#Ҳадис_1166📔

БАХИЛЛИК ВА БАДХУЛҚЛИК.

Абу Бакр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Жаннатга бузғунчи ҳам, миннатчи ҳам, бахил ҳам кирмайди», дедилар».

📝Шарҳ:

✅Ушбу ҳадиси шарифда зикри келган учта ѐмон хулқдан узоқда бўлиш зарур.

Манба:Хадис ва Хаёт 34📚

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#ал_Азкор_117

وثبت في صحيح مسلم عن عليّ رضي اللّه عنه‏:‏ أن النبيّ صلى اللّه عليه وسلم كان إذا ركع يقول‏:‏ ‏»‏اللهمَّ لكَ رَكَعْتُ، وَبِكَ آمَنْتُ، ولَكَ أسْلَمْتُ، خَشَعَ لَكَ سَمْعِي وَبَصَرِي ومُخِّي وَعَظْمِي وَعَصبِي‏»‌‏.‏

Али розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон рукуъ қилсалар:

اللهُمَّ لَكَ رَكَعْتُ وَبِكَ آمَنْتُ وَلَكَ أَسْلَمْتُ خَشَعَ لَكَ سَمْعِي وَبَصَرِي وَمُخِّي وَعَظْمِي وَعَصَبِي

«Аллоҳумма лака ракаъту ва бика аманту ва лака асламту хошаъа лака самъий ва басорий ва муххий ва ъазмий ва ъасабий»

(Маъноси: Аллоҳим, Сенга рукуъ қилдим ва Сенга иймон келтирдим. Сенга бўйин эгдим ва Сенга қулоғим, кўзим, миям, суягим, пайларим бўйсинди), дер эдилар».

Имом Муслим ривоятлари.

* وجاء في كتاب السنن: "خشع سمعي وبصري، ومخي وعظمي وما استقلت به قدمي لله رب العالمين".

«Сунан» китобларида эса,

خَشَعَ سَمْعِي وَبَصَرِي وَمُخِّي وَعَظْمِي وَمَا اسْتَقَلَّتْ بِهِ قَدَمِي للهِ رَبِّ العَالَمِينَ

«Хошаъа самъий ва басорий ва муххий ва ъазмий ва мастақоллат биҳи қодамий лиллаҳи роббил ъаламийн» лафзи билан келган.

(Маъноси: Қулоғим, кўзим, миям, суягим, юрувчи оёғим оламларнинг рабби Аллоҳ учун бўйсинди.)

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1167📘

КИБР ВА ҲАВОЛАНИШ

Ҳориса ибн Ваҳб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Сизларга аҳли жаннатнинг хабарини берайми? Ҳар бир заифҳол ва заифҳол саналгандир.
Аммо Аллоҳга қасам ичса, У Зот унинг қасамини юзага чиқаради. Сизларга аҳли дўзахнинг хабарини берайми? Ҳар бир қўпол, саркаш ва мутакаббирдир», дедилар».

✍(Икки шайх ва Термизий ривоят қилишган).

📝Шарҳ:

Бу ҳадиси шарифда кибрнинг тескариси бўлган заифлик ва заифҳоллик кишининг жаннати бўлиши омилларидан бири эканлиги таъкидланмоқда.
📌Заифҳоллик деганда моддий камчилиги туфайли одамлар уни назар-писанд қилмайдиган киши кўзда тутилади.
📌Заиф ва заифҳол кишилар одамлар олдида унча эътиборга сазовор бўлмасалар ҳам, Аллоҳ субҳанаҳу ва таолонинг ҳузурида уларнинг қадр-қиймати бор.
📌Агар улар Аллоҳ субҳанаҳу ва таолога бирор қасам ичсалар, У Зот уларнинг қасамларини Ўзи юзага чиқаради Аксинча, бу дунѐда қўпол, саркаш ва мутакаббир бўлганларнинг охиратда аҳволларига вой бўлади.
Улар аҳли дўзахдан бўладилар.

