⭕️ #بختك چيست و چرا اتفاق ميافتد؟
🖌 نويسنده: #دري
فوق دكتري روانشناسي باليني سلامت - آمريكا
🔷🔶 براي شما هم ممكنه اتفاق افتاده باشه: نصف شب، يكدفعه چشمانتون رو باز ميكنيد و ميبينيد نميتونيد غلت بزنيد،... اصلا نميتونيد بدنتون رو تكان بديد،...احساس ميكنيد بدنتون فلج شده،... عليرغم تلاش هاي متعدد مي بينيد كه هيچ فايده اي نداره،...خلاصه اونجاست كه ممكنه ترس به سراغتون بياد،... ميخواهيد فرياد بزنيد، ولي حتي حنجرتون هم ياري نميكنه و خلاصه واقعا دچار وحشت ميشيد،...
🔸 بعضي از افراد كه اولين تجربه بختك رو دارند، احساس ميكنن كه مُردند،....روح از بدنشون جدا شده،... بعضي ها هم ممكنه فكر كنند يجورايي حالت عارفانه اي بهشون دست داده و خلاصه روحشون از بدنشون جدا شده ولي هنوز زنده هستند و منتظر كه ببينند قراره چه اتفاقي بيافته،... اما دليل بختك هيچدوم اينها نيست...
🔹 پديده بختك كه تحت عنوان فلج خواب (Sleep Paralysis)در كتب علمي تعريف شده، تجربه است كه براي هر كسي ممكنه پيش بياد. در اين تجربه همونطور كه ذكر شد، فرد قادر به حركت بدن يا صحبت كردن نيست. اين حالت بيشتر براي كسانيكه دچار اختلال "حمله خواب" يا Narcolepsy و يا افرادي كه دچار وقفه هاي تنفسي يا Sleep Apnea در حين خواب هستند و طبق برخي تحقيقات، افرادي كه دچار اختلال دو قطبي هستند ممكنه بيشتر اتفاق بيفته. ولي هر كسي در طول زندگي ممكنه اين پديده رو تجربه كنه.
⁉️ اما بختك چي هست و چه چيز باعث اون ميشه؟
🔸در طول شب ما سه مرحله يا چرخه از خواب رو طي ميكنيم كه در مطالب قبلي راجع به اين مراحل صحبت كرديم. اما در چرخه سوم از خواب شب كه "رِم" يا REM نام داره، مغز ما دو ماده ترشح ميكنه: ماده گَبا (GABA) و گلايسين (Glycine)
🔹 وظيفه اين مواد چي هست؟ اين مواد تمامي سلولهاي مغز رو كه وظيفه كنترل و حركت دادن ماهيچه هاي بدن ما رو دارند، براي مدتي كه ما در مرحله سوم خواب شب در حال استراحت هستيم، كاملا غير فعال ميكنه. براي همين هست كه در مرحله سوم از خواب شب، تمامي ماهيچه هاي بدن ما از كار مي افته و تنها ماهيچه اي كه فعال هست چشم ما هست.
🔸قاعدتا وقتي ما وارد چرخه هاي بعدي خواب مي شويم و يا از خواب بيدار مي شويم، سلول هاي حركتي ما در مغز مجددا فعال شده و ما قادر به حركت دادن بدن و ماهيچه هاي خود هستيم.
🔹 اما وقتي ما در چرخه سوم از خواب شب يعني چرخه رِم از خواب بيدار شويم، هرچند ماهيچه هاي ما غير فعال هستند ولي مغز ما فورا دستور فعال شدن انها را مي دهد و اين اتفاق بسيار سريع مي افته. اما گاهي اوقات، ان دو ماده گَبا و گلايسين همچنان سلول هاي حركتي ما را غير فعال نگه مي دارند و تقريبا يكي دو دقيقه اي طول مي كشد تا مغز ما، اثر اين مواد را خنثي و سلول هاي حركتي را فعال كند. لذا طي اين مدت، هرچند ما بيدار هستيم ولي هيچ حركتي نميتونيم انجام بديم و حتي ماهيچه هاي حنجره ما نيز غير فعال است.
🔆 توصيه هاي درماني: در اينجا به چند راهكار علمي اشاره ميكنيم:
🔺 اول اينكه سعي كنيد تعريفتان از اين واقعه رو تغيير بديد. بجاي اينكه فكر كنيد فلج شديد يا روح از بدنتون بيرون رفته، به خودتون ياداوري كنيد كه اين پديده دليل علمي داره، كاملا طبيعي هست، و براي خيلي ها اتفاق ميافته (طبق برخي تحقيقات قريب به ٥٨ درصد از مردم اين حالت رو تجربه مي كنند).
🔺 دوم اينكه اين حالت موقت هست و چند دقيقه اي بيشتر طول نميكشه. همين كمك ميكنه كه از ترس و وحشتتون كم بشه و فكر نكنيد قراره تا ساعت ها در اين حالت بمونيد.
🔺 هرچند تمامي ماهيچه هاي شما در اون لحظه قادر به حركت نيستند، اما دستگاه تنفسي شما كار ميكنه لذا شما ميتونيد با تمرين تنفس عميق (دم و بازدم) كه در پيام هاي قبل توضيح داده شده، خودتون رو اروم كنيد تا اين يكي دو دقيقه طي شود.
🔺 بدونيد كه تلاش شما براي حركت ماهيچه هايتان بيهوده است و فقط اضطراب و ترس شما را بيشتر ميكند.
🔺 سعي كنيد فكر خودتون رو معطوف به يك خاطره خوب گذشته كنيد. يا برنامتون براي طول روز را مرور كنيد.. ياداوري اين مهم كه اين پديده كوتاه مدت و كاملا طبيعي هست موجب ميشه از ترس و وحشت شما كاسته بشه.
🔺راهكارهاي دارويي نيز وجود دارند كه فقط در مواردي كه اين مورد مداوم اتفاق بيافته طبق نظر پزشك پيشنهاد ميشه. داروهاي متفاوتي براي اين اختلال، بسته به دليل مشكلاتي كه وجود داره تجويز ميشه. بعنوان مثال داروي ضد افسردگي كلوميپرامين Clomipramine با دوز پايين از جمله داروهايي است كه طبق نظر پزشك معالج براي اين مشكل تجويز مي شود.
#روان_شناسی_سلامت #اختلال_خواب
@Psychology1yd
@dr_hamedvahedi
🖌 نويسنده: #دري
فوق دكتري روانشناسي باليني سلامت - آمريكا
🔷🔶 براي شما هم ممكنه اتفاق افتاده باشه: نصف شب، يكدفعه چشمانتون رو باز ميكنيد و ميبينيد نميتونيد غلت بزنيد،... اصلا نميتونيد بدنتون رو تكان بديد،...احساس ميكنيد بدنتون فلج شده،... عليرغم تلاش هاي متعدد مي بينيد كه هيچ فايده اي نداره،...خلاصه اونجاست كه ممكنه ترس به سراغتون بياد،... ميخواهيد فرياد بزنيد، ولي حتي حنجرتون هم ياري نميكنه و خلاصه واقعا دچار وحشت ميشيد،...
🔸 بعضي از افراد كه اولين تجربه بختك رو دارند، احساس ميكنن كه مُردند،....روح از بدنشون جدا شده،... بعضي ها هم ممكنه فكر كنند يجورايي حالت عارفانه اي بهشون دست داده و خلاصه روحشون از بدنشون جدا شده ولي هنوز زنده هستند و منتظر كه ببينند قراره چه اتفاقي بيافته،... اما دليل بختك هيچدوم اينها نيست...
🔹 پديده بختك كه تحت عنوان فلج خواب (Sleep Paralysis)در كتب علمي تعريف شده، تجربه است كه براي هر كسي ممكنه پيش بياد. در اين تجربه همونطور كه ذكر شد، فرد قادر به حركت بدن يا صحبت كردن نيست. اين حالت بيشتر براي كسانيكه دچار اختلال "حمله خواب" يا Narcolepsy و يا افرادي كه دچار وقفه هاي تنفسي يا Sleep Apnea در حين خواب هستند و طبق برخي تحقيقات، افرادي كه دچار اختلال دو قطبي هستند ممكنه بيشتر اتفاق بيفته. ولي هر كسي در طول زندگي ممكنه اين پديده رو تجربه كنه.
⁉️ اما بختك چي هست و چه چيز باعث اون ميشه؟
🔸در طول شب ما سه مرحله يا چرخه از خواب رو طي ميكنيم كه در مطالب قبلي راجع به اين مراحل صحبت كرديم. اما در چرخه سوم از خواب شب كه "رِم" يا REM نام داره، مغز ما دو ماده ترشح ميكنه: ماده گَبا (GABA) و گلايسين (Glycine)
🔹 وظيفه اين مواد چي هست؟ اين مواد تمامي سلولهاي مغز رو كه وظيفه كنترل و حركت دادن ماهيچه هاي بدن ما رو دارند، براي مدتي كه ما در مرحله سوم خواب شب در حال استراحت هستيم، كاملا غير فعال ميكنه. براي همين هست كه در مرحله سوم از خواب شب، تمامي ماهيچه هاي بدن ما از كار مي افته و تنها ماهيچه اي كه فعال هست چشم ما هست.
🔸قاعدتا وقتي ما وارد چرخه هاي بعدي خواب مي شويم و يا از خواب بيدار مي شويم، سلول هاي حركتي ما در مغز مجددا فعال شده و ما قادر به حركت دادن بدن و ماهيچه هاي خود هستيم.
🔹 اما وقتي ما در چرخه سوم از خواب شب يعني چرخه رِم از خواب بيدار شويم، هرچند ماهيچه هاي ما غير فعال هستند ولي مغز ما فورا دستور فعال شدن انها را مي دهد و اين اتفاق بسيار سريع مي افته. اما گاهي اوقات، ان دو ماده گَبا و گلايسين همچنان سلول هاي حركتي ما را غير فعال نگه مي دارند و تقريبا يكي دو دقيقه اي طول مي كشد تا مغز ما، اثر اين مواد را خنثي و سلول هاي حركتي را فعال كند. لذا طي اين مدت، هرچند ما بيدار هستيم ولي هيچ حركتي نميتونيم انجام بديم و حتي ماهيچه هاي حنجره ما نيز غير فعال است.
🔆 توصيه هاي درماني: در اينجا به چند راهكار علمي اشاره ميكنيم:
🔺 اول اينكه سعي كنيد تعريفتان از اين واقعه رو تغيير بديد. بجاي اينكه فكر كنيد فلج شديد يا روح از بدنتون بيرون رفته، به خودتون ياداوري كنيد كه اين پديده دليل علمي داره، كاملا طبيعي هست، و براي خيلي ها اتفاق ميافته (طبق برخي تحقيقات قريب به ٥٨ درصد از مردم اين حالت رو تجربه مي كنند).
🔺 دوم اينكه اين حالت موقت هست و چند دقيقه اي بيشتر طول نميكشه. همين كمك ميكنه كه از ترس و وحشتتون كم بشه و فكر نكنيد قراره تا ساعت ها در اين حالت بمونيد.
🔺 هرچند تمامي ماهيچه هاي شما در اون لحظه قادر به حركت نيستند، اما دستگاه تنفسي شما كار ميكنه لذا شما ميتونيد با تمرين تنفس عميق (دم و بازدم) كه در پيام هاي قبل توضيح داده شده، خودتون رو اروم كنيد تا اين يكي دو دقيقه طي شود.
🔺 بدونيد كه تلاش شما براي حركت ماهيچه هايتان بيهوده است و فقط اضطراب و ترس شما را بيشتر ميكند.
🔺 سعي كنيد فكر خودتون رو معطوف به يك خاطره خوب گذشته كنيد. يا برنامتون براي طول روز را مرور كنيد.. ياداوري اين مهم كه اين پديده كوتاه مدت و كاملا طبيعي هست موجب ميشه از ترس و وحشت شما كاسته بشه.
🔺راهكارهاي دارويي نيز وجود دارند كه فقط در مواردي كه اين مورد مداوم اتفاق بيافته طبق نظر پزشك پيشنهاد ميشه. داروهاي متفاوتي براي اين اختلال، بسته به دليل مشكلاتي كه وجود داره تجويز ميشه. بعنوان مثال داروي ضد افسردگي كلوميپرامين Clomipramine با دوز پايين از جمله داروهايي است كه طبق نظر پزشك معالج براي اين مشكل تجويز مي شود.
#روان_شناسی_سلامت #اختلال_خواب
@Psychology1yd
@dr_hamedvahedi