#یادداشت_هفته
#فاشیسم_و_سینما
پیش از این در مقالات متعددی، گذرا به فاشیسم پرداخته بودم که از آن بین مقالات #یونگ_و_فاشیسم، #پیشگویی_داستایوسکی
و #هاناآرنت_کارل_یاسپرز_ومسئوليت_سیاسی را می توانم نام ببرم. در این یادداشت به جنبه ی رسانه ای شکل گیری فاشیسم اشاره می کنم.
#فاشیسم #Fascism چیست؟
فاشیسم نوعی از نظام حکومتی است که در آن قدرت سیاسی به خود #هاله_ای_قدسی عطا می کند و ردای مرجعیت دینی به تن می کند. داستایوسکی در رمان #برادران_کارامازوف به یکی شدن دولت و کلیسا اشاره کرده بود و در حکایت "مفتش بزرگ" در همین کتاب بیشتر به آن پرداخته بود.
دکتر سروش هم در کتاب "بسط تجربه نبوی" مقاله ای دارد با عنوان #ولایت_سیاسی_و_ولایت_باطنی که به خطر خلط مبحث ولایت باطنی (که در ادبیات عرفانی ما موضوعی رایج و برجسته است) با ولایت سیاسی (که علی القاعده امری مشروط و قراردادی است) پرداخته است.
همان طور که در مقاله "یونگ و فاشیسم" هم نوشته ام فاشیست ها #عوام_فریب(Populist) هستند، آن ها لشگری از اوباش بسیج می کنند و با کمک آن ها "نخبگان" را سرکوب می کنند. فاشیست ها خود را «مردمی» معرفی می کنند ولی مردمی بودن نقابی بر چهره یک #الیگارشی (oligarchy) است. مردم در نظام های فاشیستی تنها برای "اطاعت از فرامین" و "ستایش پیشوا" فراخوانده می شوند!
یکی از عوام فریبی های فاشیست ها این است که "کاپیتالیست" هستند ولی شعارهای سوسیالیستی سر می دهند! رهبران حکومت های فاشیستی همواره با حمله کردن به ثروتمندان، صاحبان سرمایه و کارآفرینان خود را همدل و همدرد کارگران و طبقات فرودست نشان می دهند اما در نهایت امپراتوری آن ها بر پایه "رانت های اقتصادی" و انحصارهای بزرگ استقرار می یابد.
نظریه پردازان سیاسی، حکومت فرانکو در اسپانیا، موسولینی در ایتالیا و هیتلر در آلمان را شاخص فاشیسم می دانند. این حکومت ها ترکیبی بودند از جایگاه پیامبر گونه پیشوا، ملّی گرایی افراطی، ضدّیت با لیبرالیسم و همزمان ضدیت با سوسیالیسم (علیرغم شعارهای سوسیالیستی) و تمایل به کشور گشایی و نظامی گری (میلیتاریسم).
#سینما/تلویزیون در خدمت فاشیسم
روی کار آمدن فاشیست ها در اروپا همزمان بود با توسعه صنعت سینما. فاشیست ها به تأثیر گذاری سینما واقف بودند و سینما را در خدمت خود گرفتند. سینما این قابلیت را دارد که "روایت" را جایگزین "واقعیت" می کند. تماشاگر سینما چنان تحت تأثیر فیلمی که می بیند قرار می گیرد که گویا خود شاهد بی واسطه صحنه های به اکران درآمده بوده است. این چنین است که فاشیسم با کمک سینما می تواند "شبه واقعیت" را به جای واقعیت بنشاند.
سینما ابزار حکومت فاشیستی می شود تا عقاید غیرمنطقی، اخبار غیر واقعی و دوستی ها و دشمنی های بدون علت را در توده ایجاد کند. برای نمونه فیلم #پیروزی_اراده ساخته Leni Riefenstahl در ۱۹۳۵ را یکی از نافذترین ابزارهای هژمونی نازی ها می دانند. این فیلم که بر اساس مراسم کنگره ۱۹۳۴ حزب نازی تهیه شده بود تصویری ابرانسانی و پیامبر گونه از هیتلر ترسیم می کرد. چشمانی که به آسمان خیره شده اند و سپس ظهور هواپیمای پیشوا در آسمان و فرود آن، چنان با مهارت چیده شده بودند که تماشاگر بی آن که بداند چرا ارادت و خضوع نسبت به پیشوا را در درون خود کشف می کرد!
