#گفتگو_کنیم

⭕️ موضوع گفتگو:
اسلام خطرناكترست يا اسلام‌هراسی؟

🔹 آقای حمید امیراحمدی:
با درود به شما دکتر سرگلزایی
اگر در کانال تلگرام شما مجالی بود دوست دارم پاسخی به آقای طاها بنویسم. در ضمن ترجیح می‌دهم با نام کامل خودم متن نوشته شود. بخشی از دین ما به ایران این است که از پشت پرده بیرون بیاییم و حاضر به دادن هزینه برای آزادی ایران باشیم.

جناب طاها آدرس غلط ندهید.
۱. متفکران مورد نظر جناب عالی یا چندان اسلام و قرآن را مطالعه نکرده‌اند یا اصولأ چندان اهل فکر نبوده‌اند. خوشحال می‌شوم نام‌چند تا از چنین متفکرانی که ترجیحا خود مسلمان نباشند ببرید تا با آنها آشنا بشویم. (اگر ایشان‌ مسلمان باشند، تعجبی ندارد که به برحق بودن آن رأی بدهند.)
۲. ایرادات اساسی به ذات اسلام وارد است. لطفآ به توصیه خودتون کمی قرآن و تاریخ اسلام را بخوانید. آیات دوستی و همدلی آیات مکی هستند. در این ۱۳ سال کل طرفداران محمد ۱۰۰ نفر هم‌ نیستند. اما آیات مدنی در ۱۰ سال بعد نه تنها بسیاری از آیات اولیه را منسوخ کردند بلکه از خشونت صحبت می‌کنند. به عنوان نمونه سوره توبه که آخرین آیات از نظر زمانی هستند. آیا کشتن افرادی که از دین خارج شدند طبق حکم‌ در محمد بر شمایی که مسلمان هستید واجب نیست؟ آیا این نیاز به تفسیر دارد؟
۳. اسلام بدون تقسیر و رتوش همان رفتار محمد است. او بدون دلیل قانع کننده به یهودیان حمله میکند، بزرگان آنها را برای لو دادن محل دارایی یهودیان شکنجه میکند، دستور قتل اسیران را میدهد، به دختر جوانی که پدر و برادرهای او را کشته، در روز واقعه تجاوز می‌کند، تمام کودکان و زن‌های اسیر را به بردگی می‌برند. چنین تاریخی نیاز به تفسیر ما ندارد. برای روشن شدن کتاب ۲۳ سال علی دشتی را بخوانید.

🔹 آقای مهدی:
چند روز پیش صحبت های جناب آقای مهدی خلجی را در یوتیوب گوش میدادم که به نظرم خیلی مرتبط اومد با سؤالی که حضرتعالی مطرح فرمودین. این گفتگو در کلاب هاوس اندیشکده توانا به تاریخ ۴ خرداد ۱۴۰۲ هستش.
"تکثر بر حقیقت، مقدم است"
مشکل ما دین نیست، مشکل ما نگاه به دین است. هگل در مقدمه‌ای بر پدیدارشناسی روح به سادگی و به روانی آشکاری بیان می‌کند که مسأله این نیست که شما به چه چیزی اعتقاد دارید ، مسأله این است که شما چگونه به آن چیز اعتقاد دارید. مسأله این نیست که شما به خدا اعتقاد دارید ، مسأله این است که شما چگونه به آن خدا اعتقاد دارید . اگر به شیوهٔ جزمی اعتقاد دارید ، هیچ فرقی نمیکند با این‌که شما به بی‌خدایی اعتقاد داشته باشید. مشکل در این رویکرد به چیزهاست . یعنی شما اگر به بهائیت هم به صورت جزم‌اندیشی بیندیشید همان نتایج را به بار میاورد که به بودیسم جزم اندیشانه بیندیشیم. در نتیجه این‌گونه خداباوری یا خداناباوری خود تبدیل به یک دین جدید میشود. برای ایران آینده، این مسأله برای ما بسیار مبرم است که در نظر بگیریم فاجعه‌ای که اسلام و تشیع در عصر جدید به عنوان ایدئولوژی اسلامی یا ایدئولوژی ولایت فقیه بر سر ما درآورد، به این معنا نیست که ما کاملا از تکرار آن در اشکال بی‌دینی یا ضد‌دینی مصون هستیم . یعنی می‌توان تصور کرد که همان بلاهایی که ایدئولوژی اسلامی بر سر ما آورد ، ایدئولوژی بی‌دینی هم بر سر ما در بیاورد. لسینگ در نمایشنامه‌ی ناتان حکیم می‌گوید، ما اگر بخواهیم در این جهان زندگی کنیم باید تکثر را بر حقیقت مقدم بداریم. تکثر برای همزیستی، برای بقاء نوع گونه انسانی در کره زمین از حقیقت مهم‌تر است . هر کسی میتواند حقیقت خودش را داشته باشد اما باید بپذیرد که کنار دیگرانی زندگی کند که به حقایق دیگری معتقد هستند. اما این در عین حال بدین معنی نیست که ادیان سابق هم می‌توانند به شکل سابق فعالیت کنند . ادیان باید یک حداقلی از حقوق را بپذیرند . باید ضرورت همزیستی با یکدیگر را بپذیرند .
باید مسأله رستگاری را کاملا اخروی کنند و مربوط به جهان دیگر بدانند. در این دنیا شما چه مسلمان باشید و چه نامسلمان باید از حقوق برابر برخوردار باشید. بنابراین در خود ادیان هم باید یک تحول اساسی به وجود بیاید. [پایان نقل قول]
«شعار من اين است: اگر هوای آزادی را داشته باشی، حقيقت هوای خودش را خواهد داشت. اگر ما زحمتِ برقراریِ آزادیِ سياسی را بکشيم، حقيقت هم خودش به عنوان پاداش نصيب‌مان می‌شود».
ریچارد رورتی

#گفتگو_کنیم
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

⭕️ موضوع گفتگو:
اسلام خطرناكترست يا اسلام‌هراسی؟

🔹 خانم فروغ:
با عرض سلام و آرزوی سالی خوش برای شما آقای دکتر سرگلزایی
در رابطه با پرسش شما در کانال تلگرام در رابطه با اسلام و اسلام‌هراسی
۱- من کامنتی در رابطه با صحبت‌های آقای طاها دارم: ایشان در ابتدا گفته بودند که اسلام دین مترقی و بدون نقص است و در جای دیگری گفته بودند که مخالفان آگاهانه یا ناآگاهانه دست روی آیات جهاد و از این قبیل آیات گذاشته‌اند که مخاطبش کافران است که در زمان فعلی خیلی مصداق ندارد، پرسش من این است که آیا این تناقض نیست؟ نمی‌شود که از یک طرف بگوییم اسلام دین مترقی و قرآن کتابی کامل و مناسب تمام زمان‌هاست ولی از طرف دیگر برخی آیاتش در این زمان کاربرد ندارد. نمیشود که بگوییم این آیات از جانب خداست و کامل‌ترین صحبت خداست ولی ما یک قسمت آن را انتخاب می‌کنیم و پیروی می‌کنیم و قسمت دیگرش برای ما مناسب نیست و پیروی نمی‌کنیم، اگر دستور خداست و بی‌نقص است پس باید تمام و کمال اجرا شود. در قرآن آیه‌ای داریم که هر کس دین دیگری را به غیر از اسلام برای خود انتخاب کند پذیرفته نخواهد شد؛ پس اسلام احترامی برای سایر ادیان قائل نیست در نتیجه خود قابل احترام نیست. احتمالا دوستان مذهبی خواهند گفت که آیات، تفسیر دارند و پرسش من این است که اگر قرآن کتاب کاملی هست چطور یک فرد عادی نمی‌تواند با مطالعه‌ی متن قرآن برداشت مشخص و دقیقی از آن داشته باشد و باید متکی به تفسیر آن توسط یک فرد معمولی دیگر که معصوم و بری از خطا و اشتباه نیست باشد؟
۲- اسلام هم مثل همهٔ ادیان و مکاتب فکری نقاط مثبت و منفی را تؤامان دارد. اسلام بی‌نقص نیست و تناقض‌های جدی دارد و از طرفی مثل هر دین دیگری کارکردهای مثبتی هم دارد و می‌تواند در بعضی موارد مفید باشد و من از شما آقای دکتر یاد گرفتم که اعتقادات نیست که محترم است، بلکه این انسان‌ها هستند که محترم‌اند. ما می‌توانیم و باید از عقاید مختلف انتقاد کنیم و آن‌ها را به چالش بکشیم و در عین حال باید به افراد احترام بگذاریم.
۳- مسأله‌ی دیگر این که از نظر من اگر ما با شنیدن انتقاد از اسلام، دیدن کاریکاتور پیامبر اسلام یا سوزاندن قرآن برآشفته و ناراحت شویم نمایانگر مشکلی در درون خود ما و اعتقادات ماست که باید درمان شود.
۴- در نهایت آنچه که خطرناک است، اسلام یا اسلام‌هراسی صرف نیست، بلکه قبول یک دین یا مکتب بدون پرسشگری و بدون تحقیق کامل در منابع مخالف و موافق آن است. بدون تفکر، پیروان هر دین و مکتبی می‌توانند برای جامعه خطرناک باشند.

#گفت‌و‌گو_کنیم
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

⭕️ موضوع گفتگو:
اسلام خطرناكتر است يا اسلام‌هراسی؟

🔹 خانم دینا:
من نقدی به قسمت دوم متن آقای طاها دارم.
به نظرم همون جملات اول پاراگراف چهارم ایشون (مخالفان آگاهانه یا ناآگاهانه...) جمع نقیضینه. اگه بپذیریم که آیاتی که ایشون اشاره کردند برای زمان خاصی بوده و در زمان حال مصداق نداره لازمه‌اش اینه که بپذیریم که هر برهه تاریخی مقتضیات زمانی خودش رو داره که برای سایر برهه‌های تاریخی صادق نیست پس نمیشه ادعا کرد دین، مکتب یا ایدئولوژی وجود داره که آموزه‌هاش برای همه قرون و اعصار و ملیت‌ها در بافت‌های جغرافیایی مختلف با فرهنگ‌های مختلف کارآمد و کاربردیه. ولی اگه این گزاره رو بپذیریم که دینی وجود داره که برای همهٔ انسان‌ها در هر شرایط جغرافیایی و تاریخی که هستند کاربرد داره و عملی و مفیده و اون دین اسلامه باید بپذیریم که اون آیات هم برای اون زمان خاص نبوده و برای اکنون هم مصداق داره.

🔹️ خانم زهره:
درخصوص اسلام و اسلام هراسی دوستانی که اسلام را دین کامل و قرآن را کتابی آسمانی می‌دانند که  راهنمایی بی‌همتای بشر است و اگر به‌درستی اجرا شود عدالت برقرار می‌شود، همین بس که  مسایل حقوقی زنان در قرآن کاملا تبعیض‌آمیز بوده وبطور کاملا فاحشی زن را به‌عنوان جنس دوم و در خدمت مردان عنوان می‌کند چند نمونه از سوره های مختلف قرآن : همه انسانها باهم برابرند در حالیکه در سوره آل عمران می‌گوید مردان را بر زنان برتری دادیم ، یا سوره نساء اشاره به تذکر دادن به زنان و در صورت افاقه نکردن تذکر، کتک زدن زنان، زنان کشتزار مردانند  و یا سهم‌الارث نصف برای زنان و…

🔹 خانم مونا:
دین اسلام، با دربرگیری پارامترهایی از یهودیت و سایر ادیان ابراهیمی، و با کمک مناسبات قوی قبیله‌ای پیامبر در شبه جزیره حجاز در چهارچوب پرستش خدای واحد، نیکی به سایر افراد و سیستم پاداش و جزا در ماورا پدیدار شد. همراه با فراگیرتر شدن و نهایتا تسلط آن بر جامعه عربستان، آیات مختلفی در مناسبتهای گوناگون نازل شد که کم‌کم این نزولات بعد قانونی و حقوقی به خود گرفتند. اسلام با در نظر گرفتن زندگی بدوی عامه مردم آن زمان ،به نظر میرسد حرکتی رو به جلو محسوب می‌شده و با بهبود اجتماعی همراه بوده است. آیات اسلامی که امروزه خشن و یا ضد آزادی‌های فردی محسوب می‌شوند (مثل جهاد، حقوق زنان، برده داری، تجارت ، ...) در بستر زمانی خود پذیرفته شده اند. به نظر من در دوره‌ی گسترش اسلام بعد از پیامبر ، چه با ترس و جنگ و چه اعتقادی، این گفتمان تأثیر زیادی بر زندگی ساده مردم نداشته، و چه بسا با تفکرات سنتی آنان از یک طرف، و سهولت دستکاری و سوءاستفاده حاکمان از محتوای آیات از سوی دیگر همخوانی داشته است.
به‌ هرحال زمان ایستا نیست و در طول آن فرم زندگی و تفکرات آدمیان تغییرات و بالطبع خواسته‌های جدیدتری می‌طلبد و از سوی دیگر جوامع در رقابت با یکدیگر بدنبال شگردها و راه‌حل‌های جدید و متفاوتی هستند. اما من به‌عنوان یک زن که در خانواده‌ای مذهبی بزرگ شده ام در عین حال که از جنبه‌های عبادی این مذهب لذت میبرم، تناقضات و ناملایمات این آیین را -چه فردی و چه اجتماعی- موانع بزرگی در مسیر رشد خود و همنوعان دیده‌ام، بنابراین به راحتی نمی‌توانم پدیده‌ی اسلام‌هراسی را مخوف‌تر از سوءاستفاده از آن برای چاهی عمیق‌تر بپذیرم و تحت بازی منفعت‌طلبانی قرار بگیرم که از ناکارآمدی این دین در دوران پیچیده‌ی کنونی بهره می‌برند و جان سایر انسان‌ها را برای منافع خود دستمایه قرار دهند.

🔹 خانم نغمه:
به نظرم قبل از هر گفتگو باید تعاریف را مشخص کرد. هیچکدام از این دو گروه اسلام را تعریف نکرده‌اند. اسلام را از منظر مسلمانان هم نمی‌شود تعریف کرد چون اسلام طالبان، امارات، چچن، ایران و ترکیه حقیقتا ارتباط کمی با هم دارند.
اول تعریف را مشخص کنیم.

#گفت‌و‌گو_کنیم
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

⭕️ موضوع گفتگو:
اسلام خطرناكتر است يا اسلام‌هراسی؟

🔹 آقای آرمان در نقد متن خانم یزدان پور:

ایشان چهار گزاره را ذکر کردند و در ادامه آنها را حل کرده و نتیجه مطلوب خودشان را گرفته‌اند. یکی یکی بررسی می کنیم:
در مورد گزاره‌ی اول حق با ایشان است و مشکلی ندارد اما چندان به مورد سؤال مرتبط نیست و مربوط به بحث آزادی بیان است.
گزاره دوم چند مدعای اصلی دارد:
الف- هستهٔ اصلی اسلام همان آیه‌های قتال و ضد زن و خشونت‌آمیز و دیگری‌ساز است.
ب- آنهایی که برداشت مدرن از قواعد اسلام می‌کنند اصل دین را دستکاری می کنند تا باعث بقای دین بشود حال آنکه اصل دین (گزاره‌ی الف) همیشه مورد سوءاستفاده دیکتاتورها قرار می گیرد.
ج- این بیان که قرآن تفاسیر مختلف دارد مغالطه است و چون نص قرآن ابهام دارد و کلام مبهم عامل فساد است در نتیجه از متن قرآن چیزی جز جنگ و نزاع بیرون نمی آید.
گزاره الف به طرز حیرت انگیزی با اعتقاد گروهای داعش و طالبان همخوان است و اصولا اسلام‌هراسان، همان تفسیر افراطی و حداقلی این گروه‌ها را به‌عنوان اصل اسلام درنظر می‌گیرند که مشکل آن این است که اگر گفتمان داعش برحق و اسلام ناب باشد، چرا میزان پیوستن مسلمانان به این گروه آنقدر ناچیز بود و روز به روز بر تعداد پیروان این گروه افزوده نمی‌شود؟ چرا حمایتی از داعش از طرف مسلمانان سراسر جهان ندیدیم؟ از همین جا به خطای گزاره ج می‌رسیم که اگر آن را بپذیریم به تبع آن دانش هرمنوتیک مدرن که اصولا زبان را (و نه متن دینی خاصی را) مبهم می‌داند باید کاملا کنار گذاشت و در این حالت همهٔ تفاسیر را مردود شناخت و یک تفسیر را با زور چماق به دیندارن خوراند بدون درنظر گرفتن زمانه و عصری که شخص در آن زندگی می‌کند و ازینجا خطای گزاره ب هم روشن می‌شود که داعشی‌وار اما در لباس اسلام.هراسانه، برداشت مدرن از قواعد اسلام را نهی کرده و حق ارائه تفاسیر معقول از متن کتاب را برای مسلمانان جایز نمی‌داند و اینجاست که نگاه خانم یزدان‌پور اتفاقا به نگاه سنتی فقهی و حاکمیت فعلی ج.ا. نزدیک می‌شود و آن را ناخواسته تأیید می‌کند و متاسفانه با جزم‌اندیشی از درک تفاوت مسلمانان (در عین اشتراک داشتن در اصول دین یعنی توحید، نبوت و معاد) در نقاط مختلف جهان عاجز است (مؤید تأثیر اسلام از فرهنگهای مختلف) و متوجه این مطلب نیست که متن دین مادامی که در قالب رفتار درنیاید جز مشتی کلمات نیست و رفتار مسلمانی نوعی اجرا از متن دین است که الزاما برای همه مسلمانان نمی‌تواند یکسان باشد و بنابراین نمی‌توان محتسب با چماق گماشت و همه را ملزم به رعایت فقط یک تفسیر از میان تفاسیر کرد و تکثر روایات و مسلمانی ها را ندید.
گزاره سوم می‌گوید حتی اگر اسلام را از سیاست جدا کنیم باز هم بدلیل ماهیت جمعی بودن آن مشکل زاست که با نگاهی به اوضاع مسلمانان در کشورهای مدرن و دارای قوانین لائیک رد می شود و آماری در دست نداریم از دخالت مسلمانان در زندگی خصوصی مردم ساکن در چنین کشورها و یا اخلال در نظم عمومی توسط برگزاری مراسم اسلامی. اما اگر منظور در نقد اسلام است که دین در همه شئونات دخالت می کند و نظر می‌دهد می‌تواند درست باشد با درنظر گرفتن این که انتخاب اشخاص (درست یا غلط از نظر ما) مادامی که به آزادی دیگران صدمه وارد نکند، اشکالی ندارد. گزاره‌ی آخر می‌گوید اگر مسلمان متفکر و اخلاق‌مدار داریم دلیل بر درستی دین نیست. بحث درستی و نادرستی دین اینجا مطرح نیست بلکه مسأله بر سر این بود که بین اسلام و اسلام‌هراسی کدامیک خطرناک‌تر است. اگر گفته می‌شود اسلام ضدعلم (ساینس) است، اسلام غیراخلاقی است، باور به اسلام مثل مواد مخدر عمل می‌کند (اگر تحقیق معتبری در ژورنالهای علمی روانشناسی موجود باشد که صرفا باور داشتن به اسلام را {جدای از تعصب} برای سلامت روان مضر بداند، ممنون میشوم در کانال بگذارید)، وجود مسلمانان دانشمند در طول تاریخ و مسلمانان شجاع و اخلاق‌مداری مثل خانم فاطمه سپهری و استاد فقه خانم صدیقه وسمقی (که بنظرم خواندن کتاب زن فقه اسلام ایشان در مورد بحث سؤال راهگشاست) گزاره فوق را رد می‌کند چون اگر بگوییم اسلام غیراخلاقی است منطقا همه مسلمانان را (به دلیل اعتقاد به یک چیز غیراخلاقی) بی اخلاق دانسته‌ایم حال آن که وجود مسلمانان اخلاق‌مدار در تناقض با مقدمه‌ی اول قرار می‌گیرد و در واقع مشکل از مقدمه‌ی اول است با درنظر گرفتن این که نقد دین از منظر اخلاق موجه و مستدل است و باید انجام شود اما نمیتوان منکر احتمال داشتن تفاسیر متکثر از متن کتاب شد.

#گفت‌و‌گو_کنیم
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

⭕️ موضوع گفتگو:
اسلام خطرناكتر است يا اسلام‌هراسی؟

🔹 آقای آرش:
آیه‌هایی از کتاب اسلام وجود دارد که تفاسیر متفاوتی را از آن میتوان برداشت کرد؛ مثل آیه‌ی جهاد علیه کافرین که ایده‌های داعش و القاعده و امثال آن را پدید آورد. عده‌ای با تأکید بر این نقل که اسلام واقعی این نیست، سعی در پنهان کردن این موضوع دارند، در صورتی که واقعیت مطلق نیست، واقعیت تفاسیر ما از پدیده‌هاست و هر یک از ما می‌توانیم تفسیر متفاوتی از واقعیت داشته باشیم که هر کدام به نوبه‌ی خود میتواند درست باشد. من فکر می‌کنم اسلام و سایر تفکرات دینی تا زمانی خطرناک نیستند که جنبه‌ی فردی داشته باشند، ولی وقتی که اسلام پا به عرصه سیاست و اجتماع بگذارد، می‌تواند برای کل دنیا تهدید یا ابزار قدرت افراد سودجو باشد.

🔹 آقای مسعود:
احتراما پیرو سوال اسلام خطرناک‌تر است یا اسلام هراسی، به باور من، چیزی که ادعا می‌شود کامل و بدون نقص و در تمامی زمان‌ها و مکان‌ها بهترین گزینه است، به خودی خود، خطرناک است! پس چون خطرناک است، هراسناک هم هست! فلذا اصولا اسلام خطری است که ناگزیر با خود هراس را به همراه خواهد داشت. بنابراین اسلام خطرناک، و اسلام‌هراسی گزینه‌ای کاملا منطقی و عقلانی است.

