زندگی چیست؟ قدم زدن در دشتی پر از گل یا گذشتن از کوهستانی خشن؟

🔷تصور ما روی رفتارمان با بچه‌ها اثر می‌گذارد. اگر دنیا را جای آرامش و شادکامی بدون زحمت بدانیم، محیطی بدون چالش برای‌شان فراهم می‌کنیم و اگر باور داشته باشیم، جهان جای مواجه شدن با مسائل پیچیده است، تلاش می‌کنیم تا برای مبارزه حاضرشان کنیم.

🔶ده ساله‌های کارگاه کتابخوانی در آخرین روزهای سال چهارم با چالش گم‌شدن توپ و همکاری نکردن مدیر مواجه شده بودند.

✳️پاسخ درخواست چک کردن دوربین‌ها این بود: «مگر من مثل شما علافم» طبیعتاً در آن لحظه از مدیر ناراحت شده‌بودند. اما ما در کارگاه فهمیدیم که همین بی‌تفاوتی، باعث شد تا خودشان بگردند و‌بالاخره، بیابند.

🧩بچه‌ها به خودشان افتخار می‌کردند که دست از تلاش برنداشته‌اند و معتقد بودند که چنین بزرگترهایی باعث استقلال و‌ رشد می‌شوند.

🔺بیشتر ما والدین و تقریباً تمام کارکنان مدارس غیرانتفاعی و موسسات آموزشی فضای تجربه و شکست یا پیروزی را از کودکان می‌گیریم و همه چیز را حاضر و آماده تحویل‌شان می‌دهیم. درحالی‌که ....

#تربیت
#مدرسه
#مهارت‌های_زندگی
#والدین_آگاه
#مدرسه_غیرانتفاعی
#ریحانه_قاسم‌رشیدی
#کودک_مستقل
#باشگاه_کتابخوانی_کودک_و_فرهنگ
#معنای_زندگی


@farhangkoodak

مدرسه‌زدایی؛ آری یا نه؟

🔺 ایوان ایلیچ احتمالاً حدس نمی‌زد که پنجاه سال بعد از نوشتن کتاب «مدرسه‌زدایی از جامعه»نه فقط کودکان جوامع پیشرفته‌ای مثل آمریکا، بلکه حتی در ایران هم، پیش‌بینی‌هایش عملی شود و برخی بچه‌ها مدرسه نروند.

🧩فیلسوف اتریشی، به دلایل متعدد اعتقاد داشت عمر آموزش رسمی و متمرکز توسط معلمان آموزش‌دیده به‌پایان رسیده. البته که دویست سال پیش از او، ژان‌ ژاک روسو هم چنین دیدگاهی را مطرح کرده‌بود.

🔷پیش از کرونا، تعداد محدودی از دانش‌آموزان ایرانی در مدارس مجازی جنوب شرق آسیا شرکت می‌کردند و مراکز انگشت‌شماری به شکل حضوری فعال بود.
ولی پس از همه‌گیری، این ایده که مدرسه به نیازهای واقعی بچه‌‌ها پاسخ نمی‌دهد و چه‌بسا به ایشان آسیب می‌رساند در کنار گزاره‌ی هر کس به‌جایی رسیده به خاطر آموزش‌های خارج از فضای رسمی بوده، باعث شده تا سال به سال به تعداد کودکان و‌نوجوانانی که به شکل غیرحضوری در سیستم رسمی ثبت نام می‌شوند و در خانه یا مراکز غیررسمی درس می‌خوانند اضافه شود.

🔴نظر شما چیست؟
آیا «مدرسه» کارکرد خود را در دنیای امروز از دست داده؟
آیا بچه‌ها فقط برای یادگیری مطالب درسی در مدارس حاضر می‌شوند؟
اگر تجربه‌ای درمورد «Home shool»
دارید، بنویسید.

🌱🌱با امید بهترین انتخاب‌ها برای فرزندان عزیزمان.

✳️ «کتاب مدرسه‌زدایی در جامعه» دوبار به فارسی ترجمه شده، توسط استاد عزیزم آقای دکتر شیخاوندی و سرکار خانم ضرغام.


🔶مقالات و اطلاعات متعددی در اینترنت در این مورد وجود دارد و هم‌اکنون بیش از دومیلیون و ششصد هزار کودک در آمریکا از این روش استفاده می‌کنند.

درمورد تعداد دقیق کودکان ایرانی اطلاعات دقیقی در دست نیست چون سیستم رسمی هنوز این شیوه را نپذیرفته‌است.

#مدرسه_زدایی
#homeschool
#کتاب_مدرسه‌زدایی_از_جامعه
#ایوان_ایلیچ
#فرزند‌پروری
#مدرسه
#روانشناسی_انسانگرا
#مدرسه_خانگی
#ریحانه_قاسم‌رشیدی
@farhangkooda

دوست دارید، چه نمره‌ای بدهم؟

⛔️این یادداشت را در شرایطی می‌نویسم که قلباً برای تمام معلمان واقعی احترام بی‌نهایتی قائل هستم. همانهایی که هنوز هم جانانه تدریس می‌کنند و با حضورشان معناهای جدیدی به زندگی کودکان ما می‌دهند.

آنچه خواهد آمد فقط اشاره‌ای به صحبتهای مادران عزیز با من است. سندی جز گفتار دوستان معتمد ندارم.

🔷کلاس هفتم و هشتم بودند. در مدارسی که اسم‌شان را همه می‌دانند. از همین مدارس به‌اصطلاح برتر و برند.

خانواده‌ها، درطول سال، بارها به مشاور گفته‌بودند که فرزندشان درس نمی‌خواند و مطمئن‌شان کرده‌بودند مشکلی نیست و مراقب وضع تحصیلی دانش‌آموز هستند.

نمره‌ی ریاضی و علوم کارنامه‌ی خرداد، ناپلئونی شد. والدین اعتراض کردند به فقدان یادگیری فرزندشان و شنیدند: پانزده خوبست؟ یا دوست دارید بیست بدهیم؟

🧩واقعاً نمی‌دانم چه بگویم. فرض کنید خانواده‌ای این پیشنهاد را بپذیرد. چه فکری در ذهن نوجوانش شکل خواهد گرفت؟ دانش‌آموزی که با زحمت بیست یا پانزده گرفته چه برداشتی خواهد داشت؟!

🔴ای‌کاش می‌توانستیم چنین مدارسی را به همان جایگاهی که بودند، برگردانیم: فضاهایی برای یادگیری علم و ارزش‌های انسانی.

🔷ای‌کاش، مقابل در مدارس به جای اسم و عکس برندگان در مسابقات یا قبولی‌های کنکور، امتیاز پایبندی مؤسس و کادر به وجدان و ارزش‌های اخلاقی اعلام می‌شد.
وگرنه علم را که هرکسی می‌تواند بلد باشد.

#مدرسه_غیرانتفاعی
#نمره
#ارزش‌های_زندگی
#اخلاق
#ریحانه_قاسم‌رشیدی


@farhangkoodak

🖋 «بهترین آموزش دانش‌آموزان را نه برای آزمون یا دانشگاه یا کار، که برای استمرار و ادامه دادن یادگیری آماده می‌کند.»

#مدرسه #روش_تدریس
#مدیریت_آموزشی


@TeacherasLLL

@farhangkoodak

هوم‌اسکول، (مدرسه‌ی خانگی)، آری یا خیر؟

آنچه از یکسال تدریس ریاضی فهمیدم


🔸تمایل به گریز از مدارس رسمی، روز به روز در کشور ما بیشتر می‌شود و هفته‌ای نیست که از مادری نشنوم سال بعد، می‌خواهد بچه‌اش را هوم اسکول کند.
به نظر من، این تصمیم بسیار مهمیست و تمام جنبه‌های آن در حد امکان باید بررسی شود.

🔸نقایص مدارس معمولی را همه می‌دانیم. رقابتی بودن و حجم زیاد دروسی که گاهی هیچ ربطی به زندگی و دنیای بچه‌ها ندارد و …. اما همین مدارس، کارکرد مثبت و مهمی هم دارند که اغلب نادیده‌گرفته‌می‌شود.

🔸ما بچه‌ها را صرفاً برای یادگیری دروس به مدرسه نمی‌فرستیم. مدرسه، تجربه‌ی حضور در اجتماع و دیدن و شناختن دیگری را به کودک می‌دهد و او را در دوستیابی، شنیدن صدای مخالف و درک شیوه‌های مختلف زندگی توانمند می‌کند. حتی، بسته‌ترین و کوچک‌ترین مدارس هم، بیش از خانه، امکان رشد روانی و ارتباطی را برای فرد فراهم می‌کند.

🔸پس اگر من چنین تصمیمی دارم، حتماً باید جایگزینی برای این بخش مهم پیدا کنم.

🔸نکته‌ی دوم، لزوم مدیریت و برنامه‌ریزی بسیار دقیق درسی برای بچه‌های هوم‌اسکول است. آنهم در شرایطی که در خانه‌ماندن کودک، فشار روانی زیادی را بر او و مادر وارد می‌سازد.
تا تجربه‌نکنید یا از نزدیک نبینید، نمی‌توانید به حجم این انرژی منفی آگاه شوید.
داناترین و پرانرژی‌ترین مادرهایی که می‌شناسم، طی سال‌ تحصیل خانگی فرزند، دچار تنش‌های زیادی شدند.
این موضوع، با نزدیکی بچه‌ها به سن نوجوانی تشدید می‌شود.

🔸به‌علاوه، در سال‌های دبستان، از بچه‌ها امتحان رسمی گرفته‌نمی‌شود و اگر خانواده، نسبت به یادگیری دروس دقت نداشته‌باشد، کودک اطلاعات لازم را کسب نمی‌کند. و ممکن است، بعداً امکان جبران این عقب‌ماندگی بسیار سخت باشد.

🔸با همه‌ی این دشواری‌ها، خانواده‌هایی هستند که با درایت و آگاهی و برنامه‌ریزی دقیق و مسئولانه، از موقعیت آموزش خانگی به بهترین شکل بهره می‌برند.

🔸من امسال، در تجربه‌ی تحصیل خانگی یکی از دختران عزیزم، همراه بودم و به او ریاضی یاد می‌دا‌دم. که تجربه‌ی بسیار خوبی بود چون بیش از هر چیز، مادر با همراهی لحظه به لحظه‌ و نظارت دقیق بر انجام تکالیف و اجرای برنامه‌ی دقیق درسی همپای کودک بود و کودک هم همکاری و پشتکار لازم را داشت. صفتی که این‌روزها، چندان شایع نیست.


🔸دوست داشتم درباره‌ی این تجربه به شما دوستان عزیزم بگویم تا اگر چنین قصدی دارید، با دقت و بررسی بیشتری، تصمیم بگیرید.

🔸امیدوارم تمام بچه‌ها در بهترین شرایط رشد کنند و بتوانند استعدادهای خود را بارور نمایند و ما هم کنارشان باشیم.


🔸خوشحال می‌شوم، نظرها و تجربه‌های‌تان را بنویسید تا از همدیگر یاد بگیریم.
البته که شکل‌های مختلفی از هوم‌اسکول وجود دارد. تجربه‌ی ما، فقط یک شیوه‌ی آن بود.


#ریحانه_قاسم‌رشیدی
#هوم_اسکول
#ریاضی
#آموزش_ریاضی
#مادر
#مدرسه
#مهارتهای_اجتماعی


@farhangkoodak

🔸هرچند الان در بیشتر مدارس، خشونت فیزیکی وجود ندارد، اما خشونت روانی همچنان رایج است و نقطه‌ی متضاد و به همان‌اندازه، آسیب‌زننده‌اش یعنی ناز و نوازش بیش از حد و اهمیت دادن بی‌اندازه به نظر بچه‌ها به‌ویژه در مدارس به‌اصطلاح برند.

🔸خشونت علیه کودک، شکل‌های خیلی متنوعی دارد و هر کاری را که بر خلاف مصالح او باشد، در بر می‌گیرد. فکر کنم با من موافقید که مصلحت، نمره‌ی بیست علوم و ریاضی و رتبه‌ی تک‌رقمی در آزمون شبیه‌ساز کشوری نیست.


🔸و باز، نگویم برای‌تان از خشونتی که به اسم مصلحت بچه‌ها رایج شده، استرسی که برای امتحان‌ و کنکور به دل بچه‌ها انداخته می‌شود و معلم‌هایی که با نیت خوب، اثری منفی و بلندمدت بر روان و حتی جسم کودکان باقی می‌گذارند. چون با بچه‌ها ریاضی کار می‌کنم، می‌بینم بچه‌هایی را که از شدت نگرانی، جمع و تفریق ساده را هم نمی‌توانند انجام دهند و به قدری با شاگرد اول کلاس، مقایسه شده‌اند که خود را ناتوان می‌بینند.

🔸نمره، نشان‌دهنده‌ی میزان تسلط کودک بر موضوعیست و به نظر من، نشانگر‌ شیوه‌ی مطالعه و دقت و تمرکز او. اگر نمره‌ای کم می‌شود، به جای مقایسه و تخریب، باید به دنبال راه حل بود. متأسفانه حتی برخی معلم‌های کاربلد هم، از همین روش‌های نادرست استفاده می‌کنند، چه برسد به معلمی که سواد علمی لازم را ندارد و برای پنهان کردن ضعفش…..

🔸امتحان‌ها نزدیک هستند. به بچه‌ها کمک کنیم، برنامه‌ی دقیقی برای دوره داشته‌باشند. آنها را نترسانیم. قرار نیست به قیمت آزار روانی کودک، او را به فلان رشته‌ی خوش‌آتیه در بهمان دانشگاه بفرستیم.

🔸به یاد داشته‌باشیم، ذات انسان به دنبال تکرار تجربه‌های خوشایند است و اگر تحصیل یا هر کار دیگری این ویژگی را نداشته‌باشد، دیر یا زود کنار گذاشته‌ می‌شود.

🔸از همه مهم‌تر این که، کودکان حق دارند محترم و در آرامش باشند و در سایه‌ی آنها رشد کنند.


#خشونت
#خشونت_علیه_کودکان
#مدرسه
#پیشرفت_تحصیلی
#ریحانه_قاسم‌رشیدی
#امتحان
#استرس

@farhangkoodak

🔹داگلاس نورث، استاد برجسته‌ی اقتصاد و برنده‌ی جایزه‌ی نوبل این رشته، زندگی خود را صرف فهم شیوه‌ی عملکرد نظام‌های اقتصادی در طول زمان کرد و به نتایج بسیار مهمی دست‌یافت.

🔸اگر فکر می‌کنید بچه‌های‌مان حق دارند از زندگی بهتری برخوردار شوند، باید زمینه‌ی تجربه‌ی گفتگو، مشارکت، صبر و خلاقیت را در آنها ایجاد کنیم.

🔹همه می‌توانند ریاضی و هنر و علوم و ادبیات یاد بدهند. اما افراد و محیط‌های بسیار کمی هستند که امکان پرورش این ویژگی‌ها را واقعاً و به‌دور از تبلیغات دورغین برای کودکان فراهم آورند.

🔸هر جا که پول بیشتری می‌گیرد و اسم و‌ رسم معروف‌تری دارد، لزوماً فضای مناسبی برای پرورش انسان‌های متکی‌به نفس و خلاق فردا نیست.

#ریحانه_قاسم‌رشیدی
#مدرسه
#فرزندپروری
@farhangkoodak

🖋️️️️️️ چرا مدرسه؟

⁉️ معلم از دانش‌آموزان پرسید:‌ کارکرد مدرسه چیست؟
جواب یکی از دانش‌آموزان را می‌خوانید:
«هدف مدرسه فقط یادگیری نیست، بلکه تبدیل شدن به یک انسان بهتر است. شکی نیست که شما باید ریاضی و تاریخ هم بخوانید؛ ولی هدف مدرسه کسب مهارت هایی مانند شفقت و مهرورزی و خودآگاهی و سازماندهی است.
این هدف نهایی یک معلم است.»

#هویت_معلمی #هویت_حرفه_ای
#مهارت #مدرسه #مشاوره #گزین_گویه
🔻🔻🔻
یادگیرنده مادام العمر باشیم:
@TeacherasLLL

با طنزنویسی برای کودکان و نوجوانان زندگی‌ام را شیرین می‌کنم. در اوایل دهه هفتاد که به شکل حرفه‌ای به نوشتن برای این گروه سنی روی آورده بودم، فکر می‌کردم چقدر ادبیات ما جدی و عبوس و خشک است. نویسنده‌ها و شاعرها در پی اشاعه‌ی ارزش‌های بزرگسالانه خویش و حاکمیت و دولت بودند. جنگ، انقلاب، ارزش‌های معنوی و ... بی توجه به «حال» و اکنون کودکان می‌خواست از آنها «آینده‌ساز» بسازد. (که دیدیم چطور ساخت!)
من بی‌توجه به این رویکرد اولین نوشته‌های طنزم را در کیهان‌بچه‌ها نوشتم. ملقمه‌ای به نام «روزنامه سقفی همشاگردی» که ترکیبی بود از نثر و نظم و شوخی‌های زبانی. داستان‌های کوتاه و شعرهایی که شکل دیگری از نگاه کردن را به بچه‌ها نشان می‌داد. با همه چیز شوخی می‌کردم، از سیستم آموزش و پرورش گرفته تا اقتصاد خانواده و رفتارهای والدین و... گاهی هم نگاهم به سیاست کشیده می‌شد. این نوشته‌ها سه چهار سالی طول کشید و بعدها حاصلش شد کتاب‌هایی که همان نام‌ها را یدک می‌کشید «روزنامه سقفی همشاگردی» و «لطیفه‌های ورپریده». جالب اینجاست که صاحبان همان نگاه خشک و عبوس که داوران جشنواره‌های گوناگون بودند، هیچگاه روی خوش به طنزهایم نشان ندادند حتی یک خروس قندی هم به آنها تعلق نگرفت.
بعدها که ساکن نشریه دوچرخه شدم، یکی از کارهایم دبیری صفحه‌های طنز و ادبیات بود. آنجا فرصت یافتم که هرچه می‌خواهم بکنم. البته هرچه که شوخی است و بارها قهر کردم و لام تا کام چیزی ننوشتم اما با این‌حال فرصت تجربه‌های تازه‌ای در اختیار داشتم. ستون بزرگی داشتم که «سه سوت» نام داشت. بعدها ستونهای دیگری به نام «اوخنا» و «پرفسور آلیاژ» و در نهایت «کافه نیشگون» و البته نوشته‌های پراکنده‌ی دیگر می‌نوشتم.
من و بچه‌ها در گذرگاهی به نام طنز هم‌دیگر را پیدا کردیم. آنها تشنه‌ی شوخ طبعی بودند و من به عطش آنها جواب می‌دادم. از قالب‌های مختلف هم استفاده کردم. از داستان کوتاه گرفته تا مجموعه شعر طنز و کشکول‌هایی که ترکیبی از فرم‌ها و تکنیک‌های طنزنویسی است. اینک سه جلد از کشکول‌های طنزم را نشر هوپا راهی بازار کرده و یا به زودی خواهد کرد.
اولی: «مدرسه نیشگون» نام دارد و اوایل امسال منتشر شد.
دومی: «کافه نیشگون» است که تا چند هفته‌ی دیگر سروکله‌اش پیدا می‌شود. (چند صفحه از آن را در تصویرها می‌بینید.)
سومی: «شبکه نیشگون» است که چاپ شدنش بستگی به ابر و باد و مه و خورشید و قیمت کاغذ و سیاست‌های دولت تا پایان امسال دارد.
#طنز #طنز_کودک_و_نوجوان #مدرسه_نیشگون #کافه_نیشگون #شبکه_نیشگون
#همشاگردی #دوچرخه #کیهان_بچه_ها