#پرسش_و_پاسخ

❓پرسش خبرنگار روزنامه ایران:

به نظر شما علت استفاده افراطی زنان ایرانی از لوازم آرایش چیست؟

✅ پاسخ #دکترسرگلزایی:

اول اینکه جامعه ی ما از "اخلاق روستایی" بریده شده ولی هنوز به "اخلاق شهری" متصل نشده است. نتیجه اینکه اصول اخلاقی پیشین رنگ باخته و اصول اخلاقی نوین هنوز رنگ نگرفته اند. چنین جامعه ای دچار بحران هویت و بحران اخلاق است. همانندسازی افراطی با ستارگان سینما و مد می تواند ناشی از این بحران هویت و احساس تهی بودن باشد. دوم اینکه فشار غیر منطقی نهادهای حکومتی برای کنترل شئون زندگی شخصی و خصوصی مردم بویژه زنان منجر به شکل گیری نوعی "نگاتیویسم" (مقاومت‌منفعلانه)
در مردم بخصوص در زنان شده است. اگر فضای سیاسی برای ایجاد تشکل های فمینیستی و اعتراضات مدنی باز شود شدت این واکنش های خود تخریبی کمتر خواهد شد. سوم این که فضای بسته ی سیاسی و به تبع آن شکل گیری اقتصاد رانتی-مافیایی باعث ایجاد یک طبقه ی نوکیسه ی مهار گسیخته شده که الگوی مصرف افراطی و لذت طلبی مهار گسیخته و توجه به ظواهر را با قدرت ترویج می کنند. 

این سه عامل باعث رشد آرایش افراطی در زنان جامعه ی ما شده اند.

برای تکمیل بحث می توانید به مقالات #آیا_فمینیسم_بدون_سوسیالیسم_ممکن_است؟ و #فمینیسم_شترمرغی در کانال بنده و همچنین کتاب #حرف_هایی_برای_امروزیها نوشته بنده از انتشارات بهار سبز مراجعه کنید.

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
telegram.me/drsargolzaei

#مقاله
#فمینیسم_شترمرغی
(قسمت اول)

✍#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک

"رضاجاوید" درمقدمه کتاب #صادق_هدایت، "تاریخ و تراژدی" می‌نویسد: تاریخ ما، سرود آفتاب پرست ها و شترمرغ های شرقی در بیابان های بی کران است. زبان در چنین هستی شناسی ای به عجزی همواره فزاینده برای تبیین و بازنمایی امور واقعی می رسد. این امر بیش از هر کجا در زبان شاعرانه فرهنگ ما نمود پیدا می کند، زبانی که در دنیای سنت  توانست تفسیر را جایگزین تغییر کند. بازی مفاهیم و استعاره ها، مجازها و تمثیل، آن چنان شیدای مان می کند که زخم های تاریخ را از یاد ببریم..."
در این عبارت دو بخش آن مورد تأکید من در این یادداشت است یکی الگوی شترمرغی فرهنگی ما و دیگری استفاده نادرست یا سوء استفاده از واژه ها.
فمینیسم در فرهنگ (بی فرهنگی!) جامعه ما سرنوشتی همچون دیگر واژگانی پیدا کرده که "نابجا" مورد استفاده قرار می گیرند: عشق، عرفان، فلسفه، مارکسیسم و توسعه اقتصادی! پایه فکری نهضت فمینیسم باور داشتن به توانمندی و صلاحیت زنان برای مشارکت برابر با مردان در مدیریت اجتماع است.
نهضت فمینیسم در غرب تنها بر اساس یک مانیفست (شعارگونه) پیش نرفت بلکه در کنار این مرام نامه، زنان "تلاش کردند" صلاحیت و توانمندی خود را در عرصه های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی به اثبات رسانند.
طبعأ این تلاش کار ساده ای نبود و نخواهد بود چرا که زنان باید در یک "رقابت نابرابر" وارد شوند و علیرغم وجود فرصت های بیشتر اجتماعی، سیاسی و اقتصادی برای مردان صلاحیت برابر خود را اثبات کنند. شاید اگر نام این تلاش را "جهاد" بگذارم بار روانی آن به آنچه در ذهن دارم نزدیک تر شود.

@drsargolzaei

#مقاله
#فمینیسم_شترمرغی
(قسمت دوم)

✍#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک

زنانی می توانند مدعی #فمینیست بودن (زن باوری) باشند که بتوانند با بالا بردن دانش اقتصادی و مهارت فنی خود کارآفرین و ثروت آفرین باشند. چگونه ممکن است زنی که گذران اقتصادی او بر پایه "مهریه" و "نفقه" است ادعای فمینیست بودن نماید؟!
فرهنگ "مرد سالاری" در ازدواج مبتنی بر دوگانه تمکین/نفقه تجلی می یابد. معنای "تمیکن" این است که لازم است زن در اغلب امور بطور عام و در رابطه جنسی بطور خاص از شوهرش اطاعت کند و رضایت او را جلب نماید. معنای "نفقه" هم این است که مرد لازم است مخارج اساسی و ضروری زندگی همسرش را تأمین نماید و در واقع بابت آن اطاعت به او مزد بدهد. امروزه در جامعه شترمرغی ما ازدواج مردسالارانه به شکل "مثله شده" در جریان است. این که می گویم مثله شده به این خاطر است که مردان "امروزی" بخش تمکین آن را می پسندند و بخش نفقه را نمی پسندند و زنان "امروزی" بخش نفقه را می پسندند و بخش تمکین را نه! زنی که از شوهرش "نفقه" می گیرد تا اتوموبیلی بخرد و با آن جایی برود که شوهرش رضایت و موافقت ندارد نمونه ای از فمینیسم شترمرغی است، همان طور که مردی که در خانه نشسته تا به علایق هنری اش بپردازد و همسرش را که بار اقتصادی خانه را به دوش دارد بابت یک ساعت دیر رسیدن به خانه بازخواست می کند دچار مردسالاری شترمرغی است.
"آسیب شناسی" را به اختصار بیان کردم و اما راه حل ها:
1- زنان زن باور باید دغدغه فرهنگ و اقتصاد و سیاست داشته باشند. هنوز در مهمانی و نشست ها می بینیم که فقط محور گفتگوهای مردها سیاست و اقتصاد است و زنان تنها راجع به روابط بین فردی شان به گفتگو می نشینند.
اولین گام برای زن باوری جهادی این است که زن ها به اوضاع کلان اقتصادی و سیاسی نظر داشته باشند و خود را "به روز" و تحلیل گر نگه دارند.
2- زنان زن باور باید به "استقلال اقتصادی" برسند. طبعا اقتصاد دو بخش دارد: درآمد و هزینه.
زنان زن باور باید هزینه های خود را پایین بیاورند و درآمد خود را افزایش دهند. پیش از این در مقاله دیگری در همین سایت تحت عنوان "آیا فمینیسم بدون سوسیالیسم ممکن است؟" به این مهم اشاره کرده ام که نظام سرمایه سالار (کاپیتالیسم) هیچگاه زن باور نبوده و نخواهد بود. الگوی سرمایه سالار هزینه کردن زنانی که "یک لباس را در دو مهمانی نمی پوشند" قطعا با اقتصاد فمینیستی جور در نمی آید. علاوه بر کاهش هزینه ها زنان زن باور باید مهارت های خود را افزایش دهند و از مصرف کنندگی صرف به تولید کنندگی ارتقاء یابند.
3- پس از رسیدن به استقلال اقتصادی، زنان زن باور باید به تشکیل تشکل های مستقل اقدام کنند. تشکل هایی که به هیچ کدام از نهاد های مرد سالار چه از نظر ایدئولوژیک، چه از نظر سیاسی و چه از نظر اقتصادی وابسته نباشند و بتوانند با "نقد کارشناسانه" و سازماندهی "فعالیت های مدنی" نهاد های مردسالار را به چالش بکشانند.
من به طور قطع زن باوری را گام بزرگی در جهت توسعه متوازن کشورمان در تمام عرصه های سیاسی- فرهنگی و اقتصادی می دانم و از آن سو به نمایش شترمرغی شبه فمینیست هایی که اوج آرمان شان "نفقه بدون تمکین" است به تلخی پوزخند می زنم!

پی نوشت:
کتاب رضا جاوید با عنوان "صادق هدایت، تاریخ و تراژدی" توسط نشر نی در سال 1388 منتشر شده است.

@drsargolzaei

#پرسش_و_پاسخ
#فمینیسم

❓پرسش:

سلام جناب دکتر سرگلزایی 

پس از مکاتبات مفیدی که با شما داشتم، مجدداً مقالهٔ فمینیسم شترمرغی و سایر نظرات شما در مورد فمینیسم را مطالعه نمودم.
سئوالی برایم پیش آمده که امیدوارم پاسخ شما ابهامات ایجاد شده برای بنده را رفع نماید. 
‌من پس از خواندن مطالب شما متوجه شدم که برای ایجاد برابری، زنان باید از امتیازات مذهب مردسالار بگذرند و مثلا در ازدواج مهریه و نفقه باید حذف شود. منتهی آیا این حذف باید قبل از رسیدن به جایگاه شغلی برابر صورت بگیرد؟ یعنی آیا لازم نیست اوّل جایگاه شغلی برابر ایجاد کنیم و بعد مهریه و نفقه را حذف کنیم؟ یا برعکس؟ (چون ایجاد جایگاه شغلی برابر با توجه به زیرساخت‌ها ممکن است فرآیندی طولانی داشته باشد)
برخی از فمینیست‌ها معتقدند که برای رسیدن به برابری واقعی در شرایط کنونی لازم است به طور موقت تبعیض مثبت برای زنان وجود داشته باشد. 

به این صورت که در حال حاضر تمرکز خود را روی ورود زنان در عرصه‌های مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، همچنین اصلاح قوانین ارث، دیه، خانواده و ازدواج قرار دهیم و فعلا به طور موقت امتیازات جامعه مردسالار از جمله مهریه و نفقه را به طور کامل نفی نکنیم.
با توجه به این که این مسائل دغدغه بسیاری از جوانان جامعه است امیدوارم پاسخ روشنگرانه شما باب گفتگو را در این زمینه باز نماید.

با تشکر 


✅ پاسخ #دکترسرگلزایی:

با سلام و احترام

به عقیدهٔ بنده تا در عرصهٔ فرهنگی یک «کلان روایت» را نفی نکنیم به هیچ دستاورد بزرگی در عرصه های حقوقی و اقتصادی نخواهیم رسید. زنانی که از مزایای گفتمان و نهادهای مردسالار بهره می برند به عبث تلاش می کنند با روبنا مبارزه کنند در حالی که زیرساخت فرهنگی مردسالاری را تقویت می کنند. اساس تداوم یک نظام سیاسی-اقتصادی «هژمونی فرهنگی» است.

در مصاحبه ای با ماهنامهٔ زنان امروز (شمارهٔ ۳۳- خرداد ۱۳۹۷) نظراتم را با تفصیل بیشتر مطرح کرده ام.

تندرست و پیروز باشید

T.me/drsargolzaei

#پرسش_و_پاسخ
#فمینیسم

❓پرسش:

به نظر می­رسد به ­رغم تغییرات مدرنی که در جامعه داشته ­ایم، مردسالاری هنوز یکی از ویژگی­های اساسی جامعه ماست، حتی گاهی در بین مردان تحصیلکرده جامعه هم شاهد استفاده از گفتمان مردسالارانه برعلیه زنان هستیم. مردانی که حاضر به پذیرفتن نقشی برابر با همسر تحصیلکرده و شاغل خود در انجام کارهای خانه نیستند. دلیل این مسئله را چه می­دانید؟


✅ پاسخ #دکترسرگلزایی:

در جامعه ما تنها مردها نیستند که مردسالاری را بازتولید می­ کنند. در یک تحقیق میدانی که در کلاس‌هایم داشتم،  از افراد خواستم که تخیّل­ شان را به کار بگیرند و مثل یک نمایش نامه­ نویس یا کارگردان، در مورد برخی مشاغل فکر کنند و یک مدیر صنعتی موفق، یک وکیل ماهر، یک جراح زبردست و... را در ذهن شان تصویر کنند. بین صد تا دویست پاسخی که از خانم­ ها دریافت کردم (خانم ­هایی که از نسل جوان بین ۳۰ تا ۵۰ ساله با تحصیلات بالای لیسانس و از طبقه متوسط شهر تهران هستند) بیش از نود درصد خانم­ ها در تخیّل شان مدیر صنعتی موفق، جراح موفق و وکیل موفق را مرد دیده بودند! در این انتخاب هیچ مرد یا قانونی دخالت نداشت. می­ خواهم بگویم که افکار و ذهنیّاتی بازتولید می­شود که به اشتباه، ممکن است فکر کنیم مردان آن ها را می­ سازند درحالی که ما همه با هم داریم این کار را می­کنیم. اگر تصور کنیم فمینیسم یعنی زنان در برابر مردان کاملاً دچار اشتباه شده ایم، چون این مسأله در یک سطح عمیق تری دارد بازتولید می شود. پرسش یک زن فمینیست باید این باشد که نهاد های حاکم دارند چه گفتمانی تولید می کنند؟ سینما دارد چی تولید می­ کند؟ صدا و سیما دارد چی تولید می­ کند؟ کتاب های درسی دارند چی تولید می­ کنند؟ بخش مهمی از  بازتولید «سکسیسم» (تبعیض جنسی)  تحت تاثیر نهادهای رسمی است. زنان و مردان هر دو بازیگر این نمایش هستند و به اندازهٔ هم در این نمایش مسؤول هستند، نمایشی که کارگردان آن نهادهای کلان فرهنگی-سیاسی هستند. وقتی آمار جراحی زیبایی زنان در کشور ما اینقدر بالاست، زنانی که برای این که «جنسیت­شان» خریدار داشته باشد چندین برابر مردها تن به جراحی زیبایی می­ دهند و درد می­ کشند،  چطور می­ توانند طرفدار حقوق زنان باشند؟! زنانی که بالاترین سرانهٔ مصرف لوازم آرایشی در جهان را دارند چگونه می توانند ادعای فمینیست بودن داشته باشند؟! 

وقتی نود درصد زن های جامعهٔ ما مدیر، دندانپزشک و خلبان مرد را ترجیح می­ دهند، چطور مردان ما نگاه مردسالارانه نداشته باشند؟! الآن ممکن است در دیدگاه بسیاری از مردان تحصیلکرده سکسیسم وجود داشته باشد اما چند درصد از زنان تحصیلکرده ما این نگاه را ندارند؟ اغلب مردهایی که این نگاه جنسیت­ محور را دارند ادعای فمینیست بودن ندارند امّا بخش زیادی از زنانی که ادعا می­ کنند فمینیست هستند، وقتی به عمل­ شان نگاه کنی، می­ بینی که به همان اندازهٔ مردهای ما، مردباورند. بنابراین من اصلاً نمی­ خواهم بگویم مردهای ما نگاه مردسالار ندارند، من می خواهم بگویم اغلب زنان ما نیز مردسالار هستند، پس مسئلهٔ اصلی در فرهنگ و ساختار سیاسی اجتماعی ماست. جنبش فمینیسم نباید تبدیل به نبرد زنان علیه مردان شود، بلکه باید جنبش یک پارادایم، یک ایدئولوژی و یک انتخاب علیه پارادیم، ایدئولوژی و انتخاب دیگر باشد. 

T.me/drsargolzaei

#مقاله
#فمینیسم_شترمرغی

«رضاجاوید»  درمقدمه کتاب «صادق هدایت، تاریخ و تراژدی» می‌نویسد:

«تاریخ ما، سرود آفتاب‌پرست‌ها و شترمرغ‌های شرقی در بیابان‌های بی‌کران است. زبان در این  هستی‌شناسی‌ به عجزی همواره فزاینده برای تبیین و بازنمایی امور واقعی می‌رسد. این امر بیش از هرکجا در زبان شاعرانه فرهنگ ما نمود پیدا می‌کند، زبانی که در دنیای سنت توانست تفسیر را جایگزین تغییر کند. بازی مفاهیم و استعاره‌ها، مجازها و تمثیل، آن چنان شیدای‌مان می‌کند که زخم‌های تاریخ را از یاد ببریم…»

در این عبارت دو بخش آن، مورد تأکید من در این یادداشت است. یکی الگوی شترمرغی فرهنگی ما و دیگری استفاده نادرست یا سوء‌استفاده از واژه‌ها.

آسیب‌شناسی

فمینیسم در فرهنگ (بی‌فرهنگی!) جامعه ما سرنوشتی هم‌چون دیگر واژگانی پیدا کرده که «نابجا» مورد استفاده قرار می‌گیرند: عشق، عرفان، فلسفه، مارکسیسم و توسعه اقتصادی! پایه فکری نهضت فمینیسم باور داشتن به توان‌مندی و صلاحیت زنان برای مشارکت برابر با مردان در مدیریت اجتماع است.
نهضت فمینیسم در غرب تنها براساس یک مانیفست (شعارگونه) پیش نرفت، بلکه در کنار این مرام‌نامه، زنان «تلاش کردند» صلاحیت و توان‌مندی خود را در عرصه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی به‌ثبات رسانند.
طبعا این تلاش کار ساده ای نبود و نخواهد بود چرا که زنان باید در یک «رقابت نابرابر» وارد شوند و به‌رغم وجود فرصت‌های بیشتر اجتماعی، سیاسی و اقتصادی برای مردان، صلاحیت برابر خود را اثبات کنند. شاید اگر نام این تلاش را «جهاد» بگذارم بار روانی آن به آن‌چه در ذهن دارم نزدیک‌تر شود.

