‌
📼 گزیده‌ای از مدارس انعکاس و مدار | ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳

🎉 به بهانه سومین سال تولد انعکاس

💠اولین مدرسهٔ تابستانه از سری رویدادهای انعکاس با موضوع مطالعات تطبیقی قرآن و عهدین در شهریور ماه ۱۴۰۰ در قالب ۴۰ ساعت ارائه تفصیلی برگزار شد. این مدرسه، دوره آموزشی کوتاه مدتی بود برای آشنایی پژوهشگران، اساتید و دانشجویان با پژوهش‌های تطبیقی قرآن و عهدین. در این دوره تلاش شد به علاقه‌مندان آموزش داده شود که در هر رویکرد، با استفاده از ابزارهای موجود، چگونه میتوان یک مسئله یا پرسش علمی را حل کرد.

💠دومین مدرسهٔ تابستانه از سری رویدادهای انعکاس با موضوع اسلام در دوره نخستین در شهریور ماه ۱۴۰۱ در قالب ۳۷ ساعت ارائه تفصیلی برگزار شد. این مدرسه، دوره آموزشی کوتاه مدتی برای آشنایی پژوهشگران، اساتید و دانشجویان با آخرین پژوهش‌های علمی درباره اسلام در قرن اول هجری بود.

💠 سومین مدرسهٔ تابستانی از سری رویدادهای انعکاس با عنوان محمد [ص]: زندگی، جامعه و میراث فرهنگی در شهریور ماه ۱۴۰۲ در قالب ۴۴ ساعت ارائه تفصیلی برگزار شد. این مدرسه، دوره‌ای آموزشی برای آشنایی با آخرین پژوهش‌های علمی درباره پیامبر اسلام بود.
🔗 گزارش سومین مدرسه انعکاس

💠اولین مدرسهٔ مدار ۱۴۰۲، با تمرکز بر ارتقای مهارت‌ها و دانش در حوزه مطالعات اسلامی، به‌ویژه برای دانشجویان و دانش‌آموختگان تحصیلات تکمیلی، برگزار شد. این دوره شامل ۳۶ ساعت آموزش کارگاهی در مدت ۶ روز بود و ارائه‌های علمی تخصصی با رویکرد روش‌محور در موضوعاتی مانند قرآن، حدیث، فلسفه، و اخلاق ارائه شد. همچنین، شرکت‌کنندگان در کارگاه‌هایی برای بهبود مهارت‌های نرم نظیر مقاله‌نویسی، فن بیان، و تولید محتوای مجازی شرکت کردند. این مدرسه به‌صورت آنلاین و حضوری برگزار شد.

💠 دومین مدرسهٔ مدار ۱۴۰۳، با تمرکز بر «متن‌پژوهی دیجیتال» و در قالب یک بوت‌کمپ حضوری برگزار شد. این دوره شامل ۶۳ ساعت آموزش کارگاهی در طی ۹ روز بود و بر یادگیری مهارت‌های پژوهشی و مقاله‌نویسی با استفاده از ابزارها و روش‌های دیجیتال تأکید داشت. شرکت‌کنندگان پس از فراگیری سرفصل‌های مرتبط، پروژه‌های متن‌پژوهی واقعی را در زمینه‌های دلخواه خود به پایان رساندند.

💠 چهارمین مدرسهٔ تابستانه از سری رویدادهای انعکاس با موضوع «قرآن و عهدین: سنت‌ها، بافتار‌ها و بینامتن‌ها» در شهریور ماه ۱۴۰۳ به صورت آنلاین و در قالب ۳۸ ساعت ارائه علمی برگزار خواهد شد. این مدرسه با مشارکت دانشگاه اکستر و حضور ۱۹ پژوهشگر از دانشگاه‌های ۶ کشور، به بررسی قرآن و عهدین، زمینه‌های الهیاتی و تاریخی، و ارتباط مسلمانان با مسیحیان و یهودیان خواهد پرداخت. جلسات مدرسه به دو زبان فارسی و انگلیسی (با ترجمه همزمان) برگزار می‌شود و هدف آن آشنایی پژوهشگران، اساتید و دانشجویان با جدیدترین پژوهش‌‌ها در این حوزه‌ها است.

🟡 آخرین مهلت ثبت‌نام در مدرسهٔ تابستانی امسال، تا ۵ شهریور است.

⭐️ برای اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام در مدرسهٔ تابستانی امسال، به سایت انعکاس مراجعه کنید.

🟥 برای مشاهده نسخه با کیفیت ویدیو گزیده‌ای از مدارس انعکاس و مدار، به آپارات و یوتیوب مراجعه کنید.

#انعکاس_رویداد
@inekas

‌
🔵 برنامۀ ارائه‌های چهارمین مدرسه تابستانی انعکاس

🔵«قرآن و عهدین: سنت‌ها، بافتارها، و بینامتن‌ها»

🎓 ۵ ارائهٔ فارسی و ۱۲ ارائهٔ انگلیسی
💬 با ترجمهٔ همزمان فارسی و ارائهٔ‌ ترجمهٔ مقالات


📄 برای مطالعه چکیده ارائه‌ها و معرفی ارائه‌کنندگان به کتابچۀ مدرسه رجوع کنید.

⭐️ فهرست ارائه‌ها
(آثاری که پیش از این از هر فرد در کانال انعکاس معرفی شده است در زیر نام او آمده است.)

🔵روز ۱

🟢 احمد پاکتچی | سخنرانی افتتاحیه

🟢 محمد حقانی | تعامل قرآن با بینامتن‌های بایبلی: دریافت قرآن از داستان تولد موسی
(ارائه و ویدئو)

🟢 آیدا گلاسر | تفسیر کتاب مقدس در زمینه اسلامی: تأملات روش‌شناختی دربارهٔ تفاسیر پیدایش ۱-۱۱ و غلاطیان

🟢 شری لوین | ا«وقالتِ اليهود يدُ اللَّه مَغلُوله»: پاسخ به مدراشی در پیوت ربّی العازار بن کلیر
(ویدئو و معرفی مقاله)

🔵روز ۲

🟢احسان روحی | منابع الهام/اقتباس یهودی مسیحی در سیره نبوی: بررسی موردی داستان کشتار مسیحیان نجران و یهود بنی قریظه
(معرفی مقالات: + و + و +)

🟢اندرو اُکانر | رسالت پیامبرانه در قرآن

🟢گابریل رینولدز | تعابیر بایبلی در قرآن
(معرفی کتاب)

🔵روز ۳

🟢 آنا داویتاشویلی | قرآن و مسیحیت سریانی: زمینه، تداوم‌ و ملاحظات
(کنفرانس‌ها: + و + و +)

🟢روی مک‌کوی | تفسیر قرآن با کتاب مقدس
(معرفی کتاب مرتبط)

🟢دیوید پنچانسکی | سلیمان و مور: قرآن در گفتگو با کتاب مقدس


🔵روز ۴

🟢 گیوم دی | مریم قرآنی و گاهشماری قرآن

🟢 رایان کریگ | «وما قَتَلوهُ وما صَلَبُوه ولكنْ شُبِّهَ لهم» «بَل رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَيه»: الگوهای اعتقادی و تصلیب قرآنی
(ارائهٔ مرتبط در کنفرانس)

🟢 جان ریوز | قرآن آشنایی با کدام بایبل را مفروض می‌گیرد؟


🔵 روز ۵

🟢نیکولای ساینای | به سوی الهیات توصیفی قرآن: خدا، حس اخلاقی مشترک و آزادی انسان
(معرفی کتاب: + و + و +)

🟢مارتین ویتنگهام | تاریخچه دیدگاه‌های مسلمانان درباره کتاب مقدس
(مرور کتاب مرتبط)

🟢هولگر زلنتین | قرآن و یهودیت در پژوهش‌های کنونی
(معرفی کتاب و ویدئوی کتاب)

🔵 روز ۶

🟢 عبدالله گلدری | برداشت‌های قرآنی از نام الهی یهوه
(مقاله و معرفی مقاله و مرور)

🟢 هادی تقوی | موسی و محمد در گفتگو: «مثلهم فی التورات» به عنوان خوانشی قرآنی از سفر تثنیه ۳۳:۲-۴
(ارائه و معرفی مقالات)

🟢 ثاقب حسین | آدم و نام‌ها
(مقاله و ویدئوی ارائه و مرور)


⬇️ دریافت کتابچۀ مدرسه


⏲ مهلت ثبت‌نام: ۵ شهریور ۱۴۰۳

🌐 ثبت‌نام و اطلاعات بیشتر:
🔵 inekas.org/2024

یا به @Inekas_admin پیام بدهید.

#رویداد_انعکاس
@inekas

‌
💠 درآمدی بر مدرسهٔ تابستانی چهارم انعکاس | ۱۴۰۳ | نشست دوم

🔵 زبان‌شناسی تطبیقی قرآن و عهدین: چالش‌ها و بایسته‌ها


👤 حیدر عیوضی (عضو هیئت علمی پژوهشگاه قرآن و حدیث)

👤 میزبان: فواد دانش‌پژوه (دانشگاه ادیان و مذاهب)

🗓 یکشنبه ۴ شهریور - ساعت ۱۹ (به وقت تهران)


📝 چکیده
با آغاز قرن نوزدهم میلادی نگارش قاموس‌های واژگان تورات عبری، به ویژه با تمرکز بر روابط زبانی و فرهنگی، وارد مرحلۀ پیچیده‌ای شد که آن را از رویکرد سنتیِ توصیف‌محور به کلی متمایز کرد. نگارش این فرهنگ‌های نوین پیش‌نیازهای متعددی داشت؛ از جمله: کشف روابط زبانهای باستانی، مشخصا زبان‌های سامی کهن، تسلط به مباحث تطبیقی زبان‌های سامی متأخر (از جمله آرامی، عبری، سریانی، عربی)، و توجه به روابط زبان‌های آفروآسیایی.

سهم زبان‌شناسی تطبیقی در یافتن معنای واژگان قرآنی بسیار محدود بوده است، اما به تازگی استفاده از رویکردهای مبتنی بر زبان‌شناسی و رویکردهای بین‌رشته‌ای مرتبط با آن در مطالعات قرآنی توجه پژوهشگران بیشتری را به خود جلب کرده است. فرهنگ تطبیقی قرآن و تورات به قلم حیدر عیوضی یکی از تلاش‌های اخیر در استفاده از زبان‌شناسی تطبیقی برای قاموس‌نگاری قرآن است. در این ارائه، در گفتگو با نویسنده کتاب به آسیب‌شناسی قاموس‌های سنتی، معرفی روش زبان‌شناسی تطبیقی و اهمیت آن، و چشم‌اندازهای پیش رو در این حوزه مطالعاتی پرداخته می‌شود.


✅ حضور در این نشست و باقی نشست‌های «درآمدی بر مدرسهٔ تابستانی چهارم انعکاس» برای تمامی علاقه‌مندان آزاد و رایگان است.

✍️ برای ثبت‌نام رایگان در این رویداد، از طریق این لینک اقدام کنید.


#رویداد_انعکاس

@Inekas

‌
💠 درآمدی بر مدرسهٔ تابستانی چهارم انعکاس | ۱۴۰۳ | نشست سوم

🔵 «پیامبری» بین قرآن و عهدین: نمونه‌ای در مطالعات الهیات تطبیقی


👤 یحیی صباغچی (عضو هیئت علمی دانشگاه شریف - مدیر گروه پژوهشی پویافکر)

👤 میزبان: محمدرضا معینی (دانشگاه تهران)

🗓 دوشنبه ۵ شهریور - ساعت ۱۸ (به وقت تهران)


📝 چکیده
«نبوت» در هر سه دین ابراهیمی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) از مهم‌ترین و محوری‌ترین آموزه‌های الهیاتی است. با در نظر گرفتن این واقعیت که متون مقدس یکی از منابع اصلی الهیات در همه ادیان و به طور خاص، ادیان ابراهیمی است و سهم بزرگی از مبانی الهیاتی پیروان ادیان، برگرفته از متون مقدس ایشان است، طبیعی است که ضرورت داشته باشد برای فهم مفهوم «نبوت» به قرآن و عهدین مراجعه کنیم.

چنانچه می‌دانیم بخش بزرگی از محتوای قرآن پیرامون آموزه‌های الهیاتی است و آموزه‌های قرآن در بافتار فرهنگی آشنا با آموزه‌های عهدینی و در گفتگو با مخاطبانی که انگاره‌های عهدینی در ذهن داشته‌اند، شکل گرفته است. بر همین اساس، بررسی تطبیقی درباره آموزه‌های اعتقادی بین قرآن و عهدین نتایج بسیار جالبی برای فهم بهتر هر دو متن به‌دست می‌دهد.

الهیات تطبیقی، شاخه‌ای جدید از الهیات است که تلاش می‌کند فهمی عمیق‌تر از آموزه‌های الهیاتی هر دین را در گفتگو با سایر سنت‌های دینی به دست دهد. این شاخه از مطالعات تطبیقی  را باید از مهم‌ترین شاخه‌های مطالعات قرآن و عهدین به شمار آورد که هنوز نیازمند تحقیقات بسیار گسترده‌تری است. پدیدار شدن یافته‌ها و دیدگاه‌های جدید در این شاخهٔ مطالعاتی در دهه‌های اخیر، نوید پژوهش‌های عمیق‌تری را در سال‌های آتی می‌دهد.

در این ارائه، به مطالعه تطبیقی «نبوت» در قرآن و عهدین، به عنوان نمونه‌ای از مطالعات الهیات تطبیقی می‌پردازیم. در طی این ارائه با برخی پیچیدگی‌های این مطالعه و نیز با برخی دیدگاه‌های معاصر در این موضوع آشنا می‌شویم.

✅ حضور در این نشست و باقی نشست‌های «درآمدی بر مدرسهٔ تابستانی چهارم انعکاس» برای تمامی علاقه‌مندان آزاد و رایگان است.

✍️ برای ثبت‌نام رایگان در این رویداد، از طریق این لینک اقدام کنید.


✅این ارائه می‌تواند زمینه‌ای تاریخی برای تعدادی از ارائه‌های مدرسهٔ تابستانی چهارم انعکاس با موضوع قرآن و عهدین فراهم آورد.


#رویداد_انعکاس

@Inekas

‌
🎞 ویدئوی ارایۀ «تمایز روایت‌ها بین قرآن و عهدین: بررسی دو روایت ذبیح ابراهیم و حیات پس از مرگ»


🟣 ارائۀ مهدی صالح در نشست اول از درآمدی بر مدرسهٔ تابستانی چهارم انعکاس


⭐️ چکیدۀ ارایه

🟥 مشاهدۀ نسخۀ کامل ارائه در یوتوب و آپارات انعکاس

🔵 اگر به موضوع این ارائه علاقمندید، تعداد زیادی از جلسات مدرسهٔ تابستانی چهارم انعکاس با موضوع قرآن و عهدین می‌تواند برای شما مناسب باشد. (مهلت ثبت‌نام تا ۶ شهریور)

#رویداد_انعکاس

@inekas

‌
🎞 سرنوشت تازهٔ اصطلاح «نشوز» در خوانشِ ثاقب حسین
(نگاهی تفسیری-تاریخی در میان مناقشه‌های همیشگی در باب حکم نشوز در سوره نساء)

⏺بخشی از ارائهٔ مقالهٔ «بخت تلخ همسر سرکش» اثر ثاقب حسین در اولین مدرسهٔ تابستانی انعکاس

🔵 بدون اغماض، آیهٔ ۳۴ سوره نساء یکی از پرمناقشه‌ترین آیات قرآن است که تا کنون با تفاسیر متنوع و متکثری مواجه شده است: «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ وَبِمَا أَنفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ ۚ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِّلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ ۚ وَاللَّاتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ...»

✔️ این آیهٔ سورهٔ نساء، به ویژه عبارت «وَاللَّاتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ» در تفاسیر و آثار فقهی جریان اصلی اسلامی، عموما به‌گونه‌ای تفسیر شده که به شوهر اجازه می‌دهد در صورت «نشوز» همسر خود را مورد ضرب قرار دهد. با این حال ردی در تاریخ تفسیر این آیه وجود دارد که نشان می‌دهد این برداشت تنها تفسیر مستدل آیه نبوده و تشویش در مورد این تفسیر رایج در تمامی تاریخ سنت تفسیری دیده می‌شود. به عبارتی بر خلاف تصور عمومی، اعتراض به این برداشت رایج از آیه، مختص عصر مدرن نیست و مفسرین و علما در طول تاریخ، تفاسیر و بحث‌های متفاوتی را ارائه کرده‌اند.

✔️ ثاقب حسین، استادیار دانشگاه لویولا مری‌مونت و فارغ‌التحصیل دانشگاه آکسفورد، در پژوهشی مفصل و چندساحتی توانست این آیه را از منظرهای مختلف و در پرتو یهودیت ربانی فهم و بررسی کند. نتیجه تلاش‌های این پژوهشگر برجسته در قالب مقاله‌ای مفصل با عنوان «بخت تلخ همسر سرکش: برتری، اطاعت و تنبیه در آیه ۳۴ سوره نساء» در سال ۲۰۲۱ منتشر شد.

✔️ اگرچه ارزشمندی مسیر پژوهشی ثاقب حسین به‌ دلایل مختلفی همچون تواضع پژوهشگر نسبت‌به پژوهش‌های پیشین خود واضح و برجسته است، اما می‌توان به اهمیت پژوهش او از حیث روش‌شناختی نیز اشاره کرد. «کلمه» در «متن» معنا می‌یابد و متن در ساختارهای ادبی، اجتماعی و فرهنگی‌اش؛ این پژوهشگر نیز با تکیه بر اهمیت بافتار ادبی آیه و فهم دقیق آن برای کاهش خوانش‌های سلیقه‌ای، فارغ از تفاسیر و آثار فقهی به‌دنبال رد پایِ کلمهٔ نشوز –این اصطلاح پربحث و مناقشه‌برانگیز- و کاربرد آن در ساختارهای تازهٔ دیگری می‌گردد:
سایر آیات قرآن، شعر دوران جاهلی، شعر متقدم اسلامی، دیگر آثار ادبی قرون اولیه اسلامی و مکتوبات متقدم حدیثی.

✔️ او همچنین نشان داد که فهم‌های بدیلی از جنبه‌های مختلف آیهٔ ۳۴ سورهٔ نساء در قرون اولیهٔ اسلامی و به واسطهٔ برخی احادیث رواج داشته که از سنت فقهی و تفسیری فاصله دارند و در عین حال به برداشت طرح شده در این مقاله بسیار نزدیک‌اند. دنبال‌کردن کلمه «نشوز» در یک بافتار ادبی وسیع‌تر، پایانِ کارِ این پژوهشگر نیست. او رابطهٔ بین این آیه را با مرتبط‌ترین پیشینهٔ مرتبط با آن در ادبیات پساعهدینی، بررسی می‌کند که حول حکم فقهی یهودیت ربانی دربارهٔ سوتاه یا همسر مشکوک به زنا است. ثاقب حسین در این مقاله نشان می‌دهد که میان احکام مرتبط با همسر متهم به نشوز و سوتاه ربانی هم‌پوشانی قابل توجهی وجود دارد که احتمالا نشان‌دهندهٔ اشارهٔ هر دوی آن‌ها به یک مسئله است.

🔵 انعکاس ترجمهٔ فارسی این مقاله را به عنوان سومین اثر از فروست «انعکاس ادبیات» منتشر می‌کند:

⬇️ دریافت ترجمهٔ فارسی مقالهٔ «بخت تلخ همسر سرکش: برتری، اطاعت و تنبیه در آیهٔ ۳۴ سورهٔ نساء»

▶️ مشاهدهٔ نسخهٔ کامل با زیرنویس فارسی در یوتوب و آپارات انعکاس

✔️ ثاقب حسین که قبل‌تر ترجمهٔ کامل فارسیِ مقاله او با همت گروهی از همراهان انعکاس منتشر شده، در چهارمین مدرسه تابستانی انعکاس نیز حضور دارد. او ارائه‌ای درباره بینامتنیت قرآن و عهدین خواهد داشت که انتظار می‌رود همچون پژوهش‌های او پرنکته و بدیع باشد.

#انعکاس_یافته‌ها
#انعکاس_ادبیات
@inekas

‌
📎 نسخهٔ الکترونیک ترجمهٔ کامل فارسی مقالهٔ ثاقب حسین با عنوانِ:

«بخت تلخ همسر سرکش: برتری، اطاعت و تنبیه در آیهٔ ۳۴ سورهٔ نساء»

سومین اثر از فروست «انعکاس ادبیات»، به ترجمهٔ این مقاله از ثاقب حسین، استادیار کنونی دانشگاه لویولا مری‌مونت و فارغ التحصیل از دانشگاه آکسفورد، دربارهٔ معنای اصطلاح «نشوز» در قرآن، اختصاص یافته است. جدا از عنوانِ متفاوت این مقاله که رویکرد پژوهشگر را در ارائهٔ خوانش‌های نو و بدیع نشان می‌دهد، ساختار و مسیر پژوهشی او در خودِ مقاله نیز از وجوه مختلف همچون شیوه‌های روش‌شناختی، لحن و زبان و... موردتوجه است.

این مقاله که در سال ۲۰۲۱ در مجلهٔ مطالعات قرآنیِ دانشگاه ادینبرا انتشار یافت، با همت جمعی از شرکت‌کنندگان و همراه مدرسهٔ انعکاس به فارسی برگردانده شد تا با سهولت بیشتری در دسترس پژوهشگران فارسی‌زبان در سراسر دنیا و همهٔ علاقه‌مندان این حوزه قرار بگیرد.

به‌ثمرنشستن این تلاش جمعی، نتیجهٔ همراهی بسیاری از دوستان در ترجمه، ویرایش، صفحه‌آرایی، انتشار و بازنشر است که قدردانِ همهٔ آن‌ها هستیم (اسامی آن‌ها در صفحهٔ دوم مقاله آمده است)؛ به‌ویژه ساجده گودرزی که بیشترین سهم را در به ثمر رسیدن ترجمه و ویرایش آن برعهده داشت.

🔵ویدئوی ارائهٔ این مقاله را به همراه چکیده‌ای از آن در لینک زیر ببینید.

🎞 معرفی مقالهٔ «بخت تلخ همسر سرکش» به همراه ویدئوی ارائهٔ نویسنده


⭐️ اصل مقالهٔ حاضر با نشانی زیر قابل دستیابی و ارجاع است:
Hussain, Saqib (2021). “The Bitter Lot of the Rebellious Wife: Hierarchy, Obedience, and Punishment in Q. 4:34”, Journal of Qur’anic Studies 23:2, 66-111.

⬇️ دریافت اصل مقاله

🔗 اطلاعات کتابشناختی ترجمه:
حسین، ثاقب (۱۴۰۳). بخت تلخ همسر سرکش: برتری، اطاعت و تنبیه در آیهٔ ۳۴ سورهٔ نساء (گودرزی و دیگران، مترجم.). ویراست اول. فروست آنلاین «انعکاس ادبیات». (https://t.me/inekas/495)

#انعکاس_ادبیات

@inekas

‌ ‌
🎞 ویدئوی ارایۀ «زبان‌شناسی تطبیقی قرآن و عهدین: چالش‌ها و بایسته‌ها»


🟣 ارائۀ حیدر عیوضی در نشست دوم از درآمدی بر مدرسهٔ تابستانی چهارم انعکاس

👤 میزبان: فواد دانش‌پژوه

⭐️ چکیدۀ ارایه

🟥 مشاهدۀ نسخۀ کامل ارائه در یوتوب و آپارات انعکاس

#رویداد_انعکاس

@inekas

‌
🎞 ویدیو نشست سوم از درآمدی بر مدرسهٔ تابستانی چهارم انعکاس

🟣بخش اول: درآمدی بر مطالعات الهیات تطبیقی از محمدرضا معینی (دقیقهٔ ۲:۲۲ ویدیو کامل)

🟣بخش دوم: ارائهٔ یحیی صباغچی با موضوع «پیامبری» بین قرآن و عهدین: نمونه‌ای در مطالعات الهیات تطبیقی (دقیقه ۲۱:۳۰ ویدیو کامل)

⭐️ چکیدۀ ارائه

🟥 مشاهدۀ نسخۀ کامل ارائه در یوتوب و آپارات انعکاس

📎اسلاید‌های ارائهٔ «درآمدی بر مطالعات الهیات تطبیقی»
📎اسلاید‌های ارائهٔ «"پیامبری" بین قرآن و عهدین»

#رویداد_انعکاس

@inekas

‌
🟥 انتشار کتاب «روایت حدیث و مذهب‌گرایی: الجامع الصحیح بخاری و الکافی کلینی در علم حدیث اهل سنت و شیعه دوازده امامی»

😀 حُسام عوف (پژوهشگر دانشگاه توبینگن)

🔵اطلاعات کتاب‌شناختی:
Ouf, Hossam (2024). Hadithüberlieferung und Konfessionalität: Al-Buḫārīs al-Ǧāmiʿ aṣ-ṣaḥīḥ und al-Kulaynīs al-Kāfī in den sunnitischen und zwölferschiitischen Hadithwissenschaften. Berlin, Boston: De Gruyter. https://doi.org/10.1515/9783111549705
.

⬇️ دریافت ۵۰ صفحهٔ نخست کتاب

✍️ معرفی کتاب:
این پژوهش به این می‌پردازد که آیا و چگونه روایت حدیث و مذهب‌گرایی در علم حدیث اهل سنت و شیعه دوازده امامی بر یکدیگر تأثیر گذاشته‌اند. این سؤال به شیوه‌ای توصیفی و تطبیقی با استفاده از دو مجموعه حدیثی "الجامع الصحیح" بخاری (م. ۲۵۶) و "الکافی" کلینی (م. ۳۲۹) مورد بررسی قرار می‌گیرد. این پژوهش بررسی می‌کند که آیا اعتقادات مذهبی این دو دانشمند عوامل تعیین‌کننده‌ای برای بررسی و جمع‌آوری احادیث آنها بوده است. علاوه بر این، این اثر به نقد متقابل علمای اهل سنت و شیعه دوازده امامی نسبت به مجموعه و نویسنده مقابل می‌پردازد. بنابراین، مذهب چه نقشی در پذیرش این دو مجموعه (تا به امروز) داشته است؟ یک تفاوت اساسی بین این دو گرایش مذهبی در روایت حدیث وجود دارد: چه کسی به عنوان شاهدی مشروع برای بیانات پیامبر محسوب می‌شود؟ چه کسی واسطهٔ بین پیامبر (یعنی دوره وحی) و کل جامعهٔ مسلمان پس از او است؟ پاسخ‌های متفاوت به این سؤال، تحولات مربوط به روایت حدیث و در نتیجه الهیات مربوطه را تعیین می‌کند.

فصل اول کتاب، مقدمه‌ای بر بحث است که اهداف، روش‌شناسی و ساختار کار را تشریح می‌کند، فصل دوم به ارزیابی و تفسیر احادیث با توجه به مبانی الهیاتی آن‌ها می‌پردازد. این فصل شامل بحث‌هایی در مورد روایات کلیدی مورد اختلاف بین شیعه و سنی، مانند واقعهٔ سقیفه، حدیث غدیر خم و حدیث ثقلین است. فصل سوم به مقایسهٔ تصویر بخاری و کلینی و مجموعه‌های آنها در ادبیات سنی و شیعه اختصاص دارد، در حالی که فصل چهارم به انتقادات درون‌فرقه‌ای و برون‌فرقه‌ای به این دو دانشمند می‌پردازد.

فصل پنجم به بررسی نقش بخاری و کلینی در تأیید عدالت صحابه و عصمت امامان می‌پردازد. این فصل به یکی از تفاوت‌های اساسی بین دو گرایش مذهبی می‌پردازد: چه کسی به عنوان شاهد مشروع وحی پیامبر محسوب می‌شود و چه کسی واسطه بین پیامبر و جامعه مسلمان پس از اوست؟ این کتاب نشان می‌دهد که مفاهیم "عدالت صحابه" و "عصمت امامان" نشان‌دهندهٔ پیامبرشناسی‌های مختلف هستند و برداشت‌های خاصی از روایت و اهمیت الهیاتی آن را به وجود می‌آورند.

در نهایت، فصل ششم به نتیجه‌گیری تحقیق و ارائه پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده می‌پردازد. این کتاب با ارائه یک دیدگاه جامع و مقایسه‌ای، به درک عمیق‌تر تفاوت‌ها و شباهت‌های روایت حدیث در سنت‌های سنی و شیعی کمک می‌کند.
این اثر مساهمتی مهم و ارزشمند در تحقیقات تطبیقی اسلامی، به ویژه در توسعهٔ مفاهیم و رویکردهای پژوهش تطبیقی حدیث است و می‌تواند منبعی ارزشمند برای محققان و دانشجویان مطالعات اسلامی باشد.


#انعکاس_کتاب

@inekas

‌‌
🔵 سخنرانی عمومی چهارمین مدرسه تابستانی انعکاس | شهریور ۱۴۰۳

💠 قرآن آشنایی با کدام بایبل را مفروض می‌گیرد؟

👤جان ریوز (دانشگاه کارولینای شمالی شارلوت)
🎤به میزبانی: عبدالله گلدری (دانشگاه خلیفه)

🌐ارائه به زبان انگلیسی با ترجمه همزمان فارسی

🔹 جمعه ۱۶ شهریور، ساعت ۱۸:۳۰ (به وقت تهران)

⭐️ چکیده:
قرآن و بایبل به طور قابل توجهی در تعدادی از شخصیت‌ها، داستان‌ها و آموزه‌های اخلاقی اشتراک دارند. این نشان می‌دهد که قرآن در جهان گسترده‌تر گفتمانی «بایبل» در اواخر دوران باستان وارد گفت‌وگوی فعال شده است؛ یا به عبارت دیگر، به نظر می‌رسد قرآن سطح خاصی از آشنایی با بایبل را از سوی مخاطبان مورد نظر خود فرض کرده است. اما این کدام ورژن بایبل و یا بایبل متعلق به چه گروهی است؟ در این ارائه، جان ریوز، پیامدهای آنچه این فرض می‌تواند برای درک تاریخی ما از پس‌زمینه اجتماعی و فرهنگی که قرآن در آن ظهور کرد و شکوفا شد داشته باشد را بررسی خواهد کرد.

⭐️ معرفی:
جان سی. ریوز استاد پیشکسوت مطالعات بایبلی از سال ۱۹۹۶، استاد بلومنتال مطالعات یهودی و استاد مطالعات دینی در گروه مطالعات دینی دانشگاه کارولینای شمالی در شارلوت بوده است.
او از نخستین محققان بایبلی است که با رویکرد آکادمیک و با دانش عمیق از سنت‌های اسلامی و بایبلی به مطالعهٔ دیالوگ قرآن با کتاب مقدس پرداخت و در این راستا مجموعه مقالاتی را از محققان برجسته با عنوان «بایبل و قرآن: مقالاتی در بینامتنیت نصّی» گرد هم آورد و در انتشارات انجمن مطالعات بایبلی (SBL) در سال ۲۰۰۱ منتشر کرد.
بخش عمده‌ای از آثار او سنت‌های گروه‌های اقلیت در دسته‌بندی‌های متعارف فرق را کاوش می‌کند و به بررسی همپوشانی‌ها و اشتراکات قابل‌تشخیص در میان عده زیادی از فرق و متون اقلیت در ادیان خاور نزدیک می‌پردازد.

▶️ این برنامه به طور زنده از طریق صفحات انعکاس در یوتوب (به زبان انگلیسی) و آپارات (ترجمه همزمان فارسی) پخش خواهد شد و شرکت در آن برای عموم آزاد است.

#انعکاس_۱۴۰۳
@inekas

‌
📎 نسخهٔ الکترونیک ترجمهٔ فارسی مقالهٔ
«رسم قرآن چه زمانی تثبیت شد؟ - بخش دوم»
نیکلای ساینای

چهارمین شماره از فروست «انعکاس ادبیات» به دومین بخش از مقالهٔ نیکلای ساینای اختصاص یافته است. این مقالهٔ دو بخشی در سال ۲۰۱۴ در دو شمارهٔ پیاپی از بولتن مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی (دانشگاه لندن) منتشر شده است. ترجمهٔ گروهی این اثر به همت جمعی از مترجمان و ویراستاران به انجام رسیده است. ترجمۀ بخش اول مقاله را از اینجا بخوانید. اثر حاضر، ترجمۀ بخش دوم مقاله است.

🖋 نیکلای ساینای به مناسبت ترجمهٔ فارسی این اثر توسط انعکاس، مقدمه‌ای اختصاصی بر آن نگاشته است. ترجمهٔ این مقدمه را در اینجا و متن انگلیسی و ترجمهٔ کامل آن را با ارجاعات در همین فایل بخوانید.

⭐️ معرفی مقالهٔ «رسم قرآن چه زمانی تثبیت شد؟»

💬 چکیده:
بخش دوم این مقاله به مرور استدلال‌هایی می‌پردازد که علیه فرضیهٔ شکل‌گیری رسم قرآن در زمان عبدالملک مروان اقامه شده‌اند. نتیجه‌گیری این بخش این است که تا زمانی که هیچ عبارت قرآنی با ویژگی‌های سبکی و اصطلاحی متمایز، به‌طور قانع‌کننده‌ای در بستر آخر قرن اول هجری قرار نگیرد، تاریخ‌گذاری رسم قرآن (به استثنای برخی ویژگی‌های املایی) به سال ۶۵۰ میلادی / ۳۰ هجری یا قبل از آن باید به‌عنوان دیدگاه پیش‌فرض ما باقی بماند.
ساینای برای این نتیجه‌گیری به انتساب متفق‌القول رسم استاندارد به عثمان و بعضی استدلال‌های نقد متنی استناد می‌کند. همچنین، او برخی ویژگی‌های درونی قرآن (عدم تطابق با تاریخ اسلام پس از ۳۰ هجری، فقدان چارچوب روایی و نبود هنجارسازی زبانی) را نیز به عنوان دلیلی به نفع نتیجه‌گیری خود ارائه می‌کند.

⭐️ اصل مقالهٔ حاضر با نشانی زیر قابل دستیابی و ارجاع است:
Sinai, Nicolai (2014). "When did the consonantal skeleton of the Quran reach closure? Part II". Bulletin of the School of Oriental and African Studies, 77(3), 509–521.

🔗 اطلاعات کتابشناختی ترجمه:
ساینای، نیکلای (۱۴۰۳). «رسم قرآن چه زمانی تثبیت شد؟ - بخش دوم» (حامد علیا، مترجم.). ویراست اول. مجموعه آنلاین «انعکاس ادبیات» (https://t.me/inekas/514).

#انعکاس_ادبیات

@inekas

‌
🔵 مدرسهٔ زبان‌شناسی و زبان‌های سامی

ترم پاییز ۱۴۰۳ از مدرسهٔ زبان‌شناسی و زبان‌های سامی، با عنوان مدرسهٔ پاییزهٔ زبان‌های کتاب مقدس از پنجم مهرماه توسط انعکاس و مرکز دین‌پژوهی حنیف برگزار خواهد شد.

مدرسه پاییزه، شامل دوره آموزش زبان عبری کتاب مقدس، متن‌خوانی عبری کتاب مقدس، زبان سریانی، زبان یونانی و دستور تاریخی زبان عربی است.


⬇️ طول دورهٔ زبان سریانی و عبری هشت جلسه، دستور تاریخی زبان عربی ده جلسه و زبان یونانی دوازده جلسه خواهد بود.

🎓 طرح درس‌ کلاس‌ها:

🔵عبری (ترم اول)
🔵دستور تاریخی زبان عربی
🔵متن‌خوانی پیشرفته عبری کتاب مقدس
🔵یونانی کتاب مقدس (ترم اول)
🔵 سریانی (ترم اول)

🖋 ثبت‌نام در دوره:
https://evnd.co/2NWQc

🗓 مهلت ثبت‌نام کلاس‌های ترم پاییز: تا پایان ۱ مهرماه

🌎 دوره‌ها در بستر بیگ‌بلوباتن در سایت رومیت برگزار خواهد شد و فیلم ضبط شده جلسات تنها تا انتهای ترم در دسترس دانشجویان خواهد بود.

🙋در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر به آیدی @HebClass و یا @GzClass در تلگرام پیام بدهید.

#رویداد_انعکاس

@inekas

💎 معرفی کتاب «محمد و امپراتوری‌های ایمان» اثر شان آنتونی

Sean Anthony (2020), Muhammad and the Empires of Faith: The Making of the Prophet of Islam, Oakland, CA:University of California Press.

⬇️دریافت چکیده‌ای از کتاب
⬇️دریافت مرور کامل

⭐️ اردوگاه مورخانِ اسلام نخستین!

در مقدمۀ کتاب از قول چیس رابینسون آمده است که مورخان اسلام نخستین به دو اردوگاه دسته‌بندی می‌شوند:
اردوگاه اول جایگاه آن دسته از مورخانی است که مصمم هستند خطوط کلی وقایع دوران زندگی پیامبر را مشخص کنند و از امکان تصفیهٔ موفقیت‌آمیز لایه‌های اساطیری متأخر از زندگی او و نیل به حقایق خام تاریخی اطمینان دارند.
در اردوگاه دوم مورخان مدرنی حضور دارند که به عقیده‌شان صرفاً می‌توان خاطرات برجای مانده از گذشته در نزد مسلمانان را مرتب و غربال کرد و نهایتاً آنچه دردسترس خواهد بود، هرچه‌قدر هم که کهن باشد، بازنمایی‌های «داستانی» گذشته است که نخبگان برای ساخت حافظهٔ فرهنگی جوامع خود و در نتیجه حفظ و شکل‌دهی هویت جوامع مسلمان بعدی آن‌ها را ساخته و پرداخته‌اند. نتیجه آنکه نمی‌توان از حصار ذهن سازندگان این روایات پلی به واقعیت‌های تاریخی زد.

⭐️ خطر مواجههٔ غلط با سیره‌نگاری‌ها

به نظر آنتونی اگر منابع به مجموعهٔ سیره‌نگاری‌های اسلامی محدود باشد، ادعای مورخان اردوگاه دوم چندان بیراه نیست. بسیاری از محتویات این کتب بیش از آن که دربردارندهٔ «حافظهٔ تاریخی» باشند، در واقع «الهیات روایی‌شده» هستند. ناتوانی در شناخت این ماهیت کتب سیره‌نگاری منجر به اشتباهات فاحش تاریخی خواهد شد. در چنین بافتی تاریخ دیگر تاریخ نیست؛ بلکه قالبی است برای انتقال و ترویج آموزه‌های کلامی، فرقه‌ای، قبیله‌ای و سیاسی گروه‌های مختلف.


⭐️ راه حل پیشنهادی: گسترش پایگاه داده

بر خلاف تصور سنتی، منابع ما برای شناخت محمد تاریخی منحصر به کتب سیره و مغازی نیستند. منابع اصلی محققان مدرن برای بازشناسی شخصیت تاریخی پیامبر اسلام به چهار دستهٔ زیر تقسیم می‌شوند:

۱. قرآن
۲. کتیبه‌ها، نسخه‌های خطی و شواهد باستان‌شناختی
۳. گزارش‌های غیراسلامی معاصر و یا نزدیک به معاصر از ظهور اسلام که عمدتاً به زبان‌های ارمنی، یونانی و سریانی نوشته شده‌اند
۴. منابع مکتوب عربی دربارهٔ پیامبر که عمدتاً، اما نه منحصراً، در سنت سیره‌نگاری حفظ شده‌اند.

⭐️ هدف نویسنده از نگارش کتاب

آنتونی می‌گوید این اثر با دو هدف اساسی نوشته شده است: اول، ارائهٔ روشی برای مطالعهٔ تطبیقی کهن‌ترین منابع عربی در زمینهٔ سیرهٔ نبوی همگام با منابع دسته‌اولی چون قرآن و گزارش‌های غیراسلامی متعلق به قرن هفتم و هشتم میلادی و نشان دادن این که چگونه چنین مطالعه‌ای می‌تواند منابع سیره را احیا کند؛ و ثانیاً، روشن کردن شرایط تاریخی و جریان‌های فکری‌ای که موجب پیدایش سنت سیره و مغازی به‌ عنوان ژانری مجزا از ادبیات عربی در اواخر قرن هفتم و قرن هشتم میلادی شد.


⭐️ معرفی بخش‌های کتاب

🔵بخش نخست
در این بخش، نویسنده به سراغ منابعی می‌رود که پیش از آغاز سنت سیره‌نگاری نوشته شده‌اند و دربردارندهٔ اطلاعاتی دربارهٔ پیامبر اسلام هستند. مطالعهٔ تطبیقی ادبیات مسیحی باستان متأخر و همچنین منابع کهن اسلامی، بخش عمدهٔ این فصل از کتاب را به خود اختصاص می‌دهد. مواردی از این دست نشان می‌دهند که مطالعهٔ توأمان منابع معاصر غیرعربی و سیره‌نگاری‌های اسلامی می‌تواند تصویری قابل‌اتکا، هرچند غیرجزئی، از محمد تاریخی به ارمغان بیاورد.

🔵 بخش دوم
این بخش روایتی است از سرآغاز ادبیات نوشتاری سیره‌و‌مغازی در اواخر دورهٔ اموی و اوایل خلافت عباسی. چنانکه در بخش دوم نشان داده می‌شود، سیره‌نگاری اسلامی از بدو تولد از سوی دستگاه خلافت اموی و عباسی راهبری می‌شده است.

🔵 بخش سوم
بخش پایانی کتاب کوششی است برای پاسخ به این پرسش که دستگاه خلافت از سنت سیره‌ومغازی چه می‌خواست و این خواسته‌ها را از چه طریقی محقق می‌کرد؟ از نگاه نویسنده انگیزهٔ اصلی دستگاه خلافت از پایه‌گذاری سنت سیره‌نگاری تأمین مشروعیت حکومت نوپای اسلامی و تهیهٔ مبنایی فکری برای توجیه اقدامات حاکمیتی از جمله فتوحات بوده است. در این بخش نشان داده می‌شود که نخبگان حکومتی برای ساخت چنین بنایی مواد خام را از سنت شفاهی برجای‌مانده از حافظهٔ جمعی مسلمین و قرآن برگرفتند، اما این مصالح خام را با الهام از گفتمان‌ امپراطوری‌های دورهٔ باستان متأخر یعنی امپراطوری ساسانی و بیزانس تصفیه کردند، بازخوانی نمودند و به آن سروشکلی یکپارچه دادند.

🔵 در نهایت کتاب با نگاهی به چشم‌انداز مطالعات در باب سیرهٔ نبوی و جایگاه سنت سیره‌و‌مغازی در آیندهٔ این رشته به پایان می‌رسد.

⬇️دریافت مرور کامل مهدی صالح بر کتاب

🔴 شون آنتونی در مدرسهٔ تابستانی سوم انعکاس، بخشی از این کتاب را ارائه کرد.

▶️ مشاهدهٔ ارائه با زیرنویس فارسی در یوتوب انعکاس

#انعکاس_کتاب
@inekas

‌‌
‌🎞 ویدئوی ارائهٔ «بازنگری در رویکردهای تاریخی مدرن به زمانه و زندگانی محمد [ص]» از شان آنتونی

🟣 ویدئوی بالا گزیده‌ای است از ارائهٔ شان آنتونی در سومین مدرسه تابستانی انعکاس  (پنج‌شنبه ۱۶ شهریور) که در آن ایدۀ خود در کتاب اخیرش "محمد و امپراتوری‌های ایمان" را ارائه کرده است:

Sean Anthony (2020), Muhammad and the Empires of Faith: The Making of the Prophet of Islam, Oakland, CA:University of California Press.

⬇️ دریافت ۵۰ صفحۀ نخست کتاب
⭐️ معرفی کتاب و دریافت مرور فارسی آن
👤 معرفی شان آنتونی

▶️ مشاهدۀ نسخۀ کامل ارائه (۴۹ دقیقه) با زیرنویس فارسی اختصاصی در یوتوب انعکاس

آنتونی در این ارائه، به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه خوانش‌های انتقادی منابع غیرمسلمان و مسلمان در کنار هم می‌تواند جان تازه‌ای به مطالعه تاریخی زندگانی محمد[ص] و تحولی که پیام او در جهان ایجاد کرد، ببخشد.
او نشان می‌دهد که چگونه با قرار دادن این منابع در بافتار تاریخی فکر و فرهنگ دوران باستان متأخر، می‌توان ارزیابی تازه‌ای از منابع اولیه زندگی محمد[ص] داشت. همچنین این مساله را می‌کاود که چه بینش‌های جدیدی را می‌توان از بررسی سنت‌های چندلایه‌ای پیرامون زندگی ایشان به دست آورد.
شون آنتونی در این ارائه، مدل مرسوم در میان پژوهشگران سیره را نادرست می‌داند و مدلی جایگزین پیشنهاد می‌دهد که به ما کمک کند از یک منظر با وضوح پایین از سیرهٔ پیامبر، به یک منظر با وضوح بالاتر ارتقا پیدا کنیم.

▶️ مشاهدۀ نسخۀ کامل ارائه (۴۹ دقیقه) با زیرنویس فارسی اختصاصی در یوتوب انعکاس (برای مشاهدۀ زیرنویس فارسی، روی دکمه CC بزنید)

#انعکاس_کتاب
#انعکاس_یافته‌ها
#ارائه‌های_مدرسه_انعکاس
@inekas

‌
💠یازدهمین دورهٔ همایش بین‌المللی دانشجویی فلسفه (۱۴۰۳)

گروه فلسفه و انجمن علمی-دانشجویی فلسفهٔ دانشگاه تربیت مدرس
🔵با همکاری انعکاس

🎓ویژۀ دانشجویان و دانش‌آموختگان کارشناسی‌ارشد و دانشجویان دکترا در رشتهٔ فلسفه و تمامی رشته‌های مرتبط

🔵یازدهمین دورهٔ همایش دانشجویی فلسفهٔ دانشگاه تربیت مدرس، که باسابقه‌ترین و معتبرترین همایش دانشجویی فلسفه در ایران است، با همکاری انعکاس در آذر ماه ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد.

🔵در این دوره از همایش، انعکاس سه جایزهٔ ۳۰ میلیون ریالی برای سه مقالهٔ برتر همایش و یک جایزهٔ ویژهٔ ۱۸۰ میلیون ریالی برای مقالهٔ برتر در موضوع «فلسفه و کلام اسلامی» به منظور تکمیل نگارش و انتشار آن مقاله به زبان انگلیسی در یک مجلهٔ معتبر، به شرح زیر در نظر گرفته است:

◀️ کمک‌هزینۀ ماهانه به مبلغ ۴۰ میلیون ریال به‌مدت سه ماه
◀️ جایزۀ انتشار مقاله به مبلغ ۶۰ میلیون ریال
◀️ دریافت مشاورۀ علمی از اعضای هیأت علمی گروه فلسفهٔ دانشگاه تربیت مدرس برای نگارش مقاله
◀️ دریافت بازخورد از چند متخصص پس از اتمام نگارش مقاله
◀️ ویراستاری حرفه‌ای متن مقاله

👥 جایزهٔ انعکاس با حمایت شماری از سخنرانان پیشین «مدارس تابستانی انعکاس» و معطوف به دو هدف اصلی ایجاد شده است: ۱. تشویق و حمایت از پژوهشگران جوان؛ ۲. رشد مشارکت ایرانیان در عرصۀ بین‌المللیِ مطالعات اسلامی.

🗓 مهلت ارسال مقاله: ۱۵ آذر ۱۴۰۳

🔗 برای شرکت در این همایش و کسب اطلاعات تفصیلی از شرائط دریافت جایزه و شیوه‌نامهٔ نگارش مقاله، به سایت «انجمن علمی دانشجویی فلسفهٔ دانشگاه تربیت مدرس» مراجعه کنید:
🌐 https://jphil.ir

#جایزه_انعکاس

@inekas

‌
💠 کارگاه تخصصی دو روزه: "قرآن و مسیحیت عربی: مضامین و موتیف‌های مذهبی در شعر عربی پیش از قرآن"

💳 ۳-۴ مهرماه ۱۴۰۳/ ۲۴-۲۵ سپتامبر ۲۰۲۴
📍 دانشگاه توبینگن، آلمان

معرفی به کوشش: زینب شایسته‌فر

✅ این کارگاه دو روزه محیط عربی قرآن را، آنگونه که در شعر پیشا قرآنی منسوب به شاعران مسیحی و بت‌پرست بازنمایی شده است، مورد بررسی قرار داده است. پژوهشگران مدت‌هاست به این مساله پی برده اند که اشعار منسوب به شاعران پیشا قرآنی دربردارنده ایده‌ها و احساسات مذهبی قابل مقایسه با برخی موارد قرآنی است. در این اشعار ارجاعاتی به خدا و باورهای دینی در مجموعه اشعار منسوب به شاعران عرب بت‌پرست و یکتاپرست وجود دارد. هرچند این مطالب امیدوارکننده به نظر می‌رسد، اما این اشعار مدت‌ها به دلیل تدوین آنها پس از ظهور اسلام و نیز تردید درباره اصالت آنها، به عنوان منبعی غیرقابل اعتماد در بررسی محیط قرآن در نظر گرفته می‌شدند. با این حال، در سال‌های اخیر اهمیت اشعار پیشاقرآنی درک شده است و پژوهشگران روش‌هایی برای تأیید اصالت آن و نیز بهره‌مندی از آن جهت بررسی الهیات عربستان پیش از اسلام به کار گرفته‌اند. این کارگاه توسط شورای تحقیقات اروپا، به عنوان بخشی از پروژه QaSLA تأمین مالی شده است.

✅ موضوعاتی که در این کارگاه بررسی شده عبارتند از:

◀️ یکتاپرستی در عربستان پیش از ظهور اسلام
◀️ پی‌رنگ و نقش‌مایه‌های دینی در شعر پیشا قرآنی و مقایسه آنها با قرآن
◀️ حیره به عنوان مرکز مسیحیت دوران باستان متأخر و قطب ادبی
◀️ قرابت‌های احتمالی بین شعر عربی دوران باستان متأخر و متون یهودی-مسیحی
◀️ رویکردهای روش‌شناختی نوآورانه در مطالعه شعر پیشا قرآنی، به ویژه آنهایی که به مسئله اعتبار می‌پردازند.

برگزارکننده: نادیة ابوحسین
مدیر: هولگر زلنتین


🗂 برنامه نشست

"یکتاپرستی بت‌پرستانه و عربستان پیش از اسلام"، نیکولای سینای (دانشگاه آکسفورد)

"جنگ داخلیِ (حرب الفساد) طی"، راشد اس. گویال (دانشگاه توبینگن)

" 'به جز برای سلیمان': آیین و دین در شعر درباری النابغة الذبیانی"، سوزان استتکویچ (دانشگاه جورج‌تاون)

"خدا، پادشاه و شاعر: ایمان و بخشش در اشعار طلب بخشش عدی بن زید عبادی به حاکم لخمی نعمان بن منذر"، نادیة ابوحسین (دانشگاه توبینگن)

"نقش‌مایه‌های مسیحی در شعر عدی بن زید العبادی، شاعر عرب مسیحی پیش از اسلام"، ایاس ناصر (دانشگاه عبری اورشلیم)

"رویکردهای روش‌شناختی به قرآن و شعر مسیحی پیش از اسلام"، نورا اشمید (دانشگاه توبینگن)

"مفاهیم پیشا قرآنی سرنوشت آن‌گونه که در شعر عربی متقدم بازتاب داده شده است و تأثیر آنها بر بازنمایی الله در قرآن"، ماکسیم یوسفی (دانشگاه گوتینگن)

"سواری با جن: معنویت پیش از اسلام و دگرگونی‌های اسلامی آن"، روبن شنزله (دانشگاه آزاد برلین)

"خدایی جز رحمانان نیست: درباره یک نام الهی یکتاپرستانه جنوب عربستانی در شعر و کتیبه‌های عربستانی پیش از اسلام"، الکساندر فورمن (دانشگاه شیکاگو)

⬇️ دریافت فایل برنامه کارگاه و چکیده‌ها

#انعکاس_رویداد
@Inekas

‌
💎 معرفی کتاب «مسئلهٔ زن در مطالعات اسلامی» اثر کشیا علی

Kecia Ali (2024), The Woman Question in Islamic Studies, Princeton: Princeton University Press.

⭐️ دربارهٔ کتاب
کتاب جدید کشیا علی با عنوان «مسئلهٔ زن در مطالعات اسلامی» نگاهی تازه به موضوع جنسیت در حوزهٔ مطالعات اسلامی دانشگاهی دارد. این کتاب که در سال ۲۰۲۴ منتشر شده، به مسائلی مانند تبعیض جنسیتی و نگاه‌های منفی به زنان در محیط‌های دانشگاهی می‌پردازد و به طور ویژه بر تأثیر این مسائل در مطالعهٔ اسلام تمرکز می‌کند.

ایدهٔ اصلی کتاب این است که با وجود تصور عمومی از دانشگاه‌ها به عنوان مکان‌هایی پیشرو، هنوز نگاه‌های قدیمی درباره جنسیت در مطالعات اسلامی وجود دارد. نویسنده به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه این نگاه‌ها در جنبه‌های مختلف زندگی دانشگاهی، از استخدام گرفته تا نحوهٔ ارجاع به کارهای علمی، دیده می‌شود. او همچنین به ارتباط پیچیدهٔ بین جنسیت، نژاد و هویت مذهبی در این حوزه نگاه می‌کند.

این کتاب می‌تواند برای دانشجویان، پژوهشگران و هر کسی که به موضوع جنسیت، دانشگاه و مطالعهٔ اسلام علاقه دارد، جالب باشد. نویسنده با پرداختن به مسائلی که اغلب نادیده گرفته می‌شوند، تلاش می‌کند راه را برای نگاهی جامع‌تر و عادلانه‌تر به مطالعات اسلامی و آموزش عالی باز کند.

⭐️ معرفی بخش‌های کتاب
کتاب با یک مقدمه شروع می‌شود که زمینهٔ کلی بحث را مشخص می‌کند. سپس نویسنده به بررسی تأثیر جنسیت بر موضوعات و روش‌های مطالعه در این حوزه می‌پردازد. در ادامه، نحوهٔ ارجاع به کارهای علمی و تأثیر آن بر تداوم نگاه‌های جنسیتی بررسی می‌شود. کتاب همچنین به موضوع نمایندگی زنان در انتشارات دانشگاهی و همایش‌های علمی می‌پردازد و تجربیات زنان و دگرباشان را در این حرفه مورد بحث قرار می‌دهد. در پایان، نویسنده راه‌حل‌هایی برای مقابله با تبعیض جنسیتی و ایجاد فضایی عادلانه‌تر در مطالعات اسلامی ارائه می‌دهد. کتاب با یک بخش اضافی درباره روش تحقیق و پیشنهادهایی برای مطالعهٔ بیشتر به پایان می‌رسد.

⭐️ دربارهٔ نویسنده
کشیا علی، نویسندهٔ این کتاب، یک متخصص شناخته شده در زمینهٔ اسلام است که بیشتر روی موضوعات مربوط به جنسیت کار می‌کند. او استاد مطالعات دین در دانشگاه بوستون است و پیش از این نیز کتاب‌هایی دربارهٔ قوانین اسلامی، اخلاق و جنسیت نوشته است. علی به خاطر تحلیل‌های دقیق و پرداختن به موضوعات چالش‌برانگیز شهرت دارد و در این کتاب هم از تجربهٔ شخصی و هم از دانش علمی خود برای بررسی موضوع جنسیت در مطالعات اسلامی استفاده کرده است.

⬇️دریافت فهرست و مقدمهٔ کتاب
⬇️دریافت گزارش تفصیلی از کتاب (به‌زودی)

#انعکاس_کتاب
@inekas

‌
💠 کارگاه پژوهشی سالانه: "گذشته‌های عربی - تاریخ‌ها و تاریخ‌نگاری‌ها" (حضوری و مجازی)

🗓 پنج‌شنبه و جمعه ۱۲ و ۱۳ مهر ۱۴۰۳ / ۳ و ٤ اکتبر ٢٠٢٤

🪧 مرکز آقاخان، لندن / حضوری و آنلاین

📎لینک ثبت‌نام رایگان

⬇️دفترچۀ رویداد امسال

دانشگاه آقاخان با مشارکت دانشگاه آکسفورد از سال ۲۰۱۸ میلادی با تمرکز بر تاریخ و تاریخنگاری اسلامی، کارگاه حاضر  را به صورت سالیانه برگزار میکنند.  این امر به منظور بررسی نگارش تاریخ به زبان عربی صورت گرفته و  فرصتی استثنایی برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به تاریخ‌نگاری عربی، از قرن هفتم تا به امروز، در خاورمیانه، شمال آفریقا و فراتر از آن، فراهم کرده است.

🗂 موضوعات کلیدی کارگاه امسال:
🔵 تاریخ نماینده چه کسانی است؟ چگونه و چرا؟
🔵 نقش آثار داستانی در درک تجربه‌های تاریخی واقعی.
🔵 استفاده نهادهای آموزشی، موزه‌ها و رسانه‌ها از تاریخ‌نگاری برای ایجاد وفاداری و حس تعلق در جامعه.

🪟 کارگاه امسال در دو روز متوالی و ذیل چند موضوع اصلی برگزار خواهد شد که ارائه‌های هر پنل به اختصار عبارتند از:

روز نخست:

۱-مقایسه روایت‌ها
-  پیتر هیل| «سواری شِبلی: تولید یک قهرمان دروزی از قرن نوزدهم سوریه»
-  متئو چکتی| «او را به عنوان زندانی نزد من بفرست! سقوط خسرو دوم و ظهور پیامبری اسلام در ایران ساسانی: مطالعه‌ای بر نهایة‌الأرب»
- صلاح کلمان| «تاریخ بدیل مذهب مالک: تسمیه و حکایات ابوالعباس الغمری»

۲- روش‌های دیجیتال: فراتر از توانایی‌های انسان

-  آلیشیا گونزالز مارتینز | «ناوبری در دریاهای بیوگرافی‌ها: روند پردازشی برای شناسایی بیوگرافی‌ها در متون تاریخی»
-  سفیر کورکماز| «شناسایی بازتولید متون در فتاوای عثمانی: استفاده از روش‌های جدید در تاریخ‌نگاری حقوقی عثمانی»

۳- استراتژی‌های فکری
-  عالیه آ. علی| «خویشاوندی و حکومت در کوفه: دینامیک سیاسی خلافت عثمان بن عفان»
- رامی ابودیاب| «دروزی‌ها، شمشیر اسلام»

۴-داستان و دریچه‌های آن به سوی گذشته
-  بروس فاج| «رویکردی نوین به خالد بن ولید»
- لوسی مک‌نیس| «آیا داستان می‌تواند تاریخ را آشکار سازد؟»
-  ایگور کورنیف| «چگونه تاریخ عرب-اسلامی در تلویزیون بازنمایی می‌شود؟»

۵- نمایش تاریخ، پنهان‌سازی تاریخ
-  محمد السید و پاسکال غزاله| «جبریون دلتای نیل»
-  احمد ادریس و عزالدین حجاج| «وفاداری‌های شکل گرفته در سودان مهداوی: رویکردی موزه‌شناختی»

روز دوم:

۱-  تعاملات فکری و برقراری روابط
- ارسکل سلیم| «سفر خیالی علمای نوسانتارا به مکه: پیوند با دنیای عرب»
-  ناتالی کرانسیس|«تولید دانش تبارشناختی: نسل پیامبر عبدالقادر گیلانی در مجموعه‌های بیوگرافی و آثار مربوط به تراجم اولیاء»

۲- تحمیل حاشیه‌ها به مرکز
-  وینای ختیا| «مطالعهٔ تاریخی نسخه‌های خطی مناسکی شیعیان دوازده امامی: منبعی برای تاریخ فکری»
-  یُسری السداوی| «نسخه‌های خطی کلیله و دمنه: مطالعهٔ یادداشت‌های نسخ خطی»

۳- روش‌های دیجیتال: ساخت پیکره‌ها و شبکه‌ها
-  کلارک جونیور| «شناسایی خودکار کاراکترهای عربی در نسخه‌های خطی یمنی دورهٔ رسولی: چالش‌ها و مزایا»
-  طوبی نور سراج‌اوغلو| «اسناد به مثابهٔ منبعی برای تاریخ کتاب در چارچوب متن سیرهٔ ابن‌سعد»

۴-بازنگری و تغییر تمرکز
-  نوحا الشعیر| «بررسی سیسیل مسلمان: به سوی رویکردی جدید»
-  مارتا جی نوو| «احمدبابا تنبکتی، پیشگام اندیشهٔ تاریخنگاری غرب آفریقا»
-  راسل هوپلی | «ادبیات فتاوی اسلامی به عنوان منبعی تاریخی: فتاوی احمد وانشریسی و تاریخ شمال آفریقای قرون میانه»

۵- بررسی بایگانی‌ها
-  رودریگو ادم| «بانک‌های حافظه برون‌مرزی اسلام: پایگاه حنبلی‌ها در صالحیه»
- رابرت هویلند| «راهبان و مسلمانان در صحرای یهودا: ثبت وقایع در جوامع خربرت مرد»

🔗 امکان شرکت در این کارگاه به صورت حضوری یا آنلاین وجود دارد و ثبت‌نام در آن رایگان است.

📎لینک ثبت‌نام رایگان

#انعکاس_رویداد
@inekas