❇️ نشست «تبعیض ساختاری در نظام آموزش عالی ایران»
#جامعه #دانشگاه #تبعیض #آموزش_عالی
👥 کارشناسان:
#نعمت‌الله_فاضلی #احمد_بخارایی
| برگزارکننده: مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور با همکاری انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی)
🗓 سه‌شنبه ۷ خرداد ۱۳۹۸
🎙 صوت | بخارایی | کل برنامه |
🎞 ویدئو | بخارایی | کل برنامه |
بخش‌هایی از سخن‌رانی احمد بخارایی:
… امروز می‌خواهم دانشگاه را در «کانتکست و متن اجتماعی» ایران تحلیل کنم. در ایران اسلامی و از سوی رهبران، بارها دانشگاه به عنوان «نبض» سلامت اجتماعی و ایضاً سلامت دانشگاه نشانه‌ی «سلامت جامعه» قلمداد شده‌است. بر این اساس اگر دانشگاه، بیمار باشد جامعه هم بیمار و «سرطانی» است. اگر چنین باشد چگونه می‌توان از «کارکردی‌بودن» جامعه دفاع کرد؟…
… آن‌چه گفته می‌شود علاوه بر پشتوانه‌ی نظری، محصول زیست دانشگاهی‌ام در حدود بیست‌وپنج سال است …
… تحلیل ساختارهای تبعیضآمیز در آموزش عالی ایران به عنوان یک «نهاد» در «سطح میانه»ی تحلیل، ریشه در ساختارهای تبعیضآمیز در «سطح کلان» دارد که از قانون اساسی آغاز می‌شود. در اصل دوم قانون اساسی، تبعیض استارت می‌خورد، آنجا که «تحقق» قسط و عدل به «اجتهاد مستمر فقهای جامع‌الشرایط» پیوند خورده و در اصل ۹۸، تفسیر قانون اساسی به عهده شورای نگهبان گذاشته می‌شود و در اصل ۹۹، همه نوع نظارت اعم از: استطلاعی، استرجاعی و استصوابی به تنی چند به عنوان شورای نگهبان قانون اساسی سپرده می‌شود. در این‌جا یک نوع «خاص‌گرایی» و «گزینش‌محوری» به عنوان «ریشه‌ی تبعیض» آغاز می‌شود …
… «گیدنز» درست می‌گوید که به طور مستقیم و غیر‌مستقیم، تبعیض از «تعصب» ناشی می‌شود … تعصب ریشه در ایدئولوژی دارد … «رابرتسون» هم این تبعیض را به دو شکل «قانون‌مند» و «نهادی‌شده» تعریف می‌کند و منظورش از نهادی‌شده، برخورد نابرابر با افراد بر اساس عضویت در گروهی است که طبق عرف و آداب، برتر شمرده می‌شود …
… «تعصب»، ریشه‌ی تبعیض ساختاری و «تبعیض»، ریشه‌ی تقلب و حقه‌بازی است که به زبان عامیانه همان «شارلاتانیسم ساختاری» است …
… تبعیض در نظام آموزش عالی در ایران از چهار زاویه قابل تحلیل است:
۱ـ گذشته و بستر تاریخی، ۲ـ اکنون و «صورت» تبعیض، ۳ـ اکنون و «محتوا»ی تبعیض، ۴ـ اکنون و آینده و پی‌آمدهای تبعیض …
… در ایران اسلامی با رخ‌نمایی پدیده‌هایی مانند انقلاب فرهنگی و تصفیه‌ی دانشگاه از اساتید و دانشجویان و پس از آن، سیاسی‌شدن دانشگاه و نیز انفکاکش از «صنعت» و سپس تحکیم دانشگاه «تابع» با نظارت استصوابی از بالا و تحکیم دفاتر نظارتی برون‌دانش‌گاهی در دانشگاه از کانال معاونت‌های فرهنگی ـ اجتماعی و اعمال سیاست‌های وتو کننده مانند تعبیه‌ی ماده‌ی یک در آیین‌نامه‌ی ارتقاء اعضای هیأت علمی که یک ماده صددرصد ایدئولوژیک و تعصب‌محور است و درنهایت، سهمیه‌بندی جنسیتی، همه و همه به انزوای عضو علمی فعال و خاموشی دانش‌جوی منتقد انجامید و همه‌ی این‌ها بستر را برای اعمال تبعیض آمیز در دانشگاه مساعد کرد …
… اگر امروز وزارت علوم و ستادهای مرکزی تعطیل شوند اتفاق خاصی در ادامه‌ی روند فعالیت دانش‌گاه‌ها نمی‌افتد مگر اینکه لازم باشد چند گروه محدود در ستاد مرکزی آموزش عالی، چند فعالیت خاص داشته‌باشند، مانند تخصیص و توزیع بودجه …
… از جمله عناصر «محتوایی» تبعیض ساختاری در آموزش عالی که بسا علی‌الظاهر با مقوله‌ی «تبعیض» ارتباط تنگاتنگی نداشته باشند عبارتند از: پذیرش کمّی دانش‌جو به ویژه در دانش‌گاه‌های آزاد و پیام نور، عدم شکل‌گیری تفکر خلاق، فیلترینگ درس‌ها، بازتولید هژمونی قدرت‌های غیر علمی در قالب گروه‌های تخصصی به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی، تعمیق رانت‌جویی و گستردگی روابط غیر‌علمی بین عضو علمی و دانش‌جو و کمّی‌گرایی و مقاله‌محوری غیر‌علمی به عنوان بخش اصلی نظام پاداش‌دهی اعضای علمی …
… از جمله «پی‌آمدها»ی تبعیض ساختاری در آموزش عالی، رکود یا کم‌اثر بودن فعالیت‌های صنفی و علمی دانشجویان، تحکیم ناسازه‌ی اخلاق علمی، مدرک‌گرایی و «خوار‌سازی» اعضای هیأت علمی در ابعاد مادی و غیر‌مادی است …
… به نظر می‌رسد چه در دانشگاه ما و چه در دانش‌گاه‌های دیگر متأسفانه شارلاتانیسم ناشی از تبعیض، روزبه‌روز بیش‌تر تقویت می‌شود …
⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.
🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
#جامعه #دانشگاه #تبعیض #آموزش_عالی
👥 کارشناسان:
#نعمت‌الله_فاضلی #احمد_بخارایی
| برگزارکننده: مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور با همکاری انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی)
🗓 سه‌شنبه ۷ خرداد ۱۳۹۸
🎙 صوت | بخارایی | کل برنامه |
🎞 ویدئو | بخارایی | کل برنامه |
بخش‌هایی از سخن‌رانی احمد بخارایی:
… امروز می‌خواهم دانشگاه را در «کانتکست و متن اجتماعی» ایران تحلیل کنم. در ایران اسلامی و از سوی رهبران، بارها دانشگاه به عنوان «نبض» سلامت اجتماعی و ایضاً سلامت دانشگاه نشانه‌ی «سلامت جامعه» قلمداد شده‌است. بر این اساس اگر دانشگاه، بیمار باشد جامعه هم بیمار و «سرطانی» است. اگر چنین باشد چگونه می‌توان از «کارکردی‌بودن» جامعه دفاع کرد؟…
… آن‌چه گفته می‌شود علاوه بر پشتوانه‌ی نظری، محصول زیست دانشگاهی‌ام در حدود بیست‌وپنج سال است …
… تحلیل ساختارهای تبعیضآمیز در آموزش عالی ایران به عنوان یک «نهاد» در «سطح میانه»ی تحلیل، ریشه در ساختارهای تبعیضآمیز در «سطح کلان» دارد که از قانون اساسی آغاز می‌شود. در اصل دوم قانون اساسی، تبعیض استارت می‌خورد، آنجا که «تحقق» قسط و عدل به «اجتهاد مستمر فقهای جامع‌الشرایط» پیوند خورده و در اصل ۹۸، تفسیر قانون اساسی به عهده شورای نگهبان گذاشته می‌شود و در اصل ۹۹، همه نوع نظارت اعم از: استطلاعی، استرجاعی و استصوابی به تنی چند به عنوان شورای نگهبان قانون اساسی سپرده می‌شود. در این‌جا یک نوع «خاص‌گرایی» و «گزینش‌محوری» به عنوان «ریشه‌ی تبعیض» آغاز می‌شود …
… «گیدنز» درست می‌گوید که به طور مستقیم و غیر‌مستقیم، تبعیض از «تعصب» ناشی می‌شود … تعصب ریشه در ایدئولوژی دارد … «رابرتسون» هم این تبعیض را به دو شکل «قانون‌مند» و «نهادی‌شده» تعریف می‌کند و منظورش از نهادی‌شده، برخورد نابرابر با افراد بر اساس عضویت در گروهی است که طبق عرف و آداب، برتر شمرده می‌شود …
… «تعصب»، ریشه‌ی تبعیض ساختاری و «تبعیض»، ریشه‌ی تقلب و حقه‌بازی است که به زبان عامیانه همان «شارلاتانیسم ساختاری» است …
… تبعیض در نظام آموزش عالی در ایران از چهار زاویه قابل تحلیل است:
۱ـ گذشته و بستر تاریخی، ۲ـ اکنون و «صورت» تبعیض، ۳ـ اکنون و «محتوا»ی تبعیض، ۴ـ اکنون و آینده و پی‌آمدهای تبعیض …
… در ایران اسلامی با رخ‌نمایی پدیده‌هایی مانند انقلاب فرهنگی و تصفیه‌ی دانشگاه از اساتید و دانشجویان و پس از آن، سیاسی‌شدن دانشگاه و نیز انفکاکش از «صنعت» و سپس تحکیم دانشگاه «تابع» با نظارت استصوابی از بالا و تحکیم دفاتر نظارتی برون‌دانش‌گاهی در دانشگاه از کانال معاونت‌های فرهنگی ـ اجتماعی و اعمال سیاست‌های وتو کننده مانند تعبیه‌ی ماده‌ی یک در آیین‌نامه‌ی ارتقاء اعضای هیأت علمی که یک ماده صددرصد ایدئولوژیک و تعصب‌محور است و درنهایت، سهمیه‌بندی جنسیتی، همه و همه به انزوای عضو علمی فعال و خاموشی دانش‌جوی منتقد انجامید و همه‌ی این‌ها بستر را برای اعمال تبعیض آمیز در دانشگاه مساعد کرد …
… اگر امروز وزارت علوم و ستادهای مرکزی تعطیل شوند اتفاق خاصی در ادامه‌ی روند فعالیت دانش‌گاه‌ها نمی‌افتد مگر اینکه لازم باشد چند گروه محدود در ستاد مرکزی آموزش عالی، چند فعالیت خاص داشته‌باشند، مانند تخصیص و توزیع بودجه …
… از جمله عناصر «محتوایی» تبعیض ساختاری در آموزش عالی که بسا علی‌الظاهر با مقوله‌ی «تبعیض» ارتباط تنگاتنگی نداشته باشند عبارتند از: پذیرش کمّی دانش‌جو به ویژه در دانش‌گاه‌های آزاد و پیام نور، عدم شکل‌گیری تفکر خلاق، فیلترینگ درس‌ها، بازتولید هژمونی قدرت‌های غیر علمی در قالب گروه‌های تخصصی به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی، تعمیق رانت‌جویی و گستردگی روابط غیر‌علمی بین عضو علمی و دانش‌جو و کمّی‌گرایی و مقاله‌محوری غیر‌علمی به عنوان بخش اصلی نظام پاداش‌دهی اعضای علمی …
… از جمله «پی‌آمدها»ی تبعیض ساختاری در آموزش عالی، رکود یا کم‌اثر بودن فعالیت‌های صنفی و علمی دانشجویان، تحکیم ناسازه‌ی اخلاق علمی، مدرک‌گرایی و «خوار‌سازی» اعضای هیأت علمی در ابعاد مادی و غیر‌مادی است …
… به نظر می‌رسد چه در دانشگاه ما و چه در دانش‌گاه‌های دیگر متأسفانه شارلاتانیسم ناشی از تبعیض، روزبه‌روز بیش‌تر تقویت می‌شود …
⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.
🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
Instagram
Ahmad Bokharaei احمد بخارایی ـ
دانش‌یار جامعه‌شناسی . تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارائه‌شده هستم. با سپاس: 👇 . | https://t.me/drbokharaei | www.dr-bokharaei.com | . #احمد_بخارایی #نعمت_الله_فاضلی…