پشیمانم جوانی را هدر کردم
غبار گرد پیری را به سرکردم
جوانی یک گلی زیبا وپُر پربود
که غافل این گل زیبا ی عمرم
پار وپرکردم
زلیخا صبا در جواب شهریار

جوراب دست بافت آدر 93
جوراب یکی ازهنرهای دستی بسیار زیبا ی زنان سرزمین تالش با
نقش هایکه اسم های برگرفته ازطبیعت زیبا واشیای دور اطرا ف خود نا م گذاری وایده گرفته اند
واین نقش های زیبا بکار رفته دراین جوراب زیبا عبار ت از شانه ،آریز،بال به گردن،،مشه پره.
زلیخاصبا

‍ *پۊستَۨه کیجَه*
Pusta kija
شعری از «رۨۊکه بٚرا»، شهریار پورمحمد شیرازی:

👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇

پيرَه جان، سردَه هوا نَه، چٚه کلنجار دَرییَه پۊستَۨه کیجَه
پِچَکَه بال، چَکَه پا نَه، اجلی نار دَرییَه پۊستَۨه کیجَه
ای گٚلَه *لۨۊته *سٚلَندَه لَکَه داری *کٚپی کا پِمَندَه یَه
تَنخایی نٚشتَه، بٚرَمِه رٚباری شار دَرییَه پۊستَۨه کیجَه
نَلَۨتی چِی خومَه هَـردَه، تَکٚ تَنخا آبَه یه اٚم کیجَلٚم
غریبَه جوک جوکٚشَه، بَرکَه آخٚ زار دَرییَه پۊستَۨه کیجَه
لوکی کاش خَیلی گَفِن دَمَندَه، اَنگٚل گٚنه یَه، خَندِه نِشا
ای جیگا مَـندِه نِشا اٚم دار و اَه دار دَرییَه پۊستَۨه کیجَه
کیجَلٚم اَخ کیجَلٚم، دٚنیا چَکَه پَردَه چَمَه پا بٚنی کا
کَسی راش بَفا نِکَردَه، اٚم جورَش کار دَرییَه، پۊستَۨه کیجَه
اٚم خونی سَرآوی کا، خاسَه روشونَه آو پِرای، اَز نِزونٚم
چٚرا جیرنَه سَری کا *آیلَه چَمَه لار دَرییَه پۊستَۨه کیجَه؟!
ازٚتٚه پَرگِتِه را چَم ویچینَم هوش نیمونَه هٚنتَه زونَم
چَمَه اٚم پَرگِتِه کا یاری نَه دیدار دَرییَه پۊستَۨه کیجَه
نِه کیجَه جان گوش آکَه، اٚنتَه نیَه، دٚنیا اَگَم پا دَکَری
هَزارون گٚله یاری کا ای گٚله یار دَرییَه پۊس

"خاسه خدا سس آدیم"

خاسه رفق کامندیره 
مولومه بند پا مندیره 
داتامی را دخونی ته
چه نومی را شر خونی ته
جانی را غش بری ته یا 
سری بوئر ایته کفا 
تالشون همراییمونه 
کادوسون ،خالاییمونه
از کوکوبوم ته نی بلبل
دَس اگرم د" دسته ول
چمه برا ئون دخونم 
جلفه بره ئون ممونم
یندینه به دس آدیم
خاسه خدا سس آدیم
یندینه به دس ادیم
خاسه خداسس آدیم

زلیخا صبا
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹


کانال بهاری پا صدا (اشعار سید مومن منفرد)
https://t.me/joinchat/AAAAAEKjRZjD9W-5hPfaeQ
لطفا دوستداران شعر و ادب را به این کانال دعوت نمایید.

تَک و تَنخا دیلم خونَه نِزونی
دیلی چاکندِه آسونَه نِزونی
مَدییَس روز و شَو راه و روخونی
داییم ام دیل پَریشونَه نِزونی

زلیخا صبا
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹


کانال بهاری پا صدا (اشعار سید مومن منفرد)
https://t.me/joinchat/AAAAAEKjRZjD9W-5hPfaeQ
لطفا دوستداران شعر و ادب را به این کانال دعوت نمایید.

سیاوش ذوالفقارپورازماسال
مجسمه سازوطراح محیط شهری(رشت )

جای آن داردکه ازاین هنرمندبزرگ ماسالی درشهرماسال هم درزمینه طراحی ومجسمه سازی استفاده شود

Ⓜ️کانال خبرفوری ماسال👇
@akhbareforiemasal

لیوره /Livara/ ( اسم فارسی نوع زینتی اش پاپیتال /عشقه ) گیاه سبز برگ دار پیچکی بالا رونده درخت برای خوراک دام است
#گویش _ماسال _ زلیخا صبا
🌺واجه واج 🌺

چیله شو نشیمون کیله کا وَری
پنیمون چیله کا چیکیله سری 
دَه دَه داوره نشیمون منقلی ور
چمه دیلی چه خاسه لوعه بَری

دوبیتی چیله شَو از زلیخا صبا

ویولن اسدالله ملک

Join: @VIOLONI❗️🎧

🔱V I͌͌ O͌͌ L͌͌ O ͌͌N ͌͌I͌͌ S ͌͌T͌͌ H ͌͌A͌🔱

#_براجان_زلیخاصبا_آوای فرهنگ تالش

براجان -زلیخا صبا

اول زمستونی خوش اومدی بهار من
حرفای تازه بگو ، تازه شه روزگار من

یه کمی شیرین زبونی کن، یه خرده شیطنت
بذا امشب بره یکجا غم من ، غبار من

یه جوری تنگه دلم که انگاری وا نمی شه
امشبو یه کاری کن دُرُس شه کار و بار من

یه غزل از غزلای خواجه رو برام بخون
بذا حافظ بگه عمری می مونی کنار من

خواجه تو بساطش آهوی جوون زیاد داره
بذا حافظ بگه تنها تو می شی شکار من

من با موهای تو ماجرا دارم تا خود صبح
عطر موهاتو می خواد این دل بی قرار من

وایسادی دس به کمر رو شاخه چشمک می زنی
تو خودت بگو چه جور بچینمت انار من؟!

خوش به حالم می شه امشب تو بشینی روبروم
صدای سه تار تو ، اشک قطار قطار من...

#ناصر_حامدی
@naserhamedi

جشن باستانی « شب چله » در بین تالشان

« شب یلدا » یا « شب چله » شب اول زمستان و درازترین شب سال است . و فردایِ آن با دمیدن خورشید ، روزها بزرگتر شده و تابش نور ایزدی افزونی می یابد . این بود که ایرانیان باستان شب آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید می خواندند و برای آن جشن بزرگی بر پا می کردند . « یلدا » کلمه ایست سریانی به معنای « تولد » و به گفته ابوریحان بیرونی آن را شب زادن ترجمه کرده اند . (1).
چهل روز اول زمستان « چله بزرگ » و بیست روز پس از چهل روز اول « چله کوچک » . از اول دی ماه تا آخر بهمن که شصت روز است چهل روز اول را « از اول دی تا دهم بهمن » چله بزرگ و بیست روز دیگر را « از دهم بهمن تا آخر بهمن » چله کوچک می گویند . شب اول دی ماه شب چله نامیده می شود و این شب را که درازترین شبهاست شب یلدا هم می گویند . (2).
جشن باستانی شب چله مانند تمام ایران زمین در غرب استان گیلان یعنی در کل منطقه تالش حدوداً از فومن و شفت تا آستارا نیز برگزار می شود که در ادامه به طور خلاصه به این جشن می پردازیم . تالشان به جشن « شب چله » ، در گویش شمالی زبان تالشی « چلَه شاو čǝla šâv » و در گویش جنوبی زبان تالشی « چیلَه شَو čila šav » می گویند .

شب چله در منطقه تالش شمالی - آستارا
در گذشته ها در این شب اعضای خانواده به دور هم جمع می شدند و یا کوچکترها به دیدار بزرگترها می رفتند ، و این شب را شب درازی می دانستند و اعتقاد داشتند که این شب نسبت به شب های دیگر طولانی تر است برای همین مدت بیشتری را دور هم می نشستند و یا حتی می گفتند نباید در این شب خوابید . در گذشته ها به دلیل نبود یخچال ، تالشان میوه های فصل تابستان را در سازه ای به نام « کوندلَه kundǝla » که از تنه درختان قطور ساخته می شد برای فصل پاییز و زمستان و نوروز نگه می داشتند و در این فصل ها و مناسبت ها استفاده می کردند ؛ در این سازه مقداری کاه می ریختند و بعد میوه هایی مانند سیب و بِه را در آن برای فصل سرما نگهداری می کردند . از خوردنی ها و تنقلات دیگر شب چله در بین تالشان می توان به این موارد اشاره کرد : برشته کردن گندم ، ذرت ؛ شور آب ازگیل ، که در زبان تالشیِ آستارا به آن « زِرَه سرکَه zera sǝrka » گفته می شود ؛ و آب پز کردن کدوی گرد سفید که در گویش شمالی زبان تالشی « کوی kuy » و کدو حلواییِ قهوه ای رنگ که به آن « بورانی borāni » می گویند .

روایتی از شب چله در منطقه تالش جنوبی – فومن
از گذشتگان و کُهن سالان روایت است که شب چله دو برادر هستند . برادر بزرگتر چله بزرگ بسیار قدرتمند است ، و اگر شروع به برف باریدن کند بارش برف به زودی بند نمی آید ؛ و گفته می شود برادر کوچکتر یعنی چله کوچک گفته است اگر من به جای برادرم چله بزرگ بودم به اندازه ای برف می باریدم که نوزندان کوچک در گهواره بمیرند . چله بزرگ چهل روز است ؛ از یک دی ماه تا ده بهمن ماه ؛ و چله کوچک از ده بهمن تا اول اسفند می باشد . به سی روز اسفند « نوروزَه ما noruza mā » ، « آفتاب بَهوت āftāb bahut » و « سرمای پیرزن » می گویند . اعتقاد دارند که چهل روز بعد از نوروز امکان بارش برف هست . (3).
واژه هایی درباره « شب چله »*
چلَه شاو čǝla šâv : شب چله ( گویش شمالی زبان تالشی )
چیلَه شَو čila šav : شب چله ( گویش جنوبی زبان تالشی )
چِللِه شو čelle šo : شب چله ( زبان گیلکی ، گویش سیاهکل )
چِللِه شو čelle šu : شب چله ( زبان تبری ، مازندران ، گویش بابل )
چل čǝl : چهل ، عدد 40 ( تالشی شمالی )
کیجَه kija : جوجه ( تالشی شمالی )
چیلَه čila : هیزم و چوب های نازک که بیشتر برای روشن کردن آتش تنور نان استفاده می شود ( تالشی شمالی )
چیل čil : پوست سخت و خشک مثل پوست گردو و تخم مرغ ( تالشی رضوانشهر )
چِل čel : مخلوطی از گل سفید یا زرد با آب که موقع اشوره آلاوه ( شستن دیوار قبل از عید ) به دیواره می زنند . ( زبان تاتی ، خلخال ، کلور )
چیله čile : جوجه ( زبان منطقه الموت غربی ، شمال استان قزوین )
چیل لی یِه čilliye : جوجه مرغ ( تاتی تاکستان ، قزوین )
چیل čil : کبوتری با رنگ های گوناگون ( تاتی تاکستان )
چیل چیل čil čil : رنگارنگ ، خال خال ( تاتی تاکستان )
یول yol : بزرگ ، برای انسان ( تالشی شمالی )
یال yāl : بزرگ ( تالشی جنوبی ) ( در فارسی ، یَل ، گفته می شود )

منابع و پی نوشت :
(1). دیدی نو از دینی کهن ( فلسفه زرتشت ) ، دکتر فرهنگ مهر ، نشر جامی ، چاپ هشتم ، 1388 ، ص 192 – 193
(2). فرهنگ فارسی عمید ، ص 502
(3). راوی : آقای جانبرا علیپور
* : تعدادی از واژه ها از کتاب های فرهنگ لغت همان زبان و تعدادی نیز از گویشوران همان زبان به صورت مستقیم پرسیده شد .
نویسنده و گردآورنده : ضیاء طرقدار
@tarikh_astara

چیلَه شَو


آفتاوی بغضی صتایَه چیله شَو
مانگه تاوی دس کلایه چیله شَو!

شَو دَلَکه شومنه شی  غزری بنی
اَوی آکرده چرایه چیله شَو

سیره آدمون را روزابه هنی
وِشیرون جانی بلایه چیله شو

تِیه اشکمی را شَو روز نا آبو
پیسَه ترنَه را ; کتایه چیله شَو

رعیتی کَه; سَسه لم  نییَه شنار
اربابی که کو هرایه چیله شَو

شُو انشتا خسه ;  دزدی نکره
أی  را که قاضی کلایه چیله شو

غمی نه شُو, غرسه نه آ, چومونی
چمه ناتنه برایه چیله شو

بهنام_نمنه پشت

درود تالشه رفقن ام چیستانه کیتاو که آقای مهندس #سید_مومن_منفرد گرامی جمع آوری کردشونه نویشتشونه اوشانه چیله شوی را حتمن به درد هره چرا که تالشن چیله شوون یندی تالشیه مسله دفرسین درود بر مهندس مفرد گدامی که تالشیه مسلانشون یا کو گرد آکرده 🌺🌷👏👏👏👏👏