🔹 ایمیل بی‌نام:
به نظر شخص من اسلام انگشت در تمام سوراخ‌ها کرده و پیروانش از طریق حکم امر به معروف و نهی از منکر حق مسلم خود می‌دانند که آن‌ها هم مثل اسلام انگشت‌شان را در تمام سوراخ ها فرو کنند و این خطرناک است. اگر اسلام وجود نداشته باشد اسلام‌هراسی هم وجود ندارد؛ منظورم چیست؟ پیروان دین اسلام با عقایدشان و فرو کردن آن عقاید در حلق بی‌اعتقادان به این دین بذر کینه، نفرت و خشم را در دل مردم می‌کارند و این نفرت و خشم در قالب رفتارهای خشونت‌بار خود را نشان می‌دهند و این مثل یک چرخه ادامه پیدا می‌کند.
بالشخصه اسلام را در ایران خطرناک‌تر می‌دانم زیرا در کشوری مثل ایران جمهوری اسلامی که پیروان این دین به پشتوانه‌ی قانون می.توانند در امور شخصی مردم دخالت کنند هر فردی که حتی با بخشی از آموزه‌های دینی موافق نباشد سرکوب شده و عزت نفس انسانی‌اش در معرض خطر قرار می‌گیرد. (مثل حجاب اسلامی)

#گفت‌و‌گو_کنیم
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

⭕️ موضوع گفتگو:
اسلام خطرناكتر است يا اسلام‌هراسی؟

🔹 آقای هومن:
من فکر میکنم پاسخ این سؤال (که البته به نظرم نوعی پرسش Rhetorical است ‌حتی تا حدی فرم Leading هم داره)، ابتدا نیاز به پاسخ به سؤال مقدم‌تری دارد: «اسلام چیست؟».
من شخصا پاسخ این سؤال مقدم را نه تنها نمیدانم، بلکه فکر میکنم اصلا دانستن آن ممکن نیست. اسلام هم مثل سایر ادیان، متکی است بر فهم ما از یک متن، یا متن‌های تفسیری دیگر، دانستن بستر تاریخی و کانتکست آن متن و شاید عملکرد رهبران آن دین. متنی که دسترسی به مراد و منظور نویسنده‌ی آن و حدود و ثغور شرایط صدق آن غیر ممکن (محال عملی نه عقلی) است، قابلیت دسترسی یقینی و جزمی به چیستی آن نیست. در چنین شرایطی، فهم این که «اسلام چیست؟» عملا غیرممکن می‌نماید و چیزی نمی‌توان گفت جز اینکه اسلامی که من می‌فهمم چیست یا فهم من از اسلام چیست. به نظر من، وقتی فهم مشترک و صحیحی از این‌که اسلام چیست نداشته باشیم، گفتگوی روشمندی هم در پاسخ سؤال مطرح شده نمی‌توانیم داشته باشیم. اما، اگر ملاک را فرضا و به صورت عرفی و غیر دقیق، فهم جاری و حاکم بر جامعه قرار دهیم، فرض می‌کنم منظور از اسلام در سؤال مطرح شده اینست: آنچه امروز به عنوان حکومت اسلامی و تحت قوانین اسلام، تبلیغ و تحمیل و جاری می‌شود (در حکومت‌های اسلامی مستقر در جهان و در گروه‌ها و احزاب و باورهایی که به دنبال چنین حکومتی هستند)، یا آنچه از باور و سنت‌های اسلامی به طور مشترک در جوامع کوچک و بزرگ با اتیکت اسلامی مشاهده می‌شود و یا آنچه از ظاهر بعضی قسمت‌های متن اصلی اسلام (قرآن) برداشت می‌شود. در اینصورت و با این فرض نظر من به طور مختصر چنین است:
اسلام و اسلام هراسی ، هر دو خطرناکند. البته اسلام‌هراسی اساسا زاییده‌ی اسلام است. ممکن است تئوری‌های توطئه‌ای قائل به تبلیغ اسلام‌هراسی از سوی دشمنان افراطی اسلام باشند و حتی محتمل است چنین اتفاقی هم در حال افتادن باشد، اما تا اسلام چنین زمینه‌ای‌را نداشته باشد، نه هراسی اتفاق میافتد و نه پروژه‌ی هراس‌افکنی‌ای موفق می‌شود. به زعم من، آنچه خطرناک است، باوری است که خصوصیات زیر را داراست و جامعه را از عقلانیت به دور میدارد، حال نامش اسلام باشد، اسلام انحرافی باشد، یا هر عقیده‌ی دیگر:
۱. مبتنی بر عادت به فکری خاص باشد به جای این‌که بر مدار تفکر جاری و عقلانیت مستمر حرکت کند.
۲. مبتنی بر پیش‌داوری باشد به جای بررسی دقیق آرا و نقطه نظرات دیگر.
۳. مبتنی بر ادعاهای اثبات‌ناپذیر و ابطال‌ناپذیر باشد به جای استدلال.
۴. به مُدارا قایل نباشد و پلورال نگاه نکند.
۵. جزمیت و قطعیت ذاتی برای خود قایل باشد چه در فهم ما اراد منبع آن اندیشه‌ی خاص و چه قایل بودن به تطابق حقیقت با ادعای خود از آنچه حقیقت میداند و احتمال خطا در فکر خود ندهد. به عبارتی ادعای مالکیت انحصاری حقیقت را داشته باشد.
۷. اساسا قایل به این نباشد که برای تبلیغ خود، لازم است با عقلانیت انسان.ها روبرو شود و متکی بر استدلال باشد به جای درگیر کردن عواطف و احساسات و تمایلات قبیله‌ای و تایید قبیله‌ای.
۸. بقایش بر ندانستن آرای دیگران باشد و بر مدار حذف و سانسور مانا بماند، به جای پایداری بر مبنای تضارب افکار و تفکر و عقلانیت پویای بشری.
۹. به جای استدلال‌مداری و عقلانیت ، آرزوها را با حقایق خلط کند و به فریب، به خورد مردمی که در دردهای مشترک هستند بدهد که آنچه شما آرزو میکنید حقیقتی است که تنها نزد من است.
۱۰- منبع حقیقت را در سخن و فکر یک فرد ببیند.
کوتاه سخن این‌که، اسلام یا هر باوری که بر مبنای بندهای بالا شکل گرفته باشد، خطرناک‌ترین و هراسناک‌ترین ابزاری است که می‌تواند در دست بشر و علیه بشر باشد.

#گفت‌و‌گو_کنیم
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

⭕️ موضوع گفتگو:
اسلام خطرناكتر است یا اسلام‌هراسی؟

برای نگاه دوباره به این پرسش، خوب است درسگفتار زیر را بشنویم:

♦️ ذات‌مندی و ناذات‌مندی‌ی دین
دکتر حسن محدثی (جامعه‌شناس)

https://www.youtube.com/watch?v=1ZLb3Va8hUc


@NewHasanMohaddesi

#گفتگو_کنیم

⭕️ موضوع گفتگو:
اسلام خطرناکتر است یا اسلام‌هراسی؟

🔹 پاسخ خانم یزدان‌پور به نقد آقای آرمان:

باتشکر از نقد آقای آرمان؛
درمورد بخش الف- هستهٔ اسلام اعتقاد به محمد به عنوان پیامبر و اعتقاد به خداوند واحد است و هرکه چنین نیندیشد کافر و مشمول مجازات دنیوی واخروی است. این اولین شرط، خود حاوی خشونت پنهان است وهرعقیده غیر این، در اسلام برخطاست. حال بماند دستورهای خشونت‌بار واحکام متعدد سیره‌ی خود محمد مثل زدن زنان، کشتن کفار و غیره. داعش تنها نمونه‌ی خشونت‌بار اسلام نیست؛ حکومت ایران، حکومت عربستان، حکومت یمن و… مثال‌هایی از حکومت‌های اسلامی خشونت‌بارهستند. اگر مصداق خشونت فقط به کشتار محدودشود بله داعش نمونه‌ی آن است حال آن‌که خشونت برکودکان و زنان و مردم به عنوان رعایای حاکمان دینی بسیار در کشورهای اسلامی رواج دارد. حتی خشونت درخانه‌ی یک شخص متدین از طرد فرزند غیرمذهبی گرفته تا خشونت علیه زنان را در بسیاری از جوامع می‌شود دید. برکسی پوشیده نیست که ظلم بر زنان درکشورهای اسلامی بارز است.
در بخش ب- در مورد هرمنوتیک:
دانش هرمنوتیک در قواعد حکومتی و سیاسی نمی‌تواند گزاره‌ی مناسبی باشد. اگر اسلام را امری شخصی ببینیم بله هرمنوتیک و تأویل‌های متفاوت بر آن می‌تواند کاربرد داشته باشد، اما مسأله این است که محمد و قرآن بر پایهٔ تشکیل حکومت، قوای نظامی، احکام زندگی جمعی وقوانین شرعی و مجازات اسلامی بناشده. پس بازهم اگر اسلام را دین شخصی ببینیم همان قضیه‌ی شیر بی یال و دم و اشکم مولانا میشود.
در بخش بعدی:
بنده نگفتم اسلام را ازسیاست جداکنیم، بلکه می‌گویم ذات اسلام سیاسی است. احکام اسلام جمعی است. نمی‌توان آن‌را جداکرد. مثال عدم دخالت مسلمانان درکشورهای دیگر اثبات کنندهٔ عدم سیاسی و جمعی بودن اسلام نیست، زیرا یا آنها اقلیت هستند یا قانون مانع آنها است، و همچنین برداشت شخصی و متکثربودن مسلمانان باعث می‌شود عده‌ای به مناسک جمعی اعتقادی نداشته باشند و بنابراین رفتار دخالت‌گرانه نخواهند داشت.
در بخش بعدی نقدتان، درمورد افراد اخلاق‌مدار : اسلام به نقل از یکی از دوستان در کانال به دو قسمت محمد قبل حکومت و آیه‌های مکی و محمد بعد حکومت و آیه‌های مدنی تقسیم می‌شود، بله ما در اسلام مکی احکام اخلاق‌مدار می‌بینیم و همین مصداق برداشت‌های متکثر از دین است. وجود برداشت‌های متکثر از دین باعث خلق دین جدید و به طبع آن انسان‌های متفاوت با سیره و اخلاق متفاوت می‌شود: اسلام متفکر، اسلام متحجر، اسلام مهربان، اسلام خشن؛ واین تکرار مکررات است که اسلام در همان قدم اول مسلمان وغیرمسلمان را جدا کرده و این مصداق بارزخشونت است و سایر برداشت‌ها اسلام ابتر است و همین مایه‌ی بروز انواع انسان‌های مسلمان اخلاق‌مدار و غیراخلاقی است. بحث بر سر دین اسلام به عنوان سیره و رفتار خود محمد است نه بر سر برداشت‌های متفاوت دین. آن‌چه از زندگی خود محمد و آیه‌های قران می‌بینیم را مصداق اسلام می‌دانیم.

#گفت‌و‌گو_کنیم
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

⭕️ موضوع گفتگو:
اسلام خطرناکتر است یا اسلام‌هراسی؟

🔹 تحلیل انجمن «کاویان» دربارۀ این گفتگو:

آمار دقیق درصد مسلمانان ایران در یک نظرسنجی از موسسه گمان بازتاب پیدا کرد، که در آن 40% شرکت‌‌کننده‌‌گان خود را مسلمان می‌دانستند.
https://theconversation.com/irans-secular-shift-new-survey-reveals-huge-changes-in-religious-beliefs-145253
باید اینجا بین اسلام صرفا به عنوان یک ایدئولوژی دینی و اسلام سیاسی به عنوان یک ابزار کارآمد برای سواستفاده خامنه‌ای تفاوت گذاشت. عموم مردم ایران مخالف استفاده از اسلام برای تصمیم‌گیری سیاسی هستند. در واقع گفتمان غالب سیاسی، مخصوصا در مورد مشروعیت کاملا تغییر کرده و دیگر حول محور اسلام شیعی نمی‌گردد، بلکه به سوی مردمسالاری گرایش پیدا کرده است ولی این امر به این معنی نیست که عموم مردم باورهای خرافاتی خود به مفاهیم مذهبی را از دست داده‌اند. با وجود ضربات زیادی که جمهوری اسلامی به مشروعیت دین در بین مردم و به خصوص جوانان زده است، ولی به‌صورت سنتی ایرانیان سده‌هاست که خرافات مذهبی را باور دارند و در 45 سال اخیر در این نکته تغییر به نسبت کمی ایجاد شده است. نباید فراموش کرد که حکومت‌ها به سادگی توانایی نابودی اعتقادات را ندارند. شوروی دهه‌ها برای نابودی دین در روسیه تلاش کرد، با این حال حتی یک ماه از تغییر رژیم شوروی نگذشته بود که آتش دین مسیحیت دوباره در همهٔ نقاط این قلمرو شعله‌ور شد. این امر اثبات آن بود که دین‌داری در زمان شوروی هم ادامه داشته و فقط جریانش به‌صورت زیرزمینی درآمده بوده است. دولتهای اروپایی ده‌ها سال است که زیست‌شناسی فرگشتی (داروینی) را در مدارس تدریس می‌کنند با این حال کودکان خانواده‌های یهودی، مسلمان و مسیحیان افراطی به‌دلیل اعتقادات والدین خود به اتفاق این واقعیت طبیعی را منکر می‌شوند. این واقعیت برای کار سیاسی ما سه معنی دارد:
1- ما نباید جنبه‌‌ی منفی که عقاید مذهبی می‌توانند در روند رسیدن ایران به مردمسالاری بازی کنند را دست کم بگیریم. باید مراقب چنین تفکراتی بوده و جلوی تندروی و خشونت برای یا علیه مذهب را گرفت. همزمان باید این توهم را کنار گذاشت که امروز یا بعد از تغییر رژیم ما قادر به محو کردن اسلام هستیم.
2 - ما باید متوجه باشیم که حتی عموم مردم مذهبی علاقه زیادی به آزادی، رفاه، مردمسالاری و پیشرفت دارند. سطح کیفیت زندگی این افراد برایشان از چرندگویی‌های آخوندهای تندرو مهم‌تر می‌باشد. مخصوصا که دسترسی به آب آشامیدنی سالم، بیکاری، تورم، آلودگی هوا و غیره به هیچ عنوان ربطی به دین ندارند و نبود خدمات اجتماعی و اقتصادی نشانه شکست سیاسی دولت است. دولتی که به شدت تلاش می‌کند این فساد و ناتوانی را به اسم و ادعای اسلام پنهان کند. اما مردم ایران کور و احمق نبوده و دلیل شکست اقتصادی-اجتماعی ایران را به درستی خود شخص خامنه‌ای و حکومت جمهوری اسلامی می‌دانند. در نتیجه با این گروه بزرگ اجتماعی می‌شود و باید وارد گفتگوی منطقی و کارساز شد تا در آینده حمایت آنها در راه رسیدن به آزادی را به‌دست بیاوریم. این همان کاری بود که کشور اندونزی یعنی پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان دنیا توانست انجام دهد. بیش از 240 میلیون مسلمان در این کشور زندگی میکنند و طبق آمار سال 2018، بیش از 85% این مسلمانان دفاع از مردمسالاری در اندونزی را وظیفه خود می‌دانند.
3- باید بین دین صرفا به‌عنوان یک ایدئولوژی بر اساس وجود خدا، جهان آخرت و غیره و دین به‌عنوان ابزار سیاسی تصمیم‌گیری تفاوت بگذاریم. از مورد دوم باید جلوگیری شود، که این چیزی جز معنی سکولاریزم نیست. با این حال اولی را نباید سرکوب کرد، زیرا ناقض آزادی‌های فردی است. گروه کاویان با هرگونه آموزش نظام‌مند دینی به کودکان بشدت مخالف است، یا این وجود اگر افراد بالغ علاقه‌ای به دین نشان دادند، نباید جلوی این آزادی را گرفت.
اینجا مهمترین نکته از نظر فلسفی و سیاسی این می‌باشد که ادیان زیر مجموعه ایده‌های "تاریخ گرایی" یا "تاریخ پرستی" (historicism) قرار می‌گیرند. این دسته از باورهای اشتباه یک ایده اصلی و کلی دارند: بهترین نظام اجتماعی و سیاسی در گذشته دور وجود داشته و ما باید تلاش کنیم به چنین نظامی بازگردیم. ایدئولوژی مضحک "اسلام ناب محمدی" نیز چنین ایده‌ای می‌باشد. فلسفه سیاسی بسیاری از اندیشمندان معروف مثل افلاطون، هگل و مارکس هم عموما در دسته تاریخ گرایی هستند. این نوع تفکر که فرض می‌کند با مطالعه تاریخ، می‌توان بهترین فرمول واحد برای آینده بشری را ارائه دهد، کاملا اشتباه بوده و ما باید این واقعیت ساده را فهمیده که برای بهبودی شرایط زندگی مردم، هیچ فرمول جادویی‌ وجود ندارد. بهترین روش، ایجاد نهادهای سالم و کارآمد اجتماعی و سیاسی است که به مرور زمان روش حکومت را بر اساس علم‌و‌دانش، تجربه‌و‌منطق و مردمسالاری بهتر و بهتر می‌کنند.
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

⭕️ موضوع گفتگو: رواداری

🔹 آقای سروش:
سلام آقای دکتر. این متن رو براتون می‌فرستم تا شاید در قالب هشتگ #گفتگو_کنیم در کانال‌تون منتشرش کنید و باب گفتگو باز بشه:
نمی‌دونم در جریان این مسأله هستید یا نه اما چند وقتی بود که برنامه‌ای ایرانی در یوتیوب پخش میشد به نام بلایند دیت؛ به این صورت که دو نفر که همدیگه رو از قبل نمی‌شناختن کم‌کم با هم آشنا میشدن و تصمیم می‌گرفتن که آیا مایل‌اند با هم وارد رابطه بشن یا نه. این برنامه محبوبیت زیادی کسب کرده بود و کلیپ‌های زیادی ازش در فضای مجازی منتشر شده بود. تا این که برادران و خواهران زحمتکش نیروی انتظامی مثل همیشه به محض این‌که دیدن برنامه‌ای مستقل از خواست و عقایدشون ساخته و محبوب شده، صفحات مجازی دست‌اندرکاران این برنامه و شرکت‌کنندگان در اون رو توقیف کردن.
اما مسأله‌ای که در این میان خیلی ذهن من رو به خودش درگیر کرد و تا حدی از هم سن و سالهای جوان خودم ناامیدم کرد، این بود که خیلی از کسانی که به هر دلیلی از این برنامه خوششون نمی‌اومد، از توقیف صفحات دست‌اندرکاران این برنامه و توقف تولیدش، خوشحال شدن و از اون به عنوان "تنها کار درست پلیس" یاد کردن. این واکنش در شبکه‌های مجازی مختلف مثل اینستاگرام و توییتر دیده میشه. نفس این واقعه که پلیس مانع از فعالیت سازندگان اون برنامه شد خیلی غیرمتتظره نیست چون خط‌مشی این نظام مستبد و زورگو همیشه به همین صورت بوده و به مردم اجازه نداده خودشون طبق سلیقه‌شون دست به تولید برنامه و محتوا بزنن. اما چیزی که برای من شگفت‌انگیز و ناراحت‌کننده بود این بود که دیدم خیلی از جوانان هم سن و سال خودم، درست مثل نسل‌های گذشته، به محض این‌که صرفا از چیزی خوششون نیاد از این‌که پلیس وارد عمل بشه استقبال میکنن. انگار ذهنیت حاکم بر خیل گسترده‌ای از مردم ما، ولو جوانان مدرن و امروزی، باطنا همچنان مثل گذشته مونده و صرفا تغییر ظاهر داده. گویی این جملات لودویگ فون میزس در کتاب لیبرالیسم همچنان درباره‌ی ما صادقه:
"تمایل مردم زمانه‌ی ما که به محض نپسندیدن چیزی خواستار ممنوعیت آن چیز از سوی حکومت شوند، و آمادگی آن‌ها برای پذیرش چنین ممنوعیت‌هایی حتی وقتی با مضمون‌شان اصلا موافق نیستند، نشان می‌دهد ذهنیت بندگی تا مغز استخوان‌شان نفوذ کرده است‌. سال‌ها خودتربیتی لازم است تا رعیت به شهروند تبدیل شود. انسان آزاد باید بتواند تحمل کند همنوعانش به گونه‌ای متفاوت از آنچه او درست می‌پندارد زندگی و عمل کنند و باید این عادت را ترک کند که تا چیزی را نپسندید، پلیس را صدا بزند."

#تجربه‌های‌مان_را_به_اشتراک_بگذاریم

ایمیل دکتر سرگلزایی برای شرکت در پروژه‌ی #گفتگو_کنیم
isssp@yahoo.com

@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

🔹 موضوع گفتگو: پینوکیو!
مغالطه‌ی "انتخاب بین بد و بدتر"
(false dilemma fallacy)

⭕️ پرسش اساسی این نیست که "روباه مکار بدتر است یا گربه نره؟" پرسش اساسی این است که "چرا پینوکیو بارها و بارها از این دو فریب می‌خورد؟!"

@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

🔹 آقای سیاوش:
بدون وجود یک زیرساخت سیاسی اصولاً مشارکت موثر در انتخابات ممکن نیست؛ چه ما قائل به مشارکت باشیم چه نباشیم.
در اینجا تشبیه زیر ساخت سیاسی به لیگ فوتبال فعال و ریشه دار، راهگشا است.
تشکیل یک تیم ملی فوتبال در جایی که لیگ فوتبال مستحکمی ندارد اصولاً به جایی نمی‌رسد. جایی که نیروهای اجتماعی به صورت مویرگی به هم پیوسته و کلونی‌های ساختارمندی را شکل می‌دهند، امکان قدرتمند شدن آحاد جامعه فراهم شده و کلاب‌ها و بعد باشگاه های سیاسی زنده و فعال که به درون متن جامعه متصل هستند شکل می‌گیرند. تنها و تنها در یک چنین بستری است که می‌توان یک تیم ملی یا یک دولت پاسخگو بر پایه‌ی مشارکت مردمی را شکل داد و از آن نتیجه گرفت. اما نگاه کنیم به کل انتخابات‌هایی که در تاریخ جمهوری اسلامی انجام شده. در بهترین حالت، انتخاب بین بد و بدتر بوده و رقابت معنی‌داری شکل نگرفته و نهایتاً قدرت حاکم هیچ اپوزیسیون متشکل و قدرتمندی هم ندارد. کار را از جای دیگری باید شروع کرد. باید منسجم و متشکل شد. ما نیاز به تقویت سندیکا و اتحادیه و تشکل و NGO و احزاب ریشه‌دار داریم. بدون اینها صحبت از انتخابات صحبت از یک هرج و مرج و تقلای بیهوده است.

🔹 خانم آزاده:
من فرهنگی هستم و ۲ دوره در انتخابات با عناوین منشی حوزه و نماینده‌ی فرمانداری در ستاد انتخابات فعالیت کرده‌ام، حوزه‌ی انتخاباتی محل کارم هم یکی از مناطق شناخته شده است که از مدرسهٔ علوی و رفاه تا مسجد لرزاده و فخرآباد و حسینیه‌ی همدانی‌ها و .... را شامل میشه، بافت مذهبی و سنتی‌نشین در تهران که شما در پای صندوق با افرادی روبرو می‌شوید که بنا با عهد آرمان‌های انقلابی‌شون پای صندوق‌ها حاضر می‌شوند و ادای تکلیف به جمهوری اسلامی می‌کنند نه این‌که بخواهند پینوکیو-وار گول بخورند؛ واقعا اعتقاد به استمرار جمهوری اسلامی دارند. بدنه‌ی آموزش و پرورش هم که واضحه، استخدام‌های ایدئولوژیک باعث شده که قریب به اتفاق افرادی که پای صندوق‌ها حاضر می‌شوند واقعا به چارچوب نظام معتقد باشند وگرنه که بعد از شرکت کردن در چند جلسه‌ی آموزشی توسط وزارت کشور و فرمانداری در مناطق و بعد از ۲۴ ساعت تمام بی‌خوابی تا لحظه‌ی شمارش آرا و بیرون آمدن از حوزه‌ی رأی‌گیری تنها یک تقدیرنامه و ۶۰۰ هزار تومان پول ( اونم بعد از ۶-۷ ماه) نصیب فرد میشه و بس. حتی در خانواده‌ی خود من هم، خواهرم علاقه‌ی ویژه‌ای به رهبری دارد و در تمام رای گیری ها شرکت می‌کند. مادر، پدر و برادرم شرکت در انتخابات را وظیفه می‌دونند و معتقدند از این انقلاب که میراث خون شهداست باید محافظت کنند و.... (برادر دیگر من سال ۶۷ شهید شده است) خلاصه که این افراد علاقه‌ای به تغییر حکومت ندارند و امیدوار به اصلاح در درون حاکمیت هستند.

#گفتگو_کنیم
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

🔹 خانم مهتاب:
من طبق تجربه‌ی خودم بعنوان کسی که در حوزه‌ی کوچینگ روابط  و آزارها و خشونت‌های مبتنی بر جنسیت، کار کرده استدلالی در مورد موضوع مورد بحث دارم. در حوزه‌ی خشونت خانگی ما یک چرخه داریم به این شکل: 
فاز اول - تنش: فرد مهاجم عصبانی شده، شروع به تهدید می‌کند و سکوت سنگینی را به قربانی تحمیل می‌کند. قربانی تلاش می‌کند فضا را آرام کند و در رفتار و گفتار خود دقت کند تا مهاجم را خشمگین‌تر نکند.
فاز دوم - بحران: فرد مهاجم خشونت جسمی، جنسی، روانی اقتصادی و کلامی را اعمال می‌کند. قربانی احساس تحقیر شدگی می‌کند و خود را در وضعیتی غیر عادلانه گرفتار می‌بیند.
فاز سوم - توجیه: فرد مهاجم تلاش می‌کند رفتار خشن خود را توجیه کند. قربانی تلاش می‌کند تا این توضیحات را درک کند. در مورد رفتار و گفتار خودش دچار شک می‌شود و خود را مسئول وضع پیش آمده احساس می‌کند.
فاز چهارم - ماه عسل: مهاجم پوزش می‌خواهد، درخواست کمک می‌کند یا حتی سخن از خودکشی به میان می‌آورد. قربانی به او شانس دیگری می‌دهد، به مهاجمش کمک می‌کند و تلاش می‌کند تا رفتار خود را تغییر دهد. قربانی با پذیرش ضمنی اینکه رفتارش باید تغییر کند، بهانه را برای ایجاد خشونت روانی بعدی می‌دهد و به صورت تدریجی در موضع مورد خشونت واقع شده تثبیت می‌شود.
حالا همین موضوع را ببریم در روابط سمی و در وسعت جامعه‌ای که رابطه‌ی ملت با دولت/حکومت از چرخه‌ی مشابهی پیروی می‌کند. در شرایط اخیر به نوعی فاز سوم و چهارم را داریم و بعد مجدد به فاز اول و دوم خواهیم رفت! فکر کنم افتادن در این چرخه به علت‌های مختلف از جمله وجود عقده‌هایی مثل عقده‌ی سیندرلا (ناجی) و ... ممکن است و ماندن در آن به دلیل فرسودگی روانی یا حتی جسمی و درماندگی آموخته شده و... می تواند اتفاق افتد.
به قول شما فرد ممکن است در یک کلان‌قصه‌ی ناکارآمد گیر افتاده باشد و دایم در حال دست و پا زدن برای اثبات درست بودن پیش‌فرض‌هایش باشد. شاید رهایی از این اعتیاد به اعتماد یا خودفریبی مثل روابط سمی بارها با شکست مواجه شود اما در نهایت یک امکان درمان جمعی، آگاهی‌رسانی و ایجاد تردید در صحت کلان‌قصه‌ی فرد شاید راهگشا باشد. البته این شامل ذی‌نفعان در حوزه‌های مختلف مثل حوزه‌ی اقتصادی نمی‌شود، آنها برای‌شان مهم نیست چه اتفاقی در سطح جامعه می‌افتد همین که خود و خانواده‌شان به شکلی از مزایای آن مصیبت جمعی بهره مند شوند برای ادامه مسیرشان کافیست.

#گفت‌و‌گو_کنیم
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

🔹 آقای حسن:
چرا پینوکیو بارها و بارها از این دو گول می‌خورد؟

طرح اين پرسش در روزهاي منتهي به عوام‌فريبي انتخابات-گونه‌ی حكومت ايران، هوشمندانه و بجاست. من به‌خاطر شغلم با جوانهايي اغلب در سنين بيست تا سي سال در ارتباطم. چند وقت پيش در وقت استراحت بين كار از ايشان پرسيدم كداميك مي‌داند دوم خرداد چه روزي‌ست. در كمال ناباوري هيچكدام نمي‌دانستند و برخي حتي خاتمي را نمي‌شناختند. يعني اين نسل رويدادهاي قبل از تاريخ تولدش را نمي‌داند، درست مثل نسل ما و نسل‌هاي قبل از ما. جامعه‌ی ما فقط از تاريخي كه خود ديده و لمس كرده خبر دارد نه تاريخي كه بر كشور و پيشينيانش گذشته است؛ چون  ما ملت اهل مطالعه‌ی كتاب و تحقیق نيستيم، چه تاريخ باشد يا جغرافي يا هر زمينه‌ي فكري ديگر. اين اولين دليل براي آن‌كه بارها و بارها گول بخوريم و از يك سوراخ گزيده شويم. با یک خودروی پراید زن و بچه را بر‌می‌دارد ببرد شمال، هوایی به کله‌شان بخورد، هشت ساعت ترافیک که هر کجا قفل می شود بساط قلیان پهن می‌شود کنار جاده و مردم می‌زنند و می‌رقصند و همین است تا شمال. لب دریای خزر ساحل به شدت آلوده، بی هیچ امکاناتی و مردمی که توی هم وول می‌خورند و با موج‌های دریا خاطره می‌سازند. منقلی و جوجه‌کبابی و توی همون آلودگی‌ها تا فردا که باز پشت ماشین‌های دیگر قطاری کلاچ و ترمز برگردد به شهرش. و اینها تازه برای خیلی‌ها آرزوست. می‌توانست این‌گونه باشد که طرف سوار بنز آخرین مدلش بشود به همراه خانواده از اتوبانی چند بانده دو ساعته برود شمال در یکی از هتل‌های هفت ستاره در کنار ساحلی تمیز یک شب را با خانواده بگذراند و خاطره بسازد و برگردد. یکی از کارهای این حکومت این بوده که آرزوهای ملت را کوچک کرده. مردمی که آرزوها و توقعات کوچک دارند هم کم‌هزینه‌ترند و هم راحت‌تر و عمیق‌تر هر بار گول می خورند. چرا؟ چون هر بار می‌شود وعده‌ی بخش کوچکی از آنچه را باید به تمامی برایشان فراهم کرد، به آنها داد و در آخر حتی همان را هم به تمامی اجرا نکرد. ما مردم دنیای‌مان کوچک و کم توقع شده است. حقوق واقعی و مسئولیت‌های خود را درست نمی‌شناسیم و این دلیل دیگری‌ست تا هر که رسید گفت سلام من آمدم درست کنم و بقیه خراب کردند، حرفش به دلمان می‌نشیند؛ چون نه درست می‌دانیم معنی آن خراب چیست نه معنی این درست.

#گفت‌و‌گو_کنیم
@drsargolzaei

#گفتگو_کنیم

🔹 خانم مهتا:
فرد رأی‌دهنده دقیقا گول چه چیزی را می‌خورد و چه چیزی را از دست می‌دهد؟
به نظر می‌رسد برای تحمل درد ظلمی که روا داشته می‌شود و درماندگی در برابر آن، دست به دامان این مکانیسم دفاعی شده‌اید که به خودتان بقبولانید که «رأی ندادن» هم کاری است و فایده‌ای دارد. درواقع این شما هستید که دارید خودتان را گول می‌زنید! رأی ندادن صرفا چشم پوشیدن از همان سهم ناچیزتان در قدرت است تا بدین وسیله بر زخم غرورتان مرهمی گذاشته باشید.
اما سیاست همیشه همیشه همیشه انتخاب بین بد و بدتر است. چرا؟ چون:
اولا طبقهٔ قدرتمند همه‌جای دنیا به فرودستان ستم می‌کند. تا جایی که زورش می‌رسد می‌خورد. چرا نخورد؟
ثانیا، هیچ نامزدی نیست و نمی‌تواند باشد که گزینهٔ ایده‌آل چندین میلیون نفر باشد. این چندین میلیون نفر امکان ندارد در جهان‌بینی و منافع اقتصادی و فرهنگی و چیزهای دیگر یکی باشند.
بنابراین همیشه و در همه جای دنیا مردم ناگزیرند میان بد و بدتر دست به انتخاب بزنند تا از سهم ناچیزشان در سیاست محافظت کنند.

🔹 خانم فاطمه:
فکرمیکنم مخاطب این سؤال درحقیقت افرادی هستند که نمی‌خواهند رأی بدهند یا مجاب شدند که به اصلاح‌طلب‌ها رأی بدهند.
چند گزاره هست که قبل آن باید بررسی شود
اصلا اصلاح‌طلب چیست یا کیست؟؟
ما سال‌هاست ازاین کلمه استفاده می‌کنیم اما هرکدام دروقع داریم ازمفهوم و تعریف متفاوتی سخن می‌گوییم.
طی این سالها اصلاح‌طلب ها نه دفتر حزب دارند، نه رئیس حزب، نه منشورنامه دارند، نه افراد عضو حزب کاملا مشخص هستند و نه آرمان‌هایشان معلوم است. ما از یک طرف آقای تاجزاده راداریم که مستقیما رهبری را بازخواست می‌کند، ازطرفی آقای جواد ظریف را داریم که دوسر سود بازی می‌کند، آقای پزشکیان رامیبینیم که درقدم اول سخنرانیش الگویش را "فرمایشات رهبر" می‌داند، درطرف دیگر خاتمی را داریم که درجنبش مهسا منفعل و بلکه سمت نظام بوده و موسوی را داریم که نیمه قیامی داشته. یعنی ما رسما نمیدانیم با چه حزبی طرف هستیم.
این چندپرسش در ذهن من بی‌جواب مانده:
۱- آیا هدف اصلاحات بهتر کردن صرف اوضاع است؟
۲- آیا هدفش پیشرفت گام به گام تا براندازی نظام است؟
۳- آیا اصلاح‌طلب همان بدنه‌ی نظام است که رنگ و لعاب شده و حکم سوپاپ اطمینان بقای نظام را دارد برای ایجاد مشارکت وجلب رضایت مردمی؟ وخود بخشی ازمافیای نفتی نظام است؟
۴- آیا اصلا گزینهٔ اصلاح طلبی مارا به اهدافمان نزدیک می‌کند؟ آیا گزینهٔ درستی برای مبارزات مدنی است؟ آیا این شیوهٔ اصلاح گام به گام درحکومت توتالیتر بدرد میخورد؟
۵- واقعا اصلاحات محدود سود بیشتری برای ما ایجاد می‌کند یا منفعت بزرگتر برای بقای نظام؟ یا برعکس دارد به نظام موجود مشروعیت بیشتری میدهد؟ (با مجاب کردن مردم برای انتخابات) و درنهایت سود اصلی نصیب نظام آپارتاید فاشیستی جمهوری اسلامی می‌شود؟
ما عملا وقتی ماهیت اصلاح‌طلبی رانمی‌دانیم، هیچ شفافیتی در کارنامهٔ اعضایش و منشور حزبش وجود ندارد، پس آیا انتخاب گزینهٔ بین بد و بدتر وجود خارجی دارد؟
اما چه کسانی دراین شرایط پای صندوق رأی میروند؟
۱- اصولگرایان
۲- اصلاح‌طلبانی که عضویت در این جریان برایشان فقط معنای هویتی دارد و صرفا به دلیل ترس از بی‌هویتی با جریان اصلاح‌طلب‌ها همراهند.
۳- کسانی که فقط خواهان اصلاحات کوچک هستند و بااصل نظام مشکلی ندارند.
۴- کسانی که معتقدند اصلاح‌طلبی و تغییر کوچک بهتر از هیچ است.
۵- کسانی که فکر می‌کنند قطعا اصلاحات تا براندازی رژیم پیش میرود.
تنها چیزی که میتوان به یقین گفت این است که ابهام در همهٔ ارکان اصلاح‌طلبی وجود دارد. به طور قطع دوره اصلاحات بهتر از دوره اصولگرایان بوده اما آیا این مغالطه‌ی انتخاب بین بد و بدتر رژیم رو نشده؟ رژیم خوب می‌داند که چگونه مسیر اصلاحات اساسی را ببندد و مگر خود رژیم نیست که اجازه می‌دهد به صورت ادرواری کمی جامعه کم تنش تر شود؟ این تاکتیک بقای رژیم را تضمین نمیکند؟ تا زمانی که اصلاح طلب‌ها خط مشی ندارند رسما گزینه بد و بدتر هم معنایی ندارد.

#گفت‌و‌گو_کنیم
@drsargolzaei