✅Шунинг учун мўмин-мусулмон банда бу разил сифатга зинҳор яқинлашмаслиги керак.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#ал_Азкор_118

وثبت في صحيح مسلم عن عائشة رضي اللّه عنها‏:‏ أن رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم كان يقول في ركوعه وسجوده‏:‏ ‏»‏سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ المَلائِكَةِ والرُّوحِ‏»‏ قال أهل اللغة‏:‏ سبوح قدوس‏:‏ بضم أولهما وفتحهِ أيضاً لغتان‏:‏ أجودهما وأشهرهما وأكثرهما الضمُّ‏ .‏

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам рукуъ ва саждаларида:

سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلاَئِكَةِ وَالرُّوحِ


«Суббуҳун қуддусур роббул малаикати варруҳ» (Фаришталар ва Жаброилнинг рабби суббуҳ ва қуддус сифатли Аллоҳдир), деб айтар эдилар».

(Муслим, Абу Довуд, ан Насоий ва шу йўл билан имом ан Нававий ўзларини ал Азкор китобларида келтирганлар)


@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1168📘

Микдом ибн Маъдийкариб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қачон бир киши биродарига муҳаббат қилса, унга ўзининг муҳаббати хабарини берсин», дедилар».

✍( Абу Довуд, Термизий, Аҳмад ва ал-Ҳоким ривоят қилишган).

Шарҳ

📌Ким бировни яхши кўрса, унга бу хабарни етказмоқ керак.
📌Шунда иккинчи тараф ҳам муқаббатга ўтади ва одамлар ўртасидаги алоқалар мустаҳкамланади.

✍(Имом Термизий келтирган ривоятда:)
«Бир киши бошқасига муҳаббат қилса, унинг исмини, отасининг исмини ва кимдан эканлигини сўрасин.
✅Бу дўстликни мустаҳкамлайди», дейилган.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#ал_Азкор_119

عن عوف بن مالك رضي اللّه عننه قال‏:‏ قمتُ مع رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم فقام فقرأ سورة البقرة لا يمرّ بآية رحمة إلا وقف وسأل، ولا يمرّ بآية عذاب إلا وقف وتعوّذ، قال‏:‏ ثم ركع بقدر قيامه، يقول في ركوعه‏:‏ ‏»‏سُبْحانَ ذِي الجَبَرُوتِ وَالمَلَكوتِ والكِبرِياءِ وَالعَظَمَةِ‏»‏ ثم قال في سجوده مثل ذلك‏. ‏


Авф ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга намоз ўқишга турганимда, у зот туриб, Бақара сурасини ўқидилар. Раҳмат ояти келса, тўхтаб, раҳмат сўрардилар, азоб ояти ўтса, тўхтаб паноҳ тилардилар. Сўнг қиёмда турганларича рукуъ қилдилар. Рукуъларида:

سُبْحَانَ ذِي الْجَبَرُوتِ وَالْمَلَكُوتِ وَالكِبْرِيَاءِ وَالعَظَمَةِ

«Субҳана зил жабарути вал малакути вал кибрийаи вал ъазомат» (Жабарут, малакут, кибриё сифатли Аллоҳни поклаб ёд этурман), деб ўқирдилар. Сўнг саждаларида ҳам худди шундоқ қилдилар».

(Абу Довуд, Насаий, Термизий "Шамойил" да ва шу йўл билан имом ан Нававий ўзларини ал Азкор китобларида келтирганлар)


@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1169📘

Етим ва мискинларга яҳшилик қилишни мукофати.

Савфон ибн Сулайм розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бева ва етим учун саъй-ҳаракат қилувчи Аллоҳнинг йўлида жидди жиҳод қилувчи кабидир.
Ёки наҳорни рўза тутиб, тунни бедор ўтказувчи кабидир», дедилар».

✍(Икки шайх ва Термизий ривоят қилишган).

📝Шарҳ:

📌Ҳаммамиз Аллоҳнинг йўлида савобли иш қилувчи банданинг қанчалар улуғ иш қилишини ва унга бериладиган савоблару мартабалардан яхши хабардормиз.
📌Шунингдек наҳорни рўза тутиб, тунни бедор ўтказувчи киши қанчалар улуғ иш қилишини ва уларга бериладиган савоблару мартабалардан ҳам яхши хабардормиз.
📌Энди эса, бева ва етим учун саъй-ҳаракат қилувчи ҳам улар билан баробар эканлигини билиб олдик.
✅Бас, бева ва етим учун саъй-ҳаракат қилувчилардан бўлишга уринайлик.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#ал_Азкор_120

وروينا في صحيح مسلم، عن ابن عباس رضي اللّه عنهما قال‏:‏ قال رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم‏:‏ ‏«‏فأمَّا الرُّكُوعُ فَعَظِّمُوا فِيهِ الرَّبَّ‏

Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Рукуъга борганингизда Раббингизни улуғланглар», дедилар.

(Муслим, Абу Довуд, ан Насоий, ибн Можах
ва шу йўл билан имом ан Нававий ўзларини ал Азкор китобларида келтирганлар)

Бу ҳадисдан Аллоҳ таолони қайси лафз билан бўлса ҳам, рукуъда улуғлаш тушунилади.

(Бизнинг Ҳанафия мазҳабимизда «Субҳана роббийал ъазийм»ни айтиш юқоридаги ҳадисда айтилганидек, Аллоҳни улуғлаш ҳисобланади. – Таржимон.)

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1170📓

АШУРО КУНИ РЎЗАСИНИНГ ФАЗИЛАТИ.

Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ушбу кун – Ашуро куни рўзасини бошқасидан афзал кўриб, соғиниб ва ушбу ой – Рамазон ойи рўзасини истаб соғингандек, бошқа кун ва ой рўзасини истаганларини кўрмадим», деганлар».

✍(Икки Шайх ривоят қилишган).

📝Шарҳ:

Яъни, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон Ашуро куни келар экан, рўзасини тутсам деб, интиқ бўлиб турар эканлар. Бошқа бирор кунни рўзасини тутиш учун бунчалик интизор бўлиб кутмас эканлар. Шунингдек, Рамазон ойини ҳам қачон келар экан, рўзасини тутсам, деб интиқ бўлиб кутар эканлар. Бошқа бирор ойнинг рўзасини тутиш учун бунчалик интизор бўлиб кутмас эканлар. У кишининг умматлари бўлмиш бизлар ҳам шундоқ бўлишимиз лозим.

Абу Қатода розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳдан умид қиламанки, Ашуро кунининг рўзасини ўзидан олдинги сана (гуноҳлари) нинг каффороти бўлса», дедилар».

✍(Бешовларидан фақат Бухорий ривоят қилмаган).

Шарҳ:

Ушбу маънонинг ўзи ҳам Ашуро рўзаси қанчалар фазилатга эга эканини кўрсатиб турибди.
📌Бу ҳадисларни чуқур ўрганган уламоларимиз Ашуро рўзасини тутиш суннати муаккада, деган хулосага келганлар.
✅Ана шунга амал қилиб, ҳаммамиз бу куннинг рўзасини тутишга ҳаракат қилмоғимиз лозим.

Манба: Ҳадис ва Ҳаёт 9📚

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#ал_Азкор_121


روينا في صحيح مسلم عن عليٍّ رضي اللّه عنه قال‏:‏ «‏نهاني رسولُ اللّه صلى اللّه عليه وسلم أن أقرأ راكعاً أو ساجداً‏»

Али розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам рукуъда ёки саждада қироат қилишдан мени қайтардилар».

(Муслим, Абу Довуд, ан Насоий ва шу йўл билан имом ан Нававий ўзларини ал Азкор китобларида келтирганлар)

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1071📗

Абу Хурайра розияллоҳу анҳудан ривоят килинади.
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Ҳар ҳафта одамларнинг амаллари икки марта - душанба куни ва пайшанба куни арз қилинади. Ўшанда ҳар бир мўмин бандани мағфират қилинур. Илло, у билан биродари орасида кин-адоват бор бандани мағфират қилинмайди. Балки:
«Бу иккисини то (тўғриликка) қайтгунларича, тарк қилинглар ѐки орқага суринглар», дейилади», дедилар».

✍(Имом Муслим ривоят қилган)

Шарҳ:

📌Бир ҳафтада икки марта - душанба ва пайшанба кунлари бандаларнинг қилган амаллари Аллоҳ таолога кўрсатиб турилади.
📌Ўшанда ҳамманинг гуноҳлари кечирилса ҳам ўзаро адоват сақлаганларнинг гуноҳлари кечирилмас, улар ярашиб олгунларича ортга сурилар экан.
📌Шунинг учун бандалар бир-бирлари билан адоват қилмасликлари лозим.
✅ Мабодо бандачилик билан бу номаъқул иш содир бўлса ҳам тезда сулҳга ўтиш керак.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#ал_Азкор_122

عن ابن عباس رضي اللّه عنهما، عن رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم أنه قال‏:‏ ‏» ‏ألا وَإني نُهِيتُ أنْ أقْرأ القُرآنَ رَاكِعاً أوْ ساجِداً‏ » ‌‏


Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Огоҳ бўлингларки, мен рукуъда ёки саждада Қуръон ўқишдан қайтарилдим», дедилар.

(Муслим ва шу йўл билан имом ан Навави ўзларини ал Азкор китобларида келтирганлар)

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1072📔

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади.
Набий  соллаллоҳу  алайҳи  васаллам: «Қачон  бир  банда  «Лаа  илаҳа  иллаллоҳу»ни  айтса, албатта,  унга  токи  аршга  етиб  боргунча  осмоннинг эшиклари  очилур  (модомики,  гуноҳи  кабиралардан четланган  бўлса)»,  дедилар».

✍(Имом Термизий ривояти).

Шарҳ: 

Бундан  зокир  зикрнинг  фойдасидан  баҳраманд бўлиши  учун  гуноҳи  кабираларни  қилмаган  бўлиши кераклиги  келиб  чиқади. 
Ана  Шунда  унинг  зикри  аршгача етиб боради  ва  дуолари  ҳам  қабул бўлади.
Бу  ҳадиси  шарифда
«Лаа  илаҳа  иллаллоҳу»нинг  фазли қанчалар  улуғ экани  баѐн  қилинмоқда.
«Лаа  илаҳа  иллаллоҳу»  Аллоҳдан  ўзга  барча  нарсадан илоҳлик  —  ибодатга  сазоворликни  манфий  қилади.
«Лаа  илаҳа  иллаллоҳу»  илоҳлиқ  яъни,  ибодатга сазоворликни  фақат Аллоҳ  таолонинг Ўзига  исбот  қилади.
«Лаа  илаҳа  иллаллоҳу»ни  тавҳид  калимаси,  калимаи тоййиба  ва  ихлос  калимаси  ҳам  дейилади.
Уламолар  «Лаа  илаҳа  иллаллоҳу»ни  қисқача  қилиб «таҳлил»  деб  атайдилар.  Китобларда  «таҳлил  айтди»  деган ибора  келса, 
«Лаа  илаҳа  иллАллоҳу»ни  айтди,  деб  англаш лозим.
«Лаа  илаҳа  иллаллоҳу»  барча  пайғамбарларга юборилган  динларнинг  хулосасидир.
«Лаа  илаҳа  иллаллоҳу»ни  айтмагунча  уни  айтишга қодир кишининг иймони  дуруст  бўлмайди.
«Лаа  илаҳа  иллаллоҳу»ни  айтиб,  шаҳодат  келтирган  ва Муҳаммад алайҳиссаломнинг тасдиқлаган  одам  мусулмон  бўлади.
Пайғамбарликларини «Лаа  илаҳа  иллаллоҳу»  азон  ва  иқоматнинг  жузъи, яъни, бир қисмидир.
«Лаа илаҳа иллаллоҳу» энг афзал зикрдир.
«Лаа илаҳа иллаллоҳу»ни ҳар замон ва ҳар жойда айтиб туриш мустаҳабдир.

Манба: Ҳадис ва Ҳаёт 35📚

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#ал_Азкор_123

39-БОБ

Рукуъдан бош кўтарганда ва тик туриб мўътадил бўлганда айтиладиган нарса





Рукуъдан бош кўтарилганида «Самиъаллоҳу лиман ҳамидаҳ», дейилиши суннат амалдир.

عن أبي هريرة رضي اللّه عنه أنه قال‏:‏ كان رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم يقول‏:‏ ‏»‏سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ‏»‏ حين يرفع صلبه من الركوع، ثم يقول وهو قائم‏:‏ ‏»‏رَبَّنا لَكَ الحَمْدُ‏»‏ ‏.‏


Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам рукуъдан белларини кўтарганларида:

سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَهُ،

«Самиъаллоҳу лиман ҳамидаҳ» (Ким ҳамд айтса, Аллоҳ уни эшитади), тик бўлганларида эса,

رَبَّنَا لَكَ الْحَمْدُ

«Роббана лакал ҳамд» (Раббимиз, Сенга ҳамд бўлсин), деб айтар эдилар (баъзи ривоятларда: «Роббана ва лакал ҳамд», бўлиб келган).

(Бухорий, Муслим ва шу йўл билан имом ан Нававий ўзларини ал Азкор китобларида келтирганлар)

@HADISLAR_TOPLAMIII📚