@dusharge
یادداشتی کوچک بر نقد آثار استاد باریشماز در کتاب "نقد شعر معاصر آذربایجان". هوس کردم امروز یادی از استاد باریشماز بکنم. عکسی از ایشان دیدم. که همان اورکت را بر تن داشت که من برای اولین بار ایشان را در سال 1371 دیدم. (همت شهبازی)
یادداشت:
ترم دوم ادبيات دانشگاه تبريز بودم كه فهميدم كاوه عباسي اهل مراغه است و از او در خصوص «باريشماز» پرس‌وجوكردم. با‌حجب وحياي خاص سرش را پايين انداخت و اندكي اين‌ور وآن‌ور زد وگفت: پدرم است. چيزي نتوانستم بگويم…دوستي من و كاوه از همان لحظه آغاز شد. ترم سوم تازه شروع شده بود كه تصميم گرفتيم به ديدنش برويم.
اولين بار كه ديدمش زمستان 71 بود. من و طرلان قلي‌يف كه براي تحقيق از باكو به دانشگاه تبريز آمده بود و با هم افت‌وخيز داشتيم به همراه كاوه راهي مراغه شديم. در يك عصر دلنشين زمستاني، او را ( باريشماز را مي‌گويم) در خيابان « اوحدي» مراغه ( هنوز به خانه نرسيده‌بوديم) ديدم: قد و ريش نسبتاً بلندداشت. يك كيف زيپ‌دار كه بر بغل زده بود و مرا به ياد دوران دبيرستانم مي‌انداخت و اوركت كلاه‌دار بر تن داشت. كاوه از دور كه « سلام آقاجان » را گفت و وقتي صلابت قيافه‌اش را ( كه در موقع خواندن شعرهايش در ذهنم متصور مي‌شد) ديدم، فهميدم كه خود استاد است.
مقالة كوتاهي در باره « نقد» به زبان تركي در « فروغ‌آزادي » نوشته بودم آن را خواند قدري در بارة آن صحبت كرد. طرلان قلي‌يف نسبت به عدم چاپ آثار استاد در باكو اظهار تأسف كرد. استاد چندين شعر آزاد و قوشمايي براي ما خواند. سپس شروع به خواندن منظومة «چاغيريلماميش قوناقلار» كرده و از نمادهاي موجود درآن سخن گفت. بحث شعرخواني داغ بود و صحبتهاي استاد شيرين. تابلوهاي نقاشي، حكاكي، خوشنويسي و … در جاي‌جاي خانه نصب شده بود. همه‌اش هنر خود او بود. اما از آنها حرف نمي‌زد فقط كاوه بود كه مي‌گفت همة آنها كار خود استاد است.او واقعاً يك ارادة كامل بود. مردي كه وجودش به تنهايي هنر است. انگليسي و عربي را مثل زبان مادري‌اش مي‌داند چون رشته تحصيلي‌اش انگليسي است.آثاري كه چاپ كرده و آنهايي كه چاپ نشده و نيز آن دستگاهي كه خود اختراع كرده بود و مرا بيشتر به ياد فلاخن مي‌انداخت و با راهنمايي آن شبها در خاموشي چراغ به نوشتن و يافتن سطرها مي‌پرداخت، نشان از اراده كامل او داشت. براي همين هم آثار شگفت‌آوري خلق كرده بود.
آثار منتشر شدة باريشماز عبارتند از: نغمه‌داغي و استعمار( كوه نغمه و استعمار)، چاغيريلماميش قوناقلار(ميهمانان ناخوانده) ، اودوملو ديره‌ك (ستون پربركت) ، كعبه و قانلي اذان (كعبه و اذان خونين) ، يار و نار ، منظومة گولنده هر زامان ضحاكه دؤوران كه در هفته‌نامه « رصد » مراغه به چاپ رسيده و تاكنون به صورت كتاب منتشر نشده است. كار سترگ اخير شاعر ترجمه « مثنوي مولوي» است كه خود مبحثي ديگر است.
*نقد شعر معاصر آذربایجان: همت شهبازی ص 212
https://telegram.me/dusharge
@dusharge
یادداشتی کوچک بر نقد آثار استاد باریشماز در کتاب "نقد شعر معاصر آذربایجان". هوس کردم امروز یادی از استاد باریشماز بکنم. عکسی از ایشان دیدم. که همان اورکت را بر تن داشت که من برای اولین بار ایشان را در سال 1371 دیدم. (همت شهبازی)
یادداشت:
ترم دوم ادبيات دانشگاه تبريز بودم كه فهميدم كاوه عباسي اهل مراغه است و از او در خصوص «باريشماز» پرس‌وجوكردم. با‌حجب وحياي خاص سرش را پايين انداخت و اندكي اين‌ور وآن‌ور زد وگفت: پدرم است. چيزي نتوانستم بگويم…دوستي من و كاوه از همان لحظه آغاز شد. ترم سوم تازه شروع شده بود كه تصميم گرفتيم به ديدنش برويم.
اولين بار كه ديدمش زمستان 71 بود. من و طرلان قلي‌يف كه براي تحقيق از باكو به دانشگاه تبريز آمده بود و با هم افت‌وخيز داشتيم به همراه كاوه راهي مراغه شديم. در يك عصر دلنشين زمستاني، او را ( باريشماز را مي‌گويم) در خيابان « اوحدي» مراغه ( هنوز به خانه نرسيده‌بوديم) ديدم: قد و ريش نسبتاً بلندداشت. يك كيف زيپ‌دار كه بر بغل زده بود و مرا به ياد دوران دبيرستانم مي‌انداخت و اوركت كلاه‌دار بر تن داشت. كاوه از دور كه « سلام آقاجان » را گفت و وقتي صلابت قيافه‌اش را ( كه در موقع خواندن شعرهايش در ذهنم متصور مي‌شد) ديدم، فهميدم كه خود استاد است.
مقالة كوتاهي در باره « نقد» به زبان تركي در « فروغ‌آزادي » نوشته بودم آن را خواند قدري در بارة آن صحبت كرد. طرلان قلي‌يف نسبت به عدم چاپ آثار استاد در باكو اظهار تأسف كرد. استاد چندين شعر آزاد و قوشمايي براي ما خواند. سپس شروع به خواندن منظومة «چاغيريلماميش قوناقلار» كرده و از نمادهاي موجود درآن سخن گفت. بحث شعرخواني داغ بود و صحبتهاي استاد شيرين. تابلوهاي نقاشي، حكاكي، خوشنويسي و … در جاي‌جاي خانه نصب شده بود. همه‌اش هنر خود او بود. اما از آنها حرف نمي‌زد فقط كاوه بود كه مي‌گفت همة آنها كار خود استاد است.او واقعاً يك ارادة كامل بود. مردي كه وجودش به تنهايي هنر است. انگليسي و عربي را مثل زبان مادري‌اش مي‌داند چون رشته تحصيلي‌اش انگليسي است.آثاري كه چاپ كرده و آنهايي كه چاپ نشده و نيز آن دستگاهي كه خود اختراع كرده بود و مرا بيشتر به ياد فلاخن مي‌انداخت و با راهنمايي آن شبها در خاموشي چراغ به نوشتن و يافتن سطرها مي‌پرداخت، نشان از اراده كامل او داشت. براي همين هم آثار شگفت‌آوري خلق كرده بود.
آثار منتشر شدة باريشماز عبارتند از: نغمه‌داغي و استعمار( كوه نغمه و استعمار)، چاغيريلماميش قوناقلار(ميهمانان ناخوانده) ، اودوملو ديره‌ك (ستون پربركت) ، كعبه و قانلي اذان (كعبه و اذان خونين) ، يار و نار ، منظومة گولنده هر زامان ضحاكه دؤوران كه در هفته‌نامه « رصد » مراغه به چاپ رسيده و تاكنون به صورت كتاب منتشر نشده است. كار سترگ اخير شاعر ترجمه « مثنوي مولوي» است كه خود مبحثي ديگر است.
*نقد شعر معاصر آذربایجان: همت شهبازی ص 212
https://telegram.me/dusharge
@dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge
فولکلور، شعره دوشمن
یازان : جمال ثریا
چاغداش شعر، کلمه اوزرینده دایاندی. « فرانسیس ویلون » دان، « آندئره بئرتون »ا ،« هنری میخاکس»ا بیر جیزیق چکیرم. بو ایشین نئجه بیر گلیشمه سونوجو دوغدوغونو گؤره جکسینیز. چاغداش شاعیرلر کلمه لری بئله سارسیداراق ، یئرلریندن، آنلاملاریندان چیخاریرلار. بئله اولان حالدا، بیزده هله فولکلورا، خالق دئییم لرینه شعرلرینده اَن چوخ یئر وئرن شاعیرلرین قیسیر بیر یولدا اولدوقلارینی سانیرام من. چونکی فولکلوردا شعرین بوگونکو عاغیل اوزره قورولان نئجه لیینی داشییان گوج یوخدور. خالق دئییم لری نین هاواسی شعرین قاناد چیرپماسینا امکان وئرمه یه جک قدر دار بیر هاوادادیر. بیر خالق دئییمی ایچینده کی کلمه لر او دئییمده کی آنلام سیراسیندا قایناشمیشدیلار. او کلمه لردن او دئییم لرده کیندن آیری ایشلک لر ( کارکرد ) ، آیری گوج لر آرامایین آرتیق. چونکی اونلار دونوبلار. تک یؤنلودولر. ایشلک لری، گوج لری، بیر باخیما اویاندیراجاقلاری چاغریشیملار بللی دیر. نه اولسا ده ییشمه یه جکدیر. بو کلمه لرین مئیدانا گتیره جه یی شعرلرله، مصراعلاردان مئیدانا گلن شعرلر آراسیندا چوخ بؤیوک بیر فرق گؤرمه ییرم. چونکی ایکیسینده ده شاعیرین ایشی کلمه لرله یوخ، کلمه توپلوملاریلا اولور. حال بو کی « براکو » نون رسیم اوزه رینه سؤیله دیک لرینی شعره عاید اولدوغوندان چکینمه یه رک سؤیله ییرم کی : شعرده اصیل اولان « حئکایه چی لیک = روایت » یوخ، کلمه لر آراسیندا قورولان « شعرسل یوک » دور؛ « براکو»نون دئدییی کیمی حئکایه چی لیک دئییل، پوئتیکادیر. چیخیش نؤقطه میزی بورادان آلیریقسا، لاپ دوغروسو، فولکلورون شعر اوچون قاچینیلماز بیر تهلوکه اولدوغو سونوجونا واریریق؛ ایشین ندنی بورادادیر: خالق دئییم لرینده یئرلشمیش، بیربیرینه باغلانمیش کلمه لر آراسیندا یئنی بیر یوک، یئنی بیر باغینتی قورماق مقصد یؤنلو اولا بیلمز. نئجه اولسون کی، بو کلمه لر اؤزلویونده یئریندن ترپنمه دن بیربیرلرینه باغلانمیشدیلار، آلاجاقلاری یوک لری اؤنجه دن آلمیشدیلار. اورهان ولی نسیل شاعیرلری یئنی لیکدن سونرا داها چوخ دیلین گؤرونن امکانلارینی سینادیلار. بو آرادا « اوکتای رفعت » ، « بدری رحمی ایوب اوغلو » کیمی بیر قوروپ شاعیرلرده، گئنیش اؤلچوده، بلکه اَن گؤرونن امکانلار اولان خالق دئییم لرینه، فولکلور موضوعلارینا یؤنلدیلر. یاخشی اولمادی. بو اونلاری قیراغا ووروب دینج ساخلادی. اوکتای رفعت « صنعت پئشه کارلیق » بازارینا بول ساییدا چوروک مال وئرمک مجبوریتینده قالدی. بدری رحمی ایسه، اونو دا ائده بیلمه دی، ایکی اوچ قالین، ایکی اوچ ساری قیرمیزی جیزماقارا چکدی، دوردو. حال بو کی بو شاعیرلر باشقا آلانلارا یؤنه لیش یوللارینی تانیسایدیلار شعره داها فایدالی، داها یارارلی اولان آداملار ایدی. فولکلوردان قاچینماغا داها اؤنملی بیر سبب وار: شخصیت . دیققت ائتسه نیز شعرده شخصیته بوگون اسکی دن داها چوخ اؤنم وئریریک. بئله سانیرام بو گله جک ده داها دا چوخالاجاقدیر. چوخ گؤزه ل ده اولسا ایکی شعر یازمانین شاعیر ائتمه یه یئترلی اولماماسی، شاعیری بللی اولمایان شعرلرین ائستئتیکایا قونو اولماماسی بو فیکریمی دوغرولدور. شخصیتین دادی شعر دونیاسینی توتدو کی بو گون، بیر شعری بیر شاعیر یازارسا گؤزه ل اولورسادا عینی شعری بیر باشقاسی یازا بیلمه ییر. مثلا فاضیل حسنو داغلارجا شخصیت لی بیر شاعیردیر، « قیزیل ایرماق ساحیل لر» ینی اؤز هاوا و شخصیتیندن کئچیره رک یازمیشدیر. او شعرده کی باخیش اونون اؤز باخیشی، اشیانی و یاشاماغی قاوراییش دا ائله اؤزونون قاوراییشی دیر. « قیزیل ایرماق ساحیل لر » ینین بیر معنالاشمیش گؤزه للییی واردیر، بیرده اصیل اؤنملیسی محض فاضیل حسنو داغلارجایا عاید اولماسیندان دولایی قازاندیغی گؤزه للیک ( حتتا من یالنیز ایکینجیسی وار دئییرم نه ایسه ! ) ایکیسی بیربیرینی تاماملاییر، ایکینجیسی عینی زاماندا فاضیل حسنو داغلارجا یوخ، بیر باشقا شاعیر یازسایدی نه اولاردی؟ او اولاردی هر حالدا : شعر گؤزه ل اولمازدی، یادا هئچ اولماسا او قدر گؤزه ل اولمازدی. اؤزوندن چوخ، شعری ایتیره ردی. دئمه لییم، شخصیت بوگون شعرده بونجا اؤنملی بیر یئر توتور. فولکلوردا ایسه، داها چوخ آدسیز قالیب لر واردیر. بو قالیب لر شخصیت قازانماغا هئچ ده اویغون دئییل. « قارا جا اوغلو » نا ، « ایمراه»_ا ، اونا بونا بؤیوک شاعیر دئین لرین قولاقلاری جینگیلده سین، شخصیت سیز ده بؤیوک شاعیر اولوناجاغینا ایمان گتیرمیشلر دئمک. فولکلور و خالق دئییم لری آنجاق بیر شاعیری داشییا بیلر، بیریندن آرتیغینا دایانیلاسی گوجو یوخدور. او شاعیرده بو گون « اوکتای رفعت » دیر. اونا بئله خالق دئییم لری نین نه لر ائتدیینی بیلیریک.
فولکلور، شعره دوشمن
یازان : جمال ثریا
چاغداش شعر، کلمه اوزرینده دایاندی. « فرانسیس ویلون » دان، « آندئره بئرتون »ا ،« هنری میخاکس»ا بیر جیزیق چکیرم. بو ایشین نئجه بیر گلیشمه سونوجو دوغدوغونو گؤره جکسینیز. چاغداش شاعیرلر کلمه لری بئله سارسیداراق ، یئرلریندن، آنلاملاریندان چیخاریرلار. بئله اولان حالدا، بیزده هله فولکلورا، خالق دئییم لرینه شعرلرینده اَن چوخ یئر وئرن شاعیرلرین قیسیر بیر یولدا اولدوقلارینی سانیرام من. چونکی فولکلوردا شعرین بوگونکو عاغیل اوزره قورولان نئجه لیینی داشییان گوج یوخدور. خالق دئییم لری نین هاواسی شعرین قاناد چیرپماسینا امکان وئرمه یه جک قدر دار بیر هاوادادیر. بیر خالق دئییمی ایچینده کی کلمه لر او دئییمده کی آنلام سیراسیندا قایناشمیشدیلار. او کلمه لردن او دئییم لرده کیندن آیری ایشلک لر ( کارکرد ) ، آیری گوج لر آرامایین آرتیق. چونکی اونلار دونوبلار. تک یؤنلودولر. ایشلک لری، گوج لری، بیر باخیما اویاندیراجاقلاری چاغریشیملار بللی دیر. نه اولسا ده ییشمه یه جکدیر. بو کلمه لرین مئیدانا گتیره جه یی شعرلرله، مصراعلاردان مئیدانا گلن شعرلر آراسیندا چوخ بؤیوک بیر فرق گؤرمه ییرم. چونکی ایکیسینده ده شاعیرین ایشی کلمه لرله یوخ، کلمه توپلوملاریلا اولور. حال بو کی « براکو » نون رسیم اوزه رینه سؤیله دیک لرینی شعره عاید اولدوغوندان چکینمه یه رک سؤیله ییرم کی : شعرده اصیل اولان « حئکایه چی لیک = روایت » یوخ، کلمه لر آراسیندا قورولان « شعرسل یوک » دور؛ « براکو»نون دئدییی کیمی حئکایه چی لیک دئییل، پوئتیکادیر. چیخیش نؤقطه میزی بورادان آلیریقسا، لاپ دوغروسو، فولکلورون شعر اوچون قاچینیلماز بیر تهلوکه اولدوغو سونوجونا واریریق؛ ایشین ندنی بورادادیر: خالق دئییم لرینده یئرلشمیش، بیربیرینه باغلانمیش کلمه لر آراسیندا یئنی بیر یوک، یئنی بیر باغینتی قورماق مقصد یؤنلو اولا بیلمز. نئجه اولسون کی، بو کلمه لر اؤزلویونده یئریندن ترپنمه دن بیربیرلرینه باغلانمیشدیلار، آلاجاقلاری یوک لری اؤنجه دن آلمیشدیلار. اورهان ولی نسیل شاعیرلری یئنی لیکدن سونرا داها چوخ دیلین گؤرونن امکانلارینی سینادیلار. بو آرادا « اوکتای رفعت » ، « بدری رحمی ایوب اوغلو » کیمی بیر قوروپ شاعیرلرده، گئنیش اؤلچوده، بلکه اَن گؤرونن امکانلار اولان خالق دئییم لرینه، فولکلور موضوعلارینا یؤنلدیلر. یاخشی اولمادی. بو اونلاری قیراغا ووروب دینج ساخلادی. اوکتای رفعت « صنعت پئشه کارلیق » بازارینا بول ساییدا چوروک مال وئرمک مجبوریتینده قالدی. بدری رحمی ایسه، اونو دا ائده بیلمه دی، ایکی اوچ قالین، ایکی اوچ ساری قیرمیزی جیزماقارا چکدی، دوردو. حال بو کی بو شاعیرلر باشقا آلانلارا یؤنه لیش یوللارینی تانیسایدیلار شعره داها فایدالی، داها یارارلی اولان آداملار ایدی. فولکلوردان قاچینماغا داها اؤنملی بیر سبب وار: شخصیت . دیققت ائتسه نیز شعرده شخصیته بوگون اسکی دن داها چوخ اؤنم وئریریک. بئله سانیرام بو گله جک ده داها دا چوخالاجاقدیر. چوخ گؤزه ل ده اولسا ایکی شعر یازمانین شاعیر ائتمه یه یئترلی اولماماسی، شاعیری بللی اولمایان شعرلرین ائستئتیکایا قونو اولماماسی بو فیکریمی دوغرولدور. شخصیتین دادی شعر دونیاسینی توتدو کی بو گون، بیر شعری بیر شاعیر یازارسا گؤزه ل اولورسادا عینی شعری بیر باشقاسی یازا بیلمه ییر. مثلا فاضیل حسنو داغلارجا شخصیت لی بیر شاعیردیر، « قیزیل ایرماق ساحیل لر» ینی اؤز هاوا و شخصیتیندن کئچیره رک یازمیشدیر. او شعرده کی باخیش اونون اؤز باخیشی، اشیانی و یاشاماغی قاوراییش دا ائله اؤزونون قاوراییشی دیر. « قیزیل ایرماق ساحیل لر » ینین بیر معنالاشمیش گؤزه للییی واردیر، بیرده اصیل اؤنملیسی محض فاضیل حسنو داغلارجایا عاید اولماسیندان دولایی قازاندیغی گؤزه للیک ( حتتا من یالنیز ایکینجیسی وار دئییرم نه ایسه ! ) ایکیسی بیربیرینی تاماملاییر، ایکینجیسی عینی زاماندا فاضیل حسنو داغلارجا یوخ، بیر باشقا شاعیر یازسایدی نه اولاردی؟ او اولاردی هر حالدا : شعر گؤزه ل اولمازدی، یادا هئچ اولماسا او قدر گؤزه ل اولمازدی. اؤزوندن چوخ، شعری ایتیره ردی. دئمه لییم، شخصیت بوگون شعرده بونجا اؤنملی بیر یئر توتور. فولکلوردا ایسه، داها چوخ آدسیز قالیب لر واردیر. بو قالیب لر شخصیت قازانماغا هئچ ده اویغون دئییل. « قارا جا اوغلو » نا ، « ایمراه»_ا ، اونا بونا بؤیوک شاعیر دئین لرین قولاقلاری جینگیلده سین، شخصیت سیز ده بؤیوک شاعیر اولوناجاغینا ایمان گتیرمیشلر دئمک. فولکلور و خالق دئییم لری آنجاق بیر شاعیری داشییا بیلر، بیریندن آرتیغینا دایانیلاسی گوجو یوخدور. او شاعیرده بو گون « اوکتای رفعت » دیر. اونا بئله خالق دئییم لری نین نه لر ائتدیینی بیلیریک.
بو بئله اولارکن بئش آلتی گوجلو شاعیرین بیردن بیره فولکلورا یاناشدیغینی دوشونون، بو درین سیزلیک، بیزی چوخ دایاز آلاندا دارما داغین ائده جک درجه ده شخصیت لرینی بیربیریندن آییرد ائتمک امکانلارینی تاپا بیله جکدیلرمی گؤره سن؟ هئچ ده بئله سانمیرام. هم « ماکس یاکوب»ون هوس لرینی، هم « ژولیو سوپرویل» ین اینجه مصراعلارینی بیر آرادا سیغیندیران فولکلورون آلنینی قاریشلارام من. شعرده ده آزالان ده یرلر و فایدالار قانونو وار. دیل بیر باخیمدان ایشلندیکجه او آلاندا الده ائدیلن فایدالار بیر نؤقطه دن سونرا آزالماغا باشلاییر. بو، بیر گرگین لییه یول آچیر. گرگین لیک لرده یئنی شعر آلانلاری، یئنی باخیش لار تاپیلماسیلا سونا چاتار هامیسی. شعریمیزده ایندی یئنی بیر بازا ( پایگاه ) باشلادی. بیر ایکی ایل دیر دیلین داها ایچ، داها درین امکانلاریلا باش باشا گلیریک. گنج شاعیرلر یالنیز فولکلور کیمی قطعی شابلونلاشمیش لارا ( قراردادی ) دئییل، داها اینجه قالیب لره بئله آرخا چئویردیلر. « ایلهان برک »، « تورگوت اویار » ، « ادیب جان سئور » ده، بونون ایلک گؤزه ل اؤرنک لرینی گؤردوک. کلمه لر بیزده ده یونتالانیر آرتیق. کلمه لر بیزده ده یئریندن یان یئرلره قوپاریلیر، آنلاملاریندان کیچیک، اختصار و اینجه لیک له یازیلیر، یئنی یوک لر یوکله نیر کلمه لره . بئله جه بیر قاورامین ده ییشیک گؤرونتو یادا اویانیش لاری الده ائدیله رک یئنی ایمگه لره، یئنی مصراعلارا وارماق ایسته ییر. گنج شاعیرلر بوتون بونو ایسته ییریک. فولکلورو شابلونلارین ( قرارداد ) قارشیسیندا او بیری اوزو مئیدانا گتیرن بو دوروم شعریمیزده بیر گلیشمه و ده ییشیک لیک دیر. هر گلیشمه کیمی حاقلی و چتین دیر.
قایناق :
“ a ” dergisi , 1956
اویغونلاشدیران: همت شهبازی
1386 -موغان
https://telegram.me/dusharge
@dusharge
قایناق :
“ a ” dergisi , 1956
اویغونلاشدیران: همت شهبازی
1386 -موغان
https://telegram.me/dusharge
@dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge
ویرگول‌ها، پلک‌های واژگانند ..
پلک‌ها، ویرگول چشم‌ها …
______________________
Vergüllər sözlərin kirpiyi
Kirpiklər gözlərin vergülü …
#راسیم_قاراجا🌹
(جمهوری آذربایجان)
برگردان: "همت شهبازی"
@dusharge
ویرگول‌ها، پلک‌های واژگانند ..
پلک‌ها، ویرگول چشم‌ها …
______________________
Vergüllər sözlərin kirpiyi
Kirpiklər gözlərin vergülü …
#راسیم_قاراجا🌹
(جمهوری آذربایجان)
برگردان: "همت شهبازی"
@dusharge
@dusharge
همت شهبازی
هر دفعه کانالا بیر یازی قویدوقدا نه‌سه بیر ایکی عضولریمین کانالدان چیخماسی‌نین شاهیدی اولورام. اؤز-اؤزومه فیکیرلشیرم یازیلاریم اوخوجوم اوچون بو قدر داریخدیریجی‌دیرسا یازماغیمین معناسی نه اولا بیلر؟ طبیعی کی بونون معناسی بودور: هر بیر یازی اوخوجو فایلینی دولدورور. واختینی آلیر. نئجه دئیرلر مزاحمت ایجاد ائله‌ییر. بو اونو گؤستریر کی بیز نه کوتله دیلینده یازاراق دوشونجه‌میزی بایاغی‌لاشدیریب اونونلا آیاق اولا بیلیریک، نه ده آیدینلار آراسیندا اوخوجوموز واردیر. یازیچی اوخوجوسو ایله یاشاییر. اوخوجو اولمایان یئرده یازارلیق گئدیشینده پوچلوق و هر بیر شئیی قاتلاییب قیراغا قویماق کیمی بیر دوشونجه حددینه یئتیشیر....
نه ایسه بوتون بونلاری دویوب سئزه‌رک یئنه ده یازیریق. چونکو یازا بیلمه‌سک پوچلوق نه‌دیر کی اؤلوم حددینه یئتیشه‌ریک.
اوخوجو فاناتی قازانماق اومیدی ایله یئنه ده یازیلاری پایلاشاجاغام.
https://telegram.me/dusharge
همت شهبازی
هر دفعه کانالا بیر یازی قویدوقدا نه‌سه بیر ایکی عضولریمین کانالدان چیخماسی‌نین شاهیدی اولورام. اؤز-اؤزومه فیکیرلشیرم یازیلاریم اوخوجوم اوچون بو قدر داریخدیریجی‌دیرسا یازماغیمین معناسی نه اولا بیلر؟ طبیعی کی بونون معناسی بودور: هر بیر یازی اوخوجو فایلینی دولدورور. واختینی آلیر. نئجه دئیرلر مزاحمت ایجاد ائله‌ییر. بو اونو گؤستریر کی بیز نه کوتله دیلینده یازاراق دوشونجه‌میزی بایاغی‌لاشدیریب اونونلا آیاق اولا بیلیریک، نه ده آیدینلار آراسیندا اوخوجوموز واردیر. یازیچی اوخوجوسو ایله یاشاییر. اوخوجو اولمایان یئرده یازارلیق گئدیشینده پوچلوق و هر بیر شئیی قاتلاییب قیراغا قویماق کیمی بیر دوشونجه حددینه یئتیشیر....
نه ایسه بوتون بونلاری دویوب سئزه‌رک یئنه ده یازیریق. چونکو یازا بیلمه‌سک پوچلوق نه‌دیر کی اؤلوم حددینه یئتیشه‌ریک.
اوخوجو فاناتی قازانماق اومیدی ایله یئنه ده یازیلاری پایلاشاجاغام.
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge
نسل دوم جريان شعر نو ترکیه
(مقدمه‌ی کتاب “من بوی دارچین می‌دهم”)
همت شهبازی
«عزيز نسين»، نویسنده مشهور ترک جمال ثريا را با ژان‌پل‌سارتر مقايسه كرده و مي‌گويد:«آنها هر دو كوچكترين كشور روي زمين‌اند. براي اينكه در هر دو مجموعه‌اي از دانش و علوم وجود دارد كه مي‌توان با آن كشوري را اداره كرد».
جمال ثریا که اسم واقعی وی جمال‌الدین سئبئر است در سال 1931 در ارزنجان تركيه متولد و در سال 1990م در استانبول درگذشت. در سال 1954 از رشته‌ی علوم سیاسی فارغ التحصیل گردید. به کارهایی همچون بازرس وزارت اقتصاد و نیز مدیریت ضرابخانه‌ی استانبول اشتغال داشت. او به جز شاعری به نوشتن مقالات و نقدهای ادبی در روزنامه‌ها و مجلات مختلف پرداخت. نقدهای او در عین کوتاهی ویژگی‌های مطالب مورد بحث را به طور اکمل دربرمی‌گرفت. این مقالات، بعدها در کتابی تحت عنوان “کلاهم سرشار از گل” که از عنوان مقاله‌ای در خصوص ویژگی‌های شعر فاضل حسنو داغلارجا –از شاعران تأثيرگذار تركيه- گرفته شده بود، جمع‌آوری و چاپ گردید. با چاپ نخستین شعرش در شماره‌ی 8 نشریه‌ی «ملکیه»، خود را در زمره‌ی نسل دوم جریان شعر نو قرار داد که شعرای بزرگی مثل ایلهان برک، اديب جان‌سئور، تورگوت اويار، ائجه آيهان، سئزايي قاراقوچ به آن جریان وابسته بودند. در واقع او را باني نسل دوم جريان شعر نو مي‌دانند.
از ويژگي‌هاي شعر اين دوره اين است كه كلمات براي خود داراي حجم هستند و در عين حال مي‌توانند بار وسيعي از مفاهيم را نيز انتقال دهند.
هر واژه از نو بازگو مي‌شود
از نو، از نو بازگو مي‌شود،
و معناي هر كلمه
از معناي قبلي‌اش متفاوت
تمامي بناهاي قديمي غيرضروري ويران مي‌شود
كلمه‌ي بناهاي قديمي، در حال فرو ريختن بناهاي قديمي است
نهرها، رودخانه‌ها
كلمه‌ي نهر، رودخانه‌ها را بيشتر مي‌كند
بيشتر و بيشتر مي‌كند
يكبار ديگر، كلمه‌ي رود را بر زبان بياور
(از شعر خاورمیانه)
جمال ثريا با همان نخستين اثرش به نام «اووئرجينكا üvercinka» كه از اسامي زن است و در خود مفاهيمي مثل عشق، صلح و پايداري را يدك مي‌كشد، شعري متمايز از شعر هم‌نسلان خود ارائه داد. «جئودت يوزئر» ويژگي‌هاي متمايز اين اثر را بر‌مي‌شمارد و مي‌نويسد:
«اووئرجينكا» شاهكار تاريخ شعرماست. علت اصلي آن را در سه چيز مي‌دانم:
الف. اين اثر داراي زباني آزاد و رهاست كه در آن واژگان تازه‌اي خلق و به آنها بار معنايي تازه‌اي بخشيده شده است
ب. در اين اثر او به «شخصيت شعري» اهميت زيادي قائل شده و معتقد است كه شاعر بايد در شعرش به تشريح و انعكاس شخصيت خود بپردازد.
ج. ويژگي برجسته و بارز شعر جمال ثريا «اروتيزم» است. او معتقد بود كه اروتيزم ابتدا بر انسان‌ها و سپس روي جوامع تأثير گذاشته و سبب تغيير و تحول آنها مي‌شود. اروتيزم گفتمان حاكمي است كه بعدها نيز در آثار ديگر او حضور قدرتمندي يافت… در زير نقطه‌ي پنهان هر مصرع او مي‌توان بر اروتيزم باور داشت. پشت سر هر واژه‌ي پوشيده و ابهام‌آميز مجموعه‌ي بزرگي از حاكميت فرهنگ مسائل اروتيك وجود دارد.»
با اين ويژگي‌هاست كه او را شاعر اروتيك مي‌نامند. اروتيزم او آن قدر هنرمندانه است كه مخاطب حتي با چندين بار خواندن متوجه اين موضوع نمي‌شود. «محمد سليم ارگول» در اين باره تحليل زيبايي دارد او مي‌نويسد:
«شعر جمال ثريا، بدن را در درون محتواي اروتيزم به چهار صورت وجهه‌ي «ادبيت» مي‌بخشد: تمثيلي (آلئگوريك)، استعاري (متافوريك)، اروتيزم پوشيده همراه با روايت سر‌انگشتي با استفاده از عناصر پرياپيك (آلت وابسته به ذكور)». اين منتقد در ادامه به تحليل ويژگي‌هاي اروتيك موجود در شعرهايي همچون «سيب»، «انتحار»، «گل»، «شرف»، «مرا ببوس سپس به دنيا بياور»، «پياله»، «مرد»، «خون جاري است از زير تمام كلمات»، «گرگ» و… از منظرگاه اروتيك پرداخته و در كل معتقد است كه «در شعر جمال ثريا، «ادبيت» بدن در زيرمجموعه سه مقوله قابل بحث است:
الف. شعرهايي كه راوي به عنوان «دلداده‌اي» در ساحت «آن يكي بدن» ظاهر مي‌شود.
ب. «بدن بي‌نقص» كه با راوي به دلداگي مشغول و هر لحظه ايدئاليزه مي‌شود.
ج. «بدن ناقص» كه توانايي جنسي آن در ارتباط با «بدن بي‌نقص» ظاهر مي‌شود…»
جمال ثريا يكي از تأثيرگذارترين شاعران معاصر تركيه است. مجموعه شعرهای او در کتابی به نام “سخنان عاشقانهsevda sözleri ” كه از سال 1995 تاكنون به چاپ 41 رسیده، گردآوري شده است. ترجمه‌های اين سطور گزيده‌اي از سي و هفتمين (37) چاپ اين اثر مي‌باشد.
عنوان مجموعه برگرفته از شعري است كه توسط مترجم اين سطور انتخاب شده است و عنوان اصلي كتاب را يدك نمي‌كشد. در بعضي از شعرها نياز به توضيح واژه يا مفاهيمي بود كه در پاورقي توضيح داديم.
*مشخصات کامل کتاب به شرح زیر می‌باشد:
*من بوی دارچین می‌دهم، جمال ثریا، ترجمه همت شهبازی، نشر امرود چاپ اول 1392
https://telegram.me/dusharge
نسل دوم جريان شعر نو ترکیه
(مقدمه‌ی کتاب “من بوی دارچین می‌دهم”)
همت شهبازی
«عزيز نسين»، نویسنده مشهور ترک جمال ثريا را با ژان‌پل‌سارتر مقايسه كرده و مي‌گويد:«آنها هر دو كوچكترين كشور روي زمين‌اند. براي اينكه در هر دو مجموعه‌اي از دانش و علوم وجود دارد كه مي‌توان با آن كشوري را اداره كرد».
جمال ثریا که اسم واقعی وی جمال‌الدین سئبئر است در سال 1931 در ارزنجان تركيه متولد و در سال 1990م در استانبول درگذشت. در سال 1954 از رشته‌ی علوم سیاسی فارغ التحصیل گردید. به کارهایی همچون بازرس وزارت اقتصاد و نیز مدیریت ضرابخانه‌ی استانبول اشتغال داشت. او به جز شاعری به نوشتن مقالات و نقدهای ادبی در روزنامه‌ها و مجلات مختلف پرداخت. نقدهای او در عین کوتاهی ویژگی‌های مطالب مورد بحث را به طور اکمل دربرمی‌گرفت. این مقالات، بعدها در کتابی تحت عنوان “کلاهم سرشار از گل” که از عنوان مقاله‌ای در خصوص ویژگی‌های شعر فاضل حسنو داغلارجا –از شاعران تأثيرگذار تركيه- گرفته شده بود، جمع‌آوری و چاپ گردید. با چاپ نخستین شعرش در شماره‌ی 8 نشریه‌ی «ملکیه»، خود را در زمره‌ی نسل دوم جریان شعر نو قرار داد که شعرای بزرگی مثل ایلهان برک، اديب جان‌سئور، تورگوت اويار، ائجه آيهان، سئزايي قاراقوچ به آن جریان وابسته بودند. در واقع او را باني نسل دوم جريان شعر نو مي‌دانند.
از ويژگي‌هاي شعر اين دوره اين است كه كلمات براي خود داراي حجم هستند و در عين حال مي‌توانند بار وسيعي از مفاهيم را نيز انتقال دهند.
