🔴 فيلترينگ و كنش‌های مسالمت‌آميز و صلح‌جويانه

🔶محورهای سحنرانی ارائه شده‌ی دکتر احمد بخارایی در نشست «انسداد ارتباطی (فیلترینگ) و تأثیرش بر کنش‌های صلح‌جویانه‌ی کاربران شبکه‌های اجتماعی» با حضور آقایان دکتر مهدی محسنیان راد و دکتر نعمت‌الله فاضلی

🔰 برگزار کننده: «گروه صلح» انجمن جامعه‌شناسی ایران
📅 تاریخ: ۱۲ تیر ۱۳۹۷
🏫 مکان: دانشکده‌ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران

⭕ تلگرام تقریبا ششمین کشور دنیاست، اگر کاربرانش در یک جعرافیا گرد هم آیند که بیست درصدش یعنی حدود چهل میلیون کاربر ایرانی از حدود دویست میلیون دارد.

⭕ آمار چهل میلیون کاربر ایرانی در تلگرام به معنای استفاده‌ی حدود نود درصد ایرانیان در معرض ارتباط یعنی واقع در سنین ۱۵ تا ۶۵ سال از تلگرام است!

⭕ علت استقبال کاربران ایرانی از تلگرام: امکان عضو‌گیری وسیع در گروه‌ها، امکان تبادل فایل با حجم بالا، مبرا بودن از جنبه تبلیغاتی و وجود سرعت و امنیت، و اعتقاد طراح تلگرام،«پاول دورف» به حق آزادی بدون قید برای همه.

⭕ عوامل «سلبی» که نبودشان باعث سوق یافتن به سمت تلگرام شده‌است:
۱ـ بی‌اعتمادی به صدا و سیمای جمهوری اسلامی با پیش رفتن بر اساس نظریه «دروازه‌بانی» و سانسور کردن و روی خوش نشان ندادن به نظریه «برجسته‌سازی» .

۲ـ بی‌اعتمادی به وجود امنیت لازم در پیام‌رسان‌های پیشنهادی در داخل مانند «سروش».

⭕ عوامل «ایجابی» که وجودشان در روی آوردن به تلگرام موثر بوده است:
۱ـ تغییر گروه مرجع در ایران از گروه مرجع داخلی به گروه مرجع بیرونی به ویژه نزد قشرهای تحصیل‌کرده و طبقات متوسط و بالا در شهر‌ها و نزدیک شدنش به مرز پنجاه درصد این افراد با احتساب «وزن کیفی» قشرهایی که گروه مرجع‌شان به سمت بیرون از کشور، تغییر جهت داده است.

۲ـ خواست طبیعی شهروندان در جهت «هویت‌یابی» و امکان دیده شدن و شنیده شدن.

۳ـ مقابله‌ی انسان امروز با مقاومت حکومت‌ها که جنبه «خشونت‌ورزانه » دارد و در مقابل، رخ‌نمایی کنش جمعی تعارضی شهروندان مانند سیاست خشونت‌ورزانه حکومتی در فیلترینگ تلگرام در اردیبهشت ۹۷ و کنش جمعی تعارضی شهروندان در استفاده از فیلترشکن‌ها.

۴ـ نیاز به تکثر رسانه‌ای شهروندان و پاسخ‌گویی تلگرام به عنوان بستری برای اطلاع‌رسانی با توسل به خروجی‌های متکثر رسانه‌ای.

۵ـ وجود «امید» به اصلاح امور اما نه امید به اصلاح در بستری که تاکنون به طور رسمی از سوی جناح‌های راست و چپ حکومتی برای‌شان تعریف شده‌است.

۶ـ نیاز جامعه به «صلح» و گفت‌و‌شنود و کج فهمی این خواسته شهروند قرن بیست‌و‌یکمی در ایران از سوی صاحبان قدرت.

⭕ «بخشی‌نگری» و تمایز خودی از غیر خودی، یک سیاست تاریخ گذشته است که فرجامی جز مواجه شدن با کنش‌های جمعی تعارضی از سوی شهروندان ندارد و این تعارضات هم جز به هزینه‌کردن‌های فراوان و آسیب‌رسان نمی‌انجامد.

📻 فایل شنیداری سخنرانی دکتر بخارایی:👇
https://drive.google.com/file/d/1izMlJrgsOQkLSk1GteJrEn23jm7575Eb/view

📄 متن کامل در وب‌سایت:👇
http://blog.dr-bokharaei.com/2018/07/blog-post_5.html

منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

#نقد_اجتماعی #نقد_سیاسی #احمد_بخارایی #جامعه #فیلترینگ #کنش_اجتماعی

❇️ نشست «اعتصاب‌ها و اعتراض‌های نظام‌مند و غیرنظام‌مند در جمهوری اسلامی»

👥 سخن‌رانان: #آذر_منصوری #سعید_مدنی #فرشاد_مؤمنی #مصطفی_تاجزاده #احمد_بخارایی

🔰 برگزار کننده: انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه علمی-تخصصی جامعه شناسی صلح)
📅 تاریخ: ۲۹ مرداد ۱۳۹۷
🏫 مکان: مؤسسه‌ی رحمان

#نقد_اجتماعی #نقد_سیاسی #جامعه #اعتراض #تجمع #تظاهرات #اصلاح‌طلبان #کنش_اجتماعی #امنیت #امنیت_ملی #اصلاحات #جمهوری_اسلامی

👇گزارش نشست در:

👈 انجمن جامعه‌شناسی ایران

👈 خبرگزاری دانش‌گاه علامه طباطبایی

👈 خبرگزاری جمهوری اسلامی

بخش‌هایی از سخن‌رانی احمد بخارایی:

… هر چند «امید به زندگی» در ایران بیش از میانگین جهانی و نزدیک به ۷۲ سال است اما این جنبه‌ی مادی دارد و بیش‌تر در بعد بهداشت است. آن‌چه که جنبه‌ی ذهنی دارد «امید به آینده» است که «معنای زندگی» را می‌کاود و تحت تاثیر عوامل چهارگانه‌ی: رضایت از زندگی، شرایط نابهنجارانه، احساس محرومیت و احساس بی‌قدرتی است. از این حیث، ایران با «مسئله»ی امید به آینده مواجه است …

… «بی‌تفاوتی اجتماعی» دارای پی‌آمدی است به نام: «انزوای اجتماعی» و نیز دارای پنج گونه است: احساس بی‌قدرتی، نومیدی به آینده، حساب هزینه ـ فایده به نفع زندگی فردی و کم‌توجهی به هم‌نوعان، درگیرنشدن در فعالیت‌های مدنی و بالاخره، حساس‌نبودن نسبت به ایفای نقش حتی در میان نخبگان دانشگاهی. فلذا این تکیه کلام رایج می‌شود: «ای بابا، دنبال زندگی خودت باش»! …

… رفتارهای خشونت‌بار در رانندگی هم شاخصی برای خودخواهی‌های افراطی در کف خیابان‌ها است …

… پی‌آمد بی‌تفاوتی اجتماعی، سوق‌یافتن به سوی «حقیقت حیوانی» است که نهایتاً به قانون‌گریزی و قانون‌ستیزی هم می‌انجامد …

… جامعه‌ای که به بی‌تفاوتی اجتماعی نزدیک می‌شود نمی‌تواند با درون خودش صلح برقرار کند و خود‌خواهی‌ها افزون می‌شود …

… جامعه‌ای که دچار بی‌تفاوتی اجتماعی می‌شود مانند اردک‌ماهی‌ای می‌ماند که در شرایط «درماندگی آموخته» محکوم به مرگ است. اما چون ما انسان‌ها می‌توانیم بن‌بست‌شکن باشیم پس باید به سمت اعطای آگاهی به خود و دیگران ره سپاریم …

… اعتراضات، تجمعات و اعتصاب‌ها مصداق‌هایی هستند برای اعطای آگاهی به پیرامون و دیگران تا «رفتن» را فریاد بزنیم. در جامعه‌شناسی، «رفتن» و حرکت مهم است اما سیاسیون به «رسیدن» توجه و توصیه می‌کنند فلذا سناریو می‌نویسند و توصیه‌های ویژه دارند. در شرایطی که نمی‌توان کنش‌های جمعی معنادار و خلاقانه داشت چاره‌ای جز کنش‌های فردی مبتنی بر «رفتن» نیست. در شرایط رخ‌نمایی «بی‌تفاوتی اجتماعی» چاره‌ای جز دست زدن به کنش‌های فردی بر اساس فلسفه‌ی «رفتن» از سوی متعهدان نیست …

… در ایران اسلامی به چهار علت و دلیل، سطح اعتراضات، بسیار پایین‌تر از سطح نگرانی‌ها است:
۱ـ وجود «ترس» به دو دلیل فضای امنیتی و اطلاعاتی و نیز به دلیل تعریف خاصی که جریان‌های اصلاح‌طلب (در این نشست توسط خانم منصوری و آقای تاج‌زاده) و اصول‌گرا از «امنیت ملی» کرده‌اند و آن را به سطح «امنیت جمهوری اسلامی» فرو کاهش داده‌اند و این تعریف، آموخته‌شده است و یک «درماندگی» را به دنبال داشته است،
۲ـ ذهنیت معطوف به «ایدئولوژی» در بین شهروندان که قدرت حاکم را در سپهر الهی، نظاره می‌کنند،
۳ـ تحقق آرام‌آرام بی‌تفاوتی اجتماعی به عنوان یک کنش عکس‌العملی و
۴ـ مهاجرت‌ها و رفتن‌های میلیونی به جای ماندن و اعتراض کردن …

🎙 صوت | بخارایی | کل برنامه |

🎞 ویدئو | بخارایی | کل برنامه |

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) و یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ نشست «برای صلح ملی چه باید کرد؟»

👥 سخن‌رانان: #الاهه_کولایی #صادق_زیباکلام #احمد_زیدآبادی #احمد_بخارایی

🔰 برگزار کننده: انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه صلح)
📅 تاریخ: ۱۴ اسفند ۱۳۹۷
🏫 مکان: خانه‌ی وارطان

#نقد_اجتماعی #نقد_سیاسی #جامعه #صلح #کنش_اجتماعی #صلح_ملی #جمهوری_اسلامی

👇 گزارش نشست در:

👈 انجمن جامعه‌شناسی ایران

👈 روزنامه‌ی ایران (Iran Online)

👈 خبرگزاری آناتولی: بخارایی | کل نشست

👈 رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه

🔍 بخش‌هایی از سخن‌رانی احمد بخارایی:

… لازمه‌ی ایجاد «صلح»، وجود یک فضای فکری ـ معرفتی برای پذیرش «آشتی» بین نیروهای متعارض در منافع است. در این فضا که خالی از تشویش است یک سری اعمال و کنش‌های مدبّرانه و خلّاقانه از سوی دو طرف شکل می‌گیرد و اگر این دو عامل وجود نداشته‌باشد برقراری صلح و آشتی بی معنا است و در ایران این‌گونه است …

… در قرن بیستم، «صلح ملی» به معنای آشتی نیروهای متخاصم در خلال جنگ‌های گرم و سرد و انواع خلع سلاح بود اما در قرن حاضر، بخش اصلی صلح ملی، «صلح اجتماعی» است. در صلح اجتماعی، نیروهای متعارض‌المنافع در یک جامعه با هم آشتی می‌کنند. لازمه‌ی این آشتی در ایران این است که قدرت حاکم به خود بیاید و به نقاط ضعف خود بنگرد و از وجود بحران‌های شش‌گانه‌ی اقتصادی در اطراف خود آگاه شود و بداند که به «ابربحران ناکارآمدی» مبتلا شده‌است پس آن‌گاه حقّانیت نیروهای مخالف و منتقد را بپذیرد اما در ایران این‌گونه نشده است …

… برای پاسخ‌گویی به این پرسش که: برای تحقق صلح ملی در ایران چه باید کرد؟ به سه دسته سیاست‌های «کوتاه‌ مدت، میان ‌مدت و دراز‌ مدت» می‌توان اشاره کرد که البته سیا‌ست‌های «دراز مدت» اینک، محل بحث نیست زیرا اندکی وهم‌آلود و «شعر‌گونه» به نظر می‌آید. هر یک از دو حالت باقی‌مانده‌ی مذکور به اعتبار سه سطح: خرد، میانه و کلان دارای انواع سه‌گانه و نهایتاً شش پاسخ می‌تواند وجود داشته‌باشد اما و اما همه‌ی این پاسخ‌ها زمانی معنادار است که پرسش: «چه باید کرد؟» معنادار باشد. یعنی قبل از آن، این پرسش قابل طرح شدن باشد: « چه می‌توان کرد؟». اگر نتوان کاری کرد که دیگر « چه باید کرد» معنادار نمی شود! در ساختار فرهنگی متصلب ایران اسلامی که در قدرت، باز تولید شده‌است که کاری نمی‌توان کرد …

… در ایران این پرسش، معنادار است: « چه باید بشود؟». قبل از این پرسش، باید مشخص شده‌باشد که: «چه می‌تواند بشود»! در ایران متصلب، ممکن است گام‌ها به کندی پیش روند. در یک ساختار بسته‌ی سیاسی، کنش‌گری‌های جمعی امکان تحقق ندارند پس باید «کنش‌گری فردی» کرد که ضروری است توأم با سه خصلت باشد: دقت، جسارت و انگیزه. «فشار بیرونی» زمینه‌ساز کارآمدی کنش‌‌گری‌های فردی در درون یک نظامی است که با «ابر بحران ناکارآمدی» مواجه است هر چند با «بحران مشروعیت» مواجه نیست و این از عجایب نظام اسلامی در ایران است …

🎙 صوت | بخارایی | کل برنامه |

🎞 ویدئو | بخارایی | کل برنامه |

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) و یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 یک‌شنبه ۱۰ شهریور ۱۳۹۸

❇️ بازداشت فعالان مدنی با سرمایه‌ی اجتماعی کشور چه می‌کند؟ برخوردهای امنیتی برای «حاکمیت»، تبدیل به هنجار شده است!

📰 گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «رویداد۲۴» درباره‌ی بازداشت‌ها و صدور آرایی با حبس‌های طولانی و شلاق برای فعالان اجتماعی و مدنی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

بازداشت‌ کنش‌گران مدنی قابل هضم نیست

… طی ۴۰ سال اخیر جامعه‌ی ما در بستری حرکت کرده که الگو‌هایی شکل گرفته و منتج به بروز رفتار‌هایی شده است. بنابراین این نوع برخورد‌ها با کنش‌گران مدنی می‌تواند به اعتبار الگوها، رفتارها، باور‌ها و قوانین رسمی و غیررسمی که در گذشته مطرح بوده (#بی‌عدالتی ساختاری) قابل هضم باشد، اما اگر فردی بدون توجه به آنچه در گذشته رخ داده به این رفتار‌ها نگاه کند موضوع برایش غیرقابل باور می‌شود …

برخوردهای امنیتی برای «حاکمیت»، تبدیل به هنجار شده است

… با روال‌هایی مواجهیم که در بستر زمان و در سیستم‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور هنجارمند و عادی شده است. یعنی در گذشته و درچارچوب‌های باوری، رفتار‌های خاصی وجود داشته که اینک هم علت تداوم آن‌ها در باور نیرو‌های اطلاعاتی، امنیتی، محاکم مبنی بر لزوم انجام این رفتار‌ها در زمان حال است …

… #نظارت_استصوابی با این شدت و حدت می‌تواند #دموکراسی را تقلیل دهد و ناکارآمد کند. در #حاکمیت_مذهبی (بخوانید: #شیعی در ایران کنونی) یک سری اصول ریشه‌ای وجود دارد که مردم به آن اعتقاد دارند و از آنجا که قوانین توسط حاکمان تفسیرپذیر است، این نوع مواجهه‌ها با فعالان اجتماعی نیز قابل توجیه می‌شود. یعنی بر اساس تفاسیر صاحبان قدرت در این نوع حاکمیت برخی از فعالیت‌های مدنی ممکن است پایه‌های نظام را سست کند لذا آن‌ها معتقدند باید با چنین برخورد‌هایی مواجهه کنند …

کاهش سرمایه‌ی اجتماعی به دنبال برخورد‌های افراطی

… هر نظامی در فکر تداوم و پایداری خود است و هیچ نظامی #قدرت خود را به #مخالفان، تقدیم نمی‌کند بنابراین برای تداوم هر نظام سیاسی، سخت‌گیری امری الزامی است، زیرا برخی احساس می‌کنند اگر جایی روزنه‌ای باز شود ممکن است مرتب فراخ و فراخ‌تر شده و ضربه‌پذیری حاکمیت را به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال براساس تفسیر دینی، اجباری در انجام مناسک دینی نیست و افراد مختار در انتخاب بوده و مسئول رفتار‌های خود هستند اما علت برخورد‌های این‌گونه با موضوع «#حجاب» پیش‌گیری از باز شدن روزنه است که مبادا پایه‌های نظام را متزلزل کند و برای پیش‌گیری افراطی برخورد می‌کنند …

… #امنیت_ملی به شدت با #امنیت_اجتماعی در ارتباط است، به بیان دیگر نمی‌توانید در یک جامعه امنیت ملی و امنیت برون‌مرزی را منفک از امنیت درون مرزی تعریف کنید. بخش عمده‌ای از امنیت درون‌مرزی با امنیت اجتماعی مرتبط است که عنصر اصلی آن سرمایه‌ی اجتماعی است. وقتی به #جامعه‌ی_مدنی، آزادی‌های فردی و جمعی، #سمن‌ها و حرکت‌های جمعی داوطلبانه کم‌توجه بوده یا بر سر راه آن‌ها مانع ایجاد شود و نظارت استصوابی شدید بر جامعه وجود داشته باشد و دست به گزینش زده و قائل به خودی و ناخودی بوده، بی‌شک باید منتظر بود که ناامنی اجتماعی و تزلزل در جامعه ایجاد شود …

… وقتی #حاکمیت دلیل رفتار‌های خود را «تأمین امنیت ملی» اعلام میکند در اصل خود را با نوعی «تعارض» مواجه می سازد. برای تأمین امنیت ملی، امنیت اجتماعی لازم است که در آن «سرمایه‌ی اجتماعی» نهفته است و خمیرمایه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی نیز آزادی انتخاب افراد است و از آنجا که این موضوع در جامعه‌ی ما به شدت تهدید می‌شود به دنبال آن سرمایه‌ی اجتماعی و امنیت اجتماعی تهدید شده و به دنبال آن امنیت ملی نیز تهدید می‌شود …

… اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی مؤلفه‌های سرمایه‌ی اجتماعی هستند. اگر «#اعتماد» متزلزل شود «#مشارکت» تزلزل می‌یابد و اگر «مشارکت» متزلزل شود سرمایه‌ی اجتماعی روندی نزولی خواهد داشت …

… «اعتماد اجتماعی» زمانی تقویت می‌شود که افراد احساس کنند به آن‌ها در جامعه بها داده می‌شود، کسی آن‌ها را حبس نمی کند، مورد بی‌توجهی قرار نمی‌گیرند، زمانی که مطمئن باشند در انتخاب سبک زندگی، شغل، تحصیل، نوع پوشش و رفتار و رفت و آمدنشان آزاد هستند و زمانی که احساس کنند تحکم و نظارت استصوابی روی آن‌ها کم‌تر است …

#جامعه #بازداشت #برخورد #امنیت_اجتماعی #فعالان_اجتماعی #فعالان_مدنی #آزادی #نظام_سیاسی #حکومت #حاکمان #قدرت #واکنش_اجتماعی #کنش #کنش‌گری #کنشگری #سرمایه_اجتماعی

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

✅ نشست «#اعتماد به #حاکمیت و #مشارکت_اجتماعی»

📅 انتشار: سه‌شنبه ۳۰ مهر ۱۳۹۸

| سخن‌رانان:
دکتر #احمد_بخارایی
دکتر #محدعلی_حکیم‌آرا

| برگزارکننده:
پژوهش‌گاه علوم انسانی

📅 تاریخ برگزاری: چهارشنبه ۱۷ مهر ۱۳۹۸

🔍 بخش‌هایی از سخنان من:

… تفکیک علت‌های جامعه‌شناختی از دلایل روان‌شناختی در پدیده‌هایی مانند رفتار رأی‌دهی، نه ممکن است و نه مطلوب …

… #مشارکت_اجتماعی به پنج شکل جلوه‌گر می‌شود که نوع اولش، مشارکت در تصمیم‌گیری است که گاهی به «#مشارکت_سیاسی» تعبیر می‌شود و موضوع نشست ما است اما چهار نوع دیگرش که مکمل هستند عبارتند از مشارکت در: تصمیم‌سازی، اقدام، اصلاح و نظارت …

… در #صداوسیما که یک منبر مدرن و تک‌صدایی است ظاهراً مطرح می‌شود که امکان مشارکت برای #مردم وجود دارد و این ناشی از وجود یک نگاه صوری است چون اگر مشارکت اجتماعی وجود داشته‌باشد سه پدیده رخ می‌نماید:
۱ـ افول فرهنگ آمریت ـ تابعیت،
۲ـ تقویت روحیه‌ی هم‌دلی و نشاط اجتماعی و
۳ـ توسعه‌یافتگی، که هیچ‌یک در ایران تحقق نیافته است …

… #صداقت، #اخلاق_اجتماعی، #اعتماد و #خوش‌بینی، چهار عنصر درهم‌تنیده و متصل به هم هستند که اگر یکی خلل ببیند دیگران هم آسیب می‌بینند. «صداقت» یعنی درست‌دیدن و درست حکایت‌کردن در حالی که #نظام_سیاسی ما کامل‌نگر نیست و گزینش‌محور است. پس در «صداقت» بحران وجود دارد چون ذهن نظام سیاسی معطوف به تحکم و انشا و ابلاغ باید و نباید‌های ایدئولوژیک است …

… #اعتماد_سیاسی به مسئولین طی ۱۴ سال ۵۰درصد کاهش یافته است …

… در سال ۱۳۹۰ در استان تهران حدود ۳۵درصد واجدین رأی در انتخابات مجلس شرکت کردند و این تقریباً معادل نیمی از ۶۴درصدی بود که در کل کشور شرکت کرده بودند …

… پیش‌بینی این است که در اسفند ۱۳۹۸ به مراتب در شهرهای بزرگ شاهد کاهش مشارکت باشیم و بسا به کم‌تر از ۳۰درصد برسد زیرا «انتخاب بین بد و بدتر»، معیاری بوده است که اینک اعتبارش را تا حدودی از دست داده‌، چون فاقد کارکرد لازم بوده است و بسان یک زخم کهنه جلوه‌گری می‌کند …

… اگر نظام سیاسی ما از حداقل هوشیاری برخوردار باشد وقتی آمار مشارکت‌کننده‌ها در انتخابات به زیر ۶۰درصد رسید متوجه می‌شود که بیش‌تر به #ابربحران_ناکارآمدی نزدیک شده است …

… مشارکت سیاسی فقط دارای جنبه‌ی «ایجابی» نیست بلکه برخوردار از جنبه‌ی «سلبی» هم هست و این همان تصمیم به #عدم_مشارکت است که با «ضد مشارکت» تفاوت دارد. در اولی، این تاکتیک از سوی فعالان ناظر اتخاذ می‌شود اما دومی از سوی مخالفان سیاسی علی‌الاطلاق …

… ما به عنوان منتقدان #جامعه‌شناس باید آن‌قدر فریاد بزنیم تا گوش‌های نیمه‌بسته‌ی صاحبان #قدرت، مجبور به شنیدن شوند …

🎙 صوت | بخارایی | کل برنامه |

🎞 ویدئو | بخارایی | کل برنامه |

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات #مجلس_شورای_اسلامی در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

🗓 دوشنبه ۱۳ آبان ۱۳۹۸

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۸ | هشتمین مکث:
«مقابله‌ی آرام با عوام‌فریبی و پوپولیسم در انتخابات»

