#اصلی‌ترین_مسئله‌ی_جامعه‌ی_ایران
👈بخش ۱: گفت‌وشنود با عمادالدین باقی

🗓 پنجشنبه ۳۰ خرداد ۱۳۹۸

حدود یک و نیم سال قبل در آبان ۱۳۹۶ به ذهنم رسید که یک رشته گفت‌وشنود چالشی با بزرگان #سیاست و اندیشه‌ورزی در مورد این پرسش داشته باشم: «اصلی‌ترین مسئله در جامعه‌ی کنونی ایران چیست؟» نگفتم «مسئه‌ی اجتماعی» تا مصاحبه‌شونده فارغ از قید «اجتماعی» بنا به زعم خود «اصلی‌ترین مسئله» را بیان و طبقه‌بندی کند.

بر این اساس در آغاز، گفت‌و‌گویی داشتم با آقای #عماد‌الدین_باقی؛ ایشان دانش‌آموخته‌ی درس دین در حوزه، #نویسنده ، جامعه شناس و مهم‌تر از همه یک #زندانی_سیاسی به جرم اندیشه‌ورزی به مدت بیش از پنج سال طی دو نوبت در سال‌های ۱۳۷۹ و ۱۳۸۶ در سلول‌های انفرادی #جمهوری_اسلامی بوده است.

بخش‌های دیگر (گفت‌وشنود با سعید مدنی، عطاءالله مهاجرانی و فرخ نگهدار) نیز در فهرست پخش قرار خواهد گرفت و هر هفته در روزهای پنج‌شنبه، یکی از آن‌ها پخش خواهد شد.
imp.dr-bokharaei.com

⭕️ با اشاره روی تصویر پایین بدون بیرون‌آمدن از تلگرام تماشا کنید.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) و یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

| اصلی‌ترین مسئله‌ی جامعه‌ی ایران |
| Iran Main Problem |

👈بخش ۲: گفت‌وشنود با سعید مدنی

🗓 پنج‌شنبه ۶ تیر ۱۳۹۸

حدود یک و نیم سال قبل در آبان ۱۳۹۶ به ذهنم رسید که یک رشته گفت‌وشنود چالشی با بزرگان #سیاست و اندیشه‌ورزی در مورد این پرسش داشته باشم: «اصلی‌ترین مسئله در جامعه‌ی کنونی ایران چیست؟» نگفتم «مسئه‌ی اجتماعی» تا مصاحبه‌شونده فارغ از قید «اجتماعی» بنا به زعم خود «اصلی‌ترین مسئله» را بیان و طبقه‌بندی کند.
گفت‌وشنود آغازین با آقای عمادالدین باقی بود که پخش شد. پس از آن به سراغ آقای #سعید_مدنی رفتم. ایشان نویسنده، جامعه‌شناس و کنش‌گر سیاسی در میان ملی ـ مذهبی‌ها و از همه مهم‌تر، زندانی سیاسی جمهوری اسلامی طی دو نوبت و حدود ۷ سال توأم با #تبعید به بندرعباس بوده است که در همان دوره‌ی زمانی سپری‌کردن تبعید، از راه تماس ویدئویی این گفت‌وشنود انجام شد.

بخش‌هایی از گفت‌و‌شنود #احمد_بخارایی با #سعید_مدنی :

#سعید_مدنی: «آسیب‌پذیری بالا» و «تاب‌آوری پایین»، دو مشکل اصلی جامعه‌ی ما است. یعنی در بحران‌های اقتصادی، طبقات کم‌‌درآمد توانایی ندارند که زندگی خودشان را حفظ کنند و بعد هم توانایی ندارند از این بحران خارج شوند … نابرابری و تبعیض جنسیتی، دو عامل مهم در آسیب‌پذیری بالا در جوامع است … وضعیت اشتغال و بی‌کاری و نابسامانی محیط زیست هم از عوامل افزایش آسیب‌پذیری‌اند …

#احمد_بخارایی: در ایران به طور خاص، چه عواملی تشدیدکننده‌ی آسیب‌پذیری بالا است به‌گونه‌ای که بسا فراتر از اذهان صاحبان قدرت باشد؟ …

#سعید_مدنی: در ایران ابعاد نابرابری، گسترده است شامل: نابرابری درآمدی، نابرابری اجتماعی در آموزش و سلامت و خدمات درمانی، نابرابری سیاسی در دسترسی به فرصت‌ها و قدرت، نابرابری فرهنگی در تولید فرهنگی و حق حرف‌زدن و بالاخره نابرابری منطقه‌ای به‌گونه‌ای که همیشه استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان درپایین‌ترین رتبه هستند …

#احمد_بخارایی: این تبعیض‌ها که خلق‌الساعه نیستند، معلول چه عللی هستند؟ …

#سعید_مدنی: تبعیض‌ها معلول ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در ایران و نیز عامل تداوم بخش همان ساختارها هستند. نابرابری در ایران چهره منفوری دارد که موجب نقض حقوق بشر و نیز زمینه‌ساز تنش و خشونت شده‌است …

بخش ۱: عمادالدین باقی 👉

بخش‌های دیگر (عطاءالله مهاجرانی و فرخ نگهدار) نیز در دو هفته‌ی آینده در فهرست پخش قرار خواهند گرفت و هر هفته در روزهای پنج‌شنبه، به نوبت پخش خواهد شد.

🎞 همه‌ی بخش‌ها را در imp.dr-bokharaei.com تماشا کنید.

👈 پخش فایل بدون فیلترشکن

👇 با اشاره روی تصویر پایین بدون بیرون‌آمدن از تلگرام یک‌راست از YouTube تماشا کنید. (برای اتصال از ایران روشن‌بودن فیلترشکن الزامی است و پراکسی تلگرام کفایت نمی‌کند)

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) و یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ ترویج نگران‌کننده‌ی خشونت

📰 گزارش روزنامه‌ی همشهری از رفتار مشوق #خشونت هنرپیشه‌ی جوان سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

🗓 پنج‌شنبه ۶ تیر ۱۳۹۸

#جامعه #سلبریتی #الگوبرداری #آسیب_اجتماعی #گروه_مرجع

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از این گزارش:

… نمایش‌دادن سلاح توسط یک سلبریتی مظهر خشونت است و می‌تواند ترویج خشونت و الگوبرداری رفتارهای خشن را به‌دنبال داشته باشد. در ویدئوی منتشر شده دو مبحث به‌طور برجسته نمایان است: «از یک سو نمایش سلاح گرم و سلاح سرد در این ویدئو (فارغ از قضاوت در مورد این‌که سلاح گرم واقعی بوده یا خیر) سمبل و مظهری از خشونت است و از سوی دیگر این رفتار در واقع حامل یک پیام (خواسته یا ناخواسته) از سوی یک سلبریتی به جامعه است.» …

 … «در جامعه‌ی ما سلبریتی‌ها بیش از جوامع دیگر در کانون توجه قرار گرفته‌اند. هر پیام از سوی آنها بازخورد قابل‌توجهی از سوی جامعه به‌دنبال دارد و به تبع آن سلبریتی‌ها نیز حجم پیام بسیاری به جامعه منتقل می‌کنند. این اتفاق و توجه جامعه‌ی ما به سلبریتی امری افراطی است. در حوادثی که گریبان‌گیر جامعه می‌شود مانند سیل، زلزله و … رفتار و نوع واکنش سلبریتی‌ها مورد توجه مردم است. وقتی توجه جامعه به فرآیندی خاص و عوامل افراطی ویژه ای جلب می‌شود نشان‌دهنده‌ی آن است که جامعه نسبت به آنها حساسیت دارد و در مواقعی الگوبرداری می‌کند اما اعتماد عمومی به سازمان‌ها و ساختارها، کاهش یافته است» …