یکی از عقاید و آرمان های نازی ها برنامه "آسان سازی مرگ" بود که به معنای از میان بردن کلیه نوزادان و افراد معلول و افراد مبتلا به بیماری های لاعلاج و عقیم کردن اجباری کلیه افراد مبتلا به بیماری های ارثی بود. پیش از این که هیتلر در ابتدای سپتامبر ۱۹۳۹ این فرمان را صادر کند بستر فرهنگی این فرمان با فیلم مستند #قهرمان_گذشته (۱۹۳۷) فراهم شد و سپس تا سال ۱۹۴۱ پنجاه هزار آلمانی طبق برنامه "آسان سازی مرگ" کشته شدند. در ۱۹۴۱ Volfgang Leibnitz با ساختن فیلم سینمایی #من_متهم_میکنم دستان آلوده نظام فاشیستی را شستشو داد و در دادگاهی نمایشی حکم به برائت جنایتکاران صادر کرد!
قبلا در مقاله #ریچارد_نیکسون_الویس_پریسلی_غسل_تعمید به نقش هنرمندان خودفروخته در شستن جنایات سیاستمداران پرداخته ام.
با گسترش تلویزیون، نقشی که سینما به عهده داشت تا اندازه زیادی به دوش تلویزیون گذاشته شد. حضور تلویزیون در خانه ها همانطور که #جورج_اورول در رمان ۱۹۸۴ به تصویر کشیده است همچون نماینده ویژه #حکومت_توتالیتاریست، استقلال فکری و عاطفی شهروندان را به چالش کشید. همان طور که سینمای آلمان فاشیستی هم نقش "پیشقراول" و هم نقش "غسل دهنده" را برای فرمان "آسان سازی مرگ" هیتلر فراهم کرده بود اکنون تلویزیون این دو نقش را بازی می کند. پیش از این در دو مقاله #تلویزیون_به_جای_واقعیت: #روان_پریشی_جمعی و #دروغ_بزرگ و راهی که به ترکستان می رسد به این موضوع پرداخته ام.
#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei
Drsargolzaei.com
#فاشیسم_و_سینما
پیش از این در مقالات متعددی، گذرا به فاشیسم پرداخته بودم که از آن بین مقالات #یونگ_و_فاشیسم، #پیشگویی_داستایوسکی
و #هاناآرنت_کارل_یاسپرز_ومسئوليت_سیاسی را می توانم نام ببرم. در این یادداشت به جنبه ی رسانه ای شکل گیری فاشیسم اشاره می کنم.
#فاشیسم #Fascism چیست؟
فاشیسم نوعی از نظام حکومتی است که در آن قدرت سیاسی به خود #هاله_ای_قدسی عطا می کند و ردای مرجعیت دینی به تن می کند. داستایوسکی در رمان #برادران_کارامازوف به یکی شدن دولت و کلیسا اشاره کرده بود و در حکایت "مفتش بزرگ" در همین کتاب بیشتر به آن پرداخته بود.
دکتر سروش هم در کتاب "بسط تجربه نبوی" مقاله ای دارد با عنوان #ولایت_سیاسی_و_ولایت_باطنی که به خطر خلط مبحث ولایت باطنی (که در ادبیات عرفانی ما موضوعی رایج و برجسته است) با ولایت سیاسی (که علی القاعده امری مشروط و قراردادی است) پرداخته است.
همان طور که در مقاله "یونگ و فاشیسم" هم نوشته ام فاشیست ها #عوام_فریب(Populist) هستند، آن ها لشگری از اوباش بسیج می کنند و با کمک آن ها "نخبگان" را سرکوب می کنند. فاشیست ها خود را «مردمی» معرفی می کنند ولی مردمی بودن نقابی بر چهره یک #الیگارشی (oligarchy) است. مردم در نظام های فاشیستی تنها برای "اطاعت از فرامین" و "ستایش پیشوا" فراخوانده می شوند!
یکی از عوام فریبی های فاشیست ها این است که "کاپیتالیست" هستند ولی شعارهای سوسیالیستی سر می دهند! رهبران حکومت های فاشیستی همواره با حمله کردن به ثروتمندان، صاحبان سرمایه و کارآفرینان خود را همدل و همدرد کارگران و طبقات فرودست نشان می دهند اما در نهایت امپراتوری آن ها بر پایه "رانت های اقتصادی" و انحصارهای بزرگ استقرار می یابد.
نظریه پردازان سیاسی، حکومت فرانکو در اسپانیا، موسولینی در ایتالیا و هیتلر در آلمان را شاخص فاشیسم می دانند. این حکومت ها ترکیبی بودند از جایگاه پیامبر گونه پیشوا، ملّی گرایی افراطی، ضدّیت با لیبرالیسم و همزمان ضدیت با سوسیالیسم (علیرغم شعارهای سوسیالیستی) و تمایل به کشور گشایی و نظامی گری (میلیتاریسم).
#سینما/تلویزیون در خدمت فاشیسم
روی کار آمدن فاشیست ها در اروپا همزمان بود با توسعه صنعت سینما. فاشیست ها به تأثیر گذاری سینما واقف بودند و سینما را در خدمت خود گرفتند. سینما این قابلیت را دارد که "روایت" را جایگزین "واقعیت" می کند. تماشاگر سینما چنان تحت تأثیر فیلمی که می بیند قرار می گیرد که گویا خود شاهد بی واسطه صحنه های به اکران درآمده بوده است. این چنین است که فاشیسم با کمک سینما می تواند "شبه واقعیت" را به جای واقعیت بنشاند.
سینما ابزار حکومت فاشیستی می شود تا عقاید غیرمنطقی، اخبار غیر واقعی و دوستی ها و دشمنی های بدون علت را در توده ایجاد کند. برای نمونه فیلم #پیروزی_اراده ساخته Leni Riefenstahl در ۱۹۳۵ را یکی از نافذترین ابزارهای هژمونی نازی ها می دانند. این فیلم که بر اساس مراسم کنگره ۱۹۳۴ حزب نازی تهیه شده بود تصویری ابرانسانی و پیامبر گونه از هیتلر ترسیم می کرد. چشمانی که به آسمان خیره شده اند و سپس ظهور هواپیمای پیشوا در آسمان و فرود آن، چنان با مهارت چیده شده بودند که تماشاگر بی آن که بداند چرا ارادت و خضوع نسبت به پیشوا را در درون خود کشف می کرد!
یکی از عقاید و آرمان های نازی ها برنامه "آسان سازی مرگ" بود که به معنای از میان بردن کلیه نوزادان و افراد معلول و افراد مبتلا به بیماری های لاعلاج و عقیم کردن اجباری کلیه افراد مبتلا به بیماری های ارثی بود. پیش از این که هیتلر در ابتدای سپتامبر ۱۹۳۹ این فرمان را صادر کند بستر فرهنگی این فرمان با فیلم مستند #قهرمان_گذشته (۱۹۳۷) فراهم شد و سپس تا سال ۱۹۴۱ پنجاه هزار آلمانی طبق برنامه "آسان سازی مرگ" کشته شدند. در ۱۹۴۱ Volfgang Leibnitz با ساختن فیلم سینمایی #من_متهم_میکنم دستان آلوده نظام فاشیستی را شستشو داد و در دادگاهی نمایشی حکم به برائت جنایتکاران صادر کرد!
قبلا در مقاله #ریچارد_نیکسون_الویس_پریسلی_غسل_تعمید به نقش هنرمندان خودفروخته در شستن جنایات سیاستمداران پرداخته ام.
با گسترش تلویزیون، نقشی که سینما به عهده داشت تا اندازه زیادی به دوش تلویزیون گذاشته شد. حضور تلویزیون در خانه ها همانطور که #جورج_اورول در رمان ۱۹۸۴ به تصویر کشیده است همچون نماینده ویژه #حکومت_توتالیتاریست، استقلال فکری و عاطفی شهروندان را به چالش کشید. همان طور که سینمای آلمان فاشیستی هم نقش "پیشقراول" و هم نقش "غسل دهنده" را برای فرمان "آسان سازی مرگ" هیتلر فراهم کرده بود اکنون تلویزیون این دو نقش را بازی می کند. پیش از این در دو مقاله #تلویزیون_به_جای_واقعیت: #روان_پریشی_جمعی و #دروغ_بزرگ و راهی که به ترکستان می رسد به این موضوع پرداخته ام.
#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei
Drsargolzaei.com
دکتر محمدرضا سرگلزایی - روانپزشک
دکتر محمدرضا سرگلزایی – روانپزشک و معلم
برای دسترسی به همه محتوای سایت نیاز است شما در سایت ثبت‌نام کنید و در صورتی که پیش از این
#یادداشت_هفته
#بتهای_خودفروش_و_بت_پرستان_خیانتکار
بخش اعظم ستاره های #سینما و #تلویزیون دچار ویژگی های «نارسیسیستیک - هیستریونیک» هستند. من نمی دانم این افراد این ویژگی های شخصیتی را پیش از ستاره شدن هم داشته اند یا این ویژگی ها محصول ومعلول شهرت هستند. افراد هیستریونیک نارسیسیست به شدّت نیاز به توجه و ستایش دارند، آن ها از خود تصویری درخشان و با شکوه به دیگران ارائه می دهند و همان طور که دیگران سناریوی آن ها را باور می کنند خودشان هم کم کم بازیچهٔ بازی خودشان می شوند، هویت اصیل و مستقل خود را از دست می دهند و تبدیل به یک کاراکتر نمایشی می شوند چنان که انگار در تمام زندگی جلوی دوربین فیلمبرداری هستند!
مردمی هم که درگیری ذهنی با ستاره های تلویزیون و سینما و فوتبال دارند ویژگی های وابسته و منفعل دارند. آنها نیاز به پیشوایانی دارند که گلّه ی گوسفند مانند آنان را هدایت کنند و نیاز به بت هایی برای ستایش و پرستش دارند. در عصر سینما، این ستاره های زیبا و شیک پوش و قوی و ثروتمند بت های چنین مردمی می شوند. در واقع بت پرستانِ بُت از دست داده در روزگار غیبت خدایان، حاکمان مستبد و هنرپیشه های مشهور را می پرستند و با این پرستش از آن ها طلب می کنند که «لطفاً مثل خدایان زندگی کنید!» این پرستندگانِ ستایشگر آرام آرام از حاکمان و ستارگانشان می خواهند که نقص های بشری شان را پنهان کنند تا توهّم و تخیّل بت پرستانه ی پرستندگان پاره نشود!
می بینید که این بازی متقابل «سیکل معیوبی» را ایجاد می کند که مرتب «خود اَفزاست» و نتیجه ی آن برای هر دو طرف مخرّب و ویرانگر است.
با چنین داستانی وقتی نواقص بشری ستاره ها از پرده بیرون می افتد پرستندگان به گونه ای رفتار می کنند که انگار به آنان خیانت شده و یک نا-خدا خود را به عنوان خدا جا زده است! آن ها دچار خشمی منفعلانه می شوند و با ترویج نقص برون افتاده و اشاعه ی راز های شخصی ستاره ها از آنان انتقام می گیرند!
ستاره های خودشیفتهٔ نمایشگر هم که به شدّت نیازمند تأیید و ستایش هستند از این که اکنون ستایشگران به اشاعهٔ ضعف ها و شکست های آن ها پرداخته اند شاکی و شگفت زده می شوند و چون هویت شان به تصویر وهم آلودی که در ذهن تماشاگران القا می کردند وابسته بوده دچار فروپاشی و سر در گمی هویتی می شوند.
اما سود این بازی بیمارگونه بین ستاره ها و شیفتگانشان به جیب رسانه های کم عمق و زرد می رود که سوژه ای داغ برای سرتیترشان پیدا کرده اند و یک روز توهّم می فروشند و روز دیگر ضدّ توهّم! برای «#الیگارشی حاکم» هم چیزی بهتر از این نیست که عوام مشغول نشخوار زندگی خصوصی بت های بازاری باشند و تأمّل و تدبیری راجع به موضوعات عمیق همچون مشروعیّت سیاسی حاکمان، عدالت اجتماعی و کیفیّت مدیریت کلان جامعه نداشته باشند.
#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei
Drsargolzaei.com
#بتهای_خودفروش_و_بت_پرستان_خیانتکار
بخش اعظم ستاره های #سینما و #تلویزیون دچار ویژگی های «نارسیسیستیک - هیستریونیک» هستند. من نمی دانم این افراد این ویژگی های شخصیتی را پیش از ستاره شدن هم داشته اند یا این ویژگی ها محصول ومعلول شهرت هستند. افراد هیستریونیک نارسیسیست به شدّت نیاز به توجه و ستایش دارند، آن ها از خود تصویری درخشان و با شکوه به دیگران ارائه می دهند و همان طور که دیگران سناریوی آن ها را باور می کنند خودشان هم کم کم بازیچهٔ بازی خودشان می شوند، هویت اصیل و مستقل خود را از دست می دهند و تبدیل به یک کاراکتر نمایشی می شوند چنان که انگار در تمام زندگی جلوی دوربین فیلمبرداری هستند!
مردمی هم که درگیری ذهنی با ستاره های تلویزیون و سینما و فوتبال دارند ویژگی های وابسته و منفعل دارند. آنها نیاز به پیشوایانی دارند که گلّه ی گوسفند مانند آنان را هدایت کنند و نیاز به بت هایی برای ستایش و پرستش دارند. در عصر سینما، این ستاره های زیبا و شیک پوش و قوی و ثروتمند بت های چنین مردمی می شوند. در واقع بت پرستانِ بُت از دست داده در روزگار غیبت خدایان، حاکمان مستبد و هنرپیشه های مشهور را می پرستند و با این پرستش از آن ها طلب می کنند که «لطفاً مثل خدایان زندگی کنید!» این پرستندگانِ ستایشگر آرام آرام از حاکمان و ستارگانشان می خواهند که نقص های بشری شان را پنهان کنند تا توهّم و تخیّل بت پرستانه ی پرستندگان پاره نشود!
می بینید که این بازی متقابل «سیکل معیوبی» را ایجاد می کند که مرتب «خود اَفزاست» و نتیجه ی آن برای هر دو طرف مخرّب و ویرانگر است.
با چنین داستانی وقتی نواقص بشری ستاره ها از پرده بیرون می افتد پرستندگان به گونه ای رفتار می کنند که انگار به آنان خیانت شده و یک نا-خدا خود را به عنوان خدا جا زده است! آن ها دچار خشمی منفعلانه می شوند و با ترویج نقص برون افتاده و اشاعه ی راز های شخصی ستاره ها از آنان انتقام می گیرند!
ستاره های خودشیفتهٔ نمایشگر هم که به شدّت نیازمند تأیید و ستایش هستند از این که اکنون ستایشگران به اشاعهٔ ضعف ها و شکست های آن ها پرداخته اند شاکی و شگفت زده می شوند و چون هویت شان به تصویر وهم آلودی که در ذهن تماشاگران القا می کردند وابسته بوده دچار فروپاشی و سر در گمی هویتی می شوند.
اما سود این بازی بیمارگونه بین ستاره ها و شیفتگانشان به جیب رسانه های کم عمق و زرد می رود که سوژه ای داغ برای سرتیترشان پیدا کرده اند و یک روز توهّم می فروشند و روز دیگر ضدّ توهّم! برای «#الیگارشی حاکم» هم چیزی بهتر از این نیست که عوام مشغول نشخوار زندگی خصوصی بت های بازاری باشند و تأمّل و تدبیری راجع به موضوعات عمیق همچون مشروعیّت سیاسی حاکمان، عدالت اجتماعی و کیفیّت مدیریت کلان جامعه نداشته باشند.
#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei
Drsargolzaei.com
دکتر محمدرضا سرگلزایی - روانپزشک
دکتر محمدرضا سرگلزایی – روانپزشک و معلم
برای دسترسی به همه محتوای سایت نیاز است شما در سایت ثبت‌نام کنید و در صورتی که پیش از این
#مقاله
#بتهای_خودفروش_و_بت_پرستان_خیانتکار
بخش اعظم ستاره های #سینما و #تلویزیون دچار ویژگی های «نارسیسیستیک - هیستریونیک» هستند. من نمی دانم این افراد این ویژگی های شخصیتی را پیش از ستاره شدن هم داشته اند یا این ویژگی ها محصول ومعلول شهرت هستند. افراد هیستریونیک نارسیسیست به شدّت نیاز به توجه و ستایش دارند، آن ها از خود تصویری درخشان و با شکوه به دیگران ارائه می دهند و همان طور که دیگران سناریوی آن ها را باور می کنند خودشان هم کم کم بازیچهٔ بازی خودشان می شوند، هویت اصیل و مستقل خود را از دست می دهند و تبدیل به یک کاراکتر نمایشی می شوند چنان که انگار در تمام زندگی جلوی دوربین فیلمبرداری هستند!
مردمی هم که درگیری ذهنی با ستاره های تلویزیون و سینما و فوتبال دارند ویژگی های وابسته و منفعل دارند. آنها نیاز به پیشوایانی دارند که گلّه ی گوسفند مانند آنان را هدایت کنند و نیاز به بت هایی برای ستایش و پرستش دارند. در عصر سینما، این ستاره های زیبا و شیک پوش و قوی و ثروتمند بت های چنین مردمی می شوند. در واقع بت پرستانِ بُت از دست داده در روزگار غیبت خدایان، حاکمان مستبد و هنرپیشه های مشهور را می پرستند و با این پرستش از آن ها طلب می کنند که «لطفاً مثل خدایان زندگی کنید!» این پرستندگانِ ستایشگر آرام آرام از حاکمان و ستارگانشان می خواهند که نقص های بشری شان را پنهان کنند تا توهّم و تخیّل بت پرستانه ی پرستندگان پاره نشود!
می بینید که این بازی متقابل «سیکل معیوبی» را ایجاد می کند که مرتب «خود اَفزاست» و نتیجه ی آن برای هر دو طرف مخرّب و ویرانگر است.
با چنین داستانی وقتی نواقص بشری ستاره ها از پرده بیرون می افتد پرستندگان به گونه ای رفتار می کنند که انگار به آنان خیانت شده و یک نا-خدا خود را به عنوان خدا جا زده است! آن ها دچار خشمی منفعلانه می شوند و با ترویج نقص برون افتاده و اشاعه ی راز های شخصی ستاره ها از آنان انتقام می گیرند!
ستاره های خودشیفتهٔ نمایشگر هم که به شدّت نیازمند تأیید و ستایش هستند از این که اکنون ستایشگران به اشاعهٔ ضعف ها و شکست های آن ها پرداخته اند شاکی و شگفت زده می شوند و چون هویت شان به تصویر وهم آلودی که در ذهن تماشاگران القا می کردند وابسته بوده دچار فروپاشی و سر در گمی هویتی می شوند.
اما سود این بازی بیمارگونه بین ستاره ها و شیفتگانشان به جیب رسانه های کم عمق و زرد می رود که سوژه ای داغ برای سرتیترشان پیدا کرده اند و یک روز توهّم می فروشند و روز دیگر ضدّ توهّم! برای «#الیگارشی حاکم» هم چیزی بهتر از این نیست که عوام مشغول نشخوار زندگی خصوصی بت های بازاری باشند و تأمّل و تدبیری راجع به موضوعات عمیق همچون مشروعیّت سیاسی حاکمان، عدالت اجتماعی و کیفیّت مدیریت کلان جامعه نداشته باشند.
#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei
Drsargolzaei.com
#بتهای_خودفروش_و_بت_پرستان_خیانتکار
بخش اعظم ستاره های #سینما و #تلویزیون دچار ویژگی های «نارسیسیستیک - هیستریونیک» هستند. من نمی دانم این افراد این ویژگی های شخصیتی را پیش از ستاره شدن هم داشته اند یا این ویژگی ها محصول ومعلول شهرت هستند. افراد هیستریونیک نارسیسیست به شدّت نیاز به توجه و ستایش دارند، آن ها از خود تصویری درخشان و با شکوه به دیگران ارائه می دهند و همان طور که دیگران سناریوی آن ها را باور می کنند خودشان هم کم کم بازیچهٔ بازی خودشان می شوند، هویت اصیل و مستقل خود را از دست می دهند و تبدیل به یک کاراکتر نمایشی می شوند چنان که انگار در تمام زندگی جلوی دوربین فیلمبرداری هستند!
مردمی هم که درگیری ذهنی با ستاره های تلویزیون و سینما و فوتبال دارند ویژگی های وابسته و منفعل دارند. آنها نیاز به پیشوایانی دارند که گلّه ی گوسفند مانند آنان را هدایت کنند و نیاز به بت هایی برای ستایش و پرستش دارند. در عصر سینما، این ستاره های زیبا و شیک پوش و قوی و ثروتمند بت های چنین مردمی می شوند. در واقع بت پرستانِ بُت از دست داده در روزگار غیبت خدایان، حاکمان مستبد و هنرپیشه های مشهور را می پرستند و با این پرستش از آن ها طلب می کنند که «لطفاً مثل خدایان زندگی کنید!» این پرستندگانِ ستایشگر آرام آرام از حاکمان و ستارگانشان می خواهند که نقص های بشری شان را پنهان کنند تا توهّم و تخیّل بت پرستانه ی پرستندگان پاره نشود!
می بینید که این بازی متقابل «سیکل معیوبی» را ایجاد می کند که مرتب «خود اَفزاست» و نتیجه ی آن برای هر دو طرف مخرّب و ویرانگر است.
با چنین داستانی وقتی نواقص بشری ستاره ها از پرده بیرون می افتد پرستندگان به گونه ای رفتار می کنند که انگار به آنان خیانت شده و یک نا-خدا خود را به عنوان خدا جا زده است! آن ها دچار خشمی منفعلانه می شوند و با ترویج نقص برون افتاده و اشاعه ی راز های شخصی ستاره ها از آنان انتقام می گیرند!
ستاره های خودشیفتهٔ نمایشگر هم که به شدّت نیازمند تأیید و ستایش هستند از این که اکنون ستایشگران به اشاعهٔ ضعف ها و شکست های آن ها پرداخته اند شاکی و شگفت زده می شوند و چون هویت شان به تصویر وهم آلودی که در ذهن تماشاگران القا می کردند وابسته بوده دچار فروپاشی و سر در گمی هویتی می شوند.
اما سود این بازی بیمارگونه بین ستاره ها و شیفتگانشان به جیب رسانه های کم عمق و زرد می رود که سوژه ای داغ برای سرتیترشان پیدا کرده اند و یک روز توهّم می فروشند و روز دیگر ضدّ توهّم! برای «#الیگارشی حاکم» هم چیزی بهتر از این نیست که عوام مشغول نشخوار زندگی خصوصی بت های بازاری باشند و تأمّل و تدبیری راجع به موضوعات عمیق همچون مشروعیّت سیاسی حاکمان، عدالت اجتماعی و کیفیّت مدیریت کلان جامعه نداشته باشند.
#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei
Drsargolzaei.com