دکتر سرگلزایی drsargolzaei
38.3K subscribers
1.91K photos
114 videos
176 files
3.4K links
Download Telegram
Forwarded from اتچ بات
#چشم_تاریخ
#محمدعلی_جمال‌زاده

محمّدعلی جمالزاده نویسنده و مترجم 
معاصر ایرانی بود. او را پدر داستان کوتاه زبان فارسی و آغازگر سبک واقع‌گرایی در ادبیات فارسی می‌دانند. او نخستین مجموعهٔ داستان‌های کوتاه ایرانی را با عنوان یکی بود و یکی نبود در سال ۱۳۰۰ خورشیدی در برلین منتشر ساخت.
جمالزاده در سال ۱۹۶۵ نامزد جایزه نوبل ادبیات گردید. وی تا به امروز در کنار زین العابدین رهنما، حسین قدس نخعی و ابوالقاسم اعتصام‌زاده به عنوان تنها فارسی زبانان نامزد جایزه نوبل ادبیات شناخته می شوند. داستان‌های وی انتقادی، ساده، طنزآمیز و آکنده از ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات عامیانه است.
جمالزاده فرزند سید جمال‌الدین واعظ اصفهانی بود. جمالزاده حدود دوازده سال داشت که پدرش او را برای تحصیل به بیروت فرستاد. در دوران اقامت او در بیروت اوضاع سیاسی ایران تغییر کرد، #محمدعلی_شاه_قاجار مجلس را به توپ بست و آزادی‌خواهان و مشروطه طلبان با مشکلاتی مواجه شدند.
پدر جمالزاده خود را به همدان رساند تا از آنجا به عتبات فرار کند، ولی در آن‌جا دستگیر شد و به بروجرد برده شد. امیر افخم، حاکم بروجرد دستور اعدام او را صادر کرد.
جمالزاده در بیروت با ابراهیم پور داود و مهدی ملک‌زاده فرزند ملک المتکلمین چندین سال هم دوره بود. در سال ۱۹۱۰ تصمیم گرفت برای ادامه تحصیل به فرانسه برود. در آنجا ممتاز السلطنه سفیر ایران به وی پیشنهاد کرد که برای تحصیل به لوزان سوئیس برود. سید محمدعلی تا سال ۱۹۱۱ در لوزان بود، پس از آن به شهر دیژون در فرانسه رفت و دیپلم حقوق خود را از دانشگاه آن شهر گرفت.
همزمان با جنگ جهانی اوّل کمیته‌ای به نام کمیتهٔ ملّیّون به رهبری سید حسن تقی‌زاده برای مبارزه با روسیه و انگلیس در برلین تشکیل شد. این کمیته سید محمدعلی جمالزاده را به همکاری دعوت نمود. جمالزاده در سال ۱۹۱۵ به برلین رفت و تا سال ۱۹۳۰ در آن جا اقامت داشت. پس از اقامت کوتاهی در برلین، برای مأموریت از طرف کمیته ملیون به بغداد و کرمانشاه رفت و مدت شانزده ماه در آنجا اقامت داشت. در بازگشت به برلین، مجله کاوه وی را به همکاری دعوت کرد و تا تعطیلی مجله (۳۰ مارس ۱۹۲۲) به همکاری خود با تقی‌زاده ادامه داد.پس از تعطیلی مجله کاوه، سرپرستی محصّلین ایرانی در سفارت ایران در برلین را به عهده گرفت. او به مدت هشت سال این مسئولیت را بر عهده داشت، تا اینکه در سال ۱۹۳۱ به دفتر بین‌المللی کار وابسته به جامعه ملل در ژنو پیوست. وی پس از بازنشستگی از آنجا در سال ۱۹۵۶ تا پایان عمر همچنان در ژنو اقامت داشت. جمالزاده بیشتر عمر خود را در خارج از ایران سپری کرد. اما می‌توان گفت که تمام تحقیقاتش دربارهٔ ایران و فرهنگ و زبان فارسی بود. علی‌رغم اینکه در رشتهٔ حقوق تحصیل کرد ولی دربارهٔ حقوق مطلبی ننوشت.

محمّد علي جمالزاده طبق موافقت نامه اي كه در تاريخ ۲۳ مهرماه ۱۳۵۵ با دانشگاه تهران به امضا رسانيد، تمام حقوق ناشي از چاپ آثار خود را كه تا كنون نزديك به پنجاه جلد كتاب و رسالات و مقالات متعدد است به دانشگاه تهران واگذار كرده تا به شیوهٔ زیر به مصرف برسد:

الف: يك ثلث آن درآمد به مصرف خريد كتاب های مفيد برسد و با مجموعه كتابهای اهدايی خود وی در اختيار كتابخانهٔ مركزی و مركز اسناد دانشگاه تهران قرار گيرد. 

ب: يك ثلث ديگر آن درآمد به دانشجويان ايراني علاقه مند و بي بضاعتي تعلق خواهد گرفت كه به تحقيقات ادبی و تاريخی مشغول خواهند بود خواه در ايران ويا در خارج از ايران به تشخيص هيأت امنا و با عنوان بورس تحصيلی.

ج: يك ثلث ديگر به يك مؤسسهٔ خيريه  از قبيل يتيم خانه و يا خانهٔ مساكين سالخورده داده خواهد شد، به شرط آن كه آن در شهر اصفهان كه زادگاه جمالزاده است واقع باشد.
همچنين جمال زاده كتابخانهٔ خود را به كتابخانهٔ مركزي و مركز اسناد دانشگاه تهران بخشيد و كليهٔ سهام شركت سيمان را كه مالك بود براي كارهاي خير به دانشگاه تهران واگذار نمود.

@drsargolzaei