☀️🌱☀️🌱
#پارسی را پاس بداریم
سال نو آمد، سپاس ای جاودان
جان ما آسوده دار و شادمان؛
هم خـِرَد افزای و هم مهر و توان
روز نو، امـّید نو بر دل نشان!
☀️ آشنایی با جشنهای ایرانی
🌱 بخشبندی جشنهای نوروزی
🌱☀️ جشن نوروز، جشن نوگشت سال و جشن آفرینش است. نوروز در ایران بزرگترین و باشکوهترین جشن سال شمرده میشد که با شیوهی نخستین چهارشنبهسوری به پیشواز آن میرفتند و با سیزدهبهدر با آن بدرود میگفتند؛ هرچند که سیزدهبهدر پایانبخش جشن نوروز نبود.
در ایران باستان نوروز به چندین جشن بخشبندی میشد و جشنهایی در دل نوروز برگزار میشد.
🌱☀️ بر پایهی شناختهشدهترین بخشبندی، روز نخست فروردین(اورمزد روز)، آغاز نوروز کوچک بود و ایرانیان تا روز سوم به دید و بازدید با خویشاوندان، بزرگان خانواده و شادباشگویی میپرداختند.
🌱☀️ روز سوم تا ششم نوروز، زمان برگزاری دید و بازدیدها و جشنهای همگانی و گروهی بود. به این سه روز "جشن ریپتون" نیز میگفتند. در ایران باستان "ایزد ریپتون" نگهبان گرمای نیمروز بود و جشن ریپتون برای شادمانی بازگشت او برگزار میشد. "ریپتون" به چم نیمروز و روشنایی و گرمای نیمروز است. زرتشتیان باستان، جشن ریپتون را همزمان با اورمزد روز(آغاز نوروز) برگزار میکردند.
🌱☀️ از ششم تا نهم فروردین بزرگترین جشنهای نوروزی برگزار میشدند. ششم این ماه، جشن بزرگ خوردادگان و آغاز نوروز بزرگ بود. به روز ششم فروردین، روز امید نیز گفته میشد که در آن روز ایزد یکتا سپیدبختی، نیکروزی و فراوانی سال نو را به مردم پیشکش میکرد. جشنهای شادباشنویسی در این سه روز برگزار میشد. پس از آن، زادروز زرتشت، پیامبر ایرانی نیز با این جشنها همزمان شد.
🌱☀️ روزهای نهم تا دوازدهم فروردین، زمان دیدارهای همگانی پادشاهان با مردم، گوش سپردن به نیازهای آنان و برآوردن خواستهها بود.
این زمانبندی در زمان هخامنشیان به گونهی دیگری بود. پادشاهان هخامنشی شش روز نخست نوروز را در کنار مردم بودند و پس از آن به نزدیکان خود رسیدگی میکردند. بهویژه که جشن آغاز نوروز را نیز همگانی و در تختجمشید برگزار میکردند.
🌱☀️ سیزدهم تا نوزدهم نوروز، زمان گردش در باغها، بوستانها، بهرهبردن از زیباییهای زیستبوم و پایکوبی بود. شادمانی و پایکوبی(رقص) در گردشگاهها در روز سیزدهبهدر بهجا مانده از این آیین است.
🌱☀️ روزهای نوزدهم تا بیستویکم نیز جشن فروردینگان برای شادی روان درگذشتگان برگزار میشد.
🌱☀️ جشنهای نخستین شنبه و نخستین چهارشنبهی سال(که هر دو جشن گردشگاه و همچون سیزدهبهدر بود)، جشن آبانگاه(در روز دهم فروردین و برای بارش باران)، جشن سروشگان در روز هفدهم فروردین و نیایش شاه ورهرام در بیستم این ماه، از دیگر جشنهای فروردین بودند. زرتشتیان نیز جشنهای دینی ویژه همچون نیایش پیر هریشت و جشن هیرومبا در هفتم تا یازدهم فروردین داشتند که همچنان برگزار میشود.
برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشنهای ایران باستان
نویسنده: #هاشم_رضی
۲- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
۳- نوشتارهای پژوهشی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۴- آثارالباقیه و التفهیم
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی
۵- نوروزنامه
نویسنده: #خیام_نیشابوری
#پارسی را پاس بداریم
سال نو آمد، سپاس ای جاودان
جان ما آسوده دار و شادمان؛
هم خـِرَد افزای و هم مهر و توان
روز نو، امـّید نو بر دل نشان!
☀️ آشنایی با جشنهای ایرانی
🌱 بخشبندی جشنهای نوروزی
🌱☀️ جشن نوروز، جشن نوگشت سال و جشن آفرینش است. نوروز در ایران بزرگترین و باشکوهترین جشن سال شمرده میشد که با شیوهی نخستین چهارشنبهسوری به پیشواز آن میرفتند و با سیزدهبهدر با آن بدرود میگفتند؛ هرچند که سیزدهبهدر پایانبخش جشن نوروز نبود.
در ایران باستان نوروز به چندین جشن بخشبندی میشد و جشنهایی در دل نوروز برگزار میشد.
🌱☀️ بر پایهی شناختهشدهترین بخشبندی، روز نخست فروردین(اورمزد روز)، آغاز نوروز کوچک بود و ایرانیان تا روز سوم به دید و بازدید با خویشاوندان، بزرگان خانواده و شادباشگویی میپرداختند.
🌱☀️ روز سوم تا ششم نوروز، زمان برگزاری دید و بازدیدها و جشنهای همگانی و گروهی بود. به این سه روز "جشن ریپتون" نیز میگفتند. در ایران باستان "ایزد ریپتون" نگهبان گرمای نیمروز بود و جشن ریپتون برای شادمانی بازگشت او برگزار میشد. "ریپتون" به چم نیمروز و روشنایی و گرمای نیمروز است. زرتشتیان باستان، جشن ریپتون را همزمان با اورمزد روز(آغاز نوروز) برگزار میکردند.
🌱☀️ از ششم تا نهم فروردین بزرگترین جشنهای نوروزی برگزار میشدند. ششم این ماه، جشن بزرگ خوردادگان و آغاز نوروز بزرگ بود. به روز ششم فروردین، روز امید نیز گفته میشد که در آن روز ایزد یکتا سپیدبختی، نیکروزی و فراوانی سال نو را به مردم پیشکش میکرد. جشنهای شادباشنویسی در این سه روز برگزار میشد. پس از آن، زادروز زرتشت، پیامبر ایرانی نیز با این جشنها همزمان شد.
🌱☀️ روزهای نهم تا دوازدهم فروردین، زمان دیدارهای همگانی پادشاهان با مردم، گوش سپردن به نیازهای آنان و برآوردن خواستهها بود.
این زمانبندی در زمان هخامنشیان به گونهی دیگری بود. پادشاهان هخامنشی شش روز نخست نوروز را در کنار مردم بودند و پس از آن به نزدیکان خود رسیدگی میکردند. بهویژه که جشن آغاز نوروز را نیز همگانی و در تختجمشید برگزار میکردند.
🌱☀️ سیزدهم تا نوزدهم نوروز، زمان گردش در باغها، بوستانها، بهرهبردن از زیباییهای زیستبوم و پایکوبی بود. شادمانی و پایکوبی(رقص) در گردشگاهها در روز سیزدهبهدر بهجا مانده از این آیین است.
🌱☀️ روزهای نوزدهم تا بیستویکم نیز جشن فروردینگان برای شادی روان درگذشتگان برگزار میشد.
🌱☀️ جشنهای نخستین شنبه و نخستین چهارشنبهی سال(که هر دو جشن گردشگاه و همچون سیزدهبهدر بود)، جشن آبانگاه(در روز دهم فروردین و برای بارش باران)، جشن سروشگان در روز هفدهم فروردین و نیایش شاه ورهرام در بیستم این ماه، از دیگر جشنهای فروردین بودند. زرتشتیان نیز جشنهای دینی ویژه همچون نیایش پیر هریشت و جشن هیرومبا در هفتم تا یازدهم فروردین داشتند که همچنان برگزار میشود.
برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشنهای ایران باستان
نویسنده: #هاشم_رضی
۲- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
۳- نوشتارهای پژوهشی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۴- آثارالباقیه و التفهیم
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی
۵- نوروزنامه
نویسنده: #خیام_نیشابوری
#جشنهای_پایان_بهار.
پراکندگی آیینها در استانهای ایران؛
در روزگاران بسیار کهن، به گمان بیش از سههزار سال پیش که گذر روزهای سال به گاهشمار گاهنباری وابسته بود و شناخته میشد،
واپسین روز بهار واپسین روز سال بود و با آغاز تابستان سال نو آغاز میشد.
همچنین گفته شده از آنجا نام خرداد به مانک رسایی و والایی به این ماه دادهاند که در روز پایانیاش خورشید به بالاترین جایگاه خود میرسد.
در خوربَران(غرب) ایران هنوز به خورشید «هور» و «خور» میگویند و چه بسا خرداد به مانَک(معنی) والایی خورشید باشد.
خورآسان یا خراسان نیز جایی است که خورشید از آنجا سر میزند.
_____________________________________
🍇 #جشن 🌺#گل و 🍅#گوجه_اَروس*
جشن گل و گوجه اروس هنوز در بسیاری از شهرها و روستاهای استان خراسان برگزار میشود و میوههای نوبرانه را همراه با سبزی، کاهو، آرد و روغن در سینی بزرگی میچینند و به خانهی نواَروسان میبرند.
_____________________________________
🍒 جشن عیدماه
این جشن در مازندران بیشتر شناخته شده است. در روستای امامزاده حسن سوادکوه با آتشافروزی در بلندیها، بازیهای گروهی و کشتی گرفتن این روز را پاس میدارند.
به این جشن، جشن مُردگان هم میگویند و برای درگذشتگان بخشش و دَهِش میکنند.
______________________________________
✍🏻 پینوشت:
«اَروس» به گمان، واژهای پارسی از ریشهی «اَرِز» اوستایی، به چمار سپیدی، پاکی و راستی است که در زبان تازی به «عروس» دگرگون شده است. از اینرو نگارش آن با «ع» نادرست است.
______________________________________
📚 برداشت آزاد از:
- جشنها و آیینهای ایرانی با تکیه بر اسطوره و مردمشناسی #حسام_الدین_مهدوی
- فرهنگنامهی مازندنومه
- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
#جشن_های_ایرانی #خردادگان.
📚 @FARZANDAN_PARSI.💡
پراکندگی آیینها در استانهای ایران؛
در روزگاران بسیار کهن، به گمان بیش از سههزار سال پیش که گذر روزهای سال به گاهشمار گاهنباری وابسته بود و شناخته میشد،
واپسین روز بهار واپسین روز سال بود و با آغاز تابستان سال نو آغاز میشد.
همچنین گفته شده از آنجا نام خرداد به مانک رسایی و والایی به این ماه دادهاند که در روز پایانیاش خورشید به بالاترین جایگاه خود میرسد.
در خوربَران(غرب) ایران هنوز به خورشید «هور» و «خور» میگویند و چه بسا خرداد به مانَک(معنی) والایی خورشید باشد.
خورآسان یا خراسان نیز جایی است که خورشید از آنجا سر میزند.
_____________________________________
🍇 #جشن 🌺#گل و 🍅#گوجه_اَروس*
جشن گل و گوجه اروس هنوز در بسیاری از شهرها و روستاهای استان خراسان برگزار میشود و میوههای نوبرانه را همراه با سبزی، کاهو، آرد و روغن در سینی بزرگی میچینند و به خانهی نواَروسان میبرند.
_____________________________________
🍒 جشن عیدماه
این جشن در مازندران بیشتر شناخته شده است. در روستای امامزاده حسن سوادکوه با آتشافروزی در بلندیها، بازیهای گروهی و کشتی گرفتن این روز را پاس میدارند.
به این جشن، جشن مُردگان هم میگویند و برای درگذشتگان بخشش و دَهِش میکنند.
______________________________________
✍🏻 پینوشت:
«اَروس» به گمان، واژهای پارسی از ریشهی «اَرِز» اوستایی، به چمار سپیدی، پاکی و راستی است که در زبان تازی به «عروس» دگرگون شده است. از اینرو نگارش آن با «ع» نادرست است.
______________________________________
📚 برداشت آزاد از:
- جشنها و آیینهای ایرانی با تکیه بر اسطوره و مردمشناسی #حسام_الدین_مهدوی
- فرهنگنامهی مازندنومه
- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
#جشن_های_ایرانی #خردادگان.
📚 @FARZANDAN_PARSI.💡