🔴 علم و شبه‌علم
👈 تورم را نرخ ارز بالا می‌برد یا دستکاری ارزش پول؟
✍ علی میرزاخانی
کره زمین روی شاخ گاو است و هرگاه این گاو خسته می‌شود و زمین را روی شاخ دیگر می‌لغزاند زلزله رخ می‌دهد. بسیاری از علت‌هایی که برای تورم در ایران بیان می‌شود به همان اندازه علمی است که در این گزاره برای علت زلزله بیان شده است. در مطلب قبلی فرمول تورم‌سازی در طول تاریخ تشریح و اشاره شد که هیچ عاملی جز دستکاری ارزش پول نمی‌تواند باعث تورم (یعنی افزایش سطح عمومی قیمتها) شود. اما این سؤال مطرح شده است که اگر علت تورم، دستکاری ارزش پول است پس چرا به دنبال جهش ارزی یا همزمان با آن، نرخ تورم افزایش می‌یابد؟
از اوایل دهه پنجاه با افزایش قیمت نفت، ابزاری به نام پترودلار یا همان دلارهای نفتی در اختیار دولت‌های ایران قرار گرفت که با آن می‌توان بخش مهمی از آثار دستکاری ارزش پول را به آینده پرتاب کرد. این مکانیسم را که در ادبیات اقتصادی تحت عنوان «لنگرسازی از نرخ اسمی ارز برای مهار تورم» بررسی می‌شود به صورت ساده می‌توان اینگونه توضیح داد: به بند کشیدن تورم حاصل از دستکاری ارزش پول (یا بخش مهمی از این تورم) با تثبیت نرخ ارز. این شیوه از مهار تورم با لنگر نرخ ارز به دلیل پیامدهای فاجعه‌باری که بر اقتصاد تحمیل می‌کند در عموم کشورهای جهان منسوخ شده است.
به عنوان مثال، ریال در فاصله سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۹ نصف ارزش خود را از دست داد یعنی شاخص قیمتها در همین دوره دو برابر شد؛ به این معنا که اگر برای خرید یک سبد کالا در سال ۱۳۸۴ مثلا ۱۰۰ هزار تومان لازم بود برای خرید همین سبد در سال ۱۳۸۹ باید حدود ۲۰۰ هزار تومان پرداخت می‌شد. اما این بی‌ارزش شدن ریال در نرخ ارز همین دوره به دلیل لنگرسازی از نرخ ارز منعکس نشد. در عین حال، اگر این دوره را تا سال ۹۱ امتداد بدهیم مشاهده می‌کنیم که افزایش شاخص قیمتها (از مبدأ سال ۸۴) بیش از سه برابر می‌شود. اما اتفاقی که در سال ۹۱ می‌افتد افزایش شدید تحریم‌هاست که چشم‌انداز پترودلار برای تداوم لنگر ارزی را تضعیف می‌کند و همه تورم انباشت شده در نرخ ارز به سرعت در بازار ارز منعکس شده و تورم کالاهای وارداتی و کالاهای مشابه داخلی به همین میزان جهش می‌یابد.
طبیعی است این همزمانی جهش ارز و جهش قیمتها برای ناظر غیرمطلع به صورت علیت هم قابل مشاهده باشد اما به قول فردریک باستیا، این فقط قسمتی از ماجراست که دیده می‌شود. آنچه دیده نمی‌شود همان دستکاری ارزش پول در طول دوره منتهی به جهش است که بخش مهمی از تورم آن به پایان دوره پرتاب شده است.
داستان بالا را می‌توان عینا به دوره ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ و اتفاقات پس از آن تعمیم داد. تنها تفاوتی که بین این دو ماجرا وجود دارد این است که تحریمهای ترامپ برعکس تحریمهای اوباما که از سال ۹۲ متوقف شد تاکنون ادامه داشته است. تداوم تحریمها باعث مشاهده تداوم علیت بین افزایش نرخ ارز و نرخ تورم در سال‌های اخیر شده است که البته توضیحی متفاوت از لنگرسازی ارز دارد. در واقع، آنچه روی می‌دهد افزایش خلق پول برای جبران کسری منابع ناشی از کاهش پترودلار و نیز نابلدی سیاستگذار پولی در استفاده از «عملیات بازار باز» برای جلوگیری از افزایش دست‌درازی به منابع بانک مرکزی به دنبال جهش ارزی است که باعث دستکاری بیشتر ارزش پول و متعاقبا جهش تورم می‌شود.
در عین حال نباید فراموش کرد که مهار تورم در شرایط فعلی ایران نه تنها نیازمند توقف دستکاری ارزش پول بلکه معکوس‌سازی انتظارات تورمی با رفع تحریم‌هاست اما طنز ماجرا اینجاست که معتقدان به علیت نرخ ارز در افزایش تورم سخنی از ضرورت رفع تحریمها به میان نمی‌آورند بلکه نسخه آنها برای مهار نرخ ارز چیزی شبیه نسخه دلار ۴۲۰۰ یعنی نرخ دستوری مستقل از نرخ بازار است که پیامدهای فاجعه‌بار آن بر هیچکس پوشیده نیست.
در جمع‌بندی نهایی می‌توان گفت که اگرچه شوک تورمی ناشی از لنگرسازی نرخ ارز قابل مهار نبود و صرفا قابل پیشگیری بود اما تداوم حرکت تورم با افزایش نرخ ارز قابل مهار بود همانطور که در روسیه مهار شد. البته امکان‌پذیری مهار تورم ناشی از افزایش نرخ ارز به معنی آن نیست که می‌توان اثر رکودی ناشی از آن را نیز کنترل کرد یا از تغییر قیمتهای نسبی (نه تورم) جلوگیری کرد. اما سخن بر سر آن است که نابلدی سیاستگذار اقتصادی در مواجهه با تحریم که می‌توانست آثار آن را در سطح رکود غیرتورمی محدود کند باعث تحمیل بحرانی بزرگتر یعنی رکود تورمی بر اقتصاد ایران شد.
#اقتصادایران
#تورم
T.me/industromy
👈 تورم را نرخ ارز بالا می‌برد یا دستکاری ارزش پول؟
✍ علی میرزاخانی
کره زمین روی شاخ گاو است و هرگاه این گاو خسته می‌شود و زمین را روی شاخ دیگر می‌لغزاند زلزله رخ می‌دهد. بسیاری از علت‌هایی که برای تورم در ایران بیان می‌شود به همان اندازه علمی است که در این گزاره برای علت زلزله بیان شده است. در مطلب قبلی فرمول تورم‌سازی در طول تاریخ تشریح و اشاره شد که هیچ عاملی جز دستکاری ارزش پول نمی‌تواند باعث تورم (یعنی افزایش سطح عمومی قیمتها) شود. اما این سؤال مطرح شده است که اگر علت تورم، دستکاری ارزش پول است پس چرا به دنبال جهش ارزی یا همزمان با آن، نرخ تورم افزایش می‌یابد؟
از اوایل دهه پنجاه با افزایش قیمت نفت، ابزاری به نام پترودلار یا همان دلارهای نفتی در اختیار دولت‌های ایران قرار گرفت که با آن می‌توان بخش مهمی از آثار دستکاری ارزش پول را به آینده پرتاب کرد. این مکانیسم را که در ادبیات اقتصادی تحت عنوان «لنگرسازی از نرخ اسمی ارز برای مهار تورم» بررسی می‌شود به صورت ساده می‌توان اینگونه توضیح داد: به بند کشیدن تورم حاصل از دستکاری ارزش پول (یا بخش مهمی از این تورم) با تثبیت نرخ ارز. این شیوه از مهار تورم با لنگر نرخ ارز به دلیل پیامدهای فاجعه‌باری که بر اقتصاد تحمیل می‌کند در عموم کشورهای جهان منسوخ شده است.
به عنوان مثال، ریال در فاصله سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۹ نصف ارزش خود را از دست داد یعنی شاخص قیمتها در همین دوره دو برابر شد؛ به این معنا که اگر برای خرید یک سبد کالا در سال ۱۳۸۴ مثلا ۱۰۰ هزار تومان لازم بود برای خرید همین سبد در سال ۱۳۸۹ باید حدود ۲۰۰ هزار تومان پرداخت می‌شد. اما این بی‌ارزش شدن ریال در نرخ ارز همین دوره به دلیل لنگرسازی از نرخ ارز منعکس نشد. در عین حال، اگر این دوره را تا سال ۹۱ امتداد بدهیم مشاهده می‌کنیم که افزایش شاخص قیمتها (از مبدأ سال ۸۴) بیش از سه برابر می‌شود. اما اتفاقی که در سال ۹۱ می‌افتد افزایش شدید تحریم‌هاست که چشم‌انداز پترودلار برای تداوم لنگر ارزی را تضعیف می‌کند و همه تورم انباشت شده در نرخ ارز به سرعت در بازار ارز منعکس شده و تورم کالاهای وارداتی و کالاهای مشابه داخلی به همین میزان جهش می‌یابد.
طبیعی است این همزمانی جهش ارز و جهش قیمتها برای ناظر غیرمطلع به صورت علیت هم قابل مشاهده باشد اما به قول فردریک باستیا، این فقط قسمتی از ماجراست که دیده می‌شود. آنچه دیده نمی‌شود همان دستکاری ارزش پول در طول دوره منتهی به جهش است که بخش مهمی از تورم آن به پایان دوره پرتاب شده است.
داستان بالا را می‌توان عینا به دوره ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ و اتفاقات پس از آن تعمیم داد. تنها تفاوتی که بین این دو ماجرا وجود دارد این است که تحریمهای ترامپ برعکس تحریمهای اوباما که از سال ۹۲ متوقف شد تاکنون ادامه داشته است. تداوم تحریمها باعث مشاهده تداوم علیت بین افزایش نرخ ارز و نرخ تورم در سال‌های اخیر شده است که البته توضیحی متفاوت از لنگرسازی ارز دارد. در واقع، آنچه روی می‌دهد افزایش خلق پول برای جبران کسری منابع ناشی از کاهش پترودلار و نیز نابلدی سیاستگذار پولی در استفاده از «عملیات بازار باز» برای جلوگیری از افزایش دست‌درازی به منابع بانک مرکزی به دنبال جهش ارزی است که باعث دستکاری بیشتر ارزش پول و متعاقبا جهش تورم می‌شود.
در عین حال نباید فراموش کرد که مهار تورم در شرایط فعلی ایران نه تنها نیازمند توقف دستکاری ارزش پول بلکه معکوس‌سازی انتظارات تورمی با رفع تحریم‌هاست اما طنز ماجرا اینجاست که معتقدان به علیت نرخ ارز در افزایش تورم سخنی از ضرورت رفع تحریمها به میان نمی‌آورند بلکه نسخه آنها برای مهار نرخ ارز چیزی شبیه نسخه دلار ۴۲۰۰ یعنی نرخ دستوری مستقل از نرخ بازار است که پیامدهای فاجعه‌بار آن بر هیچکس پوشیده نیست.
در جمع‌بندی نهایی می‌توان گفت که اگرچه شوک تورمی ناشی از لنگرسازی نرخ ارز قابل مهار نبود و صرفا قابل پیشگیری بود اما تداوم حرکت تورم با افزایش نرخ ارز قابل مهار بود همانطور که در روسیه مهار شد. البته امکان‌پذیری مهار تورم ناشی از افزایش نرخ ارز به معنی آن نیست که می‌توان اثر رکودی ناشی از آن را نیز کنترل کرد یا از تغییر قیمتهای نسبی (نه تورم) جلوگیری کرد. اما سخن بر سر آن است که نابلدی سیاستگذار اقتصادی در مواجهه با تحریم که می‌توانست آثار آن را در سطح رکود غیرتورمی محدود کند باعث تحمیل بحرانی بزرگتر یعنی رکود تورمی بر اقتصاد ایران شد.
#اقتصادایران
#تورم
T.me/industromy
Telegram
صنعت و اقتصاد
به روزترین مباحث تحلیلی، صنعتی و اقتصادی ایران و جهان
instagram.com/industromy
twitter.com/industromy
مشاوره در خصوص صنعت، معدن، تجارت و توسعه پایدار :
https://zil.ink/industromy
admin : @armahdieh
instagram.com/industromy
twitter.com/industromy
مشاوره در خصوص صنعت، معدن، تجارت و توسعه پایدار :
https://zil.ink/industromy
admin : @armahdieh
🔴 افزایش صادرات نفت خام ایران
👈 صادرات نفت ایران طی مدتی افزایش داشته است و برآورد می‌شود که 28 درصد از نفت ایران به چین و 36 درصد به مالایا ارسال می‌گردد.
ایران سومين ذخایر ثبت شده نفت جهان را در اختیار دارد که به دلیل تحریمها از بازار جهانی و رسمی نفت دور مانده است.
#اقتصادایران
#نفت
@industromy
👈 صادرات نفت ایران طی مدتی افزایش داشته است و برآورد می‌شود که 28 درصد از نفت ایران به چین و 36 درصد به مالایا ارسال می‌گردد.
ایران سومين ذخایر ثبت شده نفت جهان را در اختیار دارد که به دلیل تحریمها از بازار جهانی و رسمی نفت دور مانده است.
#اقتصادایران
#نفت
@industromy
🔴 رضایت از شغل در آمریکا
👈 88 درصد از آمریکایی‌ها می‌گویند که از شغل خود راضی هستند.
#اقتصادجهان
#جهان
@industromy
👈 88 درصد از آمریکایی‌ها می‌گویند که از شغل خود راضی هستند.
#اقتصادجهان
#جهان
@industromy
🔴 علیرغم مخالفت همه جمهوری‌خواهان، سنای آمریکا اولین زن مسلمان را به عنوان قاضی دادگاه فدرال تایید کرد
👈 سنای آمریکا زنی مسلمان به نام نصرت جهان شادوری را که پدر و مادرش از بنگلادش به آمریکا مهاجرت کرده بودند، به عنوان قاضی دادگاه فدرال آمریکا و برای شرق ایالت نیویورک تایید کرد.
شادوری لیسانس خود را از دانشگاه کلمبیا، فوق لیسانس را از دانشگاه پرینستون و دکتری حقوق را از دانشگاه ییل، دریافت کرده است.
وی سالهاست که برای مهمترین سازمان حقوق بشر آمریکا، یعنی اتحادیه حقوق مدنی آمریکا کار کرده و مدیر پروژه تساوی و عدالت نژادی است.
تمامی 48 سناتوجمهوری‌خواه حاضر در جلسه رای‌گیری به او رای منفی دادند و از 51 سناتور دموکرات 50 نفر به او رای مثبت دادند و تنها سناتور جو منچین، که راستگرا و از ایالت راستگرای ویرجینیای غربی است، به وی رای مخالف داد.
#جهان
#زنان
@industromy
👈 سنای آمریکا زنی مسلمان به نام نصرت جهان شادوری را که پدر و مادرش از بنگلادش به آمریکا مهاجرت کرده بودند، به عنوان قاضی دادگاه فدرال آمریکا و برای شرق ایالت نیویورک تایید کرد.
شادوری لیسانس خود را از دانشگاه کلمبیا، فوق لیسانس را از دانشگاه پرینستون و دکتری حقوق را از دانشگاه ییل، دریافت کرده است.
وی سالهاست که برای مهمترین سازمان حقوق بشر آمریکا، یعنی اتحادیه حقوق مدنی آمریکا کار کرده و مدیر پروژه تساوی و عدالت نژادی است.
تمامی 48 سناتوجمهوری‌خواه حاضر در جلسه رای‌گیری به او رای منفی دادند و از 51 سناتور دموکرات 50 نفر به او رای مثبت دادند و تنها سناتور جو منچین، که راستگرا و از ایالت راستگرای ویرجینیای غربی است، به وی رای مخالف داد.
#جهان
#زنان
@industromy
the Guardian
Nusrat Jahan Choudhury confirmed as first Muslim woman to be federal judge
ACLU attorney, 46, confirmed as lifetime judge for eastern district of New York in 50-49 Senate decision – but Joe Manchin voted against
🔴 سهم کشاورزی از اقتصاد ایران
👈 سهم تولیدات بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی ایران از سال ۱۳۸۶ و علیرغم تجربه نوسانات در برخی سال‌ها، صعودی بوده است.
این بخش در سال‌های مختلف سهمی حدود ۵ الی ۷ درصدی از تولید ناخالص داخلی کشور را در بر داشته و در سال‌هایی که فشار تحریمها زیادتر می‌شده و تولیدات ناخالص داخلی کاهش می‌یافته، سهم کشاورزی در اقتصاد بزرگتر شده است.
این امر نشان می‌دهد بخش کشاورزی نسبت به سایر بخش‌ها اثر پذیری کمتری از تحریم ها دارد.
#اقتصادایران
#ایران
@industromy
👈 سهم تولیدات بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی ایران از سال ۱۳۸۶ و علیرغم تجربه نوسانات در برخی سال‌ها، صعودی بوده است.
این بخش در سال‌های مختلف سهمی حدود ۵ الی ۷ درصدی از تولید ناخالص داخلی کشور را در بر داشته و در سال‌هایی که فشار تحریمها زیادتر می‌شده و تولیدات ناخالص داخلی کاهش می‌یافته، سهم کشاورزی در اقتصاد بزرگتر شده است.
این امر نشان می‌دهد بخش کشاورزی نسبت به سایر بخش‌ها اثر پذیری کمتری از تحریم ها دارد.
#اقتصادایران
#ایران
@industromy
🔴 شوک قیمت ارز متغیر کلیدی محرک صعود نرخ تورم
👈 در دوره ۱۳۹۲-۱۴۰۱، قیمت دلار ۱۶/۷، شاخص قیمتها ۱۰/۶ (نسبت به آمریکا ۸/۴) و حجم نقدینگی ۹/۸ برابر شد، که نشان می دهد افزایش قیمت دلار نه تنها محرک بالا رفتن نرخ تورم، که محرک رشد نقدینگی هم شده است.
قیمت حقیقی دلار ۳۰,۰۰۰ تومان محاسبه می شود که در صورت حفظ قیمتهای بالای کنونی، موتور رشد قیمتها در ماههای آینده خواهد بود. نرخ تورم هیچگاه با نرخ رشد نقدینگی رابطه یک به یک برقرار نمی کند (میانگین جهانی حدود ۱ به ۳). نزدیکی نرخ تورم به نرخ رشد نقدینگی نشان می دهد که نقدینگی عامل کلیدی رشد قیمتها نیست.
فساد و ناکارآمدی عوامل بنیادی، کلیدی و اصلی شوکهای قیمت ارز در ایران و به تبع آن خلق تورم است.
نگاه ایدئولوژیک، متعصب و ابزاری به علم اقتصاد با تمرکز روی صرف نقدینگی بدین سبب است که جهت تامین منافع و پوشاندن فساد و ناکارآمدی بنگاهها و بانکهای خصولتی و رانتی، با رفع مسئولیت از شوکهای قیمت ارز به عنوان عامل کلیدی صعود نرخ تورم، این شوکها تداوم پیدا کنند.
#اقتصادایران
#تورم
@industromy
👈 در دوره ۱۳۹۲-۱۴۰۱، قیمت دلار ۱۶/۷، شاخص قیمتها ۱۰/۶ (نسبت به آمریکا ۸/۴) و حجم نقدینگی ۹/۸ برابر شد، که نشان می دهد افزایش قیمت دلار نه تنها محرک بالا رفتن نرخ تورم، که محرک رشد نقدینگی هم شده است.
قیمت حقیقی دلار ۳۰,۰۰۰ تومان محاسبه می شود که در صورت حفظ قیمتهای بالای کنونی، موتور رشد قیمتها در ماههای آینده خواهد بود. نرخ تورم هیچگاه با نرخ رشد نقدینگی رابطه یک به یک برقرار نمی کند (میانگین جهانی حدود ۱ به ۳). نزدیکی نرخ تورم به نرخ رشد نقدینگی نشان می دهد که نقدینگی عامل کلیدی رشد قیمتها نیست.
فساد و ناکارآمدی عوامل بنیادی، کلیدی و اصلی شوکهای قیمت ارز در ایران و به تبع آن خلق تورم است.
نگاه ایدئولوژیک، متعصب و ابزاری به علم اقتصاد با تمرکز روی صرف نقدینگی بدین سبب است که جهت تامین منافع و پوشاندن فساد و ناکارآمدی بنگاهها و بانکهای خصولتی و رانتی، با رفع مسئولیت از شوکهای قیمت ارز به عنوان عامل کلیدی صعود نرخ تورم، این شوکها تداوم پیدا کنند.
#اقتصادایران
#تورم
@industromy
🔴 اوج گرفتن تولید نفت در آمریکا
👈 اداره اطلاعات انرژی ایالات‌متحده اعلام کرد افزایش تولید نفت خام این کشور در سال 2023 میلادی فراتر از حد انتظار خواهد بود و به 12.6 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
این نهاد پیش‌بینی کرده که تولید نفت خام آمریکا امسال 720 هزار بشکه افزایش خواهد یافت و به 12 میلیون و 610 هزار بشکه در روز خواهد رسید که بالاتر از برآورد قبلی که افزایش روزانه 640 هزار بشکه بوده، می‌باشد.
#نفت
@industromy
👈 اداره اطلاعات انرژی ایالات‌متحده اعلام کرد افزایش تولید نفت خام این کشور در سال 2023 میلادی فراتر از حد انتظار خواهد بود و به 12.6 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
این نهاد پیش‌بینی کرده که تولید نفت خام آمریکا امسال 720 هزار بشکه افزایش خواهد یافت و به 12 میلیون و 610 هزار بشکه در روز خواهد رسید که بالاتر از برآورد قبلی که افزایش روزانه 640 هزار بشکه بوده، می‌باشد.
#نفت
@industromy
🔴 رونمایی از ایرلاین جدید عربستان
👈 هواپیمایی ملی تازه تاسیس عربستان سعودی به نام ریاض ایر، اولین هواپیمای خود را به معرض نمایش گذاشت؛ این بوئینگ 787 دریم‌لاینر، در مراسمی از فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض، پایتخت عربستان پرواز کرد. ریاض ایر، دومین شرکت هواپیمایی ملی پادشاهی سعودی است و قرار است 2 سال دیگر، در سال 2025 فعالیت خود را آغاز کند و انتظار می‌رود در نهایت به 100 مقصد در سراسر جهان متصل شود.
بر اساس اعلام رسمی، ریاض‌ایر با ایجاد 200 هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم، 20 میلیارد دلار به درآمد اقتصادی غیرنفتی عربستان سعودی اضافه خواهد کرد.
#اقتصادمنطقه
@industromy
👈 هواپیمایی ملی تازه تاسیس عربستان سعودی به نام ریاض ایر، اولین هواپیمای خود را به معرض نمایش گذاشت؛ این بوئینگ 787 دریم‌لاینر، در مراسمی از فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض، پایتخت عربستان پرواز کرد. ریاض ایر، دومین شرکت هواپیمایی ملی پادشاهی سعودی است و قرار است 2 سال دیگر، در سال 2025 فعالیت خود را آغاز کند و انتظار می‌رود در نهایت به 100 مقصد در سراسر جهان متصل شود.
بر اساس اعلام رسمی، ریاض‌ایر با ایجاد 200 هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم، 20 میلیارد دلار به درآمد اقتصادی غیرنفتی عربستان سعودی اضافه خواهد کرد.
#اقتصادمنطقه
@industromy
🔴 تحریمها کاغذ پاره نیستند
👈 جنگ سرد فناوری بین آمریکا و چین و به تبع آن تحریمهای آمریکا علیه شرکت هواوی موجب شد که این شرکت از رقابت جهانی عقب بماند و دچار بحران جدی شود.
درآمد فروش هواوی پیش از تحریمها به مایکروسافت رسیده بود و فروش تلفن‌های همراه هوشمند آن از اپل پیشی گرفته بود که بعد از اعمال تحریمها به شدت سقوط کرد.
#اقتصادجهان
@industromy
👈 جنگ سرد فناوری بین آمریکا و چین و به تبع آن تحریمهای آمریکا علیه شرکت هواوی موجب شد که این شرکت از رقابت جهانی عقب بماند و دچار بحران جدی شود.
درآمد فروش هواوی پیش از تحریمها به مایکروسافت رسیده بود و فروش تلفن‌های همراه هوشمند آن از اپل پیشی گرفته بود که بعد از اعمال تحریمها به شدت سقوط کرد.
#اقتصادجهان
@industromy
🔴 اتاق ایران و چالش‌های پیش‌رو
✍️ محسن جلال‌پور
👈 دولت سیزدهم زمانی روی کار آمد که اقتصاد کشور با مجموعه‌ای از ابرچالش‌ها مواجه بود. سه سال قبل از روی کار آمدن این دولت، معادلات اقتصاد ایران به واسطه خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام به‌هم ریخت و دستاوردهایی که به واسطه دیپلماسی به‌دست آمده بود، به یکباره از دست رفت. در نتیجه زمانی که دولت سیزدهم عهده‌دار کشور شد، مشکلات زیادی برای اداره اقتصاد کشور پیش‌روی خود دید که در کمتر کشوری به‌صورت همزمان رخ داده است.
دولت سیزدهم که پشتیبانی و اعتماد کانون‌های اصلی قدرت را با خود داشته و دارد، در‌حالی‌که می‌توانست از طریق دیپلماسی و احیای مذاکرات، به اقتصاد کشور جانی تازه بخشد، بر اساس باورهایی که داشت مسیری متفاوت را در پیش گرفت. مقامات دولت بارها اعلام کردند که مسیر اقتصاد را از دیپلماسی جدا نگه می‌دارند و نمی‌گذارند فرآیند مذاکره با غرب روی اقتصاد کشور اثرگذار باشد. متاسفانه این راهبرد تا امروز نتیجه چندانی نداشته ولی اوضاع اقتصادی کشور پیچیده‌تر و بحرانی‌تر شده است. در این مدت اقتصاددانان به کرات گفته‌اند که ده‌ها تصمیم بانک مرکزی برای جلوگیری از شوکهای اقتصادی نمی‌تواند به اندازه یک تصمیم وزارت امور‌خارجه برای بهبود اقتصاد مفید باشد و امروز که دولت سیزدهم مذاکرات مفیدی با کشورهای منطقه و به‌ویژه عربستان سعودی داشته است، می‌توانیم صحت این ادعا را تایید کنیم.
اکنون دو سال از انتخاب سیدابراهیم رئیسی به‌عنوان هشتمین رئیس‌جمهوری اسلامی می‌گذرد و دولت به اندازه کافی، آمال و آرزوهای سیاسی و اقتصادی خود را به آزمون و خطا گذاشته است. همه آنها که دستی بر آتش سیاست و اقتصاد دارند، می‌دانند که سیاستگذاری اقتصادی برای عبور از وضع موجود، شرط لازم است؛ اما شرط کافی نیست. شرط کافی برای پایان دادن به این وضعیت، «اراده سیاسی» است. حال که رابطه با کشورهای عربی همسایه با وجود همه تنش‌هایی که در سال‌های گذشته شاهد بوده‌ایم با اراده سیاسی حل شده، این انتظار در فعالان اقتصادی جان گرفته است که با همان اراده سیاسی، گره از دیگر مشکلات پیش روی فعالان اقتصادی گشوده شود.
اگر چنین شرایطی مهیا شود، به‌طور قطع اتاق بازرگانی تازه‌نفس می‌تواند کمک بزرگی برای تنش‌زدایی و تحکیم روابط اقتصادی با کشورهایی باشد که تا دیروز در زمره دشمنان ما به‌حساب می‌آمدند. خوشبختانه انتخاب رئیس و هیأت‌رئیسه جدید برای اتاق ایران با گشایش‌های مثبت در دیپلماسی همزمان شده و ظرفیت جدیدی ایجاد کرده است که اگر به درستی به‌کار گرفته شود، می‌تواند برای کشور منشأ خیر فراوان باشد. برای اینکه از چنین ظرفیتی به درستی استفاده شود، بخش خصوصی و دولت باید همگرایی بیشتری داشته باشند. به‌طور مشخص این همگرایی می‌تواند زمینه‌ساز بهبود فضای کسب‌وکارها، هموار کردن مسیر صادرات و گشودن بند و بست‌های رشد اقتصادی کشور باشد. با این شرایط به گمانم در حال حاضر هیچ ماموریتی برای اتاق ایران مهم‌تر از احیای دیپلماسی اقتصادی برای دست‌یافتن به رشد اقتصادی نیست.
تورم فزاینده باعث شده است تقاضای داخلی به میزان زیادی کاهش پیدا کند، تنها راه تحریک تقاضا- به‌گونه‌ای‌که چرخ کارخانه‌ها دوباره به کار افتد- تسهیل تجارت خارجی و تکیه بر تقاضای خارجی یعنی روآوردن به صادرات است. اگر می‌خواهیم در صادرات موفق شویم و می‌خواهیم اقتصادی درون‌زا و برون‌نگر داشته باشیم باید روابط خود را با کشورهای منطقه بازسازی کنیم. متاسفانه تورم، اقتصاد ایران را به کارخانه تولید نابرابری تبدیل کرده و هر روز سفره مردم را کوچک‌تر می‌کند. به‌طور قطع دولت سیزدهم علاقه ندارد نام خود را با شکستن رکوردهای بی‌سابقه در رکود و تورم در تاریخ اقتصاد کشور ثبت کند. تردیدی نیست که دولت باید تلاش کند تا در دو سال آینده، روابط تخریب‌شده ایران را با جامعه جهانی بهبود بخشد که در این صورت می‌شود از ظرفیتهای عظیم بخش خصوصی برای مذاکره و رایزنی بهره برد.
موضوع دیگری که اتاق باید جدی‌تر از گذشته در دستور کار قرار دهد، تقویت نوآوری و کمک به تسهیل فعالیت استارت‌آپ‌ها و بنگاه‌های نوظهور است. در ماههای گذشته فیلترینگ و محدودیت‌های بی‌سابقه اینترنت، شوک بزرگی به بنگاه‌های فعال در این حوزه وارد آورد اما تشکل‌های بخش خصوصی آن‌طور که شایسته بود، به دفاع از این بخش برنخاستند. اتاق ایران تنها نماینده بخش سنتی اقتصاد کشور نیست و باید مدافع بخش‌های نوآور و تازه‌تاسیس هم باشد.
در انتها ضمن آرزوی موفقیت برای هیات‌رئیسه جدید، توصیه جدی به دوستانم این است که در مسیر پیش‌رو وارد مناسبات ناسالم نشوند و هرگز بر اصول علم اقتصاد چشم نبندند و مدافع سیاست‌هایی باشند که تضمین‌کننده فعالیت سالم و رشد اقتصاد کشور است.
#اقتصادایران
#صنعت_ایران
T.me/industromy
✍️ محسن جلال‌پور
👈 دولت سیزدهم زمانی روی کار آمد که اقتصاد کشور با مجموعه‌ای از ابرچالش‌ها مواجه بود. سه سال قبل از روی کار آمدن این دولت، معادلات اقتصاد ایران به واسطه خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام به‌هم ریخت و دستاوردهایی که به واسطه دیپلماسی به‌دست آمده بود، به یکباره از دست رفت. در نتیجه زمانی که دولت سیزدهم عهده‌دار کشور شد، مشکلات زیادی برای اداره اقتصاد کشور پیش‌روی خود دید که در کمتر کشوری به‌صورت همزمان رخ داده است.
دولت سیزدهم که پشتیبانی و اعتماد کانون‌های اصلی قدرت را با خود داشته و دارد، در‌حالی‌که می‌توانست از طریق دیپلماسی و احیای مذاکرات، به اقتصاد کشور جانی تازه بخشد، بر اساس باورهایی که داشت مسیری متفاوت را در پیش گرفت. مقامات دولت بارها اعلام کردند که مسیر اقتصاد را از دیپلماسی جدا نگه می‌دارند و نمی‌گذارند فرآیند مذاکره با غرب روی اقتصاد کشور اثرگذار باشد. متاسفانه این راهبرد تا امروز نتیجه چندانی نداشته ولی اوضاع اقتصادی کشور پیچیده‌تر و بحرانی‌تر شده است. در این مدت اقتصاددانان به کرات گفته‌اند که ده‌ها تصمیم بانک مرکزی برای جلوگیری از شوکهای اقتصادی نمی‌تواند به اندازه یک تصمیم وزارت امور‌خارجه برای بهبود اقتصاد مفید باشد و امروز که دولت سیزدهم مذاکرات مفیدی با کشورهای منطقه و به‌ویژه عربستان سعودی داشته است، می‌توانیم صحت این ادعا را تایید کنیم.
اکنون دو سال از انتخاب سیدابراهیم رئیسی به‌عنوان هشتمین رئیس‌جمهوری اسلامی می‌گذرد و دولت به اندازه کافی، آمال و آرزوهای سیاسی و اقتصادی خود را به آزمون و خطا گذاشته است. همه آنها که دستی بر آتش سیاست و اقتصاد دارند، می‌دانند که سیاستگذاری اقتصادی برای عبور از وضع موجود، شرط لازم است؛ اما شرط کافی نیست. شرط کافی برای پایان دادن به این وضعیت، «اراده سیاسی» است. حال که رابطه با کشورهای عربی همسایه با وجود همه تنش‌هایی که در سال‌های گذشته شاهد بوده‌ایم با اراده سیاسی حل شده، این انتظار در فعالان اقتصادی جان گرفته است که با همان اراده سیاسی، گره از دیگر مشکلات پیش روی فعالان اقتصادی گشوده شود.
اگر چنین شرایطی مهیا شود، به‌طور قطع اتاق بازرگانی تازه‌نفس می‌تواند کمک بزرگی برای تنش‌زدایی و تحکیم روابط اقتصادی با کشورهایی باشد که تا دیروز در زمره دشمنان ما به‌حساب می‌آمدند. خوشبختانه انتخاب رئیس و هیأت‌رئیسه جدید برای اتاق ایران با گشایش‌های مثبت در دیپلماسی همزمان شده و ظرفیت جدیدی ایجاد کرده است که اگر به درستی به‌کار گرفته شود، می‌تواند برای کشور منشأ خیر فراوان باشد. برای اینکه از چنین ظرفیتی به درستی استفاده شود، بخش خصوصی و دولت باید همگرایی بیشتری داشته باشند. به‌طور مشخص این همگرایی می‌تواند زمینه‌ساز بهبود فضای کسب‌وکارها، هموار کردن مسیر صادرات و گشودن بند و بست‌های رشد اقتصادی کشور باشد. با این شرایط به گمانم در حال حاضر هیچ ماموریتی برای اتاق ایران مهم‌تر از احیای دیپلماسی اقتصادی برای دست‌یافتن به رشد اقتصادی نیست.
تورم فزاینده باعث شده است تقاضای داخلی به میزان زیادی کاهش پیدا کند، تنها راه تحریک تقاضا- به‌گونه‌ای‌که چرخ کارخانه‌ها دوباره به کار افتد- تسهیل تجارت خارجی و تکیه بر تقاضای خارجی یعنی روآوردن به صادرات است. اگر می‌خواهیم در صادرات موفق شویم و می‌خواهیم اقتصادی درون‌زا و برون‌نگر داشته باشیم باید روابط خود را با کشورهای منطقه بازسازی کنیم. متاسفانه تورم، اقتصاد ایران را به کارخانه تولید نابرابری تبدیل کرده و هر روز سفره مردم را کوچک‌تر می‌کند. به‌طور قطع دولت سیزدهم علاقه ندارد نام خود را با شکستن رکوردهای بی‌سابقه در رکود و تورم در تاریخ اقتصاد کشور ثبت کند. تردیدی نیست که دولت باید تلاش کند تا در دو سال آینده، روابط تخریب‌شده ایران را با جامعه جهانی بهبود بخشد که در این صورت می‌شود از ظرفیتهای عظیم بخش خصوصی برای مذاکره و رایزنی بهره برد.
موضوع دیگری که اتاق باید جدی‌تر از گذشته در دستور کار قرار دهد، تقویت نوآوری و کمک به تسهیل فعالیت استارت‌آپ‌ها و بنگاه‌های نوظهور است. در ماههای گذشته فیلترینگ و محدودیت‌های بی‌سابقه اینترنت، شوک بزرگی به بنگاه‌های فعال در این حوزه وارد آورد اما تشکل‌های بخش خصوصی آن‌طور که شایسته بود، به دفاع از این بخش برنخاستند. اتاق ایران تنها نماینده بخش سنتی اقتصاد کشور نیست و باید مدافع بخش‌های نوآور و تازه‌تاسیس هم باشد.
در انتها ضمن آرزوی موفقیت برای هیات‌رئیسه جدید، توصیه جدی به دوستانم این است که در مسیر پیش‌رو وارد مناسبات ناسالم نشوند و هرگز بر اصول علم اقتصاد چشم نبندند و مدافع سیاست‌هایی باشند که تضمین‌کننده فعالیت سالم و رشد اقتصاد کشور است.
#اقتصادایران
#صنعت_ایران
T.me/industromy
Telegram
صنعت و اقتصاد
به روزترین مباحث تحلیلی، صنعتی و اقتصادی ایران و جهان
instagram.com/industromy
twitter.com/industromy
مشاوره در خصوص صنعت، معدن، تجارت و توسعه پایدار :
https://zil.ink/industromy
admin : @armahdieh
instagram.com/industromy
twitter.com/industromy
مشاوره در خصوص صنعت، معدن، تجارت و توسعه پایدار :
https://zil.ink/industromy
admin : @armahdieh
🔴 آیا چین به ژاپن دهه 90 تبدیل می‌شود؟
👈 دانشگاه هاروارد اخیرا در پروژه‌ای بزرگ پرسشی را با 25 متفکر برجسته اقتصاد و روابط بین‌الملل در میان گذاشته است: آیا چین به ژاپن دهه 1990 تبدیل می‌شود؟ آیا اقتصاد چین همانند ژاپن رو به افول می‌گذارد و سرانجام در رقابت با آمریکا از قافله جا می‌ماند؟
متفکران اقتصادی و بین‌المللی در این پروژه ترجیح داده‌اند به جای جدایی ذهنی اقتصاد از سیاست، این دو حوزه را به‌عنوان حوزه‌های درهم‌تنیده در نظر بگیرند.
برخی از این متفکران اقتصادی پس از بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های اقتصاد چین و ژاپن به تاثیرگذاری مولفه‌های ژئوپلیتیک بر این معادله پرداخته‌اند.
#اقتصادجهان
#جهان
@industromy
👈 دانشگاه هاروارد اخیرا در پروژه‌ای بزرگ پرسشی را با 25 متفکر برجسته اقتصاد و روابط بین‌الملل در میان گذاشته است: آیا چین به ژاپن دهه 1990 تبدیل می‌شود؟ آیا اقتصاد چین همانند ژاپن رو به افول می‌گذارد و سرانجام در رقابت با آمریکا از قافله جا می‌ماند؟
متفکران اقتصادی و بین‌المللی در این پروژه ترجیح داده‌اند به جای جدایی ذهنی اقتصاد از سیاست، این دو حوزه را به‌عنوان حوزه‌های درهم‌تنیده در نظر بگیرند.
برخی از این متفکران اقتصادی پس از بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های اقتصاد چین و ژاپن به تاثیرگذاری مولفه‌های ژئوپلیتیک بر این معادله پرداخته‌اند.
#اقتصادجهان
#جهان
@industromy
🔴 کشورهایی که توییتر را دوست دارند
👈 40 درصد از جمعیت عربستان سعودی در توییتر فعال هستند و این کشور با بیش از 15 میلیون نفر، بعد از ژاپن در رده دوم جهان از لحاظ درصد مشارکت جمعیت در توییتر می‌باشد.
در حال حاضر فضای مجازی یکی از معیارها و اندیکاتورهای توسعه در دنیاست و سیستم حکمرانی عربستان این را بخوبی فهمیده است.
#رسانه
#جهان
@industromy
👈 40 درصد از جمعیت عربستان سعودی در توییتر فعال هستند و این کشور با بیش از 15 میلیون نفر، بعد از ژاپن در رده دوم جهان از لحاظ درصد مشارکت جمعیت در توییتر می‌باشد.
در حال حاضر فضای مجازی یکی از معیارها و اندیکاتورهای توسعه در دنیاست و سیستم حکمرانی عربستان این را بخوبی فهمیده است.
#رسانه
#جهان
@industromy
🔴 پیش‌بینی رشد اقتصادی چین کاهش یافت
👈 بر اساس بررسی‌های انجام شده بر محرک‌های اقتصادی چین مشخص شد که پیشرفت اقتصادی در این کشور با ضعف روبرو بوده، به طوری که بانک گلدمن در آخرین گزارش خود وضعیت رشد اقتصادی چین را پایین‌تر از پیش‌بینی های گذشته خود دید.
اقتصاددانان این بانک علت کاهش این پیش‌بینی را بر اساس موارد کاهش جمعیت ، افزایش سطح بدهی و درخواست رئیس‌جمهور برای مهار سفته بازی در بخش املاک اعلام کرده‌اند.
کاهش پیشرفت اقتصادی چین، به عنوان یکی از تاثیر گذارترین کشورهای اقتصادی، بر احتمالات رخ دادن رکود عمیق در جهان دامن خواهد زد.
#اقتصادجهان
@industromy
👈 بر اساس بررسی‌های انجام شده بر محرک‌های اقتصادی چین مشخص شد که پیشرفت اقتصادی در این کشور با ضعف روبرو بوده، به طوری که بانک گلدمن در آخرین گزارش خود وضعیت رشد اقتصادی چین را پایین‌تر از پیش‌بینی های گذشته خود دید.
اقتصاددانان این بانک علت کاهش این پیش‌بینی را بر اساس موارد کاهش جمعیت ، افزایش سطح بدهی و درخواست رئیس‌جمهور برای مهار سفته بازی در بخش املاک اعلام کرده‌اند.
کاهش پیشرفت اقتصادی چین، به عنوان یکی از تاثیر گذارترین کشورهای اقتصادی، بر احتمالات رخ دادن رکود عمیق در جهان دامن خواهد زد.
#اقتصادجهان
@industromy