سیدحسین‌حسینی؛فلسفه/روش/نقدپژوهی
501 subscribers
1.35K photos
23 videos
403 files
357 links
کانال دکتر سیّد حسین حسینی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
Dr.Sayyed Hossein Hosseini, lecturer and university professor
Twitter.com/HJHOSSEINI2
instagram.com/dr.hossein.hosseini
📌استفاده از مطالب، با ذکر منبع.

جهت ارتباط:
@drshhs44
Download Telegram
سیدحسین‌حسینی؛فلسفه/روش/نقدپژوهی
⁉️ @drshhs طبیعت + انسان + تمدن = ؟
طبیعت + انسان + تمدن = ؟!

...بشر معاصر، چه¬ها که بر سَر محیط زیست طبیعی خود نیاورده است!
و در واقع زمین خاکی، دیگر تابِ تحمّل حضور چنین انسان متمدنی را ندارد! ؛ که همۀ اینها، محصول تمدن مادّی اومانیستی است.
چنین تمدنی، سازگار با چنین طبیعتی نیست؛ تمدنی که بر مدار فزون¬خواهی و فزون¬طلبی و سلطه بر طبیعت بناشده و تا بدانجا پیش رفته که انسان، طبیعت را در چنبرۀ قدرت خود فشرده و نابود ساخته و متعاقباً خود را نیز نابود می¬سازد.
طبیعتِ ساخته و پرداختۀ الهی، تمدنی میطلبد که امکان همراهی و توازن با طبیعت و انسان را فراهم کند.
اگر تمدن معاصر غربی، امری عارض بر طبیعت است( و البته ناسازگار با طبیعت و فطرت انسانی)، پس دلیلی وجود ندارد که احتمال امکان ظهور تمدنی دیگر و سازگار و همراه باطبیعت را، مُنتفی بدانیم؛ به شرط آنکه بشر کنونی پی ببرد زمان پایان سلطه¬گری تمدن مادی فرا رسیده است.
هرآینه از این نکته غفلت نکنیم که دامنۀ سیطرۀ تمدن مادی معاصر تنها بر محیط زیست طبیعی نبوده است که عوارض آن تا محیط زیست اجتماعی، محیط زیست سیاسی، محیط زیست فرهنگی، محیط زیست اخلاقی، و محیط زیست اقتصادی بشر امروز نیز پیش رفته؛ و این امر، برآمده از ویژگی سیطرۀ تمدنی است.
در این خصوص ببینید: کتاب تمدن پژوهی، انتشارات جامعه شناسان و نیز: مقاله تحلیل مبانی فلسفی و تکنولوژیکی بحران محیط زیست؛ ضرورت تولید علم دینی،نشریه علمی پژوهشی حکمت معاصر.

نمودار:
طبیعت الهی + انسان تک بُعدی + تمدن مادی = تنزّل انسان و طبیعت (-)
طبیعت الهی + انسان فطری + تمدن دینی = تعالی انسان و طبیعت (+)

#سید_حسین_حسینی #انسان #طبیعت #تمدن #محیط_زیست #زمین #اومانیست #مادی #الهی #سلطه #فطرت #غربی #بشر #فرهنگ #سیاست #اقتصاد #اجتماعی #تحلیل #روششناسی #نقد_اجتماعی #فلسفه #مقاله #حکمت #علم_دینی #تمدن_پژوهی #کتاب
https://t.me/joinchat/AAAAAEApA-u_0LOwiizh8g
سیدحسین‌حسینی؛فلسفه/روش/نقدپژوهی
🔶فلسفه را گِل‌آلود نکنیم/ علم دینی؛ امکان یا امتناع؟! سیدحسین حسینی تصریح کرد: کار فلسفه، تفکر و تمرین عقلانیت است، اما اندیشه­‌پروری و طی کردن راه‌های تفکر، همواره با رفت و برگشت‌های فکری و نظری و چون و چرا و شک و تردید همراه هست؛ اینگونه فعالیت­‌ها را…
⭕️@drshhs
#فلسفه را گِل آلود نکنیم...

۱- آداب ۲- آسیب ۳- جایگاه ۴- استدلال ۵- مفهوم ۶- زمان ۷- طنز ۸- تعریف ۹- نقد ۱۰- دوپَهلو ۱۱- اقتضاء

... مسألۀ #علم_دینی در جامعۀ ما مانند پاره‌ای مسایل دیگر و ضرورت‌های #فکری برآمده از انقلاب، از آسیب‌های پیرامونی رنج می‌برد که از آن جمله، سیاسی شدن مسایل علمی است.

