🗓 یک‌شنبه ۱۰ شهریور ۱۳۹۸

❇️ بازداشت فعالان مدنی با سرمایه‌ی اجتماعی کشور چه می‌کند؟ برخوردهای امنیتی برای «حاکمیت»، تبدیل به هنجار شده است!

📰 گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «رویداد۲۴» درباره‌ی بازداشت‌ها و صدور آرایی با حبس‌های طولانی و شلاق برای فعالان اجتماعی و مدنی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

بازداشت‌ کنش‌گران مدنی قابل هضم نیست

… طی ۴۰ سال اخیر جامعه‌ی ما در بستری حرکت کرده که الگو‌هایی شکل گرفته و منتج به بروز رفتار‌هایی شده است. بنابراین این نوع برخورد‌ها با کنش‌گران مدنی می‌تواند به اعتبار الگوها، رفتارها، باور‌ها و قوانین رسمی و غیررسمی که در گذشته مطرح بوده (#بی‌عدالتی ساختاری) قابل هضم باشد، اما اگر فردی بدون توجه به آنچه در گذشته رخ داده به این رفتار‌ها نگاه کند موضوع برایش غیرقابل باور می‌شود …

برخوردهای امنیتی برای «حاکمیت»، تبدیل به هنجار شده است

… با روال‌هایی مواجهیم که در بستر زمان و در سیستم‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور هنجارمند و عادی شده است. یعنی در گذشته و درچارچوب‌های باوری، رفتار‌های خاصی وجود داشته که اینک هم علت تداوم آن‌ها در باور نیرو‌های اطلاعاتی، امنیتی، محاکم مبنی بر لزوم انجام این رفتار‌ها در زمان حال است …

… #نظارت_استصوابی با این شدت و حدت می‌تواند #دموکراسی را تقلیل دهد و ناکارآمد کند. در #حاکمیت_مذهبی (بخوانید: #شیعی در ایران کنونی) یک سری اصول ریشه‌ای وجود دارد که مردم به آن اعتقاد دارند و از آنجا که قوانین توسط حاکمان تفسیرپذیر است، این نوع مواجهه‌ها با فعالان اجتماعی نیز قابل توجیه می‌شود. یعنی بر اساس تفاسیر صاحبان قدرت در این نوع حاکمیت برخی از فعالیت‌های مدنی ممکن است پایه‌های نظام را سست کند لذا آن‌ها معتقدند باید با چنین برخورد‌هایی مواجهه کنند …

کاهش سرمایه‌ی اجتماعی به دنبال برخورد‌های افراطی

… هر نظامی در فکر تداوم و پایداری خود است و هیچ نظامی #قدرت خود را به #مخالفان، تقدیم نمی‌کند بنابراین برای تداوم هر نظام سیاسی، سخت‌گیری امری الزامی است، زیرا برخی احساس می‌کنند اگر جایی روزنه‌ای باز شود ممکن است مرتب فراخ و فراخ‌تر شده و ضربه‌پذیری حاکمیت را به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال براساس تفسیر دینی، اجباری در انجام مناسک دینی نیست و افراد مختار در انتخاب بوده و مسئول رفتار‌های خود هستند اما علت برخورد‌های این‌گونه با موضوع «#حجاب» پیش‌گیری از باز شدن روزنه است که مبادا پایه‌های نظام را متزلزل کند و برای پیش‌گیری افراطی برخورد می‌کنند …

… #امنیت_ملی به شدت با #امنیت_اجتماعی در ارتباط است، به بیان دیگر نمی‌توانید در یک جامعه امنیت ملی و امنیت برون‌مرزی را منفک از امنیت درون مرزی تعریف کنید. بخش عمده‌ای از امنیت درون‌مرزی با امنیت اجتماعی مرتبط است که عنصر اصلی آن سرمایه‌ی اجتماعی است. وقتی به #جامعه‌ی_مدنی، آزادی‌های فردی و جمعی، #سمن‌ها و حرکت‌های جمعی داوطلبانه کم‌توجه بوده یا بر سر راه آن‌ها مانع ایجاد شود و نظارت استصوابی شدید بر جامعه وجود داشته باشد و دست به گزینش زده و قائل به خودی و ناخودی بوده، بی‌شک باید منتظر بود که ناامنی اجتماعی و تزلزل در جامعه ایجاد شود …

… وقتی #حاکمیت دلیل رفتار‌های خود را «تأمین امنیت ملی» اعلام میکند در اصل خود را با نوعی «تعارض» مواجه می سازد. برای تأمین امنیت ملی، امنیت اجتماعی لازم است که در آن «سرمایه‌ی اجتماعی» نهفته است و خمیرمایه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی نیز آزادی انتخاب افراد است و از آنجا که این موضوع در جامعه‌ی ما به شدت تهدید می‌شود به دنبال آن سرمایه‌ی اجتماعی و امنیت اجتماعی تهدید شده و به دنبال آن امنیت ملی نیز تهدید می‌شود …

… اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی مؤلفه‌های سرمایه‌ی اجتماعی هستند. اگر «#اعتماد» متزلزل شود «#مشارکت» تزلزل می‌یابد و اگر «مشارکت» متزلزل شود سرمایه‌ی اجتماعی روندی نزولی خواهد داشت …

… «اعتماد اجتماعی» زمانی تقویت می‌شود که افراد احساس کنند به آن‌ها در جامعه بها داده می‌شود، کسی آن‌ها را حبس نمی کند، مورد بی‌توجهی قرار نمی‌گیرند، زمانی که مطمئن باشند در انتخاب سبک زندگی، شغل، تحصیل، نوع پوشش و رفتار و رفت و آمدنشان آزاد هستند و زمانی که احساس کنند تحکم و نظارت استصوابی روی آن‌ها کم‌تر است …

#جامعه #بازداشت #برخورد #امنیت_اجتماعی #فعالان_اجتماعی #فعالان_مدنی #آزادی #نظام_سیاسی #حکومت #حاکمان #قدرت #واکنش_اجتماعی #کنش #کنش‌گری #کنشگری #سرمایه_اجتماعی

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 سه‌شنبه ۱۹ شهریور ۱۳۹۸

❇️ ظهر عاشورای ۱۹ شهریور و مظلومیت شهروندان

به ظهر #عاشورا در ۱۹ شهریور ۹۸ نزدیک می‌شویم. صدای طبل‌ها در دسته‌ی #عزاداری از دور به گوش می‌رسد. دارم به امشب و شام غریبانی که #شیعیان برای #اسارت #زینب و کاروان اسرای عاشورا به پا می‌دارند فکر می‌کنم. ذهنم به اطراف، پرواز می‌کند. هیاهویی در درونم به پا است. کجاییم و چه می‌کنیم؟ کدام‌یک از دردها را فریاد بزنم؟ چه می‌خواستیم و چه شد! برای #مظلومیت و آزاده‌گی #حسین، سینه‌ها چاک و امشب برای اسارت زینب، اشک‌ها سرازیر می‌‌شوند و این برای واقعه‌ای است که قرن‌ها قبل اتفاق افتاده. چگونه است که برای آن واقعه‌ی قدیمی دل‌ها می‌شکند و سینه‌ها از ضربت‌ها سرخ می‌شود اما به پیرامون خود توجه نمی‌شود؟ به نام حسین و زینب، حاکمیتی شکل می‌گیرد اما آن کجا و این کجا! دیروز شنیدیم #دختر_آبی، همان #سحر_خدایاری که چهار روز پیش در اثر #خودسوزی در #اعتراض به روند #داد‌گاه‌ در بیمارستان جان باخت از سوی #نیروهای_امنیتی ابتدا خانواده‌اش فرا خوانده شدند و توجیه و #تهدید شدند که مصاحبه‌ای نداشته باشند و سپس جسدش دفن و پس از آن خبر مرگش (بخوانید: #قتل #اجتماعی ـ #سیاسی) دیروز منتشر شد. «سحر» در اسفند ۹۷ هنگام ورود به استادیوم #آزادی دستگیر شد و شش ماه در بلا‌تکلیفی و رفت‌وآمد به دادگاه بود تا شمشیر داموکلس #قاضی، بالای سرش مانند هیولایی آزارش دهد. سحر تصمیم به خودسوزی گرفت و به جان‌گداز‌ترین شکل، خود را فدای ورود آزاد #زنان به #ورزشگاه #آزادی کرد. تندیس او در بدو ورود به ورزشگاه آزادی باید نصب شود. اینک صدای طبل‌ها بلند شده‌اند و به ظهر #عاشورا نزدیک می‌شویم. ذهنم از سحر عزیز، به سمت #اسرا می‌رود. #یاسمن_آریایی، #منیژه_عرب‌شاهی و #مژگان_کشاورز از مخالفان #حجاب_اجباری در ماه گذشته روی هم به ۵۵ سال و نیم #حبس #تعزیری محکوم شدند و در زمان #محاکمه در دادگاه به #وکیل دسترسی نداشتند. ذهنم را مرور می‌کنم به همراه صدای طبل‌ها که هر لحظه بلندتر می‌شود فعالان #محیط_زیست را به یاد می‌آورم. ۸ #فعال_محیط_زیست یک سال و نیم است که در بازداشت‌اند. #مراد_طاهباز، #سام_رجبی، #امیرحسین_خالقی، #هومن_جوکار، #سپیده_کاشانی، #نیلوفر_بیانی، #طاهر_قدیریان و #عبدالرضا_کوهپایه به #اتهام «#افساد_فی‌الارض و #جاسوسی و همکاری با دول متخاصم» در اسارت‌اند. #نیلوفر_بیانی در جلسه‌ی دوم دادگاه‌ش گفته بود که تحت فشار و تهدید #بازجویان #اعتراف کرده است. به‌یاد زنده‌یاد #کاووس_سید_امامی افتادم که در سال ۹۶ در #زندان #اوین #خودکشی «کرده‌ شد». او هم متهم به این بود که محیط زیست و #طبیعت را محترم می‌شمارد و برای حفظ #حاکمیت_مذهبی در ایران نسبت به طبیعت، اولویت قائل نیست! ذهنم به قبل‌تر سفر می‌کند، #محمود_علوی، #وزیر_اطلاعات در دوازدهم همین ماه گفته بود ۵۳ نفر بازداشت شده در پرونده‌ی #متهمان #ترور #دانش‌مندان #هسته‌ای از جمله #مازیار_ابراهیمی که سال‌ها در بازداشت و #شکنجه و #اعتراف‌گیری به اجبار و تهیه‌ی برنامه‌ی دروغین تلویزیونی «#کلوپ_ترور» بودند با پرداخت چهار میلیارد تومان(!) مورد دل‌جویی و آزادی قرار گرفتند. قبل از آن، #مجید_جمالی_فشی به اتهام ترور دکتر #مسعود_علی_محمدی #اعدام شده‌بود و ظاهراً فرصت پیدا نکرد تا ندای مظلومیتش را با صدای طبل‌ها به گوش من و شما برساند. چه می‌گویم، چه می‌نویسم، چه می‌شنوید: پرداخت مبلغی معادل خرید یک ماشین لوکس به مجموع ۵۳ متهم مظلوم پس از ماه‌ها و بلکه سال‌ها اسارت و نابودی جسم و روح و امید و حیات! صدای طبل‌ها در دسته‌ی #عزاداری بلندتر شده‌است اما تمرکز می‌کنم و به یاد فعالان کارگری و مدنی مرتبط با مطالبات #کارگران نیشکر #هفت‌تپه می‌افتم. آنها هم اینک در اسارت‌اند. #اسماعیل_بخشی، کارگری که فریاد می‌زند و حقوق ماهیانه‌اش را طلب می‌کند به اتهام اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه #امنیت_ملی و فعالیت تبلیغی علیه #نظام و نشر اکاذیب به ۱۴ سال #حبس در هفته‌ی گذشته محکوم می‌شود. #سپیده_قلیان که فریاد #کارگران را در نشریه‌ی «#گام» طنین‌انداز می‌کند به ۱۸ سال #زندان #محکوم می‌شود. این دو گفته بودند از سوی #وزارت_اطلاعات شکنجه شده‌اند. گفته می‌شود #امیرحسین_محمدی، #ساناز_الهیاری، #امیر_امیرقلی و #عسل_محمدی هم که همکار #سپیده_قلیان در نشریه‌ی گام بودند هر یک به ۱۸ سال #حبس محکوم شدند. … 👈 ادامه

📺 ویدئو: روایتی از وکلای زندانیان سیاسی را تماشا کنید.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات #مجلس_شورای_اسلامی در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

🗓 دوشنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۸

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۱۲ | دوازدهمین مکث:
«سیاهی زغال پس از زمستان و شمارش جو‌جه‌ها در آخر پاییز»

۱ـ #آبان۹۸ گذشت. ۳۰۰ یا ۴۰۰ یا بیش‌تر، #کشته بر جای ماند. کم و بیش ده‌هزار معترض دست‌گیر شدند. چه خواهد‌شد؟ پایین‌تر خواهم گفت. اما گفته‌اند «زمستان می‌رود و روسیاهی به زغال می‌ماند». آن‌دسته از فروشندگان زغال که از سرمای زمستان سوءاستفاده کردند و به محتاجان، زغال نم‌ناک فروختند و زغال‌های‌شان در زمستان آتش نگرفت و زمستان رفت و سیاهی‌ بر زغال‌ها باقی ماند و رسوا و انگشت‌نما شدند چه خواهند گفت؟ اینک می‌گوییم: «آبان می‌رود و فریاد جوجه‌های اسیر که آخر پاییز، شمارش می‌شوند روسیاهی ماشه‌چکانان را در آذر، هویدا می‌کنند».

۲ـ سناریو‌ها زیادند از جمله:
ـ در پی اختلاف نظر بین رهبری نظام و #حسن_روحانی بر سر زمان اجرای طرح افزایش نرخ #بنزین، نهایتاً توپ به زمین رهبری شوت شد و روحانی با اعلان این‌که از زمان دقیق اعلام و اجرای طرح، خبر نداشت رهبری را به صحنه فراخواند و ایشان مسئولیت اصرارشان را به عهده گرفتند.

ـ تلاش #سپاه_پاسداران برای استفاده از فضای آشوب و شورش توأم با دامن‌زدن به آن توسط لباس‌شخصی‌ها و بسیجیان به نفع خود با متهم‌قلمدادکردن دولت و در دست‌گرفتن بیش‌تر قدرت آشکار و پنهان با امید به کسب درآمد ناشی از فروش #قاچاق حدود یک میلیون بشکه #نفت در روز که بسا رهبران را به آن امیدوار کرده باشد.

ـ کُددادن حسن روحانی به مردم در نطقش در یزد مبنی بر اعتراض غیرمستقیم به سپاه در مورد خرید تجهیزات فوق پیشرفته‌ی شنود و جاسوسی که امکاناتش فراتر از تصور رایج است، با توجه به وجود تعارض در سپاه مبنی بر گرایش به یکی از دو سوی آقایان سید مجتبی خامنه‌ای و سید ابراهیم رئیسی.

ـ اجرای طرح افزایش #نرخ_بنزین در چند ماه زودتر از ایّام #انتخابات_مجلس در اسفند با آگاهی به بروز شورش به منظور بیرون‌کشاندن افرادی که آماده‌ی #اعتراض هستند (اعمّ از آموزش‌دیده‌ها و غیره) و #سرکوب آنان در چند ماه قبل از زمان #انتخابات تا طی ماه‌های باقی‌مانده‌ی مابقی سناریو‌ها اجرا شود.

