جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
4.02K subscribers
69 photos
21 videos
1 file
692 links
تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

www.dr-bokharaei.com

Ahmad Bokharaei, Sociologist
Download Telegram
❇️ نظام سیاسی در جامعه‌ی فروپاشیده، "دغدغه‌مندی" افراد را تبدیل به "غر زدن" می‌کند. چرا؟

🗓 پنج‌شنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۹

📰 گزارش روزنامه‌ی آفتاب یزد درباره‌ی سطح دغدغه‌مندی شهروندان در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی و سید جواد میری | منتشرشده در شماره‌ی ۵۹۴۲، شنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۹

👈 نمایش گزارش
بخش‌هایی از گفته‌‌ی احمد بخارایی در این مصاحبه:

… بدترین حالت برای جامعه‌ی ما، روی آوردن اعضای #جامعه به #غرزدن و #منفی‌بافی است که نشان از «#فروپاشی_اجتماعی» در جامعه‌ی ما دارد …

… «منفی‌بافی» پی‌آمد «غر زدن»‌های بی‌حاصلی است که وقتی افراد در یک جامعه نسبت به «دغدغه‌مندی»های‌شان پاسخ نگیرند اتفاق می‌افتد …

… «غر زدن» دارای چهار عنصر مفهومی است: #نارضایتی، #اعتراض، #خشم و #آهسته_سخن‌گفتن. بنابراین «غر زدن» پی‌آمد #نارضایتی_اجتماعی است که در آن «#سرمایه_اجتماعی» به بازی گرفته شده است یعنی از سرمایه‌ی اجتماعی به عنوان «ابزار»، و نه «هدف» توسط #نظام_سیاسی استفاده می‌شود …

… «#دغدغه‌مندی» که ناشی از اذهان معطوف به لزوم اصلاحات در جامعه به نفع همگان است وقتی به «#مطالبه‌گری» تبدیل می‌شود اما پاسخ نمی‌گیرد و گاه در نطفه خفه می‌شود آرام‌آرام تبدیل به «غر زدن» می‌شود …

... آدم‌های دغدغه‌مند، «#فردیت‌گرا» هستند نه «#فردگرا»، یعنی با خود گفت‌و‌شنود می‌کنند در ضمن این‌که در جمع حضور دارند. فردیت‌گرایی یکی از حلقه‌های مفقوده در جامعه‌ی ما در مسیر تحولات و تغییرات اجتماعی است …

… در «سطح خرد»، اگر دغدغه‌مندی یک #زن از سوی شوهرش فهم نشود تبدیل به غر زدن می‌شود. در «سطح میانه»، اگر تربیت و فضای لازم برای بروز و ظهور دغدغه‌مندی #دانش‌آموزان یا #دانش‌جویان از سوی نهادهای #آموزشی تدارک دیده نشود، اثر منفی‌اش در سطح خرد بازتولید می‌شود. در «سطح کلان»، ساختارهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که در مصداق‌بخشیدن و تحقق «دغدغه‌مندی» بر اساس رویکرد «#برساخت‌گرایی» (#Reconstructionism) مسئولند اگر به ذهن‌ها و گروه‌ها و نهادها اجازه‌ی بروز دغدغه‌های‌شان را ندهند این آفت از طریق سطح میانی به سطح خرد منتقل می‌شود و می‌بینید که صدای زن به گوش شوهر در خانه و نیز صدای پدر و مادر به فرزندان‌شان نمی‌رسد …

… ساختارها نقش کلیدی دارند. اگر در نظام سیاسی، #مشارکت واقعی اعضای جامعه (نه به صورت #بسیج_توده‌ای و نه به صورت گله‌ی گوسفند با هدایت چوپان) به صورت دیالکتیکی و سنتز‌آفرین شکل نگیرد الگوهای رفتاری قبلی بازتولید می‌شوند و جامعه به سمت #فروپاشی بیش‌تر سوق پیدا می‌کند …

… نظام سیاسی در ایران مانع شکل‌گیری «#زبان»ی مبتنی بر جملات کوتاه و قابل فهم برای همه شده است زیرا زبان‌های غنایی و حماسی و هیجانی را می‌پسندد …

| فایل شنیداری

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| خشونت معلم علیه دانش‌آموز، بازتاب خشونت ساختارها علیه معلم!

| شنبه ۱۰ اردی‌بهشت ۱۴۰۱

| گفت‌وگوی روزنامه‌ی شرق با احمد بخارایی و رضا شفاخواه درباره‌ی خشونت‌ورزی در فضای آموزشی | منتشر شده در ۱۰ اردی‌بهشت ۱۴۰۱، شماره‌ی ۴۲۶۹

| نمایش گزارش:
https://www.sharghdaily.com/fa/tiny/news-845163

| #احمد_بخارایی: در گفت‌وگو با روزنامه‌ی شرق در تحلیل رفتار‌های خشونت‌بار معلمان علیه #دانش‌آموزان به این موارد اشاره کردم:
#خشونت‌ورزی در مدارس در سه سطح: خرد، میانه و کلان به تفکیک دو دسته عوامل شامل: «دلائل» و «علل» قابل تحلیل‌اند …

۱ـ «دلیل» رفتار معلم در سطح «خرد»: ویژگی‌های شخصیتی و روانی او که زمینه‌ساز کسب «اقتدار» و تبدیل شدن «#قدرت» معلم به «#زور» و «#سلطه» به مدد نظام گزینشی در #آموزش_و_پرورش بوده است …

۲ـ «دلیل» رفتار معلم در سطح «میانه»: احساس عدم اعتبار سازمانی و صنفی به تفکیک معلمان در مدارس دولتی و انتفاعی …

۳ـ «دلیل» رفتار معلم در سطح «کلان»: احساس عدم برخورداری از پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی مناسب در جامعه و استنتاج‌ها ناشی از اعمال سلطه بر آن‌ها و سرکوب‌شان …

۴ـ «علت» رفتار معلم در سطح «خرد»: عدم پذیرش اعمال قدرت معلم از سوی دانشآموزان و والدین و بحران در #گروه_مرجع

۵ـ «علت» رفتار در سطح «میانه»: بازتولید روابط سلطه و زور در سازمانی که در آن به سر می‌برند در سیطره‌ی کتاب‌های واقعیت‌ستیز …

۶ـ «علت» رفتار معلم در سطح «کلان»: واکنش نسبت به سلطه‌ی #نظام_سیاسی و اعمال زور با ماهیت #مشارکت‌زدایی و معلم‌ستیزی …

… همه‌ی شش دسته‌ی عوامل مذکور به مثابه یک شمشیر دولب‌اند که هم می‌تواند رو به خود باشد و #خشونت در مدارس را دامن بزند و هم این‌که می‌تواند فضا را بشکافد و #مطالبه‌گری #معلمان را در پی داشته باشد …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
| تحلیل جامعه‌شناختی #اعتراضات جاری

| سه‌شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۱

| گفت‌وگوی روزنامه‌ی «دنیای اقتصاد» با احمد بخارایی درباره‌ی اعتراضات به مرگ مظلومانه #مهسا_امینی | منتشرشده در یک‌شنبه ۹ مهر ۱۴۰۱

| نمایش گزارش:👇
donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-3904295

| فایل شنیداری:👇
drive.google.com/u/0/uc?id=19yJRdPTnkVygicNKPShIzuZvfC3CM-A1&export=play

| #احمد_بخارایی: دو روز پیش ۱۰ مهر ۱۴۰۱ گفت‌و‌گویی داشتم با روزنامه «دنیای اقتصاد» در خصوص اعتراضات و خیزشی که پس از گذشت بیش از دو هفته باز هم این روزها در خیابان‌های شهرهای بزرگ در جریان است. این روزها محدویت‌های ویژه‌ای علاوه بر فیلترهای قبلی بر رسانه‌ها و روزنامه‌ها سایه افکنده که موجب شد فقط بخشی از گفته‌هایم در روزنامه دنیای اقتصاد منعکس شود. اینجا علاوه بر لینک مطلب منتشره در روزنامه، فایل شنیداری تمام گفت‌و‌گو‌ی‌مان را ملاحظه می‌فرمایید. در این گفت‌و‌گو به این موضوعات پرداختم:

۱ـ این‌که اعتراضات جاری عمدتاً به دهه هشتادی‌ها ارجاع داده‌می‌شود یک نوع تقلیل‌گرایی و خلاف امر واقع است هر چند نمود دهه هشتادی‌ها از دیگران بیشتر است زیرا این جوانان برای نخستین بار است که بی محابا به صحنه ورود پیدا کرده‌اند و از حساب هزینه ـ فایده‌ی کمتری در صف شکنی برخوردارند و ذهن‌شان معطوف به برخوردهای شدید سابق امنیتی‌ ـ اطلاعاتی حاکمیت نیست.

۲ـ در «سطح خُرد» این دهه هشتادی‌ها از یک هیجان و جسارت و توان بیشتری برای قالب‌شکنی برخوردارند و خود را در آینه گروه‌های کوچک دوستانه در کف خیابان، تعریف و ارزیابی می‌کنند. بر همین اساس کسانی که در سنین سی و بالاتر قرار دارند متفاوت از جوان‌تر‌ها عکس‌العمل نشان می‌دهند و ممکن است برچسب «ترسو» بخورند چرا که حساب‌گرانه‌تر به صحنه اعتراضات ورود می‌کنند.

۳ـ در «سطح میانه» که پای سازمان و نهاد به صحنه تحلیل باز می‌شود طبیعتاً #دانش‌آموزان با نهاد #آموزش و پرورش مرتبط هستند یعنی آن‌جایی که یک گسست مشاهده می‌شود بین ارکان #مدرسه شامل #معلم و مدیر و کتاب با دانشآموزان. در نهاد آموزشی، کارکرد مهم «#جامعه‌پذیری» که یکی از کارکردهای اصلی و پنهان نسب به کارکرد آشکار این نهاد در موضوع انتقال علم و مهارت است به حاشیه رفته است. در آنجا بحران «#گروه_مرجع» وجود دارد و برخی معلم‌های فرمایشی و حتی بسیاری از اعضای هیأت علمی دانش‌گاه‌ها که از فیلترهای گزینشی و استخدامی تنگ و تاریک عبور کرده‌اند دیگر گروه مرجع فکری و کنشی برای #جوانان نیستند. پس جوان با بحران #هویت مواجه شده و به خیابان می‌آید تا با فریادش، بسا دیده‌ یا شنیده شود.

۴ـ در «سطح کلان» که ساختارها مورد تحلیل قرار می‌گیرند چون این دانش‌آموز بخشی از جامعه است و نیز مخاطب غائب تریبون رسمی نظام سیاسی در رسانه‌هایش هم هست مسائل کلان را حس می‌کند. مسائل کلان فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به نسبت سنی اعضا در هر جامعه ای در آنها بازتولید و منعکس می‌شود. در یک فرد تحصیل‌کرده و متأهل و فاقد درامد و شغل به یک نحو بازتولید می‌شود و در آن جوان ۱۸ ساله هم به نحو دیگری.

۵ـ نمی‌توان با کنش‌گری جوانان در کف خیابان‌ها برخورد روان‌شناسانه داشت و آنها را به کلاس کنترل هیجان و خشم دعوت کرد زیرا در نهایت بین ۱۰ تا ۲۰ درصد عامل حضور در کف خیابان‌ها از سوی دهه هشتادی‌ها ممکن است به هیجان یا خشم کور مرتبط باشد.

۶ـ اوضاع و احوال نابسامان «اقتصادی» در خانواده‌ها انعکاس دارد. شکاف «فرهنگی» و تضاد بین الگوهای رفتاری سنتی و تبلیغی از سوی تریبون‌های نظام سیاسی با الگوهای کنشی و اندیشه‌گی مدرن و عقلانی‌تر در بین قشرهای نوجو در خانواده‌ها انعکاس دارد. نابسامانی «اجتماعی» و #تبعیض بین شهروندان درجه یک و دو و سه در خانواده‌ها مرور می‌شود. #آزادی
قطره‌چکانی از سوی نظام «سیاسی» در #خانواده و مدرسه بازتعریف و تحلیل می‌شود و در همه‌ی این موارد چهار‌گانه، یک جوان شاهد و ناظر و مخاطب این همه ناملایمات ساختاری است و همه‌ی این‌ها لحظه به لحظه در او تقویت می‌شود پس یک جوان تحت اثر ساختاری، کنش‌گری می‌کند در کف خیابان.

۷ـ سران قوم که ادعای اسلامی و #ایدئولوژیک بودن دارند در #ثروت‌اندوزی رقابت می‌کنند و این ثروت‌اندوزی به عنوان یک هدف پذیرفته‌شده در جامعه تثبیت و عامل تشدید شکاف طبقاتی شده‌است. حال این خانواده وقتی می‌بیند از آن هدف اجتماعی مقبول، بسیار عقب مانده‌است احساس کم‌بود می‌کند و این احساس در خانواده به جوان منتقل می‌شود و او عصیان می‌کند.

۸ـ هر چه از حاشیه به متن و از پیرامون به مرکز و از روستاها به شهرهای بزرگ‌تر نزدیک‌تر شویم شاهد اثر بیشتر عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در رخ‌داد کنونی و خیزش اکنونی هستیم. | ادامه:👇
http://blog.dr-bokharaei.com/2022/10/blog-post.html?#more

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها
👇
| Instagram | YouTube | Site |
| حجاب، مسموم‌سازی دانشآموزان و …، چرا و چه جریانی؟

| آدینه ۲۵ فروردین ۱۴۰۲

| گفت‌وگوی تلویزیون مرکزی ZDF آلمان با احمد بخارایی درباره‌ی حجاب اجباری و مسموم‌سازی دانشآموزان | منتشرشده در ۲۲ فروردین ۱۴۰۲

| نمایش گزارش ۱:👇
https://www.zdf.de/nachrichten/heute-19-uhr/iran-vergiftung-aufklaerung-video-100.html

| نمایش گزارش ۲:👇
https://www.zdf.de/nachrichten/heute-journal/iran-giftangriff-hijab-100.html

#احمد_بخارایی: در این گفت‌و‌گوی مفصل که دو بخش کوتاهش در دو گزارش تصویری منعکس شد اشاره داشتم به:
- #حجاب، آونگانی میان #سیاست و نگرش دینی،
- #اعتراض به #حجاب_اجباری، نمادی از تشنگی اندیشه‌ورزی اهالی ایران،
- حملات شیمیایی به مدارس احتمالا از سوی نیروهای غیررسمی پیرامون قدرت،
- #مسموم‌سازی #دانش‌آموزان دختر، بسا حربه‌ای از سوی برخی گروه‌ها علیه طرف معارض دیگر برای دست‌یابی به اهداف و منافع گروهی خود،
- انتقال تضاد از حوزه دولت-مردم به حوزه‌های داخل #نظام_سیاسی ناشی از گستردگی و تداوم #اعتراضات و مطالبه‌گری‌ها،
- کم بهره بودن برخی جریان‌های موافق و مخالف نظام از شناخت ابعاد جامعه‌شناختی ایران اکنون،
- و مباحث دیگر …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها لطفاً از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |