⭕️بررسی دلایل شکل گیری ادیان ایران باستان

#قسمت_اول
@iran_sarzamin_tanadon
❇️نمی توان از دین زروانی در ایران سخن گفت،چون نه تنها مدرکی مشخص و مکتوب در وجود قطعی دینی به این نام در دست نیست، بلکه روایات و اشارات بسیار پراکنده ی موجود، گواه بر آن است که بیشتر باید از رشته باورهای زروانی سخن گفت که با هر دین و آیینی می آمیخته است، و نه از دینی واحد و مشخص که به نحوی جداگانه وجود داشته و کیش های متعدد از آن سرچشمه گرفته است.
باید نخست دید که مسئله ی بنیادین در باورهای زروانی چیست و چه دیدگاه و ساختار اساطیری ویژه یی را نشان می دهد، تا با دنبال کردن آن دیدگاه و ساختار در میان باورهای ایرانی و جز_ایرانی در آسیای غربی و فرهنگ هند و اروپایی، سرچشمه و منشأ آن را بتوان پیدا کرد.

♦️منابع آگاهی ما در این باره یکی ایرانی،دیگری ارمنی و سریانی و سومین مدارک دین مهری در امپراتوری روم است.
به عبارتی دیگر کهن ترین مدارک ما درباره ی نام زروان محتملآ مدارک نوزی است متعلق به سده ی 12 پ.م. که در آن نام za-ar-wa-an شباهت بسیار با نام زروان دارد.مدارک دیگری نیز داریم که وجود نام این ایزد را پیش از زمان ساسانیان نشان می دهد، از جمله، اوستا و آثار مهری اروپایی؛ اما آگاهی های وسیع ما درباره ی زروان به دوره ی ساسانیان می رسد که مدارک پهلوی، مانوی، ارمنی و سریانی بسیاری را درباره ی زروان و آیین زروانی در دسترس ما قرار می دهد.
این نام در اوستا Zrvān و در پهلوی Zurwān به معنای ''زمان'' است.در عصر اوستایی به عنوان یک ایزد مورد توجه و حتا درجه ی دوم، از آن نشانی نداریم، بلکه به هیأت ایزدی بسیار کم اهمیت در پاره یی از بخش های نوین اوستا نمایان می شود. اما اغلب به عنوان واژه یی غیر مشخص، به معنی زمان آمده است.

❇️از مجموعه ی آگاهی هایی که درباره ی زروان به دست می آید می توان افسانه ی او را چنین خلاصه کرد:
<پیش از آن که چیزی وجود داشته باشد تنها زروان وجود داشت. زروان یک هزار سال به قربانی ایستاد تا مگر او را پسری که نامش هرمزد خواهد بود، زاده شود؛ پسری که آسمان و زمین و آن چه در اوست باید بیافریند. پس از آن هزار سال به اندیشه یی شک آلوده افتاد که آیا این همه قربانی را سودی در بر بوده است و آیا مرا پسری، هرمزد نام، خواهد آمد یا بیهوده کوشیده ام؟ و هنگامی که او بدین اندیشه بود، هرمزد و اهریمن به زهدان وی_ یا زهدان همسر وی_ پدید آمدند، هرمزد از خواست او به داشتن فرزند و اهریمن از شک او.

✅زروان چون از وجود فرزند آگاهی یافت و ظاهرأ، چون دانست که هرمزد به دهانه ی زهدان نزدیک تر است، سوگند خورد که "هر یک زودتر به نزد من آید، سلطنت جهان را بدو خواهم سپرد". هرمزد که از خود زروان پدید آمده بود و از اندیشه ی پدر آگاه بود، در همان زهدان، اهریمن را از اندیشه ی پدر آگاه ساخت. اهریمن، چون داستان را شنید، کوشید پیش از هرمزد از زهدان بیرون شود. ولی هرمزد به دهانه ی زهدان نزدیک تر بود، بدین روی اهریمن زهدان را درید و از شکم بیرون جست و خویشتن زشت خویش را به زروان بنمود و گفت: "من فرزند توام".
زروان چنان فرزندی را که همه تیرگی و گند بود و وجودی پر ستیز داشت، نپسندید. در همین هنگام هرمزد زاده شد که روشن و خوشبوی بود و زروان دانست که او پسر مورد آرزوی وی است.

❇️زروان چون سوگند خورده بود،جهان را به اهریمن سپرد و گفت: "ای اهریمن! من ترا شاه می کنم تا به 9000سال سلطنت کنی و من هرمزد را چنان آفریده ام که بر تو برتری یابد و پس از دوره ی نه هزار ساله ی تو، او به شاهی جهان خواهد رسید و چنان فرمان خواهد راند که وی را کام است." سپس، زروان به هرمزد دسته یی برسم /barsam/ یا ساقه های مقدس را سپرد که نشانه ی موبدی بر جهان است و بدو گفت: "تا این زمان برای آمدن تو من قربانی کرده ام، از این پس تویی که برای من قربانی خواهی کرد."
بدین گونه اهریمن شاه جهان شد و هرمزد به یاری قربان کردن ها سرانجام بر او فائق خواهد آمد


@iran_sarzamin_tanadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

⭕️بررسی شکل گیری دین در ایران باستان
(زروان)

#قسمت_دوم
@iran_sarzamin_tamadon
❇️بایسته است که درباره ی پژوهش و بررسی آیین زروانی، همیشه این اصل را در نظر داشت که باور به زمان، شناخت مردم از زمان به عنوان یک خدای قهار دیرینه، میان بیشتر اقوام بسیار کهن بوده است.این خدا در هند "کاله" /Kala/ به معنی "زمان" و "مهاکاله" /Mahakala/ به معنی "زمان بی کرانه" بوده است که نام هایی دیگر برای "شیوا" /Shiva/ بوده اند. اما از کهن ترین آثار ودایی، ریگ ودا، برمی آید که هند و ایرانیان به خدا_پدری دیئوس Dyaus، نام باور داشتند. نام این خدا_پدر دست کم پانصد بار در ریگ ودا آمده است. نام او به عنوان خدای آسمان، معمولأ با نام "پرتوی" /Prthvi/، مادر_زمین همراه است. از او به عنوان "اسوره" /Asura/ یاد شده است و این که خدایان فرزند وی هستند. اما او خدایی پر قدرت نیست.

✅در توصیف این خدا_پدر هند و ایرانی مشخصاتی از زروان نمی بینیم و افسانه های ابتدایی زروان را منتسب بدو نمی یابیم. از آن جا که در اوستا نیز زروان از شخصیتی خاص و با اهمیت بهره مند نیست، می توان انگاشت که زروان شخصیتی متعلق به تمدن آریاییان هند و ایران نیست. اگر لوحه های نوزی نیز محتوی نام زروان باشد، امکان بیشتری خواهیم داشت تا زروان را شخصیتی جزآریایی و متعلق به تمدن بومی آسیای غربی بدانیم.
این نظر زمانی بیشتر به یقین نزدیک می شود که در ادبیات پس از ریگ ودا در هند به شخصیتی خدایی برمی خوریم به نام پره جاپتی /Praja_pati/ که اگر نه از همه ی جهات، از بسیاری جهات با زروان ایرانی یکی است و اگر توجه کنیم که زروان نیز در ادبیات ما شخصیتی است که تنها در متن های دوره ی میانه ی تمدن ایران مورد توجه عظیم قرار می گیرد، می توان چنین حدس زد که این خدای بومی هند وایران محتملأ منشأیی جزآریایی داشته و تنها پس از آمیختگی فرهنگ های بومی و آریایی در ایران و هند است که توانسته است وارد ادبیات دوره ی دوم ودایی و ایرانی شود.

✅از آن جا که امکان قرض گرفته شدن یکی از دیگری وجود ندارد و در بخش کهن ادبیات ودایی و در اوستا نیز نه پره جاپتی و نه زروان چنین شخصیتی دارند، به ناچار باید پذیرفت که فرهنگ مشترک بومیان دره ی سند و ایران که وجود آن با یافته های باستان شناسی و نمونه های مشترک فرهنگی دیگر مسلم است، سبب این همسانی و ارتباط است که طبعأ، در دوره های بعد هر یک با رشد جداگانه ی خود بر جنبه های گوناگونی تأکید کرده اند و به جنبه هایی دیگر اهمیتی کمتر داده اند و در نتیجه، زروان و پره جاپتی به صورت موجود در ادبیات براهمنه و ادبیات دوره ی ساسانی در آمده اند.همچنین، زروان و آیین زروانی با آیین گنوسی در سوریه و بین النهرین باستان نیز محتملأ مربوط است.

✅تندیس ها و نقش هایی از موجودی شگفت پیکر و ترس انگیز به دست آمده است که سری از شیر و تنی انسانی دارد و ماری بر او پیچیده است. او را گاه برهنه نشان داده اند، بی آن که جنسیتی آشکار داشته باشد. شاید این نکته بدان منظور نمایان نشده باشد که تا او را خدایی به خود کامل معرفی کرده باشند.

❇️او بر روی کره یی ایستاده است و اغلب چهار بال دارد،دو تا به بالا و دو تا به پایین. بر تن او نقش های منطقة البروج دیده می شود. ایستادن او بر روی کره، خداوندی وی بر جهان، و چهار بال او را معرف چهار باد دانسته اند. "کرونوس" / "ساتورن"، با چنین چهره یی هراس انگیز، همان زروان، خدای زمان، ایرانی است که در شرق و غرب "بخت" خوانده می شود و هر دو قدرت، قدرت ایزدی "زئوس" / "ژوپیتر" و قدرت دیوی "هادس" / "پلوتون"، مقهور او هستند. او بر منطقة البروج که نماد گذر زمان بود، چیرگی داشت. سر شیر گونه ی او نمادی از آتش ازلی است. او بر همه ی جهان و بر چهار باد نیز فرمان می راند و فصل ها را تعیین می کند. او خدای زمان و سرنوشت است.

✅مشخصات زروان در پی جمع بندی اطلاعات پراکنده:

1⃣ او خدای بزرگ، ازلی و ابدی است.
2⃣ او خدای زمان است، هرمزد و اهریمن و آفرینش هرمزدی و اهریمنی به سبب وجود اوست که امکان پذیر می گردد.
3⃣ او خدایی دادگر و داور است.
4⃣ او از دانش و قدرت بی کران بهره ندارد.
5⃣ او خدای بخت، خدای مرگ و زندگی است.
6⃣ "وای" که در اصل ایزد فضا است،در اساطیر متأخر زردشتی، تن زروان و برابر با سپهر شمرده می شود، او را <وای درنگ خدای> برابر با زروان کرانه مند می شمارند.
7⃣ زروان در اغلب روایات، دارای همسر است.
8⃣ هرمزد و اهریمن فرزندان اویند.

🅾جهان_شناخت زروانی:

1⃣ جهان مادی از تاریکی که موجودی اهریمنی است، ساخته شده است (تاریکی ضد روشنی).

👑داریوش سوم آخرین شاه هخامنشی

@iran_sarzamin_tamadon
🛡⚔جنگ گرانیکوس

💠درقسمت قبل گفتیم داریوش به محض استقرار جان بگواس حاجب را گرفت، تاباخیال راحت به سلطنت بپردازد

💠 درهمین هنگام (فیلیپ یافیلیپوس) شاه مقدونیه کشته شدواسکندر جانشین اوگردید (عده ای عقیده دارند اسکندر با کمک مادرش فیلیپ راکشته) اسکندر افکار پدر را دنبال کرد ، مقارن همین دوران قتل باگواس باعث گردید مصر دومرتبه بپاخیزد شاه هخامنشی موفق گردید درسال(۳۳۴)شورش مصر را مجدد سرکوب وبه پارس برگردد تا قصر و مقبره ای برای خودش بسازد ولی وقایع پیش آمده اینکارهاراناتمام گذاشت، درخواست اتنی ها دراین زمان برای کمک از دربار ایران برای جنگ بااسکندر رد شد زیرا شاه ومشاوران حرکت یک جوان ۲۲ ساله را خطرناک تصور نمیکردند اما خیلی زود داریوش سوم متوجه این خطر گردید که دیگر دیرشده بود

✅ هنگامیکه داریوش ازمصر برگشت این اسکندر بود که توانسته بود نیروهای شمال را پاکسازی و با چهل هزار نیروی جنگیده ومنسجم که تشکیل شده از نیم یونانی ونیم مقدونی دربهار سال(۳۳۴پ م)از بغاز داردانل گذشته وارد آسیای صغیر گردید،نخستین برخورد بین سپاهیان ایرانی ونیروهای اسکندر درکنار رود گرانیک روی داد ، سپهر داد سردارایرانی که داماد داريوش بود زوبینی به شانه اسکندر زد که اورامجروح ساخت ولی خود بدست اسکندر ازپای درآمد برادر سپهر بیاری او آمد ضریه ای سخت باشمشیر برکلاهخود او زد که کلاهخود دونیم شد تاخواست ضربه دیگری وارد کند

💠یکی از دوستان اسکندر بنام (کلیتوس)باضربه ای دست ضارب راقطع کرد واسکندر ازمرگ حتمی نجات یافته دراین چنگ کوچک چند تن از سرداران پارسی کشته شدند نیروهای یونانی سپاه ایران دل به جنگ نداشتند همگی تسلیم شدند حقیقت این بود سربازان پارسی به دلیل رفاه وچنگ نکردن تنبل شده جنگاوری خودشانرا از دست داده بودند ، این جنگ به اسکند فهماند که امپراتوری هخامنشی از درون پوسيده که با ضربه ای متلاشی میگردد

#قسمت_دوم

⭕️تاریخ هخامنشیان

♦️تاریخ ده هزارساله دکتررضایی ج۱
🔶تاریخ ایران قبل اسلام زرین کوب ج۱
🔷ایران باستان پیرنیا ج ۲


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

👑داریوش سوم آخرین شاه هخامنشی


@iran_sarzamin_tamadon

🛡⚔جنگ ایسوس

✅ پس از جنگ گرانیکوس اسکندر به شهر های یونانی نشین آسیای صغیر بدون مشگلی دست یافت تنها مانع اسکندر سردار شجاع یونانی طرفدار ایران(مِمنون)بود که علارغمیکه سن بالایی داشت توانست شهرهای مقدونی رابگیرد که اسکندر مجبور به برگشت از اسیای صغیر بشود ولی مرگ ناگهانی او خیال اسکندر را راحت کردتا این شاگرد ارسطو باخیال راحت لیدیه، کاپادوکیه ، کیلکیه وسایر شهر های آسیای صغیر را یک به یک تسخیر کرد وراه سوریه را درپیش گرفت ، در حوالی شهر کوچک ایسوس نزدیک خلیج اسکندرون بود که با سپاه ثروتمند نه قدرتمند هخامنشی روبروشد این سپاه پر زرق وبرق بنظر مقدونیان بمنزله گنجی متحرک بنظر میرسد ، شوربختانه اینکه فرماندهی این سپاه عظیم را خود شاه مغرور بعهده گرفته بود درحالی که هیج تجربه چنین چنگی را نداشت.

💠 اوحتی گوش به نصیحت سردار کار آزموده یونانی پناهنده همراهش که نخواسته بود فرماندهی اسکندر را بپزیرد گوش نکرد که اینجا محل خوبی برای جنگ نیست سواره نظام دراین و سعت کم وزمین ناهموار نمیتواند مانور بدهد وچون باعتاب واصرار از نظرشاه انتقاد کرد داریوش حکم به کشتن اوداد ، این جنگ درسال(۳۳۳)ق م بوقوع پیوست طبق عرف نویسندگان یونانی نیروهای ایرانی با شمار مبالغه آمیز وتعداد کم نیروهای مقدونی بیان شده این جنگ درحالی اتفاق افتاد که شاه نتوانست از تمام نیروهایش به علت تراکم زیاد سپاه وسعت کم محوطه جنگ استفاده کند ، درابتدای نبرد نیروهای ایرانی به پشت سپاهیان دشمن رسیدند،

✅ اسکندر که‌ احتمال شکست نیروهایش را می‌داد با عده ای از نیروهای زبده اش مستقیم به گاردشاه حمله کرد اسبهای ارابه شاه به دلیل سوزشهای زخم رم کردند وشاه خود رابیرون انداخت ارابه دیگری برای شاه آورده شاه عجولانه میدان نبرد را ترک کرد سپاهیان ایران به تصور کشته شدن شاه روی بفرار نهادند ،اردوگاه پر تجمل با ثروت هنگفت به اتفاق همسر، مادر، خواهر،دختر وطفل کوچک شاه توسط سردار اسکندر(پارمنیون) تصرف گردید.

💠بعد از این جنگ بودکه پیشنهاد صلح از طرف داریوش سوم به اسکندر داده شد ولی اوکه متوجه ضعف دربار ایران شده بود پیشنهاد صلح را ردکرد ، بعدازاین جنگ بود که اسکندر آهنگ فنقیه کرد ، شهر صور بمدت هفت ماه مقاومت کرد، دراین مدت حتی شاه ایران می‌توانست به اسکندر حمله کند که اینکار را انجام نداد لذا صور سقوط کرد ومردم نگونبخت آن بشدت قتل عام شدند.


#قسمت_سوم

#منابع
💠تاریخ ایران تورج دریائی
♦️تاریخ کامل ایران پیرنیا
🔶هزاره های گمشده دکتررجبی
🔷پیشنه ایرانیان دکتر رضایی


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

✅شبی یک سرگذشت امشب (اردشیر)


@iran_sarzamin_tamadon
#پیشینه_ساسانیان
#قسمت _دوم

💠ساسانیان درواقع بیش ازآنکه یک حکومت سیاسی باشند یک حکومت مذهبی بودند آنها توانستند براساس حس ایرانی ، پیوند با گذشته و تشکیل حکومتی ازنوع هخامنشی همراه با آمیزه های دینی سرتاسر ایران را یک پارچه نموده وبراساس تقسیم بندی کشور را به چهاربخش ودستور از مرکز همراه با بازنگری دین زرتشت حکومتی افزون برچهارصد سال بوجود بیاورند ،

✅درقسمت قبل گفتیم اردشیر توانست قسمت مهمی از جنوب کشور را به تصرف دربیاورد ، از جمله کرمانرا ازدست بلاش یکی ازشاهزاده اشکانی درآورد درانجا شهری ساخت نام انرا اردشیر ویه(شهرخوب اردشیر) نامید که اعراب نام آنرابردسیرگفتند ، خبرپیروزی های اردشیر اردوان پنجم پادشاه اشکانی رانگران کرد ، اردشیر برجنوب ایران حتی بنا به روایتی احاطه او بر شاخاب پارس وبه تمکین واداشتن پادشاه عمان شده بود ، اردشیر باید تکلیف خود با اردوان پنجم روشن کند، سرانجام این رویارویی انجام گرفت وطی سه جنگ که که مهمترین و آخرین آن بود دردشت هرمزگان پادشاه اشکانی شکست خورد وکشته شد(۲۲۴ م) اردشیر از اسب پیاده وسر اردوان رالگد کوب کرد شاید این کینه جویی دلیلش توهین وناسزائی بودکه اردوان در نامه به بابک پدر اردشیرکرده بودواورا شبانزاده خوانده بود ،

💠بعدازاین جنگ بودکه اردشیر خود را (ملکان ملکا)یا شاه شاهان خواند ، حتی بنابه نقلی دستور دادجسد اردوان را ازگاه پرکرده تامدتها بردرگاه معبد آناهیتا آویزان کردنند ، او توانست تیسفون پایتخت اشکانیان را به تصرف دراورد شهر سلوکیه را بزحمت تسخیر کرد درواقع او توانست با جنگ شهر به شهر و زحمت زیاد تمامی کشور را به تصرف در آورد درشرق عده ای از بزرگان اشکانی بااتحاد باعشایر پرنی،سکایی وتخاری برعلیه اومتحد که تامدتها او را درگیر جنگ کرده بود ازهفت خاندان معروف ایرانی گویا فقط خاندان قارن با اوبه نبرد پرداخته که اونهم دردوره شاپور پسرش بخدمت اودرآمد.ارمنستان هم تامدتها درمقابل اوتسلیم نشد جنگ با ارمنستان با کمک گرفتن از طوایف قفقاز وآلان وحتی ازکوشان ادامه داشت وروم هم که از اختلافات داخلی بهره میبرد به این جنگ دامن میزد.


#ادامه_دارد


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

🛡⚔امشب(اردشیر)
@iran_sarzamin_tamadon
#پیشینه _ساسانیان

#قسمت_پایانی

✅اینک اردشیربرتمامی پهندشت ایران چیره گشته ولی علاوه برارمنستان که دربرابراو ایستادگی می نمود درشرق هنوز شاهزادگان اشکانی با اتحاد شان مانعی بزرگ بشمار میرفتند ، اردشیر مصمم بود کارارمنستان رایکسره نماید زیرا دست رومیان را درتحریک خسرو پادشاه ارمنستان میدید لذا شخصی ازخاندان اشکانی به وعده مقام فریفت اونیز خسرو رابقتل رسانید قاتل که (اوناک) نام داشت خوددراین ماجرا بقتل رسید بااین کار اردشیر ، اتحاد ارمنستان و روم ازهم پاشید لذاسپاه به شمال بین النهرین کشید و نصیبین رامحاصره کرد،سواره نظام او سوریه و کاپادوکیه راتحدید کرد گرچه شهر هتره درمقابل او مقاومت کرد اما روم مرعوب تاخت وتاز اوگردید ( الکساندر سه وروس) باچندین لژیون به بین النهرین آمد ولی جنگی روی ندادد وطرفین به صلح راضی شدند(۲۳۱م)پس ازاین اردشیر متوجه شرق گردید وباتصرف سکستان وگرگان از باز مانده های اشکانی ، متصرفات خودرا به دوره هخامنشی نزدیک کرد ،

✅ در نواحی مرو هم باقلع وقمع مخالفان وفرستادن تعدادی ازسرهای بزرگانشان که احتمالا سکایی یااشکانی بوده اند به معبد آناهیتا قدرت فزاینده اشرا به نمایش گذاشت ، سپس مجدد به غرب روانه گردید اینبار توانست حران ونصیبین را تصرف کند (۲۳۷م) به همین بسنده کرد ولی هنوز به نتیجه دلخواه نرسیده اکنون او خسته ازاین همه جنب وجوش که حدود چهل سال میشد ، سلطنت رابه پسرش شاپور که از روز های نخست درکنار او شمشیر میزند ودر این اواخر درقدرت بااوشریک بود واگذار کرد(۲۴۰م )وخود در ارامش به عبادت مشغول گردیدودرانزوا درشهر استخر بسال (۲۴۱)میلادی 🖤درگذشت

💠این بودسرگذشت مردی که توانست حکومت قدرتمند اشکانی راسرنگون ورژیمی قوی را بنیادکند که بالغ بر چهارقرن برمبنای مذهب زرتشت دوام بیاورد ، همچنین می‌توان او را بنیانگذاردومین امپراتوری عظیم پارسی نامید.

#ماخذ
🔶پیشینه ایرانیان دکتر رضایی ج۲ قسمت گفتارچهاردهم

🔷روزگاران زنده یاد زرین کوب ص۱۸۲تا۱۸۸

🔶هزاره های گمشده دکتررجبی ج۵ص۲۷به بعد

🔷مجموعه تاربخ ایرانویج ج


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

🛡⚔شاپوراول دومین شاه ساسانی:
@iran_sarzamin_tamadon
#قسمت_اول

✅اردشیر بسال (۲۴۴) میلادی درگذشت ولی کمی قبل ازمرگ سلطنت را به پسرش شاپور واگذار کرد ، وخود به عبادت پرداخت.

💠میراثی که اردشیر برای پسرش گذاشت امپراتوری نوپایی بود که شرق آن دولت بزرگ کوشانی و غرب آن امپراتوری عظیم روم را نگران کرده بود ، با این حال شاپور درچهل سالگی قدرتمندانه در صحنه سیاست آنروزگار ظاهر گردید(۲۴۱ م) درابتدای جلوس به سلطنت با اغتشاش و طغیان حراّن وارمنستان روبروگردید اوتوانست ارمنستان را آرام کند

💠ولی حراّن یا(هتره) مقاومت بسیار نمود بطوریکه شاپور بفکر انصراف افتاد که اتفاق عجیبی رخ می دهد ، شاپور بسیار زیبا ، باوقار ، درشت جثه وخوش اندام بود (نضیره) دختر پادشاه حران ازبالای باروی شهر شاه ایران را دیده عاشق شاپور میشود مخفیانه بشاه پیغام میدهد حاضر است دروازه را بگشاید بشرطی که شاپور اورا به همسری برگزیند شاپور قبول میکند (نضیره) به پدرش خیانت میکند لذا توسط ایادی خودش دروازه را بروی سپاهیان ایران میگشاید حران سقوط میکند پدر(ضیزن) کشته میشود ،

✅شاپور (نضیره) را نه تنها به همسری نمی پزیرد بلکه بجرم خیانت به مرگ محکوم میکند (تاریخ طبری) انگاه شاپور موفق میشود نا آرامی شهر های کرمان ، خوزستان ، عمان ، مکران ،باختر خراسان وتوران را آرام کند سپس به هند لشگر کشید تاپنجاب پیش رفت(این موضوع رامیتوان ازسکه هایی که دراین اواخر کشف شده وبر روی انها تصویر آ تشکده نقش شده دانست )شاپور پس از اینکه موفق شد آرامش را درکشور برقرار کند، آنگاه با خیال راحت به رومیان پرداخت .

💠خودشاپور درکتیبه زرتشت درباره اولین جنگ با روم می گوید(وقتی ما به سلطنت مستقر شدیم قیصر گردیانوس ازمردمان روم وگوت وژرمن نیرویی گرد آورد وبرای مقابله با ایران به‌ آسورستان = سوریه آمد )

#ادامه_دارد


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

🛡⚔شاپور اول دومین شاهساسانی

#قسمت_دوم
@iran_sarzamin_tamadon

💠 شاپور پس از آرام کردم مناطق شورشی توجه اش به سمت رومیان معطوف گردید که جنگهای سه ساله را درپی داشت که ازتاریخ (۲۴۱تا۲۴۴)میلادی بطول انجامید دراین برخورد ها درابتدا نیروهای شاپورنصیبین وانطاکیه(آنتیوخ) راتصرف نمودندولی با آرام شدن اوضاع داخلی روم (گردیانوس) با نیروی عظیم به مقابله شتافت ، دراین برخوردکه درمنطقه شامات انجام گردید ( نبرد راس العین) شاپور شکست خورد عقب ایران باشد همچنین غرامت جنگ(پانصدهزاردینار) را به ایران بپردازد ، این قرارداد به مدت ۱۴سال استوار بود ،

✅دراین مدت شاپور توانست با قدرت تمام ، حاکمیت خودش رابر سرتاسر ایران برقرار کند، شاپور که بعلت زنده بودن پدرش ازتاج گذاری خود داری میکرد بعد از فوت اردشیر بودکه تاج بر سر گذارد و خود را شاهنشاه نامید(۲۴۴) او نمونه کاملی از انضباط وقوانین جاری بود براساس گفته های مورخین بسیار خوش قیافه ولی مغرور بود همین غرور اوبود که برایش گران تمام شد زیرا هنگامیکه (اذینه شیخ عرب تدّمُر=پالمیر) در زمانیکه شاه درشامات بود هدیه هایی زیادی با یک قطار شترفرستاد مبنی براینکه ما حاضریم به شاه ایران کمک کنیم شاپور ناراحت گردید

💠 ازاو به عنوان عرب چادرنشین یادکرد ، دستورداد هدیه هارا به رودفرات انداختند،این کار به (اُذینه)گران آمد هنگامیکه سپاهیان قصد بازگشت به ایران را داشتند باروبنه سپاه راغارت کرده به تعقیب ایرانیان پرداختند بطوری که توانست به سپاهیان شاپور آسیب برساند حتی تامرحله محاصره تیسفون پیش رفت ولی درهمین اثنا اُذینه ناگهانی فوت یا کشته شد(بنقلی شاپور درمرگ او دست داشته) دخترش(زنوبیا) باشاپور قرار داد صلح امضاکرد قرار براین شد زین پس این طایفه ایرانرا درجنگ با رومیان به ایران کمک کنند


#ادامه_دارد


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

👑شاپور دوم ساسانی

#قسمت ۲
@iran_sarzamin_tamadon
✅شاه جوان ساسانی بااندیشه ای نو درفکر گوشمالی روم قدرتمند بود زیرا ازلکه ننگی که برپیشانی جدش نرسی در عهدنامه نصیبین نشسته بود رنج میبرد ولی اول باید کار شرق راسامان داده تا از پشت سرش خیالش راحت باشد دراین زمان کوشانیان ضعیف شده بودند لذا با یک حرکت سریع سرزمین کوشانیان تبديل به یک ایالت ایرانی گردید واین وضع تا پایان پادشاهی بهرام که هفتالیان به آن سرزمین حمله کردند ادامه داشت ، این کامیابی بیش ازبیش ارزش شاه جوان را درکشور بالابرد.

✅درهمین دوران امپراتور روم قسطنطین با گرویدن به دین مسیح(۳۱۳م)روم را به یک کشور طرفدار مسیحیان تبدیل کرد از آنجائیکه این دین درایران رشد وطرفدارانی پیدا کرده بود بهانه بدست شاپور داده شد تا تکلیف خود را با مسیحیان روشن نماید.

✅لذا شاپور که از کودکی به آئین زرتشت پرورش یافته بود نمی توانست با کشوری جنگ کند که کلی طرفدار در ایران داشته باشد ِ با شروع جنگ به محدود کردن مسیحیان درایران پرداخت ، شاپور به ارمنستان وبین النهرین تاخت درهمین زمان امپراتور قسطنطین چشم از جهان فرو بست وجانشین او (کنستانسیوس)فرماندهی سپاه را خود بعهده گرفت و به مقابله شتافت شاپور شهر های شمال دجله را به ایران برگردانده همچنین ارمنستان که مسیحی شده بود راجزئی از ایران میدانست به شهر نصیبین که بی طرف درعهدنامه قبلی بود حمله کرد طی ۱۲سال سه مرتبه به نصیبین حمله کرد تا اخراین شهر مهم و استراتژیک را تصرف کرد


✅(شرح کامل سقوط این شهر مهم را بعدا خواهم گفت)در سنجار رومی ها پیروز شدند ولی بعد رومی ها پی درپی درهمه جا شکست خوردند درهمین اثنا که کار جنگ داشت به نفع شاپور تمام می‌شد خبر هجوم قبایل خیونی از شرق ایران او را مجبور کرد با رومیهاکه خواستارصلح بودندصلح کرده راهی سرحدهای شرق ایران شود.

#ادامه_دارد


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

👑شاپور دوم نهمین شاه ساسانی

#قسمت ۳


@iran_sarzamin_tamadon
💠این پادشاه را اگر از اردشیر یا شاپور اول بزرگتر ندانیم قطعاً کوچکتر نمی‌توانیم بدانیم .


✅درقسمت قبل گفتیم شاپور به سمت مرزهای شرقی ایران براه افتاد حدود هفت سال در مرزهای شرقی با این قبایل (خیونها) جنگ و مذاکره کرد تا عاقبت توانست آنان را آرام و برای همکاری باخود آماده نماید آنان را در آن نواحی به عنوان متحداسکان داد درمقابل از آنان قول همکاری گرفت که درجنگ بارومیان او را کمک نمایند اینک با خیالی آسوده از آرامشی که درشرق کشور فراهم کرده بود مسئله جنگ باروم سرلوحه کارش قرارداد ، ابتدا نامه ای قاطع،صریح وتهدید آمیز همراه با سفیر وهدایا جهت امپراتور (کنسانسیول) فرستاد ، متن این نامه وجواب امپراتور را مورخ رومی

✅ بنام(امیانوس مارسلینوس) در تاریخ ثبت کرده و شروع دوباره جنگ باشدت بین دو امپراتوری انجام گردید(بهار ۳۵۹م) شاپور توانست با هجوم برق آسا چندین قلعه مهم واستوار را از رومی‌ها پس بگیرد از جمله شهر وقلعه( آمِد) که فتح آن ۷۳روز طول کشید وچون مردم مقاومت کردند همه قتل عام شدند(شرح سقوط شهر را بعداً توضیح خواهم داد) دوسال بعد امپراتور جدید که از دین مسیح برگشته بود(بولیانوس مرتد) خوانده میشد با سپاهی بزرگ همراه با سرکردگانی از گوتها ویک

✅شاهزاده ایرانی بنام(هرمزد) باشور وهیجان بسیار به عزم تسخیر تیسفون براه افتادند ، این شاهزاده ایرانی برادر بزرگ شاپور بود در هنگامی که‌ شاپور طفل خردسالی بوداز زندان گريخته به روم پناهنده شده بود ویک شاهزاده ارمنی بنام ارشاک همراه این سپاه بزرگ برای گرفتن ارمنستان وتیسفون از انطاکیه به حرّان آمد مارس (۳۶۳م)واز انجا در طول فرات با جهازات جنگی چون سیل بسمت پایتخت ساسانی (تیسفون ) پیش می آمدند.


💠ادامه دارد


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥💥

👑شاپوردوم نهمین شاه ساسانی

@iran_sarzamin_tamadon

#قسمت‌
#پایان۴

✅درقسمت قبل گفتیم نیروهای رومی چون سیل بسمت تیسفون براه افتادند ، این سپاه با توسل به خشونت اهالی تمامی شهر های در مسیر تیسفون را قتل عام کرده حتی به حیوانات هم رحم نکردند ، شاپور به عمد یا به تمهید اورا آهسته وآرام بداخل خاک ایران می کشید


✅دراینجا امپراتور (یولیانوس) متوجه گردید ارتباط او با روم قطع شده کمک از ناحیه ارمنستان و ماد آذربایجان هم خبری نیست ناامیدانه تصمیم به بازگشت شد، دو سردار شاپور بنامهای تهمشاپور ونوذر توانستند ضربات مهلکی به نیروهای رومی واردکنند ،

✅امپراتور درحالی که سعی میکرد نیروهایش را از خاک ایران خارج کند دریک جنگ فرعی توسط پرتاب زوبین یک سرباز ایرانی کشته شد (۲۶ژوئن۳۶۳م)سپاهیان رومی یکی از فرماندهان بنام(بویانوس)را به امپراتوری انتخاب کردند این شخص که تجربه چنین دشواری را نداشت دربرابر حملات مکرر وسهمگین ایرانیها پیشنهاد صلح شاپور را پزیرفت ، این شرایط برای روم همان خفتی را داشت که برای جدش نرسی پدید آمده بود ،

✅نصیبین وسنجار با تمام ولایاتی که در دوره نرسی از ایران جداشده بود به ایران برگشت ، امیراتور روم متعهد گردید از این پس از ارشاک حمایت نکند درمورد قفقاز و بلاد آلان هم روم حق دخالت نداردوقیومیت ایران را پذیرفت بدینسان شاپور توانست انتقام شکست جدش نرسی را از روم بگیرد ، مبادله اسیران دراین عهد نامه گنجانده شد، این پیمان ۳۰سال طول کشید.

✅درمورد شخصیت شاپور دوم باید به گزارش های امیانوس مورخ رومی که خود درشهر (آمِد)بود وشاپور رابدفعات دیده توجه کرد، امیانوس میگوید اوقدی بلند داشته بطوریکه یک سروگردن بالاترازدیگران بجای تاج کلاهی زرین وگوهر نشان وگرانبها برسر ومثل یک فرمانده دلاور به این سو وآن سوی می تاخت امیانوس پس از بیان مختلف از شخصیت او به موضوعی اشاره میکند، او میگوید هنگامی که یک همسربلند پایه رومی اسیر شده بود

✅درحالیکه ازترس تجاوز بخود میلرزید شاپور اورا می طلبد ومیگوید شمابزودی شوهرتان را باز خواهید یافت هیج کس درایران به شرافت او بی احترامی نخواهد کرد ، این موضوع از آن‌ جهت اهمیت دارد که یک مورخ رومی این موضوع را روایت کرده است.

🖤سرانجام این پادشاه بزرگ درپایان یک سلطنت طولانی درسال ۳۸۰ یا ۳۷۹ م درسن ۷۰سالگی درگذشت.🖤

#منابع


🔸تاریخ ایران کمبریج جلد ۳ق ساسانیان
🔹شاهنشاهی ساسانی تورج دریایی*
🔸ایران در زمان ساسانیان:ارتور کریستین سن
🔹هزاره های گمشده دکتررجبی
🔸تاربخ ایران قبل از اسلام زرین کوب


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥💥💥💥

👑 بهرام پنجم(گور)
👑چهاردهمین شاه ساسانی

@iran_sarzamin_tamadon
#قسمت_اول

✅بهرام ازجمله شاهانی است که زندگی او آمیخته به افسانه های متعددی میباشد میتوان زندگی این پادشاه را جدا از دیگر شاهان دانست داستان‌هایی که برای اوساخته اند نشان از یک پادشاه شاد که شادی را برای مردمش میخواست ، در سال هشتم سلطنت پدرش دیده بجهان گشود نامش را بهرام گذاشتند ، شاه از بزرگان دربار خواست تابرای تربیت وپرورش جانشین او شخصی را پيدا کنند تا کودک را تعلیم دهد ، بزرگان اختر شناسان بعد از مشورت گشتند و مُنذِر شاه حیره (اعراب لخمی)رابرای آموزش دادن بهرام درنظر گرفتند

✅مُنذِر مسئولیت آموزش بهرام را بعهده گرفت دراندک مدتی نه تنها تمام ویژگی های یک شاهزاده را فراگرفت بلکه نیاز های یک فرمانروای راستین را آموخت همچنین شکارچی ماهر وشمشیر زنی شجاع گردید ، با چنین ویژگی هایی به نزد پدر برگشت نظر به اینکه به آزادگی خو گرفته بود رفتار مستبدانه پدر به روحیه آزاد منشی او خوش نیامد بزودی رابط پدر وپسر به سردی گرائید ، حتی یک مرتبه

✅بهرام به گناه اینکه در حضور پدرش خواب او را در ربود بزندان افتاد ولی با وساطت سفیر یونان مسئله حل گردید بهرام دوباره بنزد مُنذِر برگشت اینکه بهرام با کمک اعراب به سلطنت رسیده موضوع است که باید بیشتر بررسی شود ، به هرحال بزرگان دربار سعی کردند یک شاهزاده ساسانی را بنام خسرو در برابر بهرام قرار دهند،از طرفی شاپوه(شاپور) شاه ارمنستان که خبر مرگ پدر راشنید به امید شاهنشاهی راهی تیسفون گردید ولی با رسیدن به تیسفون توسط بزرگان ودرباریان کشته شد.


#ادامه_دارد


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

👑بهرام پنجم (گور)
👑چهاردهمین شاه ساسانی

@iran_sarzamin_tamadon
#قسمت_دوم


✅بهرام پنجم معروف به بهرام گور را شاید بعد از اردشیر بابکان وانوشیروان محبوب ترین شاه نزد ایرانان باشد این شاهزاده عشرت جوی وشادی آور که نظامی گنجوی در افسانه منظوم(پنج گنج) یک شخصیت خیالی ویک پهلوان باستانی او را درنزد مردم معرفی نموده بدرستی میتوان اورا یک شاه محبوب در قلب ایرانیان بحساب آورد کرد ، به هر روی بهرام به حیره بازگشت ودر راس سپاهیان اعراب حیره همراه با نعمان پسرمُنذِر به پایتخت حمله برد وآنجا را فتح کرد ، اینکه در آزمونی تاج شاهی را ازمیان دوشیر بدست آورد ظاهرا افسانه ای بیش نیست

✅ بهرام در ابتدای سلطنت با حمله خیونان روبرو شد پدرش یزدگرد توانسته بود بطور موقت با این قبایل کنار بیاید ، این قبایل از زمانی که توانستند کوشانیان را شکست دهند خطر بالقوه ای برای ایران بشما میرفتند این طوایف با عبور از جیحون و تصرف ولایت بلخ امنیت شرق ایران را به خطر انداخته واین تهدید تا زمان شاهنشاهی انوشیروان ادامه داشت حتی شاخه ای ازاین قبایل(هونها)به رهبری اتیلا اروپا را غارت وموقعیت روم را بخطر انداختند.

✅بهرام با چنین هجومی روبرو گردید او میخواست به مسئله ارمنستان و روم رسیدگی نماید ولی لازم دید قبل از جنگ باروم به عدم امنیت در مرزهای شرقی خاتمه دهد ، لذا برای دفع آنان بصورتی که آنان متوجه نشوند بسمت آذربایجان وارمنستان براه افتاد ولی دربین راه محرمانه بسمت شرق برگشت.


#ادامه_دارد


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

👑بهرام گور
👑چهاردهمین شاه ساسانی

#قسمت_سوم

@iran_sarzamin_tamadon
✅به موجب روایات ملی بهرام برای اینکه دشمن متوجه حرکت اونشود با این تاکتیک نظامی با سرعت خود را به اردوی دشمن رسانید، دریک سحرگاهان نزدیک مرو با عده ای از سپاهیان ورزیده به دشمن حمله برد نظم سپاه دشمن بهم ریخت خاقان هیاطله را بدست خودکشت ، دراین جنگ طوایف وحشی آنچنان شکستی متحمل گردیدند که برای مدتی جرئت نزدیک شدن به مرزهای شرقی را نداشتند


✅ دراین جنگ غنائم زیادی نصیب ایرانیان گشت از جمله تاج خاقان هیاطله به نشان پیروزی زینت بخش آتشکده آذر گشنسپ( درشهر شیز تخت سلیمان امروزی) گردید ، جزئیات این برخورد با هیاطله در روایات ملی با آب وتاب ذکر شده شاید هم قدری اغراق شده ولی هرچه بوده حاصل آن ارامشی بوده که برای مدتی براین ناحیه حاکم شده است ، بعد از این وقایع بود که بهرام به مسئله ارمنستان و مسیحیان پرداخت ،

✅بگفته تاریخ نگاران فشار بهرام بر مسیحیان باعث گردید که تعداد زیادی از پیروان این دین به روم رفتند.بهرام برگشت آنان را از دولت روم خواست که با مخالفت بیزانس روبروگردید دولت ایران هم دریک قدام متقابل از بازگشت کارگرانی که در معادن طلای ایران کارمیکردند خود داری کرد همچنین به اموال بازرگانان رومی اسیب فراوان وارد گردید درنتیجه جنگ میان ایران و روم انجام گرفت ظاهراً جنگ با حمله نیروهای ایرانی شروع گردید.


#ادامه_دارد


@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥

👑بهرام گور
👑 چهاردهمین شاه ساسانی

#قسمت_آخر

@iran_sarzamin_tamadon

✅سپاه ایران به سرداری(مهرنرسی ) بزرگ فرماندار که ازخاندان معروف اسپندیاذ بود دست به حمله زد ولی به علت باران زیاد نتوانستند پیش روی کنند از آن طرف رومی ها هم با محاصره نصیبین نتوانستند کاری انجام دهند جنگهای ها بی حاصل هر دوطرف راخسته تااینکه قرارداد صلحی به مدت صد سال منعقد گردید که هشتاد سال دوام آورد(۴۲۲)طرفین ملزم به حفظ احترام به پیروان ادیان باشند، دولت بیزانس متعهد گردید به اعراب مجاور مرز ایران که درصدد دست اندازی هستند پناه ندهد ، همچنین تئودوسیوس امپراتور بیزانس پزیرفت سالانه مبلغی درقبال حفظ معابر قفقاز به دولت ایران بپردازد.

✅ بهرام توانست تسلط نیروهای ایران را بر ارمنستان قسمت ایران داشته وارمنستان را قطعه ای ازخاک ایران وبه یک ایالت تابع تبدیل کند(۴۲۹) درباره بهرام پنجم واوصاف شخصی او بسیاری حرفها گفته شده ازجمله دربعضی از متون امده سفری ناشناس به هندوستان داشته‌ ودعوت چند هزار نفر از نوازندگان(لولیان)به ایران جهت نوازندگی در شهر ها و داستان شکار او با گلندام وحکایات عاشقانه او که به مدد هفت گنبد نظامی گنجوی واینکه به چندین زبان صحبت میکرده از نمونه همین روایات ملی از او دراذهان شاهی ساخته که درزمان پادشاهی او مردم از آسایش برخوردار بوده اند

✅ حتی همين روایات درمرگ او نیز وجوددارد واینکه در پی گوری به میان مرداب فرورفته واثری از اودیگر بدست نیامد (۴۳۸) میلادی.

#منابع

♦️مبانی تاریخ ساسانیان کلاوس شیپمان

🔷تاربخ ایران کمبریچ ج۳قسمت ساسانیان

♦️تاریخ ایران قبل ازاسلام دکترزرین

🔷هزاره های گمشده دکتررجبی ج۵

♦️شاهنشاهی ساسانی تورج دریایی



@iran_sarzamin_tamadon
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