Forwarded from فرهنگستان زبان و ادب فارسی
نکتههایی از دستور خطّ فارسی
کسرۀ اضافه
🔸 نشانۀ کسرۀ اضافه در خط آورده نمیشود، مگر برای رفع ابهام و پرهیز از بدخوانی:
حکومتِ نظامی/ حکومتنظامی
🔸 واژههایی مانند رهرو، پرتو، جلو، در حالت مضاف، گاهی با همخوان (صامت) میانجی «ی» میآید، مانند «پرتوی آفتاب» و گاهی بدون آن، مانند «پرتوِ آفتاب». آوردن یا نیاوردن همخوان میانجی «ی» به تلفظ بستگی دارد.
🔸 واژههایی که «ها»ی پایانی آنها تلفظ نمیشود، در حالت اضافه، علامت «ۀ/ ۀ» میگیرند. این علامت کوتاهشدۀ «ی» (یای کوتاه) است و نباید آن را با نشانۀ همزه اشتباه گرفت:
برنامۀ روزانه
🔸 واژههایی که «ها»ی پایانی آنها تلفظ میشود، در حالت اضافه، کسره میگیرند، امّا گذاشتن این کسره در نگارش الزامی نیست:
بازدهِ تولید
🔸 واژههایی که واج پایانی آنها همزه است، در حالت اضافه، کسره میگیرند، امّا گذاشتن این کسره در نگارش الزامی نیست:
تلألؤِ افکار
🔸 «ی» در وامواژههای عربی که واج پایانی آنها الف مقصوره «یٰ» است (و «آ» تلفّظ میشود)، در هنگام اضافه شدن به کلمۀ پساز خود، به «الف» تبدیل میشود:
عیسای مسیح
@theapll
کسرۀ اضافه
🔸 نشانۀ کسرۀ اضافه در خط آورده نمیشود، مگر برای رفع ابهام و پرهیز از بدخوانی:
حکومتِ نظامی/ حکومتنظامی
🔸 واژههایی مانند رهرو، پرتو، جلو، در حالت مضاف، گاهی با همخوان (صامت) میانجی «ی» میآید، مانند «پرتوی آفتاب» و گاهی بدون آن، مانند «پرتوِ آفتاب». آوردن یا نیاوردن همخوان میانجی «ی» به تلفظ بستگی دارد.
🔸 واژههایی که «ها»ی پایانی آنها تلفظ نمیشود، در حالت اضافه، علامت «ۀ/ ۀ» میگیرند. این علامت کوتاهشدۀ «ی» (یای کوتاه) است و نباید آن را با نشانۀ همزه اشتباه گرفت:
برنامۀ روزانه
🔸 واژههایی که «ها»ی پایانی آنها تلفظ میشود، در حالت اضافه، کسره میگیرند، امّا گذاشتن این کسره در نگارش الزامی نیست:
بازدهِ تولید
🔸 واژههایی که واج پایانی آنها همزه است، در حالت اضافه، کسره میگیرند، امّا گذاشتن این کسره در نگارش الزامی نیست:
تلألؤِ افکار
🔸 «ی» در وامواژههای عربی که واج پایانی آنها الف مقصوره «یٰ» است (و «آ» تلفّظ میشود)، در هنگام اضافه شدن به کلمۀ پساز خود، به «الف» تبدیل میشود:
عیسای مسیح
@theapll
Forwarded from انجمن صنفی ویراستاران
ثبتنام تکدرس هفتمین دورۀ جامع نگارش و ویرایش
کارگاه مبانی نشر و و یرایش
مدرس: دکتر جواد رسولی
چهارشنبهها، ساعت ۱۶ تا ۱۹:۳۰
۸ جلسه (۴هفته)
نحوۀ برگزاری: برخط
شروع کارگاه از چهارشنبه ۲۵ مهر ۱۴۰۳
برای ثبتنام به شمارۀ آموزش در تلگرام یا بله پیام بدهید.
۰۹۳۹۶۵۴۴۷۹۸
#انجمن_صنفی_ویراستاران #چاپ #جواد_رسولی #ویرایش #آموزش #کارگاه_آموزشی #مبانی_نشر #انجمن_صنفی_ویراستاران #جامع #هفتمین_دوره
کارگاه مبانی نشر و و یرایش
مدرس: دکتر جواد رسولی
چهارشنبهها، ساعت ۱۶ تا ۱۹:۳۰
۸ جلسه (۴هفته)
نحوۀ برگزاری: برخط
شروع کارگاه از چهارشنبه ۲۵ مهر ۱۴۰۳
برای ثبتنام به شمارۀ آموزش در تلگرام یا بله پیام بدهید.
۰۹۳۹۶۵۴۴۷۹۸
#انجمن_صنفی_ویراستاران #چاپ #جواد_رسولی #ویرایش #آموزش #کارگاه_آموزشی #مبانی_نشر #انجمن_صنفی_ویراستاران #جامع #هفتمین_دوره
Forwarded from انجمن صنفی ویراستاران
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#معرفی_درس_های_دوره_جامع_نگارش_و_ویرایش
#انجمن_صنفی_ویراستاران
🔸عنوان درس: مبانی نشر و ویرایش
🔹مدرس: دکتر جواد رسولی، مدرس و کارشناس نشر کتاب و ویرایش
#انجمن_صنفی_ویراستاران
🔸عنوان درس: مبانی نشر و ویرایش
🔹مدرس: دکتر جواد رسولی، مدرس و کارشناس نشر کتاب و ویرایش
Forwarded from برگ برگ
اگر در صنعت نشر کتاب ایران فعالیت میکنید، باید «کاغذک» را بشناسید.
این کانال به چالشهای صنعت نشر، کتاب و مطالعه میپردازد و به دنبال راهحلهای جدید و کارآمد برای مواجهه با آنها است.
با رویکرد پژوهشی، تمرکز کاغذک بر تحلیل روندها، آمار و سیاستهای مرتبط با نشر است.
همچنین، به نقد و آسیبشناسی اشتباهات رایج در صنعت نشر میپردازد تا اصلاح شوند و فرصتها و ظرفیتهای جدید را معرفی میکند تا بتوانیم بهموقع از آنها بهرهمند شویم.
این مطالب کمک میکند ناشران و مدیران فرهنگی با تصمیمهای آگاهانهتر، چرخه نشر و کتاب را بهبود بخشند و در نهایت، فرزندان ایران را در حال خوب کتابخوانی ببینیم.
کاغذک میتواند به مرجعی کاربردی برای نشر کتاب ایران تبدیل شود، با کمک شما.
https://t.me/kaghazakplus
این کانال به چالشهای صنعت نشر، کتاب و مطالعه میپردازد و به دنبال راهحلهای جدید و کارآمد برای مواجهه با آنها است.
با رویکرد پژوهشی، تمرکز کاغذک بر تحلیل روندها، آمار و سیاستهای مرتبط با نشر است.
همچنین، به نقد و آسیبشناسی اشتباهات رایج در صنعت نشر میپردازد تا اصلاح شوند و فرصتها و ظرفیتهای جدید را معرفی میکند تا بتوانیم بهموقع از آنها بهرهمند شویم.
این مطالب کمک میکند ناشران و مدیران فرهنگی با تصمیمهای آگاهانهتر، چرخه نشر و کتاب را بهبود بخشند و در نهایت، فرزندان ایران را در حال خوب کتابخوانی ببینیم.
کاغذک میتواند به مرجعی کاربردی برای نشر کتاب ایران تبدیل شود، با کمک شما.
https://t.me/kaghazakplus
Forwarded from دکتر اسلامی نُدوشن
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
آب و سراب ایران
ایرانی چون بر سر چهار راه زندگی میکرده است، گویی همواره منتظر تحول و خبری است. امروز را به انتظار فردا به سر میبرده و آن را به امید فردای بهتر تحمل میکرده است. پیوسته چشم به راه پیک زندگی داشته است که از راه برسد، سواری که از میان گرد بیرون آید. اینکه ایرانی توانسته است تا امروز بر سر پا بماند و تاریخ مستمر خود را لنگانلنگان به جلو بکشاند، خود داستانی دارد که باید رمزهایش را جای دیگر به دقت شکافت.
واقع امر آن است که همه حوادث کم و بیش سختی که بر او گذشته، تاریخ او را منقطع نکرده است، تا نزدیک اضمحلال رسیده، ولی بریده نشده است.
در مجموع میتوان گفت که ملت ایران شبیه به آن بوتههای صحرایی چون قیچ و گز بوده است که زندگی در شدائد را میآموزند و ریشه خود را محکم میکنند و با کم آبی و سموم و داغی و سردی خو میگیرند و چون بادهای تند بوزد و یا شنهای انبوه روی آورد سر خود را خم میکنند و از نو پس از رفع خطر، برمیافرازند و عادت کردهاند که ذخیره حیاتی در خود داشته باشند که در خشکسالی و عسرت آن را به کار گیرند.
📚 کتاب برگریزان، ص۳۱
✅کانال دکتر اسلامی نُدوشن
@dr_eslaminodoushan
ایرانی چون بر سر چهار راه زندگی میکرده است، گویی همواره منتظر تحول و خبری است. امروز را به انتظار فردا به سر میبرده و آن را به امید فردای بهتر تحمل میکرده است. پیوسته چشم به راه پیک زندگی داشته است که از راه برسد، سواری که از میان گرد بیرون آید. اینکه ایرانی توانسته است تا امروز بر سر پا بماند و تاریخ مستمر خود را لنگانلنگان به جلو بکشاند، خود داستانی دارد که باید رمزهایش را جای دیگر به دقت شکافت.
واقع امر آن است که همه حوادث کم و بیش سختی که بر او گذشته، تاریخ او را منقطع نکرده است، تا نزدیک اضمحلال رسیده، ولی بریده نشده است.
در مجموع میتوان گفت که ملت ایران شبیه به آن بوتههای صحرایی چون قیچ و گز بوده است که زندگی در شدائد را میآموزند و ریشه خود را محکم میکنند و با کم آبی و سموم و داغی و سردی خو میگیرند و چون بادهای تند بوزد و یا شنهای انبوه روی آورد سر خود را خم میکنند و از نو پس از رفع خطر، برمیافرازند و عادت کردهاند که ذخیره حیاتی در خود داشته باشند که در خشکسالی و عسرت آن را به کار گیرند.
📚 کتاب برگریزان، ص۳۱
✅کانال دکتر اسلامی نُدوشن
@dr_eslaminodoushan
Forwarded from تاجیکستان شناسی
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
سفرنامۀ دیار نیاکان
هیئت فرهنگی ایران متشکل از مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب و فرهنگستان زبان و ادب فارسی به دیار نیاکان، شهرهای حصار، کولاب، خجند، سمرقند و بخارا سفری داشتهاند که این تصاویر گزارش مصور آن است.
#تاجیکستان #دیار_نیاکان #میراث_مکتوب #سمرقند #بخارا
@irtaj
هیئت فرهنگی ایران متشکل از مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب و فرهنگستان زبان و ادب فارسی به دیار نیاکان، شهرهای حصار، کولاب، خجند، سمرقند و بخارا سفری داشتهاند که این تصاویر گزارش مصور آن است.
#تاجیکستان #دیار_نیاکان #میراث_مکتوب #سمرقند #بخارا
@irtaj
Forwarded from Rasouli Javad رسولی
کنفرانس_فولکلور_تاجیکان_و_گرامیداشت_پروفسور_روشن_رحمانی.pdf
232.1 KB
📖 همایش فولکلورشناسی تاجیکان و گرامیداشت هفتادسالگی پرفسور روشن رحمانی
🔸دانشگاه ملّی تاجیکستان بنا دارد در اوایل سال 2025 کنفرانسی با موضوع «فولکلورشناسی تاجیکان پس از استقلال دولتی تاجیکستان» برگزار کند.
موضوعات پیشنهادی این کنفرانس که همزمان با هفتادسالگی پروفسور روشن رحمانی برگزار میشود در فراخوان پیوست درج و منتشر شده است.
#تاجیکستان #فولکلور #فارسی_زبانان #فرهنگ_مردم #ادبیات_شفاهی #روشن_رحمانی #پرفسور_روشن_رحمانی #دانشگاه_ملی_تاجیکستان #همایش #ایران_و_تاجیکستان #تاجیکان #تمدن_ایرانی #فرهنگ_ایرانی
@irtaj
@Gahnevise
🔸دانشگاه ملّی تاجیکستان بنا دارد در اوایل سال 2025 کنفرانسی با موضوع «فولکلورشناسی تاجیکان پس از استقلال دولتی تاجیکستان» برگزار کند.
موضوعات پیشنهادی این کنفرانس که همزمان با هفتادسالگی پروفسور روشن رحمانی برگزار میشود در فراخوان پیوست درج و منتشر شده است.
#تاجیکستان #فولکلور #فارسی_زبانان #فرهنگ_مردم #ادبیات_شفاهی #روشن_رحمانی #پرفسور_روشن_رحمانی #دانشگاه_ملی_تاجیکستان #همایش #ایران_و_تاجیکستان #تاجیکان #تمدن_ایرانی #فرهنگ_ایرانی
@irtaj
@Gahnevise
Forwarded from Rasouli Javad رسولی
🔶🔹انجمن صنفی ویراستاران برگزار میکند🔹🔶
📖 رونمایی و نقد کتاب خطۀ ویراستاران
🔹سخنرانان:
#گلی_امامی
#بهرام_پروین_گنابادی
#مهناز_مقدسی
🔸با حضور پدیدآورنده
#جواد_رسولی
🔅همزمان با سالروز تأسیس #انجمن_صنفی_ویراستاران
🔸با همکاری #نشر_کلهر و #فرهنگان
سهشنبه|هشتم آبان ۱۴۰۳| ساعت ۱۶:۳۰
تهران، خیابان پاسداران، روبهروی دشتستان پنجم، فرهنگان
https://t.me/anjomanvirastaran
برای آشنایی بیشتر با خطۀ ویراستاران اینجا را بخوانید
@Gahnevise
📖 رونمایی و نقد کتاب خطۀ ویراستاران
🔹سخنرانان:
#گلی_امامی
#بهرام_پروین_گنابادی
#مهناز_مقدسی
🔸با حضور پدیدآورنده
#جواد_رسولی
🔅همزمان با سالروز تأسیس #انجمن_صنفی_ویراستاران
🔸با همکاری #نشر_کلهر و #فرهنگان
سهشنبه|هشتم آبان ۱۴۰۳| ساعت ۱۶:۳۰
تهران، خیابان پاسداران، روبهروی دشتستان پنجم، فرهنگان
https://t.me/anjomanvirastaran
برای آشنایی بیشتر با خطۀ ویراستاران اینجا را بخوانید
@Gahnevise
📚ویرایش حرفهای است پرزحمت و کماجر. تجربه و دود چراغ خوردن میخواهد. اصول آن را میتوان و باید آموخت، ولی کیفیت بالای کار فقط با تجربه به دست میآید. بسیاری از نویسندگان مشهور دنیا شهرتشان را مدیون ویراستارانشاناند، ازجمله همینگوی و فیتزجرالد.
خوشبختانه در سالهای اخیر بهتدریج تکوتوک ناشران فهیمی که ارزش کار ویراستار را دریافتهاند با قرار دادن نام ویراستار زیر نام نویسنده یا مترجم از کار او بیشتر قدردانی میکنند.
تنها پس از خواندن شرح حال برخی از این همکاران خراسانی به این نتیجه رسیدم که کوشش جناب رسولی برای شناساندن این خادمان نشر چه اندازه مفید و آموزنده است و چه بسا الگویی بشود برای دیگر شهرهای ایران که نشر فعالی دارند.
🔸 رونمایی و نقد خطۀ ویراستاران از نگاه:
#گلی_امامی
#بهرام_پروین_گنابادی
#مهناز_مقدسی
با حضور: #جواد_رسولی (پدیدآورنده)
سهشنبه ۸ آبان ۱۴۰۳
ساعت ۴:۳۰
📍 نشانی: فرهنگان پاسداران، خ. ناطق نوری (زمرد)، روبهروی دشتستان پنجم
https://t.me/anjomanvirastaran
برای آشنایی بیشتر با خطۀ ویراستاران اینجا را بخوانید #نشر_کلهر
@Gahnevise
خوشبختانه در سالهای اخیر بهتدریج تکوتوک ناشران فهیمی که ارزش کار ویراستار را دریافتهاند با قرار دادن نام ویراستار زیر نام نویسنده یا مترجم از کار او بیشتر قدردانی میکنند.
تنها پس از خواندن شرح حال برخی از این همکاران خراسانی به این نتیجه رسیدم که کوشش جناب رسولی برای شناساندن این خادمان نشر چه اندازه مفید و آموزنده است و چه بسا الگویی بشود برای دیگر شهرهای ایران که نشر فعالی دارند.
🔸 رونمایی و نقد خطۀ ویراستاران از نگاه:
#گلی_امامی
#بهرام_پروین_گنابادی
#مهناز_مقدسی
با حضور: #جواد_رسولی (پدیدآورنده)
سهشنبه ۸ آبان ۱۴۰۳
ساعت ۴:۳۰
📍 نشانی: فرهنگان پاسداران، خ. ناطق نوری (زمرد)، روبهروی دشتستان پنجم
https://t.me/anjomanvirastaran
برای آشنایی بیشتر با خطۀ ویراستاران اینجا را بخوانید #نشر_کلهر
@Gahnevise
خطۀ ویراستاران
همزمان با سالروز تأسیس انجمن صنفی ویراستاران، نشست روزنمایی و نقد کتاب خطۀ ویراستاران در روز سهشنبه ۸ آبانماه (۱۴۰۳) به همت انتشارات کلهر و فرهنگان پاسداران برگزار شد.
🔹گلی امامی: تنها پس از خواندن شرح حال برخی از این همکاران خراسانی به این نتیجه رسیدم که کوشش جناب رسولی برای شناساندن این خادمان نشر چه اندازه مفید و آموزنده است و چه بسا الگویی بشود برای دیگر شهرهای ایران که نشر فعالی دارند.
🔸بهرام پروین گنابادی: از دل این مصاحبهها مسائلی درمیآید که بسیار ارزشمندند؛ از دقت استاد یوسفی و زندهیاد علیاکبر فیاض شگفت زده میشوید.
🔹مهناز مقدسی: افرادی که در این کتاب آمدهاند گاهی با ذکر تاریخهای دقیق اطلاعات قابل استنادی به پژوهشگر میدهند، مثلاً در سال ۱۳۶۳ عنوان شغلی ویراستاری در حکم استخدامی بیناد پژوهشها بوده.
🔸سمیعیفرد: جامعه نشر باید بیشتر به ویرایش توجه کند چرا که ویراستاری هزینه نیست بلکه سرمایهگذاری است.
#خطۀ_ویراستاران #انجمن_صنفی_ویراستاران #جواد_رسولی #گلی_امامی #بهرام_پروین_گنابادی #مهناز_مقدسی #نشر_کلهر #فرهنگان
@Gahnevise
مشروح خبر را در اینجا بخوانید.
📚🔅📚🔅📚
همزمان با سالروز تأسیس انجمن صنفی ویراستاران، نشست روزنمایی و نقد کتاب خطۀ ویراستاران در روز سهشنبه ۸ آبانماه (۱۴۰۳) به همت انتشارات کلهر و فرهنگان پاسداران برگزار شد.
🔹گلی امامی: تنها پس از خواندن شرح حال برخی از این همکاران خراسانی به این نتیجه رسیدم که کوشش جناب رسولی برای شناساندن این خادمان نشر چه اندازه مفید و آموزنده است و چه بسا الگویی بشود برای دیگر شهرهای ایران که نشر فعالی دارند.
🔸بهرام پروین گنابادی: از دل این مصاحبهها مسائلی درمیآید که بسیار ارزشمندند؛ از دقت استاد یوسفی و زندهیاد علیاکبر فیاض شگفت زده میشوید.
🔹مهناز مقدسی: افرادی که در این کتاب آمدهاند گاهی با ذکر تاریخهای دقیق اطلاعات قابل استنادی به پژوهشگر میدهند، مثلاً در سال ۱۳۶۳ عنوان شغلی ویراستاری در حکم استخدامی بیناد پژوهشها بوده.
🔸سمیعیفرد: جامعه نشر باید بیشتر به ویرایش توجه کند چرا که ویراستاری هزینه نیست بلکه سرمایهگذاری است.
#خطۀ_ویراستاران #انجمن_صنفی_ویراستاران #جواد_رسولی #گلی_امامی #بهرام_پروین_گنابادی #مهناز_مقدسی #نشر_کلهر #فرهنگان
@Gahnevise
مشروح خبر را در اینجا بخوانید.
📚🔅📚🔅📚
Forwarded from دژنپشت (محمود فاضلی بیرجندی)
.
کتاب و کتابخوانی
۱۳ آبان ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
این روزها دو کتاب به دستم رسید که تازه نیست، اما شگفتی آورد:
«مرشد و مارگریتا» نوشته میخاییل بولگاکف.
«انسان در جستوجوی معنی»، نوشته ویکتور فرانکل.
هر دو را داشتهام. هر دو چندین بار چاپ شده و خوانندگان فارسی آن هزاران تن شدهاند.
اما شگفتی آن که:
در باره مرشد و مارگریتا نوشتهاند: رمانی است شگفتانگیز، از درخشانترین آثار ادبی روسیه که به کتابهای کلاسیک پهلو میزند.
در باره انسان در جستوجوی معنی هم نوشتهاند: یکی از بزرگترین کتابهای عصر ماست.
ستایشهایی از این دست که این کتاب، کتاب شگفتانگیزی است یا از بزرگترین کتابهاست؛ مردمی را نشان میدهد که تا بدان روز به کتابی پر ارج برنخورده و به محض دیدن این کتاب سر از پا نشناخته و چنین ستایشهایی از آن کردهاند.
اما چه کتابی باید بتواند من ایرانی را با زمینهای چند هزار ساله که در نوشتن آثار جهانی ادبی و فرهنگی دارم، به چنین ستایشهایی وادارد؟
اصلا بزرگترین کتاب عصر در زبان فارسی و در نزد فارسیزبانها چه کتابی است؟
همین کتابها که باختریان بزرگش شمردهاند؟
کدام کتاب است که بتواند بر کفه ترازوی دانش و خرد به پای «تاریخ بیهقی» برسد، با «کلیله و دمنه» هموزن باشد، همسنگ «اشعار رودکی» باشد، با «تاریخ بلعمی»، با «بوستان» و «گلستان» سعدی یا با هر یک از صدها دیوان شعر شاعران فارسی برابری کند؟
از کتابهایی تمدنساز چون «شاهنامه» و «اوستا» و «بندهش» و ... نام نمیبرم تا سپس خودم را سرزنش نکنم که چنین معاملهنادان هستم!
پرسشی است که چرا برخی از ما میپندارند هر آنچه را باختریان گفتند و نوشتند باید در نزد ما هم همان حُکمی را داشته باشد که برای آنان داشته؟
اگر باختریان در کشاکش با استالین و اتحاد شوروی خواستهاند هر آنچه را بر ضد او نوشته شده بزرگ وانمایند، چرا من هم باید کتابهای مناسبتی آنان را درخشان و بزرگ بپندارم. گیریم که باختر، در نبرد با شوروی بر او چیره آمد. من در آن میانه چرا باید فرهنگ و تمدن خویش را کنار بنهم؟
کدام اهل کتابی «مروجالذهب» ابوالحسن مسعودی را زمین میگذارد تا کتابهای بزرگ! و درخشان و جهانی! باختریان را بخواند؟
این چه بیماریی است که بر پیکر فکری ما افتاده است؟
در نمایشگاههای کتاب و محفلهای کتابخوانی هم دیگر کسی یادش نمیآید که در زبان فارسی چه کتابهایی داریم. کسی نمیداند که تا همین چندی پیش کلیله و دمنه و آثار سعدی کتابهایی بود که هر کس در آغاز سوادآموزی باید میخواند و از بر میکرد تا سوادش بنیاد بگیرد.
نگارنده نمیخواهد ارج فرهنگها و فکرهای دیگران را وازند. البته که باید اهل دنیا و افکار ایشان را بشناسیم، و آن از راه ترجمه آثار ایشان شدنی است. اما نه اینچنین که خود را در دامان باختر بیندازیم و هر آنچه باختریان در باره کتابهای دیگر مردم دنیا گفتند هم همان باور رسمی ما بشود.
تا در باختر به یکی از اهل سرزمین کُره جایزه دهند ما هم او را بزرگ بشناسیم و در پی او برویم. مگر خود با دنیا تماس نداریم؟ چرا کسی کتابهایی از مردمان دیگر کشورها نمیآورد؟
در همین سده پیش نبود که استادانی چون علامه قزوینی و پورداوود و همانندان ایشان مدتها در کتابخانههای باختر یا هند میبودند و پیوسته از کتابهای آنان یا از آثاری که از ما در نزد ایشان بود عکس میگرفتند و برای ما میفرستادند. استاد علیاصغر حکمت وقتی در هند بودند چه کارهای فرهنگی کردند!
سفیران و رایزنان فرهنگی کنونی بر روی هم یک هزارم ایشان کردهاند؟
ما کتابهای زیادی داریم که نخواندهایم، و باید بخوانیم. این شوق و ذوق به کتابهای میان مایه و بلکه سبک مایه اروپایی و روسی و امریکایی و بزرگ پنداشتن آن نشان فضل نیست. از دستپاچگی است.
نشان به همین نشان که با آن همه کتابها که از باختریان و به ویژه از تراوشات خاص مکتبداران خاوری! خواندیم این شدیم که هستیم.
https://t.me/dejnepesht4000
کتاب و کتابخوانی
۱۳ آبان ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
این روزها دو کتاب به دستم رسید که تازه نیست، اما شگفتی آورد:
«مرشد و مارگریتا» نوشته میخاییل بولگاکف.
«انسان در جستوجوی معنی»، نوشته ویکتور فرانکل.
هر دو را داشتهام. هر دو چندین بار چاپ شده و خوانندگان فارسی آن هزاران تن شدهاند.
اما شگفتی آن که:
در باره مرشد و مارگریتا نوشتهاند: رمانی است شگفتانگیز، از درخشانترین آثار ادبی روسیه که به کتابهای کلاسیک پهلو میزند.
در باره انسان در جستوجوی معنی هم نوشتهاند: یکی از بزرگترین کتابهای عصر ماست.
ستایشهایی از این دست که این کتاب، کتاب شگفتانگیزی است یا از بزرگترین کتابهاست؛ مردمی را نشان میدهد که تا بدان روز به کتابی پر ارج برنخورده و به محض دیدن این کتاب سر از پا نشناخته و چنین ستایشهایی از آن کردهاند.
اما چه کتابی باید بتواند من ایرانی را با زمینهای چند هزار ساله که در نوشتن آثار جهانی ادبی و فرهنگی دارم، به چنین ستایشهایی وادارد؟
اصلا بزرگترین کتاب عصر در زبان فارسی و در نزد فارسیزبانها چه کتابی است؟
همین کتابها که باختریان بزرگش شمردهاند؟
کدام کتاب است که بتواند بر کفه ترازوی دانش و خرد به پای «تاریخ بیهقی» برسد، با «کلیله و دمنه» هموزن باشد، همسنگ «اشعار رودکی» باشد، با «تاریخ بلعمی»، با «بوستان» و «گلستان» سعدی یا با هر یک از صدها دیوان شعر شاعران فارسی برابری کند؟
از کتابهایی تمدنساز چون «شاهنامه» و «اوستا» و «بندهش» و ... نام نمیبرم تا سپس خودم را سرزنش نکنم که چنین معاملهنادان هستم!
پرسشی است که چرا برخی از ما میپندارند هر آنچه را باختریان گفتند و نوشتند باید در نزد ما هم همان حُکمی را داشته باشد که برای آنان داشته؟
اگر باختریان در کشاکش با استالین و اتحاد شوروی خواستهاند هر آنچه را بر ضد او نوشته شده بزرگ وانمایند، چرا من هم باید کتابهای مناسبتی آنان را درخشان و بزرگ بپندارم. گیریم که باختر، در نبرد با شوروی بر او چیره آمد. من در آن میانه چرا باید فرهنگ و تمدن خویش را کنار بنهم؟
کدام اهل کتابی «مروجالذهب» ابوالحسن مسعودی را زمین میگذارد تا کتابهای بزرگ! و درخشان و جهانی! باختریان را بخواند؟
این چه بیماریی است که بر پیکر فکری ما افتاده است؟
در نمایشگاههای کتاب و محفلهای کتابخوانی هم دیگر کسی یادش نمیآید که در زبان فارسی چه کتابهایی داریم. کسی نمیداند که تا همین چندی پیش کلیله و دمنه و آثار سعدی کتابهایی بود که هر کس در آغاز سوادآموزی باید میخواند و از بر میکرد تا سوادش بنیاد بگیرد.
نگارنده نمیخواهد ارج فرهنگها و فکرهای دیگران را وازند. البته که باید اهل دنیا و افکار ایشان را بشناسیم، و آن از راه ترجمه آثار ایشان شدنی است. اما نه اینچنین که خود را در دامان باختر بیندازیم و هر آنچه باختریان در باره کتابهای دیگر مردم دنیا گفتند هم همان باور رسمی ما بشود.
تا در باختر به یکی از اهل سرزمین کُره جایزه دهند ما هم او را بزرگ بشناسیم و در پی او برویم. مگر خود با دنیا تماس نداریم؟ چرا کسی کتابهایی از مردمان دیگر کشورها نمیآورد؟
در همین سده پیش نبود که استادانی چون علامه قزوینی و پورداوود و همانندان ایشان مدتها در کتابخانههای باختر یا هند میبودند و پیوسته از کتابهای آنان یا از آثاری که از ما در نزد ایشان بود عکس میگرفتند و برای ما میفرستادند. استاد علیاصغر حکمت وقتی در هند بودند چه کارهای فرهنگی کردند!
سفیران و رایزنان فرهنگی کنونی بر روی هم یک هزارم ایشان کردهاند؟
ما کتابهای زیادی داریم که نخواندهایم، و باید بخوانیم. این شوق و ذوق به کتابهای میان مایه و بلکه سبک مایه اروپایی و روسی و امریکایی و بزرگ پنداشتن آن نشان فضل نیست. از دستپاچگی است.
نشان به همین نشان که با آن همه کتابها که از باختریان و به ویژه از تراوشات خاص مکتبداران خاوری! خواندیم این شدیم که هستیم.
https://t.me/dejnepesht4000
Telegram
دژنپشت
دژنپشت،
کتابخانه کهن سرزمین پارس
به روزگار پارتها
دهلیز نوشتههای تاریخی #محمود_فاضلی_بیرجندی
نشانی در اینستاگرام:
mahmudfazelibirjandi
کتابخانه کهن سرزمین پارس
به روزگار پارتها
دهلیز نوشتههای تاریخی #محمود_فاضلی_بیرجندی
نشانی در اینستاگرام:
mahmudfazelibirjandi