دكتر هادى انصارى
1.29K subscribers
9.3K photos
2.16K videos
47 files
1.88K links
از نقطه نظرات و انتقادات شما با كمال خوشرويى استقبال مى گردد.
@drhadiansari
Download Telegram
تجديد بناى #مسجد #النبى وبوجود آوردن كتيبه هاى زيباى نام امامان دوازده گانه به همراه #عباس عموى پيامبر ص و...


در سال 1265 هـ .ق. كه يكي از گنبدهاي شبستان مسجد فرو ريخت، #داود پاشا #شيخ الحرم ـ نامه اي به عبدالمجيد عثماني نگاشت; بدين مضمون كه حدود چهار قرن از بناي #مسجدالنّبي مي گذرد و آنچه از زمان قايتباي و #سلاطين عثماني صورت پذیرفته، رو به فرسودگي نهاده و بناي مسجد از بنيان و اساس به مرمّت يا توسعه نيازمند است.

عبدالمجيد عثماني مصمّم به نوسازي مسجد گرديد و گروهي از #معماران، #مهندسان و #هنرمندان را با وسايل و ابزار كامل، عازم مدينه نمود.

نام #شكرالله #خطاط تزيين كننده بناي مسجد و #حليم معمار و ابراهيم رييس بنايان، بيش از هر شخص ديگري جلوه گري مي كند در كتابها وخاطرات تاريخى مطالبى اشاره شده است كه به ما نشان مي دهد ، چگونه شكرالله خطّاط از طرف شهروندان استانبول اين وظيفه خطير را در تزئين بناي مسجد به نحو احسن انجام داده است.
به هر حال مهندسان ترك، پس از بررسي وضع بناي مسجد، چنين نظر دادند كه بايد در ستون هاي مسجد تغييراتي حاصل شود; ولي مشايخ #مدينه با اين پيشنهاد به دليل آن كه ستون هاي سنگي دقيقاً در مكان ستون هايي است كه #محمّد رسول الله (صلي الله عليه وآله) آن را بر پا ساخته بود، مخالفت و ممانعت جدّي كردند. عمل آنان از نظر حقير كاري بسيار پسنديده و اصولي بوده است; زيرا اگر جاي ستون ها تغيير مي كرد. تمامي منابع تاريخي و احاديث موجود در وصف جنبه هاي ديني ـ تاريخي بناي مسجد رسول اسلام، از ابتدا تا قرون بعدي، غير قابل درك و تشخيص و تطبيق با وضع بنا مي شد و اين وضع راه تحقيق را بر همه پژوهندگان تاريخ مدينه مسدود مي نمود.

به هر تقدير، توسعه مسجد را از جانب شرق حجره ها آغاز كردند; به اين نحو كه در طول جنوب به شمال #مناره رئيسه تا ركن مخزن الأغوات عرضي در حدود 4 يا 5 ذراع در نظر گرفتند.

توسعه ديگر در سمت شامي يا شمالي بناي مسجدالنّبي و به دنبال حدّ توسعه انجام شده از سوي مهدي عبّاسي صورت پذيرفت. مجموعاً با آنچه در شرق مسجدالنّبي تحقّق پذيرفت، 1293 مترمربّع به كلّ مساحت مسجد افزوده شد كه با اين افزايش، مساحت مجموعه بناي مسجد به 10303 مترمربّع رسید. در این بازسازی و توسعه به استثناي حجره مباركه و محراب نبوي، عثماني، سليماني، منبر و مناره رئيسه، بقيّه تأسيسات و اماكن مسجد به دست تعمير و مرمّت افتاد.

ستون ها را با #سنگ قرمز، تجديد بنا نمودند و آن را با سنگ مرمر روسازي كرده و با نقوش زيبا به آب طلا زينت بخشيدند.

زمين مسجد را از باب السّلام تا مناره رئيسه و از آنجا تا مخزن الأغوات و باب الرّحمة با سنگ مرمر مربّع شكل مفروش كردند و آنگاه به تعمير اساسي گنبدهاي كوچك و سقف مسجد همت گماشتند. آنان گنبد، محراب عثماني، قبّه باب السّلام و ديگر گنبدهاي كوچك را با لوح هاي آهنين روكش و مستحكم ساختند .

گنبد قديمي كه طبق آنچه گفتيم، باني بنايَش «مماليك مصر» بوده و در زمان سلطان عبدالحميد، به قبّة الخضراء موسوم گرديد، به نحو اساسي تري برافراشته شد. تمامي سطوح داخلي گنبدها را به انواع نقش هاي رنگارنگ و روغني، نقّاشي كردند و به خطّ زيباي اسلامبولي، آيات قرآني را بر سطح آنها خطّاطي نمودند.

ديوار جنوبی #مسجد را از #باب السّلام تا آخر حدّ مناره رئيسه به قلم عبدالله افندي خطّاط مشهور ترك و به خطّ ثلث اسلامبولي كاشي كاري كردند.

ابواب قديمي مسجد تجديد بنا گرديد و به سبك معماري عثماني، منقّش و گچ كاري شد و سردرها را تزئين كردند و درها را با چوب يك پارچه گردو نجّاري نمودند و آن ها را به جاي درهاي قديمي نصب و با نوشته هاي منقّش از مس قرمز، تزئين كردند.

مناره اي در قسمت شمال غربي مسجد به نام مناره مجيديّه بنا كردند و ديگر مناره هاي مسجد را تعمير و مرمّت نمودند.

عبدالمجيد #عثماني پس از توسعه و تعميرات مسجد، اشياء قيمتي بسياري را وقف مسجد نمود. بهترين قنديل هاي كشيده شده در زنجيرهاي نقره اي، #شمعدان هاي زرّين، پرده هاي زربافت و فرش هاي خوش بافت را ، جهت مسجد ارسال داشت.

اين توسعه توأم با تعمير و بازسازی اساسي از سال 1265 هـ . ق. تا سال 1277 هـ . ق. به طول انجاميد. همه آثار آن به استثناي توسعه شمالي مسجد كه در توسعه سعودي ها تغيير شكل يافت، تاكنون موجود بوده، و به يادگار از زمان عبدالمجيد #عثماني به جاي مانده است.

بعدها در سال1336 هـ . ق. فخري پاشا قائد اعظم ترك در آخرين سال هاي حيات خلافت عثماني كه در طول جنگ جهاني اول به عنوان حافظ شهر مدينه منصوب شده بود، محراب هاي سليماني و نبوي و چاه موجود در صحن مسجدالنّبي را تعمير كرد و با اين آخرين تعميرات، دفتر اوراق حيات عثماني ها نيز در حجاز بسته شد.

آنچه كه در اين راستا بايد به عرض برسانم ، ودر گزارشى كه كمى از آن بعيد العهد هستم ، مهندسى از آستانه در ميان مهندسان اعزامف به مدينه وجود داشته است ك
Forwarded from Hadi Ansari
تجديد بناى #مسجد #النبى وبوجود آوردن كتيبه هاى زيباى نام امامان دوازده گانه به همراه #عباس عموى پيامبر ص و...


در سال ١٢٦٥ هـ .ق. كه يكي از گنبدهاي شبستان مسجد فرو ريخت، #داود پاشا #شيخ الحرم ـ نامه اي به سلطان عبدالمجيد عثمانى نگاشت; بدين مضمون كه حدود چهار قرن از بناى #مسجدالنّبى مي گذرد و آنچه از زمان قايتباى و #سلاطين عثمانى صورت پذیرفته، رو به فرسودگى نهاده و بناى مسجد از بنيان و اساس به مرمّت يا توسعه نيازمند است.

سلطان عبدالمجيد عثمانى مصمّم به نوسازى مسجد گرديد و گروهى از #معماران، #مهندسان و #هنرمندان را با وسايل و ابزار كامل، عازم مدينه نمود.

نام #شكرالله #خطاط تزيين كننده بناى مسجد و #حليم معمار و ابراهيم رييس بنايان، بيش از هر شخص ديگرى جلوه گرى مى كند در كتابها وخاطرات تاريخى مطالبى اشاره شده است كه به ما نشان مي دهد ، چگونه شكرالله خطّاط از طرف صشهروندان استانبول اين وظيفه خطير را در تزئين بناى مسجد به نحو احسن انجام داده است.
به هر حال مهندسان ترك، پس از بررسى وضع بناى مسجد، چنين نظر دادند كه بايد در ستون هاي مسجد تغييراتى حاصل شود; ولى مشايخ #مدينه با اين پيشنهاد به دليل آن كه ستون هاى سنگى دقيقاً در مكان ستون هايى است كه #محمّد رسول الله (صلي الله عليه وآله) آن را بر پا ساخته بود، مخالفت و ممانعت جدّى كردند. عمل آنان از نظر حقير ، كارى بسيار پسنديده و اصولى بوده است; زيرا اگر جاى ستون ها تغيير مي كرد ، تمامى منابع تاريخى و احاديث موجود در وصف جنبه هاى دينى ـ تاريخى بناى مسجد رسول الله ص ، از ابتدا تا قرون بعدى، غير قابل درك و تشخيص و تطبيق با وضع بنا مى گرديد و اين وضع راه تحقيق را بر همه پژوهندگان تاريخ مدينه مسدود مى نمود.

به هر تقدير، توسعه مسجد را از جانب شرق حجره ها آغاز كردند; به اين نحو كه در طول جنوب به شمال #مناره رئيسه تا ركن مخزن الأغوات عرضى در حدود ٤يا ٥ ذراع در نظر گرفتند.

توسعه ديگر در سمت شامى يا شمالى بناى مسجدالنّبى و به دنبال حدّ توسعه انجام شده از سوى مهدى عبّاسى صورت پذيرفت. مجموعاً با آنچه در شرق مسجدالنّبى تحقّق پذيرفت، ١٢٩٣ مترمربّع به كلّ مساحت مسجد افزوده شد كه با اين افزايش، مساحت مجموعه بناي مسجد به ١٠٣٠٣ مترمربّع رسید. در این بازسازی و توسعه به استثناى حجره مباركه و محراب نبوى ، عثمانى ، سليمانى ، منبر و مناره رئيسه، بقيّه تأسيسات و اماكن مسجد به دست تعمير و مرمّت افتاد.

ستون ها را با #سنگ قرمز، تجديد بنا نمودند و آن را با سنگ مرمر روسازي كرده و با نقوش زيبا به آب طلا زينت بخشيدند.

زمين مسجد را از باب السّلام تا مناره رئيسه و از آنجا تا مخزن الأغوات و باب الرّحمة با سنگ مرمر مربّع شكل مفروش كردند و آنگاه به تعمير اساسى گنبدهاى كوچك و سقف مسجد همت گماشتند. آنان گنبد، محراب عثمانى ، قبّه باب السّلام و ديگر گنبدهاى كوچك را با لوح هاى آهنين روكش و مستحكم ساختند .

گنبد قديمى كه طبق آنچه گفتيم، باني بنايَش «مماليك مصر» بوده و در زمان سلطان عبدالحميد، به قبّة الخضراء موسوم گرديد، به نحو اساسى ترى برافراشته شد. تمامي سطوح داخلى گنبدها را به انواع نقش هاى رنگارنگ و روغنى ، نقّاشى كردند و به خطّ زيباى اسلامبولى ، آيات قرآنى را بر سطح آنها خطّاطى نمودند.

ديوار جنوبی #مسجد را از #باب السّلام تا آخر حدّ مناره رئيسه به قلم عبدالله افندى خطّاط مشهور ترك و به خطّ ثلث اسلامبولى كاشى كارى كردند.

ابواب قديمى مسجد تجديد بنا گرديد و به سبك معمارى عثمانى ، منقّش و گچ كارى شد و سردرها را تزئين كردند و درها را با چوب يك پارچه گردو نجّارى نمودند و آن ها را به جاى درهاى قديمى نصب و با نوشته هاى منقّش از مس قرمز، تزئين كردند.

مناره اى در قسمت شمال غربى مسجد به نام مناره مجيديّه بنا كردند و ديگر مناره هاى مسجد را تعمير و مرمّت نمودند.

عبدالمجيد #عثمانى پس از توسعه و تعميرات مسجد، اشياء قيمتى بسيارى را وقف مسجد نمود. بهترين قنديل هاي كشيده شده در زنجيرهاى نقره اى ، #شمعدان هاى زرّين، پرده هاى زربافت و فرش هاى خوش بافت را ، جهت مسجد ارسال داشت.

اين توسعه توأم با تعمير و بازسازی اساسى از سال ١٢٦٥ هـ . ق. تا سال ١٢٧٧ هـ . ق. به طول انجاميد. همه آثار آن به استثناى توسعه شمالى مسجد كه در توسعه سعودى ها تغيير شكل يافت، تاكنون موجود بوده، و به يادگار از زمان عبدالمجيد #عثمانى به جاى مانده است.

بعدها در سال١٣٣٦ هـ . ق. فخرى پاشا قائد اعظم ترك در آخرين سال هاى حيات خلافت عثمانى كه در طول جنگ جهانى اول به عنوان حافظ شهر مدينه منصوب شده بود، محراب هاى سليمانى و نبوى و چاه موجود در صحن مسجدالنّبى را تعمير كرد و با اين آخرين تعميرات، دفتر اوراق حيات عثمانى ها نيز در حجاز بسته شد.