ГУО "Гимназия 15 г. Минска"
1.02K subscribers
32.1K photos
1.27K videos
16 files
4.11K links
Официальный Telegram-канал гимназии 15
Download Telegram
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра Вадохрышча: традыцыі і парады.

Праваслаўныя хрысціяне адзначаюць Вадохрышча 19 студзеня.

аб тым, каб хваробы абыходзілі вас і вашых родных бокам, сярод блізкіх панавалі мір і дабрабыт, а запаветныя мары ўвасабляліся ў жыццё. Дом неабходна асвяціць святой вадой.

Сны, якія вы ўбачылі ў ноч з 18 на 19 студзеня, лічацца прарочымі: іх неабходна запомніць, бо яны могуць спраўдзіцца. Вельмі сімвалічна – да вялікага шчасця – браць шлюб у гэтае свята і хрысціць дзяцей. Таксама продкі заўважалі: калі на Вадохрышча рабіць добрыя справы, то дабро вернецца ў стократным памеры.

У святочны дзень забаронена працаваць і займацца любымі хатнімі справамі: напрыклад, мыць бялізну, рабіць уборку ў доме і нават шыць або вязаць.

Яшчэ ў дзень Вадохрышча забаронена варажыць: лічыцца, што гэта можа негатыўна паўплываць на лёс.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра нацыянальнае адзенне беларуса.

Нeaд’eмнaй, caмaбытнaй чacткaй нaцыянaльнaй кyльтypы Бeлapyci з’яўляeццa тpaдыцыйнae нapoднae aдзeннe.

У тыповым варыянце традыцыйны жаночы комплекс складалі доўгая палатняная кашуля (сарочка), спадніца, фартух, безрукаўка. Кашулямела просты свабодны крой. Святочныя кашулі ўпрыгожваліся багатым вышываным ці тканым арнаментам на плячах, манжэтах рукавоў, каўнерыку, радзей – па ворату і падолу.

Мужчынскі касцюм звычайна складаўся з кашулі, вышытай па каўняры і нізе, штаноў, камізэлькі, ноговіцы (пасавая адзенне). Ноговіцы (порткі) у Беларусі называліся штаны. Іх шылі з аднатоннага або пестрядевого ільнянога палатна, з зрэбнай або полусуконной тканіны, зімовыя - з цёмнага сукна (суконники). Вузкія калашыны злучалі ў верхняй частцы ромбападобнай устаўкай, спераду рабілі прарэху.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра Грамніцы.

Існуе ў сённяшняга старажытнага свята і іншая назва – Грамніцы, якое было калісьці святам жывога агню і мае язычніцкія карані.
Гэтакая назва звязана з даўнім богам грымот і маланак Грамаўніком ці інакш Перуном.

Назіраючы за надвор’ем, нашы продкі заўважалі, што гэты дзень з’яўляецца мяжой прыродных сезонаў. Дарэчы, у народным календары захавалася выслоўе "Грамніцы – паўзіміцы", бо менавіта сёння зіма паварочвацца на цёплы час. Таму Грамніцы і святкаваліся як сустрэча зімы з летам.
Старажытныя Грамніцы, як і Стрэчанне, звязаны са шматлікімі традыцыямі і забаронамі.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра Бaйкi.

Бaйкa - нeвялiкi, звычaйнa вepшaвaны, aлeгapычны твop пaвyчaльнa-гyмapыcтычнaгa цi caтыpычнaгa xapaктapy. Жыццё чaлaвeкa aдлюcтpoўвae ў вoбpaзax жывёл, pacлiн, pэчaў aбo звoдзiць дa ўмoўныx aднociн. Iншacкaзaльнacць бaйкi зaўcёды шмaтзнaчнaя.

У гicтopыi cycвeтнaй бaйкi вядoмы cтapaжытнaгpэчacкi бaйкaпiceц Эзoп (VI - V cт. дa н. э.), cтapaжытнapымcкi Фeдp (I cт. н. э.). У фpaнцyзcкaй лiтapaтypы жaнp бaйкi pacпpaцoўвaў Лaфaнтэн, y pycкaй - I. Kpылoў. Бeлapycкaя бaйкa яшчэ нa пaчaткy XX cт. cтaлa caмaбытнaй, нaблiзiлacя дa caцыяльныx i нaцыянaльныx пaтpэб нapoдa, выpaзнa aкpэcлiлacя ў жaнpaвыx aднociнax.

Бaйкi Kaндpaтa Kpaпiвы - гэтa знaчнae дacягнeннe ўcёй eўpaпeйcкaй лiтapaтypы. 3 бeлapycкix бaйкaпicцaў пacлявaeннaгa чacy вылyчaюццa У. Kopбaн i Э. Baлaceвiч. Узopы бeлapycкaй бaйкi мoжнa знaйcцi ў збopнiкy "Бeлapycкaя бaйкa"(1986).

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра вяртанне пералётных птушак.

Супрацоўнікі нацыянальнага парку "Прыпяцкі" ў Гомельскай вобласці Беларусі адлюстравалі на відэа вяртанне вялізнай зграі дзікіх гусей з цёплых краіны. І радавыя абывацелі, і адмыслоўцы ўспрынялі гэта як дакладная прыкмета набліжэння хуткай вясны.

Гэтыя птушкі звычайна аднымі з першых вяртаюцца ў поўдні, як правіла, калі вакол яшчэ поўна снега, а вадаёмы закаваныя ў лёд. Тым не менш, нават для гэтых цягавітых птушак вяртанне ў Беларусь у сярэдзіне лютага - дастаткова раней.

Разлік у птушак просты: у таго, хто прыляціць раней, больш магчымасцей пасяліцца ў найбольш зручным месцы, вывесці патомства. Таму птушкі і спяшаюцца вярнуцца. Так дзейнічаюць тыя ж буслы, шпакі, кнігаўкі. Таму не трэба здзіўляцца іх ранняму з'яўленню.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра народныя вясновыя назвы месяцаў.

У пачатку вяснынадвор'е пераменлівая. Сакавік прыносіць першыя праталіны. Марозную раніцу змяняецца цёплым днём, капяжом. Чаргуюцца дождж і снег. Вясновыя народныя прыкметы прыроды былі неабходныя для таго, каб даведацца, якімі будуць вясна і лета. Чакаць засуху або праліўны дождж. Назва месяца паходзіць ад імя старажытнарымскага бога вайны Марса.

Другі месяц вясны – цёплы і звонкі. Кропель, спевы птушак, ясныя дні нясуць доўгачаканае цяпло. Назва месяца ў перакладзе з латыні азначае «согреваемый сонцам». Прырода прачынаецца і лашчыцца пад першымі прамянямі. Пачынае кукаваць зязюля, звіняць па ярах ручаі.

Трэці месяц вясны – цёплы, з навальніцамі і праліўнымі дажджамі. Май атрымаў сваю назву ў гонар багіні ўрадлівасці Маі. Месяц гэты яркі, характарызуецца буяным красаваннем і першымі агародны пасадкамі.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра Міжнародны жаночы дзень.

8 сакавіка ў Беларусі сапраўды лічыцца днём вясны. А яшчэ — жаночай пяшчоты, цеплыні і ўвагі да жанчыны, незалежна ад яе статусу.

Афіцыйна свята 8 сакавіка было абвешчана Арганізацыяй Аб’яднаных Нацый у 1975‑м — у год, аб’яўлены ААН Міжнародным годам жанчын. Пасля распаду Савецкага Саюза некаторыя дзяржавы адмовіліся ад гэтага свята. У Беларусі яно засталося.

У Беларусі — самыя папулярныя кветкі на 8 сакавіка — цюльпаны, бо гэты дзень асацыюецца з прыходам вясны. А вырошчваюцца яны «па- буйному» ў многіх рэгіёнах Беларусі. Папулярныя, вядома ж, і ружы, і крокусы, і гіяцынты… Не здае пазіцый і мімоза. Хоць жыццё гэтай так званай Акацыі серабрыстай вельмі кароткае, яна працягвае заставацца фаварыткай і ў беларускіх жанчын.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра Масленічны тыдзень.

Як і ўсе славянскія народы, беларусы шырока адзначалі Масленіцу, хаця свята магло мець іншыя назвы і характарызавалася мясцовымі звычаямі.

У народзе Масленіца заўсёды лічылася вясёлай парой – людзі ладзілі гулянні, танцавалі, спявалі песні, пяклі блінцы і хадзілі адзін да аднаго ў госці.

Абавязковымі атрыбутамі на Масленіцу былі катанні на конях, арэлях і са снежных горак. Увесь тыдзень працягваліся святочныя застоллі з блінамі, асабліва з чацвярга, калі пачыналася "шырокая" Масленіца. Да нашых дзён дайшлі такія беларускія масленічныя забавы, як "разуванне маладой", "падушкі трэсці" і "перацягванне калоды".

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра Вербніцу.

«Не я б’ю – вярба б’е, за тыдзень – Вялікдзень, будзь здароў, як вада, а расці, як вярба! Будзь здароў на ўвесь год!» І так хочацца верыць, што гэта сапраўды дапаможа. Вербніца прыйшла!

Вярбу, прынесеную з царквы на Вербніцу, не толькі захоўвалі ў жытле, але і ўтыкалі ў сцены хлявоў ды іншых гаспадарчых пабудоў. Бо лічылася, што вярба ахоўвае і ад благога вока, і ад маланкі ды пажараў.

Давялося пачуць і такое. Калі чалавек дужа ўжо баіцца грымотаў, трэба з’есці пупышку вярбы. Саму ж яе варта выставіць падчас навальніцы на акно. Казалі нават, што калі асвечаную галінку вярбы кінуць у агонь, ён патухне…

Вербную нядзелю не раілі працаваць, займацца вышываннем, вязаннем і г.д. Традыцыйна забаранялася сварыцца, высвятляць адносіны. Дзень павінен быць урачыстым і святочным, напоўненым дабрынёй.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам, пра што гавораць велікодныя традыцыі беларусаў.

Велікодны перыяд доўжыцца доўга. Вернікі павінны выконваць Вялікі пост і такім чынам рыхтавацца да свята. Самы строгі перыяд - у апошні тыдзень. А да Чыстага чацвярга трэба навесці парадак у хаце, пазбавіцца ад непатрэбных рэчаў.

Гаворачы аб велікодных традыцыях, немагчыма абысці ўвагай валачобны абрад. Дарэчы, многія даследчыкі лічаць яго характэрным толькі для беларускага народа. Арэал валачобніцтва на розных картах супадае з беларускай этнічнай тэрыторыяй, распаўсюджана гэтая з'ява таксама на Беласточчыне ў Польшчы, у Бранскай вобласці Расіі. У паўночнай і ўсходняй Беларусі на Вялікдзень і сёння валачобнікі, пераважна мужчыны, ходзяць па дварах, усхваляюць гаспадароў песнямі, збіраюць пачастункі.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам, пра беларускія народныя традыцыі выхавання.

Сем'і, як правіла, былі шматпакаленнымі. У перыяд феадалізму (ХIV-1-я пал. XIX ст.) асноўнымі формамі сям'і беларусаў былі малыя (бацькі і дзеці) і вялікія сем'і. Вялікія сем'і складаліся з некалькіх малых. Такія сем'і сустракаліся і ў ХХ ст.

Выхаванне ў беларускіх сем'ях адрознівалася строгасцю і патрабавальнасцю да дзяцей. Большасць прытрымлівалася думкі, што дзяцей нельга «распускаць», «патакаць ім». "З пестуна нічога не выйдзеш"» "Малому не панукай, а што трэба дай".

Характэрнай была роўная любоў да ўсіх дзяцей. Беларускі народ лічыць:»Катарага пальца не ўраж, то скурны баліць".

У беларускага народа асуджаецца няўдзячнасць дзяцей сваім бацькам. "Датуль матка міла, пакуль ножкі мыла" "няхай таму дзіцятку мову адваліцца, калі на людзях бацьку бясславіць".

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам, пра першага касманаўта суверэннай Беларусі.

На шляху да мары, Марына Вітальеўна захаплялася і зусім зямнымі хобі, напрыклад, з задавальненнем вырошчвала гародніну на сваім агародзе.

Але калі Марына Васілеўская прайшла адбор праекту "Беларуская жанчына ў космасе", напэўна, усе думкі і мары дзяўчыны заняў космас. Спачатку Васілеўскую заўважылі сярод 3000 прэтэндэнтак адбору, а потым яна аказалася ў шасцёрцы асноўных кандыдатаў.

Аднак шлях у космас не такі ўжо і лёгкі. Акрамя стараннага адбору па здароўі, касманаўтаў правяраюць на валоданне пэўнымі ведамі і ўменнямі, шмат чаму вучаць падчас перадпалётнай падрыхтоўкі. Напрыклад, зімой экіпаж праходзіў выпрабаванні па дзеяннях у выпадку няштатнай пасадкі ў лясіста-багністай мясцовасці.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра беларускі фестываль "Вытокі".

Фестывальны рух з'яўляецца на дадзены момант з'яўляецца самым актуальным і модным напрамкам у свеце, ён становіцца часткай жыцця не толькі мегаполісаў, але і малых гарадоў.

Культурна-спартыўны фестываль "Вытокі" праходзіў у розных гарадах Беларусі і стаў заўважнай падзеяй у жыцці рэгіёнаў. Фестываль аб'ядноўвае людзей розных інтарэсаў і ўзростаў; садзейнічае прасоўванню рэгіянальных і нацыянальных брэндаў, а таксама дасягненняў у спорце, навуцы і мастацтве.

На "Вытоках" кожны жадаючы можа пазнаёміцца ​​з гістарычнай спадчынай, дасягненнямі і брэндамі рэгіёну, карцінамі вядомых беларускіх майстроў, паспрабаваць сябе ў розных відах спорту ў "Алімпійскім квеце" днём, а ўвечары адпачыць на канцэрце з удзелам вядомых артыстаў і на дыскатэцы пад кампазіцыі лепшых дыджэяў.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра Вербную Нядзелю.

У народзе гэтае свята называюць Вербнай нядзеляй. Вернікі ідуць у храмы з галінкамі і цэлымі букетамі вярбы. Святар асвячае вярбы ў суботу, на ўсяночным чуванні, і ў нядзелю, пасля Боскай Літургіі

Што есцi у Вербную нядзелю?
Уваход Гасподні ў Іерусалім-адно з двух святаў у перыяд Вялікага посту, калі да поснага стала дазваляецца дадаваць рыбу.

Што можна рабіць 28 красавіка 2024 года?
Пакладзена ісці ў храм на набажэнства з Вярбой.
У гэты дзень можна пачаставацца рыбай і выпіць крыху віна.
У гэты дзень трэба памяняць пасцельную бялізну.

Што нельга рабіць 28 красавіка 2024 года?
Трэба не забываць, што пост працягваецца, і захоўваць адпаведны душэўны настрой.
Нельга даваць грошы ў доўг.
Нельга цяжка фізічна працаваць.
Нельга ні з кім дзяліцца таямніцамі.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра старадаўні абрад "Стрэлка".

Гэты вясновы абрад унесены ў спіс нематэрыяльных гісторыка-культурных каштоўнасцяў Беларусі. У Бездзежы яго праводзяць у першы дзень праваслаўнага Вялікадня.

Абрад праводзяць днём. Пасля заканчэння службы (на мясцовым дыялекце - "нешпор") у царкве Святой Тройцы вяскоўцы і госці збіраюцца на плошчы каля храма. "Стрэлка" выглядае як трохкутны карагод.

Першымі дзейства пачынаюць дзяўчынкі (іх называюць "зярняткамі"), якія невялікімі групкамі выстройваюцца на трох краях карагода. Потым да іх далучаюцца жанчыны розных узростаў. Узяўшыся за рукі, яны спяваюць старадаўнюю песню"Ой, Ляці, ляці, Стрэлка".

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра Мінскае мора.

Даўным-даўно, у 1956 годзе, за 10 кіламетраў ад беларускай сталіцы, у забалочанай пойме ракі Свіслач пабудавалі плаціну. Таму што рэчка гэтая бегла ў Мінск, і час ад часу затаплівала сталіцу. Так утварылася вадасховішча, якое назвалі Заслаўскім – па суседстве размешчаны старадаўні горад Заслаўе.

Разам з абаронай ад паводак мінчане атрымалі цудоўнае месца адпачынку, адразу яго палюбілі і празвалі Мінскім морам. За паўстагоддзя берагі Мінскага мора абраслі санаторыямі, дзіцячымі лагерамі і комплексамі адпачынку, а вёскі з выхадам да вялікай вады сталі своеасаблівымі курортнымі зонамі.

Вядома, вада ў Мінскім моры не салёная, шум прыбою не заглушае шум ветру, а сонца садзіцца не ў ваду, а за лес. Але крыкі чаек самыя сапраўдныя, ветразнікі маляўнічыя, а вецер вельмі нават брыз. Ёсць пясок на пляжы і камяні ля вады. І лаўкі, і альтанкі, і спартыўныя пляцоўкі – усё, што трэба чалавеку для адпачынку.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра лен.

Лён, ці «паўночны шоўк» (так называюць беларускі лён) — валакназмяшчальная культура, рэсурсы якой узнаўляюцца штогод. Яго значэнне з кожным годам павялічваецца з ростам выкарыстання натуральных валокнаў у розных абласцях.

На беларускай зямлі лён вырошчваўся са старажытных часоў. З валакна ткалі палатно і шылі адзенне, стваралі выдатныя прадметы побыту, майстравалі цацкі для дзяцей. Блакітныя кветкі лёну ўпрыгожваюць сучасны герб Беларусі, з'яўляюцца сімвалам пераўтваральнай работы, а таксама сімвалам дабра і дастатку. Аб лёне спявалі, яму прысвячалі вершы, складалі прыказкі і прымаўкі.

Янка Купала апісаў прыгажосць лёну так: «Ой, лянок, лянок мой чысты, валакністы, залацісты!»

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра летні сезон у Верхнім горадзе.

Галоўнай пляцоўкай застанецца пл. Свабоды. Па-ранейшаму ля будынка гарадской ратушы будзе гучаць класічная музыка. У гэтым сезоне праграма чакаецца выключна з твораў, якія ўвайшлі ў залаты фонд сусветнай музычнай культуры.

Выступяць як прафесійныя, так і самадзейныя калектывы. Пастаноўкі будуць разлічаны не толькі на дарослае, але і на дзіцячую аўдыторыі.

Таксама ў Верхнім горадзе працягваецца бясплатныя Гістарычныя аглядныя экскурсіі, падчас якіх мінчан і гасцей горада знаёмілі з гісторыяй сталіцы.

Бібліятэка пад адкрытым небам таксама будзе працаваць і ў 2024 годзе. Можна будзе пазнаёміцца з навінкамі беларускай дзіцячай літаратуры і кніг для дарослых, а таксама пагутарыць з пісьменнікамі.

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам легенду пра цiкавага жыхара лесу — казулю.

Казуля – самы маленькі прадстаўнік аленяў. Важаць яны не болей за 35 кг. Здаецца, што такая невялічкая жывёлка будзе слабой. Але гэта зусім не так! Казулі даволі моцныя і спрытныя.

👆Пра паходжанне назвы жывёлы варта пакінуць пару слоў. Па адной версіі «казуля» з'явілася праз тое, што ў жывёлкі трохі раскосыя вочы. Па другое версіі найменне паходзіць ад назвы іншай падобнай жывёлы – «казы».

Лёс казуль няпросты. Шматразова яны былі на мяжы знікнення. На шчасце, казулі захаваліся і сёння нярэдка сустракаюцца на ўзлессі. Найбольш іх у Гомельскай і Гродзенскай абласцях.

📌Цiкава, яны не надта статкавыя жывёлы, часцей сустракаюцца па 3-5 асобін. Толькі ў халодны перыяд можна сустрэць больш буйныя групы

#советский_район #расцем_беларусамі
РАСЦЁМ БЕЛАРУСАМI🇧🇾!

Сёння ў нашай рубрыцы мы раскажам пра парады на Дзень Незалежнасці.

Прынята лічыць, што першы маштабны парад на вуліцах Мінска адбыўся 16 ліпеня 1944 года. Тады на полі былога іпадрома ў канцы Чырвонаармейскай вуліцы прайшло звыш 30 тысяч беларускіх партызан.

Парад атрымаўся вельмі незвычайным - усе шэсце былі з рознай зброяй, у розным адзенні. Не абышлося і без крэатыву, на чале калоны ішоў казёл па мянушцы Малыш, які выклікаў здзіўленне ў генералаў, якія прымалі парад.

Як аказалася, жывёла прайшла свой баявы шлях разам з партызанскім атрадам з 1943-га. Маляня жыў з партызанамі, перавозіў на сабе медыкаменты і нават паспеў паездзіць на брані танка.

#советский_район #расцем_беларусамі