‍‍ ⭕️ #فیک_نیوز_دقیقاً_چیست؟ #و_چگونه_آن_را_شناسایی_کنیم؟

✍جیمز تیتکامب، جیمز کارسون
ترجمه‌: جویا آروین

#قسمت_دوم.

#تأثیر_روسیه_انتخابات۲۰۱۶در_آمریکا و #ترامپ

#حباب_فیلترها

پیدایش رسانه‌های اجتماعی هم خودش یک عامل اصلی در این زمینه بود. تارنماهایی چون فیسبوک متهم هستند که باعث می‌شوند #حباب‌_فیلترها (filter bubble) پدید آید، یعنی به افراد فقط چیزهایی نشان داده ‌شود که می‌پسندند یا موافق نظر آنان است و آن چیزهایی که نمی‌پسندند و یا مخالف نظرشان است از آنان پنهان می‌ماند.

حباب‌ فیلتر اصطلاحاً به شکلی از فیلتر شدن محتوا گفته می‌شود که معمولاً در شبکه‌های اجتماعی روی می‌دهد. سازوکار این نوع فیلتر شدن به این صورت است اجازه نمی‌دهد دیدگاه‌های مخالف دیدگاه ما به ما برسد، بلکه باعث می‌شود ما در حصار اندیشه‌ها و دیدگاه‌های مشابه خودمان گرفتار شویم.

منتقدان فیسبوک و توییتر معتقد‌اند که این تارنماها به این هدف ساخته شده‌اند که اطلاعات جعلی منتشر کنند و دایره‌ی گسترش خبرهای جعلی وابسته است به اینکه بتواند به‌ شکل ویروسی انتشار یابد و این اغلب بیش از آنکه به راست بودن خبر بستگی داشته باشد به احساسات و واکنش‌های عاطفی بستگی دارد.

سرخط‌های خبری مثل «پاپ از ترامپ حمایت کرد»، «هیلاری به داعش سلاح فروخته است»، «مأمور اف‌بی‌آی که در فاش شدن ماجرای ایمیل‌های هیلاری مظنون بود کشته شد» در هنگام انتخابات به‌طور ویروسی بر روی فیسبوک منتشر شد و انبوهی از همرسانی‌ها را پدید آورند.

اما #فیک_نیوز_محدود_به_آمریکا_نیست.

بر طبق پژوهشی که بنیاد خانه‌ی آزادی انجام داده، در سال ۲۰۱۷، ۳۰ حکومت به نظرسازان پول داده‌اند تا تبلیغات آنلاین را برایشان ارتقا دهند. نمودار زیر این مطلب را نشان می‌دهد.

#فیک‌_نیوز_دقیقاً_چیست؟

وقتی می‌خواهیم درباره‌ی فیک نیوز کاری بکنیم یکی با این مشکل روبه‌رو خواهیم شد که فیک نیوز در شکل‌های گوناگون و از سوی عامل‌های گوناگون و با انگیزه‌های گوناگون منتشر می‌شود.
در زیر چند تا از این شکل‌ها و عامل‌ها و انگیزه‌ها را بازگو می‌کنیم:

#محتوای_احساسی_با انگیزه‌ی_تجاری:

خبرهایی که انگیزه‌ی ایدئولوژیک ندارند اما اغلب هیچ مبنایی در واقعیت ندارند.

هدف اصلی این نوع از فیک نیوز این است که ترافیک شبکه را بالا برده و در نتیجه درآمد تبلیغاتی کسب کنند.

برای مثال بیش‌ترِ وبسایت‌هایی که خودبه‌خود بالا می‌آیند (pop-up) در این دسته جای می‌گیرند.

#اطلاعات_جعلی_که_از_سوی_حکومت‌ها_پشتیبانی_می‌شوند:

در اینجا هدف درآمد نیست، بلکه تأثیرگذاری است.
مراکزی مثلاً در روسیه یا دیگر کشورها ممکن است در سطح داخلی یا بین‌المللی به تولید محتوا بپردازند تا بر افکار عمومی تأثیر بگذارند و یا چنددستگی پدید آورند و یا این توهم را ایجاد کنند که از یک کاندید یا دیدگاه خاص پشتیبانی می‌کنند.
خبرهای جعلی ممکن است با خبرهای راست و احساس‌برانگیز آمیخته شوند.

#وبسایت‌های_بسیار_جانب‌دار:

این وبسایت‌ها می‌توانند واقعیت را با ظن و گمان در هم ‌آمیزند و آشکارا از یک دیدگاه یا حزب سیاسی دفاع می‌کنند و اغلب خود را جایگزینی برای رسانه‌های جریان اصلی معرفی می‌کنند.

#شبکه‌های_اجتماعی:

دسته‌های روبات‌های توییتری که تصویرهای ناروشن یا گمراه‌ کننده منتشر می‌کنند، تبلیغاتی که با حمایت مالی، مثلاً از سوی سازمان اطلاعات روسیه، بر روی فیسبوک منتشر می‌شوند، ویدئوهایی که در یوتیوب منتشر می‌شود و رخدادهای تروریستی را شوخی قلمداد می‌کند—اینها همه بخشی از شبکه‌های اجتماعی هستند.

#هجو_یا_طنز:

مطالب غیرجدی و فکاهی که بر روی اینترنت منتشر می‌شوند—برای مثال، وبسایت‌های چون The Onion و Daily Mash –ممکن است فیک نیوز عرضه کنند.

بر اینها باید افزود خبرهایی که از سوی رسانه‌های اصلی منتشر می‌شوند و فریب‌آمیز یا دروغ هستند اما با خوش‌نیتی انتشار می‌یابند.

و البته هستند کسانی چون دونالد ترامپ که همواره خبرگزاری‌هایی چون سی‌ان‌ان و نیویورک‌ تایمز را فیک نیوز می‌دانند. همچنین در دولت او بود که اصطلاح « #واقعیت‌های_جایگزین »‌ وضع شد وقتی شواهدی از حضور کم‌جمعیت مردم در مراسم آغاز به کار او نشان داده شد.

پاسخ و واکنش به فیک نیوز به‌دلیل تعریف‌ها و انگیزه‌های گوناگونی که دارد به‌غایت دشوار است.
می‌توان از راه محدود کردن تبلیغات با برخی از انواع فیک‌ نیوز، برای مثال فیک‌ نیوز با انگیزه‌ی تجاری، مقابله کرد.
اما با این کار نمی‌توان با کارزارهایی که برای اطلاعات جعلی بر پا شده‌اند مقابله کرد.
فیسبوک هشدارهایی برای احتمال فیک نیوز بودن راه‌اندازی کرده است، ولی این کار چندان کمکی به ما نمی‌کند که با محتوایی که بر روی خود این سایت هست مقابله کنیم.

طبق گزارش خانه‌ی آزادی، جدول زیر ۳۰ کشوری را نشان می‌دهد که در آنها حکومت برای تولید محتوا به سود خود بر روی اینترنت هزینه می‌کند👇

ادامهدر قسمت سوم👈