⟩⟩ ۱ـ تاکنون هفت یادداشت در «کانال تلگرامی افق نگر» با محتوای «مکث» در رأی دهی انتخابات مجلس در اسفند ۹۸ نگاشته‌ام. یکی از اشکالات و انتقاداتی که از سوی برخی مخاطبان به یادداشت هفتم صورت پذیرفت این بود که «عدم شرکت» در انتخابات که من سعی دارم مستدلا از آن دفاع کنم به تقویت «#پوپولیسم» می‌انجامد زیرا مردم با عدم مشارکت به نفع #اصلاح‌طلبان در انتخابات، ممکن است در دام اصول گرایان و افراطیونی بیفتند که عوام‌فریب هستند. ظاهراً این انتقاد از قوت برخوردار است و در رویکرد من بسا خللی وارد کند. اما آیا به واقع چنین است؟

⟩⟩ ۲ـ «پوپولیسم» (#Populisme) چیست؟ معنایش «#عوام‌گرایی» است. ویژگی‌هایش عبارتند از: اثبات یک عقیده از سوی رهبران سیاسی از راه تحریک احساسات جمعی، استفاده از دوگانه‌های تحریک‌کننده‌ در شعارهای انتخاباتی مانند: «فقیر ـ غنی»، «ملی ـ بیگانه»، «مؤمن و غیرمؤمن» و … ، برانگیختن حس نفرت در مردم (#رمانتیسیسم_سیاسی) نسبت به نخبگانی که رقیب هستند، ایجاد نوعی حسرت و نوستالژی نسبت به گذشته در اذهان مردم، تقدیس توده و پیش‌بردن اهداف سیاسی با توسل به نیروی مردم با قصد به حاشیه راندن احزاب و سازمان‌های سیاسی و بالاخره دادن وعده‌های کلی و مبهم انتخاباتی به مردم با تأکید بر «نداشته‌های مردم».

⟩⟩ ۳ـ پوپولیسم یا «عوام‌گرایی» در جنبه‌ی مثبتش به معنای اولویت «محبوبیت» نسبت به «تخصص» و توجه خاص به نیازهای جمعی و در جنبه‌ی منفی‌اش، نوعی «#عوام‌فریبی» (#Demagogy) است. 

⟩ پوپولیسم در طول تاریخ برخوردار از انواع متفاوتی بوده است، از آن‌چه در اتحاد جماهیر شوروی اتفاق افتاد و نیز شکل نوین پوپولیسم در موفقیت سه‌باره‌ی «برلوسکونی» با کنترل رسانه‌ها از سال ۱۹۹۴ تا اواخر دهه‌ی نخست قرن بیست‌ویک در انتخابات نخست‌وزیری ایتالیا تا شکل منحصر به فرد پوپولیسم در ایران با فراز و فرود انقلابی طی چهار دهه‌ی اخیر.

⟩⟩ ۴ـ با توجه به موارد مذکور، اینک موضوع اصلی در بحث ما این است که کدام‌یک از دو مورد زیر درست است:

⟩ الف ـ در انتخابات ۹۸ با «#عدم_مشارکت» مردم حتی با قصد مثبت «مواجهه‌ی اعتراضی» نسبت به روند انحصار‌طلبی در #نظام_سیاسی #ایران و اعتراض به تبعات منفی اجتماعی آن، «پوپولیسم» در ایران تقویت می‌شود.

⟩ ب ـ ادامه‌ی روند انتخاباتی بر اساس مسیر گذشته و مشارکت در انتخابات به تقویت «پوپولیسم» می‌انجامد چرا که «شرکت در انتخابات» همواره به عنوان «بیعت با نظام» قلمداد و بهره برداری شده است. 
«الف» درست است یا «ب»؟
⟩⟩ ۵ـ با توجه به این‌که مخاطبین ما در شبکه‌های مجازی عمدتاً از قشرهای متوسط یا نوجو هستند بنابراین آن دسته از رأی‌دهنده‌ها که اکثراً در شهرهای کوچک‌تر، ساکن یا آنها که دارای اعتقادات مذهبی هستند یا بنا به منافع خاص گروهی و طبقه‌ای تاکنون در انتخابات شرکت کرده‌اند، عمدتا متأثر از استدلال ما نیستند. پس کسانی که به «استدلال» توجه دارند به نحو «اجمالی» کم‌تر امکان دارد با امواج پوپولیستی هم‌سو شوند و این گروه همان‌هایی هستند که مخاطبین ما قلمداد می‌شوند. اما اگر همین گروه نوجو به «#کنش_جمعی_اعتراضی» در قالب «مواجهه‌ی منفی در انتخابات» دعوت نشوند بسا به نحو «تفصیلی» برخی از ایشان با فشار #افکار_عمومی در دقیقه‌ی نود و در لحظات پایانی انتخابات، تصمیم به «#مشارکت» بگیرند و به جماعت «بیعت‌کننده» بپیوندند و این‌گونه، روند پوپولیسم تداوم یابد. بنابراین دعوت به «مکث» و تردید در مشارکت در انتخابات مجلس در اسفند ۹۸ نه تنها تقویت‌کننده‌ی پوپولیسم نیست بلکه شکننده‌ی تاروپود آن است که متأسفانه در ایران به مرز «عوام‌فریبی» نزدیک شده‌است و گریبان جناح‌های راست و چپ را کم و بیش گرفته است. 

⟩⟩ ۶ـ وجود «ساختارها»ی حقوقی، اجتماعی و اقتصادی ناکارآمد در ایران که در یادداشت‌های قبلی تفصیلاً به آن‌ها پرداخته‌ام نشان از وجود بن‌بست و #انسداد_اجتماعی دارد. این انسداد، گریبان جناح‌های راست و چپ را گرفته‌است و برای برون‌رفت از این بن‌بست، نیازمند شکل‌گیری کنش‌های جمعی اعتراضی در قالب «مواجهه‌ی منفی و آرام» هستیم. یکی از این نوع مواجهه‌ها، «مکث» برای مشارکت در انتخابات آتی است که می‌توان به نتایج این «عدم اعطای رأی»، اندکی امید بست.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ #کرونا ظرفیت #اعتراض دارد

🗓 دوشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۹

📰 گزارش روزنامه‌ی هم‌دلی درباره‌ی رفتار اجتماعی مردم در بحران مدیریت کرونا در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در دوشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۹، شماره‌ی ۱۳۹۶

👈 نمایش گزارش:
🔍 بخش‌هایی از سخنان من:

… ما عمدتاً سه نوع مواجهه با ویروس کرونا و #کووید۱۹ داریم، یکی از سوی قشرهای تقریباً متوسط و مرفه است که در خانه نشسته‌اند و بیش‌تر رعایت می‌کنند، به دلیل این‌که طبقه‌ی مرفه چندان مشکلات مالی ندارد و طبقه‌ی متوسط هم سعی می‌کند با موضوع، استدلالی برخورد کند، دسته‌ی دوم کسانی هستند که متعلق به طبقه‌ی آسیب‌پذیر هستند، مانند دست‌فروش‌ها، #زنان سرپرست خانواده، بی‌کاران و غیره، یعنی کسانی که به «#روزمرگی» فکر می‌کنند نه به آینده، آن‌ها در قید زنده ماندن در «امروز» هستند. آن آینده‌ای که در قشر مرفه وجود دارد در این گروه وجود ندارد و آن‌ها برای امروز می‌خواهند زنده بمانند.
زنده ماندن با زندگی کردن فرق می‌کند؛ حالا یک گروه سومی هم هستند که «باری به هر جهت» رفتار می‌کنند. عده‌ای از گروه اول وقتی می‌بینند عده‌ای از گروه دوم به خیابان آمده‌اند و قرنطینه را شکسته‌اند، آن‌ها هم به‌صورت تقلیدی، که جزئی از فرهنگ ما است، مانند آن‌ها رفتار می‌کنند. یعنی هیجانی و تقلیدی رفتار می‌کنند، اگر کسی ماسک زد، این‌ها هم می‌زنند یا برعکس. رفتارهایی از روی تقلید و هیجانِ فاقد استدلال دارند، عقلشان به چشم‌شان است و رفتاری توده‌ای و هیجانی دارند …

… آدم‌ها دارند آهسته آهسته در خیابان‌ها رفت و آمد می‌کنند، آن‌ها بیش‌تر متعلق به گروه دوم (طبقه‌ی آسیب‌پذیر) و گروه سوم (باری به هر جهت) هستند. گروه اول (طبقه مرفه و متوسط) هم‌چنان به رعایت کردن قرنطینه علاقه‌مند است، چیزی که برای یک جامعه در شرایط بحرانی مانند شیوع ویروس کرونا بحران ایجاد می‌کند، همین گروه دوم است. گروه دوم کسانی هستند که مجبورند از خانه بیرون بیایند. ببینید این‌جا «#واکنش» وجود دارد، نه «#کنش»، در «کنش» عنصر اراده، آگاهی و اختیار وجود دارد، اما در «واکنش» اختیاری نیست، طرف مجبور است از خانه خارج شود. او می‌داند که ممکن است کرونا بگیرد. امروزه در نظام ارتباطی، دسترسی به تلویزیونِ داخلی و خارجی راحت است، بنابراین همه‌چیز را می‌داند، مسئله #سیاسی نیست که مثلا تلویزیون داخلی نشان ندهد اما بی‌بی‌سی بگوید، چون همه‌جا دارند در مورد #بیماری حرف می‌زنند، بنابراین فرد خطر بیماری را می‌داند، اما آمدنش به خیابان برای این است که مجبور است، نوعی واکنش است، انتخاب نمی‌کند، از سر اجبار برای زنده ماندن به خیابان می‌آید …

… در شرایطی که گروه‌هایی می‌خواهند زنده بمانند و خطر همه چیز را پذیرفته‌اند، دولت‌ها نقش برجسته‌ای بازی می‌کنند. این‌که به این آدم‌ها احساس امنیت بدهند، و این اجبار را تاحدودی تبدیل به اختیار کنند؛ مانند: کمک‌های معیشتی یا بخشودگی مالیاتی و اجاره‌ها که این آدم احساس بکند اگر امروز از خانه بیرون نیامد، دیگر فردا با بحران جدی به لحاظ معیشتی روبه‌رو نمی‌شود.
برخی دولت‌های دیگر به کمک قشرهای آسیب‌پذیر آمدند، اما دولت در ایران نمی‌تواند این کار را بکند و آقای روحانی درست می‌گوید که نمی‌توانیم کشور را تعطیل کنیم، چون گروه دوم از سر تأمین نشدن معیشت دست به #اعتراض می‌زنند. اما اشتباه حاکمیت و دولت این است که تصور می‌کند اگر این آزادسازی هم بشود، آن اعتراض اتفاق نخواهد افتاد …

…ما اقتصاد شکننده‌ای داریم، چون تک‌محصولی است، و این‌که دنیا آیا در این شرایط اجازه نفس کشیدن به دولت می‌دهد؟ تا امروز که نداده، و در یک وضعیت باخت ـ باخت هستیم، حالا اگر به تعبیر آقای روحانی قرنطینه را رها کنیم و مردم را برای کسب و کار به خیابان‌ها بفرستیم، آیا اعتراضی شکل نمی‌گیرد؟ من می‌گویم مجدد اعتراض شکل می‌گیرد، چرا که با آمدن مردم به خیابان‌ها ویروس کرونا مجدد قد علم می‌کند، و‌‌ تلفات می‌گیرد، در ادامه، دولت مورد ارزیابی مجدد قرار می‌گیرد و سبب اعتراض مردم می‌شود …

… عدم تعامل حاکمیت در ایران با سیاست جهانی، بر این آتش می‌دمد. حدود پنج ماه قبل در مناظره‌ای که با آقای عطریان‌فر داشتم گفتم، #عدم_شرکت مردم در #انتخابات دوم اسفند یک اعتراض نرم خواهد بود که سه ماه پس از آن شاهدش بودیم. در همان مناظره هم گفتم که بر اساس روند کنونی در بهار ۹۹ اعتراضات جدی و بسا دامن‌گستر شود. من آن روز نمی‌دانستم کرونا قرار است شیوع یابد، اما هر جرقه‌ای می‌تواند در نقش یک بزنگاه تاریخی، حادثه‌ساز شود. پس کرونا هم از ظرفیت اعتراض‌آفرینی #مردم برخوردار است …

⚠️ بازپخش پست‌ها با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» انجام شود؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ استیصال اجتماعی: شغل‌های اجباری

🗓 یک‌شنبه ۲۱ دی ۱۳۹۹

📰 گزارش روزنامه‌ی آفتاب یزد درباره‌ی تأثیر #فشار_اقتصادی بر انتخاب شغلی #طبقه_متوسط در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی و حسن گل‌مرادی | منتشرشده در شماره‌ی ۵۹۲۵، یک‌شنبه ۲۱ دی ۱۳۹۹

👈 نمایش گزارش
بخشی از گفته‌های احمد بخارایی:

… «در هر جامعه‌ای نسبت به همه‌ی پدیده‌های اجتماعی که شامل مجموعه کنش‌های افراد است، مقداری عنصر اختیار مشاهده می‌شود و مقداری عنصر اجبار. آن‌چه که باعث می‌شود تعاملات افراد #کنش باشد یا #واکنش، عناصر #اختیار و #اجبار است. در جامعه‌ای که رقابت به معنای واقعی در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی شکل گرفته باشد و #توزیع_فرصت‌ها به صورت عادلانه باشد، عنصر اختیار بیشتر از عنصر جبر در صحنه تعاملات اجتماعی، پدیده‌ها و کنش‌ها عرض اندام می‌کند و بالعکس هرچه فضای رقابتی تنگ‌تر، مرزبندی بین خودی و غیرخودی غلیظ‌تر و جدی‌تر و توزیع فرصت‌ها تبعیض‌آمیزتر و ناعادلانه‌تر باشد، عنصر واکنش و جبر در پدیده‌ها و تعاملات اجتماعی پررنگ‌تر از عنصر اختیار و کنش خواهد بود. بنابراین از نگاه منِ #جامعه‌شناس در جامعه‌ی ما توزیع نابرابر فرصت‌ها وجود دارد که نمود این پدیده در قسمت‌های مختلف دیده می‌شود. این توزیع نابرابر در ساختارهای حقوقی #قانون_اساسی هم دیده می‌شود. برای مثال در ماده‌ی ۳ گفته شده است که "وظیفه‌ی #دولت بالابردن سطح آگاهی‌های عمومی در همه‌ی زمینه‌ها با استفاده‌ی صحیح از #مطبوعات و رسانه‌های گروهی و وسایل دیگر است" که با سایر اصول‌ قانون اساسی در تضاد است، چرا که وقتی فقط یک نگاه و یک تفسیر بر خوانش سایر اصول حاکم باشد بعضی از اصول مانند همین ماده‌ی ۳ امکان وقوع نخواهد داشت. در #جامعه بسیاری از دانشگاهیان و منتقدان در رسانه‌های ملی جایی ندارند. این توزیع نابرابر فرصت‌ها در سایر سطوح هم قابل مشاهده است از جمله در مسئله‌ی استخدام‌ها، توزیع منابع بانکی، توزیع پست‌های مدیریتی، جذب اساتید و … که تا رده‌های پایین‌تر اجتماع هم ادامه پیدا می‌کند.» …

