جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
3.83K subscribers
67 photos
20 videos
1 file
651 links
تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

www.dr-bokharaei.com

Ahmad Bokharaei, Sociologist
Download Telegram
⟩ مبانی جامعه‌شناختی «مقاومت مدنی» و کنش‌گری سلبی
(با تأکید بر انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳)

| سه‌شنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۳

| نشست «نسبت کنش‌گری مدنی با ساختارهای سیاسی در جامعه» به میزبانی گروه هم‌اندیشی جامعه‌شناسی | برگزار شده در ۶ تیر ۱۴۰۳
https://t.me/hamandishi1401/890

| فایل شنیداری:👇
https://drive.google.com/file/d/1uMZHhlZAmlVeFetvxReUVHnFy5zGZ6eF/view?usp=drivesdk

| #احمد_بخارایی: در نشست مجازی «تحلیل رابطه کنش‌گری مدنی با ساختارهای سیاسی در جامعه» به این موضوعات پرداختم:

۱ـ دو نوع کنش عقلانی که #ماکس_وبر مطرح می‌کند شامل: معطوف به هدف و معطوف به ارزش که اولی با پیش‌فرض «هدف وسیله را توجیه می‌کند» ملاکش «درست بودن منطقی» و نتیجه‌گراست اما دومی، ملاکش «خوب بودن ارزشی» و تکلیف‌گرا بر اساس گزاره‌های اخلاقی است.

۲ـ #عدم_مشارکت در #انتخابات_ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ به عنوان یک «کنش عقلانی معطوف به ارزش».

۳ـ انواع کنش مدنی ایجابی و سلبی شامل:

ـ مقاومت منفی (Civil resistance) به معنای ایستادگی بدون خشونت در قالب کوشش‌های سازمان‌دهی شده مانند تحصن و اعتصاب.

ـ #نافرمانی_مدنی (Civil disobedience) در قالب یک کنش قانونی و نه ستیزه‌جویانه.

ـ سرپیچی عمومی به صورت نافرمانی مدنی گسترده در حکومت‌های استبدادی و تک‌حزبی (بنا به قول #لیپست).

۴ـ ویژگی‌های نافرمانی مدنی در نگاه #جان_رالز: زمانی که قوانین مرزهای بی‌عدالتی را درنوردند، #عدالت_نسبی در #جامعه حاکم باشد، نظام فاسد نباشد، حرکتی علنی و مسالمت‌آمیز، اقدام سیاسی خلاف قانون برای ایجاد تغییر در قانون، بر پایه‌ی اخلاق شخصی و آموزه‌های دینی و منافع گروهی نباشد و بالاخره واقع‌گرا باشد.

۵ـ فعّال اجتماعی (Social Activist) و کنش‌گری در عرصه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با وظایف: فعالیت سیاسی برای تحقق #عدالت_اجتماعی، آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی نسبت به مسائل اجتماعی، تحقیق و تحلیل داده‌ها، توسعه و اجرای پروژه‌های اجتماعی، نظارت بر فعالیت‌های سازمانی، ایجاد تغییرات قانونی و توجه ویژه به زنان و قشرهای آسیب‌پذیر.

۶ـ چهار نوع حکومت: حکومت دموکراتیک، حکومت توتالیتر و تمامیت‌خواه در مقابل پلورالیزم با یک دیکتاتوری ایدئولوژیک، حکومت اتوریتر و اقتدارگرا با یک دیکتاتوری سیاسی و حکومت فاشیستی.

۷ـ کارآیی و ضرورت «نافرمانی مدنی» و «#مقاومت_مدنی» در ایران کنونی با ساختار «شبه توتالیتر».

۸ـ بی‌معنا بودن «#انتخابات» در حکومت‌هایی که ملی و قانونی تمام‌عیار نیستند و قدرت، از نوع شخصی است و به جای دیوان‌سالاری عقلانی، دیوان‌سالاری باندی و تا حدودی فساد‌آلود وجود دارد.

ضمن پوزش بابت وجود ایراد در فایل شنیداری، لطفاً بشنوید و نقد فرمایید.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
⟩ لطفاً توجه شود!

| چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳

گزارش‌نویس سایت خبری ـ تحلیلی دیدارنیوز دو روز قبل با من گفت‌و‌گویی داشت و آن را برای سایت فوق‌الذکر، تنظیم کرد و تحویل‌شان داد. پاسخ آمد که چون تمام و کمال، حرمت رعایت نشده قابل انتشار نیست. لطفاً بخوانید و داوری کنید!!!
چند بار گفته‌ام که ۹۵ درصد جراید و رسانه‌های مکتوب و مجازی داخلی در انحصار اصلاح‌طلب‌ها و اصول‌گرایان است.
آن ۶۰‌درصد مردمی که «تحول‌جو» هستنداز تریبون رسا برخوردار نیستند!

از میانه‌ی این چهل‌درصد و آن شصت‌درصد

| مسعود پیوسته: در این چهار پنج روز باقی‌مانده تا انتخاب نهایی رئیس‌جمهور دوره‌ی چهاردهم، چه اتفاقی در جان جامعه ایران رخ خواهد داد؟
آیا شرایط خاصی پیش آمده است؟
چهل‌درصد حاضران، در دور اول، انتخاب‌شان را کردند و حالا در شرایط فینال روز جمعه، پانزدهم تیرماه، دو نماد بنیادگرایی و ملایم‌گرایی، سوژه‌ی جامعه‌اند و کفه‌ی کدام سو سنگینی خواهد کرد و کدام پیروز میدان خواهد شد؟

آیا باقی‌مانده‌های تبلیغات و ناگفته‌های این دو کاندیدا در مستندهای تلویزیونی‌شان در این ساعات و دقایق پایانی بازی، به کمک‌شان خواهد آمد و مناظره‌های شبانه‌ی فردا و پس‌فردای‌شان، نگاه رأی‌دهندگان را به این یکی یا آن یکی مصمم‌تر خواهد کرد و قاطعانه‌تر پای صندوق‌های رأی حاضر خواهند شد؟ شصت‌درصد آرای خاموش چه؟

هم آنان که این بازی را قهرمندانه فقط به تماشا نشسته‌اند، و برخی‌شان که حتی به تماشا هم نمی‌نشینند. آیا برخی اضطرارها و ناگزیری‌ها و با ابتلا به همان چرخه‌ی انتخاب بین بد و بدتر، مجبور به یک انتخاب زورکی‌اند؟!

همین‌ها را از احمد بخارایی (جامعه‌شناس) می‌پرسم.

| احمد بخارایی: «شرایط خاصی فراهم نیامده. از قبل پیش‌بینی می‌شد که انتخابات به دور دوم کشیده خواهد شد و یکی از دو نفر، آقای پزشکیان است اما تردید داشتیم که نفر دوم، آقای جلیلی است یا قالی‌باف.

از عدم مشارکتی‌ها گفتید. عدم مشارکتی‌ها، #تحول‌جو هستند و استدلال‌های بنیادین دارند و‌ دست به انتخاب بین بد و بدتر نمی‌زنند. این‌ها را من مفصل در یادداشت‌های انتخاباتی‌ام نوشتم و می‌توانید به آن مراجعه کنید. بنابراین #تحول‌جویان، به دنبال تحول‌اند. #تحول‌جویی با #تحول‌خواهی فرق می‌کند.
تحول‌خواهی، یعنی تحول‌طلبی. طلبیدن از طرف مقابل.
مثل جنگ‌جو و‌ جنگ‌طلب است. جنگ‌جو از درونش ریشه می‌گیرد. مبتنی بر اراده و آگاهی و تصمیم. تحول‌جو هم همین است. اول روی خودش کار می‌کند و بعد، در اثر آگاهی و درک، پا جلو می‌گذارد. اما تحول‌خواه، بیش‌تر رنگ و بوی سیاسی دارد. انگار از دیگری طلب می‌کند. حالا مسامحتاً، به جنگ‌جو و جنگ‌طلب، تعبیر کردم. و شرایط تغییری نکرده از دید تحول‌جویان، فقط تفاوتش این است که اگر #مسعود_پزشکیان انتخاب شود، دوباره دعوا بین #اصول‌گرایان و #اصلاح‌طلبان شروع می‌شود و‌ در پشت این سنگر، به همان کارهای گذشته‌ی‌شان ادامه می‌دهند. در زندان‌های ما هم‌چنان، اهانت و تحقیر و‌ تهدید و ضرب و شتم و بگیر و ببند هست و سیاست خارجی، جنگ‌های نیابتی سر جای خودش هست. فقط یک فرصت پیش می‌آید برای اصول‌گراها که دوباره نفس بکشند و ملت را سرگرم کنند و توده‌ها را فریب دهند که اگر ما بیاییم چه خواهیم کرد و‌ حالا اصلاح‌طلبان‌اند و دولت سوم روحانی و‌ از این دست مسائل.

اگر #سعید_جلیلی بشود، طبیعی است فرصتی که فراهم می‌شود، این است که در کمپ اصول‌گرایان، تضادهای نیمه‌آشکار، آشکارتر می‌شود. همان‌طور که تضاد بین #قالی‌باف و #جلیلی را دیدیم. هم در جریان انتخاب ریاست مجلس، و‌ هم در جریان #انتخابات #ریاست‌جمهوری و ملت هم بعد از یکی دو سال، یک میان‌بر می‌زند. تقریباً تکلیف روشن می‌شود. دیگر بعد از یکی دو سال، اصلاح‌طلبان، داعیه‌ای نخواهند داشت. مگر این که دیگر، تحول‌جویان به صحنه بیایند و شرایط تغییر کند. بنابراین در هر دو حالت، فرصت‌ها و تهدیدهایی وجود دارد که تحول‌جویان در هر شرایط، از فرصت پیش‌آمده استفاده خواهند کرد.

در #مناظره هم نه، اتفاق جدیدی نمی‌افتد. آقای #پزشکیان، صداقتش مثل شمشیر دولبه است. از یک طرف، فضا را می‌شکافد و می‌رود جلو، و یک حسنه برایش است و یک امتیاز مثبت. از یک طرف هم مواضعش دیر تغییر می‌کند. و اگر بیاید حرف‌های جدیدی بزند، یعنی این که تغییر کرده. و به تعبیر خودش این را بر خلاف صداقت می‌داند. و طبیعتاً همان حرف‌ها و کلیات تکرار خواهد شد و تأثیر زیادی نخواهد داشت. هرچند به نظر می‌رسد عده ای از کسانی که در مرز تحول‌جویی قرار دارند، بغلطند به کمپ اصلاح‌طلبی و علی‌رغم این که علاقه‌ی ذاتی ندارند، با ناراحتی دست به انتخاب بین بد و بدتر بزنند. اما اندیشمندان تحول‌جو، هم‌چنان به #کنش‌گری_سلبی ادامه می‌دهند و #مقاومت_مدنی را در پیش می‌گیرند.»

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
⟩ بیدارباش #تحول‌جویان!

| یک‌شنبه ۷ امرداد ۱۴۰۳

| #احمد_بخارایی: امروز حکم #ریاست‌جمهوری #مسعود_پزشکیان تنفیذ شد. در این مراسم دو نکته در صحبت‌های #رئیس‌جمهور برجسته بود:

۱ـ اشاره به لزوم « تغییر» و مطالبه‌ی مردم برای تغییرات.

۲ـ اشاره به «#تحول‌خواهان» پس از #اصول‌گرایان و #اصلاح‌طلبان.

عزیزان من، «#مقاومت_مدنی» شما تا بدین‌جا و در مرحله‌ی شعار رئیس‌جمهور به بار نشسته است. شما در مقابل اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان ایستادید و با #عدم_مشارکت در #انتخابات در چارچوب «مقاومت مدنی» پیام‌تان را رساندید و ظاهراً به گوش والیان رسیده است.

در ادامه‌ی مراسم، آقای #خامنه‌ای هم نرم و هم‌گون صحبت کرد و خبری از شعارهای تند نبود و به عنوان مثال، مسئله‌ی #غزه را از آن جهت مهم دانست که یک موضوع بین‌المللی است نه «اسلامی»!

به نظر می‌رسد تاکتیک «مقاومت مدنی» تا بدین‌جا پاسخ خود را در گام نخست گرفته است اما حداقل ده گام دیگر باقی است تا مفهوم «تغییر»، جنبه‌ی عملیاتی پیدا کند. پس هم‌چنان با تاکتیک «مقاومت مدنی»، مسیر ادامه پیدا خواهد کرد تا روند #مطالبه‌گری جدی، موجب باز شدن گوش سنگین #نظام_حکم‌رانی شود.

https://t.me/dr_bokharaei

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |