مناظره قرن/ تولد مکتب اتریش از جدال روش‌ها

◽️قسمت سوم پادکست مناظره قرن مرور سریعی است بر تحوّلات علم اقتصاد در قرن نوزدهم که در نهایت به انقلاب مارژینالیسم و گذار از اقتصاد کلاسیک منجر شد.

◽️در جهان آلمانی‌زبان این تحوّلات، به زدوخورد فکری شدیدی بین مکتب تاریخی آلمان و هواداران کارل منگر انجامید و از دل این درگیری، مکتب اتریشی علم اقتصاد متولّد شد؛ مکتبی که اندیشه‌‍‌های لیبرال و فردگرایانۀ اقتصاد کلاسیک را احیا کرد و قوّت بخشید و به منبع الهام نسل‌های بعدی اقتصاددانان آزادیخواه تبدیل شد.

برای شنیدن این پادکست بدون نیاز به فیلترشکن کلیک کنید

در همین رابطه:
▪️رادیو اندیشه/ ۱۰۰ سال جدال بازار و نابازار
▪️قسمت اول/ زندگی فون هایک، ستاره اقتصاد آزاد قرن بیستم
▪️قسمت دوم/ جدال بازار و نابازار؛ سؤالی که یک عمر دغدغه هایک شد
‌
#رادیو_اندیشه

@Feghtesad

چریک فکری علیه تورم و سوسیالیسم؛
مناظره قرن/ قسمت چهارم

نسخه صوتی

◽️اتریش در سال‌های پس از جنگ جهانی اوّل به یکی از شدیدترین ابرتورم‌های طول تاریخ گرفتار شد. «فون هایک» در سال‌های دانشجویی همزمان با مطالعه نظریات پولی، از نزدیک مشاهده می‌کرد که سقوط ارزش پول چه تأثیرات ویرانگری بر زندگی مردم و ساختار اقتصاد دارد و احتمالاً همین مشاهدات و تجربیات شخصی بود که باعث شد او تا پایان عمر بیش از هر اقتصاددان دیگری نسبت به تورم و سیاست‌های تورم‌زا حساسیت داشته باشد. قسمت چهارم از پادکست مناظره قرن مرور کوتاهی بر این فصل مهم از زندگی هایک است.

برای شنیدن این پادکست بدون نیاز به فیلترشکن کلیک کنید

در همین رابطه:
▪️رادیو اندیشه/ ۱۰۰ سال جدال بازار و نابازار
▪️قسمت اول/ زندگی فون هایک، ستاره اقتصاد آزاد قرن بیستم
▪️قسمت دوم/ جدال بازار و نابازار؛ سؤالی که یک عمر دغدغه هایک شد
▪️قسمت سوم/ تولد مکتب اتریش از جدال روش‌ها
‌
#رادیو_اندیشه

@Feghtesad

«هایک» در عصر طغیان آمریکایی؛
مناظره قرن/ قسمت پنجم

نسخه صوتی

◻️هایک که در یک جامعۀ نسبتاً بستۀ اروپای مرکزی بالیده بود، در سفر به آمریکا، تلخ و شیرین آزادی را چشید، و چشم و گوشش به حقایقی باز شد که از جوامع سانسورزدۀ آلمانی‌زبان دریغ شده بودند. همزمان با رونق اقتصادی آمریکا در دهۀ ۱۹۲۰، رفاه عمومی و اوقات فراغت مردم افزایش یافت و چفت‌و‌بست‌های اخلاقی جامعه شهری سست شدند.

◻️جوانانی که حالا دیگر مجبور نبودند تمام روز را برای گذران زندگی کار کنند و عرق بریزند، هنجارهای قدیمی حاکم بر نوع پوشش و روابط شخصی را کنار گذاشتند و الگوهای رفتاری جدید و غیرمنتظره‌ای خلق کردند؛ الگوهایی که در آن زمان در چشم بعضی از ناظران بیرونی نشانه‌های انحطاط اجتماعی به نظر می‌رسید.

در همین رابطه:
▪️۱۰۰ سال جدال بازار و نابازار
▪️زندگی فون هایک، ستاره اقتصاد آزاد قرن بیستم
▪️جدال بازار و نابازار؛ سؤالی که یک عمر دغدغه هایک شد
▪️تولد مکتب اتریش از جدال روش‌ها
▪️چریک فکری علیه تورم و سوسیالیسم

#رادیو_اندیشه

◻️ رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

هایک در آخرین سال‌های وین؛
مناظره قرن/ قسمت ششم

نسخه صوتی

◻️‌بازگشت از آمریکا پایان دوران دانشجویی هایک بود. او در فاصله سال‌های ۱۹۲۵ تا ۱۹۳۰ با نوشتن چند مقاله مهم در نقد اقتصاد امریکایی کم‌کم به عنوان یک اقتصاددان جوان و صاحب‌آتیه در داخل و خارج از کشور شناخته شد و تلاش‌هایش را برای بسط و تکمیل نظریات اقتصادی مکتب اتریش آغاز کرد.

◻️در آن سال‌ها مدرن‌ترین اقتصاددانان آمریکا ادعا می‌کردند که «رکود» یک ضعف عمومی اقتصادی است و برای بهبود آن باید دولت با اقدامات درمانی و تقویتی وارد عمل شود. اما هایک سعی کرد نشان دهد که رکود پیامد ناخواسته مداخلات پولی‌ - اعتباری دولت در بازار است. پس برای بازگشت به سلامت اقتصادی نباید از طریق وام و حمایت مالی از رکود جلوگیری کرد، بلکه باید آن را تاب آورد.

در همین رابطه:
▪️۱۰۰ سال جدال بازار و نابازار
▪️زندگی فون هایک، ستاره اقتصاد آزاد قرن بیستم
▪️جدال بازار و نابازار
▪️تولد مکتب اتریش از جدال روش‌ها
▪️چریک فکری علیه تورم و سوسیالیسم
▪️«هایک» در عصر طغیان آمریکایی

#رادیو_اندیشه

◻️ رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

هایک به لندن می‌رود
مناظره قرن/ قسمت هفتم

نسخه صوتی

◽️‌‌هایک در آغاز دهه ۱۹۳۰ برای سخنرانی در یکی از دانشگاههای بزرگ انگلستان دعوت شد. سخنرانی‌‌های او چنان مورد توجه قرار گرفت که دانشگاه او را به عنوان استاد مهمان دعوت به کار کرد.

◽️حضور هایک در فضای فکری و اجتماعی انگلستان او را قدم به قدم به دوئل فکری با کینز نزدیکتر کرد. این دوئل سرانجام با نقدی که هایک به کتاب «رساله‌ای در باب پول» نوشت، آغاز شد.

💢 قسمت هفتم پادکست مناظره قرن نگاهی است به سالهایی که هایک در محافل دانشگاهی لندن به شهرت و محبوبیت رسید و در نهایت به انگلستان مهاجرت کرد.

در همین رابطه:
▪️۱۰۰ سال جدال بازار و نابازار
▪️زندگی فون هایک، ستاره اقتصاد آزاد قرن بیستم
▪️جدال بازار و نابازار
▪️تولد مکتب اتریش از جدال روش‌ها
▪️چریک فکری علیه تورم و سوسیالیسم
▪️«هایک» در عصر طغیان آمریکایی
▪️هایک در آخرین سال‌های وین
‌
#رادیو_اندیشه

◻️ رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

تولّد و کودکی کینز
مناظره قرن/ قسمت هشتم

نسخه صوتی

◽️کینز در عصر ویکتوریا متولّد شد. در این دوره تغییرات فرهنگی شگرفی در فضای فکری و فرهنگی انگلستان صورت گرفت. آشنایی با فضای فرهنگی دوره ویکتوریا مثل آشنایی با خاک مزرعه‌ای است که گیاه شخصیت و اندیشه‌های کینز در آن روییده است.

◽️کینز فرزند یکی از اقتصاددان‌های مطرح انگلستان بود و به واسطه حلقه دوستان نزدیک پدرش خیلی زود و از نزدیک با تازه‌ترین اندیشه‌های اقتصادی و فرهنگی آن روزگار آشنا شد. این بخت بی‌نظیر در کنار نبوغ خیره‌کننده ذهنی او قرار گرفت و زمینه‌ساز پرورش یکی از بزرگترین اقتصاددانان طول تاریخ شد.

در همین رابطه:
▪️۱۰۰ سال جدال بازار و نابازار
▪️زندگی فون هایک، ستاره اقتصاد آزاد قرن بیستم
▪️جدال بازار و نابازار
▪️تولد مکتب اتریش از جدال روش‌ها
▪️چریک فکری علیه تورم و سوسیالیسم
▪️«هایک» در عصر طغیان آمریکایی
▪️«هایک» در آخرین سال‌های وین
‌▪️«هایک» به لندن می‌رود
‌
#رادیو_اندیشه

◻️ رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

دبیرستان بورژواها
مناظره قرن/ قسمت نهم

🎙نسخه صوتی
▪️نسخه وبسایت

◽️کینز با رتبه‌ای بالا در ممتازترین دبیرستان بریتانیا یعنی کالج ایتن (Eton College) قبول شد. در مدارس متوسطه امروز ما سه رشته نظری ریاضی و تجربی و انسانی تدریس می‌شود ولی در انگلستان آن دوره، به طور سنتی فقط دو رشته ریاضی و ادبیات کلاسیک وجود داشت. کینز در هر دوی این رشته‌ها جزء نفرات اوّل مدرسه بود و نمی‌توانست به راحتی تصمیم بگیرد که می‌خواهد در کدامیک از این رشته‌ها به تحصیل ادامه دهد. 

◽️سال‌های دبیرستان برای کینز سال‌های موفقیت‌های تحصیلی درخشان و پی‌درپی و نهایتاً پذیرفته شدن با رتبه بالا در دانشگاه شهر زادگاهش یعنی کمبریج بود.


در همین رابطه:
▪️۱۰۰ سال جدال بازار و نابازار
▪️زندگی فون هایک، ستاره اقتصاد آزاد قرن بیستم
▪️جدال بازار و نابازار
▪️تولد مکتب اتریش از جدال روش‌ها
▪️چریک فکری علیه تورم و سوسیالیسم
▪️«هایک» در عصر طغیان آمریکایی
▪️«هایک» در آخرین سال‌های وین
‌▪️«هایک» به لندن می‌رود
▪️‌تولّد و کودکی کینز

#رادیو_اندیشه

◻️ رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

حواری شماره ۲۴۳
مناظره قرن/ قسمت دهم

🎙نسخه صوتی
▪️نسخه وبسایت

◽️‌‌‌کینز جوان در دانشگاه ریاضیات خواند امّا بیشتر اوقات و فعالیت‌های فکری‌اش در مباحث دیگری مثل فلسفه و اخلاق صرف می‌شد. او در اوایل دانشجویی به حلقۀ فکری «حواریون کمبریج» دعوت شد و اندیشه‌های ساختارشکن و نوگرای اعضای این محفل را با روحیات خودش سازگار یافت. بعضی از «حواریون» به صمیمی‌ترین دوستان سال‌های آیندۀ کینز تبدیل شدند. 

◽️شخصیت فکری کینز در این سال‌ها عمدتاً با مطالعۀ آثار جرج ادوارد مور (۱۹۵۸_۱۸۷۳) و ادموند برک (۱۷۹۷_۱۷۲۹) شکل گرفت. کینز پس از پایان تحصیلات مقدّماتی مدّتی به مطالعۀ پیگیر اقتصاد پرداخت امّا پیشنهاد شرکت در امتحانات اقتصاد را ردّ کرد و تصمیم گرفت کارمند دولت شود.

در همین رابطه:
▪️زندگی فون هایک، ستاره اقتصاد آزاد قرن ۲۰
▪️جدال بازار و نابازار
▪️تولد مکتب اتریش از جدال روش‌ها
▪️چریک فکری علیه تورم و سوسیالیسم
▪️«هایک» در عصر طغیان آمریکایی
▪️«هایک» در آخرین سال‌های وین
‌▪️«هایک» به لندن می‌رود
▪️‌تولّد و کودکی کینز
▪️دبیرستان بورژواها
‌
#رادیو_اندیشه

◻️ رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

اقتصاددان محله بلومزبری
مناظره قرن/ قسمت یازدهم

🎙نسخه صوتی
▪️نسخه وبسایت

◽️‌جان مینارد کینز در ۲۶ سالگی و بدون آن که مدرک تحصیلی در رشته اقتصاد داشته باشد از سال ۱۹۰۹ برای تدریس دروس اقتصادی در دانشگاه کمبریج انتخاب شد و به سرعت در ردیف اساتید محبوب و مشهور قرار گرفت. کینز بر این باور بود که نظام پولی جهانی در حال تحوّل است و پولی که پشتوانۀ طلا داشته باشد دیگر جوابگوی نیازهای تجاری قرن بیستم نیست. او بر همین اساس یک مبارزۀ فکری طولانی را با استاندارد طلا آغاز کرد که سال‌ها بعد به نتیجه رسید.

◽️کینز در سال‌های پیش از جنگ جهانی اوّل در جمع عدّه‌ای از مشهورترین هنرمندان و نویسندگان سنّت‌شکن انگلستان قرار گرفت که با عنوان «حلقه بلومزبری» شناخته می‌شدند. او در معاشرت مداوم با این هنرمندان رفته رفته به اقتصاددانی تبدیل می‌شد که به حسّ و شهود بیش از آمار و ارقام یا نظریات انتزاعی اهمیت می‌داد.

▪️زندگی فون هایک، ستاره اقتصاد آزاد قرن ۲۰
▪️‌تولّد و کودکی کینز
▪️دبیرستان بورژواها
▪️‌حواری شماره ۲۴۳
‌
#رادیو_اندیشه

◻️ رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

کینز و جنگ بزرگ
مناظره قرن/ قسمت دوازدهم

🎙نسخه صوتی

◽️در طول جنگ جهانی اوّل کینز ابتدا با عنوان مشاور به استخدام خزانه‌داری انگلستان در آمد و سپس به یک سمت مدیریتی منصوب شد. در این سال‌ها وظیفۀ دشوار تدارک مالی متفقین بر عهدۀ خزانه‌داری انگلستان بود. بار مالی سنگین جنگ، بارها خزانه‌داری را دچار بحران کرد و در نهایت کار به جایی رسید که غیر از دریافت وام و کمک از امریکا چاره‌ای باقی نماند.

◽️در این سال‌های دشوار، انگلستان دار و ندارش را بر سر جنگ گذاشت و جایگاه برترین اقتصاد جهان را به آمریکا واگذار کرد، وکینز به تجربه ای بی‌نظیر از ادارۀ خزانه‌ای عظیم و بحرانی دست یافت. او تدارکاتچی جنگی بود که برای پایان یافتنش لحظه‌شماری می‌کرد و به دولتی خدمت می‌کرد که اهدافش را قبول نداشت.

▪️زندگی فون هایک، ستاره اقتصاد آزاد قرن ۲۰
▪️‌تولّد و کودکی کینز
▪️دبیرستان بورژواها
▪️‌حواری شماره ۲۴۳
▪️‌اقتصاددان محله بلومزبری
‌
#رادیو_اندیشه

◻️ رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

در کنفرانس صلح
مناظره قرن/ قسمت سیزدهم

◽️نسخه صوتی
◽️نسخه وبسایت

◽️جان مینارد کینز به عنوان نماینده ارشد خزانه‌داری بریتانیا در کنفرانس صلح پاریس شرکت داشت ولی در میانۀ مذاکرات بر اثر اختلاف با مقامات دولت و رویّۀ حاکم بر کنفرانس، از خزانه‌داری استعفا داد و به انگلستان برگشت. او در انگلستان کتابی با عنوان «پیامدهای اقتصادی صلح» تألیف کرد و در آن توضیح داد که مقامات بلندپایۀ متفقین در طول مذاکرات آتش‌بس و صلح، فقط به حفظ مقام خودشان و انتقام‌جویی از آلمان فکر می‌کردند و کسی به مصالح مردمان اروپا اهمیّت نمی‌داد.

◽️کینز در این کتاب گفت در اروپا اقتصاد هر کشور‌ی وابسته به تجارت با کشورهای دیگر است بنابراین محاصرۀ اقتصادی کشورهای شکست‌خوردۀ دول محور (یا گرفتن غرامت سنگین از آن‌ها) به همۀ کشورهای اروپایی آسیب می‌رساند؛ ضمن این که هرچه آلمان و متحدان سابقش فقیرتر شوند احتمال بروز انقلاب کمونیستی در آن‌ها بیشتر می‌شود.

▪️زندگی فون هایک
▪️‌تولّد و کودکی کینز
▪️دبیرستان بورژواها
▪️‌حواری شماره ۲۴۳
▪️‌اقتصاددان محله بلومزبری
‌▪️کینز و جنگ بزرگ

#رادیو_اندیشه

◻️ ‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

در بلندمدت همه ما مرده‌ایم
مناظره قرن/ قسمت چهاردهم

◽️نسخه صوتی
◽️نسخه وبسایت

◽️در سال‌های پس از جنگ جهانی اوّل اقتصاد انگلستان ابتدا با تورّم مواجه شد و پس از سیاست‌های انقباضی دولت برای مهار تورّم، به یک رکود عمیق و طولانی فرو رفت. کینز برای توضیح بیکاری گسترده و مداوم در انگلستان رفته‌رفته از آموزه‌های کلاسیک علم اقتصاد فاصله گرفت و به نظریات جدیدی رسید. 

◽️کینز در اوایل دهۀ ۱۹۲۰ به این نتیجه رسید که در دنیای پس از جنگ جهانی، کاهش حجم پول اقتصاد به پدیدۀ خطرناک و مخرّبی تبدیل شده است زیرا شرایط نهادی تغییر کرده‌اند و دستمزدها به راحتی گذشته کاهش نمی‌یابند. در شرایطی که دستمزدها چسبنده‌اند، اگر اقتصاد به اُفت قیمت‌ها (deflation)  دچار شود، به زودی به ورطۀ رکود و بیکاری سنگین خواهد افتاد.

◽️کینز بر مبنای همین استدلال به یکی از سرسخت‌ترین مخالفان استاندارد طلا تبدیل شد، زیرا پیشبینی می‌کرد که احیای استاندارد طلا و افزایش ارزش پول، ناگزیر رکود اقتصادی انگلستان را عمیق‌تر خواهد کرد.

▪️زندگی فون هایک
▪️‌تولّد و کودکی کینز
▪️در کنفرانس صلح

#رادیو_اندیشه

◻️ ‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

راهی میان سوسیالیسم و سرمایه‌داری
مناظره قرن/ قسمت پانزدهم

▪️نسخه وبسایت
▪️نسخه صوتی

◽️کینز از میانۀ دهه ۱۹۲۰ آشکارا از مواضع لیبرالیسم کلاسیک فاصله گرفت و به سمت نوعی لیبرالیسم سازماندهی شده و سرمایه‌داری تحت مدیریت حرکت کرد. این تغییر موضع او در مقالاتی مانند «پایان لسه‌فر» و «آیا من یک لیبرال هستم» و «پیامدهای اقتصادی تصمیمات آقای چرچیل» منعکس شده است. مجموعه‌ای از این مقالات چند سال بعد در کتابی با عنوان مقالاتی برای اقناع (Essays in Persuasion) منتشر شد.

◽️کینز در ادامۀ همین مسیر سیاستمداران حزب لیبرال را قانع کرد تا برای اوّلین بار در تاریخ انگلستان با برنامۀ سرمایه‌گذاری دولتی در اقتصاد وارد انتخابات شوند. و در حالی که موهایش را در دفاع از تجارت آزاد سپید کرده بود، بعد از بحران ۱۹۲۹ به عنوان مشاور دولت کارگری از محدودیت تجارت خارجی و تعرفه بستن بر واردات حمایت کرد.

◽️کینز مدّعی بود نظام اقتصادی مورد نظرش نه بازار آزاد است، نه سوسیالیسم، بلکه راه سومی است که با شرایط و مقتضیات بریتانیای قرن بیستم تناسب دارد.

▪️در بلندمدت همه ما مرده‌ایم

#رادیو_اندیشه

◻️ ‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad

پول دولت یا پول بازار؟
مناظره قرن/ قسمت شانزدهم

▪️نسخه صوتی
▪️نسخه وبسایت

جان مینارد کینز کتاب دوجلدی «رساله‌ای در باب پول» را در پاییز سال ۱۹۳۰ و در بحبوحۀ رکود بزرگ منتشر کرد. او در این کتاب گفت که رکود و بیکاری ناشی از آن است که کلّ پس‌اندازهای افراد و بنگاه‌ها به سرمایه‌گذاری تبدیل نمی‌شود. کینز راه حل این مشکل را در یک سیاست پولی فعّال می‌دانست که با پایین آوردن نرخ بهره، سرمایه‌گذاران را تشویق کند تا تمامی منابع موجود را در فعالیت‌های مولّد به کار بگیرند. 

کینز در بخش اوّل این کتاب به بررسی منشاء تاریخی پول پرداخت. او عنوان کرد که در طول تاریخ شناخته‌شدۀ بشری پول همواره یکی از مهمترین ابزارهای حکمرانی بوده و هیچگاه نمی‌تواند بدون تأیید و تنظیم‌گری دولت وجود داشته باشد. 

در تاریخی که کینز از پول روایت می‌کند سیاست پولی و ایجاد تورّم به نفع مصلحت کشور یک سنّت باستانی است، و در مقابل نظام استاندارد طلا و پول مستقل از دولت، بدعتی جدید و بی‌سابقه و زودگذر به نظر می‌آید.

#رادیو_اندیشه

◻️ ‌رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️
@Feghtesad