هر واژه از نو بازگو مي‌شود
از نو، از نو بازگو مي‌شود،
و معناي هر كلمه
از معناي قبلي‌اش متفاوت
تمامي بناهاي قديمي غيرضروري ويران مي‌شود
كلمه‌ي بناهاي قديمي، در حال فرو ريختن بناهاي قديمي است
نهرها، رودخانه‌ها
كلمه‌ي نهر، رودخانه‌ها را بيشتر مي‌كند
بيشتر و بيشتر مي‌كند
يكبار ديگر، كلمه‌ي رود را بر زبان بياور
(از شعر خاورمیانه)
جمال ثريا با همان نخستين اثرش به نام «اووئرجينكا üvercinka» كه از اسامي زن است و در خود مفاهيمي مثل عشق، صلح و پايداري را يدك مي‌كشد، شعري متمايز از شعر هم‌نسلان خود ارائه داد. «جئودت يوزئر» ويژگي‌هاي متمايز اين اثر را بر‌مي‌شمارد و مي‌نويسد:
«اووئرجينكا» شاهكار تاريخ شعرماست. علت اصلي آن را در سه چيز مي‌دانم:
الف. اين اثر داراي زباني آزاد و رهاست كه در آن واژگان تازه‌اي خلق و به آنها بار معنايي تازه‌اي بخشيده شده است
ب. در اين اثر او به «شخصيت شعري» اهميت زيادي قائل شده و معتقد است كه شاعر بايد در شعرش به تشريح و انعكاس شخصيت خود بپردازد.
ج. ويژگي برجسته و بارز شعر جمال ثريا «اروتيزم» است. او معتقد بود كه اروتيزم ابتدا بر انسان‌ها و سپس روي جوامع تأثير گذاشته و سبب تغيير و تحول آنها مي‌شود. اروتيزم گفتمان حاكمي است كه بعدها نيز در آثار ديگر او حضور قدرتمندي يافت… در زير نقطه‌ي پنهان هر مصرع او مي‌توان بر اروتيزم باور داشت. پشت سر هر واژه‌ي پوشيده و ابهام‌آميز مجموعه‌ي بزرگي از حاكميت فرهنگ مسائل اروتيك وجود دارد.»
با اين ويژگي‌هاست كه او را شاعر اروتيك مي‌نامند. اروتيزم او آن قدر هنرمندانه است كه مخاطب حتي با چندين بار خواندن متوجه اين موضوع نمي‌شود. «محمد سليم ارگول» در اين باره تحليل زيبايي دارد او مي‌نويسد:
«شعر جمال ثريا، بدن را در درون محتواي اروتيزم به چهار صورت وجهه‌ي «ادبيت» مي‌بخشد: تمثيلي (آلئگوريك)، استعاري (متافوريك)، اروتيزم پوشيده همراه با روايت سر‌انگشتي با استفاده از عناصر پرياپيك (آلت وابسته به ذكور)». اين منتقد در ادامه به تحليل ويژگي‌هاي اروتيك موجود در شعرهايي همچون «سيب»، «انتحار»، «گل»، «شرف»، «مرا ببوس سپس به دنيا بياور»، «پياله»، «مرد»، «خون جاري است از زير تمام كلمات»، «گرگ» و… از منظرگاه اروتيك پرداخته و در كل معتقد است كه «در شعر جمال ثريا، «ادبيت» بدن در زيرمجموعه سه مقوله قابل بحث است:
الف. شعرهايي كه راوي به عنوان «دلداده‌اي» در ساحت «آن يكي بدن» ظاهر مي‌شود.
ب. «بدن بي‌نقص» كه با راوي به دلداگي مشغول و هر لحظه ايدئاليزه مي‌شود.
ج. «بدن ناقص» كه توانايي جنسي آن در ارتباط با «بدن بي‌نقص» ظاهر مي‌شود…»
جمال ثريا يكي از تأثيرگذارترين شاعران معاصر تركيه است. مجموعه شعرهای او در کتابی به نام “سخنان عاشقانهsevda sözleri ” كه از سال 1995 تاكنون به چاپ 41 رسیده، گردآوري شده است. ترجمه‌های اين سطور گزيده‌اي از سي و هفتمين (37) چاپ اين اثر مي‌باشد.
عنوان مجموعه برگرفته از شعري است كه توسط مترجم اين سطور انتخاب شده است و عنوان اصلي كتاب را يدك نمي‌كشد. در بعضي از شعرها نياز به توضيح واژه يا مفاهيمي بود كه در پاورقي توضيح داديم.
*مشخصات کامل کتاب به شرح زیر می‌باشد:
*من بوی دارچین می‌دهم، جمال ثریا، ترجمه همت شهبازی، نشر امرود چاپ اول 1392
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
گؤروش | گروس عبدالملکيان
چئویرن: #همت_شهبازی
گونلر
شهرين يوخاري باشيندا دايانان ياغيش
آخير کي ياغدي
سن نئچه ايللر سونرا ائويمه گلميشدين...
ساچلاري‌نين رنگي
گؤزلريمده گؤرونموردو
مهربانليق، کدر، اؤفکه‌ن
و ايشکافدا حاضيرلاديغيم باشقا شئيلر
ماسا اوزرينده کي شاملار
هئچ بيريسي گؤرونموردو
من و سن دفعه‌لرله
زاماني
قفه‌لرده، خياوانلاردا اونوتموشدوق
و ايندي زامان
بيزدن انتقام آليردي
قاپيني دؤيدون
آچديم
سالام دئدين
آنجاق سسين گلمه‌دي
قوجاغيما آتيلدين
آمما
اللري جيبلرينده اولان
کؤلگه‌ني گؤردوم
اوتاغا گيرديک
شاملاري يانديرديم
آنجاق
هئچ بير شئي يانمادي
ايشيق
گيزلتميشدي ...
قارانليغي...
سونرا مئيبئلده اوتوردون
مئيبئله گيردين
مئيبئلده ترله‌دين
گيزلينجه، تقويمين قيراغينا يازديم:
ساحيلده چالخالانان ناققا
بير کيمسه‌ني گؤرمک اوچون گلمه‌ييبدير.
@dusharge
ملاقات / گروس عبدالملکیان
بارانی که روزها
بالای شهر ایستاده بود
عاقبت بارید
تو بعدِ سال ها به خانه ام می آمدی...
تکلیفِ رنگ موهات
در چشم هام روشن نبود
تکلیفِ مهربانی ، اندوه ، خشم
و چیزهای دیگری که در کمد آماده کرده بودم
تکلیفِ شمع های روی میز
روشن نبود
من و تو بارها
زمان را
در کافه ها و خیابان ها فراموش کرده بودیم
و حالا زمان داشت
از ما انتقام می گرفت
در زدی
باز کردم
سلام کردی
اما صدا نداشتی
به آغوشم کشیدی
اما
سایه ات را دیدم
که دست هایش توی جیبش بود
به اتاق آمدیم
شمع ها را روشن کردم
ولی
هیچ چیز روشن نشد
نور
تاریکی را
پنهان کرده بود...
بعد
بر مبل نشستی
در مبل فرو رفتی
در مبل لرزیدی
در مبل عرق کردی
پنهانی،بر گوشه ی تقویم نوشتم:
نهنگی که در ساحل تقلا می کند
برای دیدن هیچ کس نیامده است
https://telegram.me/dusharge
چئویرن: #همت_شهبازی
گونلر
شهرين يوخاري باشيندا دايانان ياغيش
آخير کي ياغدي
سن نئچه ايللر سونرا ائويمه گلميشدين...
ساچلاري‌نين رنگي
گؤزلريمده گؤرونموردو
مهربانليق، کدر، اؤفکه‌ن
و ايشکافدا حاضيرلاديغيم باشقا شئيلر
ماسا اوزرينده کي شاملار
هئچ بيريسي گؤرونموردو
من و سن دفعه‌لرله
زاماني
قفه‌لرده، خياوانلاردا اونوتموشدوق
و ايندي زامان
بيزدن انتقام آليردي
قاپيني دؤيدون
آچديم
سالام دئدين
آنجاق سسين گلمه‌دي
قوجاغيما آتيلدين
آمما
اللري جيبلرينده اولان
کؤلگه‌ني گؤردوم
اوتاغا گيرديک
شاملاري يانديرديم
آنجاق
هئچ بير شئي يانمادي
ايشيق
گيزلتميشدي ...
قارانليغي...
سونرا مئيبئلده اوتوردون
مئيبئله گيردين
مئيبئلده ترله‌دين
گيزلينجه، تقويمين قيراغينا يازديم:
ساحيلده چالخالانان ناققا
بير کيمسه‌ني گؤرمک اوچون گلمه‌ييبدير.
@dusharge
ملاقات / گروس عبدالملکیان
بارانی که روزها
بالای شهر ایستاده بود
عاقبت بارید
تو بعدِ سال ها به خانه ام می آمدی...
تکلیفِ رنگ موهات
در چشم هام روشن نبود
تکلیفِ مهربانی ، اندوه ، خشم
و چیزهای دیگری که در کمد آماده کرده بودم
تکلیفِ شمع های روی میز
روشن نبود
من و تو بارها
زمان را
در کافه ها و خیابان ها فراموش کرده بودیم
و حالا زمان داشت
از ما انتقام می گرفت
در زدی
باز کردم
سلام کردی
اما صدا نداشتی
به آغوشم کشیدی
اما
سایه ات را دیدم
که دست هایش توی جیبش بود
به اتاق آمدیم
شمع ها را روشن کردم
ولی
هیچ چیز روشن نشد
نور
تاریکی را
پنهان کرده بود...
بعد
بر مبل نشستی
در مبل فرو رفتی
در مبل لرزیدی
در مبل عرق کردی
پنهانی،بر گوشه ی تقویم نوشتم:
نهنگی که در ساحل تقلا می کند
برای دیدن هیچ کس نیامده است
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge
Hadi Qaraçay”dan bir şeir:
İki dizə dar ağacıdır qoşuqlarımın ortasından keçər
İki damcı qandır, it qanımı pişik qanımı bilməzsən
İki qəbir görərsən yan yana
Güllə səsi eşidərsən
Barıt qoxlayarsan
Dırnağıyla zindanların duvarlarına qutlu bir ad yazanların izinə düşərsən
Üşüyərsən
İtərsən
Gəlmə
Mənim cəhənnəmimə gəlmə
İtərsən!
https://telegram.me/dusharge
Hadi Qaraçay”dan bir şeir:
İki dizə dar ağacıdır qoşuqlarımın ortasından keçər
İki damcı qandır, it qanımı pişik qanımı bilməzsən
İki qəbir görərsən yan yana
Güllə səsi eşidərsən
Barıt qoxlayarsan
Dırnağıyla zindanların duvarlarına qutlu bir ad yazanların izinə düşərsən
Üşüyərsən
İtərsən
Gəlmə
Mənim cəhənnəmimə gəlmə
İtərsən!
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge
“حکایه‌نین امکانلاری” کیتابی، همت شهبازی نین چئویریسی ایله “پردیس دانش” یاییم ائوی طرفیندن چاپ اولموش.
بو کیتابدا ۱۰ (اون) حکایه، و بو حکایه لره گؤره ۱۰ تنقیدی مقاله یئرلشدیریلیبدیر. بوندان مقصد اوخوجولاریمیزی، حکایه چؤزومو و تنقیدی آراشدیرما ایله عملی تانیش ائتمکدیر. بئله کی هر وئریلن حکایه قورتاردیقدا، بلاواسیطه او حکایه نین اؤزللییی، تکنیکلری و حکایه چی لییی حاققیندا بیر تنقیدی آراشدیرما و چؤزوم یئر آلیر. حکایه و تنقیدلر تورک یازارلار و تنقیدچی لریندن سئچیلمیشدیر. بو حکایه یازارلارینین بیر چوخلاری ایندیلیکده ده یازیب یارادیرلار و بیز بونلارین بعضی لریندن ایذن آلاراق حکایه لرینی کیتابدا گتیرمیشیک. بو کیمی ایشلرین اؤرنه یینی تورکیه ده “عمر لکه سیز (۳ جیلدده) و فارسلاردا ایسه، احمد گلشیری “داستان و نقد داستان” کیتابلاریندا گؤرمک اولار.
کیتابین ایچلییی :
اؤن‌سؤز یئرینه: حکایه‌نین امکانی
محمد عاریف
قصاص: فرید ائدگو حکایه‌جیک ژانری و “قصاص” حکایه‌جیی‌نین چؤزومو:
رمضان قورخماز
مینیمال‌حکایه: طاریق‌گونئرسل ین “بیرائولنمه‌مه”حکایه‌سی‌نین چؤزومو
آیسو اردن
ائوده کی: یوسف آتیلقان
“ائوده‌کی” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
باشماقچی: رفیق خالید کارای
“باشماقچی” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
ایتن: نجاتی جومالی
“ایتن” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
پنجره: جمال شاکار
“پنجره” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
میکاییلین اوره‌یی دایاندی: آیفئر تونج
“میکاییلین اوره‌یی دایاندی” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
چیچک‌لر: جمیل کاووکچو
“چیچک‌لر” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: مصطفی جبه
صاباح دئیه بیر شئی یوخدور: طاریق بوغرا
“صاباح‌دئیه بیرشئی‌یوخدور” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
تئنیس توپو: فیکرت اورگوپ
“تئنیس توپو” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
https://telegram.me/dusharge
“حکایه‌نین امکانلاری” کیتابی، همت شهبازی نین چئویریسی ایله “پردیس دانش” یاییم ائوی طرفیندن چاپ اولموش.
بو کیتابدا ۱۰ (اون) حکایه، و بو حکایه لره گؤره ۱۰ تنقیدی مقاله یئرلشدیریلیبدیر. بوندان مقصد اوخوجولاریمیزی، حکایه چؤزومو و تنقیدی آراشدیرما ایله عملی تانیش ائتمکدیر. بئله کی هر وئریلن حکایه قورتاردیقدا، بلاواسیطه او حکایه نین اؤزللییی، تکنیکلری و حکایه چی لییی حاققیندا بیر تنقیدی آراشدیرما و چؤزوم یئر آلیر. حکایه و تنقیدلر تورک یازارلار و تنقیدچی لریندن سئچیلمیشدیر. بو حکایه یازارلارینین بیر چوخلاری ایندیلیکده ده یازیب یارادیرلار و بیز بونلارین بعضی لریندن ایذن آلاراق حکایه لرینی کیتابدا گتیرمیشیک. بو کیمی ایشلرین اؤرنه یینی تورکیه ده “عمر لکه سیز (۳ جیلدده) و فارسلاردا ایسه، احمد گلشیری “داستان و نقد داستان” کیتابلاریندا گؤرمک اولار.
کیتابین ایچلییی :
اؤن‌سؤز یئرینه: حکایه‌نین امکانی
محمد عاریف
قصاص: فرید ائدگو حکایه‌جیک ژانری و “قصاص” حکایه‌جیی‌نین چؤزومو:
رمضان قورخماز
مینیمال‌حکایه: طاریق‌گونئرسل ین “بیرائولنمه‌مه”حکایه‌سی‌نین چؤزومو
آیسو اردن
ائوده کی: یوسف آتیلقان
“ائوده‌کی” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
باشماقچی: رفیق خالید کارای
“باشماقچی” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
ایتن: نجاتی جومالی
“ایتن” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
پنجره: جمال شاکار
“پنجره” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
میکاییلین اوره‌یی دایاندی: آیفئر تونج
“میکاییلین اوره‌یی دایاندی” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
چیچک‌لر: جمیل کاووکچو
“چیچک‌لر” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: مصطفی جبه
صاباح دئیه بیر شئی یوخدور: طاریق بوغرا
“صاباح‌دئیه بیرشئی‌یوخدور” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
تئنیس توپو: فیکرت اورگوپ
“تئنیس توپو” حکایه‌سی‌نین چؤزومو: عمر لکه‌سیز
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge
"مدرنیته و مدرنلیک" کیتابیمدان بیر مقاله:
«آيدينلانما نه‌دير؟» سورغوسونا جاواب
ايمانوئل کانت
آيدينلانما [روشنگري]، انسانين اؤزونه تلقين ائتدييي ذهني يئتكين‌سيزليك حاليندان قورتولماسي‌دير. بو يئتكين‌سيزليك دورومو ايسه، انسانين اؤز عاغيليني بير باشقاسي‌نين بلدچيلیینه اؤتورمه‌دن استفاده ائده بيلمه‌سي‌دير. ايندي بو يئتكين‌سيزليك اؤزونه تلقينله و كؤنوللو يارانير؛ بونون سببي ده عاغيلين اؤزونده دئييل، يالنيز عاغيليني باشقاسي‌نين بلدچيلییی و يارديمي اولمادان استفاده ائتمک جسارتيني گؤستره بيلمه‌ين انساندادير. "جسارتلي اول! عاغيليني اؤزون استفاده ائتمک جسارتيني گؤستر!"* سؤزو ايندي آيدينلانمانين شعاري اولماقدادير.
طبيعتين بويوندوروغوندان آزاد اولمالاريندان اوزون مدت كئچسه ده، تنبلليک و قورخاقليق سببييله‌ديرکي، انسانلارين چوخو بوتون حياتلاري بويونجا اؤز راضيليقلارييلا يئتکينلشمه‌ميش قاليرلار، و عيني سبب‌لرله‌دير کي، بو انسانلارا عاغيل اؤيره‌ديب يول گؤسترمك باشقالاري اوچون ده چوخ آسان اولماقدادير. چونكو يئتکين اولماماق دورومو چوخ راحتدير.
منيم يئريمه دوشونن بير کتابيم، وجدانيمين يئريني توتان بير دين آداميم، پَهريزيم ايله ماراقلاناراق ساغلامليغيم اوچون قرار وئرن بير حكيميم وارديسا، اؤزونو اذيته سالماغا هئچ گرک يوخدور. پاييني اؤده‌يه بيلرسه، اوزون زمان دوشونوب دوشونمه‌مه‌ييم‌ده او قدر چوخ اؤنملي دئييل؛ چونكو بو داريخديريجي و يوروجو ايش‌لري‌باشقالاريناگؤردوره بيلر. باشقالاري‌نين يوخلاما و رهبرليک ايش‌لريني ممنونيتله اوزرلرينه گؤتوردويو گودوكچولر [قَيم‌لر] انسانلارين چوخونون، او جمله‌دن بوتون لطيف جينسين يئتکين اولماغا دوغرو بير آدديم آتماغي چتين و حتي تهلكه‌لي اولمالاري اوچون، گركلي اولاني ائتمکدن گئري قالمازلار. اؤن‌لرينه قاتديقلاري حيوانلاريني اؤنجه گيجلشديريب آخماقلاشديرديقدان سونرا، بو سس‌سيز وارليقلارين باغلانيلديقلاري يئردن چؤله چيخمالاريني کسینلیکله قاداغان ائديرلر؛ سونرا دا، اؤز اؤزلرينه گئتمه‌يه جهد ائتسه‌لر باشلارينا نه کيمي تهلكه‌لرين گله‌جه‌ييني بير-بير اونلارا گؤستريرلر. اصلينده بو تهلوكه‌لر چوخدا بؤيوك دئييل. چونكو بير نئچه دفعه ايمكله‌يه‌رك ائنيب ييخيلماقدان سونرا تئزليكله يئريمه‌يي اؤيرنه‌جكلر. آنجاق بو كيمي بير اؤرنک انساني هورکودور و بوندان بئله ده يئني سيناقلارا جهد ائتمکدن ساخلايير.
دئمک اولارکي هركس اوچون هارداسا ايکينجي بير كاراكتئر يئرينه کئچن و تمل بير قورولوش يارادان بو يئتكين‌سيزليكدن ياخا قورتارماق چوخ چتيندير. حتي انسان بو دوروما سئوه سئوه دؤزموش و اونو سئوميشدير بئله؛ ايندي بونا گؤره او، اؤز عاغيليني قوللانما باخيميندان حقيقتاً ده يئتكين‌سيزدير؛ چونكو اونون بئله بير تجربه‌ني گئرچکلشديرمه‌سينه هئچ وَده اجازه‌سي اولماميشدير، او عاغيليني قوللانما سيناغينا هئچ بير زمان بوراخيلماميشدير. اينانجلار و قايدالار، انسانين طبيعي باجاريقلاري‌نين عاغیلا اويغون استفاده‌سي‌نين يا دا داها دوغرو بير سؤزله پيس قوللانيلماسي‌نين بو مئكانيکي واسطه‌لري، يئتکينلشمه و يئتکينلشمه اوچون سوركلي بيرقاندال اولورلار. بيري چيخيب‌گئتمه‌يي قانداللايان بو قاندال‌لاري آتسا دا، ان دار چوخوردان بئله چوخ آسانجا آتلانا بيلمز؛ چونكو او اؤزونه گوونه‌رک قيچلاريني آزادجا حرکت ائتديرمه‌يه هله آليشا بيلمه‌ميشدير. بونا گؤره‌ده روحلاريني، ذهني يانلاريني اؤز باشلارينا استفاده ائده‌رک يئتكين‌سيزليكدن قورتولان و اعتبارلا گئده بيلن، چوخ آز آدام واردير.
"مدرنیته و مدرنلیک" کیتابیمدان بیر مقاله:
«آيدينلانما نه‌دير؟» سورغوسونا جاواب
ايمانوئل کانت
آيدينلانما [روشنگري]، انسانين اؤزونه تلقين ائتدييي ذهني يئتكين‌سيزليك حاليندان قورتولماسي‌دير. بو يئتكين‌سيزليك دورومو ايسه، انسانين اؤز عاغيليني بير باشقاسي‌نين بلدچيلیینه اؤتورمه‌دن استفاده ائده بيلمه‌سي‌دير. ايندي بو يئتكين‌سيزليك اؤزونه تلقينله و كؤنوللو يارانير؛ بونون سببي ده عاغيلين اؤزونده دئييل، يالنيز عاغيليني باشقاسي‌نين بلدچيلییی و يارديمي اولمادان استفاده ائتمک جسارتيني گؤستره بيلمه‌ين انساندادير. "جسارتلي اول! عاغيليني اؤزون استفاده ائتمک جسارتيني گؤستر!"* سؤزو ايندي آيدينلانمانين شعاري اولماقدادير.
طبيعتين بويوندوروغوندان آزاد اولمالاريندان اوزون مدت كئچسه ده، تنبلليک و قورخاقليق سببييله‌ديرکي، انسانلارين چوخو بوتون حياتلاري بويونجا اؤز راضيليقلارييلا يئتکينلشمه‌ميش قاليرلار، و عيني سبب‌لرله‌دير کي، بو انسانلارا عاغيل اؤيره‌ديب يول گؤسترمك باشقالاري اوچون ده چوخ آسان اولماقدادير. چونكو يئتکين اولماماق دورومو چوخ راحتدير.
منيم يئريمه دوشونن بير کتابيم، وجدانيمين يئريني توتان بير دين آداميم، پَهريزيم ايله ماراقلاناراق ساغلامليغيم اوچون قرار وئرن بير حكيميم وارديسا، اؤزونو اذيته سالماغا هئچ گرک يوخدور. پاييني اؤده‌يه بيلرسه، اوزون زمان دوشونوب دوشونمه‌مه‌ييم‌ده او قدر چوخ اؤنملي دئييل؛ چونكو بو داريخديريجي و يوروجو ايش‌لري‌باشقالاريناگؤردوره بيلر. باشقالاري‌نين يوخلاما و رهبرليک ايش‌لريني ممنونيتله اوزرلرينه گؤتوردويو گودوكچولر [قَيم‌لر] انسانلارين چوخونون، او جمله‌دن بوتون لطيف جينسين يئتکين اولماغا دوغرو بير آدديم آتماغي چتين و حتي تهلكه‌لي اولمالاري اوچون، گركلي اولاني ائتمکدن گئري قالمازلار. اؤن‌لرينه قاتديقلاري حيوانلاريني اؤنجه گيجلشديريب آخماقلاشديرديقدان سونرا، بو سس‌سيز وارليقلارين باغلانيلديقلاري يئردن چؤله چيخمالاريني کسینلیکله قاداغان ائديرلر؛ سونرا دا، اؤز اؤزلرينه گئتمه‌يه جهد ائتسه‌لر باشلارينا نه کيمي تهلكه‌لرين گله‌جه‌ييني بير-بير اونلارا گؤستريرلر. اصلينده بو تهلوكه‌لر چوخدا بؤيوك دئييل. چونكو بير نئچه دفعه ايمكله‌يه‌رك ائنيب ييخيلماقدان سونرا تئزليكله يئريمه‌يي اؤيرنه‌جكلر. آنجاق بو كيمي بير اؤرنک انساني هورکودور و بوندان بئله ده يئني سيناقلارا جهد ائتمکدن ساخلايير.