… «در جامعه‌ای که اعتماد افراد به یکدیگر، اعتماد افراد به ساختارها، سازمان‌ها و نهادها از بین رفته باشد، نتیجه‌ی سلب این اعتماد نوعی تعاملات ناقص را به‌ دنبال دارد. در واقع یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تعاملات ناقص در جامعه‌ی ما توجه و به‌نحوی اعتماد به سلبریتی‌ها است.» …

 … «گروه مرجع گروهی است که افراد برای الگوبرداری به آن مراجعه می‌کنند. هر فردی در جامعه گروه مرجعی دارد و در جامعه‌ی ما سلبریتی‌ها گروه مرجع عده‌ای زیاد هستند …

… هدف برخی سلبریتی‌ها از انتشار چنین ویدئوهایی «نوعی نمایش خود» است و کلیدواژه‌ای که اهداف انتشار این ویدئوها را می‌تواند شرح دهد القای حس«من هستم» است. متأسفانه گاهی القای این حس در فضای مجازی با بدترین شیوه‌ی ممکن برآورده میشود که تبعات فردی برای انتشاردهنده و همچنین جامعه به دنبال دارد.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) و یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ «روشن‌فکر اجتماعی»
«به بهانه‌ی سال‌گشت پرواز زنده‌یاد قانعی‌راد»

📅 دوشنبه ۱۰ تیر ۱۳۹۸

📰 یادداشت #احمد_بخارایی در مجله‌ی «رسانه‌ی فرهنگ»
(نشریه‌ی انجمن ایـرانی مطالعات فرهـنگی و ارتـباطات، بهار ۱۳۹۷، شماره‌ی ۳۷)

#روشنفکر #روشنفکری #جامعه_شناس #جامعه‌شناس

👈 نمایش نوشته‌ی منتشر شده (صفحه‌ی ۲۰ و ۲۱)
بخشی‌هایی از این نوشته:

… میان روشن‌گری (اینلایتنمنت) و روشن‌فکری (اینتلکچوآلیزم) رابطه وجود دارد. اولی در قرن هجده به عنوان بستری برای دومی در قرن نوزده رخ داد …

… در عصر روشن‌گری، از ماهیت پدیده‌ها و مفاهیم و از «چیستی» حقیقت، انسانیت، عدالت و … پرسش شد. کانت در آن عصر معتقد بود: «خود اندیشیدن، اصل بنیادین روشن‌گری است». براین اساس، فلسفه روشن‌گری، فلسفه‌ی مدرنیته شد. عصر روشن‌گری، یک مقطع مشخصی از تاریخ است که از درونش، مفهوم روشن‌فکری در قرن نوزده زاده شد. در دوران مدرنیته، روشن‌گران به مثابه نخبگان تلقی می‌شدند اما از اواسط قرن نوزده، دیگر این باور نسبت به روشن‌فکران وجود نداشت و تلاش شد روشن‌فکران، مردمی شوند. از این جا تفاوت بین مدرنیته و مدرنیسم آغاز شد …

… ادوارد سعید می‌گوید: روشن‌فکر، انسانی است سکولار که نباید اجازه دهد باورهای ایدئولوژیک و مذهبی در قضاوت و کارهای تحقیقاتی‌اش دخالت کند …

… برخی از جامعه‌شناسان، ضمن برخورداری از الزامات روشن‌فکری، در سه عرصه با اصحاب قدرت، دین و ثروت مواجهه دارند …

… جامعه‌شناسانی هستند که حداقل با یکی از این سه اصحاب، مواجه نمی‌شوند یا این‌که آنها را مصلحتاً در حاشیه قرار می‌دهند و به نحوی به قول جلال آل احمد در بند نام و نان و سیاست و محافظه‌کاری‌اند. این جامعه‌شناسان بسا دارای مهارت‌های برتر در امر پژوهش و نیز برخوردار از اطلاعات جامعه‌شناختی باشند اما روشن‌فکر نیستند …

… این بیماری جامعه‌ی ما است که روشن‌فکرانش اندکند و آن‌ها که جامع‌نگر هستند و علاوه بر نگرش جامع، معطوف به اقدام، کنش می‌کنند تقریباً کم‌یاب و گاه نایابند …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) و یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

👇 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ رسمیت و هویت‌مندی مطلوب دختران زیر سایه‌ی مردسالاری و تبعیض جنسیتی

📰 گزارش خبرگزاری دانش‌جویان (ISNA) پیرامون مشکلات #دختران امروزی در جامعه‌ی امروز ایران به مناسبت روز موسوم به «دختران» در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

🗓 چهارشنبه ۱۲ تیر ۱۳۹۸

#جامعه #زنان #الگوهای_اجتماعی #تبعیض #برابری #مطالبات #خواسته‌ها

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از این مصاحبه:

… خواسته‌ی «عام» دختران به همان خواسته‌‌هایی اطلاق می‌شود که همه‌ی دختران و پسران به آن نیاز دارند؛ این‌که می‌خواهند وجودشان به رسمیت شناخته شود و احساس کنند که در جامعه دیده می‌شوند، به آن‌ها توجه می‌شود و جامعه برای مشارکت آنها ارزش قائل است. اینک، هویت در جامعه‌ی ما به‌ویژه برای دختران با بحران، تزلزل و تشکیک مواجه است …

… در این فرهنگ ایرانی ـ اسلامی شاهد تبعیض و فاصله میان دختران و پسران هستیم، اما به طور «خاص» کاهش شکاف جنسیتی میان دختر و پسر در حوزه‌های مختلف در سطح خرد تا کلان خواسته‌ی اصلی دختران است. اگرچه هم دختران و هم پسران به نوعی با بحران هویت اجتماعی مواجه هستند، اما این بحران برای دختران بیش از پسران احساس می‌شود …

… زنان در این جامعه‌ی مردسالار مطیع‌تر هستند که البته دیدگاه مردسالاری ریشه در باورها و اعتقادات دارد که در قالب نظام سیاسی متبلور شده‌است …

… برای برون‌رفت از بن‌بست تبعیض جنسیتی، سه راه‌کار در سه سطح خرد، میانه و کلان وجود دارد. در سطح کلان، تغییر ساختارها مد نظر است که نیازمند کنش‌گری‌های فردی و جمعی توأم با مخاطره‌پذیری و هزینه‌پردازی جدی است. اما در سطح میانه، کنش‌گری‌های فردی و جمعی دختران می‌تواند در قالب کمپین‌ها و مشارکت‌های انتقادی باشد که تلاش می‌شود صداها بیشتر به گوش برسند. در سطح خرد نیز هر دختری می‌تواند با کنش فردی خود به ابراز نظر بپردازد و از عکس‌العمل‌های پیرامونی نهراسد …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

| اصلی‌ترین مسئله‌ی جامعه‌ی ایران |
| Iran Main Problem |

👈 بخش ۳: گفت‌وشنود با فرخ نگهدار

🗓 پنج‌شنبه ۱۳ تیر ۱۳۹۸

حدود یک و نیم سال قبل در آبان ۱۳۹۶ به ذهنم رسید که یک رشته گفت‌وشنود چالشی با بزرگان #سیاست و اندیشه‌ورزی در مورد این پرسش داشته باشم: «#اصلی‌ترین_مسئله‌ی_جامعه‌ی_ایران چیست؟» (در جامعه‌ی کنونی) نگفتم «مسئه‌ی اجتماعی» تا مصاحبه‌شونده فارغ از قید «اجتماعی» بنا به زعم خود «اصلی‌ترین مسئله» را بیان و طبقه‌بندی کند.

گفت‌وشنود آغازین با آقای عمادالدین باقی و دومین با آقای سعید مدنی بود که پخش شدند. سپس ره‌سپار #لندن شدم و سراغ آقای #فرخ_نگهدار رفتم و از او پرسیدم: «اصلی‌ترین مسئله در ایران از نگاه او چیست؟»؛ ایشان کنش‌گر سیاسی #مارکسیست از سال ۱۳۴۲ و زندانی سیاسی در زمان شاه و رهبر سازمان #چریک‌های_فدایی_خلق (اکثریت) تا سال ۱۳۶۲ در ایران بود و پس از تهدید، از ایران مهاجرت کرد و اینک در انگلستان، ساکن است.

پرسش‌های #احمد_بخارایی:

❓ چهار دهه گذشته است و دولت نتوانسته است تصدی‌گری کارکردی داشته‌باشد. چگونه می‌توان این را با این که می‌گویید: توصیه به حرکت‌های ساختارشکنانه نمی‌کنم، جمع کرد؟ ...

❓بخش اعظم صحبت‌های شما از باب « امور مطلوب» هستند اما من از «امور ممکن» سوال می‌کنم. ارتباط گسترده با جهان، تقویت جامعه‌ی مدنی و بسیاری اگرهای دیگر که شما می‌گویید «امور مطلوب» و زیبا و درست هستند اما در ایرانی که من زندگی می‌کنم و از دانشگاه تا کف خیابان‌ها جریان دارد مسائلی وجود دارد که می‌خواهیم مهم‌ترینش را بکاویم. این‌ها به نظر شما چیست؟ ...

❓ما با منظومه‌ای از موانع ساختاری مواجه هستیم مانند نقش شورای نگهبان، مدوّن در قانون اساسی که نهایتاً به شکل‌گیری قوه‌ی مقننه‌ای انجامیده‌است که توان آینده‌نگری ندارد. ما در ایران با چرخش شبه نخبگان مواجهیم نه گردش نخبگان، حال شما چگونه از «ممکن سیاسی» سخن می‌گویید؟ ...

❓شما می‌روید سراغ لزوم بسط سیاست خارجی و گشایش بیرونی، اما پرسش این است که با ساز و کارهای ابتر داخلی و با امکانات ناکارآمد ساختاری و حقوقی و نگرشی چگونه می‌توان به آن نقطه دست یافت؟ ...

تأکیدات #فرخ_نگهدار:

ـ لزوم سرمایه‌گذاری خارجی در ایران معادل صد میلیارد دلار طی دو سال از ۱۳۹۷ برای نجات ایران،

ـ شکاف بین ایران و جامعه‌ی بین‌الملل به عنوان اصلی‌ترین مسأله‌ی سیاسی،

ـ عدم اعتقاد به لزوم تغییر ساختارها در حوزه‌ی سیاسی در ایران،

ـ اعتقاد به کارآیی قانون اساسی و نظام کنونی به منظور تنش‌زدایی در سیاست خارجی به عنوان «ممکن سیاسی»،

ـ اشکال جدی به روند انتخابات و نظارت استصوابی،

ـ وجود شکاف آسیب‌رسان دولت ـ ملت و شکاف در میان نهادهای انتخابی و انتصابی.

👇 با اشاره روی تصویر پایین بدون بیرون‌آمدن از تلگرام یک‌راست از YouTube تماشا کنید. (برای اتصال از ایران روشن‌بودن فیلترشکن الزامی است و پراکسی تلگرام کفایت نمی‌کند)

👈 پخش فایل بدون فیلترشکن

بخش ۱: عمادالدین باقی 👉

بخش۲: سعید مدنی 👉

بخش پایانی (عطاءالله مهاجرانی) نیز در هفته‌ی آینده در فهرست پخش قرار خواهد گرفت.

🎞 همه‌ی بخش‌ها را در imp.dr-bokharaei.com تماشا کنید.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ بحران هویت جوانان باعث کاهش ازدواج شده است

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (IRNA) پیرامون کاهش ازدواج در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

🗓 شنبه ۱۵ تیر ۱۳۹۸

#جامعه #جوانان #الگوهای_اجتماعی #ازدواج #خانواده #آسیب‌های_اجتماعی #هویت

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از این گفت‌وگو:

… آمارهای مربوط به کاهش ازدواج و طلاق طی سال‌های قبل تقریبا روند یکسانی داشته، بنابراین کاهش یک درصدی طلاق که در ۱۳۹۷ خورشیدی اتفاق افتاده را نمی‌توان امر ویژه‌ای تلقی کرد چرا که تقریباً سبت ازدواج و طلاق ثابت بوده است. در ایران با توجه به فرهنگ خاص خود و جایگاه ویژه‌ی خانواده، این آمارهای طلاق رسمی قابل دفاع و طبیعی به نظر نمی‌رسد و علاوه بر آن طلاق‌های عاطفی هم وجود دارد که آمارهای رسمی در مورد آن‌ها وجود ندارد و به مراتب بسیار بیش‌تر از آن چیزی است که در مورد طلاق‌های رسمی ثبت می‌شود. از این‌رو بحران طلاق‌های عاطفی را شاید بتوان عمیق‌تر و ریشه‌ای‌تر دانست که خانواده را با تهدیدهای بیش‌تری مواجه می‌کند …

… عوامل مختلفی در کاهش ازدواج اثرگذار است و نمی‌توانیم آنها را به عوامل اقتصادی تقلیل دهیم و باید تأثیر هر کدام را مجزا تحلیل کرد. افرادی که مسائل را ساده می‌بینند مسائل اقتصادی در کاهش ازدواج را برجسته می‌کنند و برای حل آن به پرداخت تسهیلات ازدواج روی می‌آورند تا با افزایش توان اقتصادی آمار ازدواج هم بالا برود که ممکن است در شهرهای کوچک‌تر و نواحی که فرهنگ‌های همگون دارند عملی شود اما در شهرهای بزرگ با پیچیدگی‌هایی که وجود دارد و تنوع فرهنگی و نوع نگاه‌های جدید به زندگی و جامعه، عامل اقتصادی در وهله‌ی نخست قرار ندارد و عوامل دیگری بر هویت‌یابی جوانان در سطح خُرد، میانه و کلان اثرگذار هستند. آن چیزی که جوانان را کمتر به هم مرتبط می‌کند این است که از خودشان تعریف ویژه‌ای ندارند؛ چون هنوز نتوانسته اند با خودشان گفت‌وگو کنند و طبیعتاً نمی‌توانند با جنس مخالف نیز وارد گفت‌وگو و تعامل شوند …

… بحران هویتی که جوانان با آن روبرو هستند جلوه‌های متفاوتی دارد از جمله ارتباط با جنس مخالف. در غرب وقتی افراد با هم ارتباط برقرار می‌کنند بر اساس یک الگوی رایج است و در این ارتباط، نابهنجاری وجود ندارد اما در جامعه‌ی ما همین ازدواج‌های سفید هم از یک آشفتگی برخوردار است و چارچوب هنجارمندی ندارد؛ یعنی این اتفاق در کشور ما به شکل آسیبی ظاهر شده است زیرا زودگذر، بسیار سطحی و مخفی شکل می‌گیرد و کم‌تر از عشق و عاطفه برخودار است و در نهایت زن بیش‌ترین آسیب در این رابطه را می بیند چرا که در جامعه‌ی ما که فرهنگ مردسالار حاکم است مرد در چنین نوعی از زندگی با هیچ‌گونه برچسب یا اَنگ مواجه نمی‌شود اما زن به لحاظ اجتماعی، روحی و شخصیتی آسیب می بیند …

... جامعه‌ای که بدون طلاق باشد یعنی اینکه هنجارها خودشان را بر افراد تحمیل کرده‌اند و افراد خواسته و ناخواسته تحت فشارهای هنجاری هستند. برای مثال اگر در یک روستا طلاق وجود نداشته باشد حتماً به معنای این نیست که آن روستا سالم یا پیشرفته است ...

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ می‌گویند: «آمریکا با تحریم خرید نفت از ایران، قصد دارد ریشه‌ی اقتصاد ایران را بخشکاند». چرا کسی نمی‌گوید که:

💬 درنگی پیرامون التهاب اقتصادی در جامعه

🖌 #احمد_بخارایی| دانش‌یار جامعه‌شناسی

🗓 شنبه ۲۲ تیر ۱۳۹۸

۱ـ چه شده است که در دهه‌های گذشته همچنان به اقتصاد تک‌محصولی و فروش نفت خام و گاز دامن زده شده است به‌گونه‌ای که اینک با یک اقتصاد شکننده مواجهیم؟ مدیریت کلان جامعه به کدام نظام، مربوط می‌شده است؟

۲ـ عمدتاً چه گروه‌هایی و چه کسانی در سال‌های گذشته از مواهب مالی ناشی از درآمد فروش نفت و گاز برخوردار شده‌اند و کدام طبقه‌ی نوظهور در چهل سال گذشته در ایران شکل گرفته است؟ آیا نباید نگرانی‌های موجود در جمله‌ی آغازین را به این دو پرسش پیوند زد؟

۳ـ سهم آن هفت میلیون ایرانی که خواسته و ناخواسته بار سفر بستند و اینک در کشورهای دیگر در غم هجران به سر می‌برند و بسیاری از آن‌ها آواره‌اند، از این خوان نعمت چه بوده است؟

۴ـ چرا امروز دختران ما مجبورند برای گذران زندگی، به ازدواج با مردان مسن اما پولدار یا گسترانده یک چتر امنیتی ناپایدار و ناچسب، تن دهند؟

۵ـ داستان اعتیاد و بی‌کاری هم از جمله مصائبی است که عادی شده‌اند و چه مصیبتی برای یک جامعه از این بالاتر که: ناهنجاری‌ها و بیماری‌هایش، گسترده و عادی و هنجارمند جلوه کند! باز می‌گردم و به جمله‌ی آغازین این یادداشت، فکر می‌کنم! ...

#سیاست #تحریم #نفت #اقتصاد #رانت #ایران #ساختار_قدرت #حاکمیت #نظام_سیاسی #جمهوری_اسلامی #امنیت #امنیت_اجتماعی #آسیب_اجتماعی #آسیب‌های_اجتماعی

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ کار کودکان و رهاشده‌گی عیان و عریان آن‌ها در سطح شهر دیگر نیازمند نگاه جامعه‌شناختی نیست!

📰 گزارش عصر ایران از معضل #کودکان_کار و ناکارآمدی سازمان‌های مسئول در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی ، مجید ابهری و سیامک زند رضوی

🗓 دوشنبه ۲۴ تیر ۱۳۹۸

#جامعه #کودکان #خانواده #آسیب‌های_اجتماعی #آسیب_اجتماعی #کودکان_خیابانی

بخش‌هایی از این گفت‌وگو + ویدئو 👇

… پس از گذشت حدود ۲۰ سال هنوز سازمان منسجمی دیده نمی‌شود که جدی به آسیب کودکان کار پرداخته باشد …

… کار در سطح میانه آب در هاون کوبیدن است و مشکل، «ساختاری» است …

👈 نمایش گزارش کامل:

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

👆 «به بهانه‌ی‌ فرمایش جناب دکتر ظریف مبنی بر احتمال بیش از ۵۰ درصدی انتخاب دوباره‌ی ترامپ به ریاست جمهوری»

🖌 #احمد_بخارایی | دانش‌یار جامعه‌شناسی

🗓 شنبه ۲۹ تیر ۱۳۹۸

#سیاست #انتخابات #نظارت_استصوابی #مجلس #ایران #ساختار_قدرت #حاکمیت #نظام_سیاسی #اصلاح_طلبان #اصلاح_طلبان_حکومتی #جمهوری_اسلامی #مشارکت_سیاسی #عارف #کنش‌گری #مبارزه‌ی_منفی #شهروندان #تصمیم #سرنوشت

تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارائه‌شده هستم. با سپاس
👈 پیام‌گیر 👉

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ چرا مدیریت و نظام اقتصادی به این میزان شکننده است که یک تحریم بتواند اینگونه همه چیز را بهم بریزد

📰 گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «دیدار» پیرامون زورگیری‌ها و سرقت‌های خُرد در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

🗓 دوشنبه ۳۱ تیر ۱۳۹۸

#جامعه #اقتصاد #سرقت #آسیب‌های_اجتماعی #خشونت

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از این گفت‌وگو:

… زمانی این رفتارها عیان‌تر می‌شوند که رفتارهای نابهنجار به صورت «هنجار» تلقی شوند. یعنی حرمت ارتکاب انحرافات ریخته شده باشد و این بعد اجتماعی قضیه است. زورگیری‌ها نمونه‎ای از رفتارهای خشونت‌باری است که در جامعه می‎بینیم. در بعضی موارد، افراد که برخی رفتارهای خشونت‎بار مانند رفتار مرد نسبت به زن از خودشان بروز می‎دهند از سوی جامعه دفع که نمی‎شود هیچ، بلکه نشان‌دهنده‌ی زرنگ بودن نیز هست و این داوری در نگاه فرهنگی ما ریشه دارد و در بستر اجتماع باز تولید می‌شود. همین زورگیری‎ها نوعی خشونت درونش است و به دنبال همان نگاه فرهنگی در نظام اجتماعی بازتولید می‎شود که با مسائل اقتصادی پیوند وثیق دارد …

… در جامعه شما می‌بینید این زورگیری خیلی رایج‌تر و عیان‌تر است چون براساس حساب هزینه ـ فایده انگار فرد هزینه‌ی کم‌تری می‌‏پردازد تا این کار را انجام دهد. یعنی جامعه از کنار این مسائل به راحتی می‎گذرد. زورگیر احساس می کند ممکن است دستگیر نشود و مواهبی در بعد مالی هم نصیبش بشود. فرد وقتی حساب هزینه ـ فایده می‎کند، می‎بیند فایده‌اش بیشتر از هزینه‎اش است و طبیعتاً انجام می‌دهد. حال آن هزینه چه در دام افتادن و چه نگاه دیگران باشد. آیا نگاه دیگران به این قضیه «تأدیبی» است یا یک نگاه عادی اتفاق می‌افتد، یعنی همان عادی شدن نابهنجاری‎ها ؟…

:: خشونت در ایران سبقه تاریخی دارد

… همیشه عوامل، در هم تنیده هستند و شما نمی‎توانید به یک پدیده، تک‌عاملی نگاه کنید. مثلاً شما خشونت در خانواده را در نظر بگیرید؛ مرد چرا به خودش اجازه می‎دهد خشونت‎ورزی بکند؟ یکی از عواملش اقتصادی است. شخصی که پول دارد احساس قدرت می‏‌کند، چه در خانواده باشد و چه در کف خیابان. فرض کنید در یک کارخانه کسی که دارای پول است و به کارگر اجحاف می‌کند و خشونت می‎ورزد که این عامل اقتصادی است. از این‌رو نابرابری اقتصادی است که زمینه‎ساز خشونت‎ورزی مرد علیه زن می‌شود. فرهنگ، این تقسیم‌بندی و نگاه از بالا به پایین را تأیید می‎کند و در نظام اجتماعی هم به نحوی این موضوعات باز تعریف می‌شوند؛ مثلاً نظام اجتماعی برای یک مرد جایگاه بهتری در اداره‌ی جامعه قائل می‌شود …

… اگر کار و اشتغال بود، به همین نسبت خفت‎گیری‎ها کاهش پیدا می‌کرد. مجموع عوامل از سطح خرد تا کلان باعث اینگونه پدیده‎ها می‎شود. خودکشی و اعتیاد نیز یک نوعی از خشونت علیه «خود» است. در همه‌ی این پدیده‎ها عنصر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی دخیل است و در همه، کمبود عقلانیت دیده می‎شود و بیش از حد، خشونت‎ورزی نمایان است. این با بی تفاوتی، فاجعه میافریند. شما وقتی از کنار کودک‎ کار رد می‎شوید؛ بار اول خیلی احساس ناراحتی می‎کنید، بار دوم کم‌تر و بار سوم «انشالله خدا کمکش بکند» می‎گویید و رد می‎شوید، بار چهارم فقط رد می‎شوید. در دنیا NGOها به صحنه می‌آیند ولی در جامعه‌ی ما حتی بسترسازی برای فعالیت NGOها هم صورت نمی‌پذیرد. حتی برای کسانی که داوطلب هستند مانع درست می‎کنند. یعنی نگاه اطلاعاتی ـ امنیتی به NGOها است … در ایران احساس ناتوانی، زیاد و «درماندگی» آموخته شده است …

:: راهکار چیست؟

… در یک جامعه همه‌ی عناصر به هم مرتبط هستند؛ چه مثبت چه منفی. وقتی صحبت از راه‌کار می‎شود معمولاً دو نوع راه‌کار ارائه می‎شود. یک راه‌کار جنبه‌ی ذهنی، اخلاقی و «توصیه‎ای» دارد. از من جامعه‎شناس توقع دارند که راه‌کارهای علمی ارائه بدهم بنابراین راه‌کارهایی که ارائه می‎دهیم با راه‌کارهای دیگران که به صورت «توصیه‎ای» است خیلی تفاوت دارد. مطمئن باشید از هر زاویه‎ای که نگاه بکنید عامل اقتصادی، عامل بسیار تعیین کننده‎ای است. اگر من بیایم و بگویم که مثلاً صداوسیما آموزش بدهد و خانواده و آموزش و پرورش چه بکنند و چه نکنند عمدتاً راه‌کارهای ذهنی است …

… در داستان تحریم‎ها نیز قبل از هر چیز باید این سؤال را بپرسیم که چرا اقتصاد ما اقتصاد تک‌محصولی و شکننده است به گونه ای که با یک بازی بین‎المللی بخواهد به سقوط آزاد نزدیک شود و باید این سؤال را نیز بپرسیم که چرا مدیریت و نظام اقتصادی به این میزان شکننده است که یک تحریم بتواند اینگونه همه‌چیز را بهم بریزد ...

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ بازخورد مخاطبان

🖌 #احمد_بخارایی | دانش‌یار جامعه‌شناسی

🗓 چهارشنبه ۲ مرداد ۱۳۹۸

#جامعه #اقتصاد #قدرت #آسیب‌های_اجتماعی #خشونت #ناهنجاری

در پست قبلی، پیرامون علل افزایش زورگیری‌ها و سرقت‌های توأم با خشونت در ایران کنونی در گفت‌وگو با سایت تحلیلی «دیدار نیوز»، پرسشی را عنوان کرده بودم مبنی بر: «چرا در ایران، نابهنجاری‌ها کم و بیش هنجار تلقی می‌شوند؟» پس از آن یادداشتی از یکی از دانش‌جویان کارشناسی ارشد سابقم که اینک فوق لیسانس و متأسفانه به کولبری در کردستان اشتغال دارد یعنی آقای مهدی ابراهیمی به دستم رسید که می‌خوانید:

«در رابطە با سؤال شما خواستم نظر خودم را به سمع‌تان برسانم: درجامعه‌ای که سران قدرت به سادگی دست به هرکاری جهت انباشت سرمایه‌ی خود می‌زنند و قشر پایین‌دست جامعه با هزار دردسر و مکافات باز هم از تأمین نان شب درمانده‌اند و تمامی این اعمال بزرگان را مشاهده می‌کنند و در کنار آن هیچ سؤالی بابت این کارها نمی‌کنند و بزرگان هم لازم نمی‌بینند پاسخی ارائه دهند، طبیعی است که مردم در این آشفته‌بازار از آب گل‌آلود، ماهی خود را از مردم فلک‌زده‌تر از خود و گاه مرفه‌تر از خود صید می‌کنند و به تعبیر خودشان از دزدان، دزدی کردن را هنر می‌بینند و چه بسا اگر در دام قانون گرفتار شوند هزار تا حرف و توجیه برای گفتن دارند. در این میان، تحریم هم فرصتی است برای برهم زدن اوضاع بدون نظارت تا هر کس به نفع خود بازار را برهم زند چرا که در قبال اختلاس و دزدی، کسی جواب‌گو نیست. لاجرم عنان فضای اجتماعی از دست می‌رهد و مردم هرکدام خود را در فضای جنگلی می‌بینند که اگر: ندری دریده می‌شوی! دراین حالت نابهنجاری، بهنجار می‌شود و هر کس که قلدرتر باشد زرنگ‌تر است و چه بسا مورد تشویق هم قرار گیرد.»

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ ابربحران ناکارآمدی

🗓 سه‌شنبه ۸ مرداد ۱۳۹۸

#جامعه #اقتصاد #بیکاری #آسیب‌های_اجتماعی #رانت #اصلاح‌طلب #اصول‌گرا #بحران #ناکارآمدی

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ تعارض طبقاتی، پیوندهای اجتماعی را تهدید می‌کند

📰 گفت‌وگوی روزنامه‌ی اطلاعات با #احمد_بخارایی

🗓 چهارشنبه ۹ امرداد ۱۳۹۸

#جامعه #اقتصاد #کمک #فلسفه #مشارکت_اجتماعی #جامعه_شناسی #جامعه‌شناسی #دولت #طبقه #طبقه_اقتصادی #طبقه_اجتماعی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از این گفت‌وگو:

… فلسفه مانند نوری است که مسیر را روشن می کند ولی برای پرواز به دو بال جامعه شناسی نیازمند است. انفکاک میان این دو باعث شده است که هیچ‌کدام کارآیی لازم را نداشته باشند …

… در فلسفه نسبت به موضوعات اخلاقی چهار رویکرد داریم: اول رویکرد شهودگرایی است، که یک‌سری از امور (از جمله «کمک کردن») را بدیهی و خوب می‌دانیم و همه‌ی فرهنگ‌ها آن را قبول دارند. در رویکرد دوم یعنی «احساس‌گرایی»، در ما حس خوب و رضایت‌مند ایجاد می شود و تلویحن به ما می‌گوید که: «اهل کمک کردن باش». رویکرد سوم، «هدایت‌گرایی» است که بر اساس آن ما اجازه داریم که حکم کنیم و بگوییم «تو باید به دیگران کمک کنی». از این‌جا به بعد، فلسفه به سمت جامعه شناسی می‌رود.
رویکرد چهارم در فلسفه‌ی اخلاق که بیش‌تر با جامعه‌شناسی پیوند دارد «توصیف گرایی» است. در این رویکرد، فلسفه وارد حیطه‌ی جامعه‌شناسی می‌شود و گزاره های: «کمک کردن خوب است» و «باید کمک کنی»، در صورتی نمود عملی خواهند داشت که جامعه بتواند روند کمک کردن را تعریف کند و سپس این رفتار را ارزیابی کرده و سیاست های تشویقی برای آن در نظر بگیرد. یعنی گزاره‌های اخلاقی در درازمدت در جامعه پدیدار شده و عمیق‌تر و گسترده‌تر می‌شوند. در این حالت است که یک جامعه‌ی اخلاقی خواهیم داشت …

… در نظام اجتماعی نمی‌توان خرده‌نظام سیاسی را حذف کرد و نقش آن را نادیده گرفت. نمی‌توان تنها از اشخاص انتظار داشت که کمک کنند، بدون آن‌که دولت هیچ بستر سازمان‌دهی شده‌ای برای آن فراهم کرده باشد …

رفع تعارضات اجتماعی از طریق تعامل اجتماعی

… مارکس می‌گفت تضاد طبقاتی برای جامعه خوب نیست یعنی فاصله طبقاتی زیادی بین آحاد جامعه وجود داشته باشد و طبقه‌ی مرفه بگوید «به من چه»! این یعنی سلطه ی «من»، سلطه‌ی طبقه‌ و سلطه خانواده و قوم بر قشر ضعیف و نیازمند. این تعارض طبقاتی، پیوندهای اجتماعی را تهدید می‌کند …

… وقتی دولت به قشر آسیب‌پذیر توجه دارد، شهروندان هم این رفتار را تکرار می‌کنند. به‌جای تعارض طبقاتی به تعامل طبقاتی باید روی آوریم. آن نگاه سوسیالیستی که می‌گوید همه‌ی آحاد جامعه باید در یک سطح زندگی کنند، نوعی توهم است. در رویکرد تعاملی باید به قشر ضعیف‌تر توجه کنیم و نیازش را برآورده سازیم. این نیاز، می‌تواند صرفا مادی نباشد. مثلن باید آن کارگر زن را هم نسبت به هم‌کار مرد خود و دستمزد کم‌تری که دریافت می‌کند و در حقش اجحاف می‌شود و تبعیض جنسیتی و از رشد بازماندن او را هم مشاهده کرد ...

مشارکت اجتماعی، شرط لازم برای تعامل

… مشارکت اجتماعی دو سطح دارد، یکی داوطلبانه و دیگری دعوت است که چهار شرط دارد: اول آن‌که فرد به «آزادی» اعتقاد داشته باشد. دوم آن‌که افراد آگاه باشند که مشارکت اجتماعی حق آن‌ها است. سوم آن‌که مشارکت را باید به شکل فرآیندی ببینیم نه به شکل جزیره‌ای و تکه‌پاره و چهارم آن‌که مشارکت اجتماعی باید در هر مقوله‌ای عمیق بوده و وسیع باشد و همه‌ی حوزه‌ها را در بر بگیرد. نظام سیاسی نباید با نگاه امنیتی مانعی برای این مشارکت ایجاد کند وگرنه مشارکت شکل نمی‌گیرد و گزاره‌های اخلاقی هم تحقق نمی‌یابند و ما می‌گوییم در جامعه همه نسبت به هم‌نوع و هم‌وطن خود بی‌تفاوت شده‌اند …

آموزش، شرط کافی برای تعامل

… برداشتن «موانع»، شرط لازم برای رفع تعارضات اجتماعی و پیاده‌سازی اخلاق در جامعه است ولی یک شرط کافی هم داریم که باید محقق شود. باید مردم آگاه شوند که مشارکت اجتماعی «حق» آن‌ها است. این آگاهی از «آموزش» ایجاد می‌شود. در این حالت است که کلیت جامعه با تدابیر نظام سیاسی، به سمت کم تر شدن فاصله طبقاتی پیش می‌رود و آن حس بی‌تفاوتی، کم‌رنگ شده و هم‌دلی و هم‌راهی، بستری برای ظهور پیدا می‌کنند.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 پنج‌شنبه ۱۰ امرداد ۱۳۹۸

❇️ افزایش حضور زنان در جامعه با رفع تبعیض‌ها

📰 گزارش روزنامه‌ی ایران درباره‌ی برابری دیه‌ی زن و مرد در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی ، مهدی حجتی و امان‌الله باطنی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از کلام من در این گفت‌وگو:

… چنان‌چه به موضوع تبعیض جنسیتی به معنای عام‌تر نگاه جامعی داشته باشیم، مسأله‌ی «دیه» بهتر قابل فهم و ترسیم خواهدشد. در برخی مواقع در ایران با نوعی تبعیض جنسیتی مواجه می‌شویم که در ابتدای قرن بیست و یک بسیار جای تأمل دارد. این روزها لزوم برابری انسان‌ها بیش از سایر دوران‌ها مطرح است …

… دو دسته عوامل درون‌زا و برون‌زا در تشدید و تعمیق تبعیض جنسیتی بین زنان و مردان مؤثر هستند. عوامل درون‌زا تقریباً جنبه‌ی عام دارند و نه فقط در فرهنگ ما بل‌که در کل به هر جامعه‌ای مربوط می‌شود. یکی از این عوامل، ساختار جنسی زن است که جنبه‌ی ذاتی دارد. دوم بحث وظایف است که ناشی از همان ساختار جنسی است و آن هم مقوله‌ی مادر شدن است و به‌ طور طبیعی و ذاتی مشکلاتی را برای فرد به ‌دنبال دارد. این دو عامل به‌عنوان عوامل درون‌زا شروط لازم برای تبعیض جنسیتی شده اند …

… عوامل برون‌زا آن دسته از شروط کافی هستند که تبعیض جنسیتی را تعمیق می‌کنند. یکی از این عوامل «باورهای قالبی»اند که جنبه‌ی عرفی و دینی دارند. بحث «دیه» در این دسته قرار دارد که شکل گرفته و به نوعی اصلاح آنها به‌شدت سخت است. در بحث «دیه» هم وقتی لایحه‌ی اصلاح قانون دیه به شورای نگهبان رفت، آن را مخالف شرع دانستند …

… در مسأله‌ی «حجاب» با یک دوگانه مواجهیم و نزد برخی، بیش از آن‌که جنبه‌ی «باور» داشته باشد، جنبه‌ی «هنجاری» پیدا کرده است. یعنی لزوماً فردی که حجاب دارد ممکن است مبتنی بر یک باور نباشد و بر اساس رعایت یک سری هنجارها رفتار کند. عامل دوم برون‌زا در تعمیق تبعیض جنسیتی، عدم تخصص زنان است. در جامعه‌‌ی ما قشر زن تقریباً پایین نگه داشته شده و به توان تخصصی‌اش توجه کافی صورت نپذیرفته. با از بین رفتن تبعیض جنسیتی، زن‌ها بیش‌تر در جامعه حضور پیدا می‌کنند و در تمام سطوح موفق‌تر عمل خواهند کرد.

#جامعه #دیه #برابری #تبعیض #زنان

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 دوشنبه ۱۴ امرداد ۱۳۹۸

چند پرده‌ی نامرتبط!

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 سه‌شنبه ۲۲ امرداد ۱۳۹۸

❇️ در پدیده‌ی ازدواج مجدد، در اصل نگاه و قضاوت اطرافیان نقش دارد.

📰 گزارش خبرگزاری دانش‌جویان (ISNA) درباره‌ی ازدواج مجدد در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی و مهرداد فلاطونی

⚠️ توجه: بخش هایی از گفت‌وگو در قسمت «زاویه‌ی سوم و رابطه‌ی بین هوس و مسئولیت‌پذیری و صداقت در بین مردان» در خبرگزاری ISNA، حذف و باقیمانده منتشر شد؛ اما متن کامل به شرح زیر است.

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

… ازدواج مجدد و دیدگاه جامعه نسبت به آن از چهار زاویه و در سه بستر زمانی گذشته، حال و آینده قابل مطالعه و تحلیل است.

… زاویه‌ی نخست (گذشته): باید گفت که همه‌ی ما در تعاملات اجتماعی محکوم هستیم که براساس الگوهای فرهنگی رفتار کنیم و در پدیده‌ی ازدواج مجدد، در اصل نگاه و قضاوت اطرافیان در این زمینه نقش دارد.

… زمانی که مردی از همسر خود جدا می‌شود و متکفل فرزندانش است، اطرافیان این نگاه را دارند که باید هرچه زودتر ازدواج کند تا فرزندانش از مادر محروم نباشند. به عبارتی در این زمان نگاه فرهنگی به مردان توصیه می‌کند تا هرچه سریع‌تر ازدواج کرده و سر و سامان بگیرند. در واقع در این حالت مرد- محور، فرزندان بهانه‌ای برای ازدواج مجدد او هستند. اما این نگاه فرهنگی در مورد ازدواج مجدد زنان متفاوت است به طوری که اگر یک زن از همسر خود جدا شود به دلیل اینکه به او نگاه ابزاری و وسیله‌ای می‌شود، ازدواج مجدد برای او که فرزند دارد حکم بوالهوسی را پیدا می‌کند. این بستر فرهنگی باعث می‌شود مردان مطلقه نسبت به زنان مطلقه راحت‌تر ازدواج مجدد داشته باشند.

… زاویه‌ی دوم (زمان حال): در جامعه‌ی ما امکان معاشرت‌، برقراری ارتباط و تعاملات اجتماعی به نحوی که برچسب و انگ به او زده نشود برای مردان فراهم‌تر است، یعنی امکان معاشرت زیاد برای مردان به مراتب بیش از زنان است و همین امر سبب می‌شود مردان راحت‌تر وارد ازدواج مجدد شوند که باز هم علت این موضوع به بستر فرهنگی جامعه باز می‌گردد. فراموش نکنیم که همیشه سایه الگوها تا مدت‌های مدید بر رفتار و کنش جامعه سنگینی می‌کند.

… زاویه‌ی سوم (محتوا و سه عنصر صداقت، هوس و مسئولیت‌پذیری): اساساً میان جنس زن و مرد تفاوت‌های ذاتی وجود دارد. از دیدگاه محتوایی مردان اساساً و ذاتاً در هر شرایطی نگاهشان به ازدواج و جنس مخالف متفاوت از نگاه زنان است، به عبارتی عنصر «هوس» در انتخاب مردان به مراتب پررنگ‌تر از عنصر هوس در انتخاب زنان است؛ درنتیجه ازدواج مجدد در مردان راحت‌تر و سریع‌تر اتفاق می‌افتد. هوس با «مسئولیت» و تعهد، متعارض است به طوری که هر چقدر هوس، کم‌تر باشد احساس مسئولیت بیش‌تر است و هر چقدر هوس بیش‌تر، احساس مسئولیت کم‌تر خواهد بود که در ازدواج مجدد احساس مسئولیت و تعهد به مراتب برای مردان کم‌تر از زنان است و هنگامی که احساس مسئولیت و تعهد بیش‌تر باشد تعهد و دقت‌ها افزایش و زمان طولانی‌تری برای ازدواج مجدد زن صرف می‌شود. از سوی دیگر «صداقت» که سومین عنصر بحث محتوا را شکل می‌دهد بیان‌گر آن است که میان صداقت و هوس رابطه عکس وجود دارد، هر چقدر هوس بیشتر، صداقت کمتر خواهد بود. در این زمان اگر زن قصد داشته باشد ازدواج مجددی داشته باشد اما احساس کند که مرد مقابل صداقت ندارد تأمل و صبر بیش‌تری به خرج می‌دهد.

… زاویه‌ی چهارم (آینده): یکی از احتمالات ازدواج مجدد آن است که به شکست محکوم شود. این احتمال شکست مجدد برای زنان گران‌تر از مردان تمام می‌شود. زنان نگران‌اند که در ازدواج مجدد با شکست مواجه شوند و مورد سرزنش اقوام قرار گیرند. این درحالی است که اگر ازدواج دوم مرد به شکست محکوم شود اطرافیان آن را بلامانع دانسته و معتقدند که ازدواج سوم داشته باشند.

#جامعه #ازدواج #ازدواج_مجدد #برابری #تبعیض #زنان #فرهنگ #هوس #تعهد #خانواده

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 چهارشنبه ۲۳ امرداد ۱۳۹۸

❇️ اختلال‌های روانی نسبت داده شده به زنان، زمینه‌ی اجتماعی دارد

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اختلالات روانی زنان در جامعه در گفت‌وگو با #حسن_عشایری و #احمد_بخارایی

… از کلیشه‌های فرهنگی در خانواده مانند کیفیت رابطه‌ی پدر و مادر، تبعیض میان دختر و پسر، تا مدرسه و دانش‌گاه و ازدواج و محیط کار با بازتولید چرخه‌ی نابرابری و تبعیض، اعتماد به نفس و سلامت روان زنان گرفته شده است …

#جامعه #زنان #سلامت #سلامت_روان #روان #اختلال_روان #اختلالات_روان‌شناختی #خلق‌وخو #افسردگی #پرخاش #خشونت #کلیشه #فرهنگ #مردسالاری #تبعیض #نابرابری

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 دوشنبه ۲۸ امرداد ۱۳۹۸

❇️ این قاعده‌ی «دفع افسد به فاسد» در اصول فقه شیعه، تبعات منفی اجتماعی دارد از جمله: انتخاب «بد» در مقایسه با «بدتر» به عنوان یک امر رایج!

📰 گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «رویداد۲۴» درباره‌ی حساسیت مردم نسبت به افشای فساد جنسی مقامات در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

… حساسیت و واکنش مردم نسبت به فساد جنسی مسئولین، به توقعات و انتظاراتی که در مردم وجود دارد بازمی‌گردد. به این معنا که سطح توقع و انتظار در یک جامعه بر اساس اهداف و آرمان‌هایی که از سوی صاحبان قدرت، مدیریت کلان و سازمان‌های بزرگی که مدیریت جامعه را برعهده دارند برای مردم، تعریف و معین می‌شود. بنابراین وقتی اتفاقی رخ دهد که با اهداف ترسیم شده از سوی مسئولین فاصله دارد حساسیت‌ها بیش‌تر می‌شود. در ۴۰ سال گذشته توقع مردم تغییر کرده است لذا مواجهه مردم با برخی رفتار‌های مسئولین مانند رانت‌خواری، آقازاده‌گرایی یا فساد جنسی که فاصله‌ی زیادی با شعار‌ها و اهداف اولیه دارد، جامعه را مانند کلافی سردرگم می‌کند …

… در دین اسلام و به ویژه در شیعه، رابطه‌ی زن و مرد اصول خودش را داشته و محدودیت‌هایی برای ارتباط این دو وجود دارد و حتی پدیده‌ای مانند حجاب به عنوان امری که باید حفظ شود، جنبه‌ی محوری یافته و تبدیل به عمود خیمه‌ی حاکمیت در ایران شده است، لذا رابطه‌ی زن و مرد آن‌قدر مهم و حساس شده که مسائل اجتماعی زیادی را پدید آورده از جمله فساد جنسی مسئولین متدین را …

«مردم نسبت به نحوه‌ی عمل مسئولان به شعار‌ها حساسند»

… در ایران، مسائلی مانند فساد جنسی چند برابر اهمیت می‌یابد و این به دلیل نوع تعریفی است که صاحبان قدرت از چنین پدیده‌هایی به مردم ارائه می‌دهند. یعنی در ذهن مردم نسبت به متولیان امر، استدلالی شکل می‌گیرد که مصداق آیه‌ای از قرآن است که می‌گوید: «چرا چیزی را می‌گویید که به آن عمل نمی‌کنید؟». حالا وقتی مردم در کنار این گونه مسائل، فشار‌های اقتصادی و ناکارآمدی‌ها را نیز می‌بینند، حساسیتی بسیار شدیدتر از معمول ایجاد می‌شود …

«روش حاکمیت برای ورود به حریم خصوصی شهروندان، الگوی جامعه شده است»

… حاکمیت مذهبی به خود اجازه می‌دهد به حریم خصوصی افراد وارد شود؛ این روش حاکمیت تبدیل به الگوی رفتاری مردم و کاربران فضای مجازی و شهروندان شده و به خود اجازه می‌دهند که وارد حریم خصوصی دیگری شوند. اگر این حریم توسط حاکمیت نقض شود برای مردم تبدیل به الگو می‌شود، چنان‌که در حدیثی آمده: الناس علی دین ملوکهم، «مردم بر راه ملوک و متولیانشان می‌روند» …

… در اصول فقه شیعه قواعدی هست که به حکومت تسری یافته؛ مانند اصل «دفع افسد به فاسد» که سرپوش گذاشتن بر فساد جنسی مسئولین نیز ناشی از همین اصل است. یعنی می‌گویند «سرپوش گذاشتن» عملی زشت و «فاسد» است، اما اگر علنی شود آبروی نظام می‌رود که می‌شود «افسد». بنابراین این «قاعده» خطرناک است، زیرا ممکن است برخی از مسئولین به خود اجازه دهند کار‌های غیراخلاقی و نادرست انجام دهند و جلوی افشایش را هم بگیرند با این استدلال که جلوی بروز امر فاسدتر یعنی «تزلزل نظام» گرفته شده. این گونه است که انجام امور فاسد، مشروعیت پیدا می‌کند! …

«تناقض در اجرای قوانینی که برای جامعه تدوین شده است.»

… از یک سو می‌خواهند نوعی کنترل بر رفتار و عملکرد شهروندان داشته باشند که گشت ارشاد، ابزار در این راه می‌شود، اما از سوی دیگر می‌دانند که این نوع اعمال فشار و تحکم‌کردن‌ها پاسخ‌گو نبوده و غیرعلمی است. لذا از یک سو قوانینی تصویب می‌کنند و گشت‌ها را به صحنه می‌فرستند و از سوی دیگر می‌گویند خیلی سخت نگیرید، این عمل‌کرد نشان‌دهنده‌ی تضاد میان امر مطلوب و امر ممکن است …

… در قرن بیست و یک مردم می‌خواهند با «عقل» خودشان تصمیم بگیرند. بنابراین این که بخواهند پدیده‌ای را با زور در فضای عمومی و توسط گشت ارشاد تبلیغ کنند به ایجاد شکاف بیش‌تر بین نگاه صاحبان قدرت و حتی مردم دین‌دار ختم می‌شود. به همین دلیل هم شاهد عمل‌کرد متناقض در اجرای قوانینی هستیم که برای مردم ترسیم و تصویب شده و در جامعه نوعی سردرگمی ایجاد شده است …

#جامعه #فساد #فساد_جنسی #ارزش‌های_اجتماعی #حکومت #حاکمان #قدرت #واکنش_اجتماعی #فرهنگ #ارزش‌ها #کنترل #اخلاق

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 یک‌شنبه ۳ شهریور ۱۳۹۸

❇️ عقد آریایی، تقابل دو بعد سنتی فرهنگ با هم

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (IRNA) درباره‌ی تب #عقد_آریایی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی جامعه‌شناس و محسن معروفی آسیب‌شناس اجتماعی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از کلام من در این گفت‌وگو:

… از دو زاویه می‌شود به این پدیده نگاه کرد. این‌که برخی الگوها چه‌قدر دافعه دارند و این الگو چه‌قدر جاذبه دارد. بخشی زیادی از این دافعه برای برخی افراد، به پیوند فرهنگ و سیاست در ایران برمی‌گردد. یعنی این‌که هر فرهنگی، شعارها، اهداف و ایده‌آل‌هایی دارد، این‌ها وقتی به‌عنوان اهداف سازمانی نظام سیاسی قرار می‌گیرد و جامعه به آن اهداف سیاسی نمی‌رسد، منجر به یک شکاف عمیق می‌شود؛ شکاف بین رفتار و نظر! منظورم از نظر آن اهداف و ایده‌آل‌های برخاسته از الگوهای اسلامی است که در جامعه تعریف شده و به شکل رسمی هم قانون‌مند شده است …

| سنت ملی در مقابل سنت دینی

… این مسئله را در موضوع حجاب هم می‌بینیم. این‌که برخی فشارها، چطور گروهی از آدم‌ها را به این سمت سوق می‌دهد که از حجاب زده شوند. این رفتار یعنی آنچه به‌عنوان پیوند آریایی در مراسم ازدواج مطرح می‌شود، واکنشی می‌بینم که یک عامل دافعه باعث بروز آن شده است …

… آدم‌ها الگوهایی برمی‌گزینند که برای آن‌ها ارزش داشته باشد. در این‌جا هم آن‌چه به نظر جالب می‌آید، حس ناسیونالیستی است که متأسفانه یا خوش‌بختانه افراد را به الگوهای سنتی سوق می‌دهد. انگار در اینجا یک سنت ملی در مقابل یک سنت دینی قد علم می‌کند و تقابل و تعارض در بین سنت‌ها رخ می‌دهد. پس اولی واکنش است و دومی کنش …

| تقلید و چشم‌‌وهم‌چشمی‌ در فرهنگ ما پررنگ است

… این مسائل باید در بافت فرهنگی خودمان بررسی شود. اگر در یک کشور غربی و اروپایی شما بخواهید با یک الگوی سنتی مقابله کنید و بخواهید اعتراض خود را نشان بدهید که مثلاً این الگو کم‌رنگ شده، به یک الگوی نوین روی می‌آورید. حالا شما فکر کنید که ما باید در چه بافت فرهنگی باشیم که یک الگوی سنتی در مقابل یک الگوی سنتی قرار گیرد؟ یعنی سنت به مقابله با سنت برمی‌خیزد. چرا؟ چون این بافت فرهنگی ما کمتر عقلانی است. این‌که در بالا گفتم «متأسفانه یا خوش‌بختانه» بُعد تأسف آن این بود که ما از روی عادت و تقلید و گذشته‌گرایی که ضد توسعه است در حال حرکت هستیم. ببینید تقلید چه‌قدر در فرهنگ ما پررنگ است که مثلاً ناگهان یک موضوع اوج می‌گیرد، گسترش پیدا می‌کند و چشم‌ و هم‌چشمی‌هایی به‌دنبال دارد …

… این یکی دیده فلان زوج رفتند فلان جا این کار را کردند، در فضای مجازی فیلم منتشر کرده‌اند و کامنت گرفته‌اند، در نتیجه آن‌ها هم مثل این‌ها رفتار می‌کنند. در این جامعه از چند زاویه داریم آسیب می‌بینیم که در نهایت به مدیریت کلان‌ فرهنگی کشور برمی‌گردد که نتوانسته است در این چهار دهه خودش را سامان بدهد و آن چیزی را که ارزش بوده هم، تبدیل به ضدارزش کرده است …

#جامعه #آیین #سنت #ملیت #ملی‌گرایی #ازدواج #فرهنگ #دین #ارزش #ارزش‌ها #هنجار

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |