💠 ویدئوی ضبط شده از سخنرانی خوان کول در دومین مدرسه تابستانی انعکاس

🔸مجازات زنا در حقوق رومی متأخر و قرآن
Late Roman Law and the Quranic Punishments for Adultery

🗓 جمعه ۱۱ شهریور - ساعت ۱۹:۳۰
🔺 این ویدئو به زبان انگلیسی است.

🔸 خلاصه‌ای از ارائه به فارسی
🔸 معرفی خوان کول

🔻مشاهده نسخه با کیفیت و کامل در کانال انعکاس در آپارات


@inekas

💠 فایل صوتی ضبط شده از سخنرانی خوان کول در دومین مدرسه تابستانی انعکاس

🔸مجازات زنا در حقوق رومی متأخر و قرآن
Late Roman Law and the Quranic Punishments for Adultery

🗓 جمعه ۱۱ شهریور - ساعت ۱۹:۳۰
🔺 این ارایه به زبان انگلیسی است.

🔸 خلاصه‌ای از ارائه به فارسی
🔸 معرفی خوان کول

🔻مشاهده نسخه با کیفیت و کامل در کانال انعکاس در آپارات


@inekas

‌
💠 تفسیری نو از مفهوم «حنیف» در قرآن

🔸 سخنرانی محسن گودرزی (استادیار مطالعات اسلامی در دانشگاه هاروارد) در مدرسه «اسلام در دوره نخستین» (آنلاین)

🎧 ارائه به زبان فارسی

🔻 مشاهده این ارائه برای عموم آزاد است و نیازی به ثبت‌نام ندارد.

🌐 لینک پخش زنده:
https://lahzenegar.com/Inekas_School/Goudarzi

🗓 جمعه ۱۸ شهریور - ساعت ۱۹:۳۰ (به وقت ایران)

🔸 چکیده ارائه محسن گودرزی
🔸 معرفی محسن گودرزی

@Inekas

💠کنفرانس بین‌المللی دانشگاه لایدن: تاریخی‌سازی مجموعه احادیث شیعی

🗓 ۲۱-۲۳ شهریور ۱۴۰۱

🔹این کنفرانس بر فرآیندهایی متمرکز است که منجر به تولید، تکامل، انتشار و استانداردسازی اولیه مجموعه‌های حدیثی شیعه شد. این مجموعه‌ها هر دو به وضوح با پروژه بزرگ‌تر حدیث در اسلام مرتبط هستند، اما بازتاب‌دهنده‌ی فرآیندهای خاص جوامع شیعی نیز هستند.
در این کنفرانس، هم به ویژگی‌های مجامع حدیثی شیعه (اثناعشری، زیدی، اسماعیلی و...) پرداخته می‌شود و هم به پیوندها و شکاف‌های آن‌ها با دیگر مجموعه‌های حدیثی مسلمانان.

🔹شرکت‌کنندگان ضمن پرداختن به پرسش‌های بزرگ‌تر در این زمینه، موضوعات فرعی کلیدی در مطالعه احادیث شیعی، از جمله چهره‌های خاص، مکاتب جغرافیایی، متون و زمینه‌های اجتماعی را بررسی خواهند کرد.

🔸سخنرانان:
۱. بلال آلاباس (اکستر)
۲. حسن انصاری (موسسه مطالعات پیشرفته پرینستون)
۳. رابرت گلیو (اکستر)
۴. ادموند هیز (رادبود)
۵. سیف‌الدین کارا (تورنتو)
۶. کمیل راجانی (اکستر)
۷. دوین استوارت (اموری)
۸. روی ویلوزنی (حیفا)
۹. اسکات لوکاس (آریزونا)
۱۰. جورج وارنر (بوخوم)

🔻اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام: اینجا

#انعکاس_رویداد
@inekas

💠 کنفرانس آنلاین: ادبیات حِکمی در اسلام متقدم

🗓 ۲۲-۲۱ شهریور ۱۴۰۱

در این هفته، مرکز اندیشه و تاریخ اسلامی دانشگاه لایدن میزبان کنفرانسی بین‌المللی درباره ادبیات حکمی در اسلام متقدم خواهد بود.

این کنفرانس به بررسی مسأله ادبیات حکمی به مثابه ابزار اقناع و به مطالعه دقیق محتوای آن، تجزیه و تحلیل پیام‌های فلسفی و اخلاقی آن، و شناسایی مضامین و موضوعات اصلی در ادب عربی، متون فلسفی، تاریخ اندیشه، زبان‌شناسی، اخلاق و سایر متون در دوره متقدم می‌پردازد.


🔺 برنامه کنفرانس به زمان ایران

🔹 دوشنبه ۲۱ شهریور:

۱۵:۳۰ تا ۱۶:۱۵
امیلی کاترل: لقمان در ادبیات حکمی دوره عباسی از حنین بن اسحاق تا مسکویه

۱۶:۲۰ تا ۱۷:۰۵
ریچل شاین: حکمت چه کسی؟

۱۷:۳۰ تا ۱۸:۱۵
عرفات رزاق: تاریخ پذیرش Apophthegmata Patrum (مجموعه سخنان پدران صحرا) در ادبیات عربی: حکمت‌های سنت رهبانیت مسیحی در سنت زاهدان متقدم اسلامی

🔹 سه‌شنبه ۲۲ شهریور:

۱۵:۳۰ تا ۱۶:۱۵
نیکلای ساینای: پنج فرضیه درباره حکمت‌های قرآنی

۱۶:۲۰ تا ۱۷:۰۵
ولید صالح (موضوع اعلام نشده)

۱۷:۳۰ تا ۱۸:۱۵
ثاقب حسین: ده فرمان در قرآن

🔺 شرکت آنلاین در کنفرانس از اینجا

#انعکاس_رویداد
@inekas

‌
💠 ویدئوی ضبط شده از سخنرانی محسن گودرزی (استادیار مطالعات اسلامی در دانشگاه هاروارد) در دومین مدرسه تابستانی انعکاس

🔸تفسیری نو از مفهوم «حنیف» در قرآن

🗓 ۱۸ شهریور ۱۴۰۱

🔸 چکیده ارائه
🔸 معرفی محسن گودرزی

🔻 فهرست محتوای ارائه

01:02 آغاز ارائه
01:47 محوریت مفهوم حنیف در قرآن
05:52 ریشه عربی؟
08:41 گروهی به نام حنفاء قبل از اسلام؟ (۱)
13:07 گروهی به نام حنفاء قبل از اسلام؟ (۲)
17:33 ح ن پ در آرامی
19:44 حنیف به معنای مشرک در عربی
25:45 کلمه حنیف در ادب جاهلی صدر اسلام: غیرمسیحی، زاهد و راهب، یا موحد و مسلم؟ برخی شواهد شعری
34:52 نظر مورخین غربی درباره حنیف
37:30 فرضیه‌ای نو درباره مفهوم حنیف
50:33 مناسک و آیین‌های پرستش در عهد قدیم
55:16 نگرش منفی یهودیت ربانی به تقدس امکانی غیر از معبد سلیمان
57:56 مناسک و آیین‌های پرسش در مسیحیت
1:00:00 یک وعظ از یعقوب ساروجی
1:04:02 شاهدی از جولیان مرتد
1:05:25 پرستش ابراهیم
1:06:41 نگرش منفی نسبت به پرستش مسلمین در نوشته‌های مسیحی
1:07:29 پیشینه این برداشت در تفاسیر متقدم
1:10:08 خوانش متون قرآنی

🔻مشاهده نسخه با کیفیت در آپارات

#ارائه‌های_مدرسه_انعکاس

@inekas

💠 فایل صوتی ضبط شده از سخنرانی محسن گودرزی (استادیار مطالعات اسلامی در دانشگاه هاروارد) در دومین مدرسه تابستانی انعکاس

🔸تفسیری نو از مفهوم «حنیف» در قرآن

🗓 ۱۸ شهریور ۱۴۰۱

🔸 چکیده ارائه
🔸 معرفی محسن گودرزی

🔻 فهرست محتوای ارائه

00:57 آغاز ارائه
01:41 محوریت مفهوم حنیف در قرآن
05:45 ریشه عربی؟
08:35 گروهی به نام حنفاء قبل از اسلام؟ (۱)
12:59 گروهی به نام حنفاء قبل از اسلام؟ (۲)
17:25 ح ن پ در آرامی
19:38 حنیف به معنای مشرک در عربی
25:35 کلمه حنیف در ادب جاهلی صدر اسلام: غیرمسیحی، زاهد و راهب، یا موحد و مسلم؟ برخی شواهد شعری
34:42 نظر مورخین غربی درباره حنیف
37:20 فرضیه‌ای نو درباره مفهوم حنیف
50:21 مناسک و آیین‌های پرستش در عهد قدیم
55:00 نگرش منفی یهودیت ربانی به تقدس مکانی غیر از معبد سلیمان
57:41 مناسک و آیین‌های پرسش در مسیحیت
59:50 یک وعظ از یعقوب ساروجی
1:03:46 شاهدی از جولیان مرتد
1:05:08 پرستش ابراهیم
1:06:27 نگرش منفی نسبت به پرستش مسلمین در نوشته‌های مسیحی
1:07:12 پیشینه این برداشت در تفاسیر متقدم
1:09:55 خوانش متون قرآنی

🔻مشاهده نسخه با کیفیت در آپارات

#ارائه‌های_مدرسه_انعکاس

@inekas

🔰 چکیدۀ ارائه «تفسیری نو از مفهوم حنیف در قرآن»
محسن گودرزی، استادیار مدرسۀ الهیات هاروارد

🔷 این ارائه به بازنگری مفهوم محوری «حنیف» می‌پردازد.

📖 قرآن بارها ابراهیم را با واژۀ حنیف توصیف می‌کند و به پیامبر(ص) و مسلمانان توصیه می‌کند که آنها نیز مانند ابراهیم حنیفانه به اقامه دین بپردازند.

🔹در مطالعات آکادمیک، معمولا حنیف را معادل مفاهیم «مسلم» یا «موحّد» و مرتبط با نوعی توحید اصیل می‌دانند که عاری از تکلفات ادیان توحیدی دیگر، مانند یهودیت و مسیحیت است.

🔹 اما این ارائه تفسیری نو مطرح می‌کند که طبق آن حنیف در قرآن به کسی اطلاق شده است که توسط نوعی مناسک به پرستش خدا می‌پردازد که با کعبه و حَرَم‌های مشابه در حجاز مرتبط است؛ از جمله قربانی کردن حیوانات که جزء مناسک محوری‌ بوده است.

🔹 احتمالاً برخی مسیحیان و یهودیان در جدال مذهبی با پیامبر از این مناسک انتقاد کرده و آن‌ها را مشرکانه انگاشته‌اند و کلمۀ «حنیف» را با بار معناییِ منفیِ «مشرک» -که جزء معانیِ کلماتی مانند «حَنپا | ܚܢܦܐ‎» در سُریانی بوده- دربارۀ مسلمانان به کار برده‌اند.

✡️ طبق آیین یهودیت، تنها مکان مشروع برای انجام مناسکی مانند قربانی کردن، معبد سلیمان بود. بنابراین بعد از تخریب این معبد توسط رومیان در سال 70 میلادی، این مناسک متوقف شد و از سرگیری آن به برپاکردن دوبار‌ۀ معبد سلیمان توسط مسیح منوط گردید. چه در عهد عتیق، چه در ادبیات متأخرتر یهودی، معمولاً به دیدۀ تردید به معابد اقوام دیگر نگریسته شده و آن‌ها را مکان‌ پرستش مشرکانه شمرده‌اند.

🔹به جای قربانی کردن حیوانات و انجام مناسک مرتبط با معبد سلیمان، یهودیانِ قرون پیش از اسلام خدا را توسط خواندن تورات و کتب پیامبران بنی اسرائیل در کنائس می‌پرستیدند. پس محتمل است که برخی یهودیان، کعبه را معبدی با خواستگاه مشرکانه شمرده باشند، نه مکانی مشروع برای انجام مناسکی مقدس همچون قربانی کردن حیوانات.

✝️ از سوی دیگر، مسیحیان نگرشی منفی‌تر نسبت به این مناسک داشتند، و اساساً قربانی کردن حیوانات را امری مشرکانه می‌دانستند. از نظر متکلمین مسیحی، عیسی مسیح با قربانی کردن خود، مناسک معبد سلیمان و مناسک مشابه آن را نسخ کرده بود، و بنابراین به جای قربانی کردن حیوانات، مسیحیان در آیین عشای ربانی، صرفاً از قربانی کردن مسیح یاد می‌کردند و خدا را این گونه می‌پرستیدند.

🔹 همچنین، هم مسیحیان و هم یهودیان، مصرف گوشت شتر و قربانی کردن آن را امری منفی و مختص اقوام مشرک می‌دانستند، چرا که عهد عتیق گوشت شتر را ناپاکیزه خوانده بود و بنی‌اسرائیل را از خوردن آن بر حذر داشته بود.

🔹با توجه به عقاید یهودیان و مسیحیان و نحوۀ پرستش آنان در قرون پیش از اسلام، محتمل است که حداقل برخی افرادِ این دو گروه نسبت به کعبه و مناسک آن انتقادات جدی داشته‌اند، تعظیم کعبه و انجام مناسک آن را دارای باری مشرکانه می‌انگاشتند، و ازاین‌رو پیامبر و پیروان او را با لقب «حنیف» می‌خواندند که به معنای «ناسِک» و با بار معناییِ «مُشرک» بوده است.

🕋 در مقابل، قرآن از کعبه و مناسک آن دفاع نمود، و تأکید کرد که خود ابراهیم (ع) کعبه را برپا کرده و مناسک آن را از خدای واحد دریافت کرده است. بنابراین ابراهیم «حنیف» بود اما در عین حال مشرک نبود؛ «وما کان من المشرکین».
در واقع آنچه در قرآن می‌بینیم دفاع از انجام مناسکی مانند قربانی کردن حیوانات در محلی غیر از معبد سلیمان است، و تأکید بر اینکه اجرای چنین مناسکی لزوماً نشانۀ شرک نیست.

🔹قرآن تأکید دارد که نحوۀ پرستش ابراهیم -که طبق خود تورات مذبح می‌ساخت و حیوانات را قربانی می‌کرد- به نحوۀ پرستش مسلمانان -که در آن مناسک مرتبط با کعبه، از جمله قربانی کردن به سوی آن و در نزدیکیِ آن و نماز رو به این معبد، نقش محوری دارند- نزدیک‌تر است تا نحوۀ پرستش یهودیان و مسیحیان -که توسط خواندن کتب مقدس و انجام عشای ربانی انجام می‌شود.

🔹بنابراین: «ما کان ابراهيم يهودياً ولا نصرانياً ولکن کان حنيفاً مسلماً وما کان من المشرکين» (آل عمران، ۶۷)

‌ —————————————-

🔷 این سخنرانی بر اساس بخشی از مقاله در دست انتشار زیر در مدرسه تابستانی دوم انعکاس انجام شد که ویدئوی ضبط شده آن را می‌توانید در اینجا مشاهده کنید.

Goudarzi, Mohsen, Unearthing Abraham’s Altar: The cultic dimensions of dīn, islām, and ḥanīf in the Qur’an, Journal of Near Eastern Studies, Forthcoming

‌@inekas

🔰 نسخه‌ی الکترونیک پیش از انتشار کتاب «متن و تفسیر: امام جعفر صادق و میراث او در فقه اسلامی» اثر حسین مدرسی طباطبایی (انتشارات دانشگاه هاروارد، ۲۰۲۲)

🔹این نسخه با اجازه ناشر، در وبسایت Shariasource منتشر شده است. در این وبسایت امکان مطالعهٔ بخش‌های ارجاع شده از بیش از ۹۰ منبعِ دست اول این کتاب وجود دارد.

🔹 اطلاعات کتابشناسی
Hossein Modarressi, Text and Interpretation: Imam Jaʿfar al-Ṣādiq and His Legacy in Islamic Law , Harvard University Press, 2022

🔹 لینک خرید کتاب
🔹 ترجمه چکیده کتاب
🔹 گزارش محتوای کتاب

🔺 دریافت متن کامل ترجمه فارسی فصل اول

#انعکاس_کتاب
@inekas

🔰 معرفی کتاب «متن و تفسیر: امام جعفر صادق و میراث او در فقه اسلامی»

✍🏻 نوشتهٔ حسین مدرسی طباطبایی (استاد دانشگاه پرینستون)

🔹 ترجمهٔ علیرضا دهقانی

🔻دریافت فایل PDF کتاب
🔻دریافت فایل PDF ترجمه فارسی فصل اول

🔷 بخش آغازین درآمد کتاب:

این کتاب می‌کوشد ماهیت و ویژگی‌های اصلی اندیشه‌های فقهی امام جعفر صادق، عالم و فقیه برجستۀ مدینه در نیمهٔ اول قرن دوم هجری را شناسایی کند.

در دوران خلافت امویان که از سال ۴۱ تا ۱۳۲ هجری قمری بر جهان اسلام حکومت کردند، گرایش‌های مختلفی در تفسیر و استدلال فقهی عمدتاً در حجاز و عراق پدیدار شد.

نسلی از فقیهان به‌کمک محافل شاگردان وفادارشان مجموعه‌ای از مناظره و مباحثه را با طرفداران مواضع رقیب شکل می‌دادند. این روندها به‌تدریج به مشخصه‌های فکری و سپس طی چند دهه به مکاتب فقهی محلی تبدیل شدند. برخی از این مکاتب محلی توانستند پیروانی فراتر از خاستگاه خود بیایند و به دیگر بخش‌های جهان اسلام گسترش یابند.

هریک از این مکاتب معمولاً به نام فقیهی برجسته در اوایل اسلام شناخته می‌شود که آغازگر، رهبر یا نمایندهٔ آن به شمار می‌آید. این مکاتب، کمک‌های ارزشمندی به جامعهٔ جوان مسلمان در [پیدایش و گسترشِ] نظرات فقهی‌اش کردند. اندک مکاتبی که از کوران حوادث زمانه گذر کردند، جوامع بزرگ پیروان خود را ساختند و تا دوران ما آگاهی‌بخشی به طرز تفکر فقهی مسلمانان را ادامه دادند.

مکتبی که در پژوهش حاضر بر آن تأکید می‌شود، در اواخر دورهٔ خلافت امویان پدید آمده است. این مکتب به امام ابوعبدالله جعفر بن‌محمد الصادق فقیه مورد احترام اهل مدینه تعلّق داشت.

چنان‌که معاصران وی نیز می‌دانستند، او از شخصیت‌‌های بزرگوار خاندان پیامبر (اهل‌البیت) به شمار می‌رفت. از زمان حیات وی، مکتبش به مکتب جعفری معروف بود و پیروانش جعفری خوانده می‌شدند.

این مکتب در طول زمان مانند دیگر مکاتب فقهی اسلامی، مکتبی تثبیت‌یافته گردید که نظریهٔ فقهی خاص خود و روش‌های تجزیه و تحلیل متمایز از دیگران را داراست.

این مکتب مظهر سنّت زنده‌ای است که سیزده قرن استمرار یافته، هم‌اکنون بیش از دویست میلیون پیرو در سراسر جهان دارد و میراث آن در هزاران کتاب نگهداری می‌شود که فهرست بلندبالایی از نظریات متفکران اصیل فقهی را در بر دارد؛ به‌ویژه در دو حوزهٔ تفسیر متون فقهی و قراردادها، این سنت تا حدی گسترش یافته که در مقایسه با همتایانش در سنت‌های فقهی اسلامی یگانه است.

در نیم‌قرن گذشته آثار پرشماری به زبان‌های گوناگون برای معرفی این مکتب، تاریخ، نظریات و محتوای آن پدید آمده است؛ از جمله یک تک‌نگاری به زبان انگلیسی که در سال ۱۹۸۴ از این نویسنده منتشر شد. اما همگی این آثار، بر مراحل بعدی مکتب، و شکل توسعه‌یافته و گسترش‌یافته‌اش متمرکز شده است.

هدف پژوهش حاضر به عنوان تألیفی در زمینهٔ تاریخ اندیشه این است که چگونگی آغاز این مکتب را نشان دهد و پیشینه‌ای ترسیم کند که آن را بازنماید.


🔷 فهرست تفصیلی محتوای کتاب:

🔹درآمد

🔹 فصل ۱: ابعادی از زندگانی امام

۱. پدر وی: امام باقر

۲. زندگی شخصی

۳. مواضع سیاسی

۴. در جایگاه یک فقیه

۵. حلقهٔ شاگردان

۶. ردّ فرقه‌گرایی

۷. دربارۀ جعل حدیث

۸. دیدگاه‌ها دربارۀ سنن دینی


🔹فصل ۲: مکتب فقهی امام

۱. علی: پدر میراثِ فقهی اهل‌بیتِ پیامبر

۲. منابع بنیادین: قرآن به‌مثابه متن و معیار و سنّت پیامبر

۳. شیوۀ تفسیر قرآن

۴. تفسیر خارج از چارچوب متن به‌مثابهٔ اقدامی مخاطره‌آمیز

۵. استنتاج‌های فقهی

۶. قواعد و اصول فقهی: اصل اباحه| اصل طهارت| اصل استصحاب| اصل نفی حرج | اصل نفی ضرر| آثار مترتّب بر جهل/ برائت و احتیاط | اثر عذر/ بیماری و ناتوانی | آثار مترتّب بر رضایت و عدم رضایت | تعهّدات محدود به زمان | قانون به‌رسمیت‌شناختن ازدواج غیرمسلمانان | آثار روابط نامشروع | قاعدهٔ شروط |قاعدهٔ ضَمان | اختیارات حاکم | قاعدهٔ سوق‌المسلمین | قاعدهٔ جبران خسارت | قاعدهٔ فراغ | شریعت و معنویت | شریعت و نمادگرایی | تعریف واژگان و تطبیق بر مصداق


🔹 فصل ۳: مسائل خاص فقهی این مکتب
۱. تودۀ مردم در مقابل گروهی خاص/ مخالفت با باورهای رایج
۲. تقیه: رازداری محتاطانه
۳. متعه/ ازدواج موقت
۴. سه‌طلاقه‌کردن
۵. سایر موضوعات مرتبط با زندگی خصوصی
۶. مسح بر کفش در وضو
۷. بلندخواندن بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم در نماز
۸. سایر مسائل نماز: اذان | جمع بین دو نماز
۸. سهام مازاد بر دارایی (مسألة العول)
۹. سه بزرگتر از چهار: یک پارادوکس ریاضیاتی

🔹فصل ۴: گزیده‌ای از پاسخ‌ها در مسائل و ابواب فقهی مختلف

۱. نمونه‌هایی از پاسخ‌های امام محمد باقر به پرسش‌های فقهی

۲. نمونه‌هایی از پاسخ‌های امام جعفر صادق به پرسش‌های فقهی در باب طهارت، نماز، زکات، حج، جهاد، قراردادها، نذر و عهد، هدیه، آزادی برده، ازدواج، طلاق، قضاوت، حدود و قصاص و ارث.

#انعکاس_کتاب
@inekas

💠 نشست دو روزه مطالعات قرآنی پیرامون سوره حدید (آنلاین)

🗓 هشتم و نهم مهرماه 1401
ساعت 17 الی 20 به وقت اروپای مرکزی

🔹 برگزارکننده: بنیاد مطالعات اسلامی با همکاری موسسه المصطفی (برلین)

🔺 برای شرکت در این نشست روی این لینک کلیک کنید و در صورت نیاز از نام و گذرواژه داده شده استفاده نمایید.
Meeting-ID: 349 270 127 595
Password: WjcEha

🔹 پوسترهای برنامه و فهرست ارائه‌ها به زبان انگلیسی
——————————————————

🔹 جمعه 8 مهر

🔸 ترجمه قرآن به عنوان یک ژانر، ناشران بین المللی قرآن به عنوان بازیگران (زبان انگلیسی)
میخایلوف یاکوبوویچ (محقق پسادکتری دانشگاه آلبرت لودویگ فرایبورگ، آلمان)

🔸 ساختار مراسم در قرآن: شکل شناسی انتقادی ناظر به ساختار وعظ عمومی در سوره حدید (زبان انگلیسی)
کریم سامجی (دانشیار گِتیسبورگ کالج، پنسیلوانیا، آمریکا)

🔸 پاسخی صادقانه به پرسشی که در آیه 16 سوره حدید طرح شده است (زبان انگلیسی)
فرهاد شفتی (پژوهشگر مستقل در حوزه اسلام و قرآن)


🔹 شنبه 9 مهر

🔸 وجوه توحید در سوره حدید (زبان آلمانی)
مهدی اصفهانی (استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)

🔸 آموزه های کتاب مقدس به عنوان تفسیری بر قرآن، داستان ها و توضیحاتی برگرفته از تفسیر ابراهیم البیقعی (زبان آلمانی)
توماس وورتز (مدیر موسسه (آلمانی) شرق در بیروت)

🔸 نگاهی به مطالعات معاصر درباره عبارت «و رهبانیه ابتدعوها» در آیه 27 سوره حدید (زبان انگلیسی)
فرهاد قدوسی (محقق دانشگاه دولتی وِین، دیترویت، آمریکا)

🔸 مطالعه ای درباره «عرش الهی» در قرآن (زبان انگلیسی)
سیف الدین کارا (محقق دانشگاه تورنتو و لوند)

🔹 اطلاعات بیشتر

#انعکاس_رویداد
@inekas

🔰شماره ۳۰ام از مجله العصور الوسطی (نشریه مطالعات قرون وسطایی خاورمیانه، متعلق به دانشگاه کلمبیا) منتشر شد:

متیو میلر (موسسه روشن، دانشگاه مریلند): شاعرانگی کارناوالی صوفیانه: اشعار رندانه(قلندریات) به عنوان ضدژانر هتروتوپیایی

لو ویتز (دانشگاه کاتولیک آمریکا): بسط ید در قوانین ولایتی: نبرد بر سر حضانت در دادخواست به یک قاضی در شهر فَیّوم در قرون میانه

هری مانت (دانشگاه یورک): سنگ‌نبشته‌های اموی و عباسی متقدم در مسجد النبی در مدینه

الیزابت لمبورن (دانشگاه دمونتفورت): آب شیرین در مسیر دریایی به چین: ایستگاه‌های آب و خمره‌های اژدری (محفظه‌های آب) در اقیانوس‌نوردی با مسافت طولانی در اقیانوس هند

اندرو مک‌لارن (دانشگاه مکزیک): تاریخ‌گذاری تاریخ ابن‌أعثم: از نسخه‌های خطی فارسی، زندگی‌نامه‌های مبهم و از اسناد ناقص

ایلا سانتی (سواز،‌ دانشگاه لندن): مجموعه مسجد دارالاماره در انجار: نکات مقدماتی حاصل از کاوش چندلایه‌ای فضاهای مربوط به مراسم در دوره مروانیان

احسان روحی (پژوهشگر مستقل):‌ بررسی داستان سرایای رجیع و بئر معونه با روش نقد فرم: اغراض قبیله‌ای، مذهبی و فقهی در پس نقل سیره نبوی

🔹معرفی این مقاله

@inekas

💠 چکیده مقاله «بررسی داستان سرایای رجیع و بئر معونه با روش نقد فرم: اغراض قبیله ای، مذهبی و فقهی در پس نقل سیره نبوی» از احسان روحی

منتشر شده در جدیدترین شماره نشریه مطالعات قرون وسطایی خاورمیانه (العصور الوسطی):
Ehsan Roohi (2022), A Form-Critical Analysis of the al-Rajīʿ and Biʾr Maʿūna Stories: Tribal, Ideological, and Legal Incentives behind the Transmission of the Prophet’s Biography, Al-ʿUṣūr al-Wusṭā: The Journal of Middle East Medievalists, N. 30.

آیا تا به حال به این توجه کرده بودید که قتل عام الرجیع و بئر معونه به نظر شبیه یکدیگرند؟ این مقاله جدید به تحقیق درباره نقل روایت‌هایی درباره جامعه مسلمانان متقدم در دوران زندگانی پیامبر می‌پردازد.

احسان روحی موتیف‌های روایی این دو رویداد را با یکدیگر مقایسه کرده است. او با بررسی جامع گزارش‌های مربوط به دیگر رویدادهای دوران اموی با جزئیات مشابه، توضیح می‌دهد که رقابت بین قبایل مختلف، چگونه بر شکل‌گیری این داستان‌ها، به طور چشمگیری تأثیرگذار بوده است.
(منبع)

🔻 برای خواندن گزارشی از این مقاله به قلم نویسنده به پست بعدی رجوع کنید.

🔻 دانلود فایل PDF
@inekas

💠 گزارشی از مقاله «بررسی داستان سرایای رجیع و بئر معونه با روش نقد فرم: اغراض قبیله ای، مذهبی و فقهی در پس نقل سیره نبوی»

✍️ نگارنده: احسان روحی

🔻 دانلود فایل PDF مقاله

[بخش ۱ از ۲]

🔹 دوره تاریخی مقارن با نیمه اول قرن نخست هجری یکی از پیچیده‌ترین ادوار تاریخ اسلام به لحاظ تحلیل تاریخ‌نگارانه (historiographical) به شمار می‌رود. کتب سیره و تواریخ اسلامی که وقائع این دوره را شرح می‌دهند با فاصله زمانی بسیار (دست کم یک قرن) بعد از این وقائع تالیف شده‌اند و همین امر سبب شده‌است تا محققین در صدد یافتن راه‌های گوناگون برای نورتاباندن به این دوره مهم و سرنوشت‌ساز تاریخی باشند. بهره‌گیری از شواهد تاریخی معاصر، خاصه قرآن و کتیبه‌های به جا مانده از قرن نخست هجری، و نیز گزارش‌های متقدمی که منابع معاصر غیراسلامی (یونانی، ارمنی، سریانی، عبری، لاتین و پهلوی) از اسلام به دست داده‌اند، از رویکردهای نوینی است که محققین در جامعه آکادمیک غرب برای برون رفت از چالش پیش‌رو اتخاد نموده‌اند. لیکن به‌رغم تمامی این دستاوردهای روش‌شناختی، هم‌چنان تواریخ اسلامی و کتب سیره از سوی برخی از پژوهشگران به عنوان «منابع غیرقابل جایگزین» برای شناخت چهره پیامبر و مسلمین ابتدایی معرفی می‌گردد و این امر لزوم ارائه روش‌های نقادانه برای بازشناسی سره از ناسره در داستان‌های مذکور در سیره نبوی را هر چه بیشتر نمایان می‌کند.

تحقیق حاضر تلاش نموده تا با بهره‌گیری از روش «نقد فرم» (Form Criticism)، که نخستین بار در قرن بیست میلادی برای بررسی نقادانه کتاب مقدس طرح ریزی گردید، صحت روایات سیره نبوی را در معرض نقد قرار دهد. به این منظور داستان دو سریه (جنگی که پیامبر شخصا در آن حضور نداشتند) با نام‌های رجیع و بئر معونه برای بررسی انتخاب شده است. بنا بر داستان سیره، دو گروه از مسلمین در یک زمان واحد، مامور تبلیغ اسلام در یک منطقه جغرافیایی یکسان (نجد) گردیده و به شکل کاملا مشابه در یک آبگیر از سوی مشرکین مورد حمله واقع شده و مظلومانه به شهادت رسیدند. نکته حائز اهمیت آن است که گروه اول از مبلغین اعزامی متعلق به قبیله عمرو بن عوف از اوس بوده و گروه دوم به تیره بنی نجار از قبیله خزرج تعلق داشتند و داستان این دو سریه مشحون از فضائلی است که در شان این افراد از زبان اعقاب و فرزندان آنان بیان شده است.

این که این دو سریه با جزئیات کاملا یکسان و در یک زمان واحد به وقوع پیوسته، و نهایتا با الفاظ و عبارات یکسان روایت شده باشند، امری غیرقابل پذیرش و تقریبا محال به شمار می‌آید. بر اساس روش نقد فرم، دلیل شکل‌گیری این دو داستان موازی که مشتمل بر فضائل موازی در شان افراد حاضر در سریه است، رقابت‌های شدید و دامنه‌دار بین دو تیره مذکور از اوس و خزرج است که از دوره پیش از اسلام آغاز گردیده و در سرتاسر دوره سیره نگاری (یعنی اواخر امویان و اوائل عباسیان) به طور توقف ناپذیری در جریان بوده است. تحقیق حاضر با ارائه ادله تاریخی تبیین می‌کند که داستان این سرایا به ترتیبی که در کتب سیره و مغازی پیامبر نقل شده بیش از آن که بازتابی از دوران مدنی پیامبر باشد، وام‌دار رقابت‌ها و تنش‌های میان اوس و خزرج در اواخر قرن اول و ابتدای قرن دوم هجری است؛ به گونه‌ای که روات این داستان‌ها بدون توجه و حتی بدون آگاهی کامل از اصل ماجرا در دوران پیامبر، و صرفا با اقتباس از داستان کشتارهایی که در عصر همین روات یعنی در دوره امویان به انجام رسید، داستان‌هایی را جعل نموده و آن را به دوران پیامبر نسبت داده‌اند. در حقیقت هدف این روات و قصاص، نه ثبت و حراست از سیره نبوی، که نشر و بازپراکنی فضائل ساختگی قبیله ای بوده است.

[مطالعه ادامه در بخش ۲]

#انعکاس_مقاله
@inekas

💠 گزارشی از مقاله «بررسی داستان سرایای رجیع و بئر معونه با روش نقد فرم: اغراض قبیله ای، مذهبی و فقهی در پس نقل سیره نبوی»

✍️ نگارنده: احسان روحی

[بخش ۲ از ۲ - ادامه از بخش اول]

🔹ساخت و پرداخت «شهید انصاری/سنی» در برابر شهدای شیعی خاصه امام حسین:

یکی دیگر از اهدف کلانی که در نگارش سرایای مذکور پیگیری می‌شده، ساخت و پرداخت شهیدی مختص انصار/اهل سنت است که از لحاظ فضائلی که بدو منتسب است در عداد شهدای شیعی خاصتا امام حسین و نیز افرادی چون حجر بن عدی و زید بن علی محسوب شود، و همان طور که شهدای شیعی سبب مباهات شیعیان هستند، شهید انصاری/سنی نیز موجبات فخر انصار و اهل تسنن را فراهم آورد. در داستان سریه رجیع با یک صحابی به نام خبیب بن عدی روبرو میشویم که داستان اسارت و شهادت او شباهت‌های انکارناپذیری (هم به لحاظ محتوا و هم از منظر الفاظ و عبارات) با مقتل شهدای شیعی دارد. در نقل‌های سیره آمده است که خبیب بن عدی پیش از آنکه توسط مشرکین قریش به شهادت برسد، مدتی در اسارت به سر برده و نهایتا کشته شده است. فضائلی که منابع سیره و مغازی برای خبیب در دوران اسارت نقل میکنند دقیقا برابر با فضائلی است که منابع مستقل تاریخی در رابطه با حجر بن عدی بیان می‌دارند (حجر یکی شیعیان حضرت علی بود که به دستور معاویه اسیر گردید و سپس به قتل رسید). مضاف بر این، فضائلی که برای خبیب بن عدی در لحظه شهادت نقل شده و در صدد بیان مظلومیت، غربت و تنهایی او است نیز عینا به مانند فضائل منقول در شان امام حسین است. و در نهایت فضائل و مناقبی که برای خبیب در هنگام به داور آویختن او نقل شده کاملا شبیه روایاتی است که به صلیب کشیدن زید بن علی را وصف می‌کنند. تحقیق حاضر بر اساس شواهد تاریخی نشان می‌دهد که راویان مدنی و انصاری داستان خبیب، از دشمنان بنی هاشم و علویان بوده‌اند و این امر تببین می‌کند که چرا این دسته از انصار در صدد رقابت با شیعیان در عرصه فضیلت سرایی برای اعقاب و پیشینیان خود بوده‌اند.

نتیجه‌ای که این تحقیق بدان متذکر می‌شود لزوم خوانش نقادانه منابع سیره و مغازی است. این منابع با دستور مستقیم حکام اموی و عباسی به رشته تحریر در آمده و علاوه بر انگیزه‌های کلان سیاسی دستگاه خلافت برای تدوین سیره نبوی، اغراض دیگری همچون رقابت‌های قبیله‌ای (فقهی و مذهبی) نیز در نگارش سیره نقش بسزایی داشته و شایسته است پیش از اعتماد کامل و بی‌قید و شرط به مفاد سیره، از کلیه ابزارهای روش شناختی، از جمله نقد فرم، برای صحت‌سنجی داستان‌های سیره بهره برد.

#انعکاس_مقاله
@inekas

انعکاس برگزار می‌کند:

📖 دوره آموزش زبان عبری کتاب مقدس

👨‍🎓 مدرس: امیررضا حقیقت‌خواه
(PhD student, Université catholique de Louvain)


🔹🔸 فرصتی ویژه برای دانشجویان و پژوهشگران 🔹🔸

👈 این دوره آموزشی، برای آموزش زبان عبری کتاب مقدس برای علاقه‌مندانی که دانش زبانی عبری ندارد طراحی شده است.این دوره در پنج ترم هشت جلسه‌ای ارائه خواهد شد و در پایان آن، دانشجوایان خواهند توانست دانش زبانی خود را تاسطح متوسط ارتقا دهند.

در این دوره، علاوه بر تدریس گرامر زبان عبری کتاب مقدس به طور تفصیلی، هر جلسه بخش‌هایی از کتاب مقدس نیز خوانده خواهد شد. در پایان این دوره، زبان‌آموزان قادر خواهند بود با ساختار گرامری کتاب مقدس به طور تفصیلی آشنا شوند.

🕰 ساعت برگزاری کلاس، روز‌های چهارشنبه ساعت ۱۹:۳۰ الی ۲۱:۰۰ (به وقت تهران)‌ خواهد بود.

✍️ جهت کسب اطلاعات بیشتر،‌ به این کانال مراجعه بفرمایید یا به این آیدی پیام بدهید.

✍️ جهت ثبت نام،‌ به این لینک مراجعه بفرمایید.

✍️ مجموعه انعکاس، تعداد محدودی کمک هزینه را برای علاقمندان فراهم کرده است. جهت درخواست، به این لینک مراجعه بفرمایید

#انعکاس_کارگاه
@inekas

🔰 کتاب «شریعت ورای بنی‌اسرائیل: از بایبل تا قرآن» اثر هولگر زلنتین در انتشارات آکسفورد با دسترسی آزاد منتشر شد.

Holger M. Zellentin (2022), Law Beyond Israel: From the Bible to the Qur'an, Oxford Studies in the Abrahamic Religions, Oxford University Press.

🔻 دریافت فایل PDF تمام متن کتاب

🔻 معرفی کتاب در اینجا

@inekas

برگردان فارسی از کتاب متن و تفسیر، تألیف دکتر حسین مدرسی طباطبایی

کتاب متن و تفسیر، اثر استاد مدرسی طباطبایی، در تابستان امسال از سوی انتشارات هاروراد در 456 صفحه منتشر شد، و نسخه‌ای الکترونیک از بخشی از کتاب نیز اخیراً در فضای مجازی انتشار یافت. برای معرفی کتاب اینجا را ببینید. پس از انتشار کتاب، مدتی پیش با مؤلف محترم تماس گرفتم تا برای برگردانی فارسی از این کتاب، اجازه بگیرم. ایشان فروتنانه نخست آن را شایستۀ ترجمه ندانستند، اما پس از گفتگویی مکتوب موافقت کردند و نهایتا خواستند که به منظور پرهیز از دوباره کاری، آن را اطلاع رسانی کنم. این یادداشت را به این سبب می‌نویسم و اطلاع می‌دهم که با همکاری یکی از دوستان گرامی، جناب آقای سیدمحمدکاظم مددی به برگردان فارسی این اثر مشغولیم و امید داریم در چند ماه آتی، ویرایش نهایی آن به جامۀ کتاب درآید. ان شاء الله.