سرای فرزندان ایران.
5.04K subscribers
5.02K photos
1.55K videos
57 files
575 links
🖍📖#زبان_پارسی_را_درست_بگوییم.
#زبان_پارسی_را_درست_بنویسیم.
#زبان_پارسی_را_درست_بخوانیم.
#پارسی_سخن_بگوییم، #زیبا_بنویسیم.
زبان پارسی، یکی از زیباترین زبان های‌جهان ست،
این 💎زیبای سخت جان را پاس بداریم.
🦅ب‌ه:
#سیــاه_منـصـور.
Download Telegram
#آشنایی_با_جشن‌های_ایرانی

☔️🧣 جشن نیران
جشن شادی و ستایش باران


🌦 «جشن نیران» واپسین جشن از جشنهای پرشمار دی‌ماه، در «انارام روز» یا سی‌ام دی ماه در ایران باستان برگزار می‌شد.
جشن نیران یکی از ده‌ها جشن شاد برای ستایش باران و نمادی از آفریدن و زندگی بخشیدن بود. شاید آیین آب پاشیدن از بازمانده‌های جشن نیران باشد.
اگرچه این گمان درباره‌ی دیگر جشنهای آب هم گفته شده است.

🌨 ویژگی جشنهای دی‌ماه این است که با افسانه‌ها و رویدادهای ماندگار ایران باستان پیوند دارند.
درباره‌ی پیدایش جشن نیران گفته شده که،
در زمان «پیروز ساسانی» ایران را خشکسالی فراگرفت
و همه چشم‌به‌راه باران بودند،
تا این‌که در این روز در جایی به‌نام «دهکام پیروز»
(در استان پارس کنونی و یا ایلام)،
چکه‌های باران بر زمین فروریختند،
شاه به آرزویش رسید و مردم شادی و پایکوبی کردند. از این‌رو جشن نیران جشنی برای یادآوری پایان یافتن تنگدستی و خشکسالی و آغاز رویش و فراوانی است. این افسانه را نیز برای دیگر جشنهای آب گفته‌اند.

❄️ آب پاشیدن روی زمین و آتش افروختن از آیین‌های این جشن و بسیاری دیگر جشنهای ایرانی بود.

🖋 برگرفته از:
۱- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی #حسام_الدین_مهدوی.

۲- گاهشماری و جشنهای ایران باستان #هاشم_رضی.

#جشن_های_ایرانی #جشن_نیران #دیگان.

@farzandan_parsi.
Forwarded from سرای فرزندان ایران. (سیاه منصور)
#آشنایی_با_جشن‌های_ایرانی.

🌳🍂 «جشن خزان» یا «خزان جشن» در روز دی به‌آذر روز برابر هشتم شهریور برگزار می‌شد.
انگیزه‌ی برگزاری این جشن پایان برداشت فراورده‌های کشاورزی تابستان، آغاز پاییزه‌کاری، پیدا شدن نشانه‌های پاییز و وزیدن باد نرم و خنک پاییزی بود.

🌳🍂 هاشم رضی نوشته است که جشن خزان دو بار و در روزهای هشتم شهریور و یکم مهر برگزار می‌شد.
این جشن هم‌چون نوروز و مهرگان نام‌های «خزان عامه» و خزان خاصه» داشت.
این‌ها در نوشته‌های بیرونی نیز دیده می‌شود.

🌳🍂 رضی نوشته است که با نگاه به آنچه ابوریحان، گردیزی و به‌ویژه خلف تبریزی درباره‌ی زمان جشن خزان نوشته‌اند، همه نشانه‌ی به‌شمار نیاوردن بهیزَک(کبیسه) و شمارش نادرست روزها در سال خورشیدی در گذر سده‌ها است که مایه‌ی پیدایش دو جشن خزان و آشفتگی در گاهشمار جشن‌ها شده است.
وگرنه از آغاز پیدایش جشن‌ها، جشن خزان یک بار در سال برگزار می‌شد.


#جشن_های_ایرانی #شهریورگان #جشن_خزان


📘 🖌 @FARZANDAN_PARSI.💡

🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾
🕺 🍇 🍷 🍖 💃


🔅#آشنایی_با_جشن‌های_ایرانی:

💃🕺شادی و جشن و پایکوبی،
شیوه‌ی دیرینه‌ی زندگی ایرانیان باستان بود و اندوه، گریستن و پریشانی، ناپسند شمرده می‌شد.
گفته می‌شود ایرانیان باستان دست‌کم ۶۵ روز از سال جشنهای همگانی داشتند.

🍲 ماه دی یکی از ماه‌هایی بود که جشنهای پرشماری داشت و یکی از این جشن‌ها«سیرسور»
یا«سیرشور» بود که به گفته‌ی ابوریحان بیرونی و برخی دیگر از ایران‌شناسان،
با سوگواری همگانی برای مرگ جمشیدشاه، پادشاه آرمانی ایران که به دست اهریمن کشته شد، پیوند داشت. نگر(توجه) داشته باشید که در روز سوگواری جمشیدشاه نیز مردم ایران آیینی داشتند که گریه و اندوه به آن راه نداشت.

🕺جشن«سیرسور» در «گوش‌روز» برابر با چهاردهم دی ماه (هشتم دی در گاه‌شمار کنونی) بود.
در بن‌مایه‌ها نوشته شده: «در این روز مردم سیر می‌خوردند و آب انگور[*] می‌نوشیدند و سیر و سبزی‌ها را با گوشت می‌پختند و می‌خوردند تا با این کار زیان‌های دیو یا اهریمن را از خود دور کنند و از اندوهی که پس از کشته شدن جمشید بر آنان رسیده بود، خود را برهانند.»

👑در افسانه‌ها و همچنین داستان‌های شاهنامه‌ی فردوسی آمده است که در زمان «جمشید»
مرگ، رنج، تنگدستی، سرما و گرما از ایران رخت بربست و وی بهترین شیوه را برای به‌زیستی و شادکامی مردمان پدید آورد و روز بر تخت نشستن جمشید، نوروز نامیده شد.
وی نزدیک به شِشسَد(۶۰۰) سال بر ایران فرمانروایی کرد ولی در سده‌های پایانی از راستی و راه یزدان سرپیچید و ناخرسندی و شورش در کشور پدید آمد.
سپس جمشید ناگزیر از ایران گریخت و تاج و تخت به آژی‌دهاک(ضحاک)ماردوش رسید.
جمشید سد سال پنهان بود ولی در گوش‌روز از دی‌ماه، آژی‌دهاک وی را در دریای چین یافت و او را به دو نیم کرد.
در این زمان جمشید ۷۰۰ساله بود.
چو این گفته شد فر یزدان ازوی
بگشت و جهان شد پر از گفت‌وگوی!
#شاهنامه #فردوسی_بزرگ؛

🍗شگفت آن‌که در میان ایرانیان و به‌ویژه در این روز خوردن چربی ناپسند شمرده می‌شد.
همچنین خوردن سیر پخته و خام و دیگر خوراک‌های ویژه‌ی این روز، نشان از رویارویی با سرما و پیشگیری از بیماری‌ها را دارد.
زیرا امروز سیر را گیاه تندرستی نامیده‌اند.
در داستان‌ها آمده است که خوردن گوشت پس از زمان جمشیدشاه در میان ایرانیان رواگ(رواج)یافت.

🍏امروزه انجمن خوراک ایران به پاس این رفتار هوشمندانه‌ی ایرانیان، روز چهاردهم دی را
«روز میهنی خوراک»(روز ملی تغذیه) نام گذاشته است.

📖 در گوش‌روز از دی‌ماه، به جز«سیرسور» فرستادن فرزندان به آموزشگاه و آموختن دانش و پیشه نیک شمرده می‌شد....


پی‌نوشت*
آب انگور: 😉👈👈🍷

برداشت آزاد از:
#آثارالباقیه:
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی.
تارنمای«ایران‌بوم.»
#برهان_قاطع.
نویسنده: #محمدحسین_خلف_تبریزی.
#فرهنگ_نام‌های_شاهنامه.
نویسنده: #منصور_رستگار_فسایی.

#دیگان #سیرسور
#فرهنگ_ایران #جمشید

تاریخ امروز به خورشیدی یکشنبه، ۰۷ فروردین ۱۴۰۱ تاریخ امروز به ترسایی و زایشی:
Sunday, March 27, 2022؛

امروز ۰۷ فروردین ۱۴۰۱ روز جهانی تیاتر می‌باشد.

📚📚📚📚

📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾
🔆 #آشنایی_با_جشن‌های_ایرانی:
هیچ فرهنگ و آیینی به اندازه‌ی فرهنگ پارسی
و ایران وُ ایرانیان جشن و پایکوبی ندارد.

🌱☀️ جشن #سیزده_به_در:
«سیزده به‌در» پایان‌بخش جشنهای نوروز و به اندازه‌ی نوروز کهن است و پیدایش آن به پیدایش نوروز بازمی‌گردد.

🌳گمان‌های پژوهشی و افسانه‌ای درباره‌ی پیدایش سیزده به‌در:

💠 ۱- سیزده به‌در در تیر روز از فروردین برگزار می‌شود و ایزد تیر یا تشتر،
ایزد باران در افسانه‌های ایرانی بود.
در روز سیزده به‌در مردم برای پیروزی ایزد تیر بر دیو خشکسالی یا دیو اَپوش نیایش می‌کردند
و نیایش آن‌ها در دشت‌ها و با برگزاری جشن و آیین و پایکوبی انجام می‌شد.
بر این پایه سیزده به‌در جشن باران‌خواهی برای کشتزارهای نورسته بود و اگر ایزد تیر بر دیو اَپوش پیروز می‌شد،
سال پر بارانی در پیش بود.
این روز هماهنگ و همگام با آغاز نیم‌سال دوم کشاورزی بود.

💠 ۲- بر پایه‌ی باورهای دیرین فرهنگ پارسی،
بلندی سال(سن) کیهان ۱۲ستاره دارد و هر ستاره هزار سال فرمانروایی می‌کند.
پس جهان گیتایی(مادی)؛
۱۲هزار سال است و با پایان آن،
جهان به آشفتگی نخستین خود بازمی‌گردد.
از این رو، نوروز به نشانه‌ی ۱۲هزار سال، در ۱۲روز برگزار می‌شود و بر پایه‌ی داستان دیگری، ۱۲هزار سال زندگی در جهان گیتایی به پایان می‌رسد،
سوشیانت باز می‌گردد و زندگی در پردیس(بهشت) آغاز می‌شود.
پس نوروز ۱۲روز است و سیزده به‌در نشانه‌ی زندگی در بهشت است که در دشت و بوستان برگزار می‌شود.
از این‌رو سیزدهم فروردین، پایان‌‌بخش جشنهای نوروز است.
در سنگ‌نبشته‌های سومری و بابلی نیز آمده که نوروز ۱۲روز است و با جشنی در باغ‌ها به پایان می‌رسد.
بر این پایه نوروز و سیزده به‌در بیش از ۴هزار سال پیشینه دارد.

💠 ۳- جمشید، پادشاه پیشدادی،
هر سال پس از ۱۲روز نوروز به دشت یا باغی خرم می‌رفت و با مردم دیدار می‌کرد.
با گذشت زمان این آیین با سیزده به‌در ماندگار شد.

💠 ۴- بر پایه‌ی افسانه‌های زرتشتی،
فَرَوَهَرها هر سال با آغاز فروردین به زمین می‌آمدند و با خود فراوانی می‌آوردند.
آریایی‌ها در جشن سور(چهارشنبه‌سوری و یا سور باستان) با روشن کردن آتش در بام‌ها به پیشواز آن‌ها می‌رفتند و در روز سیزدهم فروردین با رفتن به دشت و باغ، با فروهرها بدرود می‌گفتند.

☀️واژه‌ی«سیزده به‌در»:
هرچند نویسندگانی چون دهخدا:
نام سیزده به‌در را به چم در کردن بدشگونی دانسته‌اند ولی شماری از آن‌ها می‌گویند سیزده به‌در برای در کردن بدشگونی نبود.
به گفته‌ی شماری از نویسندگان، گمان می‌رود که این نام به چم «سیزده به سوی در و دشت» باشد.

-چو هر دو سپاه اندر آمد ز جای
تو گفتی که دارد در و دشت پای!


🌞آیین‌های سیزده به‌در:
برچیدن هفت‌سین: در این روز سفره‌ی هفت‌سین برچیده می‌شود و خوراکی‌های آن را با خود به می‌برند و در این روز می‌خورند.

🌊💧پیشکش کردن سبزه به آب:
ایرانیان باستان سبزه‌ها را به آب می‌سپردند و با اینکار پیشکشی به ایزد تیر می‌دادند.
این کار امروز به زیست‌بوم ما آسیب می‌رساند.

گِره زدن سبزه:
گِره زدن سبزه به ایران کهن باز می‌گردد.
گفته می‌شود مشی و مشیانه پسر و دختر همایند(دوقلو) کیومرس و نخستین پدر و مادر روی زمین بودند، آن‌ها در روز سیزدهم فروردین به همسری هم درآمدند و هنگامی که می‌خواستند با هم پیمان زناشویی ببندند،
شاخه‌ی 🍃گیاه «مورد» را برای پیمان بستن گِره زدند.
گفته می‌شود در ایران باستان که هنوز دین در آن راه نداشت،
این آیین را همسران جوان هنگام پیمان بستن انجام می‌دادند.‌
بر پایه‌ی افسانه‌های ایرانی، مشی و مشیانه از خوردن سیب یا گندم باز داشته و از بهشت نیز رانده نشدند.
اهورامزدا به آنان کِشت گندم، دامداری، خانه‌سازی، هنر، پیشه و هم‌آغوشی آموخت؛
در زمین خاکی پدید آمدند، یکی از دنده دیگری پدید نیامد و تنها یکی مایه‌ی آرامش دیگری نبود، هر دو درکنار هم و با هم بالیدند.
آن‌ها در پنجاه سال هژده(هجده) فرزند زادند.

🍵پختن آش:
پخت آش در بیشتر جشنهای ایرانی دیده می‌شد و از آنجا که بیشتر مردم با یاری هم آن را فراهم می‌کردند، نمادی از کار گروهی بود.
به‌ویژه در بهار که از سبزی‌های تازه روییده‌ی کوه و دشت برای پخت آش بهره می‌بردند.
پس از چندی خوردن کاهو و سکنجبین هم به آیین‌های این روز افزوده شد.

هماوردجویی جوانان، پایکوبی گروهی، اسب‌دوانی(به نشانه‌ی نبرد ایزد تیشتر با دیو اپوش) و آب بازی از دیگر آیین‌های سیزده به‌در بود. در سمرکند(سمرقند) و بخارا فال‌گوش ایستادن نیز بخشی از این آیین‌ها بود.___

📚 برگرفته از:
۱- یادداشت «زروان»: #فریدون_جنیدی
۲- جشنهای ایران باستان: #حسین_محمدی
۳- از اسطوره تا تاریخ #مهرداد_بهار و #ابوالقاسم_اسماعیل_پور.

#جشن_های_ایرانی #سیزده_بدر #نوروز.



📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