انجمن مهندسی صنایع ایران
6.3K subscribers
1.55K photos
23 videos
4 files
1.47K links
انجمن مهندسی صنایع ایران، عماد مهندسی صنایع کشور

این کانال به جهت توسعه کمی و کیفی نیروهای متخصص مهندسی صنایع که از طریق انجمن بهم پیوسته‌اند، تشکیل شده است.

کتابخانه انجمن: @iiiebook
فرصت های شغلی: t.me/iiie_ir/2601

Contact us: @iiiegram
Download Telegram
هزینه فرصت

🔹 #هزینه_فرصت، هزینه از دست دادن #منافع یک #فرصت برای به دست آوردن فرصت دیگر است. مفهوم هزینه فرصت برای اولین بار در آثار اقتصاددانان ابتدای قرن نوزدهم به چشم می خورد. این طرز نگرش در مقابل هزینه واقعی به سرعت مورد توجه قرار گرفت و به یکی از موضوعات اقتصاد کلاسیک و کلاسیک نوین تبدیل شد.
🔹 کاربرد مهم این نگرش در این است که می تواند #ارزش_نسبی بین دو گزینه را مشخص سازد. این مفهوم حکم می کند که ارزش فرصت هایی با هزینه مساوی بایستی با یکدیگر مساوی باشد. اگر از زمینی 30 تن گندم به دست می آید و از همان زمین 40 تن جو حاصل می شود، نسبت قیمت گندم به جو می بایستی 4 به 3 باشد.
🔹 هرگاه در عمل این نسبت وجود نداشته باشد (یعنی نسبت قیمت 4 به 3 نباشد) هزینه فرصت به وجود می آید و در این حالت تصمیم گیری و انتخاب بین کشت جو یا کشت گندم، خود منشا هزینه خواهد بود: #هزینه_تصمیم. بدین گونه #ارزش_آفرینی #تصمیم_گیری مدیریتی پدیدار می شود.
🔹 مزیت های رقابتی نیز نمودی دیگر از این مفهوم است. اگر قیمت گندم در بازار دو برار جو باشد گندم کار می تواند 75 درصد محصول خود را با تمامی محصول جوکار (با سطح زیر کشت مساوی) معاوضه نماید و 25 درصد باقیمانده، #مزیت_رقابتی حاصل از #تصمیم (انتخاب کشت گندم) خواهد بود.
🔹 هزینه فرصت یک مفهوم عالی برای تصمیم گیری های استراتژیک و ارزیابی آنهاست. این مفهوم تصمیم گیران را قادر می سازد تا سود و زیان را از دیدگاه جدید و موثرتری (نسبت به دیدگاه #هزینه_واقعی) ملاحظه کنند.
🔹 یک نگرش مبتنی بر هزینه فرصت می تواند مبنایی برای ایجاد و توسعه مزیت های رقابتی در سازمان باشد. دستاوردی که پشتوانه مهمی برای #استراتژی #اثربخش به شمار می آید.
🆔 @iiie_ir
🎌 اقتصاد مدیریتی

🔹 دنیای #مدیریت، دنیای #تصمیم_گیری است و در هر تصمیم گیری فرصتی به بهای از دست رفتن سایر #فرصت ها به دست می آید. #اقتصاد مدیریتی دیدگاهی است که هزینه فرصت های از دست رفته به حساب گرفته می شود، هزینه ای که برای تصمیمات بهینه مدیریتی به صفر (حداقل) می رسد.
🔹 مبنای این نگرش، #محدودیت #منابع است. گزینه های تصمیم در این منابع با یکدیگر رقیب هستند و با گزینش هر یک، دیگری به کنار گذاشته می شود.
🔹 در آژانس هوایی آمریکا (NASA) پروژه فضاپیمای X-33 پس از یک میلیارد هزینه و پنج سال صرف وقت برای ایجاد امکان سرمایه گذاری بر روی یک پروژه باارزش تر متوقف می شود و در 79 کشور جنگ زده جهان سالیانه بیش از 790 میلیارد دلار به جای صرف در برنامه های آموزش و بهداشت عمومی صرف هزینه های نظامی می گردد. این ها فرصت هایی هستند که فدای فرصت های رقیب می‌شوند. فرصت های رقیبی که ارزشمندتر به شمار می آیند.
🔹 در این نگرش هیچ ارزش مطلقی وجود ندارد. یک تصمیم خوب در مقابل یک تصمیم بهتر انتخابی نادرست به شمار می آید و یک تصمیم زیان آور در مقابل یک تصمیم فاجعه بار یک تدبیر مدیریتی قابل تحسین است.
🔹 اقتصاد مدیریتی براساس #هزینه_فرصت شکل می گیرد. هزینه ای که تاوان #انتخاب هر چیزی به جز بهترین است.
🆔 @iiie_ir
تحلیل هزینه- منفعت

🔻 کاربردی شدن #هزینه_فرصت به #ابزار مدیریتی خاص خود نیاز دارد. یکی از این ابزار، تحلیل #هزینه_منفعت است.
🔻 #تحلیل هزینه- منفعت (مانند بسیاری دیگر از مفاهیم علمی) هدیه نظامیان به دنیای علم است. در سال 1936 این تکنیک توسط یگان مهندسی نیروی زمینی آمریکا به عنوان روشی برای# تصمیم_گیری در خصوص احداث یا عدم احداث سیل بند بر روی آب های جاری ابداع گردید.
🔻 روش به دلیل سادگی و در عین حال موثر بودن مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفت و از دهه 1950 رسما به ادبیات اقتصادی راه یافت.
🔻 تحلیل هزینه- منفعت یک منطق تصمیم گیری است که برمبنای محاسبه پیامدهای محتمل گزینه های مختلف تصمیم عمل می کند.
🔶 تحلیل هزینه- منفعت به پنج سوال اساسی پاسخ می دهد:

1⃣ چه منافع مستقیمی از این هزینه عاید خواهد شد؟
2⃣ چه منافع غیرمستقیمی از این هزینه عاید خواهد شد؟
3⃣ آیا #منافع حاصل نسبت به #هزینه های حاصل شده بیشتر است؟
4⃣ اگر هزینه انجام نشود چه زیان هایی واقع خواهد شد؟
5⃣ اگر این اقدام ضروری است آیا گزینه کم هزینه تری برای انجام آن وجود دارد؟

🔶 این #روش تحلیلی کمک می کند تا #تصمیم مناسب برای ایجاد حداکثر منافع در مقابل حداقل هزینه مشخص شود. تحلیل هزینه- منفعت در چهار گام اساسی انجام می شود:

🕐 #تعیین_فضای_تصمیم
🕑 #تعیین_پیامدها
🕒 #احتمال_وقوع
🕓 #ارزش_مورد_انتظار
🆔 @iiie_ir
⚡️ ظهور قدرت تصمیم گیری استراتژیک

🔹 بکارگیری فلسفه #استراتژی (تمرکز #منابع بر #فرصت های اصلی) در#تصمیم_گیری های روزمره رویکردی است که سازمان را در مسیر گزینه های #بهینه به پیش می برد.
🔹 از دیدگاه #اقتصاد_مدیریتی این رویکرد، #هزینه_فرصت (از دست رفته) را به صفر (حداقل) می رساند و سازمان را نسبت به #سازمان های فاقد این سازوکار #مزیت می بخشد.
🔹 #تصمیم_گیری_استراتژیک مزیت خود را از برهم زدن توازن تخصیص منابع به نفع فرصت های اصلی می ستاند.
🔹 مدیرانی که روش تصمیم گیری خود را بر این الگو استوار کنند به نحو موثری وقت و توجه خود را به موضوعات اصلی سازمان متوجه می کنند. این امر به نوبه خود سایر منابع سازمان را نیز به فرصت های اصلی معطوف ساخته و از این طریق مزیت های رقابتی شکل می گیرد.
🔹 #قدرت اصلی تصمیم گیری استراتژیک هنگامی ظاهر می شود که مفاهیم آن به صورت یک نگرش در #رفتار فرد تصمیم گیر رسوخ کند. این نگرش مبنایی برای #تفکر استراتژیک به شمار می آید، تفکری که بستر شکل گیری استراتژی #اثربخش است.
🆔 @iiie_ir
تصمیم گیری استراتژیک

🔻 #منابع ارزشمند #سازمان ها محدود است و بدون کنار گذاشتن #فرصت های ضعیف، امکان پرداختن به فرصت های اصلی و بهره مندی از منافع آن وجود ندارد.

🔻 سازمان هایی که این مفهوم ساده را نادیده انگارند، تاوان آن را با شکست در مقابل سازمان هایی که منابع خود را بر روی فرصت های اصلی متمرکز کرده اند خواهند پرداخت.

🔻 منطق #تصمیم گیری_استراتژیک در دو عبارت خلاصه می شود: فرصت های اصلی را بشناسید و منابع مهم را بر آن متمرکز کنید. (نه گفتن لازمه تصمیم گیری استراتژیک است)

🔻برای یک تصمیم گیری اثربخش 3⃣ عامل اساسی وجود دارد: 1⃣ گزینه ها، 2⃣ دیدگاه ها و 3⃣ قابلیت ها.

🔻 هدف نهایی دست یابی به کمترین #هزینه_فرصت است. برای دست یابی به این هدف نه تنها توسعه عوامل مذکور حائز اهمیت است بلکه نحوه #مشارکت آنها با یکدیگر نیز تعیین کننده به شمار می آید.

🔻 الگوی مفهومی #تصمیم گیری، روابط بین این عوامل و منطق حاکم بر آن را بیان می کند هرچند می بایستی به تفاوت آن با یک الگوی اجرایی توجه داشت.

🔻 تصمیم گیری اثربخش، رویکردی برای تصمیم گیری روزمره #مدیران است و باید آن را از #روش های تصمیم گیری متدولوژیک متفاوت دانست.

🔻 در این رویکرد بیش از آن که روش کار و اجرای گام به گام آن مورد نظر باشد، درک عمیق مفاهیم موثر در #اثربخشی تصمیم مورد نظر است.

🔻 درک این مفاهیم، فرد تصمیم گیر را به سوی یک رفتار تصمیم گیری #اثربخش سوق می دهد و آثار آن به صورت طبیعت ثانویه وی تجلی می کند. چگونه این امر امکان پذیر است؟

🔻 ایجاد طبیعت ثانویه کار پیچیده ای است که علاوه بر فهم عمیق موضوع به ممارست و مراقبت رفتاری نیاز دارد.

🔻 در این جا باز هم همه چیز به انسان بر می گردد و هیچ ضمانتی به جز #مهارت های رفتاری و فکری وی برای اثربخشی تصمیم وجود ندارد ولی به هر صورت اولین گام درک مفاهیم است.

🔻 در یک #الگوی_مفهومی تصمیم گیری استراتژیک برای هر تصمیم 3⃣ مرحله مقدمه سازی، تصمیم گیری و اجرای تصمیم پیشنهاده شده است.

🔻هر سه این مراحل مهم هستند و اجرای اثربخش هر یک، پیش نیاز انجام مرحله بعد است اما مجددا بر ماهیت مفهومی (و غیرفرایندی) این #الگو تاکید می شود. آن چه در عمل مهم است هشیاری مداوم نسبت به مفاهیم و رعایت منطق نهفته در الگوست.
🆔 @iiie_ir
💬 #دیدگاه_سازی
▫️ گام دوم در مرحله الف از #الگوی_مفهومی #تصمیم_گیری_استراتژیک

🔻 #ارزیابی #گزینه ها به معیارهای مشخصی نیاز دارد. این معیارها از #دیدگاه های فرد تصمیم گیر سرچشمه می گیرد.
🔻 فقدان یک دیدگاه مشخص برای #تصمیم_گیری به ناسازگاری بین تصمیمات می انجامد و وجود یک دیدگاه غلط، اتخاذ تصمیمات صحیح را ناممکن می کند.
🔻 صحت یک دیدگاه از همسازی آن با قواعد #پارادایم حاکم ناشی می شود و این امر بار دیگر اهمیت شناخت صحیح قواعد پارادایم در #تصمیم_گیری استراتژیک را خاطرنشان می کند.
🔻 اگر دیدگاه با قواعد پارادایم حاکم در تضاد باشد، تصمیم گیری استراتژیک نه تنها بی فایده است بلکه در مواردی ممکن است حتی (در حد نابودی) به ضرر سازمان بیانجامد.
🔻 دیدگاه صحیح، معیارهایی را در اختیار می گذارد که انتخاب گزینه برمبنای آن، در عمل نیز گزینه برتر (#هزینه_فرصت صفر) خواهد بود.
🔻 این مجموعه، زیربنای #مدل ذهنی فرد تصمیم گیر را تشکیل می دهد و تصمیمات وی را جهت می بخشد.
🔻 تصمیم گیری برمبنای دیدگاه، تصمیمات را با یکدیگر سازگار و هم افزا می کند و صحت دیدگاه (تطابق با قواعد پارادایم) آنها را #اثربخش می کند.
🔴 چگونه می توان به یک دیدگاه صحیح و #مدل_ذهنی اثربخش دست یافت؟ با درک صحیح و عمیق قواعد پارادایم برتر.
🔻 پارادایم برتر حتی اگر پارادایم حاکم نباشد، دیدگاه های مبتنی بر آن، بر دیدگاه های زاییده پارادایم حاکم چیره خواهد شد و تا فرا رسیدن پارادایم (برتر) بعدی، اثربخشی خود را حفظ خواهد کرد.
🆔 @iiie_ir