دئمک اولارکي هركس اوچون هارداسا ايکينجي بير كاراكتئر يئرينه کئچن و تمل بير قورولوش يارادان بو يئتكين‌سيزليكدن ياخا قورتارماق چوخ چتيندير. حتي انسان بو دوروما سئوه سئوه دؤزموش و اونو سئوميشدير بئله؛ ايندي بونا گؤره او، اؤز عاغيليني قوللانما باخيميندان حقيقتاً ده يئتكين‌سيزدير؛ چونكو اونون بئله بير تجربه‌ني گئرچکلشديرمه‌سينه هئچ وَده اجازه‌سي اولماميشدير، او عاغيليني قوللانما سيناغينا هئچ بير زمان بوراخيلماميشدير. اينانجلار و قايدالار، انسانين طبيعي باجاريقلاري‌نين عاغیلا اويغون استفاده‌سي‌نين يا دا داها دوغرو بير سؤزله پيس قوللانيلماسي‌نين بو مئكانيکي واسطه‌لري، يئتکينلشمه و يئتکينلشمه اوچون سوركلي بيرقاندال اولورلار. بيري چيخيب‌گئتمه‌يي قانداللايان بو قاندال‌لاري آتسا دا، ان دار چوخوردان بئله چوخ آسانجا آتلانا بيلمز؛ چونكو او اؤزونه گوونه‌رک قيچلاريني آزادجا حرکت ائتديرمه‌يه هله آليشا بيلمه‌ميشدير. بونا گؤره‌ده روحلاريني، ذهني يانلاريني اؤز باشلارينا استفاده ائده‌رک يئتكين‌سيزليكدن قورتولان و اعتبارلا گئده بيلن، چوخ آز آدام واردير.
—— قئيدلر:
*"بيلمک و تانيماق جسارتيني گؤستر". 1736-جي ايلده آلمان آيدينلانماسي‌نين اؤنملي بير اورتاميني يارادان "حقيقت طرفدارلاري‌نين بيرلییي" منيمسه‌دييي بو تمل سؤز رومالي دوشونور و شاعر هوراتيوسون اوزون بير شعريندن آلينميشدير:
Sapere aude;
incipel qul recte vivendi progot horam,
rusticus expectat dum defluat amnis; at ille
labitur et labetur in omne volubilis uevunu.
جسارتله دوشون؛
گير بو يولا سئوه سئوه! ياخشي ياشاماغي سونرايا بوراخان کيمسه
يولوندا بير چايلا قارشيلاشيب دا
آخيب کئچمه‌سيني گؤزله‌ين کندلييه بنزر؛
حال‌بوکي چاي هئچ دايانمادان آخيب گئده‌جک
Naturaliter maiorennes: طبيعي اولاراق، طبيعت سايه‌سينده يئتکين‌لييه چاتانلار، بؤيوين‌لر دئمک اولار کي، کانتا گؤره، مدني و اقتصادي گليشمه‌نين تملينده اولان تاريخي گليشمه‌نين اؤلچوتو اؤزگورلوك دوشونجه‌سي‌دير؛ اؤزگورلوك دوشونجه‌سي سرت بير بيچيمده آيدينلانما دوشونجه‌سينه باغليدير ايندي آيدينلانما دوشونجه‌سينين اورتايا چيخماسي و ياييليب گليشمه‌سينه اؤن‌آياق اولان کيمسه ده پروس [آلمان] شاهزاده‌سي ايکينجي بؤيوک فرئدريك‌دير. اؤزونه Naturaliter maiorennes دئين بؤيوک فرئدريكين حکم سوردويو بو دؤنم "آيدينلانما دؤنمي" يا دا "فرئدريك دؤنمي" (1740-1786) دئييلير. "ديله‌دييني دوشون، آنجاق بويروقلارا اويغون گل!" فورماسينداکي فرئدريكين اويانديريجي ايلكه‌سي ياواش-ياواش بوتون اولوسلارا ياييلاجاق و او بيري اولوسلار دا گئت‌گئده اؤزگورلويون توپلومون بيرليک و باريشي اوچون قورخولو بير شئي اولماديغيني، انسانلارين باغلاري آچيلديغي نسبتده اؤز گليشمه‌لرينه انگل تؤره‌دن سينيرلامالاردان اؤزلريني قورتارا بيله‌جک‌لريني گؤره‌بيله‌جک.آلمانيادا کانت و بؤيوک‌فرئدريكين‌يانيندا باشليجا آيدينلاييجي دوشونورلر اولاراق "كريستيان وولف"ـو، "لئسينگ"ـي و "توماسيوس"ـو گؤروروک.
*مدرنیته و مدرنلیک. اویغونلاشدیران همت شهبازی. پردیس دانش
https://telegram.me/dusharge
*"بيلمک و تانيماق جسارتيني گؤستر". 1736-جي ايلده آلمان آيدينلانماسي‌نين اؤنملي بير اورتاميني يارادان "حقيقت طرفدارلاري‌نين بيرلییي" منيمسه‌دييي بو تمل سؤز رومالي دوشونور و شاعر هوراتيوسون اوزون بير شعريندن آلينميشدير:
Sapere aude;
incipel qul recte vivendi progot horam,
rusticus expectat dum defluat amnis; at ille
labitur et labetur in omne volubilis uevunu.
جسارتله دوشون؛
گير بو يولا سئوه سئوه! ياخشي ياشاماغي سونرايا بوراخان کيمسه
يولوندا بير چايلا قارشيلاشيب دا
آخيب کئچمه‌سيني گؤزله‌ين کندلييه بنزر؛
حال‌بوکي چاي هئچ دايانمادان آخيب گئده‌جک
Naturaliter maiorennes: طبيعي اولاراق، طبيعت سايه‌سينده يئتکين‌لييه چاتانلار، بؤيوين‌لر دئمک اولار کي، کانتا گؤره، مدني و اقتصادي گليشمه‌نين تملينده اولان تاريخي گليشمه‌نين اؤلچوتو اؤزگورلوك دوشونجه‌سي‌دير؛ اؤزگورلوك دوشونجه‌سي سرت بير بيچيمده آيدينلانما دوشونجه‌سينه باغليدير ايندي آيدينلانما دوشونجه‌سينين اورتايا چيخماسي و ياييليب گليشمه‌سينه اؤن‌آياق اولان کيمسه ده پروس [آلمان] شاهزاده‌سي ايکينجي بؤيوک فرئدريك‌دير. اؤزونه Naturaliter maiorennes دئين بؤيوک فرئدريكين حکم سوردويو بو دؤنم "آيدينلانما دؤنمي" يا دا "فرئدريك دؤنمي" (1740-1786) دئييلير. "ديله‌دييني دوشون، آنجاق بويروقلارا اويغون گل!" فورماسينداکي فرئدريكين اويانديريجي ايلكه‌سي ياواش-ياواش بوتون اولوسلارا ياييلاجاق و او بيري اولوسلار دا گئت‌گئده اؤزگورلويون توپلومون بيرليک و باريشي اوچون قورخولو بير شئي اولماديغيني، انسانلارين باغلاري آچيلديغي نسبتده اؤز گليشمه‌لرينه انگل تؤره‌دن سينيرلامالاردان اؤزلريني قورتارا بيله‌جک‌لريني گؤره‌بيله‌جک.آلمانيادا کانت و بؤيوک‌فرئدريكين‌يانيندا باشليجا آيدينلاييجي دوشونورلر اولاراق "كريستيان وولف"ـو، "لئسينگ"ـي و "توماسيوس"ـو گؤروروک.
*مدرنیته و مدرنلیک. اویغونلاشدیران همت شهبازی. پردیس دانش
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge
همت شهبازی
"بوتا نشر" طرفیندن بو ایل چاپ اولان "تویوغ‌لار" کیتابیمین اؤن‌سؤزوندن بیر قیسا بؤلومونو آزاجیق دَییشیکلیکله آشاغیدا گتیریرم:
«تویوغ» نه‌دیر؟
اسکی تورک ادبیاتینا دوغما اولان قالیب‌لردن بیری «تویوغ tuyuğ» شعر قالیبی، گؤرونوشجه دؤرد مصراعسي‌نين 1، 2، 4.جو مصراعلاري همقافيه‌دیر.«تويوغ» سؤزو، «ايمالي (کينايه‌لی و اشاره‌لي) و جناس‌لي» سؤز آنلاميندا ايشله‌نيليبدير. گؤرونور «تويوغ» قاليبي «باياتي»دا اؤنم داشييان «جناس»ليغي [تجنیس] آلير و اؤلچوده (يابانجي بير اؤلچو یعنی عروض اؤلچوسونو قبول ائتسه ده) باشقا بير قاليب يارادير. «تویوغ» شعرینه اولان بوتون تعریف‌لرده ایکی اورتاق نؤقطه واردیر: او دا بو نوع شعری بیر نوع جناس حساب ائتمک و بیر ده بو شعرین بحر رمل مسدس مقصور» (فاعلاتن فاعلاتن فاعلات)، اؤلچوسونده اولماسی‌دیر. بو قالیب هیجری 8.جی یوز ایللیکده یاشایان آذربایجانین حکمدار شاعیری «قاضی برهان‌الدین»ین شعرینه اورتا آسیادان کئچمیش و بونون سببینی ده اونون کؤکونون خوارزمدن اولماسی ایله باغلی بیلیرلر. برهان‌الدین، تویوغ شعری‌نین بانیسی‌دیر.
«تویوغ» سؤزو، دیوان لغات‌الترکده مستقل بیر کلمه کیمی یوخ، بیتیشیک مرکب‌لیک داشییان سؤزلرله یاناشی ایشله‌نه‌رک «باغلی، قاپالی» آنلامدا گلمیش. حال‌بوکی شیخ سلیمان افندی اؤزبکی، اؤز کیتابیندا بونو، عکس آنلامدا معنا یعنی «فاش و شیوع اولموش.» کیمی آچیقلاییر. برهان‌الدینین غزلی‌نین بیر بئیتینده ایسه بو کلمه‌نین «تویوخ=tuyux» کیمی یازیلماسینی گؤروروک.
کؤپرولوزاده «تویوغ» قالیبینی بیر دؤردلوک اولاراق آذربایجانلی‌لارین فارس ادبیاتی -اؤزللیکله اونلاردا «فهلویات» آدی ایله مشهور اولان بیر شعر قالیبی- ایله تانیش اولدوقدان سونرا تورک شعر قالیبینه کئچمه‌سی دوشونجه‌سینده‌دیر. کؤپرولوزاده‌نین بو دوشونجه‌سی ایله راضیلاشماق اولماز. بیرینجی اونا گؤره‌کی اساسن دؤردلوک تورک شعرینه عاید‌دیر. ایکینجیسی فارس آراشدیرماچی‌لاری -او جومله‌دن دوکتور سیروس‌شمیسا- فارس ادبیاتیندا اولان «رباعی» قالیبی‌نین کؤکونو تورک کؤکلو، تورک شعریندن فارس شعرینه کئچمه‌سی فیکرینده‌دیر.
آنجاق کؤپرولوزاده‌نین فیکرینجه: «تویوغ شکلی‌نین تاریخی تکامولونو لایقی ایله آنلاماق اوچون، «سامویلوویچ»ـین چوخ دوغرو اولاراق ایره‌لی سوردویو وجهی ایله، تورک نظمی‌نین ان اسکی دؤنم‌لرینه قدر گؤز چئویرمک گره‌کیر.» و بونون آردیندا او، تورک نظم‌لری اولان: قوشوق، تورکو، ترخانی، اؤلنگ، چئنگه، مستزاد، عرض‌واری، قوشما، مانی، دَستان، قطعه، محبت‌نامه، وارساغی کیمی نظم نوع‌لرینی بوتون تورک لهجه و ادبیاتیندا آراشدیریر.
عمومیتله بو شعر قالیبی حاقدا تورک ادبیات‌شناس‌لاری او جومله‌دن «امیرعلیشیر نوایی» «میزان‌الاوزان»، «محاکمه‌اللغتین»، ظهیرالدین محمد بابور «عروض رساله‌سی»، عبدالقادر مراغی‌نین «جامع‌الالحان»، مهدیخان اسـترآبادی‌نین «سـنگلاخ» کیمی اثرلرینده توخونورلار.
قاضی برهان‌الدینین بو شعر قالیبیندن استفاده ائتدییندن درحال سونرا باشقا شاعیرلرده او جومله‌دن عمادالدین نسیمی، امیرعلیشیر نوایی، ظهیرالدین بابور، شاه‌قاسم انوار، سلطان اسکندر شیرازی و... بو قالیب‌لرده شعر یازیرلار.
استفاده اولونان بعضی قایناقلارا دا اشاره ائتمه‌یی یارارلی گؤروروک:
قایناقلار
1.تورکجه (عرب الیفباسیندا) قایناقلار:
-عروض رساله‌سی، ظهیرالدین محمد بابر، قول یازمه‌نینک فاکسیمیله‌سی، نشرگه قویوچی، مقدمه‌نی یازوچی و کورساتکیچ‌لارنی توزوچی: ا.و.سته‌بله‌وا، ناوکا نشریاتی، موسکووا 1972 (ال‌یازما نسخه)
-اورخون آبده‌لری، نجیب عاصم، استانبول 1926
-تاج‌التواریخ، خواجه سعدالدین، تورونتو کیتابخاناسی، 2 جیلدده، ال‌یازما نسخه (نؤمره‌سی بللی دئییل بیزه)
-تذکره مجمع‌الخواص (به زبان ترکی جغتای)، صادقی بیگ افشار، تصحیح دکتر عبدالرسول خیامپور، تبریز 1327
- ترجمه شقایق نعمانیه تاشکؤپری‌زاده، مترجم: مولانا محمد مجدی افندی ادرنه‌وی، ال‌یازما نسخه، 1269
-ترجمه عجایب‌المقدور، سیدحسین نظمی‌زاده، مجلس شورای اسلامی کیتابخاناسی، ال‌یازما نسخه‌سی نؤمره 480
-تورک ادبیاتی تاریخی، فؤاد کؤپرولوزاده، استانبول 1926
-دیوان قاضی برهان‌الدین (غزل و رباعیاتیندان بیر قیسم و تویوغ‌لاری، درسعادت، آمریقان لسان مکتبی مدیری فرئرر فیلد قودسئل، استانبول 1922
-قاموس‌الاعلام، شمس‌الدین سامی، 2 ج، استانبول 1306 (هیجری قمری)
-کتابه‌لر، اوزون چارشیلی اوغلی اسماعیل حقی، استانبول 1927
-لغت چغتای و ترکی عثمانی، شیخ سلیمان افندی اؤزبکی البخاری، مهران مطبعه‌سی، استانبول 1298
-مکالمه‌اللغتین، میرعلی‌شیر نوایی، محرر ترجمان اسماعیل غصپرینسکی، پتربورغ 1902
همت شهبازی
"بوتا نشر" طرفیندن بو ایل چاپ اولان "تویوغ‌لار" کیتابیمین اؤن‌سؤزوندن بیر قیسا بؤلومونو آزاجیق دَییشیکلیکله آشاغیدا گتیریرم:
«تویوغ» نه‌دیر؟
اسکی تورک ادبیاتینا دوغما اولان قالیب‌لردن بیری «تویوغ tuyuğ» شعر قالیبی، گؤرونوشجه دؤرد مصراعسي‌نين 1، 2، 4.جو مصراعلاري همقافيه‌دیر.«تويوغ» سؤزو، «ايمالي (کينايه‌لی و اشاره‌لي) و جناس‌لي» سؤز آنلاميندا ايشله‌نيليبدير. گؤرونور «تويوغ» قاليبي «باياتي»دا اؤنم داشييان «جناس»ليغي [تجنیس] آلير و اؤلچوده (يابانجي بير اؤلچو یعنی عروض اؤلچوسونو قبول ائتسه ده) باشقا بير قاليب يارادير. «تویوغ» شعرینه اولان بوتون تعریف‌لرده ایکی اورتاق نؤقطه واردیر: او دا بو نوع شعری بیر نوع جناس حساب ائتمک و بیر ده بو شعرین بحر رمل مسدس مقصور» (فاعلاتن فاعلاتن فاعلات)، اؤلچوسونده اولماسی‌دیر. بو قالیب هیجری 8.جی یوز ایللیکده یاشایان آذربایجانین حکمدار شاعیری «قاضی برهان‌الدین»ین شعرینه اورتا آسیادان کئچمیش و بونون سببینی ده اونون کؤکونون خوارزمدن اولماسی ایله باغلی بیلیرلر. برهان‌الدین، تویوغ شعری‌نین بانیسی‌دیر.
«تویوغ» سؤزو، دیوان لغات‌الترکده مستقل بیر کلمه کیمی یوخ، بیتیشیک مرکب‌لیک داشییان سؤزلرله یاناشی ایشله‌نه‌رک «باغلی، قاپالی» آنلامدا گلمیش. حال‌بوکی شیخ سلیمان افندی اؤزبکی، اؤز کیتابیندا بونو، عکس آنلامدا معنا یعنی «فاش و شیوع اولموش.» کیمی آچیقلاییر. برهان‌الدینین غزلی‌نین بیر بئیتینده ایسه بو کلمه‌نین «تویوخ=tuyux» کیمی یازیلماسینی گؤروروک.
کؤپرولوزاده «تویوغ» قالیبینی بیر دؤردلوک اولاراق آذربایجانلی‌لارین فارس ادبیاتی -اؤزللیکله اونلاردا «فهلویات» آدی ایله مشهور اولان بیر شعر قالیبی- ایله تانیش اولدوقدان سونرا تورک شعر قالیبینه کئچمه‌سی دوشونجه‌سینده‌دیر. کؤپرولوزاده‌نین بو دوشونجه‌سی ایله راضیلاشماق اولماز. بیرینجی اونا گؤره‌کی اساسن دؤردلوک تورک شعرینه عاید‌دیر. ایکینجیسی فارس آراشدیرماچی‌لاری -او جومله‌دن دوکتور سیروس‌شمیسا- فارس ادبیاتیندا اولان «رباعی» قالیبی‌نین کؤکونو تورک کؤکلو، تورک شعریندن فارس شعرینه کئچمه‌سی فیکرینده‌دیر.
آنجاق کؤپرولوزاده‌نین فیکرینجه: «تویوغ شکلی‌نین تاریخی تکامولونو لایقی ایله آنلاماق اوچون، «سامویلوویچ»ـین چوخ دوغرو اولاراق ایره‌لی سوردویو وجهی ایله، تورک نظمی‌نین ان اسکی دؤنم‌لرینه قدر گؤز چئویرمک گره‌کیر.» و بونون آردیندا او، تورک نظم‌لری اولان: قوشوق، تورکو، ترخانی، اؤلنگ، چئنگه، مستزاد، عرض‌واری، قوشما، مانی، دَستان، قطعه، محبت‌نامه، وارساغی کیمی نظم نوع‌لرینی بوتون تورک لهجه و ادبیاتیندا آراشدیریر.
عمومیتله بو شعر قالیبی حاقدا تورک ادبیات‌شناس‌لاری او جومله‌دن «امیرعلیشیر نوایی» «میزان‌الاوزان»، «محاکمه‌اللغتین»، ظهیرالدین محمد بابور «عروض رساله‌سی»، عبدالقادر مراغی‌نین «جامع‌الالحان»، مهدیخان اسـترآبادی‌نین «سـنگلاخ» کیمی اثرلرینده توخونورلار.
قاضی برهان‌الدینین بو شعر قالیبیندن استفاده ائتدییندن درحال سونرا باشقا شاعیرلرده او جومله‌دن عمادالدین نسیمی، امیرعلیشیر نوایی، ظهیرالدین بابور، شاه‌قاسم انوار، سلطان اسکندر شیرازی و... بو قالیب‌لرده شعر یازیرلار.
استفاده اولونان بعضی قایناقلارا دا اشاره ائتمه‌یی یارارلی گؤروروک:
قایناقلار
1.تورکجه (عرب الیفباسیندا) قایناقلار:
-عروض رساله‌سی، ظهیرالدین محمد بابر، قول یازمه‌نینک فاکسیمیله‌سی، نشرگه قویوچی، مقدمه‌نی یازوچی و کورساتکیچ‌لارنی توزوچی: ا.و.سته‌بله‌وا، ناوکا نشریاتی، موسکووا 1972 (ال‌یازما نسخه)
-اورخون آبده‌لری، نجیب عاصم، استانبول 1926
-تاج‌التواریخ، خواجه سعدالدین، تورونتو کیتابخاناسی، 2 جیلدده، ال‌یازما نسخه (نؤمره‌سی بللی دئییل بیزه)
-تذکره مجمع‌الخواص (به زبان ترکی جغتای)، صادقی بیگ افشار، تصحیح دکتر عبدالرسول خیامپور، تبریز 1327
- ترجمه شقایق نعمانیه تاشکؤپری‌زاده، مترجم: مولانا محمد مجدی افندی ادرنه‌وی، ال‌یازما نسخه، 1269
-ترجمه عجایب‌المقدور، سیدحسین نظمی‌زاده، مجلس شورای اسلامی کیتابخاناسی، ال‌یازما نسخه‌سی نؤمره 480
-تورک ادبیاتی تاریخی، فؤاد کؤپرولوزاده، استانبول 1926
-دیوان قاضی برهان‌الدین (غزل و رباعیاتیندان بیر قیسم و تویوغ‌لاری، درسعادت، آمریقان لسان مکتبی مدیری فرئرر فیلد قودسئل، استانبول 1922
-قاموس‌الاعلام، شمس‌الدین سامی، 2 ج، استانبول 1306 (هیجری قمری)
-کتابه‌لر، اوزون چارشیلی اوغلی اسماعیل حقی، استانبول 1927
-لغت چغتای و ترکی عثمانی، شیخ سلیمان افندی اؤزبکی البخاری، مهران مطبعه‌سی، استانبول 1298
-مکالمه‌اللغتین، میرعلی‌شیر نوایی، محرر ترجمان اسماعیل غصپرینسکی، پتربورغ 1902
@dusharge
2.فارسجا قایناقلار:
-آذربایجان در سیر تاریخ ایران، رحیم رئیس‌نیا، انتشارات نیا، چاپ دوم، تبریز 1370
-آغاز فرقه حروفیه، هلموت ریتر، انتشارات مولی تهران بی‌تا
-اخبار سلاجقه روم (با متن کامل مختصر سلجوقنامه ابن بی‌بی)، به اهتمام دکتر محمدجواد مشکور، انتشارات کتابفروشی تهران، چاپ اول، تبریز 1350
ـ ادبيات باستان آذربايجان ، م.كريمي، انتشارات ايشيق 1358
-بزم و رزم، عزیز بن اردشیر استرآبادی، به کوشش محمد فؤاد کؤپریلی‌زاده، استانبول اوقاف مطبعه‌سی 1928
-جامع الالحان، عبدالقادر غیبی‌الحافظ‌المراغی، به اهتمام تقی بینش، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران 1366
-دایره‌المعارف‌بزرگ‌اسلامی، جلد 12، ماده برهان‌الدین احمد، نوشته رحیم رئیس‌نیا، تهران 1383
-دیوان لغات‌الترک، محمود کاشغری، ترجمه و تنظیم محمد دبیرسیاقی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران 1375
-راحه‌الصدور و آیه‌السرور، محمدبن علی راوندی، به تصحیح محمد اقبال، تهران اساطیر 1385
- سیر رباعی در شعر فارسی، دکتر سیروس شمیسا، چاپ دوم انتشارات فروس، 1374
-سیری در تاریخ زبان و لهجه‌های ترکی، جواد هیئت، نشر پیکان 1380
-سنگلاخ، میرزا مهدیخان استرآبادی، ویراستار: روشن خیاوی، نشر مرکز 1374
-علامه محمد فضولی، رند دلسوخته: همت شهبازی، روزنامه «مهد آزادی»، شماره‌های 531، 533 و 539، دوره چهارم، سال چهل و پنجم، آبان 1373
- کتاب دیاربکریه، به تصحیح و اهتمام: نجاتی لوغال/ فاروق سومر، با مقدمه و حواشی فاروق سومر، چاپخانه انجمن تاریخ ترک، 2ج، آنقره 1964
-کوراوغلو در افسانه و تاریخ، رحیم رئیس‌نیا، انتشارات نیما، چاپ دوم تبریز 1368
-مجالس‌النفائس، امیرنظام‌الدین علیشیر نوایی، تصحیح علی اصغر حکمت، 1323
- محاکمه‌اللغتین، امیرنظام‌الدین علیشیر نوایی، ترجمه تورخان گنجه‌ای، چاپخانه فردوسی، طهران 1327
-مقایسه عروض فارسی و آذربایجانی، صمد رحمانی، انتشارات شایسته، تبریز 1379
-نگاهی تازه به عروض در اشعار ترکی، روزبه صمدی(نیراوغلو)، انتشارات پارلاق یازی،1391
-وزن شعر فارسی، دکتر پرویز ناتل خانلری، تهران، بنیاد فرهنگ ایران 1345
3.تورکجه (لاتین و کیریل الیفباسیندا) قایناقلار:
-Bala, M. (1952): “Kadı Bürhaneddin” maddesi, İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi, Cüz. 55: 46-48.
- Dəmirçizadə , Ə. Azərbaycan ədəbi dilinin tarixi, bakı, azərnəşr
-ERGIN, Muharrem ,Kadı Burhaneddin Divanı, İstanbul, 1980.
- ERGIN, Muharrem, kadı burhaneddin divanı üzerinde bir gramer denemesi, türk dili ve edebiyatı dergisi, sayı 3, 1951
-Esterabadi, (1990) Bezm ü Rezm (Eğlence ve SavaĢ), Çev. Mürsel Öztürk, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Hazar, Mehmet, (2011) Kadı Burhaneddin Divanı’nda Geçen Tarihî Azerbaycan Türkçesine Ait Döy- ‘Dayan-’ Fiili Üzerine türk dil kurumu ve cumhuriyet üniversitesi, sivas: 13-15 kasım,
-kərimli, T. Həmidov, İ. (2005) Azərbaycan klassik ədəbiyatından seçmələr,üç cilddə, bakı, şərq-qərb.
-Kocatürk , vasfi mahir, (1970) türk edebiyat tarihi, edebiyat yayınevi, Ankara.
-Köprülüzade, M.fuat, (1934) türk dili ve edebiyatı hakkında araştırmalar, kanaat kitabevi, istanbul.
- M.arif və M.ibrahimov, Azərbaycan ədəbiyyat tarixi, bakı 1960
-Meraği , abdulkadir, (2007) abdulkadir meraği ve camiul-elhani, ubeydulla sezikli, (doktora tezi), marmara üniversitesi, istanbul.
-Nevayi , ali-şir,(1993) Mizanul-evzan, hazırlayan kemal eraslan, türk dil kurumu yayınları: 568
-Özmenli, Mehmet,( 2013) Esterabadide burhaneddin , Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/5, p. 615-630, ANKARA-TURKEY
-Səfərli, əlyar, “qazi burhanəddin divanı”, bakı, azərnəşr 1988 (kiril əlifbasında)
-Səfərli, əlyar, “qazi burhanəddin divanı”, bakı, öndər nəşriyatı 2005 (latin əlifbasında)
-Sürmeli, Şahin. ( 2005) Kadı Burhaneddin Divanı: Anlam Çerçevesi, Gaziantep Ünv. Sos. Bil. Ens. (BasılmamıĢ Yüksek Lisans Tezi) Gaziantep.
-Şami, nizaməddin, (1992.) Zəfər-namə. Bakı: Elm,
-Yücel, Yaşar, (1970) Kadı Burhaneddin Ahmed Ve Devleti, AÜDTCF Yayınları, Ankara.
-Zachariadou, Elizabeth A., Trabzon ve Türkler (1352-1402), Çev. Murat KeçiĢ, OTAM, Sayı: 22, Ankara,2007, s. 221-241,
https://telegram.me/dusharge
2.فارسجا قایناقلار:
-آذربایجان در سیر تاریخ ایران، رحیم رئیس‌نیا، انتشارات نیا، چاپ دوم، تبریز 1370
-آغاز فرقه حروفیه، هلموت ریتر، انتشارات مولی تهران بی‌تا
-اخبار سلاجقه روم (با متن کامل مختصر سلجوقنامه ابن بی‌بی)، به اهتمام دکتر محمدجواد مشکور، انتشارات کتابفروشی تهران، چاپ اول، تبریز 1350
ـ ادبيات باستان آذربايجان ، م.كريمي، انتشارات ايشيق 1358
-بزم و رزم، عزیز بن اردشیر استرآبادی، به کوشش محمد فؤاد کؤپریلی‌زاده، استانبول اوقاف مطبعه‌سی 1928
-جامع الالحان، عبدالقادر غیبی‌الحافظ‌المراغی، به اهتمام تقی بینش، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران 1366
-دایره‌المعارف‌بزرگ‌اسلامی، جلد 12، ماده برهان‌الدین احمد، نوشته رحیم رئیس‌نیا، تهران 1383
-دیوان لغات‌الترک، محمود کاشغری، ترجمه و تنظیم محمد دبیرسیاقی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران 1375
-راحه‌الصدور و آیه‌السرور، محمدبن علی راوندی، به تصحیح محمد اقبال، تهران اساطیر 1385
- سیر رباعی در شعر فارسی، دکتر سیروس شمیسا، چاپ دوم انتشارات فروس، 1374
-سیری در تاریخ زبان و لهجه‌های ترکی، جواد هیئت، نشر پیکان 1380
-سنگلاخ، میرزا مهدیخان استرآبادی، ویراستار: روشن خیاوی، نشر مرکز 1374
-علامه محمد فضولی، رند دلسوخته: همت شهبازی، روزنامه «مهد آزادی»، شماره‌های 531، 533 و 539، دوره چهارم، سال چهل و پنجم، آبان 1373
- کتاب دیاربکریه، به تصحیح و اهتمام: نجاتی لوغال/ فاروق سومر، با مقدمه و حواشی فاروق سومر، چاپخانه انجمن تاریخ ترک، 2ج، آنقره 1964
-کوراوغلو در افسانه و تاریخ، رحیم رئیس‌نیا، انتشارات نیما، چاپ دوم تبریز 1368
-مجالس‌النفائس، امیرنظام‌الدین علیشیر نوایی، تصحیح علی اصغر حکمت، 1323
- محاکمه‌اللغتین، امیرنظام‌الدین علیشیر نوایی، ترجمه تورخان گنجه‌ای، چاپخانه فردوسی، طهران 1327
-مقایسه عروض فارسی و آذربایجانی، صمد رحمانی، انتشارات شایسته، تبریز 1379
-نگاهی تازه به عروض در اشعار ترکی، روزبه صمدی(نیراوغلو)، انتشارات پارلاق یازی،1391
-وزن شعر فارسی، دکتر پرویز ناتل خانلری، تهران، بنیاد فرهنگ ایران 1345
3.تورکجه (لاتین و کیریل الیفباسیندا) قایناقلار:
-Bala, M. (1952): “Kadı Bürhaneddin” maddesi, İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi, Cüz. 55: 46-48.
- Dəmirçizadə , Ə. Azərbaycan ədəbi dilinin tarixi, bakı, azərnəşr
-ERGIN, Muharrem ,Kadı Burhaneddin Divanı, İstanbul, 1980.
- ERGIN, Muharrem, kadı burhaneddin divanı üzerinde bir gramer denemesi, türk dili ve edebiyatı dergisi, sayı 3, 1951
-Esterabadi, (1990) Bezm ü Rezm (Eğlence ve SavaĢ), Çev. Mürsel Öztürk, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Hazar, Mehmet, (2011) Kadı Burhaneddin Divanı’nda Geçen Tarihî Azerbaycan Türkçesine Ait Döy- ‘Dayan-’ Fiili Üzerine türk dil kurumu ve cumhuriyet üniversitesi, sivas: 13-15 kasım,
-kərimli, T. Həmidov, İ. (2005) Azərbaycan klassik ədəbiyatından seçmələr,üç cilddə, bakı, şərq-qərb.
-Kocatürk , vasfi mahir, (1970) türk edebiyat tarihi, edebiyat yayınevi, Ankara.
-Köprülüzade, M.fuat, (1934) türk dili ve edebiyatı hakkında araştırmalar, kanaat kitabevi, istanbul.
- M.arif və M.ibrahimov, Azərbaycan ədəbiyyat tarixi, bakı 1960
-Meraği , abdulkadir, (2007) abdulkadir meraği ve camiul-elhani, ubeydulla sezikli, (doktora tezi), marmara üniversitesi, istanbul.
-Nevayi , ali-şir,(1993) Mizanul-evzan, hazırlayan kemal eraslan, türk dil kurumu yayınları: 568
-Özmenli, Mehmet,( 2013) Esterabadide burhaneddin , Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/5, p. 615-630, ANKARA-TURKEY
-Səfərli, əlyar, “qazi burhanəddin divanı”, bakı, azərnəşr 1988 (kiril əlifbasında)
-Səfərli, əlyar, “qazi burhanəddin divanı”, bakı, öndər nəşriyatı 2005 (latin əlifbasında)
-Sürmeli, Şahin. ( 2005) Kadı Burhaneddin Divanı: Anlam Çerçevesi, Gaziantep Ünv. Sos. Bil. Ens. (BasılmamıĢ Yüksek Lisans Tezi) Gaziantep.
-Şami, nizaməddin, (1992.) Zəfər-namə. Bakı: Elm,
-Yücel, Yaşar, (1970) Kadı Burhaneddin Ahmed Ve Devleti, AÜDTCF Yayınları, Ankara.
-Zachariadou, Elizabeth A., Trabzon ve Türkler (1352-1402), Çev. Murat KeçiĢ, OTAM, Sayı: 22, Ankara,2007, s. 221-241,
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
Audio
@dusharge
#همت_شهبازی
دینله‌یه‌جه‌یینیز شعرلریم 1374.جو ایلین مهر آییندا تبریز برون‌مرزی رادیوسونون "ادبی گؤروش" باشلیقلی وئرلیشینده سئوگیلی دوستوم #ابوالفضل_علایی‌نین سسی ایله او زامان پخش اولونوبدور. کیفیتجه چوخ دا یاخشی ضبط اولونمایان بو سس لئنتی منیم اوچون نوستالژیک بیر حیس یارادیر. سس او زامانین رادیو ضبطی (ماقنافونو) ایله کاسئته یازیلمیش. سئوگیلی آپاریجی دوستوم بو سس یازیسیندا منیم 3 شعریمی اوخوموشدور. او اوزاق زامانلاری بیر داها جانلاندیران بو سسی دینله‌یه بیلرسینیز.
https://telegram.me/dusharge
#همت_شهبازی
دینله‌یه‌جه‌یینیز شعرلریم 1374.جو ایلین مهر آییندا تبریز برون‌مرزی رادیوسونون "ادبی گؤروش" باشلیقلی وئرلیشینده سئوگیلی دوستوم #ابوالفضل_علایی‌نین سسی ایله او زامان پخش اولونوبدور. کیفیتجه چوخ دا یاخشی ضبط اولونمایان بو سس لئنتی منیم اوچون نوستالژیک بیر حیس یارادیر. سس او زامانین رادیو ضبطی (ماقنافونو) ایله کاسئته یازیلمیش. سئوگیلی آپاریجی دوستوم بو سس یازیسیندا منیم 3 شعریمی اوخوموشدور. او اوزاق زامانلاری بیر داها جانلاندیران بو سسی دینله‌یه بیلرسینیز.
https://telegram.me/dusharge
@dusharge
دوشرگه وئبلاغی‌نین یازیلاری سیلیندیکده واختییلا اؤزونون اجازه‌سی ایله اورادا یوکله‌نن هادی قاراچایین ایکی شعر کیتابی‌نین دا فایلی یوخا چیخدی. بو کیتابلاری بعضی دوستلار آرادیقدا تاپا بیلمیرلر. بونا گؤره بو ایکی کیتابین فایل‌لارینی بورادا پایلاشیرام.
همت شهبازی
https://telegram.me/dusharge
👇👇👇👇👇👇
دوشرگه وئبلاغی‌نین یازیلاری سیلیندیکده واختییلا اؤزونون اجازه‌سی ایله اورادا یوکله‌نن هادی قاراچایین ایکی شعر کیتابی‌نین دا فایلی یوخا چیخدی. بو کیتابلاری بعضی دوستلار آرادیقدا تاپا بیلمیرلر. بونا گؤره بو ایکی کیتابین فایل‌لارینی بورادا پایلاشیرام.
همت شهبازی
https://telegram.me/dusharge
👇👇👇👇👇👇
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
hadi qarachay. becheler banlayanda.pdf
479.9 KB
@dusharge
هادی قاراچای. بئچه‌لر بانلایاندا کیتابی PDF
هادی قاراچای. بئچه‌لر بانلایاندا کیتابی PDF
hadi qarachay. badamliqlar.pdf
743.2 KB
@dusharge
هادی قاراچای. باداملیقلار کیتابی PDF
هادی قاراچای. باداملیقلار کیتابی PDF