#savolimbor Аттестациядан ўта олмаган ходимларга қандай ҳуқуқ ва кафолатлар берилган?

https://t.me/mehnathuquqi жавоби 📤:

⚠️ Ходим аттестациядан ўта олмаса, Меҳнат шартномасини 100-модда 2-қисм 2 банди яъни ходимнинг малакаси етарли бўлмаганлиги туфайли бекор қилиш шарт дегани эмас. Чунки 100-модда яъни меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббуси билан бекор қилиш бу иш берувчининг ҳуқуқидир. Яъни айтайлик ходимнинг малакаси етарли эмас. Иш берувчи истаса у билан шартномани бекор қилади, истаса ходимга имкон бериши мумкин.

❗️Айтайлик, иш берувчи малакаси етарли бўлмаган ходимни ишлатмоқчи эмас? Бунда нима бўлади? Ходим қандай ҳуқуқ ва кафолатларга эга?

1. Агар ходим малакаси етарли бўлмаганлиги учун бажараётган ишига нолойиқ деб топилганлиги сабабли МК 100-моддаси 2-қисмининг 2-бандига кўра меҳнат шартномаси бекор қилинаётган бўлса, унга мутахассислиги бўйича камроқ малакали иш таклиф этилиши, у ҳам мавжуд бўлмаса, корхонада мавжуд бўлган камроқ малакали бошқа иш таклиф этилиши шарт. Асос: МК 92-моддаси.

2. Ходим вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даврида ва меҳнат тўғрисидаги қонунлар ва бошқа норматив ҳужжатларда назарда тутилган таътилларда бўлган даврида меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббуси билан бекор қилишга йўл қўйилмайди. Асос:МК 100-моддаси.

3. Иш берувчи ходимнинг малакаси етарли бўлмаганлиги муносабати билан шартномани бекор қилганда ходимни камида 2 ҳафта олдин огоҳлантириши шарт. Асос: МК 102-моддаси.

4. Ходимни огоҳлантириш муддатига вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даври, шунингдек унинг давлат ёки жамоат вазифаларини бажарган вақти қўшилмайди. Асос:МК 102-моддаси.

5. Ходим билан иш берувчи ўртасидаги келишувга кўра 2 ҳафталик огоҳлантириш унинг муддатига мувофиқ келадиган пуллик компенсация билан алмаштирилиши мумкин. Асос:МК 102-моддаси.

6. Меҳнат шартномаси МК 100-моддаси 2-қисмининг 2-банди асосида бекор қилинишида иш берувчи ушбу асосларга кўра меҳнат шартномаларини бекор қилиш тўғрисидаги огоҳлантиришнинг бутун муддати давомида ходимни ишга жойлаштириш чораларини кўриши шарт Асос:МК 102-моддаси.

7. Ходимга бошқа иш қидириш учун ҳафтада камида 1 кун шу вақт учун иш ҳақи сақланган ҳолда ишга чиқмаслик ҳуқуқи берилади. Асос:МК 102-моддаси.

8. Ходимга ўртача ойлик иш ҳақидан кам бўлмаган миқдорда ишдан бўшатиш нафақаси тўланиши шарт. Асос: МК 109-моддаси.

9. Иш қидириш даврида икки ойдан ортиқ бўлмаган давр мобайнида ходимларнинг ўртача ойлик иш ҳақи сақланиб қолади, бунда ходимга тўланган бир ойлик ишдан бўшатиш нафақаси ҳам қўшиб ҳисобга олинади. Асос:МК 67-моддаси.

10. Ходим меҳнат шартномаси бекор қилинган кундан бошлаб 30 календарь кун мобайнида маҳаллий меҳнат органида иш қидираётган шахс сифатида рўйхатдан ўтса, маҳаллий меҳнат органи берган маълумотномага биноан 3-ой учун ҳам олдинги иш жойларидан ўртача иш ҳақи олиш ҳуқуқига эга бўлади. Асос: МК 67-моддаси.

11. Ходимга у билан меҳнат шартномаси бекор қилинганлиги ҳақидаги буйруқнинг нусхаси берилган кундан бошлаб, ходим 1 ой ичида судга ёки меҳнат низолари комиссиясига мурожаат этиш ҳуқуқи бор.

💻 Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor 4 ойлик ҳомиладорлик ва туғиш таътили тугагандан ходим ўз лавозим вазифаларига киришган. Ходимга меҳнат таътили периоди шу 4 ой қўшиладими ёки олиб ташланадими?

https://t.me/mehnathuquqi жавоби 📤:

📌Меҳнат кодексининг 142-моддасига (йиллик асосий таътилни олиш ҳуқуқини берадиган иш стажини ҳисоблаб чиқариш) кўра ходим ҳақиқатда ишламаган бўлса ҳам, лекин унинг иш жойи (лавозими) сақланган вақт йиллик асосий таътилни олиш ҳуқуқини берувчи иш стажига киради.

⚠️Демак, аёлларга туққунга қадар 70 календарь кун ва туққанидан кейин 56 календарь кун (туғиш қийин кечган ёки икки ва ундан ортиқ бола туғилган ҳолларда — 70 календарь кун) муддати билан берилган ҳомиладорлик ва туғиш таътиллари йиллик асосий таътилни олиш ҳуқуқини берувчи иш стажига киради.

⚠️ Диққат! Ҳомиладорлик ва туғиш таътили тугаганидан кейин аёлнинг хоҳишига кўра, унга боласи 2 ёшга тўлгунга қадар бериладиган болани парваришлаш учун таътил вақти, башарти жамоа шартномасида, корхонанинг бошқа локал ҳужжатида ёхуд меҳнат шартномасида ўзгача ҳол назарда тутилмаган бўлса, кейинги ҳақ тўланадиган йиллик таътил олиш ҳуқуқини берадиган иш стажига қўшилмайди.

📌Лекин болани парваришлаш таътиллари даврида аёлнинг иш жойи (лавозими) сақланади. Бу таътиллар меҳнат стажига лекин ҳаммасини жамлаганда кўпи билан 6 йил, шу жумладан мутахассислиги бўйича иш стажига ҳам қўшилади.

📌Мисол: Агар 30 йиллик меҳнат стажига эга бўлган ишлаётган аёл иш стажининг 9 йили мобайнида жами 3 болани парваришлаш таътилларида бўлган бўлса, у ҳолда пенсия тайинлаш учун иш стажини ҳисоблашда унга жами 27 йил иш стажи ҳисобланади (30 йил — 9 йил) + 6 йил = 27 йил.

💻 Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://t.me/mehnathuquqi