ـ و بالاخره آخرین سناریو، مبنی بر اعطای آزادی به سران زندانی #اصلاح‌طلب و دیگر زندانی‌ها به منظور زمینه‌سازی برای فرا‌خوان رهبران اصلاح‌طلب حکومتی مانند آقای سید #محمد_خاتمی جهت ترغیب مردم به شرکت در انتخابات مجلس است.

۳ـ هر سناریویی درست باشد و اگر حتی همه‌ی این سناریوها خطا باشد به عنوان یک «#جامعه_شناس» که سعی دارد فارغ از جهت‌گیری سیاسی به رویدادهای جامعه‌اش نگاه کند، عرض می‌کنم یک چیز را نباید فراموش کرد و آن این‌که در بین مردم به ویژه قشرهای آسیب‌پذیر، اینک حس برخورداری از تبعیض، حس حقارت، حس محرومیت، حس انتقام‌جویی نسبت به ماه‌های گذشته افزایش یافته‌است و اینک به خیل عدم مشارکت‌کننده‌ها در انتخابات مجلس افزون شده است. به نظر نمی‌رسد با شناختی که از فرهنگ رفتاری ایرانیان داریم این‌گونه برخوردهای تند و تاریخ‌گذشته و آن نگاه فرمانده‌ی سپاه پاسداران، آقای #حسین_سلامی که اردیبهشت ۹۸ آمد تا به مدت پنج سال فرمانده بماند و با صدای دورگه و محکم گفت: « هم‌اینک شما در حال شکست‌دادن همه‌ی استکبارید» محلی از اِعراب داشته باشد. او باید بداند امروز علیه مردمش دست به آتش برده و برچسب «#استکبار» را به «محرومان کشورش» زده‌است.

۴ـ گفته‌ می‌شود بیش از ۵ میلیون کارت ملی یا شناسنامه‌ی نامعتبر (صدور چند کارت همگون برای یک بسیجی یا سپاهی) وجود دارد و این‌ها با مشارکت در انتخابات مجلس، آمار را به طور غیرواقعی افزایش خواهند داد. این بسا درست باشد امّا فراموش نکنیم که «زمستان می‌رود و روسیاهی به زغال باقی می‌ماند». مهم، انجام وظیفه یعنی #عدم_مشارکت آگاهانه در انتخابات #غیر_دموکراتیک است و پی‌آمدش هر چند دیر، رخ می‌نماید.

۵ـ همه‌ی عزیزان #ایرانی و #مسلمان متمایل به حاکمیت کنونی شامل رهبران، #بسیجیان، #سپاهیان، #روحانیان، #دانشگاهیان و دیگران آگاه باشند که در مقابل «#آزادی» و «#استقلال» و «#جمهوریت» ایستاده‌اند. این گفته را در چهارچوب جامعه‌شناختی بشنوید نه در چهارچوب سیاسی. تصور بر این است که اگر شمایان قصد دفاع از «#اسلام» را دارید اینک با توجه به وجود «#ابر_بحران_ناکارامدی_اجتماعی» در ایران، شما عملاً علیه «اسلام»، نادانسته به‌پا خاسته‌اید.

۶ـ «نشاید» که با شرکت در انتخابات مجلس ۹۸ به روندی مدد رسانده شود که #ناکارامدی_اجتماعی را دامن زده است و #مجلس شورای اسلامی‌اش عمدتاً محل حضور افرادی است که در شهرها به قواعد بازی ناجوانمردانه (بخوانید: کاسه‌لیسی احزاب خانوادگی و رفقا یا خرید و فروش شناسنا‌مه‌ها برای اخذ #رأی) آشنا هستند.

«اگر با نگاه من هم‌سو هستید لطفاً بازنشر کنید.»

❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات #مجلس_شورای_اسلامی در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

🗓 دوشنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۸

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۱۳ | سیزدهمین مکث:
«دانشگاهیان بی‌خاصیت»

انتشار این «مکث‌»ها از شهریورماه آغاز شد و در هر دوشنبه تا اسفندماه یک «مکث» برای شرکت در انتخابات مجلس در اسفند ۹۸ نوشته خواهد شد.

⟩⟩ حوادث ناگوار و خونین آبان ۹۸ نشان داد که «مکث»های نگاشته‌شده‌ی قبلی نزدیک به واقعیت است! اینک «مکث» سیزدهم.

۱ـ آقای #حسن_روحانی در ۱۷ آذر ۹۸ در سخن‌رانی‌اش در مجلس به هنگام تقدیم لایحه‌ی بودجه سال ۹۹ گفت: «اخیراً #مقام_معظم_رهبری، دستوری به شورای عالی مجازی کشور داده‌اند که در حال پی‌گیری است». باید پرسید «این دستور چیست؟!»

۲ـ آقای حسن روحانی پس از دو روز تأخیر به مناست روز دانش‌جو در ۱۸ آذر در دانش‌گاه فرهنگیان خطاب به دانش‌جویان حرف‌هایی زدند که «می‌خوانیم» و «می‌گوییم»:

ـ گفت: «#دولت باید نقد شود چون اگر نقد نشود احتمال انحراف دارد. نقد #دانشجو باید بی‌محابا و در عین حال بامحتوا باشد».

ـ می‌گوییم: «ای دانشجو و دانشگاهی، تو هر چه دلت می‌خواهد بگو و بدان که به رغم حرف‌های زیادی که زده‌ای، #حاکمیت به مسیر انحرافی خودش ادامه داده‌ و گوش نداده است.»

ـ گفت: «در ۷ سال گذشته موفق بودم در روز دانش‌جو در یکی از دانش‌گاه‌های کشور سخنان #دانشجویان را بشنوم. از طرح بیان روشن، شفاف و نقادانه‌ی دانش‌جو نسبت به دولت خوش‌حال می‌شوم و این آزادی بیان جزء افتخارات #انقلاب_اسلامی است».

ـ می‌گوییم: «آقای روحانی در ۷ سال گذشته و همه‌ی حاکمیت در دهه‌های گذشته تظاهر کرده‌اند که نسبت به حرف‌های تو کنش‌گر دانش‌گاهی خوش‌حال شده‌اند اما در خفا نقشه کشیده‌اند که با تعبیه‌ی فیلترهای مختلف، تو را به راه راست هدایت کنند! بله #آزادی_بیان جزء افتخارات انقلاب اسلامی است اما آن آزادی بیانی که #حاکمیت_شیعی تعریف کرده است که در نهایت اگر اهل اطاعت نباشی سر از #زندان یا طرد در خواهی آورد.»

۳ـ آقای حسن روحانی به عنوان #رئیس_جمهور در سخن‌رانی فوق‌الذکر ۳۱ بار از واژه‌ی «#اظهار_نظر» و «#نقد» استفاده کرد و داشتم فکر می‌کردم که آیا این عدد ۳۱ با اختلاف عددی سال‌های ۱۳۶۷ تا ۱۳۹۸ به میزان ۳۱ نسبتی دارد؟ به یاد داریم که در تیر ماه ۱۳۶۷ و پس از یک سال تأخیر، قطع‌نامه‌ی شورای امنیت سازمان ملل در خصوص پایان‌بخشیدن به جنگ ایران و عراق مورد پذیرش ایران قرار گرفت که از آن به عنوان «نوشیدن جام زهر» یاد می‌شود. چه رابطه‌ای است بین آغاز سازندگی و روند «پس‌زدن» دانش‌جویان و دانش‌گاهیان طی ۳۱ سال اخیر؟!

۴ـ آزموده را آزمودن خطا است. به نظر نمی‌رسد شکل‌گیری دوباره‌ی مجلس شورای اسلامی‌ای که محلی از اِعراب ندارد قرین به صلاح باشد زیرا همواره حاکمیت، #مجلس را مصادره‌به‌مطلوب کرده است و عملاً وجود و عدم مجلس در کنترل بحران‌ها، خنثی بوده است. بسا، عدم شرکت در #انتخابات_مجلس موجب انتقال پیامی باشد که طی ۳۱ سال دانش‌جویان و دانش‌گاهیان نتوانستند به گوش حاکمیت برسانند.

۵ـ باز می‌گردم و «بند ۱‌» در ابتدای این نوشته را مرور می‌کنم. شاید بتوانیم اینک حدس بزنیم که موضوع چیست!

۶ـ حال که می‌توان «بند ۵» را نگاشت پس شاید بتوان گفت که اینک «#اصلاح‌طلبان_حکومتی» با ثبت‌نام در زمره‌ی کاندیداهای انتخابات مجلس به همراه #اصول‌گرایان، «مانع» انتقال پیام نوین به حاکمیت هستند؛ زیرا با تهییج احساسات #مردم در برخی شهر‌ها و دامن‌زدن به انتخابات تحت فرماندهی #شورای_نگهبان #قانون_اساسی با نظارت حذفی استصوابی و ایضاً شعله‌ورساختن «انتخاب مبتنی بر معیارهای قبیله‌ای در شهرهای کوچک‌تر»، به آرمان تحول‌جویانه‌ی دانش‌گاهیان اگر نگوییم «خیانت»، می‌توان گفت که «پشت» کرده‌اند.

«اگر با نگاه من هم‌سو هستید لطفاً بازنشر کنید.»

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ #شرکت‌نکردن در #انتخابات به عنوان یک «مواجهه‌ی سلبی» کنش‌گرانه، جمعی و آگاهانه است

🗓 دوشنبه ۲۱ بهمن ۱۳۹۸

نشست «نسبت #خشونت_سیاسی و بی‌اشتهایی #شرکت_در_انتخابات»

| سخن‌رانان:
دکتر مقصود فراست‌خواه
دکتر پروانه سلحشوری
دکتر احمد بخارایی

| برگزارکننده:
انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه علمی تخصصی جامعه‌شناسی صلح)

🗓 تاریخ برگزاری: چهارشنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۸

🏛 مکان: باشگاه اندیشه

🔍 بخش‌هایی از سخنان من:

… دقیقاً در چهل‌و‌یک سال پیش در چنین روزی یعنی در شانزده بهمن ۱۳۵۷ حکم تشکیل دولت موقت از سوی شورای انقلاب با مرجعیت آقای خمینی به مهندس بازرگان چنین بود که: «بر حسب «#حق_شرعی» و «#حق_قانونی» … به شما تشکیل دولت موقت را حکم می‌نمایم …». این «حق شرعی» با آن «حق قانونی» در این چهل‌ویک سال در تعارض بود و امروز به اوج شکاف بین این دو رسیده‌ایم …

… داستان از تعارض بین دو «#حق» آغاز شد که تقدم با «حق شرعی» بوده‌است و «حق قانونی» جنبه صوری و نمایشی داشته است …

… جلوه‌ی برجسته و پر رنگ «حق شرعی»، نظارت استصوابی است که امروز بی‌رحمانه حتی خودی‌ها را هم می‌زند …

… #خشونت_سیاسی در حکومت‌های ایدئولوژیک از نوع آسمانی، نوع سوم خشونت سیاسی و عمیق‌ترین آن است که نیاز به مبانی مستدل و چارچوب تئوریک و علمی برای اعمال اقتدار و قدرت احساس نمی‌کنند و حق حاکمیت را از ماوراء اخذ می‌کنند …

… در جامعه‌ی ایران با «#حاکمیت_شیعی»، #آزادی و #امنیت و فرصت‌های اجتماعی برای بخشی از جامعه تضمین شده است …

… #خشونت در سطح خرد در کف خیابان‌ها و در خانواده‌ها در خشونت مرد علیه زن و والدین علیه فرزندان، معلول وجود خشونت در سطح میانی و در سازمان‌ها است که نمونه‌اش وجود #خشونت_اقتصادی در بانک‌ها و ادارات مالیات و غیره است و این خشونت در سطح میانی، معلول خشونت در سطح کلان در ساختارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است …

… مثال بارز #خشونت_اجتماعی در سطح میانی، وجود تبعیض و حذف در نهاد #دانشگاه است که امروز یقه‌ی من را به این نحو می‌گیرد که از ورود به مرکز دکترای #دانشگاه_پیام_نور به دلیل وجود مواضع آزاد، جلوگیری می‌شود و ضمن اخراج از شورای تخصصی گروه جامعه‌شناسی، تدریس در مقطع دکترا هم برای من ممنوع شده است …

… رقیق‌ترین، مسالمت‌آمیزترین، متعهدانه‌ترین و اثرگذار‌ترین روش اصلاح #جامعه با توجه به وجود «#ابربحران_ناکارآمدی» در #ایران امروز که ماهیتاً با دهه‌ها و سال‌های گذشته تفاوت دارد و نود‌ونه درجه حرارت دیده است این است که در انتخابات دوم اسفند ۹۸ «مواجهه‌ی سلبی» داشته‌باشیم یعنی مشارکت نکنیم و اجازه دهیم رقیب به ریاست آقایان قالی‌باف و جلیلی، هنرنمایی کنند …

… #عدم_شرکت_در_انتخابات به عنوان یک «مواجهه‌ی سلبی» دارای سه ویژگی است: کنش‌گرانه است، جمعی است و آگاهانه است …

… یک ماهیت «دین‌محور» که در بسیاری از اوقات «عقلانیت‌ستیز» هم بوده‌ خمیرمایه‌ی مشترک همه دولت‌ها از #هاشمی و #خاتمی تا #احمدی‌نژاد و #روحانی بوده است …

… پس از برداشتن «گام اول» که «مواجهه‌ی سلبی» در #انتخابات است و با از بین رفتن «امید کاذب» که همواره اصلاح‌طلب‌های درون #حاکمیت وعده می‌دادند «گام دوم» متولد می‌شود که به نفع دین و دولت و مردم خواهد بود …

… مقایسه‌ی ایران با یمن و سوریه و عراق و افغانستان، یک #مغالطه است. ایران، ایران است با #تاریخ و #فرهنگ خاص خود …

🎙 صوت: بخارایی | کل برنامه

🎞 ویدئو*: بخارایی | کل برنامه

*برای تماشا از ایران فیلترشکن باید روشن باشد!

🖼 Photo clip

«اگر با نگاه من هم‌سو هستید لطفاً بازنشر کنید.»

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

⚠️ هشدار به تداوم سانسور

🗓 پنج‌شنبه ۵ تیر ۱۳۹۹

📻 گفت‌وگوی رادیو فردا با #احمد_بخارایی درباره‌ی بیانیه‌ی هشدار به تداوم سانسور با امضای ۳۰۰ تن از پژوهش‌گران، نویسنده‌گان و هنرمندان | پخش‌شده در برنامه‌ی مجله‌ی شام‌گاهی، سه‌شنبه ۳ تیر ۱۳۹۹

👈 نمایش گزارش

📜 بیانیه:
بیش از صد سال است که ملت ایران برای دست‌یابی به آزادی‌های مدنی و‌ در بلندای آن، آزادی بیان، تلاش‌ها و رشادت‌های فراوان کرده است و‌ در این راه، بسیاری رنج کشیدند و جان باخته‌اند.
آزادی بیان، نقد را به ارمغان می‌آورد و پویایی و توسعه‌ی جامعه در گستره‌ی نقد ممکن می‌گردد. #انتقاد و #آزادی_بیان، حق همگان است. حبسِ آزادی بیان و اعمال #سانسور و نیز محاصره کنش‌گرانِ اجتماعی راه #فساد را برای متخلفان هموار می‌سازد؛ از این‌رو ایستادگی در برابر سانسور، گونه‌ای مبارزه با نادانی و تباهی است و تن‌دادن به سانسور، فساد و ناهنجاری را فراگیر می‌کند.
#هنرمندان، #جامعه‌شناسان، #فیلم‌سازان، #روزنامه‌نگاران و #کنشگران_اجتماعی ازجمله چشمان مراقب و چراغ‌های هشدار جامعه هستند که با رویکرد چاره‌اندیشی و تدبیر، آسیب‌ها و کاستی‌ها را بیان می‌کنند. هیچ خردمندی این مراقبان هوشیار را در بند و محصور نمی‌کند.
این‌ پندار که هر نقدی به ساختارها، «اقدام علیه #امنیت_ملی» است، مبنای علمی ندارد و مغایر حق آزادی بیان و مصداق سانسور است. به‌تحقیق این سانسور و کنترل محتواست که امنیت ملی را به خطر می‌اندازد و ناامنی، بی‌اعتمادی و ناهنجاری‌ها را گسترش می‌دهد.

ما هشدار می‌دهیم، در شرایطی که با این همه ناکارآمدی و فسادِ ساختاری روبرو هستیم، چنان‌چه مقامات ارشد در بدنه نظام، اصول مهم آزادی‌های مدنی از آن جمله، آزادی بیان را نادیده بگیرند و پیوسته با رویکردی تمامیت‌خواهانه راه هرگونه انتقاد و پرسش‌گری را به بهانه‌ی اقدام علیه امنیت ملی مسدود کنند، تصلب و خام‌اندیشی در قالب #جهل_مقدس به نهادینه شدن فساد می‌انجامد و بیش از پیش موجبات ناامیدی مردم #ایران فراهم می‌شود. بی‌گمان این‌ همه به فروپاشی بزرگ اجتماعی خواهد انجامید.

جمعی از هنرمندان، پژوهش‌گران علوم انسانی، نویسنده‌گان، سینماگران و روزنامه‌نگاران

خرداد ۱۳۹۹

بخشی از امضاکننده‌گان:
رسول آبادیان - علیرضا آبیز - داوود آجرلو - فرهنگ آدمیت - علی‌رضا آدینه آرانی - سحر آزاد - گیسو آزادروش - طلا آزادروش - علی آزادی - حمیدرضا آشتیانی‌پور - محمد آشور - شمس آقاجانی - وحید آقاجانی - محرم آقازاده - حسن آقاکریمی - الهام آقالری - مجید آقایی - مصطفی آل‌احمد - پگاه آهنگرانی - محمود آیدن - فرزانه ابراهیم‌زاده - عرفان ابراهیمی - سعید ابراهیمی‌فر - سپیده ابطحی - شهرام ابوالقاسمی - شهرام اشرف ابیانه - نگین احتسابیان - محمد احسانی - کامیل احمدی - بابک احمدی - امیر احمدی‌آریان - آرش اسحاقی - محمد سام اسدی - مهدی اسدی - مصطفی اسدی ـ جمال اسکویی - حمید اسلامی‌راد - اشکان اشکانی - مازیار اعتمادی - سحر اعلایی - احمد افشار - محبوبه افشاری - مهناز افضلی - فرهاد اکبرزاده - جهانگیر الماسی - مهدی رئیس‌المحدثین - محسن الوان‌ساز - نرگس الیکایی - همایون امامی - رضا امیرصالحی - هوشیار انصاری‌فر - مریم اورنگ - مهدی ایل‌بیگی - علی باباچاهی - سودابه باباگپ - حسین باختری - مسعود باستانی - محمود باقری - احمد بخارایی - سعید برآبادی - نظام بهرامی‌کمیل - ایمان بهروزی - مسعود بی‌زارگیتی - فرزاد پاک - عاطفه پاکبازنیا - ژینوس پدرام - امیر قشلاقی پریدری - پویا پورامین - امین پوربرقی - محمدرضا پورجعفری - علی پیروز - مجید پیل‌افکن - محمد تاجیک - نادره ترکمانی - فاضل ترکمن - رویا تفتی - ناصر تقویان - هادی تقی‌زاده - آرش تنهایی - فرزاد توحیدی - علی ثباتی - بابک جائز - افسانه جابری - فرخنده جبارزادگان - سپیده جدیری - محمد جعفری - فرزاد جعفری - حمید جعفری - جمیله جلیل‌زاده - ستار جلیل‌زاده - پویا جمالی - پگاه جمالی - هادی جمالی - کاوه جوادیه - محمد جواهرکلام - منصور چمنی - مسیح حاتمی - زانیار حسامی - فاطمه حسن‌پور - سمیه کاظمی‌حسنوند - مریم حسین‌زاده - شاپور حسینی - آتبین حسینی - شوکا حسینی - سهیلا حقیقت - منیژه حکمت - مریوان حلبچه‌ای - محمد حمزه‌ای - سلمان حمزه‌پور - عزیزالله حمیدنژاد - قباد حیدر - فرهنگ خاتمی - مصطفى خرقه‌پوش - گیتی خزاعی - امیرحسین خورشیدفر - احسان دادرس - احمد درخشان - علی درخشنده - شهرام درویش - فرید دغاغله - ابراهیم دمشناس - بهزاد دوران - امیرحسین دیباج - علی ذاکری - مریم رئیس‌دانا - محمد راسخ‌فر - علی‌رضا رجایی - محمود رحمانی - مهشید رحیم‌تبری

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ چالش‌ خانه‌های کوچک

🗓 شنبه ۲۱ تیر ۱۳۹۹

📰 گفت‌وگوی روزنامه‌ی همشهری با #احمد_بخارایی، مصطفا اقلیما و وحید شال‌چی درباره‌ی پیشنهاد خانه‌های با متراژ کوچک | منتشرشده در شنبه ۲۱ تیر ۱۳۹۹، شماره‌ی ۷۹۸۴

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از گفته‌ی من:

… با توجه به ریشه‌ی انتخاب این طرح‌ها و محل الگوبرداری آن‌ها به‌تر می‌توانیم پی‌آمدها و کارکردهای مثبت و منفی آن را تحلیل کنیم. پیشنهاد ساختن خانه‌های ۲۵متری الگوبرداری از کشورهایی مثل ژاپن است. مثلاً در توکیو خانه‌های کوچک زیاد است؛ خانه‌های کوچک ۳۵ تا ۴۰متری که یک زوج با بچه در آن‌ها زندگی می‌کنند. این خانه‌ها در چنین کشورهایی کاربرد دارند چون آن‌جا فرهنگ زندگی براساس زندگی بیرون از خانه است و فقط در‌گیری شغلی ندارند؛ بل‌که محل استراحت و تفریح آن‌ها هم اغلب بیرون از خانه است و خانه فقط خواب‌گاه است، اما در این نوع فرهنگ‌ها معنادار است. موضوع دیگر علاوه بر #فرهنگ، #درآمد است. در چنین کشورهایی مسکن ۲۰ تا ۳۰درصد هزینه‌های آن‌ها را شامل می‌شود و بیرون از خانه آن‌قدر از همه لحاظ امکانات وجود دارد که افراد می‌توانند به آرامش نسبی برسند و وقتی وارد خانه می‌شوند کارکرد حداقلی برایشان دارد. یعنی خارج از خانه می‌توانند از امکانات خوبی مانند ماشین خوب، پوشاک مناسب یا رستوران‌ها و مکان‌های تفریحی استفاده کنند و این تبدیل به فرهنگ و عادت شده است؛ الگوی رفتاری طبقه‌ی متوسط هم زندگی‌کردن به این سبک است که داشتن خانه‌ی کوچک را بد نمی‌دانند. ما در ایران چنین فرهنگ و افکاری نداریم و نمی‌توانیم در چنین خانه‌هایی آرامش داشته باشیم …

… این نوع زندگی و داشتن خانه‌های خیلی کوچک در ایران موفق نمی‌شود؛ چون بخش عمده‌ی زندگی ما داخل #خانه می‌گذرد و معمولاً بیرون از خانه نمی‌توانیم آن‌گونه که می‌خواهیم از #آزادی و #آرامش برخوردار باشیم. افراد بیش‌تر در مجامع خصوصی و در خانه‌ی خود احساس #امنیت می‌کنند؛ چون از لحاظ فرهنگی به حداقل زندگی عادت نکرده‌ایم و بیش‌تر اهل تظاهر و فخرفروشی به یک‌دیگر و تجمل هستیم. از متراژ خانه، دکور و مبلمان خانه گرفته تا نوع گوشی و ماشین‌مان برای نمایش به دیگران برایمان مهم است. چون متأسفانه فرهنگ ما تکامل‌یافته نیست. در ایران فشار مالی روی بسیاری از جوان‌ها زیاد است، اغلب کار یا درآمد خوبی ندارند بنابراین به ناچار و به جبر و اجبار مجبور به استفاده از خانه‌های کوچک می‌شوند. در واقع زندگی در چنین خانه‌هایی در ایران انتخابی فرهنگی نیست؛ بل‌که از سر اجبار است. متأسفانه در ایران وقتی کسی مجبور می‌شود در خانه‌های کوچک زندگی کند به او برچسب‌های نامناسب و منفی می‌زنند که ناشی از تکامل‌نیافتگی فرهنگی است …

… بدون زیرساخت فرهنگی، الگوبرداری غلطی از کشورهای پیشرفته می‌شود این کار جنبه‌ی تسکین مقطعی برای مشکلی اساسی است که فقط به‌طور موقت آرام و مهار می‌شود.
به این ترتیب و با چنین راهکارهایی به #حاشیه‌نشینی دامن‌زده می‌شود، فقر فرهنگی و #شکاف_طبقاتی تثبیت می‌شود و طبقه‌ی فرودست هم به‌طور موقت آرام و راضی نگه داشته می‌شوند. در چنین مواقعی طبقه‌ی فرادست از چنین جریان‌هایی سوءاستفاده می‌کنند و خیلی زود طرح ساخت خانه‌های کوچک هم تبدیل به دلال‌بازی می‌شود؛ ضمن این‌که خیلی از افراد کم‌درآمد هم هم‌چنان قدرت خرید همین خانه‌ها را هم نخواهند داشت. اگر هم بعضی افراد کم‌درآمد بتوانند چنین خانه‌هایی تهیه کنند زندگی‌شان همراه با آرامش و رضایت نیست؛ چون زیرساخت فرهنگی زندگی در خانه‌های خیلی کوچک در جوامعی مانند ایران وجود ندارد. اما کارکرد مثبت آن مانند انتخاب بین مرگ و تب است؛ ضمن این‌که اگر همین تب هم درست درمان نشود شاید منجر به مرگ شود …

… دادن وام‌هایی که ۷۰ تا ۹۰درصد ارزش ملک را شامل می‌شوند در واقع ارائه‌ی تسهیلات است نه وام‌هایی با بهره‌های بالا که نمی‌تواند مشکلی را حل کند. در بسیاری از کشورها وام مسکن با بهره‌ی ۳درصدی به افراد واجد شرایط تعلق می‌گیرد و افراد می‌توانند خانه بخرند. با پیشنهادهایی که تمام جوانب آن‌ها بررسی نشده‌اند نمی‌توانیم به موفق شدن آن‌ها اعتمادی داشته باشیم، چون خیلی زود تبدیل به الگوی مصرفی می‌شوند که تبعیض و اختلاف طبقاتی به‌همراه خواهد داشت. هنگامی هم که اختلاف طبقاتی در جامعه تصویب و عادی شود جامعه بیش از پیش در سراشیبی فروپاشی قرار می‌گیرد. برای رسیدن به راه حل درست و کارساز باید با کارشناسان و متخصصان در این‌باره بحث و مشورت شود، با استفاده از تجارب و آگاهی‌های آنان می‌توان به راهکارهای عملی دست یافت که در درازمدت و به‌تدریج مشکل به‌طور ریشه‌ای حل شود؛ نه فقط در ظاهر و کوتاه‌مدت …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

📺 درخواست آزادی بنیان‌گذار جمعیت امام علی

📡 گفت‌وگوی تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی با #احمد_بخارایی درباره‌ی امضای بیانیه‌ی درخواست آزادی #شارمین_میمندی‌نژاد | پخش‌شده در برنامه‌ی شصت‌دقیقه، دوشنبه ۶ امرداد ۱۳۹۹، ساعت ۲۲

👈 پخش گفت‌وگو: ویدئو | صوت

بخش‌هایی از حرف من:

… درخواست #آزادی بنیان‌گذار جمعیت دانش‌جویی امدادرسان امام علی، آقای #میمندی‌نژاد در بیانیه‌ای با بیش از پانصد امضای اهالی فرهنگ و هنر و اندیشه، صرفاً نماد و شاخصی است برای آزادی همه‌ی زندانیانی که متعهدانه برای این مرز و بوم تلاش کرده‌اند و اتهاماتی خورده‌اند که هیچ عقل سلیمی نمی‌تواند بر آن‌ها صحه گذارد …

… جمعیت امام علی با بیش از ده هزار عضو فعال از میان دانش‌جویان دانش‌گاه‌های برتر مانند صنعتی شریف که عمدتاً دارای تحصیلات تکمیلی ارشد و دکترا هستند در مناطق جنوب شهر تهران مانند دروازه غار و مولوی و لب خط و نیز در مناطق حاشیه‌ای در ۲۰ استان کشور با ۴۴ مرکز به امدادرسانی مادی و غیر مادی به #زنان بی‌پناه سرپرست خانوار و #کودکان_کار و #کودکان_زندانی و غیره، بدون هیچ درخواستی از #دولت مشغولند. کیست که نداند چه فجایعی در دروازه غار و شوش درجریان است؟ ...

… پرسش آغازین این جمعیت در صفحه‌ی نخست سایتشان این است: "این #جامعه یک ایرادی دارد. کودک معصوم در آن معصوم باقی نمی‌ماند. بچه‌ای که امروز به کار واداشته می‌‌شود و استثمار می‌شود پس‌فردا برای #فحشا فروخته می‌شود و #معتاد می‌شود. این چه جامعه‌ای است که کودک معصوم را تبدیل به فاحشه و معتاد می کند؟" …

… این چه حاکمیتی است که به جای این‌که اعضای #جمعیت_امام_علی را احترام و اکرام و تشویق و کمک کند آن‌ها را به شکل وحشیانه به بند می‌کشد؟! …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ تقابل ارزشی و مرگ مشارکت دانش‌جویان

🗓 شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۹

📻 گفت‌وگوی نیمه‌تمام(!) رادیو فرهنگ #صداوسیما با #احمد_بخارایی و غلام‌رضا غفاری درباره‌ی بی‌میلی و کاهش مشارکت #دانشجویان در #دانشگاه به مناسبت روز #دانشجو | پخش‌شده در برنامه‌ی نقد امروز ، شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۹

🎧 پخش گفت‌وگو: بخارایی | کل برنامه (و متأسفانه اجازه داده نشد گفت‌و‌شنود به پایان رسانده‌شود!)

🖋 بخش‌هایی از گفته‌ی من درباره‌ی احساس تقابل ارزشی دانشجویان با فضای دانشگاه‌ها و #جامعه در آستانه‌ی #۱۶آذر و #روز_دانشجو:

… وقتی سخن از #دانش‌گاه و #مشارکت_دانشجویی می‌رود علاوه بر جنبه‌ی علمی، جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی مشارکت برجسته می‌شود پس در این‌جا با مفاهیمی مانند #توسعه‌ی_فرهنگی هم مواجهیم. توسعه‌ی فرهنگی شاخص‌هایی دارد که مهم‌ترین آن ها دو مورد: #آزادی_بیان و #تعامل_فرهنگی است. در جامعه‌ی ما این دو عنصر با یک علامت سؤال جدی مواجه است…

… طبیعی است که نگاه من #جامعه‌‌شناس #منتقد باید با نگاه رسمی، متفاوت باشد …

… در جامعه‌ی ما به تعامل فرهنگی، برچسب #تهاجم_فرهنگی زده می‌شود و راه بر تعامل بسته‌ است پس توسعه‌ی فرهنگی هم بی‌معنا است …

… اگر آزادی بیان تهدید و تحدید شود نمی‌توان سخن از توسعه‌ی فرهنگی در دانش‌گاه و مشارکت دانش‌جویان زد …

… دانش‌جویان ما الآن زندانی هستند. ...

… در تحقیقات به نتایج وحشتناکی رسیده شده. از دانش‌جویان کاردانی تا دکترا تحقیق شده و حدود ۹۵ درصد از روحیه‌ی مشارکت‌جویی قابل قبولی برخوردار نبوده‌اند. ۸۰ درصدشان فایده‌ای در مشارکت دانش‌جویی نمی‌بینند. ۸۰ درصدشان در حد زیاد و متوسط احساس وجود #تقابل_ارزشی در دانش‌گاه می‌کنند. ۹۳ درصدشان احساس بیگانگی اجتماعی دارند. من تعجب می‌کنم از آقای دکتر غلام‌رضا غفاری (جامعه‌شناس و معاون اجتماعی ـ فرهنگی وزارت علوم که در گفت‌و‌شنود رادیویی حاضر بودند) که گویا با شنیدن این آمار با پدیده‌ی نوینی مواجه شده‌اند! تازه می‌خواهم بگویم به دلیل وجود فضای #اطلاعاتی - #امنیتی در دانش‌گاه‌ها باید ضریب ویژه‌ای به این آمار زد و بسا فراتر از این ارقام باشد! این‌که حدود ۸۰ درصد دانش‌جویان احساس تقابل ارزشی با فضای حاکم بر دانش‌گاه کنند آفت‌رسان به #مشارکت‌طلبی دانش‌جویی است …

… چه‌گونه می‌توان در این شرایط به تعامل عناصر فرهنگ‌ها و نگرش‌های متنوع امید بست؟ …

… اگر توسعه‌ی فرهنگی را به دو بخش ایستا و پویا تقسیم کنیم، بخش ایستایش به معنای توزیع فرصت‌ها و امکانات فرهنگی برای همه‌ی دانش‌جویان در دانش‌گاه‌ها است. آیا واقعاً چنین است؟ بخش پویای توسعه‌ی فرهنگی هم به معنای ایجاد تغییر و تحول در عناصر #فرهنگ به منظور انطباق با نیازهای زمانه است …

… آیا روند حاکم بر دانش‌گاه‌ها جز به قصد تقویت عناصر سنتی و مقابله با عناصر تحول‌جو است؟ …

… از دانش‌جویانی که احساس تقابل ارزشی با فضای دانش‌گاه می‌کنند چگونه می‌توان انتظار مشارکت داشت و اگر مشارکت نباشد از دانش‌گاه جز پوسته چه می‌ماند؟ …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ مطالباتی که آرزو شدند!

🗓 آدینه ۱۷ بهمن ۱۳۹۹

📰 گزارش روزنامه‌ی هم‌دلی از واکنش‌ها به سامانه‌ی ثبت آرزوهای شهروندان تهرانی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در سه‌شنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۹، شماره‌ی ۱۶۲۳

👈 نمایش گزارش
| بخش‌هایی از گفته‌ی احمد بخارایی در این مصاحبه:

… «#آرزو» جنبه‌ی مفهومی، اما «#مطالبه‌گری» جنبه‌ی مصداقی دارد … ممکن است کسی بگوید من آرزوی «برقراری #آزادی» را دارم این ذهن، معطوف به #ساختار_سیاسی است، وقتی از او بپرسیم پس چه مطالبه‌ای داری؟ می‌گوید من خواستار داشتن #حزب و #مشارکت_سیاسی هستم …

… در #طبقه‌_متوسط، کم‌ و زیاد خواسته‌های‌شان یک خمیرمایه‌ی اجتماعی دارد … اگر این آرزوها را در حوالی خیابان شوش سنجش کنیم متوجه تفاوت معناداری خواهیم شد. بخش بزرگ این تفاوت‌ها به #پایگاه_اجتماعی و اقتصادی مردم برمی‌گردد. من وقتی پیام‌ها در سامانه را می‌خواندم یک نفر از امیرآباد نوشته بود فرهنگ‌سرا و امکانات فرهنگی می‌خواهیم، این فرد در طبقه‌ی متوسط است، طبقه‌ی متوسط هم به‌دنبال افزایش #سرمایه_اجتماعی است …

… در جامعه‌ی ما که بسیاری از افراد از #حقوق اولیه‌ی خودشان در بعضی جاها محروم‌اند، آرزوهای‌شان در حد همین حقوق اولیه است. یعنی آرزوهای کوتاه مدت و معطوف به مسائل اقتصادی که می‌بایست جلوتر به‌آن پاسخ داده می‌شد. اگر قبلاً به نیازهای اولیه و ثانویه پاسخ داده می‌شد طبیعی بود آرزوی افراد، کمی درازمدت‌تر، ایده‌آل‌تر و جنبه‌ی بهترشدن داشته باشد. اما وقتی درجایی در گام‌های اولیه درجا می‌زنیم آرزوهای آدم‌ها همین‌قدر نزدیک و کوتاه مدت می‌شود …

… «مطالبه‌گری» عامل پویایی #جامعه است …

… مشخصاً آدم‌هایی که چشم‌انداز دوری ندارند و عادت کرده‌اند در زندگی روزمره غرق شوند «آرزوها»ی‌شان شبیه «مطالبات» بعضاً دم دستی است. به‌قدری محروم بوده که یک مطالبه‌ی کوچک را به عنوان آرزو مطرح می‌کند، این اتفاق بسیار جای تحلیل دارد، بنابراین باید گفت «#مطالبات» لباس تحقق «آرزوها» است …

… برای یک کسی که در #جنوب_شهر زندگی می‌کند و درگیر پاسخ‌گویی به نیازهای اولیه‌اش است که دیگر آسفالت خوب اولویت نخست او نیست، او آرزو دارد یک شب را با خوشی به بستر برود. همان‌طور که گفتم اصلاً آروزها با توجه به #پایگاه_اقتصادی و اجتماعی، متفاوت است. اما طبقه‌ی بالای جامعه وقتی آرزو می‌کند نیمه شب، موقع برگشت به خانه #امنیت داشته باشد یعنی این اهل دیر آمدن است، اهل تفریح کردن است. شما بروید در جنوب شهر بررسی کنید، آرزوهای‌شان موارد دم دستی است، او اصلاً نگران آسفالت است؟ جنوب شهری آرزو دارد شب به فرزندش غذای خوب بدهد. حالا شما می‌خواهید سر این مسئله با مردم چالش کنید که این «آرزو» نیست، «#مطالبه» است؟ خیر، این کار مردم نیست، این ما محققان هستیم که باید تحلیل کنیم چرا آرزوی این‌ها به این حد تقلیل پیدا کرده که در حد یک مطالبه شده است …

… ما در تحلیل محتوای پیام‌های #شهروندان در سامانه‌ی #شهرداری لازم است یک جدول دوازده خانه‌ای را در نظر داشته‌باشیم. احتمالاً هر چه به جنوب شهر و طبقه‌ی سه نزدیک می‌شویم آرزوها و مطالبات، بیش‌تر رنگ و بوی اقتصادی و کوتاه‌مدت به خود می‌گیرند و هر چه به طبقه‌ی مرفه و یک نزدیک می‌شویم آرزوها و مطالبات جنبه‌ی اقتصادی اما درازمدت‌تر پیدا می‌کنند و در این میان، اعضای طبقه‌ی متوسط در مناطقی مانند یوسف‌آباد و امیر‌آباد به خواسته‌هایی با محتوای فرهنگی ـ اجتماعی در بازه‌ی میان‌مدت نزدیک می‌شوند …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ نشست #فساد_دانشگاهی

🗓 چهارشنبه ۲۰ اسفند ۱۳۹۹

| میهمانان نوبت ۱:

#داود_حسینی_هاشم‌زاده، #معصومه_قاراخانی

| میهمانان نوبت ۲:

#عباس_کاظمی، سید #آیت‌الله_میرزایی، #حسن_محدثی

| مدیر نشست: #احمد_بخارایی
عضو هیأت علمی دانش‌گاه پیام نور

| برگزارکننده:
انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی)

🗓 تاریخ برگزاری: یکشنبه ۱۷ و دوشنبه ۱۸ اسفند ۱۳۹۹

| گزارش روزنامه‌ی آفتاب یزد

| گزارش روزنامه‌ی هم‌دلی

| گزارش روزنامه‌ی شهروند

| بخش‌هایی از گفته‌‌ی احمد بخارایی خطاب به میهمانان این نشست:

… خطاب به عباس کاظمی: «به نظر می‌رسد دانش‌گاه ما در حال طی کردن دوران پیشاقبیله‌گی است چون در یک قبیله، #اجتماع‌محوری و #هویت‌یابی ‌و #عاطفه‌محوری معنادار است اما در دانش‌گاه احساس می‌شود #هویت‌ستیزی و تخریب وجود دارد و عواطف هم لگدمال می‌شود.» …

… خطاب به حسن محدثی: «این خوداندیشی جامعه‌شناسی که شما می‌گویید لازم است تحقق پذیرد، به نظر می‌رسد مانند هر نوع خوداندیشی دیگری مشروط به وجود سه عنصر است که عبارتند از: آگاهی، آزادی و انگیزه. به نظر نمی‌رسد #جامعه‌شناسان ما از آگاهی عمیق جامعه‌شناختی بهره‌مند باشند و از سوی دیگر #آزادی از #جامعه و دانش‌گاه رخت بر بسته و نهایتاً انگیزه‌ای برای #کنش‌گر دانش‌گاهی وجود ندارد. بنابراین آن خوداندیشی جامعه‌شناسی که شما می‌گویید امکان تحقق ندارد.» …

| نوبت ۱: صوت | ویدئو

| نوبت ۲: صوت | ویدئو

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ #شطحیات_اجتماعی (۳)

🗓 چهار‌شنبه ۱۱ فروردین ۱۴۰۰

پراکنده خواهم‌گفت زیرا «زیاده»، منسجم گفته‌ایم و «زیاد»، شنیده‌ نشده‌ایم!

بهار هزار و چهارصد

«#بحران_مقبولیت» #نظام_شیعی در ایران

🖋 #احمد_بخارایی، جامعه‌شناس

۱ـ در شطحیات (۲) گفته‌بودم که #نظام_سیاسی در ایران از میان چهار مؤلفه‌ی «#مشروعیت_سیاسی» در سه مؤلفه، مشکل بحران‌‌آفرین ندارد که عبارتند از: حقانیت، قانون‌مندی و کارآمدی (البته با تعاریفی که گذشت!) اما در مؤلفه‌ی چهارم یعنی «#مقبولیت» (Acceptability) با بحران مواجه است که این به تنهایی هم‌وزن همه‌ی آن سه عنصر قبلی در #ناپایداری_سیاسی در ایران است. دوستان خواستند بیش‌تر توضیح دهم.

۲ـ «بحران مقبولیت» مانند هر پدیده‌ای از چهار زاویه معطوف به سه زمان، قابل تحلیل است.
۲ـ۱ـ به اعتبار تبارشناسی #جامعه:
الف ـ ما با «بحران مقبولیت» مواجهیم زیرا به اعتبار بستر فرهنگی و مذهبی، اینک و هم‌چنان تندیس «#ولایت ـ #امت» در میادین شهر‌ها به جای «#دولت ـ #ملت» خود را می‌نمایاند که نزد برخی تاریخ گذشته است.
ب ـ ما با «بحران مقبولیت» مواجهیم زیرا به اعتبار بستر جهانی، الگوهای حکومت‌مداری در ایران با روند #جهانی‌شدن ناساز است.

۲ـ۲ـ به اعتبار «شکل» در زمان اکنون:
الف ـ ما با «بحران مقبولیت» مواجهیم زیرا به طور عریان مشاهده می‌شود که مقولاتی مانند «#عشق» و «#صلح» و «#دیگرخواهی» به حاشیه رفته‌اند و زندگی، علی الظاهر تکراری و تا حدودی خالی از معنا شده است.
ب ـ ما با «بحران مقبولیت» مواجهیم زیرا در کوچه و خیابان مشاهده می‌شود که #انسانیت، نحیف شده است و #کودکان_کار و خیابان تا کمر به داخل ظرف زباله خم شده‌اند.

۲ـ۳ـ به اعتبار «محتوا» در زمان اکنون:
ما با «بحران مقبولیت» مواجهیم زیرا …
ـ در روند تصمیم‌سازی، نقش «عاملیت» به سطح حداقلی کاهش یافته، از #رأی دادن‌ها تا اصلاح ساختارها،
ـ فضای دهشتناک نئولیبرالی کج و ماوج حاکم، نوکیسه‌ها را همچنان ارتقاء می‌بخشد و فرصت خوبی برای اهالی زدوبند فراهم کرده است تا با «ریش مصلحتی»، به ریشه بزنند،
ـ «تخصص‌محوری» از ترس «تعهد‌محوری» به کنجی خزیده و #عقلانیت، نحیف شده است،
ـ وحشت #حاکمیت از رعایایش، به کم‌اعتمادی مردم به حاکمیت منجر شده است،
ـ از #مذهب، استفاده‌ی ابزاری شده است،
ـ کاریزمایی فرمانده، تبدیل به فرماندهی کاریزمای تاریخ‌گذشته، شده است.

۲ـ۴ـ به اعتبار پی‌آمدها:
ما با «بحران مقبولیت» مواجهیم زیرا …
ـ حس بیهودگی، گریبان خیلی‌ها را می‌فشارد در صحنه‌های خالی از محتوا مانند رأی‌دادن‌ها تا اصلاح ساختارها،
ـ نرخ #بی‌کاری بالاست و آزار‌دهنده،
ـ #آموزش در مدارس و دانش‌گاه‌ها، سست و کم‌مایه‌اند،
ـ زندان‌ها به جای «ترمیم متهم»، مشوّق تکرار جرم‌اند،
ـ با فضای هوشمند مجازی، مقابله می‌شود تا هم‌چنان با کنکاش حوزه‌ی خصوصی، مدار فکری کنش‌گران به سمت مدار #ایدئولوژیک حاکمیت، جهت یابد،
ـ مدافعان #آزادی و حتی مدافعان زیبایی و سلامت طبیعت، به حبس می روند،
ـ نارضایتی از «آن‌چه هست» (با فرض خوب‌بودن نسبت به برخی کشور‌های کم‌تر توسعه‌یافته) رو به افزایش است.

۳ـ هفده شاخص در تشدید «بحران مقبولیت» نظام سیاسی در ایران را متذکر شدم. می‌خواهم بگویم نیمی از این موارد (هشت‌و‌نیم شاخص!) کفایت می‌کند که پایداری یک نظام سیاسی، متزلزل شود. از نبود «#دموکراسی» حرفی نزدم چرا که همه‌ی این موارد هفده‌گانه، قبل از تحقق دموکراسی از امکان تحقق به طور نسبی برخوردارند، پس: دموکراسی پیش‌کش حاکمیت! در شطحیات (۲) نوشتم و اینک باز می‌گویم که وجود «بحران مقبولیت» در نظام سیاسی در هر جامعه‌ای باتلاقی می‌آفریند که حاکمیت هر قدر هم خیر‌خواهانه هر توافق‌نامه‌ای را با هر صاحب قدرتی امضا کند به ضد خود تبدیل می‌شود! فکر کنیم، فکر کردن خوب است.

تا خرداد ۱۴۰۰ و ایام #انتخابات، باز هم از این #شطحیات خواهم گفت.

| t.me/dr_bokharaei

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇

| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |