‍ 🔴🔴🔴 «تیرگان»، آئینی ایران گرایانه، محیط زیست گرایانه

دکتر #میرمهرداد_میرسنجری، استادیار دانشگاه و پژوهشگر فرهنگی و ژئوپلیتیک، #روزنامه_شرق، پنجشنبه ۱۲ تیر ۱۳۹۹، شماره ۳۷۵۶، رویه نخست

#آیین_تیرگان، در گاه شماری ایرانی، روز ۱۳ تیرماه برابر با روز تیر از ماه تیر برگزار می شود.
جشن‌ها و آیین‌های فرهنگی ایران‌زمین، از جمله آیین تیرگان، به عنوان نماد های هویتی و ملی و آیینی ایرانیان، با فرهنگ پاسداشت طبیعت و حفاظت #محیط_زیست ایرانیان نیز گره خورده است.

در پیشینه هشت هزار ساله آیین زرتشتی درایران باستان و سروده های «تیر یشت» #اوستا و ادبیات آیینی پهلوی میانه به ویژه در بندهش و دینکرد، نماد آب و بارش باران، در برابر دیو خشکی، همانا نبرد نیکی با اهریمن بدی بوده است.

در «آثار الباقیه» ابوریحان بیرونی و «زین الاخبار» گردیزی و بسیاری از تذکره های اسلامی، از « آیین تیرگان »، این میراث بزرگ فرهنگی و محیط زیستی ایرانی تباران یاد شده است.

جنبه اساطیری جشن تیرگان، تعیین مرز میان ایران و توران، در روزگار پادشاهی منوچهرشاه پیشدادی در جنگ با افراسیاب تورانی بوده است. پس از شکست سپاه ایران در مازندران، دو طرف پذیرفتند برای تعیین مرز میان دو کشور، یک داوطلب تیرانداز کمان کش از میان ایرانیان از بالای کوه دماوند، تیری رها کند، تا نقطه محل فرود تیر، مرز میان این دو سرزمین شود.
در این لحظه #آرش_کمانگیر، از سپاهیان لشکر ایران زمین، در چشم انداز بهت حاضران، پا به میدان می گذارد، با علم به این که برای انجام این کار، باید جانش را در کف دست بگذارد و به استقبال مرگ برود. اما آرش، این جان فشانی بزرگ میهنی را می پذیرد و با تمرکز همه نیرو و توان و جسم و جانش، تیری از چله به طرف کوه «خواتونت» در خاور رها می کند و هم زمان با پاره پاره شدن پیکرش، خودش را فدای ایران می کند...
در اساطیر ایران زمین آمده: تیر آرش از بامداد تا نیمروز در آسمان می رفت و از دشت ها و کوه ها می گذشت تا در کنار رود #جیحون ( امروزه، #آمودریا در مرزهای تاجیکستان، افغانستان، ازبکستان و ترکمنستان) بر تنه درخت گردویی سترگ فرود آمد که آنجا را مرز ایران و توران نامیدند.

واژه «تیر» که در اوستا، به عنوان «تشتر» و فرمانروای بارش و موجب باروری آمده، ستاره ای نورانی است که در فرهنگ عامه به آن «ستاره باران» گفته می شود که با توجه به اقلیم نیمه خشک ایران بزرگ، با آمدن آن، آرزوی مردم برای دستیابی به آب و آبادانی و ظهور چشمه های فراوان، به عینیت می پیوست.

سه نماد ارزشمند تاریخی و محیط زیستی آیین تیرگان عبارتند از:
۱- #آرش، نماد حماسی از جان‌گذشتگی و از خودگذشتگی و پرتاب تیر منجر به پاره پاره شدن بدنش در راه ایران، برای تعیین بیشینه گستره قلمرو ایران در مرزهایش با توران.

۲- #دماوند ، این بلند ترین چکاد فلات ایران و آسیای غربی و خاورمیانه، یادگار حماسه فداکارانه و جانفشانی آرش کمان‌گیر و نیز خاستگاه پیروزی کاوه آهنگر بر اژی دهاک ( ضخاک ماردوش ) و برتخت نشاندن فریدون شاه پیشدادی.

۳- #آبریزگان، #آب‌پاشان یا #سرشوران، اشتهار جشن تیرگان،‌ به خجستگی ایزد باران و ترسالی و برکت و خجستگی این روز برای ایرانیان، به عنوان جشن قداست روشنی آب و محیط زیست و رسیدن باران، با جنبه های آیینی و اجتماعی.

شوربختانه، دیرزمانی است که پاسداشت نمادها و آیین‌های ملی و تاریخی ایرانی مورد غفلت و بی‌مهری و بی تفاوتی نهادهای رسمی دولتی قرار گرفته، در حالی که همزمان، همسایگان هوشیار ما، هر از چند گاه، بخش هایی از فرهنگ و تاریخ و جشن ها و آداب و رسوم و نمادهای هویت ملی و حتی طبیعی و محیط زیستی ایران زمین را... مورد ادعای مالکیت... خود قرار می دهند.
در باورهای مردم منطقه فراهان و منطقه زلف آباد هرساله به شکرانه برداشت گندم جشن تیرگان انجام می‌شود.
در مازندران نیز جشن تیرگان با نام #تیرماه_سیزده_شو ( شب سیزده تیرماه ) بر‌گزار می‌شود.
ارمنیان اصفهان نیز این جشن را در روز سیزدهم ژانویه بر‌گزار می‌کنند.
افزون بر این، گروه های مردمی فرهنگی و محیط زیستی، جشن تیرگان را هرساله به صورت خودجوش، در شهرهای تهران، کرج، یزد و روستاهای اطراف میبد، اردکان، کرمان، خراسان، بم، شیراز، اصفهان، اهواز و ... برگزار می کنند.

فرجام سخن این که... زیبنده است افزون بر اقدام عملی برای ثبت روز سیزدهم تیرماه و «آیین تیرگان» به عنوان میراث جهانی ایران در #یونسکو و همزمان با #روز_ملی_دماوند، تیرگان، به طور رسمی به عنوان روز ملی #یکپارچگی_سرزمینی_و_غیر_قابل_تجزیه_بودن_ایران نیز مصوب شود و همه ساله به طور رسمی پاس داشته شود.

🌷🌹💐

کانال اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی
‏@ekotaa

☘ ترانه زیبای ایرانی

☘ نام ترانه : آرش کمان بگیر
#جشن_تیرگان #آرش_کمانگیر

☘ باصدای کاملیز صالح زهی

پایگاه ایران دوستان مازندران

@jolgeshomali
✅ کانال
🔴 اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی
@ekotaa
✓ اینستاگرام:
instagram.com/ekvta

‍ 🔴🔴🔴 بغض #دماوند...؛
دماوند، این #نماد_ملی ایرانیان و مظهر پایداری و استواری تاریخی #ملت_ایران را برای بهره برداری اختصاصی از معادن، وقف نکنید و در معرض نابودی قرار ندهید.

*دکتر #میرمهرداد_میرسنجری، استادیار دانشگاه و پژوهشگر فرهنگی و ژئوپلیتیک

قله دماوند، دوازدهمین قله بلند دنیا و بلندترین قله آتشفشانی آسیا و خاورمیانه است با ارتفاع ۵۶۱۰ متر و به روایتی ۵۶۷۱ متر.
دماوند جدای از اهمیت جغرافیایی از ارزش بسیار تاریخی، فرهنگی و هویتی ، نه تنها برای ملت ایران کنونی بلکه برای همه ایرانی تباران ایران بزرگ فرهنگی برخوردار است و در اساطیر ایران با نام های
دنباوان ، دماوند یا #البرز کوه ذکر شده است.
نام دماوند حتی در #تورات هم آمده و صورت کهن آشوری آن «بیکن» است.
در #بندهش ، این کتاب دوران ساسانیان، این‌چنین آمده: رود هرهز (هراز) در #تپرستان (#مازندران) است و از #کوه_دماوند سرچشمه می‌گیرد.

#دماوند، به عنوان بلند ترین چکاد فلات ایران و آسیای غربی و خاورمیانه، یادگار حماسه فداکارانه و جانفشانی #آرش_کمانگیر و نیز خاستگاه پیروزی #کاوه_آهنگر بر اژی دهاک ( ضخاک ماردوش ) و برتخت نشاندن #فریدون_شاه پیشدادی، در آثار ادبی فارسی ، با این رویدادهای مهم اسطوره ای تاریخی همراه بوده است:
۱- مکانی مقدس در ( بندهش و یشت ها )
۲- محل حکمرانی پادشاهان پیشدادی
۳- پرورشگاه فریدون
۴- زندان ضحاک
۵- آشیانه #سیمرغ
۶- پرورشگاه زال
۷- جایگاه مسمغان

یکی از رویدادهای اساطیری در کوه دماوند، تعیین مرز میان ایران و توران، در روزگار پادشاهی منوچهرشاه پیشدادی در جنگ با افراسیاب تورانی در مازندران بوده است. دو طرف پذیرفتند برای تعیین مرز میان دو کشور، یک داوطلب تیرانداز کمان کش از میان ایرانیان از بالای کوه دماوند، تیری رها کند، تا نقطه محل فرود تیر، مرز میان این دو سرزمین شود.
در این لحظه #آرش_کمانگیر، از سپاهیان لشکر ایران زمین، این جان فشانی بزرگ میهنی را می پذیرد و با تمرکز همه نیرو و توان و جسم و جانش، تیری از چله به طرف کوه «خواتونت» در خاور رها می کند و هم زمان با پاره پاره شدن پیکرش، خودش را فدای ایران می کند...
در اساطیر ایران زمین آمده: تیر آرش از بامداد تا نیمروز در آسمان می رفت و از دشت ها و کوه ها می گذشت تا در کنار رود #جیحون ( امروزه، #آمودریا در مرزهای تاجیکستان، افغانستان، ازبکستان و ترکمنستان) بر تنه درخت گردویی سترگ فرود آمد که آنجا را مرز ایران و توران نامیدند.

ناصرخسرو قبادیانی بلخی در اوایل سفرنامه خود در باب کوه دماوند آورده‌است: «میان ری و آمل کوه دماوند است مانند گنبدی که آن را لواسان گویند». لواسان در زبان پارسی میانه (پهلوی) به معنای تیغه کوهی است که محل طلوع خورشید می‌باشد.
قصیدهٔ دماوندیه ملک‌الشعرای بهار هم دربارهٔ این کوه مشهور است.
وروانشاد احمد کسروی هم دربارهٔ نام‌گذاری دماوند یا دنباوند، نام‌گذاری «نهاوند» و «دماوند» را مرتبط می‌داند.

فیلم نایاب و دیده نشده از قله دماوند که سال ۱۳۳۷ توسط بریتانیایی‌ها از هواپیما گرفته شده است و بخش دوم دماوند از نوک قله؛ویرایش توسط: #امیر_پریزاد

https://t.me/ekotaa
https://t.me/iranbananofficial

✅ شاید جالب باشد بدانیم...

فرزند شاعرِ بزرگ، مترجمِ #تیمِ_ملی_والیبال_ایران.

او این روزها در کنارِ ولادیمیر الکنو، صحبت های این مربیِ روس را با دقت و سرعت به بازیکنانِ تیمِ ملی منتقل می کند و این کار را به عشقِ ایران و بدون قرارداد انجام می دهد.

🔺 دکتر مانلی کسرایی (فرزند زنده یاد #سیاوش_کسرایی و خواهرزاده ی زنده یاد منوچهر نوذری) این روزها به عنوانِ مترجم در کنارِ ولادیمیر الکنو سرمربیِ روسِ تیمِ ملیِ والیبالِ کشورمان حضور دارد.

🔺 دکتر مانلی کسرایی استادِ اقتصادِ دانشگاه دولتی مسکو می باشند و تنها به عشقِ ایران و بدون قرارداد و دریافت پولی در کنار تیم ملی والیبال حضور دارند.

مانلی کسرایی که از نوجوانی در روسیه زنده گی کرده است به واسطه ی یک دوست، حالا مترجمِ الکنو در تیم ملی والیبال شده است.

او خودش می‌گوید:

«من اصلا الکنو را نمی‌شناختم و با وساطتِ دوست مشترکمان با او آشنا شدم. برای اولین بار او را در فرودگاه دیدم و تلفنی با او صحبت کردم. من با شرطِ اینکه یک ریال هم نگیرم به ایران امدم.»

در ادامه ی مصاحبه ی خود با خبرگزاری ها می گوید:

مانندِ ۳۷ سال گذشته زنده گی آرامی‌ در روسیه داشتم و هیچ وقت فکرش را نمی‌کردم روزی سر از والیبال در بیاورم.

دکترای اقتصاد از دانشگاه دولتی مسکو دارم و در همین دانشگاه به تدریس مشغول می‌باشم.
همچنین از ۶ عصر تا ۱۰ شب در تیم دینامومسکو به کارِ مربیگری مشغولم. در کنار آن، کار آزاد هم دارم. حدود ۲۷ سال تکواندو تدریس می‌کنم. البته تکواندو را در کره و روسیه آموخته‌ام.

حدود یک ماه پیش از آمدنم به ایران، الکنو با من تماس گرفت و گفت:
«من ولادیمیر هستم».
ابتدا فکر کردم یک تبلیغ است و تماس را قطع کردم. مجدد الکنو با من تماس گرفت و من با لحنِ بدی به او گفتم که چه می‌خواهد؟ او خود را به طور کامل معرفی کرد و دوباره گفت:
"من ولادیمیر الکنو» هستم."

زمانی که این را شنیدم خبردار ایستادم و گفتم در خدمتم!

الکنو به واسطه ی یک دوستِ مشترک به من معرفی شد چرا که او پس از عقدِ قرارداد با تیم ملی ایران این مشکل را داشت که هیچ اطلاعی از ایران ندارد و حضورش در ایران به واسطه ی عدمِ تسلط به زبان سخت خواهد بود. به واسطه ی دوست مشترکمان به الکنو معرفی شدم.

سوالِ نخستم از الکنو این بود که قرارداد شما چند ساله است؟ که او گفت قرارداد حدود ۵ ماهه خواهد بود. به همین دلیل موافقت کردم و گفتم این پیشنهاد را می‌پذیرم چرا که من همیشه در کنارِ مربیان بزرگ روسی حضور داشته‌ام تا نکات خوبی از آنها بیاموزم و در کارِ مربیگری ام در تکواندو استفاده کنم. الکنو نیز مربی مشهوری در والیبال است. به همین دلیل با کمال میل این پیشنهاد را پذیرفتم اما یک شرط گذاشتم و آن این بود که حتی یک ریال از فدارسیون ایران و او نخواهم گرفت.

🔺 به ایران آمدم و اعلام کردم که هر زمان که من را نخواهید چمدان‌هایم را خواهم بست و به روسیه برمی‌گردم.

من قبل از اینکه یک مترجم باشم، یک ایرانی هستم.

از ۱۴ ساله گی از ایران مهاجرت کردم اما معادلِ هر کلمه ی روسی سعی کردم کلمه ی فارسی را نیز یاد بگیرم و در صحبت‌هایم به فارسی از کلمه روسی استفاده نمی‌کنم.

🔺این افتخار را دارم که پدرم سیاوش کسرایی سراینده ی شعرِ #آرش_کمانگیر در کتابِ درسیِ ایرانی‌ها است و شعرِ دیگری به نامِ درخت در کتاب های درسی از شعرهای پدرم می‌باشد.

🔺 همین نسبتِ خانواده گی باعث شد تا از کودکی، منزلِ ما محل رفت و آمدِ شعرا و نویسنده گانی مانند احمد شاملو، ابتهاج، مشیری، نادرپور و هنرمندانی مانند شجریان، لطفی و علیزاده باشد. از کودکی با این شور و علاقه به ایران و وطنم بزرگ شدم.

🔺 منوچهر نوذری نیز دایی ام بود. به همین دلیل با کارگردان‌ها و هنرپیشه‌های بزرگ ایرانی نیز در ارتباط بوده‌ایم. این شور و علاقه باعث شد که هیچ وقت نتوانم فردی باشم که ایران را دوست نداشته باشم. به ویژه زمانی که خارج از ایران حضور دارید عشق و علاقه چند برابر می‌شود.

🔺 همیشه قلبم برای ایران تپیده است و می‌خواستم کار انجام دهم که فراتر از شعار باشد و حداقل یک بار در عمل این علاقه ام به کشور را نشان دهم. به همین دلیل بدون دریافت پول به ایران آمده‌ام تا برای وطنم کاری انجام دهم.

Https://t.me/ayehayebarani
کانال
✅ اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی

@ekotaa
✓ اینستاگرام:
instagram.com/ekvta