Forwarded from حمیدرضا جلائی‌پور (جامعه‌شناس)
ص آخر از سه ص
➖در بند 4 نوشته تان بازهم خودتان اشکارا از چیرگی یک زبان محلی بر دیگر زبان های محلی گفته اید. اگرچه در بررسی دقیق میدانی بازهم در می یابیم؛ چنین نیست که مثلا لهجه تبریزی بر دیگر لهجه های ترکی در ایران برتری داشته باشد (از نظر ساختار زبانی و محتوایی و یا از نظر تعداد گویشوران) اما می توان گفت از این روی که تبریز مرکز اداری_تجاری آذربایجان بوده است، شاید لهجه ی تبریزی، لهجه ای تشریفاتی تر از دیگر لهجه های زبان ترکی در ایران است که اینهم باز به معنی برتری آن نبوده و نیست. درباره کردی سنندجی هم همین گونه است.
➖برای کسیکه درپی نگهداری و پاسداری از زبان های محلی و بومی ایران است و آنها را به سان گنجینه هایی از فرهنک ایران می داند، پیگیری چیرگی(غلبه) یکی از آنها بر دیگران، کار درستی نیست و خودش دور شدن از هدف اصلی است. برای ما گویش ترکی تبریزی و با ترکی اردبیلی و ترکمنی و ترکی قشقایی و... نباید تفاوت کند. گویش کردی سنندجی با کردی کرمانجی و ... نباید تفاوت کند. همه این گویش ها و زبان ها، در دل خود یادگارهایی نهفته از تلاش نیاکان ایرانیان برای ماندگار کردن(ثبت) فرهنگ ایرانی داشته است. آن مادری که آیین های نوروز ایرانی یا شب چله ایرانی و ... را با زبان ترکی آذربایجانی می آمیزد و به فرزندان یاد میدهد با مادرانی که این آیین های ایرانی را با زبان تالشی یا مازنی یا کردی سورانی یا بلوچی و.... به فرزندان خود می آموزند همگی شان فرهنگ ایرانی را در دل نسل آینده می کارند. برای همین همگی این زبان ها در خود گوهرهایی زیبا از فرهنگ ایران دارند که در داستانهای بومی و نغمه ها و ترانه ها و لالایی ها و مثل هایشان آن ها را نگهداشته اند. یادآوری این مطلب هم لازم است که منظور از زبان های بومی و محلی، از دید کنشگران فرهنگی و نیز سازمان یونسکو، تنها آن چیزی نیست در دانش زبان شناسی به نام زبان مستقل شناخته می شود و دستور زبان و ساختار مستقل دارد. بلکه در کنار زبان های مستقل، همه گویش ها و لهجه های سرزده از یک زبان مستقل را هم به عنوان زبان های محلی می نامیم که با این تعریف ما در ایران بیش از 100 زبان بومی و محلی داریم که هریک حامل فرهنک و آیین های ایرانی بوده اند. و البته که #زبان_فارسی نیز در کنار همه زبان های محلی، نه تنها زبان ملی ما ایرانیان است، که بلکه بیشتر از آن، #زبان_مادری همه ما ایرانیان نیز هست چرا که در ساختن و پیرایش و پالایش این زبان فاخر، به راستی و درستی، همه اقوام ایرانی به طور عام، و همه ادیبان و شاعران و نویسندگان و بزرگان از جای جای ایران زمین به طور خاص، نقش تاریخی و انکارنشدنی را داشته اند.
➖در پاسخ بند 5 نوشته ایشان باید گفت، پزشکی دانشی است که از آغاز به شکل پیوسته و مکتوب ثبت و ضبط و ماندگار شده است و ابزاری بوده که برای استفاده از گستردگی آن، راهی جز نگارشش نبوده است. اما زبان چیزی است که از آغاز و پیش از دست بردن بشر به نگارش، از راه سخن گفتن منتقل شده است . و تا امروز هم اینکه می گوییم زبان های محلی سینه به سینه و شفاهی حفظ شده اند سخنی بسیار درست است که گواه های فراوانی برای آن هست. و البته این به آن معنا نیست که ادبیات محلی و بومی نباید نگاشته و نگارش شود که اتفاقا باید به دست فعالان فرهنگی هر استان این کار انجام شود. همانگونه که گفتید، این کار پیشتر و از 100 سال پیش درباره زبان ترکی آذربایجانی انجام شده است و این خیلی خوب و ارزنده است که علاقه مندان بتوانند به نوشته ها و متن های استاندارد هر یک از زبان های بومی ایرانی دسترسی داشته باشند و ساختار دستوری زبان خود را بررسی کنند و بر دانش زبانی خود بیفزایند.
@hamidrezajalaeipoor
➖در بند 4 نوشته تان بازهم خودتان اشکارا از چیرگی یک زبان محلی بر دیگر زبان های محلی گفته اید. اگرچه در بررسی دقیق میدانی بازهم در می یابیم؛ چنین نیست که مثلا لهجه تبریزی بر دیگر لهجه های ترکی در ایران برتری داشته باشد (از نظر ساختار زبانی و محتوایی و یا از نظر تعداد گویشوران) اما می توان گفت از این روی که تبریز مرکز اداری_تجاری آذربایجان بوده است، شاید لهجه ی تبریزی، لهجه ای تشریفاتی تر از دیگر لهجه های زبان ترکی در ایران است که اینهم باز به معنی برتری آن نبوده و نیست. درباره کردی سنندجی هم همین گونه است.
➖برای کسیکه درپی نگهداری و پاسداری از زبان های محلی و بومی ایران است و آنها را به سان گنجینه هایی از فرهنک ایران می داند، پیگیری چیرگی(غلبه) یکی از آنها بر دیگران، کار درستی نیست و خودش دور شدن از هدف اصلی است. برای ما گویش ترکی تبریزی و با ترکی اردبیلی و ترکمنی و ترکی قشقایی و... نباید تفاوت کند. گویش کردی سنندجی با کردی کرمانجی و ... نباید تفاوت کند. همه این گویش ها و زبان ها، در دل خود یادگارهایی نهفته از تلاش نیاکان ایرانیان برای ماندگار کردن(ثبت) فرهنگ ایرانی داشته است. آن مادری که آیین های نوروز ایرانی یا شب چله ایرانی و ... را با زبان ترکی آذربایجانی می آمیزد و به فرزندان یاد میدهد با مادرانی که این آیین های ایرانی را با زبان تالشی یا مازنی یا کردی سورانی یا بلوچی و.... به فرزندان خود می آموزند همگی شان فرهنگ ایرانی را در دل نسل آینده می کارند. برای همین همگی این زبان ها در خود گوهرهایی زیبا از فرهنگ ایران دارند که در داستانهای بومی و نغمه ها و ترانه ها و لالایی ها و مثل هایشان آن ها را نگهداشته اند. یادآوری این مطلب هم لازم است که منظور از زبان های بومی و محلی، از دید کنشگران فرهنگی و نیز سازمان یونسکو، تنها آن چیزی نیست در دانش زبان شناسی به نام زبان مستقل شناخته می شود و دستور زبان و ساختار مستقل دارد. بلکه در کنار زبان های مستقل، همه گویش ها و لهجه های سرزده از یک زبان مستقل را هم به عنوان زبان های محلی می نامیم که با این تعریف ما در ایران بیش از 100 زبان بومی و محلی داریم که هریک حامل فرهنک و آیین های ایرانی بوده اند. و البته که #زبان_فارسی نیز در کنار همه زبان های محلی، نه تنها زبان ملی ما ایرانیان است، که بلکه بیشتر از آن، #زبان_مادری همه ما ایرانیان نیز هست چرا که در ساختن و پیرایش و پالایش این زبان فاخر، به راستی و درستی، همه اقوام ایرانی به طور عام، و همه ادیبان و شاعران و نویسندگان و بزرگان از جای جای ایران زمین به طور خاص، نقش تاریخی و انکارنشدنی را داشته اند.
➖در پاسخ بند 5 نوشته ایشان باید گفت، پزشکی دانشی است که از آغاز به شکل پیوسته و مکتوب ثبت و ضبط و ماندگار شده است و ابزاری بوده که برای استفاده از گستردگی آن، راهی جز نگارشش نبوده است. اما زبان چیزی است که از آغاز و پیش از دست بردن بشر به نگارش، از راه سخن گفتن منتقل شده است . و تا امروز هم اینکه می گوییم زبان های محلی سینه به سینه و شفاهی حفظ شده اند سخنی بسیار درست است که گواه های فراوانی برای آن هست. و البته این به آن معنا نیست که ادبیات محلی و بومی نباید نگاشته و نگارش شود که اتفاقا باید به دست فعالان فرهنگی هر استان این کار انجام شود. همانگونه که گفتید، این کار پیشتر و از 100 سال پیش درباره زبان ترکی آذربایجانی انجام شده است و این خیلی خوب و ارزنده است که علاقه مندان بتوانند به نوشته ها و متن های استاندارد هر یک از زبان های بومی ایرانی دسترسی داشته باشند و ساختار دستوری زبان خود را بررسی کنند و بر دانش زبانی خود بیفزایند.
@hamidrezajalaeipoor