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روان‌پزشک

برای مطالعه متن کامل مقاله بالا لطفا به لینک زیر در سایت دکتر سرگلزایی مراجعه بفرمایید:

از اینجا بخوانید

مایکل کافمن، مؤسس کمپین «روبان سفید»، (کارزار مردان مخالف خشونت علیه زنان) می‌گوید: «علل روان‌شناختی خشونت‌ورزی در مردان هر قدر هم پیچیده باشند، خشونت علیه زنان نمی‌توانست ادامه پیدا کند اگر، سنت‌های اجتماعی، قوانین عُرفی، نیروهای انتظامی و آموزه‌های مذهبی به‌صورت آشکار و پنهان به این خشونت چراغ سبز نشان نمی‌دادند.»

کتاب: «فمینیسم و مردان»
نشر چترنگ؛ نوشته:«نیک ون در گاگ»

#پره‌فرونتال
#پرهـفرونتال
#پریـفرونتال
#باشگاهـپره‌فرونتال
#باشگاهـپره‌‌ـفرونتال
#تفکرـنقاد
#زنان
#فمینیسم

#prefrontal
#prefrontalclub
@prefrontalclub

درحالی‌که هنوز برده‌داری در آمریکا رواج داشت، خانم «فرانسیس رایت» (فنی رایت)، نویسنده‌ی اسکاتلندی، یک جامعهٔ آرمانی را به نام «Nashoba» در ایالت تنسی آمریکا تأسیس کرد. هدف خانم رایت از تأسیس «ناشوبا» در سال ۱۸۲۴، فراهم کردن فرصت آموزش برای برده‌ها بود تا برای آزادی آمادگی پیدا کنند. سپس خانم رایت شروع به دفاع از حقوق زنان کرد.
رایت اعتقاد داشت زنان برای استقلال بیشتر باید بیشتر تحصیل کنند و کمتر به کلیسا بروند. او از حقوق برابر و حق جلوگیری از بارداری برای زنان دفاع می‌کرد.

برگرفته از کتاب: «درآمدی تصویری بر فمینیسم»
نشر ثالث؛ نوشته: «کاتیا جنیناتی - جودی گراوز»

#پره‌فرونتال
#پرهـفرونتال
#پریـفرونتال
#باشگاهـپره‌فرونتال
#باشگاهـپره‌‌ـفرونتال
#تفکرـنقاد
#زنان
#فمینیسم

#prefrontal
#prefrontalclub
@prefrontalclub

درحالی‌که هنوز برده‌داری در آمریکا رواج داشت، خانم «فرانسیس رایت» (فنی رایت)، نویسنده‌ی اسکاتلندی، یک جامعهٔ آرمانی را به نام «Nashoba» در ایالت تنسی آمریکا تأسیس کرد. هدف خانم رایت از تأسیس «ناشوبا» در سال ۱۸۲۴، فراهم کردن فرصت آموزش برای برده‌ها بود تا برای آزادی آمادگی پیدا کنند. سپس خانم رایت شروع به دفاع از حقوق زنان کرد.
رایت اعتقاد داشت زنان برای استقلال بیشتر باید بیشتر تحصیل کنند و کمتر به کلیسا بروند. او از حقوق برابر و حق جلوگیری از بارداری برای زنان دفاع می‌کرد.

برگرفته از کتاب: «درآمدی تصویری بر فمینیسم»
نشر ثالث؛ نوشته: «کاتیا جنیناتی - جودی گراوز»

#پره‌فرونتال
#پرهـفرونتال
#پریـفرونتال
#باشگاهـپره‌فرونتال
#باشگاهـپره‌‌ـفرونتال
#تفکرـنقاد
#زنان
#فمینیسم

#prefrontal
#prefrontalclub
@prefrontalclub

مایکل کافمن، مؤسس کمپین «روبان سفید»، (کارزار مردان مخالف خشونت علیه زنان) می‌گوید: «علل روان‌شناختی خشونت‌ورزی در مردان هر قدر هم پیچیده باشند، خشونت علیه زنان نمی‌توانست ادامه پیدا کند اگر، سنت‌های اجتماعی، قوانین عُرفی، نیروهای انتظامی و آموزه‌های مذهبی به‌صورت آشکار و پنهان به این خشونت چراغ سبز نشان نمی‌دادند.»

کتاب: «فمینیسم و مردان»
نشر چترنگ؛ نوشته:«نیک ون در گاگ»

#پره‌فرونتال
#پرهـفرونتال
#پریـفرونتال
#باشگاهـپره‌فرونتال
#باشگاهـپره‌‌ـفرونتال
#تفکرـنقاد
#زنان
#فمینیسم

#prefrontal
#prefrontalclub
@prefrontalclub