… در جامعه‌ای که ما به شدت با #توزیع_نابرابر_فرصت‌ها مواجه هستیم پدیده‌هایی از جمله گسترش چنین مشاغلی دیده می‌شود. بسیاری از راننده تاکسی‌ها دارای مدارک تحصیلی در مقاطع بالا هستند و نتوانسته‌اند متناسب با تخصصشان به شغلی مشغول شوند. رانندگی مهارتی است که به مدرک تحصیلی نیازی ندارد و در هیچ کجا شرط اشتغال به رانندگی دارا بودن مدرک تحصیلی نیست، پس کاملاً واضح است که انتخاب این نوع فعالیت‌ها و مشاغل، انتخاب اختیاری افراد و کنشی نیست بل‌که از سر اجبار و نوعی واکنش است تا از این طریق درآمدی حاصل شود. این واکنش زشت‌ترین صحنه برای تعاملات اجتماعی است که افراد از سر جبر و نه اختیار به کاری روی بیاورند. گسترش چنین پدیده‌ای به معنی استیصال و به بن‌بست رسیدن جامعه است. بسیاری از افراد به این دلیل به فعالیت در این دست از مشاغل تن داده‌اند که در غیر این صورت ناچار می‌شدند به راه‌های تأمین معاش از مسیرهای انحرافی روی بیاورند. به همین دلیل در جامعه‌ی ما رفتار بسیاری از #مجرمان، واکنش و از سر جبر است. عده‌ی زیادی از این افراد به نوعی قربانی توزیع ناعادلانه‌ی فرصت‌ها در ‌جامعه هستند. #دوقطبی‌شدن در جامعه‌ی ما در ابعاد مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی وجود دارد که دو قطبی شدن اقتصادی خروجی آن‌ها است. در شرایط فعلی دهک‌های میانی از بین رفته‌اند و به طبقات پایین‌تر نزول پیدا کرده‌اند به همین دلیل جامعه به سمت دوقطبی‌شدن اقتصادی در حرکت است و در نتیجه تنها دو قطب بزرگ بالا و پایین خواهیم داشت …

… در این شرایط اقتصادی راهکارهایی مانند #یارانه‌ تنها مسکن است اما درمانی نخواهد بود که تأثیر آن تداوم داشته باشد. بسیاری از رفتارهای خشونت‌بار خانواده‌ها ریشه در جامعه دارد و نباید با نگاه روان‌شناسانه و شخصی به این پدیده‌ها نگاه کرد. امروز این خشونت‌ها در خانواده‌ها است و بعدها به گروه‌های بزرگ‌تری مانند سازمان‌ها راه پیدا خواهد کرد مانند این که ما امروز می‌شنویم نزدیک به ۱۰۰هزار میلیارد تومان #فرار_مالیاتی داریم …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ نشست «ساسی‌ها، زن‌ابزاری، اخلاق اجتماعی» | رویداد جایگزین

| میهمانان:

#عالیه_شکربیگی:
#زن‌ابزاری و اخلاق اجتماعی در جامعه‌ی متکثر

#شهرام_اقبال‌زاده:
سوژه‌ی #نئولیبرال در #هنر و تکثیر شبکه‌ای

#محمد_علی‌پور:
#سیاست_بدن_زنان در آثار هنری

#محمد_شاپوری:
خانواده و تأثیر آن بر #اخلاق_اجتماعی

#فهیمه_نظری:
#خانواده در رویارویی با بحران‌ها

#محمد_زینالی_اناری:
#بوتیک و واقعیت

#احمد_بخارایی (مدیر نشست):
ساسی‌ها، #کنش یا #واکنش؟

| برگزارکننده:
انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه‌های جامعه‌شناسی خانواده، مسائل و آسیب‌های اجتماعی و جامعه‌شناسی هنر)

🗓 تاریخ برگزاری: اعلام می‌شود
🕕 زمان: ساعت ۲۰:۱۵ تا ۲۲:۳۰

| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ نشست «ساسی‌ها، معترض یا برساخته؟
#ابژه یا #سوژه؟»

| میهمانان:
#سعید_معیدفر، جامعه‌شناس:
#ساسی_مانکن و #شکاف_نسلی

#شهرام_اقبال‌زاده، منتقد ادبی و پژوهش‌گر اجتماعی:
سوژه‌ی #نئولیبرال در #هنر و تکثیر شبکه‌ای

#محمد_آقازاده، روزنامه‌نگار:
غیاب افق زنده، آگاهی شاد و «#ساسی»

#لیلا_ابراهیمیان، روزنامه‌نگار:
بازنمایی ساسی مانکن، در #رسانه‌ها

| مدیر نشست:
#احمد_بخارایی، جامعه‌شناس:
ساسی‌ها، #کنش یا #واکنش؟

🗓 تاریخ برگزاری: پنج‌شنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۹
🕖 زمان: ساعت ۱۹ تا ۲۱

| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

| مناظره پیرامون «نقد و ارزیابی نقش جامعه‌شناسان در ایران، دو منظر متفاوت»

| یک‌شنبه ۲۱ شهریور ۱۴۰۰

| میهمانان:
دکتر #احمد_بخارایی و دکتر محمدرضا پویافر

| میزبان:
«اتاق انجمن علمی مجازی #جامعه‌شناسی» در Clubhouse 👇
https://www.clubhouse.com/event/m2KQAbw4

| تاریخ برگزاری:
چهارشنبه ۱۰ شهریور ۱۴۰۰

| فایل شنیداری کل برنامه:👇
https://drive.google.com/file/d/1xea3pVJu5e7bhDn3r4lZy6ngOu01Bj4E/view

| فایل شنیداری احمد بخارایی: 👇
https://drive.google.com/file/d/1qSNTCzk6aqCpSA-lEXGkD7RMzNJphQRU/view
(با سپاس از کانال @Vortrags برای ضبط)

| احمد بخارایی: به‌تازه‌گی بنا به دعوت «انجمن علمی مجازی جامعه‌شناسی» که نوپا است و امیدوارم تداوم یابد و از شرایط سکون کنونی، آزرده و خسته نشود در یک مناظره در کلاب‌هاوس شرکت کردم و با رویکرد مقابل خودم که به آقای دکتر پویافر تعلق داشت در موضوع: نقش #جامعه‌شناسی و #جامعه‌شناسان (#کنش یا #پایش) به گفت‌و‌شنود پرداختیم. در خلال گفت‌و‌شنودمان، من به این موضوع‌ها اشاره کردم:

ـ وجود «چهار نسل جامعه‌شناس» در ایران پس از انقلاب از یک نسل قبل از خودم شامل استادان کلاسیک‌محور بنده تا دو نسل بعد از من که عمدتاً (نه علی‌الاطلاق) یا «مهارت‌زده» هستند (توسل به تحقیقات کمًی و تکراری) یا پریشان و ناپیوسته به جریان اصیل جامعه‌شناسی با اتخاذ «مد‌ جامعه‌شناسی» و ژیژک‌زده!

ـ تفاوت بین کنش‌گری اجتماعی با «موضع‌گیری سیاسی»

ـ انواع سه‌گانه‌ی جامعه‌شناسی در سه دسته از جوامع و لزوم هم‌دوشی جامعه‌شناسی با #کنش‌گری_اجتماعی در جامعه‌ی ما که «ایدئولوژیک‌زده» است

ـ لزوم «پروبلماتیک» دیدن ایران در موضوعات تحقیقی و جهت‌گیری‌های اجتماعی جامعه‌شناسان

ـ جامعه‌شناسی بدون پژواک در ایران به مثابه «مرگ جامعه‌شناسی»

ـ لزوم شبیه شدن «جامعه‌شناس» در ایران به «دونده» در تلفیق دوی ماراتون و جمعی امدادی!

ـ وظیفه‌ی جامعه‌شناس، نه سوق به سوی انقلاب و نه ایجاد یأس در جامعه است بلکه «پژواک بخشیدن به نتایج تحقیقات پروبلماتیک‌محور» به منظور آگاهی‌بخشی به #جامعه است.

ـ جامعه‌شناس #کنش‌گر، فراتر از جامعه‌شناس کلاسیک، به مثابه «لوکوموتیو برای قطار جامعه» …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

| "خروش"های جمعی نزدیک در ایران به جای "جنبش‌"های اجتماعی*

| یک‌شنبه ۲ آبان ۱۴۰۰

امروز ۱۷ ربیع‌الاول ۱۴۴۳ قمری و ۲ آبان ۱۴۰۰ خورشیدی است یعنی سال‌روز تولد پیامبر #مسلمانان و نیز تولد امام ششم #شیعیان جعفر بن محمد صادق، مؤسس مذهب جعفری. این پست مربوط به #خروش و #خشونت در این دیار شیعه‌مسلک را در سال‌روز تولد دو پیشوای این #حاکمیت_سیاسی منتشر کردم تا در آینه‌ی تعالیم‌شان ببینیم و بیندیشیم که آیا آن‌چه آنان به دنبالش بودند همین جامعه‌ی امروز ما است و واقعاً چه شکاف عظیمی وجود دارد و چرا؟

| نشست معرفی کتاب «جنبش اجتماعی چیست؟» به میزبانی «اتاق انجمن علمی مجازی جامعه‌شناسی» در Clubhouse 👇
https://www.clubhouse.com/club/انجمن-علمی-جامعه-شناسی

| تاریخ برگزاری:
۱۹ مهر ۱۴۰۰

| فایل شنیداری احمد بخارایی: 👇
https://drive.google.com/file/d/1rTB4S45TtFlYMNK1urjceebfSrvLKSGn/view

| فایل شنیداری کل برنامه: 👇
https://drive.google.com/file/d/123fWSCqykTxVncPftUsb6KhEjoUPygT8/view
(با سپاس از کانال @Vortrags برای ضبط)

| #احمد_بخارایی: نشست مجازی برای معرفی کتاب «جنبش اجتماعی چیست؟» اثر #هنک_جانستون با حضور یکی از دو مترجم کتاب، دکتر سعید کشاورزی و جمعی از پژوهش‌گران و فارغ‌التحصیلان علوم اجتماعی در رده‌های گوناگون تحصیلی برگزار شد که ضمن معرفی و نقد کتاب، مباحث نسبتاً مهمی پیرامون موانع شکل‌گیری جنبش اجتماعی در ایران کنونی صورت گرفت که من هم در سه نوبت به طور اختصار به مواردی اشاره داشتم از جمله:

ـ عناصر سه‌گانه‌ی #جنبش_اجتماعی به معنای «عام» در دو پارادایم معطوف به «منابع» و معطوف به «#هویت» شامل: #بسیج، #ایدئولوژی و #کنش

ـ انواع سه‌گانه‌ی رویکرد به «جنبش اجتماعی» به معنای «عام» با ویژگی فرازمانی و فرامکانی، به معنای «خاص» با ویژگی فرازمانی اما در قید مکان و به معنای «اخص» با قیود زمانی و مکانی

ـ لزوم توجه به ایران ۱۴۰۰ با قید زمان و مکان و تحلیل «جنبش اجتماعی» به معنای «اخص» فراتر از جنبه‌های عام و خاص

ـ چرا در ایران ۱۴۰۰ به رغم وجود دوقطبی‌ها و تضادهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، «جنبش اجتماعی» شکل نمی‌گیرد؟

ـ نظریه‌ی #جین_کوهن مبنی بر عدم توافق بر سر تعریف «جنبش اجتماعی» در میان تحلیل‌گران

ـ نظریه‌ی #آلن_تورن و تمایز بین رفتارهای جمعی با یکی از این پنج ویژگی با «جنبش اجتماعی»: هراس، شور، مود، جریان فکری خاص و نوآوری فرهنگی

ـ ماهیت سیاسی داشتن جنبش‌های اجتماعی با خمیرمایه‌های فرهنگی و اقتصادی و مدنی

ـ تمایز بین کنش‌گری‌های فردی یا گروهی (مانند آن‌چه در کلاب هاوس داریم) با «جنبش اجتماعی» که یک #کنش‌گری جمعی است

ـ آن‌چه در دهه‌های اخیر در ایران اتفاق افتاده اعم از خرداد ۷۶ یا وقایع ۸۸ و بعد از آن و نیز کنش‌گری‌های «زنان»، از جنس «جنبش اجتماعی» نبوده‌ زیرا جنبش اجتماعی «اثربخش» است بل‌که نوعی رفتار جمعی فاقد چارچوب بوده است

ـ در فقدان دو عامل اصلی در «جنبش‌های اجتماعی»، شکل‌گیری جنبش در ایران دشوار است که این دو عامل عبارتند از: ۱ـ «ایدئولوژی» که در شرایط کنونی در ایران ۱۴۰۰ سیطره‌ی ایدئولوژی مذهب #شیعی آمیخته شده با سیاست‌زدگی عرصه را برای رخ‌نمایی هر ایدئولوژی رقیب ملازم جنبش اجتماعی، تنگ و نفس‌گیر کرده‌است و ۲ـ «بسیج منابع» که اینک با «بحران #گروه_مرجع» و بالطبع با دشواری در بسیج منابع مواجهیم. به این دو علت، شکل‌گیری جنبش اجتماعی در ایران نزدیک به ناممکن است پس بسا «خروش» و «شورش» در پیش باشد

ـ له شدن #جامعه در «تناقض» غیر قابل حل میان «#سنت» و «#مدرنیته» با ویژگی حاکمیت کنونی در ایران و عدم امکان شکل‌گیری «#تضاد_دیالکتیکی» تا بنا به نظر آلن تورن مقدمات جنبش‌های اجتماعی و سنتزآفرینی فراهم شود.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

| بیانیه‌ی زنان سینماگر علیه مردان سینماگر در محکومیت «تعدیات و آزار جنسی»، هم «کنش اجتماعی» است و هم کنش اجتماعی «نیست»؛ چه‌گونه؟!

| یک‌شنبه ۴ اردی‌بهشت ۱۴۰۱

| گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «خبرآنلاین» از نشست بررسی ابعاد بیانیه‌ی اعتراضی زنان سینماگر نسبت به آزار جنسی مردان سینماگر در clubhouse با حضور: احمد بخارایی، کامبیز نوروزی، منیژه حکمت، نیره توکلی، سمیه میرشمسی و محمد مهدی عسگرپور | برگزار شده در پنج‌شنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۱ و منتشر شده در پنج‌شنبه ۱ اردی‌بهشت ۱۴۰۱

| نمایش گزارش:👇
https://www.khabaronline.ir/news/1623273

| فایل شنیداری (احمد بخارایی): 👇(پخش در پایین پست)
https://drive.google.com/u/0/uc?id=1XWytyn3XiYy2I7WKwJWB0u3yLdBMjQeq&export=play

| بیانیه‌ی اعتراضی زنان: 👇
https://www.karzar.net/36234

| #احمد_بخارایی: اخیراً به نشستی در کلاب‌هاوس با حضور #زنان_سینماگر در خصوص بیانیه‌ی محکومیت تعدیات و #آزار_جنسی زنان سینماگر از سوی «خبرآنلاین» دعوت شدم که حدود ۳ ساعت به طول انجامید و سهم حرف‌های جامعه‌شناختی حدود ۱۶ دقیقه بود که فایل صوتی‌اش در این پست است. طبیعتاً در یک فضای هیجانی به سختی می‌توان سخن گفت اما تلاشم را کردم تا در زمان کوتاه چند موضوع را مطرح کنم از جمله گفتم:

… حکایت ناشایست بودن #تبعیض جنسیتی، اظهر من الشمس است، بنابراین از زشت بودن و محکومیت این ماجرا گذر کنیم و بنا را بر این بگذاریم که همه در پذیرش این مسئله متفق‌القول هستیم. پس از این می‌خواهم سه پرسش مطرح کنم و سپس در حد فهم ناقص خودم به آن‌ها پاسخ گویم که عبارتند از: ۱ـ صدور این بیانیه با محتوای آزار جنسی زنان سینماگر و محکومیت آن از سوی امضاکنندگان که زنان مطرح سینماگر هستند، آیا یک «#کنش_اجتماعی» است. ۲ـ این بیانیه مظهر چه نوع حرکت یا رویکرد #فمینیستی است. ۳ـ فهم #هرمنوتیکی من از این بیانیه چیست؟ …

… به اعتباری می‌توان گفت این بیانیه یک کنش بود و به اعتباری هم می‌توان گفت که کنش نبود چرا که بر اساس یک نگاه محدود و با توقع حداقلی شاید بتوان گفت یک کنش اجتماعی بود اما با نگاه عمیق‌تر می‌توان گفت این حرکت از سوی سینماگران زن، «کنش اجتماعی» نبود زیرا یک کنش اجتماعی از چهار منظر دارای ویژگی‌هایی است که این‌جا کم‌تر مشاهده می‌شود. این زوایای چهارگانه معطوف به سه زمان گذشته، حال و آینده‌اند از «روندی بودن» تا دارای «پی‌آمد» تشکیل گروه‌های پیش‌رو با محتوای #دیالکتیکی …

… در بیانیه آمده بود که این تبعیض‌ها «سیستماتیک» شده است. استفاده از این کلمه یعنی سیستماتیک، اشاره به ریشه‌ای و نهادینه شدن دارد. حال اگر چنین است پس دیگر بحث «#صاحبان_قدرت» مطرح نیست و همه‌ی مردان سینماگر در هر رده‌ای، تجاوزگر خواهند بود. نکته‌ی بعد قضاوتی است که در بیانیه وجود دارد و می‌گوید «آزارگران به واسطه‌ی شهرت و اعتباری که توسط هواداران‌شان به دست آورده‌اند، هیچ ترسی از دست بردن به این جرائم ندارند». استفاده از واژه‌های «هیچ ترسی»، «همه»، «هواداران» و «آزارگران» بار معنایی سنگینی دارد. در واقع این‌جا همه‌ی هواداران هم محکوم شده‌اند و علاوه بر این موضوع، تمام مردان مورد خطاب قرار گرفته‌اند. به انضمام این‌که وقتی بحث خشونت جنسی مطرح می‌شود، زنان که علیه زنان نیستند. این کلی‌گویی‌ها و این هجمه‌ی بی‌قید و شرط به همه‌ی مردان، همان چیزی است که قبلاً از آن به عنوان رویکرد رادیکال در انواع فمینیست از آن یاد کردم که هدفش بیش از تعامل و #کنش‌گری اجتماعی، نبرد علیه مردان است و باب #دیالکتیک پیش‌برنده مسدود و هیجانات، تشدید می‌شود …

توجه: حکایت آزار جنسی در ایران با محوریت «#مردسالاری» و دفاع از #حقوق_زنان در بستر فرهنگی ـ اجتماعی‌مان دارای ابعاد پیچیده و ظریفی است که زنان و مردان هوش‌مند با دقت و تأمل به آن ورود می‌کنند به گونه‌ای که از سلیقه‌محوری و کینه‌توزی مبرا است.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |

| اعتراضیه‌ی زنان سینماگر ـ آزار جنسی ـ مردستیزی ـ رادیکالیسم

| چهارشنبه ۷ اردی‌بهشت ۱۴۰۱

| | گزارش روزنامه‌ی مردم‌سالاری از صحبت‌های احمد بخارایی در نشست کلاب‌هاوسی بررسی ابعاد بیانیه‌ی اعتراضی زنان سینماگر نسبت به آزار جنسی مردان سینماگر به میزبانی خبرآنلاین | برگزار شده در پنج‌شنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۱ و منتشر شده در یک‌شنبه ۴ اردی‌بهشت ۱۴۰۱

| نمایش گزارش:👇
https://www.mardomsalari.ir/images/magazine/0001/files/atfl00005702-0009.jpg

| فایل شنیداری (احمد بخارایی): 👇(پخش در پایین پست)
https://drive.google.com/u/0/uc?id=1XWytyn3XiYy2I7WKwJWB0u3yLdBMjQeq&export=play

| #احمد_بخارایی: قبل از هر چیز در ابتدا باید مشخص شود که واحد اصلی تحلیل و سوال این جلسه چیست؟
بیانیه است؟ بحث #جنسیت_زدگی در #جامعه است یا دفاع از #حقوق #زنان؟ ملاحظه می شود که دوستان از هر دری سخنی می گویند و این شاید مناسب یک نشست علمی نباشد، اما من حسب عنوان اصلی این نشست و موضوعی که بر اساس آن دعوت به حضور شده ام می خواهم خود بیانیه را مورد بررسی قرار دهیم، چرا که بحث جنسیت زندگی و فراگیری آن کاملا روشن است و این ماجرا از سینما گرفته تا دانشگاه همه جا وجود دارد.

«نمی دانم آیا لازم است از دیدگاه #جامعه‌شناسی به ماجرا بپردازم یا خیر و ممکن است صحبت های من خیلی خوشایند برخی افراد نباشد، به ویژه بین سینماگران که ممکن است میانمان زبان تخصصی مشترک کمتری وجود داشته باشد و همین باعث سخت تر شدن ماجرا می شود.»

داستان #تبعیض_جنسیتی أظهر من الشمس است، پس از زشت بودن و محکوم بودن این ماجرا گذر کنیم و بنا را بر این بگذاریم که همه در پذیرش این مسئله متفق القول هستیم، پس از این می خواهم سه پرسش مطرح کنم و در حد فهم خودم به آنها پاسخ گویم که عبارتند: ۱ـ صدور این بیانیه با محتوای تعرض جنسی به زنان سینماگر و محکومیت آن از سوی امضا کنندگان که زنان مطرح سینماگر هستند، آیا یک «کنش اجتماعی است؟ ۲ـ این بیانیه مظهر چه نوع حرکت با رویکرد فمینیستی است. ۳- فهم هرمنوتیکی من از این بیانیه چیست؟»

«این که این بیانیه #کنش بود یا خیر؟ یک سوال است. به اعتباری می توان گفت این بیانیه یک کنش بود و به اعتباری هم می توان گفت که کنش نبود چرا که بر اساس یک نگاه محدود و با توقع حداقلی شاید بتوان گفت یک #کنش_اجتماعی بود اما با نگاه عمیق تر می توان گفت این حرکت از سوی سینماگران زن کنش اجتماعی» نبود زیرا یک کنش اجتماعی از چهار منظر دارای ویژگی هایی است که اینجا کمتر مشاهده می شود، در منظر نخست، یک کنش اجتماعی در یک بستر مشخص از گذشته تا حال می ماند به زمان اکنون رسیده و زمینه بروز واضحی دارد، در منظر دوم، یک کنش اجتماعی دارای صورت» و قالب هنجارمند و تا حدودی مبتنی بر ادبیات علمی است، در منظر سوم یا نگاه محتوایی، یک کنش اجتماعی دربردارنده #دیالکتیک و نیز علاوه برآن، زمینه ساز کنش متقابل است در مناظر چهارم، پیامد یک کنش اجتماعی، شکل گیری گروه های کنش گر بعدی و در یک برایند قرار می گیرد. از این رواید صدور بیانیه با محتوای خاصش، شاید یک کنش اجتماعی تلقی شود. چون این کارزار قرار است ادامه پیدا کند و این اتفاق خیلی خوبی است، بین عنصر آگاهی در بین زنان سینماگر و دنبال کنندگان آنها باید افزایش پیدا کند. تلاش من در طرح پرسش نخست و پاسخ گویی در جهت نقد بیانیه، به قصد تکمیل این مسیر و قرار گرفتن این گونه حرکت ها در ریل کنش گری اجتماعی است.»

معمولا افرادی که در سینما حاضر می شوند از قشر متوسط هستند که به دنبال کسب پایگاه اجتماعی اند. زنان سینماگر هم با پول و شهرت پیوند خورده اند پس این بیانیه دارای رویکرد مارکسیستی در دفاع از حقوق زنان #کارگر و ستمدیده اقتصادی نیست. از سوی دیگر، رویکرد سوسیالیستی هم ندارد زیرا هدفش معطوف به سینما و محدود است مشخصا #فمینیست #لیبرال که دنبال اصلاح قوانين است هم نیست زیرا لحن بیانیه فراتر از بحث قانون و یک حرکت نرم و محافظه کارانه است.

من فکر می کنم این حرکت بیشتر مربوط به یک فمینیست رادیکال از نوع خاص می شود. این برداشت من از رویکرد رادیکال بودن نگاه #فمینیستی در این بیانیه به پاسخ پرسش سوم من مبنی بر فهم #هرمنوتیکی از محتوای بیانی هم مربوط می شود، در پاسخ به پرسش سوم باید بگویم من بیانیه را مطالعه کردم، از کلماتی چون قدری، توهین، تحقیر و تهدید استفاده شده بود که در جامعه ما هر صاحب قدرتی از آن استفاده می‌کند. حتی ما که در دانشگاه هستیم آن را حس می‌کنیم. | ادامه:👇
http://blog.dr-bokharaei.com/2022/04/blog-post_27.html?#more

⚠️ بازپخش پست‌ها در هرجا، مستقیم از کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |