میرزاده:
«یه مجموعه عکس درجه یک از تهران ۱۳۲۵-۱۳۵۵ پیدا کردم خیلی زیبا از آقای محمود پاکزاد
حدود ۲۵۰ تا عکسه»

شهر گمشده‌ی من، تهران دهه‌ی پنجاه.

مرحوم پاکزاد از عکاسان معروف دهه‌های گذشته هستند و مجموعه‌ای عالی دارند از روزهایی که زادگاه من دختری جوان بود، بی‌خبر از زیبایی خویش، نه همچون امروز، عجوزه‌ای که خود را هفت قلم آراسته.

#تهرانگردی_با_کودکان

@farhangkoodak

من راوی بزرگان و مکان‌ها هستم. قصه‌گوی آنچه در این شهر گذشته و خوشحالم که امروز بعد از دو سال، در آستانه‌ی سالروز تولد بانو «پروین اعتصامی»، زندگی و زمانه‌ی این فرزند نیک مشروطه را در مسیر میدان بهارستان، خیابان کمال‌الملک، خیابان صفی‌علیشاه و باغ نگارستان، محل کار ایشان پی‌گرفتیم.

کودکان ما، بدون الگوی ایرانی بزرگ می‌شوند. هرچند نظام آموزشی می‌کوشد تا بزرگان ادب و فرهنگ را به آنها معرفی کند اما به‌نظر می‌آید که مخاطبان، چندان با آنچه به‌شکل رسمی دریافت می‌کنند، همراه نیستند.

تا به‌حال، نشنیده‌ام دانش‌آموزی با خواندن سرگذشت علامه دهخدا در کتاب فارسی، بگوید که دوست دارد مثل او شود اما در گشت‌ها، بارها و بارها برق شوق را در چشمان زیبای‌شان دیده‌ام.

به‌همین دلیل، می‌کوشم تا جنبه‌های مغفول سرگذشت مشاهیر را بیان کنم، به نوعی، بین زندگی امروز و دیروز پل بزنم و زمینه‌ای فراهم کنم تا تفاوت شرایط اجتماعی برای کودکان قابل فهم شود.

آن وقت، بانو «پروین اعتصامی» فقط در حد یک نام باقی نمی‌ماند. دخترکی می‌شود که مثل آنهاست ولی از هفت سالگی شعر می‌سروده و داستان‌هایی را که پدر فاضلش از سایر زبان‌ها به فارسی ترجمه می‌کرده، به نظم در می‌آورده.
دختر جوانی که برخلاف میلیونها زن ایرانی هم‌عصر خود، نمی‌توانسته در مقابل ظلم و فقر ساکت بماند. آنهم در زمانی که بیش از نود و‌نه درصد زنان بی‌سواد بودند.

بیست و پنج اسفند، بانوی شاعر صد و پانزده ساله می‌شود اما زمان، بین ما و او دیواری نکشیده. کلامی که از مهر و انسانیت و عدالت‌خواهی ساخته‌شده‌باشد، هرگز کهنه نمی‌شود.

#پروین_اعتصامی #باغ_نگارستان #گشت_شهری
#تهرانگردی
#تهرانگردی_با_کودکان #بزرگداشت_پروین_اعتصامی

@farhangkoodak

سالهاست که در جستجوی شهرم، کشورم، تاریخم و فرهنگم برآمده‌ام و سعی دارم تا قصه‌های آن را به مادران و کودکان و نوجوانان بگویم. امیدوارم تا دریچه‌ای رو به هویت مشترک جمعی‌مان پیدا کنیم؛ هویتی که با وجود دنیای مجازی و جذابیت فرهنگ‌های بیگانه، دستکم برای جوانترها ارزش و جایگاه نسل‌های قبل را ندارد.

اگر دوست داشتید در دور جدید گشت‌های تهرانگردی «کودک و فرهنگ» همراه شوید، از دیدنتان خوشحال خواهم شد.

گشت‌ها برای سه گروه سنی مختلف، مادر و کودکان هفت تا ده سال و مادر و نوجوانان یازده تا پانزده سال و بانوان طراحی و اجرا می شود.

گشت نخست؛ میدان مشق

#تهرانگردی_با_کودکان
#تهرانگردی #هویت

@farhangkoodak

برای اطلاع از زمان و نحوه‌ی ثبت‌نام به
@rb1105 پیام دهید

روز جهانی موزه و آغاز هفته‌ی میراث فرهنگی بر همه به‌ویژه کودکان که صاحبان این گنجینه هستند و مادران که انتقال‌دهنده‌ی آن، مبارک.🥰💝💝

شاید تاریخ و ماجراهایش از نظر ساده‌اندیشان ربطی به زندگی امروز ما و فردای فرزندان‌مان نداشته باشد. اما، تمامی صاحبنظران جهان بر این باورند که کودکان «حق» دارند با پیشینه‌ی فرهنگی خود آشنا شوند.

در کشورهای پیشرفته، بچه‌ها در بطن تاریخ خود رشد می‌کنند. موزه‌گردی با فعالیت‌های متنوع، دریچه‌ایست برای پرورش شهروندان اهل فکر و اندیشه و باورمند به صلح.

خوشحالم که «کودک و فرهنگ»، گام‌هایی مداوم درجهت حضور جذاب مادران و کودکان در موزه ها و فضاهای فرهنگی برداشته و طی چهار سالی که از فعالیتش می‌گذرد، چندین و چند پروژه را به انجام رسانده.

🔶پیش از همه از دوست و استاد هنرمندم، خانم درنا حمیدی سپاسگزارم. تجربیات و تحصیلات ایشان در یکی از مهم‌ترین مراکز فرهنگی دنیا و مهربانی بی‌دریغ‌شان باعث شد تا از روزنامه‌نگاری که برای میراث فرهنگی تلاش می‌کند به تسهیلگری بدل شوم که روایت ها را مستقیماً به مخاطب بسیار مهم آن - مادران و کودکان- می‌رساند. «کودک و فرهنگ» با حضور و ایده‌ها و زحمات ایشان به نهادی برای ترویج فرهنگ صلح، کتابخوانی و آشنایی با میراث فرهنگی تبدیل شده.❤️❤️

🔶🔶از مادران بی‌نظیر و فرهیخته ممنونم که به من اعتماد کردند و حامی این حرکت فرهنگی شدند.
ما به سازمان‌های زیادی مراجعه کردیم. خوشحالم که حمایت‌مان نکردند. این موضوع باعث آزادی ما شد و همراهی دوستان عزیز موجب شکوفایی خلاقیت‌مان.

دوستان خوبم، مطمئنم سرمایه‌ای که صرف آشنایی بچه‌ها با فعالیت‌های فرهنگی می‌کنید، آنها را در مقابل بسیاری از آسیب‌های روانی و اجتماعی توانمند می‌سازد. کودکان نازنینی که فرصت گفتگو درمورد مهم‌ترین مسائل را پیدا کرده و احساس خود را در قالب هنر بیان می‌کنند، زنان و مردان تاثیرگذار آینده خواهند بود. 😍❤️🙏🏻

🔶🔶🔶امروز بر موزه‌داران صبور و مهربان هم مبارک. تشکر ویژه‌ی ما تقدیم با شما که به بچه‌ها احترام می‌گذارید و شادی پایدارشان را طالبید.❤️💝

«عشق و صلح» آرزوی «کودک و فرهنگ» است برای همه. ما در هزارتوی تاریخ، بناهای قدیمی، تالارهای موزه‌ها و صفحات کتاب‌ها به سمت دنیایی عادلانه‌تر حرکت می‌کنیم. جایی که مرزی وجود ندارد. انسان‌ها خودشان و دیگران را می‌شناسند و همدیگر را می‌پذیرند.

با احترام، ریحانه قاسم‌رشیدی
۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۱
#روز_جهانی_موزه‌
#تهرانگردی #تهرانگردی_با_کودکان
#کارگاه_مادر_و_کودک #میراث_فرهنگی
#هویت
#ایران
#مادر
#کودکی

@farhangkoodak

تابستان می‌تواند مهربان و دوست‌داشتنی باشد، وقتی بخواهیم از هر فرصتی برای شادی، یادگیری و با هم بودن استفاده کنیم.

امروز در نخستین کارگاه «قصه‌های ایرانی» که در مجموعه‌ی فرهنگی تاریخی سعدآباد برگزار شد، یکی از بهترین تجربیات را پشت سر گذاشتیم.

کارگاه ما از دو‌بخش متشکل بود:

اول قسمت قصه‌گویی تعاملی که به قصه‌ی کهنی از سرزمین آذربایجان اختصاص داشت. برای همراهی با قهرمان کوچک‌مان -جیرتدان- شاخه‌های خشک را از زیر درختها جمع کردیم. قصه‌ را با مشارکت بچه‌ها و استفاده از تجربیات زیسته‌ی آنها گفتیم و شنیدیم. با هم با هرچه طبیعت در اختیارمان گذاشته‌بود، اثر هنری خلق کردیم و از مهربانی مادرانی همدل و پرصبر و حوصله بهره بردیم.

بخش دوم به آشنایی کوتاهی با شخصیت و زندگی آخرین شاه ایران اختصاص داشت. به عکس سوم دقت کنید. آیا این کودکان پنج تا نه ساله به بچه‌های خموده‌ی سر کلاس تاریخ مدرسه شباهتی دارند؟

❤️خوشحالم که با هم موزه‌ی ملت یا همان اقامتگاه تابستانی را دیدیم. برداشت بچه‌ها و حس خوش‌شان برای «کودک و فرهنگ» دنیایی ارزش دارد.

کودکان عزیزم، «ایران» به وجود شما افتخار می‌کند. شما که از دیدن، پرسیدن، شناختن و تجربه کردن لذت می‌برید.

با سپاس از خانم نیاورانی گرامی و همکاران مهربان‌شان در نگین سبز شمیران و مادرانی که ایمان به عشق و امید را با همراهی کودکان در فعالیت‌های فرهنگی، اثبات می‌کنند.

#گشت
#گشت_تابستانی #کودک_و_نوجوان
#کودک
#کودک_و_فرهنگ #مجموعه_سعدآباد
#کاخ
#کاخ_سعدآباد
#موزه_ملت
#قصه
#آذربایجان
#اذربایجان
#جیرتدان
#مادر
#عشق
#صلح
#کارگاه_ مادر_و_کودک
#تابستانه
#تابستان
#تابستانی #گشت_و_گذار #تهرانگردی #تهرانگردی_با_کودکان

😊در ده هفته‌ی تابستان کنار شما هستیم.هفته‌ی بعد : نیاوران زیبا و فراموش‌نشدنی.

برای اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام در نشانی
@rb1105
پاسخگو ‌هستم.
ظرفیت کارگاه برای ارائه‌ی خدمات بهتر به کودکان محدود است.

#نیاوران#کاخ_نیاوران #مجموعه_فرهنگی_تاریخی_نیاوران#ایران

@farhangkoodak

باغ نگارستان و ماجراهای فراموش‌شده‌اش

🔺باغ‌موزه‌ی قاجاری نگارستان یکی از مکان‌های دیدنی مرکز تهران است. فضایی مصفا که ساختمان‌هایش، موزه‌ی مفاخر ایران نام‌گرفته و خود، داستانی شنیدنی دارد.
🔻این باغ کوچک، بازمانده‌ی اقامت‌گاه تابستانی و خارج از شهر دربار قاجار تا پیش از گسترش تهران به منتهاالیه شمالی دروازه شمیران فعلی، بوده و تمام محدوده‌ی منطقه‌ی بهارستان را شامل می‌شده.

🔴اتفاقات مهمی مثل تاجگذاری فتحعلی‌شاه، جشن نخستین عروسی ناصرالدین میرزا -ناصرالدین شاه بعدی- و قتل قائم‌مقام فراهانی در نگارستان رخ‌داده‌است.

🔶بیشتر ما نام قائم‌مقام را شنیده‌ایم؛ سیاستمدار و ادیبی گرانمایه که صدراعظم عباس‌میرزای جوانمرگ بود و نایب‌السطنه‌ی ناکام از جانشینش خواسته‌بود که خون وی را نریزد.
بماند که همین مرد، با اضافه‌کردن ماده‌ای در عهدنامه‌ی ترکمانچای، حکومت را به عباس میرزا و فرزندان او محدود کرده بود.

▪️اما وقتی خر محمد شاه از پل گذشت و در مقابل صد و خرده‌ای عمو و صدها عموزاده‌ی مدعی، حکومتش را استوار کرد، دستور داد تا قائم‌مقام را در زیر زمین نگارستان زندانی و با فرو کردن پارچه در دهانش، خفه کنند. چرا که صدراعظم با سیاست موازنه‌ی منفی، جلوی فروش کالاهای روسی و انگلیسی را گرفته بود.

🔶محمدشاه در تاریخ، به‌اندازه‌ی پسر و پدرش معروف نیست. اما محروم کردن ایران از وجود سیاستمدار دانشمندی چون قائم‌مقام و ارادتش به حاجی میرزا آقاسی و خرافات او را در خاطره‌ها نگه‌داشته.

✳️ مجموعه‌ی ارزشمند و خواندنی «بازی بزرگ» اثر آقای میرکیایی تصویری مستند و جذاب از آن دوران به نوجوانان ارائه می‌کند.

🔷ما در گشت‌های تهرانگردی تاریخ را برای فرزندان عزیزمان روایت می‌کنیم.


#باغ_نگارستان
#تهرانگردی
#تهرانگردی_با_کودکان
#قائم_مقام_فراهانی
#ترکمانچای
#ناصرالدین_شاه
#میدان_بهارستان
#بازی_بزرگ
#برگزیده_جایزه_کتاب_سال
#برگزیده_فهرست_لاکپشت_پرنده
#برنده‌_نشان_چهار_لاکپشت
#هویت
#ایران
#ریحانه_قاسم‌رشیدی
#گشت_تهرانگردی
#گشت_مادر_و_کودک

@farhangkoodak

دیدار غیرمنتظره با یادگاری «ملکه‌ی ایران»

🔺انیس‌الدوله همسر عقدی نبود اما عزیزترین و‌نزدیک‌ترین فرد به ناصرالدین شاه به حساب می‌آمد.

او احتمالاً نخستین زن ایرانیست که طی قرن‌های اخیر با عنوان رسمی «ملکه» به سفر خارجی رفته.

بماند که وقتی فهمیدند چه خبطی کرده‌اند، سفر نیمه‌کاره شد و او را از مسکو برگرداندند. اما شاه قدر قدرت، برای دلجویی، چندین و چند نامه از بلاد فرنگ برای او فرستاد و بعدتر، عالی‌ترین نشان‌های رسمی را به انیس‌الدوله داد.

🔶گفته‌شده که مدیریت اندرونی کاخ گلستان با این بانوی باتدبیر اهل روستای امامه بوده و همینطور پذیرایی از همسران سفرای خارجی و برگزاری جشن‌های بزرگ.

✳️امروز در حوالی امامزاده زید، خیلی تصادفی موقوفه‌ی «انیس‌الدوله» را دیدم.
عواید این دالان‌ها که ارزش زیادی دارد، هچنان صرف اموری می‌شود که بانی درنظر گرفته. کارهایی مثل کمک به نیازمندان، تهیه‌ی وسایل تحصیل طلاب و عزاداری امام حسین.

🔷بیش از صد و بیست سال از فوت این زن و شوهر نامدار می‌گذرد اما کاری که نخستین «ملکه‌ی ایران جدید» بانی‌اش شده، هنوز ادامه دارد.


🌱سرزمین ما پر از یادگاری‌های گذشتگان است. متن وقفنامه، تدبیر این زن را نشان می‌دهد.
ب منطقه‌ی کاشانک نیاوران هم موقوفه‌ی حضرت قدسیه است. راستی، یادگاری ما چه‌خواهد بود؟

▪️و اما نشانی : خیابان خیام، کمی بالاتر از میدان محمدیه، بازار امامزاده ‌زید.

#طهرانگردی
#انیس‌_الدوله
#ملکه
#نخستین
#وقف
#بازار
#بازارتهران #تهرانگردی_با_کودکان
#ریحانه_قاسم‌رشیدی #کاشانک

@farhangkoodak

🪽ما نیز مردمی هستیم

کوچه‌ای به یاد روزنامه‌نگار وطن‌پرست

یا گذشته هرگز نمی‌گذرد




🔸تهران من، تهران آزادمردان و دلیرزنان دیریست در نبرد پول و برج و اتوبان شکست‌خورده و گمشده. در بیشتر قسمت‌های این ابرشهر جدید که قدم می‌زنی، فکر می‌کنی، پیش از آسانسور و آیفون تصویری و پمپ آب چیزی و کسی نبوده و در این پهنه نمی‌زیسته. چه‌برسد به‌ این که برای هدفی بالاتر از زندگی روزانه، برای رویاهایی جنگیده‌ ‌باشد.


🔹 با وجود این جنگ نابرابر، میان گذشته‌ای که هرگز تمام نمی‌شود و مدرنیته‌ی من‌درآوردی پرزرق و برق، هنوز می‌توان، نشانه‌های پنهانی از دیروز را یافت. مثلاً کوچه‌ی «میرزاده‌ی عشقی» در محله‌ی بهارستان، محل زندگی و ترور روزنامه‌نگار و نمایش‌نامه‌نویس مهم عصر مشروطه، اولین شاعری که به اهمیت معنای هویت ملی پی‌برد و در روزگاری که معنای وطن، چیزی جز روستا یا شهر زادگاه معنی نمی‌شد، تصویری از ایران و ایرانی را ساخت و از آن برای ایجاد انگیزه و آگاهی مردم استفاده‌کرد. میرزاده‌ی عشقی یکی از کشتگان معروف عصر رضاخانی هم هست، بیست و نه‌ساله در زمان ترور.


🔺شاعری جوان که به‌دست مأموران شهربانی به قتل رسید.
استبداد، تاب افکار او را نداشت.


🔻بچه‌ها در کلاس نهم مفصل درمورد مشروطه و حکومت‌های بعد از آن می‌خوانند. اما با اطمینان می‌گویم که اگر امروز، کمتر از یکماه بعد از امتحان، درموردش بپرسیم، بیشترشان، چیزی نمی‌دانند. تاریخ ربطی به زندگی آنها پیدا نکرده.
ما نتوانسته‌ایم آرمان‌های مشروطه را برای نوجوانان
شرح دهیم. پیوند بین اجداد و نوادگان پیش از ایجاد، تقریباً گسسته‌شده‌است.


🔶شاید می‌شد از زاویه‌ای دیگر، تاریخ را به فرزندان این خاک نشان داد و نهال مهر به وطن و پذیرش هویت را با داستان مردان و زنانی که امروز ما را ساخته‌اند، در هم آمیخت و نام‌ها و یادها را نه فقط در ذهن‌ها برای نمره، که در قلب‌ها نشاند.

🔶کوچه‌ی میرزاده‌ی عشقی، کوچه‌ای باریک وطولانی در خیابان نورمحمدی (تنکابن سابق) است. چند قدم پایین‌تر از خیابان شهید قائدی (هدایت گذشته)، در محله‌ی بهارستان و سپهسالار . جایی که هنوز تک و توک خانه‌های آجری قدیمی با غرور و نجابت از روزگار شجاعان و آرمان‌های‌شان روایت می‌کنند.

🔹بد نیست، نوجوانانی که با انبوه پیام‌های یکسویه درمورد نوسازی رضاخانی در دنیای مجازی مواجهند و گاهی تصور می‌کنند، او فرشته‌ای بوده، با جنبه‌ی تاریک و ترسناک حکومت وی نیز آشنا شوند و بدانند که نه‌تنها شخصیت‌های تاریخی، بلکه خود ما هم نه خوب مطلقیم و نه بد کامل. ما طیفی از تمام رنگ‌هاییم. و مطمئن باشیم که شناخت و پذیرش خودمان و گذشته‌ ، با پرداختن به آینده، در ارتباط مستقیم قرار دارد.



ریحانه قاسم‌رشیدی


#هویت
#تهرانگردی_با_کودکان
#مشروطه
#میرزاده_عشقی
#تاریخ
#رضا_خان
#محله_بهارستان


@farhangkoodak

خیابان ویلای دوست‌داشتنی و پیر و خبری خوب درمورد خانه‌ی احمد شاملو

ساختمان متروکه‌ی سر کوچه‌ی خسرو، برای دوستداران تهران و شاعر آزادیخواهش کاملاً آشناست.
این بنا با انحنای زیبایش دهه‌ها مهمان خیابانی خاص و پر از یادگار بوده.



طی سال‌هایی که کافه تهرون در این کوچه قرار داشت و پاتوق دورهمی‌های دوستانه‌ی ما بود، هر بار با دیدن ساختمان در شرف تخریب، ناراحت می‌شدم.

چند وقت پیش، خبر نابودی ساختمان پخش شد و علاقه‌مندان به شاملو با ایجاد کارزار مانع گشتند و حالا، این بنای شکیل و قدیمی در حال بازسازیست.


نمی‌دانم چه شخص یا نهادی این کار را انجام می‌دهد. حدس می زنم بخش خصوصی باید سرمایه‌گذار باشد چون اگر سازمانی دولتی دستندرکار بود، حتماً پلاکاردی نصب می‌کرد.
درهرحال، بسیار خوشحالم. امیدوارم یادگارهای شهر عزیزمان پایدار بماند و ما بتوانیم دست بچه‌ها و نوه‌های‌مان را بگیریم و با افتخار نشانه‌های زنان و مردانی را نشان‌شان بدهیم که اثری ماندگار بر روان جمعی ما و زندگی امروزمان باقی‌گذاشته‌اند.


#احمد_شاملو
#خیابان_ویلا
#هویت
#تهرانگردی_با_کودکان
#کوچه‌_خسرو
#ریحانه_قاسم‌رشیدی


@farhangkoodak