...سرنوشت #علوم_انسانی کشور بدست اندیشمندان آن رقم می‌خورد و باید به آنان سپرده شود...

...تصور ذهنی #مفهوم علم دینی، تصور مشکل و پیچیده‌ای نیست، هرچند وجود عینی آن بسادگی محقّق نمی‌شود...

...نخستین جایی که بیش از هر مرکز دیگری، نیازمند #انقلاب_فرهنگی است، همانا شورای عالی انقلاب فرهنگی است ...

...یاد بگیریم در امر #فلسفیدن، قدری امروزی بیاندیشیم و مانند فیلسوفان پویا و مُبدع، بجای دوپَهلو سخن گفتن به تکمیل و پایداری نظام فکری خود مبادرت ورزیم...

...آیا در فضای امروز جامعۀ علمی میتوان به هر قیمتی، به ایجاد یأس و حتی امید اجتماعی دست زد؟...

...علم در دنیای امروز، امری فردی نیست بلکه فعالیتی کاملاً سازماندهی شده است...

https://t.me/joinchat/AAAAAEApA-u_0LOwiizh8g
سیدحسین‌حسینی؛فلسفه/روش/نقدپژوهی
@drshhs
@drshhs
#تحول_علوم_انسانی؛ #مسألۀ_علم_دینی

در این جلسه با حضور استادان و اعضاء هیات علمی، بر محور نامۀ اخیر دکتر #داوری و نقدی که با عنوان "فلسفه را گِل آلود نکنیم..." نوشتم، نکاتی به بحث گذاشته شد:

1 – سیاسی شدن مسایل جدّی علمی، از #آسیبهای زمانۀ ماست که بایستی برای آن چاره کرد.
2 – تحریر محل نزاع در موضوع #علم دینی؛ با پاسخ به این پرسش که علم دینی، چه چیزی نیست؟
3 – طرح مسألۀ علم دینی، مربوط به دورۀ جدید تحولات #علوم_انسانی معاصر است یعنی دوره¬ای که علم، امری #اجتماعی و #کاربردی قلمداد میشود و نگاه #فرآیند محور به آن وجود دارد.
4 – از نکات مهم در بحث علم دینی، تعریف علم و نحوۀ مرزگذاری بین مفهوم #دانش و علم است.
5 – بدون مدیریت علم، رَه به جایی نخواهیم بُرد و بایستی مسیر تحول را پیدا کرد؛ تحول فکری، نقطۀ آغاز؛ و ترویج جریان فراگیر #نقد علوم معاصر، میتواند از مهمترین راهکارهای تحول فکری قلمداد شود.
6 – محل بحث در خصوص علم دینی، علوم انسانی است، اما دربارۀ چگونگی تناسب این علوم با آموزه¬های دینی، توجه به مولفه¬هایی ضروری بنظر میرسد:
یک – نگاه فرآیند محور به علم بجای نگاههای #ذات گرایانه و #آرمان گرایانه.
دو – رویکردهای غالب حداقلی و حداکثری به علم دینی، قادر به حل #پژوهشی مسأله نیستند.
سه – بایستی به مدلهایی که از تناسب روشمند (متدیک) و نظام¬مند ( سیستمی) علم با آموزه¬های دینی سخن میگویند، بها داد.
چهار – لزوم توجه به جنبه¬های اجتماعی علم یک ضرورت است.
پنج – فقدان نگاههای #روش شناختی به مسألۀ علم دینی، آسیبهایی پژوهشی چندی را بوجود آورده است.
شش – در طرح مسألۀ علم دینی ، تعیین جایگاه نقد علمی نظریه¬های علوم انسانی معاصر بسیار اهمیت دارد.
#دکتر_سید_حسین_حسینی
Drshhs44@gmail.com
https://t.me/joinchat/AAAAAEApA-u_0LOwiizh8g
📚📚📚 @drshhs
عرضه کتاب #علم_دینی و کتاب #تمدن_پژوهی در نمایشگاه کتاب.
انتشارات جامعه شناسان.
‍ ‍‍ 🔻 علم دینی ~ تکنولوژی دینی

دکتر #سید_حسین_حسینی
استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

@drshhs

#چکیده
📌 این مقاله بر اساس تفکیک مفهومی دو مقولۀ #علم و #تکنولوژی استوار شده است. بر این مبنا، چه به دیدگاه برآمدن تکنولوژی از علم (یک) یا دیدگاه برآمدن علم از تکنولوژی (دو) معتقد باشیم؛ در هر دو صورت، نمی‌توان تأثیر و تأثر متقابل این دو را بر یکدیگر انکار کرد. از این گذشته، هرآینه اگر به رویکرد ذات گرایی (خودمختاری) تکنولوژی (Substantive Theory) یا رویکرد ابزارگرایی (خنثی بودن) تکنولوژی (Instrumental Theory) و یا حتی نظریه انتقادی تکنولوژی (Critical Theory of Technology) پای‌بند باشیم، همچنان دادوستد دوجانبه بین این دو مفهوم را نمی‌توان نفی کرد.

📌 بدین ترتیب، پس از مفروض اوّل و نتیجۀ یادشده، از مفروض دوّمی سخن به میان می‌آید و آن؛ امکان و ضرورت #علم_دینی است. علم دینی در این پژوهش عبارت است از: يك حوزه فكري و دانشي (Domain of Thought) شناخته شده در جامعه علمي ـ جهاني، كه براساس مبانی معرفت‌‌شناختي و فلسفیِ ارتباط علم با دين، از #علوم_انسانی و #علوم_تجربی متناسب با دين در قالب رويكردهاي‌ گوناگونی مانند: سنتی، تلفيقی، تأسيسی، تذهيبی، روشی، وغیره، سخن مي‌گويد.

📌 مدعای مقاله این است که اگر علم دینی، ممکن الوقوع بوده و علم نیز با تکنولوژی، همراه است، پس می‌توان از تکنولوژی دینی نیز سخن گفت. تکنولوژی در این منظر؛ ابزار اجتماعی عینیت علم است؛ یعنی هنگامی که علم، از حوزۀ دانش نظری، فراتر رفته و جنبۀ عینیت یافتگی پیدا می‌کند، تبدیل به ابزارهای اجتماعی در سطحی فراگیر، با ویژگی تسلط بر مقدرات فرد و جامعه می‌شود؛ در چنین شرایطی است که تکنولوژی در جامعه، نمود پیدا می‌کند.

📌 برای اثبات مدعای فوق؛ پس از بحث پیرامون مفهوم علم دینی و تکنولوژی، به تحلیل تعاریف معارض پرداخته و نقد و بررسی تعاریف دیگری از تکنولوژی را در زاویۀ دیدگاه‌های ابزارانگاری و غیر ابزارانگاری دنبال کرده‌ایم و نهایتاً بر مبنای تعریف منتخب علم دینی، به پی‌جویی تعریف جدیدی از تکنولوژی دینی می‌پردازیم.

📌 آنچه باقی می‌ماند، ترسیم و تحلیل مولفه‌ها و خصوصیات تکنولوژی دینی است که از بایسته‌های پژوهشی پسینی مقاله محسوب میشود؛ چرا که هدف اصلی این نوشتار صرفاً تحلیل الزامات نسبت علم دینی با #تکنولوژی_دینی است.

کلید واژه: علم دینی، تکنولوژی دینی، روش شناسی، #فلسفه_تکنولوژی، دین.

https://t.me/joinchat/AAAAAEApA-u_0LOwiizh8g
⭕️@drshhs
#فلسفه را گِل آلود نکنیم...

۱- آداب ۲- آسیب ۳- جایگاه ۴- استدلال ۵- مفهوم ۶- زمان ۷- طنز ۸- تعریف ۹- نقد ۱۰- دوپَهلو ۱۱- اقتضاء

... مسألۀ #علم_دینی در جامعۀ ما مانند پاره‌ای مسایل دیگر و ضرورت‌های #فکری برآمده از انقلاب، از آسیب‌های پیرامونی رنج می‌برد که از آن جمله، سیاسی شدن مسایل علمی است.

...سرنوشت #علوم_انسانی کشور بدست اندیشمندان آن رقم می‌خورد و باید به آنان سپرده شود...

...تصور ذهنی #مفهوم علم دینی، تصور مشکل و پیچیده‌ای نیست، هرچند وجود عینی آن بسادگی محقّق نمی‌شود...

...نخستین جایی که بیش از هر مرکز دیگری، نیازمند #انقلاب_فرهنگی است، همانا شورای عالی انقلاب فرهنگی است ...

...یاد بگیریم در امر #فلسفیدن، قدری امروزی بیاندیشیم و مانند فیلسوفان پویا و مُبدع، بجای دوپَهلو سخن گفتن به تکمیل و پایداری نظام فکری خود مبادرت ورزیم...

...آیا در فضای امروز جامعۀ علمی میتوان به هر قیمتی، به ایجاد یأس و حتی امید اجتماعی دست زد؟...

...علم در دنیای امروز، امری فردی نیست بلکه فعالیتی کاملاً سازماندهی شده است...

https://t.me/joinchat/AAAAAEApA-u_0LOwiizh8g
@drshhs
داستان علم

‏کویر بزرگی را تصور نمایید که
هر کسی در گوشه‌ای از آن حفر ‎#چاه میکند و در حال پیشرفت هستند یا حداقل چنین میپندارند.

هیچکدام کار دیگری را قبول ندارد و بعضی چاهها هم ‎#عمیق شدند و ممکن است به ‎#آب هم دست یابند ولی چون متصل بهم نمیشوند، جریانی بهم پیوسته بوجود نمی‌آید.

‏داستان ‎#علم در جامعه ما نیز چنین است.

اندیشمندان متعدد بدون ضرب افکار و کارها در یکدیگر که تشکیل یک ‎#شبکه یا یک ‎#جامعه علمی را نمیدهند
و به دلیل فقدان اطلاع و ارتباط با هم، علاوه بر انجام کارهای تکراری،کارهای یکدیگر را خنثی میکنند.

‏سازمانهای بزرگ علمی و ‎#حاکمیتی نیز در گوشه ای از این برهوت، بدون توجه به وظایف ‎#سازمانی، مشغول حفر چاه خودشان هستند
و چون قدرت و ‎#ثروت بی حسابی هم دارند، طبیعتا چاه اینها عمیقتر است گرچه قطعا موثرتر نیست.

‏اگر در رأس این سازمانهای عریض و طویل، افرادی ‎سیاسی و منفعت طلب هم باشند، ملاحظه فرمایید صحنۀ این کویر برهوت به چه ‎آشفته بازاری تبدیل خواهد شد!

البته زحمت زیادی برای تصور ذهنی نباید به خرج داد
چرا که اگر نیم نگاهی به وزارت خانه‌ها و برخی ‎#پژوهشگاه های کشور بیاندازیم کافی است!
@drshhs

علم دینی؟؟

یکی از دوستان
چندی پیش پرسیده بودند،

اگر علم#دینی شدنی بود می‌بایست بعد ۴۰ سال ‎#مراکزی مانند موسسه ‎#امام خمینی یا دانشگاه امام صادق(ع) و غیره به آن دست می‌یافتند.

پاسخ اجمالی اینکه؛
زود ‎#نتیجه نگیریم.

احتمالات دیگری هم هست؛

۱.مسیر طی شده در این مراکز اشتباه بوده که البته چنین بوده.

۲.انقلابها و ‎#تحولات علمی بنیادین بسیار پیچیده و زمان‌بر است و تاریخ ‎#علم از بازه‌های ۳۰۰ساله با ما سخن میگوید نه ۳۰و۴۰ساله!

۳.آلوده شدن مسایل علمی با مسایل ‎#سیاسی روند حرکتهای علمی را کند یا متوقف کرده است.

۴.اگر تا کنون نشده دلیل نشدن نیست‌.

۵.امور علمی تدریجی‌اند نه فیکس که مثلا دفعتا امری حادث شود، گاه ‎#نظریه ‌های زمینه‌ای محقق، زمینه تحولات ‎#عمیق بعدی‌اند.

۶.موانع بسیار جدی علمی و ‎#سیاسی و اجتماعی بر سر راه وجود دارد که واقعا ایجاد سد کردند.این ‎#شوخی نیست.

۷.دستاوردهای ‎#علمی را با نتایج کارهای سیاسی مقایسه نکنید.

۸.عده‌ای هم معتقدند این امر محقق شده و بهرحال این ایده هم طرفدارانی دارد.

🔽🔽🔽
@drshhs


.
‏در روزنامه ‎#فرهیختگان نوشته؛
مزیت تفکر در #خلق است نه نقد!

درحالیکه همه مزیت ‎#تفکر به نقد است زیرا

۱.هیچ خلقی بدون ‎#نقد، خلق نیست(اگر خلق بمعنای تولید #علم باشد)

۲.تفکر یعنی #حرکت رو به جلو نه سکون و رکود. و بدون نقد پسین، تفکر #نو شدنی نیست و نوآوری نخواهیم داشت.

‏بله اینکه باید در ‎#پژوهش های ع.ا. حرف نو، خلق و ابداع کرد، درست، اما نباید با این سخن، اهمیت نقد را کمرنگ نمود که بدون نقد نظریات موجود، به ‎#نظریه جدیدی نمیرسیم.

۳.نقد فقط بمعنای بیان کاستیها نیست
🔻
درباره مطالعات نقدپژوهی و مسایل پیرامونی ر.ک: ‎#مقالات کانال #تلگرام
🔻

@drshhs
@drshhs 🔼🔼🔼


‏هیدگر این سخن 🔺️را ۶۷سال پیش بیان کرده است(از ‎#کتاب فلسفه و بحران غرب/هرمس)

راه حل وی برای چالش به اسارت درآمدن انسان توسط ‎#تکنولوژی؟
وارستگی از اشیا=
روآوردن به ‎#تفکر معنوی=
حمله کورکورانه نکردن به تکنولوژی...
🔻

‏نقد راه حل وی را در ‎#مقاله تحلیل مبانی فلسفی و تکنولوژیکی ‎#بحران محیط زیست...در ۱۳۹۲
آوردم
و ۳۳سال پیش در مقاله آینده ‎#علم و تکنولوژی به این موضوع پرداختم...

برای مشخصات مقالات ر.ک:🔺
کتاب روش مساله نقد
انتشارات نقد فرهنگ
@drshhs


‏تامس نیکلز در ‎#کتاب انقلابهای علمی در تحلیل دیدگاه تامس کوهن متاخر در نفی یکپارچگی ‎#علم، از فردی بنام مارگولیس به اصل ‎#سرایت اشاره دارد
که طی آن ایده‌ها یا شیوه های عمل جدیدی ناگهان در نوک پیکان جامعه قرار میگیرند و بسرعت گسترش پیدا میکنند و سرایت برای آنکه شورشی به انقلاب
‏تبدیل شود ضروری است...

نیکلز میگوید ‎#اصل سرایت امروزه مورد نظر نظریه پردازان شبکه ها قرار گرفته...

این اصل شبیه اصل ‎#شتاب است که در مباحث علوم ‎#سیاسی بدان میپردارند...
@drshhs 🔼🔼🔼


‏هیدگر این سخن 🔺️را ۶۷سال پیش بیان کرده است(از ‎#کتاب فلسفه و بحران غرب/هرمس)

راه حل وی برای چالش به اسارت درآمدن انسان توسط ‎#تکنولوژی؟
وارستگی از اشیا=
روآوردن به ‎#تفکر معنوی=
حمله کورکورانه نکردن به تکنولوژی...
🔻

‏نقد راه حل وی را در ‎#مقاله تحلیل مبانی فلسفی و تکنولوژیکی ‎#بحران محیط زیست...در ۱۳۹۲
آوردم
و ۳۳سال پیش در مقاله آینده ‎#علم و تکنولوژی به این موضوع پرداختم...

برای مشخصات مقالات ر.ک:🔺
کتاب روش مساله نقد
انتشارات نقد فرهنگ
‏آلوین گلدنر در مقاله خواندنی آنتی مینیتور... و در ‎#نقد ایده ماکس ‎#وبر که معتقد بود علوم اجتماعی میتواند و باید فارغ از ‎#ارزش باشد، برخی لوازم بیشتر روان شناختی آن را برشمرده:

فرار از مسئولیتهای اخلاقی
خودسرکوبی
خودناباوری
بیگانه شدن با جامعه
ترس از نقد
ترس از متهم شدن به منتقد ‏بودن
بزدلی ‎#آکادمیک
معامله گری ‎#دانشگاهی
پنهان کاری...

اگر این موارد را به کل ع.ا. سرایت دهیم آنگاه میبینیم که جامعه علمی ما هم به این بلیه ها مبتلاست.

البته وی به عوارض فلسفی و معرفت شناختی این جدایی اشاره نکرده مانند:

عدم امکان تصویر فلسفی_ منطقی از مساله جدایی دانش از ارزش
‏ارتباط و یکپارچگی قوای انسانی
جزئی نگری به مسایل انسانی
نگاه ‎#پوزیتیویستی به فرآیند ‎#علم و جریانی ندیدن روند تحولات علوم
عدم توجه به این اصل کوهنی که جوامع علمی جوامع فرهنگی اند...
🔻
Value _ free
🔻
کتاب ‎#جامعه شناسی در محکمه جامعه شناسان

@drshhs
@drshhs


‏دکتر ‎#داوری در ‎#کتاب درباره ع.ا. تولید علم را بمعنای تبدیل علم به شی مصرفی و قابل خرید و فروش در بازار دانسته و با این مفهوم میانه خوبی ندارد

در کتاب نهضت تولید ‎#علم و کرسیهای نظریه پردازی به سال ۹۰ از این مفهوم تعبیر دیگری ارایه دادم در معنای ترکیبی از نوگرایی با پویایی جمعی