خط نیاکان!

🔹اینکه لغت‌نامه‌ها چه تعریفی از #نیاکان آورده‌اند یک بحث است، اما وقتی صحبت از نیاکان می‌شود من شخصاً یاد کاروان قبیله‌های آریایی‌ها می‌افتم... حتی به سختی می‌توانم سربازان خستهء داریوش سوم را جزء نیاکان خود به شمار آورم، حکومت #صفویه و #قاجار که جای خود دارد...
آنچه گفتم بیشتر یک گزارهء عاطفی است تا علمی ...!
آباء، اجداد، اسلاف، پدران، نیا، نیاگان و همه و همه، ذهن آدم را به گوشه‌های ناشناخته تاریخ می‌برد.
«نیاکانتان پهلوانان بدند
ز تخم بزرگان و شاهان بدند».
#فردوسی

قطعاً الف‌ونون در نیاکان، اگرچه به جهت دستوری علامت جمع است، ولی بیشتر افادهء کثرت می‌کند و به قول دهخدا، مثل #پدران علامت #جمع_منطقی است...!
🔹اما بعد...
در تاجیکستان به خط فارسی، خط #عربی‌اساس یا #خط_نیاکان می‌گویند... از چند نفر پرسیدم اولین بار چه کسی اصطلاح نیاکان را جایگزین #فارسی کرد؟
استاد #عبدالنبی_ستارزاده از حافظه گفت: به نظرم خانم #مکرمه_قاسم‌_اوا در سال‌های ۱۹۷۰ بود و البته این یک نام قرادادی بود در دوران #شوروی!
اوایل از این اصطلاح ترکیبی خوشم می‌آمد؛ تا اینکه چندی پیش خانم #رخشانه_عینی (نوهء استاد صدرالدین عینی) دست‌نوشته‌هایی به خط #فارسی از خاله‌اش خانم #خالده_عینی را به دستم سپرد!
با توجه به آنچه در ابتدا گفتم، انصافاً زبانم نمی‌چرخد به خطِّ خانمِ خالده عینی، خطِّ «نیاکان» بگویم!
خود صدر‌الدین عینی_ به جز #امضای بعد از انقلاب بلشویکی‌اش_ یک سطر به خط سیریلیک ندارد و همه‌وقت به فارسی نوشته‌ است آن وقت چطور می‌شود خط دخترش #نیاکانی باشد؟!
تا یادم نرفته بگویم که خانم خالده عینی اوایل سال‌های ١٩٨٠ درگذشت، یعنی۶۰ سال بعد از آن همه تلاش برای محو خط و زبان فارسی در مناطق تاجیک‌نشین!
دوست داشتم بدانم در چه شرایطی این نامگذاری انجام شده است و حکام آن دوره چه مشکلی با نام و نشان #فارسی داشته‌اند؟!
اما به خاطر آوردم در دوران دانشجویی، یک استاد مهربان عربی داشتیم. هر وقت از او سؤالی می‌شد که خودش می‌دانست در امتحان نمی‌آید ... دستش را در هوا تکان می‌داد و می‌گفت: «ولش کنید... در این بحث خُرد نشوید»!

@hassangharibi

✅ #اکوتا
اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی
@CUIIC
T.me/CUIIC