نشست گسل‌های اجتماعی در ایران | گزیده‌ی ۵ (۴ دقیقه):
… در پاسخ به پرسش: «چه باید کرد؟» اشاره دارم به لزوم #کنش‌گری فردی در هر سطح و به اندازه‌ی توان هر کس، چرا که در غیاب #احزاب و تشکل‌های واقعی، امکان کنش‌گری جمعی وجود ندارد الا این‌که از نوع «سلبی» باشد یعنی «#نافرمانی_مدنی». تأسف به حال جامعه‌ای که حاکمانش آن‌قدر تمامیت‌خواه و آن‌قدر کر و کورند که راهی به جز نافرمانی مدنی برای مردمانش باقی نمی‌گذارند! …

| ۴ دقیقه از ۸۰ دقیقه گفت‌و‌شنود دکتر #احمد_بخارایی (#جامعه‌شناس) با سایت انصاف نیوز در ۲۰ تیر ۱۴۰۰ در موضوع: بحران‌های اکنون و آتی در ایران

| نسخه‌ی کامل 👇
https://t.me/dr_bokharaei/553

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

| فشار عوامل عینی و انتخاب درونی از عوامل کاهش شدید نرخ رشد جمعیت در ایران متلاطم

| سه‌شنبه ۴ آبان ۱۴۰۰

| گفت‌وگوی تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی با احمد بخارایی (#جامعه‌شناس) درباره‌ی گزارش رسمی کاهش نرخ رشد جمعیت در #جامعه | پخش شده در برنامه‌ی خبری ساعت ۵ عصر، دوشنبه ۳ آبان ۱۴۰۰

| فایل شنیداری:👇
https://drive.google.com/file/d/13XClZP9zfaUKia_7f0thznou_CxfwwKx/view?usp=drivesdk

| فایل ویدئویی:👇
https://youtu.be/uAMoS4C2VAg

| #احمد_بخارایی: گفت‌و‌گوی کوتاهی با تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی در خصوص علل روند کاهشی شدید نرخ رشد جمعیت در ایران داشتم و به برخی از مواردی که الان می‌خوانید اشاره کردم:

ـ #نرخ_رشد_جمعیت ایران در سال ۱۳۹۰ برابر ۱/۲۹ درصد و در سال ۱۳۹۵ برابر ۱/۲۴ درصد با تغییر بسیار اندک اما در سال ۱۳۹۹ برابر ۰/۶ درصد با سیر نزولی شدید نسبت به سال ۹۵ به میزان بیش از پنجاه‌درصد کاهش نسبت به پنج سال قبلش و احتمال منفی شدن نرخ رشد جمعیت و #کاهش_جمعیت طی ۲ یا ۳ سال آینده،

ـ افزایش دو برابری نرخ #طلاق طی ۱۰ سال اخیر تا میزان ۳۳ درصد ازدواج‌ها در سال ۹۹،

ـ حدود ۵۰۰۰۰۰ #سقط_جنین غیر قانونی سالانه در ایران بنا به گفته‌ی رئیس انجمن ژنتیک ایران،

ـ وجود دو دسته عوامل اثر‌گذار بر کاهش شدید نرخ رشد جمعیت در ایران ۱۴۰۰: ۱ـ عوامل سلبی و بازدارنده و ۲ـ عوامل ایجابی و تحقق‌یافته. دسته‌ی اول شامل «عوامل سلبی» دارای دو جنبه‌ی ذهنی (فردی) و عینی (جمعی) است. «جنبه‌ی ذهنی»، نگرش نسبت به آینده است یعنی بنا به «جنبه‌ی سلبی»، #امید به آینده در حد مطلوب «نیست». حالا یک فرد «مؤمن» ممکن است بنا به توکلاتی که دارد به واقعیات اجتماعی پشت کند و برای خود و برای ذهنش، امیدآفرینی کند که بحث دیگری است! «جنبه‌ی عینی» در میان عوامل سلبی دارای سه بخش است: الف ـ افزایش مشکلات اقتصادی (نبود رفاه)، ب ـ درآمد ناکافی و #بی‌کاری، پ ـ دست نیافتن به استانداردهای زندگی. دسته‌ی دوم شامل «عوامل ایجابی» دارای سه وجه است: الف ـ وجه «جنسیتی» مشمول تشدید حس مالکیت #زن نسبت به تن خود، ب ـ وجه «معرفتی» مشتمل بر تشدید آگاهی و درک نسبت به مسئولیت‌های #فرزندآوری با توجه به پیچیدگی‌های جهان بیرون، پ ـ وجه «جهان‌بینانه» شامل لزوم ایجاد فرصت گفت‌و‌شنود با «خود» و لزوم خلوت با خود در جهت «معنابخشی» به جهان پیرامون به دنبال تشدید شکاف‌های فرهنگی ـ اجتماعی بین نسلی. بر این اساس با رخ‌نمایی #رفاه_اقتصادی (در شقّ ایده‌آل که با جامعه‌ی ما فاصله‌ی زیادی دارد!)، نهایتاً عوامل مندرج در دسته‌ی نخست دچار تغییر شوند و نرخ رشد جمعیت اندکی افزایش یابد اما عوامل دسته‌ی دوم (ایجابی) با انشاء و #قانون و فشار از صحنه بیرون نخواهند رفت.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

| دگردیسی یلدا: پول‌داران، "همه"ی شب‌ها در عیش یلدا!

| سه‌شنبه ۳۰ آذر ۱۴۰۰

| گزارش خبرگزاری موج درباره‌ی تأثیر گرانی و تغییر الگوی مصرف بر آیین #شب_یلدا در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در سه‌شنبه ۳۰ آذر ۱۴۰۰

| نمایش گزارش:👇
https://www.mojnews.com/fa/tiny/news-41056

| فایل شنیداری:👇(پخش در پایین پست)
https://drive.google.com/file/d/1NVpR0TZH_kUkvjzQz-U-pR4WPPvvFQCV/view

| احمد بخارایی: مخاطبان می‌توانند محورهای اصلی حرف من را در فایل شنیداری ابتدا بشنوند (معمولاً شرط من برای گفت‌وگو با رسانه‌ها در اختیار گرفتن فایل شنیداری است تا بدون #سانسور شما عزیران در جریان تحلیل قرار بگیرید!) و سپس متن مخابره شده را مطالعه کنند و فاصله‌ی بین این‌دو را ملاحظه فرمایند از جمله به این مطلب که در فایل شنیداری گفتم اما منتشر نشد توجه شود: "#هویت_مذهبی، آن‌چنان عرصه را بر دیگر ابعاد #هویت مانند: گروهی و قومی و ملی و جهانی، تنگ کرده که جای نفس کشیدن باقی نگذاشته و این #تمامیت‌خواهی #ایدئولوژی_شیعی در پیوند با #قدرت، چهره‌ی انواع دیگر هویت‌ها را زخمی کرده است و نهایتاً این روند به #ضد_مذهب‌گرایی یعنی #مذهب‌ستیزی بیش‌تر ختم می‌شود".

می‌دانم عزیران شاغل در #رسانه در بسیاری مواضع با من هم‌دل هستند اما "#دیکتاتوری_فرهنگی" برای همه‌ی ما #خفقان ایجاد کرده است.

"سرور و سور نصیب دراز دستانیست / که دست برده ز هر سوی خوان یغما را"
(استاد فریدون وحیدا، #جامعه‌شناس و #شاعر_متعهد)

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها👇
| Instagram | YouTube | Site |

| مظلومان #کارتن‌خواب، قربانی جهل #حاکمیت و سکوت ما!

| سه‌شنبه ۷ دی ۱۴۰۰

| گزارش روزنامه‌ی «همشهری» از وضعیت گرم‌خانه‌ها در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در دوشنبه ۶ دی ۱۴۰۰، شماره‌ی ۸۳۹۸

| نمایش گزارش:👇
https://newspaper.hamshahrionline.ir/id/149196

| فایل شنیداری:👇(پخش در پایین پست)
https://drive.google.com/file/d/158WfvaHVfe2TEFjmAf5eHOHuXrM8_iFH/view

| احمد بخارایی: دیروز متن کوتاهی در «روز(ی!)نا‌مه‌ی همشهری» از من چاپ شد که خلاصه‌‌ی بی‌خاصیت گفت‌و‌گوی مفصلی بود که در مورد کارتن‌خواب‌ها و لزوم تأسیس گرم‌خانه‌ها صورت گرفته بود. از دیروز تا امروز فکر می‌کردم که چه‌گونه بگویم که چه وضعیت اسف‌باری داریم و چگونه روزنامه‌ها با «مرگ نسبی» مواجه شده‌اند (به رغم وجود اهالی مسئول و روشن‌ضمیر در رسانه‌ها) و چه‌گونه ترسیم کنم که این نظام #حکم‌رانی در حق همه از جمله «#دین» چه جفایی کرده است که بسا التیام‌بخش هم نباشد. تصمیم گرفتم مانند همیشه ابتدا فایل شنیداری را این‌جا قرار دهم تا بدون #سانسور، بشنوید و با متن منتشر شده مقایسه کنید و علاوه بر آن به زودی ویدئویی در این خصوص تهیه خواهم کرد و به نظرتان خواهم رساند. و اما در گفت‌وگوی دیروز اشاره داشتم به:

۱ـ آگاهی همه‌گان حتی رانندگان «تحصیل‌ناکرده‌ی تاکسی» نسبت به لزوم وجود گرم‌خانه و سوپ داغ و #مددکار_اجتماعی برای کارتن‌خواب‌ها در دل زمستان، اما وظیفه‌ی من #جامعه‌شناس و شمای #روزنامه‌نگار چیست؟!،

۲ـ پیوسته‌گی زنجیره‌ای پدیدارها و نمودهای اجتماعی منفی مانند #کارتن‌خوابی، #اعتیاد، #کار_کودکان، #تکدی‌گری محترمانه(!) #دست‌فروشان در مترو‌ها، #زندانیان قربانی در زندان‌ها و ...،

۳ـ بی‌معنا و بی‌فایده بودن نگاه «آسیب‌شناسانه» به انحرافات و بی‌هنجاری‌ها در ایران به دلیل وجود ساختارهای ناکارآمد که مثالش مانند تجویز قرص آرام‌بخش برای بیمار سرطانی است،

۴ـ #کول‌بران در کردستان و قاچاق‌چیان مواد و سوخت در سیستان و بلوچستان به عنوان حلقه‌های دیگری در زنجیره‌ی مسائلی که محصول وجود ناکارآمدی اقتصادی ریشه‌دار در نظام حکمرانی است،

۵ـ لزوم وجود #سازمان‌های_مردم‌نهاد در مواجهه با مسائلی مانند کارتن‌خوابی اما وجود نگاه #امنیتی ـ #اطلاعاتی که #NGO ها را زمین‌گیر کرده است،

۶ـ انتظار نابه‌جا و جاهلانه‌ی #نظام_سیاسی از خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد مبنی بر اعلام سرسپردگی نسبت به تمامیت #نظام_حکمرانی و بالا بردن پرچم حمایت از #ولایت_فقیه، حال آن که بسیاری از داوطلبان ارائه‌ی خدمت در این گروه‌ها و ساز‌مان‌های غیر دولتی، تحصیل‌کرده و اهل نقادی و نیز منتقد به ناکارآمدی نظام سیاسی‌اند،

۷ـ افزایش #انحرافات و تعمیق #مسائل_اجتماعی از زمان دولت هاشمی #رفسنجانی تاکنون با تشدید #فاصله_طبقاتی و توزیع ناعادلانه‌ی «ثروت» و «فرصت» با حمایت تفاسیر مذهبی از «مالکیت» و «گزینش».

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |

| #احمد_بخارایی: عزیزان من، ما را همراهی و دیگران را با بازنشر این پست مطلع کنید. سپاس

‌| حمایت «چهار #جامعه‌شناس» از دکتر #سعید_مدنی

| ۲۰ دی ۱۴۰۰

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeDbkqaw0TUVRP0XYN4OArsionhYaT_JT7MGaYgR8Z1a_p5BQ/viewform
«شما در صورت تأیید متن، می‌توانید همان‌جا اعلام موافقت فرمایید»

| Instagram | YouTube | Site |

| «آسمان» غیرت دینی: «زمین» سیاه دی‌ماه در روز آخر

| پنج‌شنبه ۳۰ دی ۱۴۰۰

| #احمد_بخارایی:

۱ـ پرواز بوئینگ ۷۳۷ متعلق به خط هوایی اوکراین (#PS752)، عازم کی‌یف در ۱۸ دی ۱۳۹۸ با دو شلیک پدافند (بخوانید: آفند و حمله) هوایی #سپاه، ابتدا بال‌هایش آتش گرفت و سپس در هوا منفجر شد و ۱۷۶ سرنشین مظلوم آن درجا جان باختند و پودر شدند. امروزه مسئولان سپاه «تکلیف‌محور» عنوان کرده‌اند که اگر این هواپیما را سرنگون نمی‌کردند آمریکا به ایران حمله می‌کرد و ده میلیون نفر کشته می‌شدند. این «توجیه» و پیش‌گویی از کجا آمده و بر چه بنیادی استوار است؟ خوابیم یا بیدار؟

۲ـ در ۱۸ دی ۱۴۰۰ بزرگ‌مردی به نام #بکتاش_آبتین (مهدی کاظمی) عضو برجسته‌ی کانون نویسندگان به جرم اندیشه‌ورزی در ایام اسارت در #زندان، غیر مستقیم به قتل رسید و جاودانه شد. بکتاش آبتین نویسنده، شاعر و کارگردان سینما ، کنش‌گری پرتوان و مبارزی آرمان‌گرا با کم‌تر از پنجاه سال سن بود. کشتن او هم «توجیه» می‌شود زیرا او را تشوش‌گر اذهان عمومی می‌خواندند!

۳ـ چندی قبل در تاریخ ۷ دی ۱۴۰۰ از خروج قانونی دکتر #سعید_مدنی به خارج از کشور برای استفاده از فرصت مطالعاتی در فرودگاه، بدون اطلاع قبلی جلوگیری شد و مأمورین #اطلاعات_سپاه بدون حکم قضایی او را ممنوع‌الخروج کردند. سعید مدنی #جامعه‌شناس ۶۱ ساله، طی سی سال اخیر با انجام پژوهش‌های کم‌نظیر در موضوعات پیرامونیِ همه‌ی ما مانند #اعتیاد، #روسپی‌گری و #خشونت، همواره صدای پر‌توان خاموشان و درماندگان اجتماعی در ایران بوده است اما از سال ۱۳۷۳ تا کنون به جای تشویق و تقویت، او را طی چند نوبت دست‌گیر و زندانی و #تبعید کردند و اخیراً هم از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (بخوانید: ضد فرهنگ و ناارشاد)کتاب‌هایش ممنوع‌الانتشار شده‌است. این را هم «توجیه» می‌کنند زیرا پژوهش‌های اصیل جامعه‌شناختی، پرده از زشتی‌های پنهان و آشکار سیستماتیک بر می‌دارد و #جامعه را هشیار می‌کند حال آن‌که «هشیاری»، کار دست صاحبان #قدرت می‌دهد!

۴ـ در این برهه، نوای زندانی‌های سیاسی و عقیدتی و مدافعان #حقوق_شهروندی در سلول‌های انفرادی توأم با شکنجه و تحقیر و نیز خانواده‌های دادخواه قربانیان دفاع از حقوق خود در کف خیابان‌ها طی سال‌های گذشته و هم‌چنین خانواده‌های داد‌خواه ۱۷۶ پرواز‌کننده‌ی بی‌بازگشت پرواز ۷۵۲ اوکراینی در ماه‌ها و روزهای گذشته با هارمونی فریادها و شعرهای بکتاش آبتین در ذهن و اندیشه‌ی مردم این سرزمین طنین‌انداز شده است. همه‌ی این‌ها پی‌آمد وجود «خشونت»ی است که در این دیار، «صلح» و آرامش را به حاشیه رانده و همواره «توجیه» شده است و کتاب آخر سعید مدنی هم پیرامونِ «علیه خشونت» به رغم چاپ، اجازه‌ی انتشار نیافت حال آن‌که همه‌ی این برخوردها و همه‌ی این رخ‌داد‌های دردناک نمونه‌های بارز وجود خشونت و اعمال غیر انسانی است که زندگی را در ایران برای منتقدان و اهالی فکر و اندیشه دشوار و فرسایشی کرده است.
 
۵ـ آیا آن‌چه با کلیدواژه‌ی «توجیه»، بر سر بسیاری از جمله قربانیان مظلوم حمله به هواپیمای بی‌دفاع یا این همه زندانی فهیم و متعهد یا بکتاش آبتین‌ها‌ و سعید مدنی‌ها‌ رفته‌ رایج و شایع نبوده است؟ وقتی صدای نویسندگان، سینماگران، هنرمندان و جامعه‌شناسان دلسوز و جسور و اندیشمند در هر جامعه‌ای خاموش شود هر روز شکل جدیدی از دشواری زندگی در آن کشور جلوه‌گر خواهد شد چنان‌که در ایران شده است. متأسفانه دهه‌ها است «شلیک» به عقاید انسان‌دوستانه و مدنی افراد اندیشمند در جامعه رواج یافته است. بسیاری از شهروندان (رعایا) در این شرایط نابه‌سامان اجتماعی هر صبح خود را با نومیدی و اضطراب و با قرص‌های ضد افسردگی به روز پیوند می‌زنند و حتی در این دیار با موسیقی هم دشمنی می‌شود و نگاه امنیتی، پستوی خانه‌ها را هم در نوردیده است. چرا چنین است و چرا تلاش #نظام_سیاسی در جهت از کار انداختن قوه‌ی تخیل و تفکر و خردورزی انسان‌هاست؟ مردم ما امروز خود را گم کرده‌اند و نمی‌دانند کجای هستی ایستاده‌اند. به نظر نمی‌رسد این سرازیری را گشایشی باشد. همه‌ی تشکل‌ها و انجمن‌های #علوم_انسانی وظیفه دارند نسبت به این وضعیت با صدای بلندتری پیام اجتماعی‌شان را به گوش نظام حکم‌رانی برسانند. مسیری که زنده‌یاد بکتاش آبتین و سعید مدنی را در آن گرفتار کردند مسیر گذشته‌ی برخی از ما و مسیر آینده‌ی اغلب ماهاست، نوبت به نوبت و برای هر کس به گونه‌ای …!

۶ـ کلیدواژه‌ی «توجیه» که همه جا سر بیرون می‌آورد به معنای تفسیر رفتار و تصمیم‌ها مبتنی بر …| ادامه: 👇
http://blog.dr-bokharaei.com/2022/01/blog-post_20.html?#more

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |

| #درنگ |

دانش‌گاه نیمه‌مرده!
#احمد_بخارایی

#دانشگاه #دانشگاهیان #جامعه‌شناس #جامعه‌شناسان #محمد_فاضلی #آرش_اباذری #رضا_امیدی #آرزو_رحیم‌خانی #هاله_لاجوردی #فاطمه_موسوی_میرک #سعید_مدنی #فروپاشی_اجتماعی

| یک‌شنبه ۳ بهمن ۱۴۰۰

| دیدگاه شما:👇
https://t.me/drbokharaei

| Instagram | YouTube | Site |

| فضای ناپاک اجتماعی!

| یک‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۱

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس

۱ـ چرا نگفتم: «کثیف» و نوشتم: «ناپاک»؟ زیرا ذکر «کثیف» که جنبه‌ی «ایجابی» دارد، ناظر بر یک «داوری» و قضاوت است که به نظر می‌رسد با جهت‌گیری سیاسی در‌هم آمیخته است اما ذکر «ناپاک» که جنبه‌ی «سلبی» دارد دارای ماهیت «#اجتماعی» است زیرا در #جامعه‌شناسی، «فضای پاک اجتماعی» دارای تعریف مشخصی است که مترادف با #اخلاق_اجتماعی، #عدالت و #انسانیت است. بنابراین ما از نگاه جامعه‌شناختی با درصد اطمینان زیاد می‌گوییم که فضای اجتماعی جامعه‌ی ایران که محصول سیاست‌های #جمهوری_اسلامی است «ناپاک» است.

۲ـ #کمال_خرازی (وزیر اسبق امور خارجه در دو دولت #اصلاح‌طلب(!) سید #محمد_خاتمی از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴) امروز (یکشنبه هفت فروردین ۱۴۰۱) در کنفرانس دوحه در حاشیه‌ی نمایشگاه نظامی در کشور قطر مؤکداً گفت که #سپاه_پاسداران باید از فهرست تحریم‌های آمریکا حذف شود. به نظر می‌رسد اینک که مذاکرات برجامی به پایان راه نزدیک شده‌ و امکان حصول توافق نسبی بین ایران و آمریکا و رفع تحریم‌های‌ آزار‌دهنده، مهیا شده است کمال خرازی و #حسین_شریعتمداری (مدیر مسئول روزنامه‌ی کیهان) و امثال آن‌ها که رسماً از رهبری #نظام_اسلامی ایده می‌گیرند با به وسط صحنه انداختن پیشنهاد مؤکد حذف نام سپاه پاسدارانی که خود را «مکلف» به دخالت‌ها و عملیات فرامرزی می‌داند از فهرست گروه‌های تروریستی، فضای توافق را «ناپاک» می‌کنند و اجازه نمی‌دهند اندکی وضعیت کنونی ایران، سامان کوتاه‌مدت بیابد چرا که توافقاتی که با «اما و اگرها» همراه باشد دوام زیادی نخواهد داشت و بسا در زمانی نه چندان دور در دوره‌ی آتی ریاست‌جمهوری در آمریکا، این توافق متزلزل شود.

۳ـ یکی از نشانه‌های «فضای ناپاک اجتماعی» به گروگان گرفتن ملت و سوء استفاده از مذاکرات برجامی و یقه‌گیری طرف مذاکره در زمان رسیدن به پایان راه است تا زیاده‌خواهی شود. این همان شیوه‌ای است که بارها متذکر شده بودم که جمهوری اسلامی (بخوانید: #حاکمیت_شیعی با تفسیر ویژه) بدون توجه به نیازهای اجتماعی ـ اقتصادی مردمش، همواره در اندیشه‌ی تقویت مبانی سیاسی ـ ایدئولوژیک خود بوده‌ و همه‌ی این سیاست‌های ناکارآمد و همه‌ی این پشت کردن‌ها به منافع مردم را چنین نامیده است: «دفاع از #امنیت_ملی»!

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |