💠 معرفی سخنرانان مدرسه تابستانی دوم انعکاس

📌هولگر زلنتین
دانشگاه توبینگن

🔹هولگر زلنتین استاد مطالعات یهودی در دانشگاه توبینگن آلمان است. او در ‌۲۰۰۷ مدرک دکتری خود را از دانشگاه پرینستون دریافت کرده است، در دانشگاه‌های برکلی، ناتینگهام و کمبریج تدریس کرده و تا کنون چندین جایزه از جمله چند حمایت مالی پژوهشی از مراکز و نهادهای گوناگون دریافت کرده است. همچنین پیش از این عضو مجمع انجمن مطالعات یهودیت بریتانیا بوده است.

🔹تخصص اصلی او مطالعات تلمودی و قرآنی است. روش او چنین است که برای بررسی هم‌گرایی‌ها و واگرایی‌های میان سنت‌های فرهنگی یهودیت، مسیحیت و اسلام نخستین، هم‌زمان از پژوهش‌های ادبی، فقهی و تاریخی بهره می‌برد.

📚 زلنتین چندین اثر، از جمله شش کتاب منتشر کرده است که موضوع آن‌ها مطالعات تطبیقی اسلام و یهودیت، اسلام و مسیحیت، یهودیت ربّانی و اسلام، حقوق اسلامی در قرآن و سنت‌های یهودی و مسیحی و... است.

🔶 او در «مدرسۀ تابستانۀ قرآن و اسلام نخستین» ارائه‌ای با عنوان «مفاهیم طهارت: از کتاب مقدس تا قرآن» خواهد داشت. (چکیده ارایه)

🔖 برای ثبت‌نام و اطلاعات بیشتر به اینجا مراجعه کنید.

#معرفی_سخنرانان_مدرسه_انعکاس
@inekas

🔰 چکیده ارائه با عنوان «مفاهیم طهارت: از کتاب مقدس تا قرآن»

📌 هولگر زلنتین

🔸 طهارت امت یکی از دغدغه‌های اصلی مشترک میان عهدین عبری (تَنَخ) و قرآن است. هر دو متن مقدس بین انواع ناپاکی (عدم طهارت/نجاستِ) تفاوت قائل می‌شوند: ناپاکیِ «اخلاقی» و ناپاکیِ «شرعی/عبادی» و به نوعی دیگر، ناپاکیِ «حرام» و ناپاکیِ «مباح». با این حال، تفاوت‌ها بسیار فراتر از آن است.

🔸وقتی صحبت از ناپاکیِ مباح می‌شود، عهدین عبری (تَنَخ) بر سرزمین مقدس و هیکل تمرکز دارد. در این ارائه، طیف گسترده‌ای از انواع ناپاکی، مورد بحث قرار می‌گیرد که هر یک به مسائل مختلفی هم‌چون فعالیت‌های جنسی، بیماری و مرگ مرتبط است. عهدین برای هر نوع از این ناپاکی‌ها، آیین‌های طهارتی را مشخص می‌کند، که برخی از آنها نیاز به شستشو دارند، در حالی که برخی دیگر نیاز به قربانی‌های خاصی دارند. در مقابل، قرآن،‌ ناپاکی را فقط در مورد اشخاص مؤمن تشریع می‌کند، فقط از آمیزش جنسی و اجابت مزاج به عنوان عوامل این نجاست صحبت می‌کند، و آداب طهارتِ مورد اشاره قرآن، فقط مستلزم شستشو است. بنابراین، یک رجوع ساده به قرآن موید آن است که قرآن فقط تا حدی مفاهیم طهارت عهدینی را منعکس می‌کند.

🔸با این حال، نگاه دقیق‌تر نشان می‌دهد که قرآن، بدون آن‌که از نوع «مباحِ» ناپاکی غفلت کند، تمرکز اصلیش را بر مفهوم عهدینیِ ناپاکیِ «حرام» قرار داده است که از طریق گناه ایجاد می‌شود. در این ارائه نشان داده خواهد شد که از نقطه نظر تاریخی، مفاهیم طهارت در عهدین عبری (تَنَخ) و در قرآن باید در پیوند با یکدیگر درک شود؛ پیوندی که از طریق مناسک عبادی یهودیان و به‌ویژه مسیحیان در دوره باستان متأخر ایجاد شده است. دیدگاه یهودیانِ و به‌ویژه مسیحیان باستان متاخر، که ناپاکی‌های حرام را ناشی از نیروهای شیطانی می‌دانستند و نگاه یکسانی که آنان به ناپاکیِ مباح در میان یهودیان و غیر اسرائیلی‌ها داشتند، در عمل، زمینه را برای فرهنگ فقهی‌ای آماده کرد که مورد توجه قرآن قرار گرفته و بعضا پذیرفته و بعضا اصلاح شد.

————————————————-
🔹 ارائه مبتنی بر این کتاب زیر است که در انتشارات آکسفورد منتشر شده است:
Holger M. Zellentin, Law Beyond Israel: From the Bible to the Qur'an, Oxford University Press, 2022
برای دریافت فایل و مطالعه معرفی کتاب به اینجا مراجعه کنید.

#معرفی_سخنرانان_مدرسه_انعکاس
@Inekas

💠 معرفی سخنرانان مدرسه تابستانی انعکاس

📌 نصرت نیلساز
دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

🔹نصرت نیلساز کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته علوم قرآن و حدیث در دانشگاه تهران گذرانده و دکترای خود را در همین رشته از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرده است.

🔹علاقه‌مندی اصلی او به مطالعات تفسیری به ویژه در سده‌های نخستین اسلام و مطالعات قرآنی و حدیث است.

📚 کتاب او «خاورشناسان و ابن عباس: تحلیل انتقادی دیدگاه‌های خاورشناسان درباره آثار تفسیری منسوب به ابن عباس» انتشارات علمی و فرهنگی (۱۳۹۳) اثر برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی در سال ۱۳۹۴ شده است.
او آثاری از گریگور شولر و مئیر براشر ترجمه کرده است.
نصرت نیلساز مقاله‌های متعددی به زبان‌های فارسی و انگلیسی تالیف کرده است که در مجلات معتبر دنیا از جمله مجله با سابقه Der Islam به چاپ رسیده است.
بیشتر مقالات او درباره تحلیل‌های انتقادی در باب تفاسیر، حدیث و علوم قرآنی با رویکرد‌های نوین در مطالعات اسلامی است.

🔶 موضوع ارائه او در مدرسۀ تابستانۀ «قرآن و اسلام نخستین»، تاریخ گذاری متون کهن تفسیری: مطالعه موردی تفسیر منسوب به ابن عباس است. (چکیده ارایه)

🔖 برای ثبت‌نام و اطلاعات بیشتر به اینجا مراجعه کنید.

#معرفی_سخنرانان_مدرسه_انعکاس
@inekas

🔰چکیده «تاریخ گذاری متون کهن تفسیری: مطالعه موردی تفسیر منسوب به ابن‌عباس»

📌 نصرت نیلساز

🔸مسئله صحت انتساب و تاريخ‌گذاری متون كهن تفسيری، در واقع بخشی از بحث و منازعه درباره وثاقت همه متون كهن روايی است. محور اصلی نزاع در باب وثاقت متون، نیز مربوط به ارزش و اعتباری است كه خاورشناسان براي سلسله اسناد قائلند. سه رویکرد اصلی در تاریخ‌گذاری متون کهن تفسیری وجود دارد:

۱. تحلیل ادبی. خاورشناسانی که در صحت اسانید تردید جدی دارند و معتقدند راویان یا مدونان کتب اولیه، اسانید را جعل کرده‌اند تا بر تقدم تاریخی متنی متأخر و در نتیجه وثاقت و اعتبار آن دلالت کند برای تاریخ‌گذاری روایات و متون کهن با نادیده انگاشتن اسانید صرفاً متن را مورد بررسی قرار می‌دهند.

۲. تحلیل اسانید. برخی خاورشناسان به‌رغم همۀ تشکیک‌هایی که افرادی چون گلدتسیهر و شاخت در وثاقت اسانید روایات و متون کهن ایجاد کرده‌اند هنوز هم سند را ابزاری مهم برای تعیین وثاقت متون کهن تفسیری و تاریخ‌گذاری آن‌ها می‌دانند و به شیوه‌های مختلف به بررسی و تحلیل سند پرداخته‌اند.

۳. تحلیل متن و سند. برخی دیگر از خاورشناسان در بررسی روایات و متون کهن تفسیری به هر دو مؤلفه توجه داشته‌اند. با توجه به نقش بی‌بدیل ابن‌عباس در سنت تفسیر روایات و آثار تفسیری منسوب به وی موضوع پژوهش‌های متعددی بوده است.

🔸در این ارائه، ضمن اشاره‌ای اجمالی به رویکردهای گوناگون در تاریخ‌گذاری متون کهن تفسیری و تبیین و ارزیابی شیوه‌های مختلفی که خاورشناسان در تاریخ‌گذاری تفسیر منسوب به ابن‌عباس از آنها بهره برده‌اند به سه مسئلۀ دیگر هم خواهیم پرداخت: رابطۀ الواضح با تفسیر کلبی؛ دیگر رابطۀ الواضح با آموزه‌های تفسیری ابن‌عباس؛ تحلیل کامل متن و ابزار تفسیری به کار رفته در آن.

—————————————————-
🔹 ارائه مبتنی بر این مقاله خواهد بود.
Nilsaz, Nosrat. "The al-Wāḍiḥ Tafsīr: Further Evidence for Author Identification, Relationship with Tafsīr al-Kalbī, and Literary Analysis" Der Islam, vol. 95, no. 2, 2018, pp. 401-428
برای دریافت فایل مقاله به اینجا مراجعه کنید.

#معرفی_سخنرانان_مدرسه_انعکاس
@inekas

💠 معرفی سخنرانان مدرسه تابستانی انعکاس

📌 نورا اشمید
دانشگاه آکسفورد

🔹نورا اشمید پژوهشگر پسادکتری در پروژۀ QuCIP در دانشگاه آکسفورد است. او در ۲۰۱۸ مدرک دکتری خود را در رشتۀ مطالعات عربی از‌ دانشگاه آزاد برلین دریافت کرده است. پیش از آن عضو پروژۀ مهم کرپوس کورانیکوم بوده و در ۲۰۱۶ به عنوان نوپژوهشگر (Junior Fellow) در علوم انسانی جهانی در دانشگاه هاروارد برگزیده شده است.

🔹علاقه‌مندی‌های اصلی او در حوزه‌های قرآن (به عنوان متنی از دورۀ باستان متأخر)، زهد عربی، سنت‌های فکری و ادبی در عربستان پیشااسلامی، شعر و خطابه در دورۀ اسلام نخستین و حقوق اسلامی است.

📚نورا اشمید آثار پرشماری به زبان‌های آلمانی و انگلیسی دربارۀ اسلام نخستین، تاریخ پیشااسلامی، معناشناسی واژگان قرآن و مطالعات تطبیقی قرآن و بایبل منتشر کرده است.

🔶 در «مدرسۀ تابستانۀ قرآن و اسلام نخستین» موضوع ارائه او «اندرز و قانون در اسلام نخستین» خواهد بود. (چکیده ارائه)

🔖 برای ثبت‌نام و اطلاعات بیشتر به اینجا مراجعه کنید.

#معرفی_سخنرانان_مدرسه_انعکاس
@inekas

🔰چکیده «اندرز و قانون در قرآن و اسلام نخستین»

📌نورا اشمید

🔸ادبیات حقوقی اسلامی اغلب بهترین نقطه برای مطالعه فرهنگ حقوقی قرآن و اسلام اولیه است. با وجود این تمرکز بر دانش حقوقی، طیف وسیعی از متون ادبی متقدم اسلامی نظریه‌های اخلاقی و حقوقی را تبادل کرده یا استحکام می‌بخشند. آنها شنوندگان را ترغیب می‌کنند که با یک رفتار خاص همسو شوند یا از آن پرهیز کنند. گفتمان خطابه که از ویژگی‌های سخنرانی‌ها و خطابه‌ها است، نقش مهمی در آموزش اخلاق و شرع و ارتباطات در عصرجاهلی، قرآن و در اسلام اولیه داشته است.

🔸این ارائه به بررسی پیوند وعظ و شرع در قرآن و در اسلام اولیه با توجه به احکام و نظرات شرعی منعکس شده در متون واعظانه عهد پیش از اسلام می‌پردازد. پس از بررسی کارکردهای وعظ در شعر عربی جاهلی، ظهور مفهومی از پارانسیس شرعی در قرآن را دنبال می‌کنم. در دوره مدنی، گفتمان شرعی در تعدادی از آیات با صورت‌های مختلف فعل وَعَظَ ذکر شده است. پارانسیس شرعی مدنی در تداوم اندیشه‌های اخلاقی بیان شده در سور مکی است که در قالب «وعظ» آمده است، اما بر کاربرد اجتماعی در میان شنوندگان پیامبر تأکید دارد.

🔸 من نشان می‌دهم که گفتمان خطابه شیوه‌ای ممتاز برای انتشار اندیشه‌های اخلاقی و شرعی در خارج از قرآن نیز باقی مانده است/وهمانند «خطبة الوداع‎» از محمد (10/632)، متنی خطابه‌گونه که عمدتاً مطالب اخلاقی و شرعی را شامل می‌شود. با این حال، پس از آن که واعظان و فقهای اسلامی در عرصه شکل‌گیری معرفت اخلاقی و شرعی وارد رقابت شدند، از تاکید بر پیوند حیاتی بین وعظ و آموزش امور شرعی و حقوقی کاسته شد.



—————————————————
🔹 ارائه مبتنی بر این مقاله خواهد بود.
Schmid, N. K. (2021). From Ethico-Religious Exhortation to Legal Paraenesis: Functions of Qur’anic Waʿẓ, Islamic Law and Society, 28(4), 317-351.
برای دریافت فایل مقاله به اینجا مراجعه کنید.

#معرفی_سخنرانان_مدرسه_انعکاس
@inekas

💠 معرفی سخنرانان مدرسه تابستانی انعکاس

📌بهنام صادقی
پژوهشگر دانشگاه آکسفورد

🔹بهنام صادقی پژوهشگر مطالعات اسلامی در حوزۀ تاریخ حدیث، قرآن و فقه است. او در ۲۰۰۶ در دانشگاه پرینستون از رسالۀ دکتری خود دفاع کرد. در ٢٠١٣ کتابی با عنوان «منطق تشریع در اسلام: زنان و نماز در سنت فقهی» (انتشارات کمبریج) منتشر ساخت.

📚 او صاحب مقاله هایی درباره حدیث و قرآن است، از جمله دو مقاله درباره مصحف «صنعاء ۱»: «مصحف یک صحابی پیامبر و قرآن پیامبر: The Codex of a Companion of the Prophet and the Qur'an of the Prophet (Arabica, 2010)» و عنوان: «مصحف صنعا۱ و ریشه‌های قرآن: Ṣan‘ā’1 and the Origins of the Qur’ān» (به طور مشترک با محسن گودرزی) که سال ۲۰۱۲ در مجلۀ Der Islam منتشر شده و توسط مرتضی کریمی‌نیا به فارسی ترجمه شده است. مقالۀ دوم منبع مهمی برای خوانش لایۀ زیرین مصحف صنعاء۱ به شمار می‌رود. برای آشنایی با اهمیت این مصحف و این تحقیق اینجا را بخوانید. برای آشنایی با یافته‌های مقاله اول این ویدئو را ببینید.

🔹پروژه فعلی بهنام صادقی مطالعه شبکه اجتماعی راویان متقدم حدیث بر مبنای داده‌های اسانید است.

🔶موضوع ارائه او در مدرسۀ تابستانۀ «قرآن و اسلام نخستین» «گاهشماری قرآن: یک برنامه پژوهشی سبکسنجانه» است. (چکیده ارائه)

🔖 برای ثبت‌نام و اطلاعات بیشتر به اینجا مراجعه کنید.

#معرفی_سخنرانان_مدرسه_انعکاس
@inekas

🔰چکیده «گاهشماری قرآن: یک برنامه پژوهشی سبک‌سنجانه»

📌 بهنام صادقی

🔸یک گاهشماری نسبی (یعنی ترتیب نزول) شامل هفت گروه از بخش‌های قرآن که ادعا می‌شود از نظر زمانی متوالی باشند را صحت سنجی و تأیید می‌کنم. یک گاهشماری مفروض تأیید شده است اگر چند علائم سبکی مستقل در طول مراحل آن به صورت ملایم و هموار تغییر کنند. چهار علامت سبکی مجزا و مستقل مسیرهای همواری را در طول هفت مرحله دنبال می‌کنند. اولین آنها، طول متوسط آیه است. دومین، پرکاربردترین تکواژها در قرآن است که شامل بیست و هشت تکواژ با بیشترین تداول در قرآن است.

🔸درصد این تکواژها در یک متن، نمایه‌ی سَبکی آن متن می‌باشند. نشان داده شده است که این نمایه‌ی سبکی‌ به صورت ملایم و هموار در طول «زمان»، یعنی در طول هفت گروه متون پیشنهادی، تغییر می‌کند. سوم اینکه امر مشابهی برای نمایه‌ای بر اساس بسامدهای ۱۱۴ تکواژ متداول دیگر برقرار است. چهارم اینکه نتایج مشابهی برای فهرستی از ۳۶۹۳ تکواژ نسبتا غیرمتداول به دست می‌آیند.

🔸علاوه بر تأیید یک گاهشماری نسبی در هفت مرحله، این مقاله وحدت سبکی بسیاری از سوره‌ها ‌یا بخش‌های بزرگ سوره‌ها را نشان می‌دهد. به علاوه، مقاله تأیید می‌کند که به وجود آورنده‌ی قرآن واحد است؛ یعنی قرآن کار چند نویسنده نیست.


—————————————————
🔹 ارائه مبتنی بر این مقاله خواهد بود.
Sadeghi, B. (2011). The Chronology of the Qurān: A Stylometric Research Program, Arabica, 58(3-4), 210-299.

برای دریافت فایل مقاله به اینجا مراجعه کنید.

#معرفی_سخنرانان_مدرسه_انعکاس
@inekas

💠 معرفی سخنرانان مدرسه تابستانی انعکاس

📌ماراین فان‌پوتن
دانشگاه لایدن

🔹مارین فان پوتن، پژوهشگر دانشگاه لایدن هلند و متخصص زبان‌شناسی تاریخی و زبان عربی و بربری است. او دورۀ کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری خود را در دانشگاه لایدن هلند گذرانده و در لایدن جدا از تحصیل، به تدریس هم مشغول بوده است. رسالۀ دکتری وی دربارۀ دستور یکی از زبان‌های بربری است. همچنین مدتی را در امریکا در مؤسسۀ مطالعات پیشرفتۀ پرینستون به پژوهش دربارۀ نسخه‌های کهن قرآن و بازسازی سنّت قرائت آن‌ها پرداخته است.

🔹علاقه‌مندی اصلی فان پوتن زبان‌های آفروآسیایی است و در میان زبان‌های آفریقایی، به زبان‌های بربری علاقه‌مند است. او در زمینۀ گویش‌های عربی شمال آفریقا چند مقاله نوشته است؛ از جمله، زبان عربی در مصر در دوران فتوح اسلامی را مطالعه کرده که این کارش ادامۀ اثر احمد الجلاد دربارۀ گویش عربی شام در زمان فتوح اسلامی است.
در حوزۀ زبان عربی، فان پوتن پژوهش‌های بسیاری در زمینۀ عربی قرآن، شامل نسخه‌شناسی قرآن و پژوهش پیرامون سنت‌های قرائت قرآن انجام داده است.

📚 از آثار مهم فان پوتن می‌توان به مطالعۀ زبان عربی قرآنی در چهارچوب نظریۀ رسم قرآن QCT (Quranic Consonantal Text) اشاره کرد. طبق این نظریه، عربی قرآن زبان عربی حجازی باستان است. او نوشته‌های مختلفی درباره زبان عربی با گویش حجازی باستان نگاشته است.
تاکنون در کانال «انعکاس» مطالب زیادی از این پژوهشگر منتشر شده است؛ رک : معرفی کتاب عربی قرآنی یا خلاصه مقاله نعمة/نعمت الله

🔶 در مدرسۀ تابستانی «قرآن و اسلام نخستین» موضوع سخنرانی فان پوتن عربی قرآنی: از خاستگاه حجازی، تا سنت‌های قرائت کلاسیک آن خواهد بود که در کتاب اخیر خود به آن پرداخته است. (چکیده ارایه)

🔖 برای ثبت‌نام و اطلاعات بیشتر به اینجا مراجعه کنید.

#معرفی_سخنرانان_مدرسه_انعکاس
@inekas

🔰چکیده «عربی قرآنی: از خاستگاه حجازی، تا سنت‌های کلاسیک قرائت آن»

📌ماراین فان‌پوتن

🔸زبان قرآن چگونه بوده است و ما چگونه می‌دانیم؟ امروزه قرآن در ده سنت مختلف تلاوت می‌شود که جزئیات زبانی آنها با یکدیگر ناسازگار است. این اثر نخستین لایه زبانی قرآن را آشکار می‌کند؛ و نشان می‌دهد که متن به گویش بومی حجازی بیان شده است. سپس در قرون پس از آن قاریان مختلف شروع به کلاسیک کردن متن به یک ایده‌آل زبانی جدید کردند، یعنی ایده‌آل «عربیه».

🔸 این مطالعه داده‌های دست‌نوشته‌های قرآنی باستانی، قواعد نویسان عربی قرون وسطی و داده‌های فراوان از سنت‌های قرائت قرآن را ترکیب می‌کند تا به بینش‌های جدیدی در تاریخ زبانی عربی قرآنی دست یابد.

—————————————————
🔹 ارائه مبتنی بر این کتاب خواهد بود.
van Putten, Marijn (2022) Quranic Arabic: From its Hijazi Origins to its Classical Reading Traditions, Brill

#معرفی_سخنرانان_مدرسه_انعکاس
@Inekas