#مقاله
#اگر_ماشین_بخار_اختراع_نشده_بود
ماشین بخار ابزاری است که انرژی گرمایی را تبدیل به انرژی مکانیکی می کند. گرچه انسان ها هزاران سال از چوب و زغال سنگ برای تولید گرما استفاده کرده بودند اما برای حرکت دادن اشیا و حمل بار تنها از انرژی مکانیکی حاصل از عضلات انسان و حیوانات استفاده می شد، بنابراین از مزرعه گرفته تا کارخانه، تعداد کارگران تعیین کننده ی میزان تولید بود. بالطبع در چنین فضایی به نفع صاحبان قدرت است که به جای "خرید کالا" به "خرید نیروی کار" فکر کنند. چنین فرایندی موجب شکل گیری "برده داری" شد. در برده داری، برده یکی از ابزارهای تولید است و برده دار صاحب اختیار و اراده ي برده است همان طور که صاحب اختیار و اراده بیل و داس و اسب و گاو آهن خود است.
چنین بود که هزاران سال انسان ها خرید و فروش می شدند. چه کودکی که از پدر و مادرش خریده شده بود، چه اسیری که در جنگ به اسارت گرفته شده بود جزو مایملک صاحبش محسوب می شد و ارباب درباره ي همه ي ابعاد زندگی او تصمیم می گرفت. طبیعی است که ارباب ها با همان نظام تربیتی که برای رام کردن حیوانات داشتند رفتار برده ها را نیز کنترل می کردند؛ نظام پاداش و کیفر یا همان سیاست هویج و چماق! مذاهب طرفدار نظام طبقاتی (کاست ها) هم در بخش بزرگی از جهان ترویج می کردند که اگر کسی در خانواده برده متولد شده است خواست خدایان بوده که برده باشد و هر نوع عصیان و اعتراض او به ارباب، عصیان و اعتراض به کل نظام آفرینش و در نتیجه کفر است و کیفر الهی را در پی خواهد داشت! این چنین بود که قرن ها سه گانه زر و زور و تزویر یا پاداش و کیفر و فریب باعث تداوم برده داری بود.
طبیعی است که همیشه هم بردگان مقهور نظام سرکوب روانی و فیزیکی اربابان نمی شدند و گاهی دست به قیام های بزرگی می زدند همچون قیام #اسپارتاکوس. اسپارتاکوس برده و برده زاده ای بود که به عنوان گلادیاتور به اربابان سادیستی که از تماشای جنگ تن به تن بردگان لذت می بردند خدمت می کرد. قیام اسپارتاکوس در سال 73 پیش از میلاد آغاز شد و هزاران برده به او پیوستند اما علیرغم پیروزی بردگان در چند جنگ پی در پی، در نهایت بعد از دو سال سپاه بردگان شکست خورد و هزاران برده خاطی به صلیب کشیده شدند.
بنابراین نظام برده داری همچنان به قوت خود باقی مانده بود زیرا در نهایت برده داران قدرت و ثروت بیشتری داشتند و جالب این جاست که مأموریت سرکوب بردگان را نیز خود بردگان به عهده داشتند! کافی بود به گروهی از بردگان امتیازات بیشتری بدهند تا آن ها برای حفظ آن امتیازات سایر بردگان را به قتل برسانند یا شکنجه کنند، سیاستی که همچنان در بخش هایی از جهان ادامه دارد! به گمان من، برده داری هیچ وقت عملأأ لغو نمی شد اگر ماشین بخار اختراع نشده بود!
اولین ماشین بخار در ۱۶۹۸ اختراع شد ولی سرانجام جیمز وات اسکاتلندی در ۱۷۸۱ موفق به تولید ماشین بخاری با راندمان بالا شد. علیرغم قرن ها اعتراض به برده داری، واردات برده از ۱۸۰۷ در انگلستان و از ۱۸۰۸ در آمریکا ممنوع شد و در نهایت نیز دو دهه بعد برده داری در بریتانیا در کل ممنوع شد که به تدریج این سیاست به سایر کشورها نیز سرایت کرد. در واقع، پیش از این که برده داری به لحاظ قانونی ممنوع شود ماشین بخار ثابت کرده بود که می تواند جای برده ها را در مزرعه ها و کارخانه ها پر کند و مقرون به صرفه تر از برده ها هم باشد! این جاست که گاهی از اوقات اختراع یک ماشین کاری را از پیش می برد که قیام هزاران برده نتوانسته بود! این جاست که من به احترام جیمز وات از جا بر می خیزم و او را به قدر #آبراهام_لینکلن در لغو برده داری موثر می دانم. ضمنأ جالب است بدانید علیرغم لغو کامل برده داری در #انگلستان از ۱۸۲۷ و در #آمریکا از ۱۸۶۵ در ایران تا سال ۱۹۲۸ میلادی برده داری آزاد بود و #ایران پس از #افغانستان (۱۹۲۳) و عراق (۱۹۲۴) برده داری را لغو کرد!
در روز ۱۸ بهمن ۱۳۰۷ لایحه دو فوریتی زیر در مجلس شورای ملی به تصویب رسید:
" ماده واحده- در مملکت ایران هیچکس به عنوان برده شناخته نشده و هر برده ای به مجرد ورود به خاک یا آب های ساحلی ایران آزاد خواهد بود. هر کس انسانی را به عنوان برده خرید و فروش کند یا رفتار مالکانه دیگری نسبت به انسانی بنماید یا واسطه دیگری در حمل و نقل برده بشود محکوم به یک تا سه سال حبس تادیبی خواهد بود."
نمی دانم هیچوقت تبیینی قانونی از "رفتار مالکانه" در ایران به عمل آمده یا نه!
گرچه بردگی به معنای "انسان به عنوان اموال" در بخش بزرگی از دنیا وجود ندارد ولی تا زمانی که نظام های مبتنی بر "زر-زور-تزویر" انسان را به مثابه حیوان "رام" می کنند و بزرگسالان را همچون کودکان با پاداش - کیفر - فریب مخاطب قرار می دهند نمی توان برده داری را لغو شده دانست.
#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei
www.drsargolzaei.com/images/PublicCategory/SteamEngine.jpg
#اگر_ماشین_بخار_اختراع_نشده_بود
ماشین بخار ابزاری است که انرژی گرمایی را تبدیل به انرژی مکانیکی می کند. گرچه انسان ها هزاران سال از چوب و زغال سنگ برای تولید گرما استفاده کرده بودند اما برای حرکت دادن اشیا و حمل بار تنها از انرژی مکانیکی حاصل از عضلات انسان و حیوانات استفاده می شد، بنابراین از مزرعه گرفته تا کارخانه، تعداد کارگران تعیین کننده ی میزان تولید بود. بالطبع در چنین فضایی به نفع صاحبان قدرت است که به جای "خرید کالا" به "خرید نیروی کار" فکر کنند. چنین فرایندی موجب شکل گیری "برده داری" شد. در برده داری، برده یکی از ابزارهای تولید است و برده دار صاحب اختیار و اراده ي برده است همان طور که صاحب اختیار و اراده بیل و داس و اسب و گاو آهن خود است.
چنین بود که هزاران سال انسان ها خرید و فروش می شدند. چه کودکی که از پدر و مادرش خریده شده بود، چه اسیری که در جنگ به اسارت گرفته شده بود جزو مایملک صاحبش محسوب می شد و ارباب درباره ي همه ي ابعاد زندگی او تصمیم می گرفت. طبیعی است که ارباب ها با همان نظام تربیتی که برای رام کردن حیوانات داشتند رفتار برده ها را نیز کنترل می کردند؛ نظام پاداش و کیفر یا همان سیاست هویج و چماق! مذاهب طرفدار نظام طبقاتی (کاست ها) هم در بخش بزرگی از جهان ترویج می کردند که اگر کسی در خانواده برده متولد شده است خواست خدایان بوده که برده باشد و هر نوع عصیان و اعتراض او به ارباب، عصیان و اعتراض به کل نظام آفرینش و در نتیجه کفر است و کیفر الهی را در پی خواهد داشت! این چنین بود که قرن ها سه گانه زر و زور و تزویر یا پاداش و کیفر و فریب باعث تداوم برده داری بود.
طبیعی است که همیشه هم بردگان مقهور نظام سرکوب روانی و فیزیکی اربابان نمی شدند و گاهی دست به قیام های بزرگی می زدند همچون قیام #اسپارتاکوس. اسپارتاکوس برده و برده زاده ای بود که به عنوان گلادیاتور به اربابان سادیستی که از تماشای جنگ تن به تن بردگان لذت می بردند خدمت می کرد. قیام اسپارتاکوس در سال 73 پیش از میلاد آغاز شد و هزاران برده به او پیوستند اما علیرغم پیروزی بردگان در چند جنگ پی در پی، در نهایت بعد از دو سال سپاه بردگان شکست خورد و هزاران برده خاطی به صلیب کشیده شدند.
بنابراین نظام برده داری همچنان به قوت خود باقی مانده بود زیرا در نهایت برده داران قدرت و ثروت بیشتری داشتند و جالب این جاست که مأموریت سرکوب بردگان را نیز خود بردگان به عهده داشتند! کافی بود به گروهی از بردگان امتیازات بیشتری بدهند تا آن ها برای حفظ آن امتیازات سایر بردگان را به قتل برسانند یا شکنجه کنند، سیاستی که همچنان در بخش هایی از جهان ادامه دارد! به گمان من، برده داری هیچ وقت عملأأ لغو نمی شد اگر ماشین بخار اختراع نشده بود!
اولین ماشین بخار در ۱۶۹۸ اختراع شد ولی سرانجام جیمز وات اسکاتلندی در ۱۷۸۱ موفق به تولید ماشین بخاری با راندمان بالا شد. علیرغم قرن ها اعتراض به برده داری، واردات برده از ۱۸۰۷ در انگلستان و از ۱۸۰۸ در آمریکا ممنوع شد و در نهایت نیز دو دهه بعد برده داری در بریتانیا در کل ممنوع شد که به تدریج این سیاست به سایر کشورها نیز سرایت کرد. در واقع، پیش از این که برده داری به لحاظ قانونی ممنوع شود ماشین بخار ثابت کرده بود که می تواند جای برده ها را در مزرعه ها و کارخانه ها پر کند و مقرون به صرفه تر از برده ها هم باشد! این جاست که گاهی از اوقات اختراع یک ماشین کاری را از پیش می برد که قیام هزاران برده نتوانسته بود! این جاست که من به احترام جیمز وات از جا بر می خیزم و او را به قدر #آبراهام_لینکلن در لغو برده داری موثر می دانم. ضمنأ جالب است بدانید علیرغم لغو کامل برده داری در #انگلستان از ۱۸۲۷ و در #آمریکا از ۱۸۶۵ در ایران تا سال ۱۹۲۸ میلادی برده داری آزاد بود و #ایران پس از #افغانستان (۱۹۲۳) و عراق (۱۹۲۴) برده داری را لغو کرد!
در روز ۱۸ بهمن ۱۳۰۷ لایحه دو فوریتی زیر در مجلس شورای ملی به تصویب رسید:
" ماده واحده- در مملکت ایران هیچکس به عنوان برده شناخته نشده و هر برده ای به مجرد ورود به خاک یا آب های ساحلی ایران آزاد خواهد بود. هر کس انسانی را به عنوان برده خرید و فروش کند یا رفتار مالکانه دیگری نسبت به انسانی بنماید یا واسطه دیگری در حمل و نقل برده بشود محکوم به یک تا سه سال حبس تادیبی خواهد بود."
نمی دانم هیچوقت تبیینی قانونی از "رفتار مالکانه" در ایران به عمل آمده یا نه!
گرچه بردگی به معنای "انسان به عنوان اموال" در بخش بزرگی از دنیا وجود ندارد ولی تا زمانی که نظام های مبتنی بر "زر-زور-تزویر" انسان را به مثابه حیوان "رام" می کنند و بزرگسالان را همچون کودکان با پاداش - کیفر - فریب مخاطب قرار می دهند نمی توان برده داری را لغو شده دانست.
#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei
www.drsargolzaei.com/images/PublicCategory/SteamEngine.jpg
