#معرفی_کتاب

نام کتاب: #سه_تار
نویسنده: #جلال_آل_احمد
ناشر: انتشارات کتاب های جیبی - ۱۳۵۷

                 *                    *               * 

نمی دانم چاپ اول کتاب "سه تار" جلال آل احمد در چه سالی منتشر شده است. یکی از داستان های کتاب تاریخ ۱۳۲۶ را بر خود دارد و کتابی که در دست من است چاپ پنجم این کتاب است که در سال ۱۳۵۷ منتشر شده است. کتاب های جلال آل احمد مرتب تجدید چاپ می شوند ولی نمی دانم چه قدر از نوشته های این کتاب در چاپ های جدید از زیر تیغ سانسور جان سالم به در برده اند!

این کتاب متعلق به زمانی است که هنوز جلال دچار سودای بازگشت به گذشته نشده بود. کتاب را جلال به "خلیل ملکی" تقدیم کرده است که سر سلسله کسانی است که از حزب توده جدا شدند اما "چپ" ماندند.

بنابراین در این کتاب جلال نگاهی نقاد و سرزنش گر نسبت به باورها و سنت های ایرانیان دارد. داستان اول این کتاب همان داستانی است که نام کتاب را بر خود دارد. 

"سه تار" ماجرای جوانی است عاشق موسیقی که پس از سال ها موفق شده برای خود سه تار ارزشمندی تهیه کند و برای رفع عطش، گذارش به مسجدی می افتد. ادامه این داستان نقد اخلاق و مرام متدینینی است که با دین کاسبی می کنند و حکم صادر می نمایند. (قبلا در مقاله ای با عنوان #دین_و_اخلاق به این ماجرا پرداخته ام).

داستان های "وسواس" و "آفتاب لب بام" نیز همچون داستان "سه تار" به نقد متدینین می پردازد. ماجرای داستان وسواس، تکرار غسل جنابت توسط متدینی است که مناسک دینی برای او کیفیتی وسواس گونه پیدا کرده اند و داستان "آفتاب لب بام" داستان روزه گرفتن و پرخاشگر شدن پدر یک خانواده است.

بخش دیگری از داستان های جلال در این مجموعه سبک و سیاقی فمینیستی دارند و نقدی گزنده اند بر سنت مردسالاری این سرزمین.

داستان های "بچه مردم" ، "لاک صورتی" و "گناه" محدودیت ها و رنج های زنان را در نظام اجتماعی سنتی مان برجسته می کنند.

و بالاخره گروه دیگری از داستان های این مجموعه به موضوع فقر و ترس می پردازد که برای مثال "آرزوی قدرت" و "زندگی که گریخت" چنین محتوایی دارند.

دوران نوشتن مجموعه داستان های "سه تار" و "پنج داستان" را می توانم دوران همراهی جلال با "خلیل ملکی" نامگذاری کنم. 

بعدها جلال دچار "افسون گذشته طلایی" شد و تحت تآثیر نظام فکری "احمد فردید" به نوعی عرفان زدگی شبه هایدگری دچار شد که در یادداشت #اتوبان_جلال و معرفی کتاب #بازگشت_به_ناکجاآباد به آن پرداخته ام.

اعتقاد به گذشته طلایی و تجویز بازگشت به گذشته بسیاری از روشنفکران کشور ما را به خود مبتلا کرده است. برخی از این روشنفکران گذشته طلایی ایران را مربوط به تمدن پیش از اسلام می دانند و به شاهنشاهان افسانه ای هخامنشی و اشکانی و ساسانی هاله ای قدسی می بخشند و برخی نیز گذشته طلایی را مربوط به تمدن اسلامی می دانند و بازگشت به آن را تجویز می کنند. عوام فریبان هم بر این دو سودا سوار می شوند و چفیه بر گردن سرباز هخامنشی می اندارند! پیش از این در مقاله #آنان_که_غلط_می_اندیشند به این موضوع پرداخته ام. "لشک کولافسکی" فیلسوف لهستانی چه زیبا می گوید که: "اگر قرار بود به همه سنت ها پایبند بمانیم هنوز در غارها زندگی می کردیم و اگر قرار باشد همه سنت ها را کنار بگذاریم هم باز باید به غارها برگردیم!"

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک

@drsargolzaei

#معرفی_کتاب
#بازگشت_به_ناکجاآباد
گفتگوی سیمون لامارته و آمانوئل آرتری

#فایل_pdf کتاب در ادامه پیوست شده است

کتاب بازگشت به ناکجا آباد در بدو امر ترجمه ای از گفتگوی بین دو روشنفکر مکزیکی به نظر می رسد. حتی در نسخه ای از کتاب که من در اختیار دارم و مربوط به چند دهه قبل است نام مترجم (علی کبیری)  هم روی جلد آمده است؛ اما واقعیت امر این است که این گفتگو هیچ گاه صورت نگرفته است! سیمون لامارته و آمانوئل آرتری شخصیت های غیر واقعی هستند که نویسنده کتاب از زبان آنان سخن گفته است. نویسنده ی این کتاب امیر پرویز پویان بوده است که برای فرار از سانسور یا کشف توسط ساواک حرف هایش را از زبان دو روشنفکر آمریکای لاتین بیان کرده است.
امیر پرویز پویان متولد ۱۳۲۶ بود و معروف ترین کار تئوریک او مقاله "ضرورت مبارزه مسلحانه و رد تئوری بقا" بود که در سال ۱۳۴۹ نوشت و به طور وسیع در میان روشنفکران و دانشجویان پخش شد و تأثیر عمیقی بر آنها باقی گذاشت.
آن گونه که مازیار بهروز در کتاب "شورشیان آرمانخواه" (نشر ققنوس) نوشته است این مقاله نخستین اثر تئوریک یک مارکسیست ایرانی درباره مبارزه مسلحانه بود و پویان در این کتاب انفعال گروه هایی را که صرفأ به مبارزه سیاسی اعتقاد داشتند مورد حمله قرار داده بود.
اما در کتاب "بازگشت به ناکجا آباد" امیر پرویز پویان عقاید گروه دیگری از روشنفکران زمان خودش را مورد نقد قرار داده بود. آن گروه از روشنفکران که نسخه "بازگشت به گذشته" را تحت نام جذاب "بازگشت به خویشتن" می پیچیدند.
اغلب روشنفکران دهه بیست و دهه سی ایران نسبت به جریان مدرنیته نظری خوش داشتند و منتقد سنت ها و باورهای مردم مان بودند. آن چه که من از آثار #صادق_هدایت و #بزرگ_علوی در ذهن دارم نقد و حتی ریشخند نگاه و رفتار سنتی ایرانیان است. حتی #جلال_آل_احمد نیز در دوره اول آثارش همچون مجموعه داستان های #سه_تار  و #پنج_داستان و #دید_و_بازدید همین نگاه را به فرهنگ ایرانی دارد. اما بخشی از روشنفکران دهه چهل و پنجاه از جمله جلال آل احمد در چرخشی یکصد و هشتاد درجه ای علاج درد فرهنگی ما را بازگشت به خویشتن (همان بازگشت به گذشته) دانستند و بر اساس یک نوستالژی عمیق (گذشته باوری) نسخه ای متفاوت برای زخم های سیاسی- فرهنگی مان پیچیدند.
امیر پرویز پویان در کتاب "بازگشت به ناکجا آباد" سعی در نقد این بخش از روشنفکران هم عصرش داشت.
اما جنبه جالب این کتاب برای من جدا از بحث "سنت یا مدرنیته"، متودولوژی پویان است. نقدهایی که آمانوئل آرتری بر سخنان و نوشته های سیمون لامارته می گذارد بسیار ظریف و دقیق هستند. من در خواندن این کتاب نمونه ای کامل از "رویکرد سقراطی" را دیدم بنابراین برای کسانی که علاقمندند به این که نمونه ای از آنچه در شناخت درمانی به آن "گفتگوی سقراطی" و در برنامه ریزی عصبی-زبانی به آن "متامدل" می گوییم ببینند این کتاب (فارغ از جنبه های تاریخی و تئوریکش) مفید است.
امیرپرویز پویان در اردیبهشت ۱۳۵۰ در درگیری با نیروهای امنیتی کشته شد.

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei

#شعر
#سه_تار

می گویند سه تار، ساز عجیبی است،
برای آن، یک نفر کم است و دو نفر زیاد
این شعرنماهای من شوریده
چه قدر شبیه نوای سه تار می مانند
که نه تنهایی را برمی تابند
و نه مخاطب را!
وای بر شما که در پارادوکسی از پارادوکس های بی شمار این جهان
معماگونه ی رازوش افسون زده ی افسانه ای
گرفتار آمده اید
زود به خود بجنبید که اگر لحظه ای درنگ کنید
جادوگر زمرد شما را به سنگ بدل خواهد کرد،
یا به قورباغه!
آه، ای کلمه های آزاد و رها، می ترسم اگر به نمایش درآیید
آزادی تان را ببازید برای خریدن یک گوش شنوا
آی آزادی
تو همان سکوتی
که با هر کلمه، خاموش می شود
و دیگر بازنمی گردد،
تا آن هنگام که کلمه،
محو شود در فراموشخانه ی پرگرد و غبار
پستوی خانه ی مادر بزرگ قصه ها!

#دکترمحمدرضاسرگلزایی

@drsargolzaei

#معرفی_کتاب
#بازگشت_به_ناکجاآباد
گفتگوی سیمون لامارته و آمانوئل آرتری

#فایل_pdf کتاب در ادامه پیوست شده است

کتاب بازگشت به ناکجا آباد در بدو امر ترجمه ای از گفتگوی بین دو روشنفکر مکزیکی به نظر می رسد. حتی در نسخه ای از کتاب که من در اختیار دارم و مربوط به چند دهه قبل است نام مترجم (علی کبیری)  هم روی جلد آمده است؛ اما واقعیت امر این است که این گفتگو هیچ گاه صورت نگرفته است! سیمون لامارته و آمانوئل آرتری شخصیت های غیر واقعی هستند که نویسنده کتاب از زبان آنان سخن گفته است. نویسنده ی این کتاب امیر پرویز پویان بوده است که برای فرار از سانسور یا کشف توسط ساواک حرف هایش را از زبان دو روشنفکر آمریکای لاتین بیان کرده است.
امیر پرویز پویان متولد ۱۳۲۶ بود و معروف ترین کار تئوریک او مقاله "ضرورت مبارزه مسلحانه و رد تئوری بقا" بود که در سال ۱۳۴۹ نوشت و به طور وسیع در میان روشنفکران و دانشجویان پخش شد و تأثیر عمیقی بر آنها باقی گذاشت.
آن گونه که مازیار بهروز در کتاب "شورشیان آرمانخواه" (نشر ققنوس) نوشته است این مقاله نخستین اثر تئوریک یک مارکسیست ایرانی درباره مبارزه مسلحانه بود و پویان در این کتاب انفعال گروه هایی را که صرفأ به مبارزه سیاسی اعتقاد داشتند مورد حمله قرار داده بود.
اما در کتاب "بازگشت به ناکجا آباد" امیر پرویز پویان عقاید گروه دیگری از روشنفکران زمان خودش را مورد نقد قرار داده بود. آن گروه از روشنفکران که نسخه "بازگشت به گذشته" را تحت نام جذاب "بازگشت به خویشتن" می پیچیدند.
اغلب روشنفکران دهه بیست و دهه سی ایران نسبت به جریان مدرنیته نظری خوش داشتند و منتقد سنت ها و باورهای مردم مان بودند. آن چه که من از آثار #صادق_هدایت و #بزرگ_علوی در ذهن دارم نقد و حتی ریشخند نگاه و رفتار سنتی ایرانیان است. حتی #جلال_آل_احمد نیز در دوره اول آثارش همچون مجموعه داستان های #سه_تار  و #پنج_داستان و #دید_و_بازدید همین نگاه را به فرهنگ ایرانی دارد. اما بخشی از روشنفکران دهه چهل و پنجاه از جمله جلال آل احمد در چرخشی یکصد و هشتاد درجه ای علاج درد فرهنگی ما را بازگشت به خویشتن (همان بازگشت به گذشته) دانستند و بر اساس یک نوستالژی عمیق (گذشته باوری) نسخه ای متفاوت برای زخم های سیاسی- فرهنگی مان پیچیدند.
امیر پرویز پویان در کتاب "بازگشت به ناکجا آباد" سعی در نقد این بخش از روشنفکران هم عصرش داشت.
اما جنبه جالب این کتاب برای من جدا از بحث "سنت یا مدرنیته"، متودولوژی پویان است. نقدهایی که آمانوئل آرتری بر سخنان و نوشته های سیمون لامارته می گذارد بسیار ظریف و دقیق هستند. من در خواندن این کتاب نمونه ای کامل از "رویکرد سقراطی" را دیدم بنابراین برای کسانی که علاقمندند به این که نمونه ای از آنچه در شناخت درمانی به آن "گفتگوی سقراطی" و در برنامه ریزی عصبی-زبانی به آن "متامدل" می گوییم ببینند این کتاب (فارغ از جنبه های تاریخی و تئوریکش) مفید است.
امیرپرویز پویان در اردیبهشت ۱۳۵۰ در درگیری با نیروهای امنیتی کشته شد.

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei

#معرفی_کتاب

نام کتاب: #سه‌_تار
نویسنده: #جلال_آل_احمد
ناشر: انتشارات کتاب‌های جیبی - ۱۳۵۷

نمی‌دانم چاپ اول کتاب «سه‌تار» «جلال آل احمد» در چه سالی منتشر شده است. یکی از داستان‌های کتاب، تاریخ ۱۳۲۶ را بر خود دارد و کتابی که در دست من است چاپ پنجم این کتاب است که در سال ۱۳۵۷ منتشر شده است. کتاب‌های جلال آل احمد مرتب تجدید چاپ می‌شوند ولی نمی‌دانم چه قدر از نوشته‌های این کتاب در چاپ‌های جدید از زیر تیغ سانسور جان سالم به در برده‌اند!
این کتاب متعلق به زمانی است که هنوز جلال دچار سودای بازگشت به گذشته نشده بود. کتاب را جلال به «خلیل ملکی» تقدیم کرده است که سر سلسله کسانی است که از حزب توده جدا شدند اما «چپ» ماندند.
بنابراین در این کتاب جلال نگاهی نقاد و سرزنشگر نسبت به باورها و سنت‌های ایرانیان دارد. داستان اول این کتاب همان داستانی است که نام کتاب را بر خود دارد.
«سه‌تار» ماجرای جوانی است عاشق موسیقی، که پس از سال‌ها موفق شده برای خود سه‌تار ارزشمندی تهیه کند و برای رفع عطش، گذارش به مسجدی می‌افتد. ادامه این داستان نقد اخلاق و مرام متدینینی است که با دین کاسبی می‌کنند و حکم صادر می‌کنند. (قبلا در مقاله‌ای با عنوان دین و اخلاق به این ماجرا پرداخته‌ام).
داستان‌های «وسواس» و «آفتاب لب بام» نیز همچون داستان «سه‌تار» به نقد متدینین می‌پردازد. ماجرای داستان وسواس، تکرار غسل جنابت توسط متدینی است که مناسک دینی برای او کیفیتی وسواس‌گونه پیدا کرده‌اند و داستان «آفتاب لب بام» داستان روزه گرفتن و پرخاشگر شدن پدر یک خانواده است.
بخش دیگری از داستان‌های جلال در این مجموعه سبک و سیاقی فمینیستی دارند و نقدی گزنده‌اند بر سنت مردسالاری این سرزمین.
داستان‌های «بچه مردم» ، «لاک صورتی» و «گناه» محدودیت‌ها و رنج‌های زنان را در نظام اجتماعی سنتی‌مان برجسته می‌کنند...

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک

برای مطالعه متن کامل مطلب‌ بالا لطفا به لینک زیر در و‌ب‌سایت دکتر سرگلزایی مراجعه فرمایید:

از اینجا کلیک‌ کنید

#سه_تار #کتاب #کتابخوانی #معرفی_کتاب #پیشنهاد_کتاب #دکتر_سرگلزایی
#drsargolzaei

@drsargolzaei

#تأملات
#سه_تار

می‌گویند سه تار، ساز عجیبی است،
برای آن، یک نفر کم است و دو نفر زیاد
این شعرنماهای من شوریده
چه قدر شبیه نوای سه تار می‌مانند
که نه تنهایی را برمی‌تابند
و نه مخاطب را!
وای بر شما که در پارادوکسی از پارادوکس‌های بی‌شمار این جهان
معماگونه‌ی رازوش افسون‌زده‌ی افسانه‌ای
گرفتار آمده‌اید
زود به خود بجنبید که اگر لحظه‌ای درنگ کنید
جادوگر زمرد شما را به سنگ بدل خواهد کرد،
یا به قورباغه!
آه، ای کلمه‌های آزاد و رها، می‌ترسم اگر به نمایش درآیید
آزادی‌تان را ببازید برای خریدن یک گوش شنوا
آی آزادی
تو همان سکوتی
که با هر کلمه، خاموش می‌شود
و دیگر بازنمی‌گردد،
تا آن هنگام که کلمه،
محو شود در فراموشخانه‌ی پرگرد وغبار
پستوی خانه‌ی مادربزرگ قصه‌ها!

#دکترمحمدرضاسرگلزایی

برای دانلود مجموعه تأملات دکتر سرگلزایی لطفا به لینک زیر در وب‌سایت دکتر سرگلزایی مراجعه فرمایید:

از اینجا کلیک‌ کنید

#drsargolzaei

@drsargolzaei