعی از میزان اعتماد در جامعه است. غالب مطالعات و شواهد عینی نشان می‌دهد پیام‌های رسمی اثربخشی فراگیر در جامعه ندارند و گویی پیام‌های تولیدشده از ساختارهای رسمی، تنها برای بخش محدودی از جامعه تولید می‌شوند و فاقد ارتباط معنایی مشترک با اکثریت جامعه هستند.

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران

#یادداشت_روز

🔸در دفاع از جامعه شناسان!

مهران صولتی

بالاخره زخم کهنه سرباز کرد و جامعه شناسان در قاب ضد ملی ترین رسانه کشور به بی اعتنایی نسبت به تحلیل رویدادهای سیاسی متهم شدند. مجری برنامه شمشیر از نیام برکشید و با طرح این پرسش که؛ چرا جامعه شناسان در قبال حضور ده میلیونی مردم در مراسم وداع با ابراهیم رئیسی سکوت کرده‌اند؟ آن‌ها را به بی‌شرفی و بی‌ادبی متهم کرد!
پیش‌تر در یادداشتی به این پرسش پاسخ دادم که؛ چرا جامعه شناسان از دانشگاه اخراج می‌شوند ولی روان‌ شناسان به کار ادامه می‌دهند؟ اکنون اما به نظر می‌رسد که نظام سیاسی یک قدم فراتر نهاده و قرار است به استادان این رشته دیکته کند که باید درباره چه موضوعاتی بیندیشند یا درباره چه رویدادهایی بنویسند!!

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید

#یادداشت_روز

🔸درباره سکوت جامعه شناختی و جامعه شناسی سکوت
آنچه را گفتن نشاید؛ گفتن نباید (ویتگنشتاین)

سید محمود نجاتی حسینی

چیستی و چرایی سکوت جامعه شناختی اصحاب علوم انسانی اجتماعی ایران در قضیه مرگ رییس دولت ۱۳ و همراهان واقعا قابل تامل است.
همین موجب شده تا صدا و سیما هم از این سکوت انتقاد کند.
( دوست گرامی ام در علوم اجتماعی ایران حسن محدثی گیلوایی به یک مورد مهم از دلیل این سکوت جامعه شناختی اشاره کرده است از باب":العاقل یکفیه الاشاره!")
اما واقعا چرا در این قضیه ملی دانش پژوهانی که کارشان و تخصص شان تحلیل اجتماعی مسایل اجتماعی خرد و کلان این جامعه است و گروهی از انان ( هر چند محدود و معدود )نیز به خوبی این وظیفه علمی را هم چون وظیفه معلمی و محققی و روشنفکری شان انجام داده اند و خواهند داد (البته اگر به تیرغیب گرفتار نشوند!)سکوت کرده اند خود جای بحث دارد .

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید

#یادداشت_روز

🔸آیا بی نزاکتی سزاوار پاسخ است؟

عباس نعیمی جورشری

در یکی از برنامه های صداوسیما مجری خانم مطالبی تند و اهانت بار خطاب به جامعه‌شناسان ایرانی بیان نمود. این امر واکنش برحق برخی دانش آموختگان علوم اجتماعی را برانگیخت. در این راستا نکاتی را قابل طرح می دانم:
۱. سوال مبنایی این که آیا جامعه شناسان ایرانی بایستی نسبت به این مطالب واکنش نشان دهند؟
اگر بله چرا و چگونه؟
۲. مطالب مذکور در استودیویی ارایه شده که در بکگراند آن تصویر تعدادی از متفکران و محققان ایرانی دیده می شود. تعدادی جامعه‌شناس و نفراتی متعلق به فلسفه اجتماعی. لحن مجری دارای نوعی عصبیت است که وجهی کینه توزانه را نسبت به اهالی جامعه‌شناسی در یک سطح و نسبت به متفکران منتقد در سطحی بزرگتر القا می نماید. کابرد کلمات نامناسب و اهانت آمیز، لحن را عریان نموده است.

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید

#یادداشت_روز

🔸شباهت رانندگی و کوه‌پیمایی

فریبا نظری

حدود یک سال و اندی از عمر گروه جامعه‌شناسان کوه‌پیما و طبیعت گرد و هم‌نوردی با آن می‌گذرد. زندگی در شهری چون تهران با پیچیدگی‌ها و مشکلات آن در کنار رخدادها و شرایط ناخوشایند اقتصادی و سیاسی و اجتماعی کشور به‌ویژه در دو سال اخیر، انگیزه‌ی رهاشدن در طبیعت و یاری خواستن از منابع انرژی آن را دوچندان نمود.
هم‌نوردی در طبیعت زیبا با این گروه، من و همراهان را هم‌چنان در میدان آموختنی‌های بیشتر به کمک جامعه‌شناسی، به کاوش و درنگ رهنمون ساخته است.
پیش از این در یادداشتی به آموختنی‌های جامعه‌شناسی اشاره کرده‌ام:
دو موضوع در همین راستا توجه مرا بخود جلب کرده است:
۱- بودن در یک گروه و داشتن کنش جمعی چه دستاوردهایی برای افراد آن گروه دارد؟
۲- کوه‌پیمایی ما چقدر به رانندگی مان شباهت دارد؟

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید

#یادداشت_روز

🔸مست عشق با تغییرات ارزشی، فسیل با ناامیدی اجتماعی

علی ربیعی

چند روز پیش در فرصت پیش آمده، فیلم «مست عشق» را به تماشا نشستم. بعد از دیدن فیلم، میزان فروش فیلم و استقبال تماشاگران و تکمیل بودن ظرفیت سانس‌های آن در تمام زمان‌های اکران فیلم، توجه مرا به علت‌ پرفروش بودن دو فیلم اخیر اما در دو ژانر کاملا متفاوت جلب کرد. فارغ از نقش بازیگران یا جلوه‌های ویژه و ... که عوامل معمول جذب مخاطب هستند چه عوامل دیگری، چنین موفقیتی را برای آنها رقم زده است؟
در کنار این بررسی، نگاهی داشتم به فیلم «فسیل» که یکی از رکوردداران فروش سینمای ایران در ژانر طنز و کمدی که حاوی نقد اجتماعی جدی نیز است. فیلم «فسیل» توانست در یک سال متمادی به اکران خود در سالن‌های سینما تداوم دهد و به فروشی تاریخی دست یابد. از این‌رو مناسب دیدم با نگاهی اجتماعی استقبال از این دوفیلم را بررسی کنم.

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید

#یادداشت_روز

🔸نجات‎دهنده واقعا خودِ ما هستیم!

فاطمه علمدار

زین‎العابدین مراغه‎ای زمان محمدشاه متولد شد.مثل خیلی از جوان‎های دیگر،کارش به مهاجرت کشید و40سالش گذشته بود که تبعه روسیه شد که راحتتر بتواند تجارت کند ولی بعد عذاب‎وجدان گرفت و دوباره به تابعیت ایران درآمد و ساکن استانبول شد و همان‎جا هم کتاب سیاحتنامۀ ابراهیم‎بیگ را بصورت گمنام،نوشت.سال‎های پایانی ناصرالدین‎شاه بود و ایرانیان مقیم خارج از کشور برای خودشان اپوزوسیونی بودند که در روزنامه‎های اختر و حبل‎المتین می‎نوشتند و کتاب‎های انتقادی‎ای منتشر می‎کردند که ایرانیان داخلِ کشور اگر داشتندشان جرم بود.سیاحتنامه داستان ابراهیم بیگ نامی است ‎که پدر ایرانی اش ساکن مصر بود ولی تابعیت مصر را نپذیرفته بود و او را با عشقِ به ایران بزرگ کرده‎بود.

ادامه این یادداشت را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
با حمایت انجمن جامعه شناسی از فرهنگ و فرهیختگی حمایت کنید