خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری پساواقعه
تله «من می‌دونستم» چیست؟

◻️تا حالا شده از دست آدمی که بعد از هر اتفاق میگه «من می‌دونستم» کلافه شوید؟ مثلا وقتی قیمت دلار و سکه چندین برابر شد بگه من که گفته بودم ارز و طلا بخرید، «من می‌دونستم» گرون میشه! یا وقتی ترامپ همه نظرسنجی‌ها را غافلگیر کرد و برنده شد گفته باشه من می‌دونستم ترامپ رای میاره!

◻️زیاد خودتون رو ناراحت نکنید این یک خطای روانشناختی به نام سوگیری پساواقعه است یا همان تله «من می‌دونستم». افراد با سوگیری پساواقعه پیش‌بینی‌های زیادی انجام می‌دهند. مثلا ممکنه درباره ۱۰۰ موضوع پیش‌بینی داشته باشند و فقط دو سه مورد آن به نتیجه برسد؛ ولی آنها همه جا از همان دو سه مورد صحبت می‌کنند! حال آنکه بخش بزرگی از پیش‌بینی‌های آنها هیچگاه محفق نشده است…

▪️از «سواد بورسی» تا «سواد مسکن»
▪️۱۰۰ ویدئوی کوتاه «سواد اقتصادی»
▪️آموزش داستان اقتصاد با ۱۸ فیلم کوتاه

#خطاهای_سرمایه‌گذاری

◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری خودتاییدی
چرا فقط آنچه ما را تایید کند می‌بینیم؟

◽️حتما شما هم بارها این را تجربه کرده‌اید که اتفافات و شواهدی ببینید که نظراتتان را تایید می‌کنند. یا وقتی به موضوعی فکر می‌کنید مدت کمی بعد مصداق آن را اطرافتان ببینید اما آیا این‌ها اتفاقی هستند؟

 ◽️ماجرا از این قرار است که افراد تمایل بالایی دارند تا فقط دنبال چیزهایی بگردند یا نشانه‌هایی را دنبال کنند که اعتقادات آنها را تایید می‌کند یا حتی بدتر اینکه آنچه با باورشان در تضاد است را انکار می‌کنند یا کم‌ارزش نشان می‌دهند. البته همه این‌ها تعمدا اتفاق نمی‌افتد و ذهن به صورت ناخودآگاه این فرآیند را طی می‌کند که به آن سوگیری خودتاییدی می‌گویند.

◽️اما سوگیری خودتاییدی در شرایط مختلفی منجر به ضرر دیدن سرمایه‌گذار می‌شود.

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید

قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری محافظه‌کاری؛ چرا بر پیش‌بینی‌های غلط اصرار می‌کنیم؟

#خطاهای_سرمایه‌گذاری

◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری/ سوگیری محافظه‌کاری
چرا بر پیش‌بینی‌های غلط اصرار می‌کنیم؟

◽️برای همه ما سخت است که قبول کنیم اشتباه کردیم پس سعی می‌کنیم با انکار اشتباه امیدوار باشیم که اوضاع وفق مراد ما پیش رود.

◽️این مقاومت می‌تواند برای ما تبعات مختلفی داشته باشد چرا که تمایل به تغییر ندادن پیش‌بینی‌هایمان باعث می‌شود تا که در مواجهه با اطلاعات جدید که ممکن است نظرمان را عوض کنند دچار کم‌واکنشی یا بی‌واکنشی شویم و با تغییر ندادن پیش‌بینی‌هایمان تصمیمات مالی بگیریم که در نهایت به نفعمان نیستند. 

◽️در چنین مواقعی می‌گوییم که سرمایه‌گذار دچار سوگیری محافظه‌کاری یا  conservatism bias شده است. در این ویدئو با ریشه‌های سوگیری محافظه‌کاری آشنا شوید.

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید

قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری خودتاییدی؛ چرا فقط آنچه ما را تایید کند می‌بینیم؟

#خطاهای_سرمایه‌گذاری

◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری نمایندگی
چطور ذهنمان اسیر الگوهای فریبنده می‌شود؟

◽️تصور کنید که در یک کافه نشسته‌اید و مردی را با لباس‌های خاص در حال خواندن یک کتاب شعر می‌بینید. حدس می‌زنید آن فرد یک حسابدار باشد یا یک شاعر؟

◽️احتمالا اغلب شما فکر می‌کنید که این مرد یک شاعر است اما در عالم واقع، جمعیت حسابدارها خیلی بیشتر از شاعران است و احتمال حسابدار بودن او بیشتر است اما لباس‌های خاص و فضای کافه نوع خاصی از شخصیت را نمایندگی می‌کند و ما را به این جهت سوق می‌دهد که فکر کنیم این فرد احتمالا یک شاعر باشد.

◽️به طور کلی مردم تمایل دارند اطلاعات جدید را بر اساس تجربیات یا دسته‌بندی‌های گذشته خود طبقه‌بندی کنند. این مساله را سوگیری نمایندگی (Representative bias) می‌نامند. اما چرا چنین خطایی رخ می‌دهد؟ 

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید

قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری خودتاییدی؛ چرا فقط آنچه ما را تایید کند می‌بینیم؟
▪️سوگیری محافظه‌کاری؛ چرا بر پیش‌بینی‌های غلط اصرار می‌کنیم؟

#خطاهای_سرمایه‌گذاری

◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری توهم کنترل
اگر به ورزشگاه نروم، تیم محبوبم شکست می‌خورد

◽️نوعی سوگیری به نام توهم کنترل (Illusion of Control bias)  وجود دارد که مردم اعتقاد دارند می‌توانند نتیجه کار را کنترل کنند یا دست کم روی آن اثر بگذارند، حال آنکه در واقع، آنها نقشی در آن نمی‌توانند ایفا کنند.

◽️مثال غیراقتصادی آن زمانی است که افراد هنگام بازی فکر می‌کنند اگر خودشان تاس را بیاندازند، اعداد بهتری برایشان می‌آید یا برخی هواداران فوتبال احساس می‌کنند اگر بازی تیم محبوبشان را نبینند، احتمال شکست آن تیم بیشتر می‌شود.

◽️در عالم سرمایه‌گذاری، فرد خیال می‌کند می‌تواند روی بازاری که هزاران نفر در آن فعال هستند اثر بگذارد و نتیجه را تغییر دهد. اما این سوگیری چه آسیبی می‌تواند به سرمایه‌گذاران بزند؟

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید

قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری خودتاییدی
▪️سوگیری محافظه‌کاری
▪️سوگیری نمایندگی

#خطاهای_سرمایه‌گذاری

◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری تعارض شناختی
چرا سهام بازنده را نمی‌فروشیم؟

◽️احساس سرخوردگی یا دلخوری از کاری که در تعارض با تفکرات شماست، احتمالا برای خیلی از مردم غریبه نیست.  مثلا دوست دارید در کشورتان بمانید،  اما هم‌زمان به دنبال برنامه‌های مهاجرتی هستید. از رانت و رابطه‌بازی گله می‌کنید، اما اگر دستتان برسد برای رفتن به دکتر یا یک کار اداری از آشناهایتان درخواست کمک می‌کنید تا خارج از نوبت به شما وقت بدهند. از آسیب‌های سیگار و پژوهش‌های متعدد حول آن می‌گویید، اما همچنان به کشیدن سیگار ادامه می‌دهید. این‌ها مثال‌هایی روزمره از تعارض شناختی (Cognitive Dissonance Bias) است. 

◽️اما تعارض شناختی یعنی چه و در عالم سرمایه‌گذاری چه کاربردی دارد؟ آیا شما هم دچار این خطای سرمایه‌گذاری شده‌اید؟ چطور می‌توانیم سوگیری تعارض شناختی را مدیریت کنیم؟

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید

قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری خودتاییدی
▪️سوگیری محافظه‌کاری
▪️سوگیری نمایندگی
▪️سوگیری توهم کنترل

#خطاهای_سرمایه‌گذاری


◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری لنگرانداختن
چطور فریب تخفیفات فوق‌العاده را می‌خوریم؟

◽️«حراج تا ۷۵ درصد!»، «دو تا بخر، سه تا ببر!»، «۷۰ درصد تخفیف برای خرید بالای ۲ میلیون تومان!». حتما دیدن این تابلوهای تبلیغاتی در فروشگاه‌ها یا فضای مجازی توجه شما را نیز به خود جلب کرده است. چه بسا که برای خرید ترغیب و خود یکی از مثال‌های سوگیری لنگر انداختن (Anchoring Bias) شده‌اید.

◽️سوگیری لنگر انداختن اولین خطایی از نوع دوم سوگیری‌های شناختی است، یعنی آنهایی که مربوط به «چگونگی پردازش اطلاعات» هستند.

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید

قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری خودتاییدی
▪️سوگیری محافظه‌کاری
▪️سوگیری نمایندگی
▪️سوگیری توهم کنترل
▪️سوگیری تعارض شناختی

#خطاهای_سرمایه‌گذاری

◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری حسابداری ذهنی
چرا یک میلیون حقوق را سخت‌تر از یک میلیون جایزه خرج می‌کنیم؟

◽️«یک کیلو آهن سنگین‌تر است یا یک کیلو پنبه؟»  این سوال را از کودکی بارها به عنوان تست هوش شنیده‌ایم و خیلی وقت‌ها از همان کودکی متوجه می‌شدیم افراد زیادی در پاسخ به آن دچار اشتباه می‌شوند.  

◽️سوگیری حسابداری ذهنی (Mental Accounting Bias) دقیقا سازوکاری مشابه دارد، یعنی مردم به دلیل فرآیند محاسبات ذهنی برای دو مساله با جمع یکسان، به جواب‌های متفاوتی در ذهنشان می‌رسند. مفهومی که نخستین بار ریچارد تیلر، نوبلیست اقتصاد و نویسنده کتاب سقلمه مطرح کرد.

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید

قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری خودتاییدی
▪️سوگیری محافظه‌کاری
▪️سوگیری نمایندگی
▪️سوگیری توهم کنترل
▪️سوگیری تعارض شناختی
▪️سوگیری لنگرانداختن

#خطاهای_سرمایه‌گذاری


◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری صورت‌بندی
۱۰ میلیون تخفیف جذاب‌تره یا ۲ درصد تخفیف؟

◽️«نیمه خالی یا نیمه پر لیوان» کدام را بیشتر می‌پسندیم؟ پاسخ افراد به یک پرسش بر اساس صورت سوال می‌تواند کاملا متفاوت باشد و این همان سوگیری صورت‌بندی (Framing Bias) است. اما سوگیری در دنیای سرمایه‌گذاری چگونه نمود پیدا می‌کند؟

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید


قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری خودتاییدی
▪️سوگیری محافظه‌کاری
▪️سوگیری نمایندگی
▪️سوگیری توهم کنترل
▪️سوگیری تعارض شناختی
▪️سوگیری لنگرانداختن
▪️سوگیری حسابداری ذهنی

#خطاهای_سرمایه‌گذاری

◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری احتمالات دم‌دستی
اخبار سمی با سرمایه‌گذاران چه می‌کند؟

◽️«حمله کوسه به مردم، سواحل دریاهای جهان را خلوت کرد»، «سقوط یک هواپیما، سفرهای جاده‌ای را بیشتر کرد»، «مردم آمریکا، احتمال مرگ بر اثر حملات تروریستی را بیشتر از بیماری عنوان کردند». این‌ها خبرهایی است که نتیجه یک سوگیری رفتاری به نام احتمالات دم‌دستی (Availability Bias) است. این پدیده برای فعالان بازارهای مالی اما می‌تواند تبعاتی داشته باشد.

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید


قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری خودتاییدی
▪️سوگیری محافظه‌کاری
▪️سوگیری نمایندگی
▪️سوگیری توهم کنترل
▪️سوگیری تعارض شناختی
▪️سوگیری لنگرانداختن
▪️سوگیری حسابداری ذهنی
▪️سوگیری صورت‌بندی

#خطاهای_سرمایه‌گذاری

◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری خودشیفتگی
چطور سود ماه‌های اول سرمایه‌گذاری خطرناک می‌شود؟

◽️«انقدر تلاش کردم برای درس فیزیک که نمره خوبی گرفتم؛ اما استاد ریاضی بهم نمره کم داد»؛ احتمالا این جمله برای شما هم آشنا باشد. برخی افراد تمایل دارند موفقیت‌هایشان را به جنبه‌های ذاتی مثل استعداد یا دوراندیشی خود نسبت دهند، حال آنکه در شکست‌ها عموما اثرات بیرونی مثل بدشانسی را متهم می‌کنند؛ این همان تعریف سوگیری خودشیفتگی (Self-attribution Bias) است.

◽️تداوم چنین نگرشی در فرد باعث می‌شود درک ما از واقعیت جهان بیرون و توانایی‌هایمان دائما منحرف شود و در تصمیم‌گیری‌ها ضعیف عمل کنیم. اما این سوگیری چطور می‌تواند منجر به خطاهای سرمایه‌گذاری شود؟

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید

قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری خودتاییدی
▪️سوگیری محافظه‌کاری
▪️سوگیری نمایندگی
▪️سوگیری توهم کنترل
▪️سوگیری تعارض شناختی
▪️سوگیری لنگرانداختن
▪️سوگیری حسابداری ذهنی
▪️سوگیری صورت‌بندی
▪️سوگیری احتمالات دم‌دستی

#خطاهای_سرمایه‌گذاری

◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

خطاهای سرمایه‌گذاری / سوگیری نتیجه‌گرایی
چطور مسیر یادگیری از اشتباهاتمان را می‌بندیم؟

◽️«یا قهرمان ملی شوید یا به زباله‌دان تاریخ بروید!» این دوراهی است که رویکرد نتیجه‌گرایی پیش روی شما می‌گذارد. برخی افراد تمایل دارند برای تصمیم‌گیری به نتایج اتفاقات استناد کنند به جای آنکه فرآیند رسیدن به آن نتیجه را بررسی کنند؛ این همان سوگیری نتیجه‌گرایی (Outcome Bias) است.

◽️مثال کلاسیک این سوگیری در جهان ورزش رخ می‌دهد، جایی که تصمیم درباره کیفیت یک مربی از استراتژی پرریسکی پیروی می کند. اگر تیم برنده شود به عنوان نابغه شناسایی می‌شود و اگر ببازد به عنوان یک ابله از او نام می‌برند. در عالم سرمایه‌گذاری هم چنین سوگیری می‌تواند کاملا مخرب باشد.

برای مشاهده این ویدئو بدون نیاز به فیلترشکن و با کیفیت مناسب‌تر اینجا کلیک کنید

قسمت‌های دیگر:
▪️سوگیری خودتاییدی
▪️سوگیری محافظه‌کاری
▪️سوگیری نمایندگی
▪️سوگیری توهم کنترل
▪️سوگیری تعارض شناختی
▪️سوگیری لنگرانداختن
▪️سوگیری حسابداری ذهنی
▪️سوگیری صورت‌بندی
▪️سوگیری احتمالات دم‌دستی
▪️سوگیری خودشیفتگی

#خطاهای_سرمایه‌گذاری

◻️‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad