[Forwarded from Mahdi Zeini Aslani]
موسیقی لکی دارای ریشه و بن مایه های ارزشمندیست که آن را از موسیقی کردی و لری متمایز می سازد .موسیقی لکی علاوه بر وسایلی همچون کمانجه و ساز و دهل و تنبک و نی که با زبان لری مشترک است ، خود سازی دارد به نام تنبور که مختص و پرچم مویسقی لکی است.در آهنگ ضبط شده ی بالا که توسط آقای کا کایی تهیه شده ، میرزا نجات شاعر مقامدان و را را وش لکستان گوشه ای از موسیقی کلاسیک لکها را به نمایش می گذارد.
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
@aksohonar
@qhazalemastaneh
موسیقی لکی دارای ریشه و بن مایه های ارزشمندیست که آن را از موسیقی کردی و لری متمایز می سازد .موسیقی لکی علاوه بر وسایلی همچون کمانجه و ساز و دهل و تنبک و نی که با زبان لری مشترک است ، خود سازی دارد به نام تنبور که مختص و پرچم مویسقی لکی است.در آهنگ ضبط شده ی بالا که توسط آقای کا کایی تهیه شده ، میرزا نجات شاعر مقامدان و را را وش لکستان گوشه ای از موسیقی کلاسیک لکها را به نمایش می گذارد.
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
@aksohonar
@qhazalemastaneh
Telegram
attach 📎
« اشگیاین / تِشگ / eshgyayn / teshg »
« تشگ » در زبان لکی به معنای شدت اشتیاق و میل مفرد به چیزی است. مترادف ان جوخ و بیزه است. چنانچه کسی برای چیزی جوخ داشته باشد یا بیزه کند، در واقع جوفایش فعال است. اگر به میل و خواهش درونی خود برسد ، می گوید: « تشگم اشگیا » یعنی اشباع شدم.گاهی معادل آن جوفا است و آن هنگامی است میلشان بر آورده نشود. در این هنگام می گویند: « و جوفامرا نمچو.» یعنی میل ، جوخ ، بیزه واشتهای مفرطم بر آورده نمی شود.اشگیایین به معنی شکسته شدن و تغیر از حالتی به حالتی دیگر.
در تغییر فصلها در اوایل هر فصل که هوا تغییر می کند می گویند تشگ اشگیا حالا سرما به گرما یا گرما به سرما. مثلا وقتی که تشگ گرمای تابستان رو به سردی می رود و کاهش اوج گرما را تشگ اشگیاین می گویند.
در این رابطه سالفه (مینی مالیستی) لکی نوشته ام که در زیر آورده می شود.
و جوفامرا نمچو+
وخدی قصه مهردیِ دس و سرو بدنه ملرزیاتیِ .تاکِ گلیِ یه دونی ئسره ما ئرنوم چیمل.دورونِ فره دویتیِ هوم دنونلیِ و روی دنیا نوین.موتِ ئج ماشین بدم نمای،ئج سینما،ئج تلوزیون،ئج هر چه گه هومه ئیِ ئایللِ موشینو بدم نمای.ئما یاونه کل چن ویریِگه مایشدمیِ جوم ورشو کار وروگرد ،ئسگه پر سرم دوه مهرد ونون تاوه ای مهواردم ارینم توم نیریِ.سواری نو زین وقی قطار وکوی گیردین و آو سراول سرد هواردن وگرد تموم شیرل و پارکلِ دونیا آلشد نمهم.کریِ سرد و سر،ماسِ چوی کوچک گه بو سمسا اُ مفراح ماتیِ،پنیر پوس وگرد شیره و روین،جیر وض،پیلی کاواو،چورک روین سر دره بِرر، ئج ئیِ جویناته ،چاشد وشوم و ناشدامو بی.یه بیه سخونمو هر نمیژیا.و دنوکشگمه مشگو.سو تا ایواره ایِ کوی بیمو ،هویچ شکت نمویایم. اِسگه ایِ خوراکله گه کول توم نفته مین وجوفامرا نمچو.وه دس ئشاره کردیِ ئو وتیِ روله ئه دنونل باوته بیه تا تیکیِ ئج ئی ترشیِ ناز خاتونه بیرم.
جوفا = میل، اشتها.
#مهدی_زینی
« تشگ » در زبان لکی به معنای شدت اشتیاق و میل مفرد به چیزی است. مترادف ان جوخ و بیزه است. چنانچه کسی برای چیزی جوخ داشته باشد یا بیزه کند، در واقع جوفایش فعال است. اگر به میل و خواهش درونی خود برسد ، می گوید: « تشگم اشگیا » یعنی اشباع شدم.گاهی معادل آن جوفا است و آن هنگامی است میلشان بر آورده نشود. در این هنگام می گویند: « و جوفامرا نمچو.» یعنی میل ، جوخ ، بیزه واشتهای مفرطم بر آورده نمی شود.اشگیایین به معنی شکسته شدن و تغیر از حالتی به حالتی دیگر.
در تغییر فصلها در اوایل هر فصل که هوا تغییر می کند می گویند تشگ اشگیا حالا سرما به گرما یا گرما به سرما. مثلا وقتی که تشگ گرمای تابستان رو به سردی می رود و کاهش اوج گرما را تشگ اشگیاین می گویند.
در این رابطه سالفه (مینی مالیستی) لکی نوشته ام که در زیر آورده می شود.
و جوفامرا نمچو+
وخدی قصه مهردیِ دس و سرو بدنه ملرزیاتیِ .تاکِ گلیِ یه دونی ئسره ما ئرنوم چیمل.دورونِ فره دویتیِ هوم دنونلیِ و روی دنیا نوین.موتِ ئج ماشین بدم نمای،ئج سینما،ئج تلوزیون،ئج هر چه گه هومه ئیِ ئایللِ موشینو بدم نمای.ئما یاونه کل چن ویریِگه مایشدمیِ جوم ورشو کار وروگرد ،ئسگه پر سرم دوه مهرد ونون تاوه ای مهواردم ارینم توم نیریِ.سواری نو زین وقی قطار وکوی گیردین و آو سراول سرد هواردن وگرد تموم شیرل و پارکلِ دونیا آلشد نمهم.کریِ سرد و سر،ماسِ چوی کوچک گه بو سمسا اُ مفراح ماتیِ،پنیر پوس وگرد شیره و روین،جیر وض،پیلی کاواو،چورک روین سر دره بِرر، ئج ئیِ جویناته ،چاشد وشوم و ناشدامو بی.یه بیه سخونمو هر نمیژیا.و دنوکشگمه مشگو.سو تا ایواره ایِ کوی بیمو ،هویچ شکت نمویایم. اِسگه ایِ خوراکله گه کول توم نفته مین وجوفامرا نمچو.وه دس ئشاره کردیِ ئو وتیِ روله ئه دنونل باوته بیه تا تیکیِ ئج ئی ترشیِ ناز خاتونه بیرم.
جوفا = میل، اشتها.
#مهدی_زینی
Telegram
attach 📎
لکم و لک نژادم,لک هَم مَمینِم
لکی تا ابد آیین و دینم
وَ حرفِ کسی وَ هوار گِ نمای
قیمت زر و مرجان و یاقوت
استاد #مهدی_زینی
لکی تا ابد آیین و دینم
وَ حرفِ کسی وَ هوار گِ نمای
قیمت زر و مرجان و یاقوت
استاد #مهدی_زینی
Forwarded from اِتحاد وَ سَربَرزی دورودفرامان🇮🇷
ثبت گلونی در فهرست آثار و میراث فر هنگی ایران زمین بر همه ی لکستانیها مبارک باد .
امیدوارم همیشه پرچم این فر هنگ غنی و گسترده در کنار دیگر اقوام ایرانی در اهتزاز باد
جا دارد از همه ی دست اند کاران این رویداد مهم قدر دانی شود دستتان درد نکند خسته نباشید.
پرچم قوم و تبار لک تونی ای گلونی
سر وه ن سرو و چنار لک تونی ای گلونی
دویره ئه جینت ، ده سه ل بی پشت و پیه لی
ریشه دارِ برقرار لک تونی ای گلونی
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
#مهدی_زینی
@aksohonar
امیدوارم همیشه پرچم این فر هنگ غنی و گسترده در کنار دیگر اقوام ایرانی در اهتزاز باد
جا دارد از همه ی دست اند کاران این رویداد مهم قدر دانی شود دستتان درد نکند خسته نباشید.
پرچم قوم و تبار لک تونی ای گلونی
سر وه ن سرو و چنار لک تونی ای گلونی
دویره ئه جینت ، ده سه ل بی پشت و پیه لی
ریشه دارِ برقرار لک تونی ای گلونی
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
#مهدی_زینی
@aksohonar
«سن ازدواج در فرهنگ لکی»
قبل از هر چیز باید گفته شود که نگارنده نسبت به درست یا غلط بودن مطالب فرهنگ عامه ی لکی که نگاشته می شود نظر خاصی ندارد و تایید یا رد نمی نماید.ذکر فر هنگ عامه برای آگاهی نسلهای مختلف مردمان لک است ، تا در غبار تمدن امروزی گم نشوند.
در مورد انواع ازدواج در میان مردمان لک در نوشته ای مجزا شرح و بسط داده ایم و هر کدام را به طور کامل شرح نموده و تقدیم دوستداران این فرهنگ کرده ایم.
در اینجا صرفا به سن ازدواج در بین این قوم اشاره می کنیم.در هر جامعه برای ازدواج سن مخصوصی را مد نظر دارند و به آن معتقد است و عمل می کنند. این باور مجزای از سن قانونی ازدواج است که توسط حقوقدانان و فقها تعیین می شود.در دین اسلم سن نه سالگی را زمان بلوغ دختران دانسته و آن را برای ازدواج مناسب می داند و در این مور د احادیث فراوان وجود دارد.
خداوند سن ازدواج را تعیین نکرده، اما در آیه ای در سوره نساء می فرماید درباره شرایطی که لازم است انسان در آن ازدواج کند صحبت کرده است و تا حدودی می توان سن ازدواج را تشخیص داد .
خداوند در آیه 6 سوره نساء می فرماید:«یتیمان را آزمایش کنید تا هنگامی که بالغ شده و به نکاح تمایل پیدا کردند و آنان را به درک مصالح زندگانی خود آگاه یافتید، اموالشان را به آنان بدهید». مطابق با این آیه زمان ازدواج پس از بلوغ جنسی و زمانی است که انسان به یک درک نسبی از زندگی می رسد.در واقع خداوند شرایط ازدواج را مشخص نموده است.
در کشورهای مختلف با توجه منطقه ی جغرافیایی و آب و هوایی سن مخصوصی را برای ازدواج دارند. هر چند در سالهای اخیر به خاطر مسایل مختلف سن ازدواج در دنیا بالاتر رفته است. به عنوان مثال اسپانیا از سن شانزده سالگی برای دختران با دو سال افزایش آن را به هیجده سالگی رسانده است.
و اما در میان قوم لک دقیقا به سن اشاره ی مستقیم نشده است اما نشانه های آن را بیان کرده است.شاید این نشانه ها با توجه به سخن قرآن که به شرایط اشاره کرده است در میان قوم لک مرسوم و معمول گردیده است.
در جمله ای که بزرگان و معمرین قوم برای ازدواج دختر بیان می کردند این بود که : اگر با کلاه به پشت پای دختری زدی و بر زمین نخورد ،آن دختر زمان ازدواجش رسیده است. در این جمله نوع کلاه و جنس و نرمی و سفتی آن معلوم نگردیده است ولی می توان گفت اکثر کلاه های محلی قوم لک که از پشم درست می گردید محکم و جاندار بود.
دیگر اینکه شرایطی خاص برای سن ازدواج قایل بودند و آن را در ابیاتی اینگونه بیان می کردند.
ممله ام بیه چنه بِی دالکه والله شویمه مِی
این بیت شرایط جسمی و جنسی و زمان بلوغ را می رساند که در این زمان ازدواج بلا مانع و منع عرفی و عامیانه ندارد.
در یک خواستگاری که دختر حرفهای خواستگار و والدینش را می شنود که : دختر ما هنوز نمیتواند با مشک کوچک (کنیلک) از چشمه آب بیاورد یا نمی تواند سطل جای نان(خونچه) را بردارد بنا بر این هنوز زمان ازدواجش نشده است،دختر با صدای بلند و با آواز می گوید :
خونچه هر گوا پیشی بوشنه زوما بنیشی
تا م بچمی سراوان کنه پر کم ئی آوان
و تن تن هلگه داوان دیه نموسم ئی باوان
در یک گفتگوی دیگر می بینیم که جوانی از دختری می پرسد : آیا زمان آن نرسیده است که با من شریک زندگی شوی؟دختر در جواب می گوید: من هم نان می پزم و هم دوک ریسی را می دانم. قول می دهم ، «و نون تونک و بن باریک بهمت و مال»یعنی با نان تنُک و نخ باریک تورا ثروتمند می کنم. در این گفتگو شرایط به سن تشخیص رسیدن دختر را در موارد صرفه جویی و پیشرفت زندگی و مقتصد بودن را مشاهده می کنیم.
از این دست اشعار و گفته ها در میان قوم لک و در مناطق مختلف لکستان زیاد هست و هر کدام شرایط سن ازدواج را مشخص می کنند.
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
قبل از هر چیز باید گفته شود که نگارنده نسبت به درست یا غلط بودن مطالب فرهنگ عامه ی لکی که نگاشته می شود نظر خاصی ندارد و تایید یا رد نمی نماید.ذکر فر هنگ عامه برای آگاهی نسلهای مختلف مردمان لک است ، تا در غبار تمدن امروزی گم نشوند.
در مورد انواع ازدواج در میان مردمان لک در نوشته ای مجزا شرح و بسط داده ایم و هر کدام را به طور کامل شرح نموده و تقدیم دوستداران این فرهنگ کرده ایم.
در اینجا صرفا به سن ازدواج در بین این قوم اشاره می کنیم.در هر جامعه برای ازدواج سن مخصوصی را مد نظر دارند و به آن معتقد است و عمل می کنند. این باور مجزای از سن قانونی ازدواج است که توسط حقوقدانان و فقها تعیین می شود.در دین اسلم سن نه سالگی را زمان بلوغ دختران دانسته و آن را برای ازدواج مناسب می داند و در این مور د احادیث فراوان وجود دارد.
خداوند سن ازدواج را تعیین نکرده، اما در آیه ای در سوره نساء می فرماید درباره شرایطی که لازم است انسان در آن ازدواج کند صحبت کرده است و تا حدودی می توان سن ازدواج را تشخیص داد .
خداوند در آیه 6 سوره نساء می فرماید:«یتیمان را آزمایش کنید تا هنگامی که بالغ شده و به نکاح تمایل پیدا کردند و آنان را به درک مصالح زندگانی خود آگاه یافتید، اموالشان را به آنان بدهید». مطابق با این آیه زمان ازدواج پس از بلوغ جنسی و زمانی است که انسان به یک درک نسبی از زندگی می رسد.در واقع خداوند شرایط ازدواج را مشخص نموده است.
در کشورهای مختلف با توجه منطقه ی جغرافیایی و آب و هوایی سن مخصوصی را برای ازدواج دارند. هر چند در سالهای اخیر به خاطر مسایل مختلف سن ازدواج در دنیا بالاتر رفته است. به عنوان مثال اسپانیا از سن شانزده سالگی برای دختران با دو سال افزایش آن را به هیجده سالگی رسانده است.
و اما در میان قوم لک دقیقا به سن اشاره ی مستقیم نشده است اما نشانه های آن را بیان کرده است.شاید این نشانه ها با توجه به سخن قرآن که به شرایط اشاره کرده است در میان قوم لک مرسوم و معمول گردیده است.
در جمله ای که بزرگان و معمرین قوم برای ازدواج دختر بیان می کردند این بود که : اگر با کلاه به پشت پای دختری زدی و بر زمین نخورد ،آن دختر زمان ازدواجش رسیده است. در این جمله نوع کلاه و جنس و نرمی و سفتی آن معلوم نگردیده است ولی می توان گفت اکثر کلاه های محلی قوم لک که از پشم درست می گردید محکم و جاندار بود.
دیگر اینکه شرایطی خاص برای سن ازدواج قایل بودند و آن را در ابیاتی اینگونه بیان می کردند.
ممله ام بیه چنه بِی دالکه والله شویمه مِی
این بیت شرایط جسمی و جنسی و زمان بلوغ را می رساند که در این زمان ازدواج بلا مانع و منع عرفی و عامیانه ندارد.
در یک خواستگاری که دختر حرفهای خواستگار و والدینش را می شنود که : دختر ما هنوز نمیتواند با مشک کوچک (کنیلک) از چشمه آب بیاورد یا نمی تواند سطل جای نان(خونچه) را بردارد بنا بر این هنوز زمان ازدواجش نشده است،دختر با صدای بلند و با آواز می گوید :
خونچه هر گوا پیشی بوشنه زوما بنیشی
تا م بچمی سراوان کنه پر کم ئی آوان
و تن تن هلگه داوان دیه نموسم ئی باوان
در یک گفتگوی دیگر می بینیم که جوانی از دختری می پرسد : آیا زمان آن نرسیده است که با من شریک زندگی شوی؟دختر در جواب می گوید: من هم نان می پزم و هم دوک ریسی را می دانم. قول می دهم ، «و نون تونک و بن باریک بهمت و مال»یعنی با نان تنُک و نخ باریک تورا ثروتمند می کنم. در این گفتگو شرایط به سن تشخیص رسیدن دختر را در موارد صرفه جویی و پیشرفت زندگی و مقتصد بودن را مشاهده می کنیم.
از این دست اشعار و گفته ها در میان قوم لک و در مناطق مختلف لکستان زیاد هست و هر کدام شرایط سن ازدواج را مشخص می کنند.
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
Telegram
attach 📎
اِتحاد وَ سَربَرزی دورودفرامان🇮🇷
«اوقات در زبان لکی » «زمان نسبی است »(آلبرت انیشتین) وقت در همهی کشورها از تعریف یگانهای برخوردار نیست. در خورده فرهنگها هم اینگونه است. حتماً در میان قوم لک و دیگر اقوام غرب کشور مشاهده کردهاید که برای مراسم عروسی و مراسم عزا و ختم مردگان ساعتهایی را…
👆👆👆
اوقات در زبان لکی صفحه دوم
بیون روژ =زمانی که خورشید در حال طلوع است. در مورد این واژه هم در نوشته ای با همین نام توضیح داده ام و در کتاب «چپرا» ثبت شده است.
شفق = زمانی که هنوز آفتاب طلوع نکرده و آسمان مشرق رنگ قرمز به خود می گیرد.این واژه را در فارسی به عنوان قرمزی آسمان در مغرب و بعد از غروب آفتاب حساب می کنند ،هر چند هر دو یک معنا دارد و آن سرخی آسمان است.حالا بعد یا قبل از طلوع و غروب خورشید.
ار کلشیر = هنگام صبح و زمانی که در فارسی به آن خروس خوان می گویند.
ار قویله کلشیر =زمان آوای خروس و آن صبح زود است و هنگام نماز.
در ميان ايلات وعشاير زنان با صلابت و بزرگي وجود داشته است ،كه از آنها با نام كلانتر زن ياد مي شود.در وصف اين زنان اشعار پر معنايي سروده مي شده است كه هنوز هم در اذهان باقي مانده است وزمزمه مي گردد.گاهي ديده مي شود كه زناني را به خاطر جمال وتكبر ستوده اند ودر مورد آنها ترانه هايي وجود دارد.يكي از اين زنان شاپسن لک است كه ايلي را مديريت مي كرده است ودر وصف كوچ ايل او ومقابله با دشمن اشعاري وجود دارد كه در زير به چند بيت آن اشاره مي شود.
قويله كله شير شُري تلميت بار تويشگل بل بل وير كردن اُ نسار
يه تلميت كيه نشق ونگاره تلميت شاپسن تنيا سواره
واته : ار کلشیر ناو روژا نماو؟(اگر خروش نباشه روز نمیشه؟)
سر ایواره = نزدیک به غروب
شوصو گُنی = هنگام صبح و کمی بعد از طلوع آفتاب / در مورد این واژه یک شعر طنز لکی هست که شاعر برای شخم زدن زمین وارد عمل می شود که در حین شخم زدن با موشی روبرو می شود و ماجرایی پیش می آید. شوصو گُنی بی چمه گایاری------- زمین مرن گال ناکاری
نیمرو ئی ور= قبل از ظهر
نیمرو ئی دُما = بعد از ظهر
تیریک دایین = زمانی که هوا رو به تاریکی می رود
ار اذو = هنگام اذان صبح
وری اذو =قبل از ذان
دُما اذو = بعد از اذان
چیم روژ ترکیین = سپیده ی صبح و زمانی که نوید طلوع خورشید می دهد.
ار زل = صبح زود و آن زمانی است که زهل در آسمان مشرق پیدا می شود و مردم سحر خیز برای مسافرت یا انجام کارها بیدار می شوند.
دوبیر شوگار منن = بعد از نیمه شب و آن زمانی است که دو سوم شب مانده است.
گرگ میش = هنگام غروب و زمانی که نور و تاریکی با هم یکی می شود.
ار جیکه کولکولاو = صبح زود ، اول بهر ر ا هم می گویند که پرندگان به آواز خوانی می پردازند. کولکولاو پرنده ای است که آمدن بهار ر ا نوید می دهد.
رویه وهار = بهار، وقتی که بهار در حال تمام شدن است.
آو سرده = آذرماه
هِرازِی = در یک آن. لحظه ای کوتاه.
همچنین اسامی ماههای لکی که عبارتند از:
پنجه - pangah = فروردین
/ میریون - meryon = اردیبهشت / گاکوور- gakoor = خرداد /
آگران -ageran = تیر /
مرداد - mordad = مرداد /
ماله ژیر =malazheyr = شهریور /
ماله ژیر دوماین – malazheyr domayn = مهر
/تویل تکن - toiltaken = آبان /مونگه سیه - mongaseyah = آذر /
نورووژ - nowroozh = دی /
خاکه لیه - khakaleyah = بهمن /
مونگ ئید – monge eyd = اسفند
علاوه بر این واژه ها
واژهایی همسان زبان فارسی در مورد قرن و سال و ماه و هفته داریم.
لازم به ذکر است که هر کدام از این واژه های نشان دهنده ی زمان در مناطق مخلف لکستان به گونه ای خاص بر زبان آورده می شود.هر چند تغییرات اندک است ولی طرز تلفظ را متفاوت می کند.
منبع : کتب چپرا و رد پای پیشینیان : اثر نگارنده/فرهنگ دهخدا /
#مهدی_زینی
@aksohonar
@qhazalemastaneh
http://telegram.me/farhangelakI
اوقات در زبان لکی صفحه دوم
بیون روژ =زمانی که خورشید در حال طلوع است. در مورد این واژه هم در نوشته ای با همین نام توضیح داده ام و در کتاب «چپرا» ثبت شده است.
شفق = زمانی که هنوز آفتاب طلوع نکرده و آسمان مشرق رنگ قرمز به خود می گیرد.این واژه را در فارسی به عنوان قرمزی آسمان در مغرب و بعد از غروب آفتاب حساب می کنند ،هر چند هر دو یک معنا دارد و آن سرخی آسمان است.حالا بعد یا قبل از طلوع و غروب خورشید.
ار کلشیر = هنگام صبح و زمانی که در فارسی به آن خروس خوان می گویند.
ار قویله کلشیر =زمان آوای خروس و آن صبح زود است و هنگام نماز.
در ميان ايلات وعشاير زنان با صلابت و بزرگي وجود داشته است ،كه از آنها با نام كلانتر زن ياد مي شود.در وصف اين زنان اشعار پر معنايي سروده مي شده است كه هنوز هم در اذهان باقي مانده است وزمزمه مي گردد.گاهي ديده مي شود كه زناني را به خاطر جمال وتكبر ستوده اند ودر مورد آنها ترانه هايي وجود دارد.يكي از اين زنان شاپسن لک است كه ايلي را مديريت مي كرده است ودر وصف كوچ ايل او ومقابله با دشمن اشعاري وجود دارد كه در زير به چند بيت آن اشاره مي شود.
قويله كله شير شُري تلميت بار تويشگل بل بل وير كردن اُ نسار
يه تلميت كيه نشق ونگاره تلميت شاپسن تنيا سواره
واته : ار کلشیر ناو روژا نماو؟(اگر خروش نباشه روز نمیشه؟)
سر ایواره = نزدیک به غروب
شوصو گُنی = هنگام صبح و کمی بعد از طلوع آفتاب / در مورد این واژه یک شعر طنز لکی هست که شاعر برای شخم زدن زمین وارد عمل می شود که در حین شخم زدن با موشی روبرو می شود و ماجرایی پیش می آید. شوصو گُنی بی چمه گایاری------- زمین مرن گال ناکاری
نیمرو ئی ور= قبل از ظهر
نیمرو ئی دُما = بعد از ظهر
تیریک دایین = زمانی که هوا رو به تاریکی می رود
ار اذو = هنگام اذان صبح
وری اذو =قبل از ذان
دُما اذو = بعد از اذان
چیم روژ ترکیین = سپیده ی صبح و زمانی که نوید طلوع خورشید می دهد.
ار زل = صبح زود و آن زمانی است که زهل در آسمان مشرق پیدا می شود و مردم سحر خیز برای مسافرت یا انجام کارها بیدار می شوند.
دوبیر شوگار منن = بعد از نیمه شب و آن زمانی است که دو سوم شب مانده است.
گرگ میش = هنگام غروب و زمانی که نور و تاریکی با هم یکی می شود.
ار جیکه کولکولاو = صبح زود ، اول بهر ر ا هم می گویند که پرندگان به آواز خوانی می پردازند. کولکولاو پرنده ای است که آمدن بهار ر ا نوید می دهد.
رویه وهار = بهار، وقتی که بهار در حال تمام شدن است.
آو سرده = آذرماه
هِرازِی = در یک آن. لحظه ای کوتاه.
همچنین اسامی ماههای لکی که عبارتند از:
پنجه - pangah = فروردین
/ میریون - meryon = اردیبهشت / گاکوور- gakoor = خرداد /
آگران -ageran = تیر /
مرداد - mordad = مرداد /
ماله ژیر =malazheyr = شهریور /
ماله ژیر دوماین – malazheyr domayn = مهر
/تویل تکن - toiltaken = آبان /مونگه سیه - mongaseyah = آذر /
نورووژ - nowroozh = دی /
خاکه لیه - khakaleyah = بهمن /
مونگ ئید – monge eyd = اسفند
علاوه بر این واژه ها
واژهایی همسان زبان فارسی در مورد قرن و سال و ماه و هفته داریم.
لازم به ذکر است که هر کدام از این واژه های نشان دهنده ی زمان در مناطق مخلف لکستان به گونه ای خاص بر زبان آورده می شود.هر چند تغییرات اندک است ولی طرز تلفظ را متفاوت می کند.
منبع : کتب چپرا و رد پای پیشینیان : اثر نگارنده/فرهنگ دهخدا /
#مهدی_زینی
@aksohonar
@qhazalemastaneh
http://telegram.me/farhangelakI
شعر: #مهدی_زینی
کمانچه و خواننده: عباس دلاوری
خواننده و نوازندهی خوش ذوق و پنجه طلای قوم لک
از دیار باستانی دره شهر
کمانچه و خواننده: عباس دلاوری
خواننده و نوازندهی خوش ذوق و پنجه طلای قوم لک
از دیار باستانی دره شهر
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
روژ زوئن دالکئی ار تموم مردمل دنیا بمارک بو ، ئللخصوص قوم لکستان.
لکی بوشیم و بنویسنیم و بیرا کیم.
****
لکم لک زاده ام بنچینه دیرم
دمی صادق دلی بی کینه دیرم
نژادم کی منش ایران نشینم
نشونی اج «لکا» دیرینه دیرم
روژ بیس یک فوریه و براور دوم مونگ ئید لکی و هُمیاری یونسکو و خاطر جهونگیری و وشیاین زوئنل وَ ئی سال 1999 روژ جهانی زوئن دالکه ای نومگیر بیه .
ارا ئی روژه دانشجوئل داکایی سال 1952هیستو زوئن بنگالی ثبت کن و بوئه زوئن دوم پاکستان چن نفر اجینو کوشیا.
یه مرسنی ارا رسین و هر هدفی باید ای گیون مایه بنی. شعار یونسکو ، رنگو رنگ بین زوئنل ارا دلوازی دایمیه .
ئی مملکت وژمو هم ئی اصل پونزه قانون اساسی و ئی حق زوئنل بومی و محلی اشاره بیه .
ئی اصله موشی:« زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانه های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است »
ئی روژه ار تموم لکسونیل بمارک بو.برال و خویئل بورن ارا سر بلنگی و آویاری زوئن لکی زمت بکیشیم .
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شدهاست. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شدهاست. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبانها اعلام کرد.
مطابق برآورد یونسکو، از حدود ۶ هزار زبانی که در جهان شناخته شده است، بیش از سه هزار زبان در حال نابودی هستند. این زبانها هماکنون نیز توسط گروههای بسیار کوچکی به کار برده میشوند و تقریبا هیچکدام شانسی برای بقا ندارند. ۹۶ درصد از زبانها تنها در بین ۴ درصد از جمعیت جهان رواج دارند.
درباره اصطلاح زبان مادری باید گفت این اصطلاح در کاربرد وسیع میتواند به چندین موقعیت گوناگون اشاره داشته باشد که برخی از آنها شامل موارد زیر است:
- زبان اول First language یا زبان مادری به اولین زبانی گفته میشود که کودک تکلم به آن را یاد میگیرد.
در ایران افزون بر زبان فارسی در مجموع حدود ۶٩ زبان و گویش رواج دارد و بزرگترین گروههای زبانی ایران را فارسی، آذربایجانی، کُردی، ترکمنی، گیلکی،مازندرانی، تالشی، لری، عربی، بلوچی، لکی و تاتی تشکیل میدهند.
منبع : بخش فرهنگ و هنر سایت بیتوته
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
لکی بوشیم و بنویسنیم و بیرا کیم.
****
لکم لک زاده ام بنچینه دیرم
دمی صادق دلی بی کینه دیرم
نژادم کی منش ایران نشینم
نشونی اج «لکا» دیرینه دیرم
روژ بیس یک فوریه و براور دوم مونگ ئید لکی و هُمیاری یونسکو و خاطر جهونگیری و وشیاین زوئنل وَ ئی سال 1999 روژ جهانی زوئن دالکه ای نومگیر بیه .
ارا ئی روژه دانشجوئل داکایی سال 1952هیستو زوئن بنگالی ثبت کن و بوئه زوئن دوم پاکستان چن نفر اجینو کوشیا.
یه مرسنی ارا رسین و هر هدفی باید ای گیون مایه بنی. شعار یونسکو ، رنگو رنگ بین زوئنل ارا دلوازی دایمیه .
ئی مملکت وژمو هم ئی اصل پونزه قانون اساسی و ئی حق زوئنل بومی و محلی اشاره بیه .
ئی اصله موشی:« زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانه های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است »
ئی روژه ار تموم لکسونیل بمارک بو.برال و خویئل بورن ارا سر بلنگی و آویاری زوئن لکی زمت بکیشیم .
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شدهاست. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شدهاست. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبانها اعلام کرد.
مطابق برآورد یونسکو، از حدود ۶ هزار زبانی که در جهان شناخته شده است، بیش از سه هزار زبان در حال نابودی هستند. این زبانها هماکنون نیز توسط گروههای بسیار کوچکی به کار برده میشوند و تقریبا هیچکدام شانسی برای بقا ندارند. ۹۶ درصد از زبانها تنها در بین ۴ درصد از جمعیت جهان رواج دارند.
درباره اصطلاح زبان مادری باید گفت این اصطلاح در کاربرد وسیع میتواند به چندین موقعیت گوناگون اشاره داشته باشد که برخی از آنها شامل موارد زیر است:
- زبان اول First language یا زبان مادری به اولین زبانی گفته میشود که کودک تکلم به آن را یاد میگیرد.
در ایران افزون بر زبان فارسی در مجموع حدود ۶٩ زبان و گویش رواج دارد و بزرگترین گروههای زبانی ایران را فارسی، آذربایجانی، کُردی، ترکمنی، گیلکی،مازندرانی، تالشی، لری، عربی، بلوچی، لکی و تاتی تشکیل میدهند.
منبع : بخش فرهنگ و هنر سایت بیتوته
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
Telegram
attach 📎
Forwarded from اِتحاد وَ سَربَرزی دورودفرامان🇮🇷
«ابیات فولکلور آیینه ی تاریخ قوم لک»
به مناسبت یازدهم اسفند سالگرد وفات کریم خان لک
«چل گو چل نیم گو چل کریم خونی نخره ریز کردیی تا ژیر زونی»
فولکلورها راههایی است برای نشان دادن سرزمینهای آباد و پر برکت .ما را به سرابهای پر آب و بی رقیب فرهنگ و تاریخ مردمان یک قوم می رسانند.شعرای هر قومی ممکن است که دارای اطلاعات وافر باشند و از فرهنگها و زبان و ادبیات اقوام دیگر استفاده کنند ولیکن ابتدا از آبشخور فرهنگ و داشته های خود ارتزاق می کنند .همان فرهنگی که از دامان مادر و هنگام شنیدن نوای خوش آهنگ لاوه لاوه با آن به خواب رفته اند و با اشعار زیبای ترانه های محلی بیدار شده اند.
هدف از این وجیزه این است که فولکلور بالا دارای بار معنایی تاریخی ویژه ای است .ابتدا این پرسش مطرح است ، چرا در مصرع اول بر نگفته است چهل پول رایج نادری یا قجری یا پهلوی یا صفوی و دیگر شاهان و سلاطین تاریخ ایران چه در عهد باستان و چه در عهد اسلامی .آیا پادشاهانی از کریم خان قدرتمند تر و جهانگیر تر نبوده اند .آیا فقط سکه های کریم خان با ارزش و قیمتی بوده اند .
در جواب باید گفت: بوده اند پادشاهان و سلاطین و امپراطوریهای پر قدرت و ثروتمند با ارزش پول بالا ، اما شاعران لک ابتدا به بزرگان و مشاهیر خود نظر داشته اند . این فولکلور می تواند یک جواب قاطع به کسانی باشد که کریم خان را از اقوام دیگر می دانند .
این سکه های کریم خانی آنقدر برای مردمان لک با ارزش و دارای جایگاه ویژه ای بوده است که زنان لک خود را به آن آراسته اند و در موردش شعر سروده اند.
ممکن است گفته شود در زمان معاصر از سکه های پهلوی استفاده می شده است .این حرف کاملا درست است اما باید گفت که ما اول ایرانی هستیم و در این زمان از سکه ی رایج کریم خان اثری باقی نمانده است و مردمان از همین پول رایج مملکت استفاده کرده اند.
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
به مناسبت یازدهم اسفند سالگرد وفات کریم خان لک
«چل گو چل نیم گو چل کریم خونی نخره ریز کردیی تا ژیر زونی»
فولکلورها راههایی است برای نشان دادن سرزمینهای آباد و پر برکت .ما را به سرابهای پر آب و بی رقیب فرهنگ و تاریخ مردمان یک قوم می رسانند.شعرای هر قومی ممکن است که دارای اطلاعات وافر باشند و از فرهنگها و زبان و ادبیات اقوام دیگر استفاده کنند ولیکن ابتدا از آبشخور فرهنگ و داشته های خود ارتزاق می کنند .همان فرهنگی که از دامان مادر و هنگام شنیدن نوای خوش آهنگ لاوه لاوه با آن به خواب رفته اند و با اشعار زیبای ترانه های محلی بیدار شده اند.
هدف از این وجیزه این است که فولکلور بالا دارای بار معنایی تاریخی ویژه ای است .ابتدا این پرسش مطرح است ، چرا در مصرع اول بر نگفته است چهل پول رایج نادری یا قجری یا پهلوی یا صفوی و دیگر شاهان و سلاطین تاریخ ایران چه در عهد باستان و چه در عهد اسلامی .آیا پادشاهانی از کریم خان قدرتمند تر و جهانگیر تر نبوده اند .آیا فقط سکه های کریم خان با ارزش و قیمتی بوده اند .
در جواب باید گفت: بوده اند پادشاهان و سلاطین و امپراطوریهای پر قدرت و ثروتمند با ارزش پول بالا ، اما شاعران لک ابتدا به بزرگان و مشاهیر خود نظر داشته اند . این فولکلور می تواند یک جواب قاطع به کسانی باشد که کریم خان را از اقوام دیگر می دانند .
این سکه های کریم خانی آنقدر برای مردمان لک با ارزش و دارای جایگاه ویژه ای بوده است که زنان لک خود را به آن آراسته اند و در موردش شعر سروده اند.
ممکن است گفته شود در زمان معاصر از سکه های پهلوی استفاده می شده است .این حرف کاملا درست است اما باید گفت که ما اول ایرانی هستیم و در این زمان از سکه ی رایج کریم خان اثری باقی نمانده است و مردمان از همین پول رایج مملکت استفاده کرده اند.
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
Telegram
attach 📎
میبینمت...
در قاب پنج شنبهها....
هر روز.....
هر روز....
و تکرار هر روز...
تکرار تکرار...
درد آور است
@Doroodfaraman
#میشمارم
هفت روز هفته را
به پنجشنبه که میرسم
فاتحه میشود نفسم
یادی از خفتگان بیشمار
#مهدی_زینی
زیارت اهل قبور فراموش نشود
در قاب پنج شنبهها....
هر روز.....
هر روز....
و تکرار هر روز...
تکرار تکرار...
درد آور است
@Doroodfaraman
#میشمارم
هفت روز هفته را
به پنجشنبه که میرسم
فاتحه میشود نفسم
یادی از خفتگان بیشمار
#مهدی_زینی
زیارت اهل قبور فراموش نشود
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
نیلیمو متل دا پیرلمو نصمه نیمه بمینی
نیلیم زون لکی عه ویرمونا بچو
کتاب سالفه لکی نویسنده: #مهدی_زینی
گوینده: #زهرا_کرمالهی #داپیره
#سالفه #داستان_لکی #زبان_لکی
نیلیم زون لکی عه ویرمونا بچو
کتاب سالفه لکی نویسنده: #مهدی_زینی
گوینده: #زهرا_کرمالهی #داپیره
#سالفه #داستان_لکی #زبان_لکی
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
مناظرهی چیلک و رسن
خواننده و نوازنده هنرمند ارزشمند قوم لک: بهروز بهادری
از اینگونه مناظرهها در فرهنگ لکی بسیار داریم
نمونه آن مناظرهی سگ و کله شیر که کتابش به زودی توسط این حقیر چاپ خواهد شد.
در واقع جزو ادبیات تطبیقی با مناظرهی باستانی ایران به نام درخت آسوریک است
#مهدی_زینی
@Doroodfaraman
خواننده و نوازنده هنرمند ارزشمند قوم لک: بهروز بهادری
از اینگونه مناظرهها در فرهنگ لکی بسیار داریم
نمونه آن مناظرهی سگ و کله شیر که کتابش به زودی توسط این حقیر چاپ خواهد شد.
در واقع جزو ادبیات تطبیقی با مناظرهی باستانی ایران به نام درخت آسوریک است
#مهدی_زینی
@Doroodfaraman
Forwarded from اِتحاد وَ سَربَرزی دورودفرامان🇮🇷
ثبت گلونی در فهرست آثار و میراث فر هنگی ایران زمین بر همه ی لکستانیها مبارک باد .
امیدوارم همیشه پرچم این فر هنگ غنی و گسترده در کنار دیگر اقوام ایرانی در اهتزاز باد
جا دارد از همه ی دست اند کاران این رویداد مهم قدر دانی شود دستتان درد نکند خسته نباشید.
پرچم قوم و تبار لک تونی ای گلونی
سر وه ن سرو و چنار لک تونی ای گلونی
دویره ئه جینت ، ده سه ل بی پشت و پیه لی
ریشه دارِ برقرار لک تونی ای گلونی
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
#مهدی_زینی
@aksohonar
امیدوارم همیشه پرچم این فر هنگ غنی و گسترده در کنار دیگر اقوام ایرانی در اهتزاز باد
جا دارد از همه ی دست اند کاران این رویداد مهم قدر دانی شود دستتان درد نکند خسته نباشید.
پرچم قوم و تبار لک تونی ای گلونی
سر وه ن سرو و چنار لک تونی ای گلونی
دویره ئه جینت ، ده سه ل بی پشت و پیه لی
ریشه دارِ برقرار لک تونی ای گلونی
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
#مهدی_زینی
@aksohonar
Forwarded from اِتحاد وَ سَربَرزی دورودفرامان🇮🇷
به بهانهی جشن بزرگ #گلونی_لکی در دلفان
خدا را شاکریم که وارثان فرهنگی غنی و بی آلایش و پویا هستیم درود خدا بر مردمان فهیم و ارزشمند قوم لک جشن بزرگ گلونی در حالی در دلفان برگزار شد که همه تشنهی نوشیدن قطراتی از باران عزتمندی قوممان بودیم. در میان همهی جشنوارهها و همایشهایی که تا کنون شرکت داشتهام میتوانم این جشن را سر آمد همه ذکر کنم. نظم و انضباط، حضور پر شور و بیش از حد مردم، ارائهی هر سین در زمان معین و بی نقص، شور و شوق حاضرین، حضور نمایندگانی از #لکهای سراسر کشور از همه مهمتر یکی شدن مدعوین با کل برنامه به طوریکه خود را در این جشن شریک و ممزوج میدانستند و همکاری و همراهی بینظیرشان قابل ستایش بود.
برگزار کنندگان از جان و دل مایه گذاشته بودند و یک ماه تمام وقت خود را مصروف این رویداد شیرین و لذت بخش کرده بودند.
هر چند واژهها و اصطلاحات برای تقدیر و تشکر از انجمن ادبی ترکه میر و مردم مهمان نواز دلفان ناقصند، اما جا دارد که از این انجمن فرهیخته و مردم دلفان بسیار سپاسگزاری کرد.
مینی نوینو و خدا قوت
#مهدی_زینی_اصلانی
@Doroodfaraman
خدا را شاکریم که وارثان فرهنگی غنی و بی آلایش و پویا هستیم درود خدا بر مردمان فهیم و ارزشمند قوم لک جشن بزرگ گلونی در حالی در دلفان برگزار شد که همه تشنهی نوشیدن قطراتی از باران عزتمندی قوممان بودیم. در میان همهی جشنوارهها و همایشهایی که تا کنون شرکت داشتهام میتوانم این جشن را سر آمد همه ذکر کنم. نظم و انضباط، حضور پر شور و بیش از حد مردم، ارائهی هر سین در زمان معین و بی نقص، شور و شوق حاضرین، حضور نمایندگانی از #لکهای سراسر کشور از همه مهمتر یکی شدن مدعوین با کل برنامه به طوریکه خود را در این جشن شریک و ممزوج میدانستند و همکاری و همراهی بینظیرشان قابل ستایش بود.
برگزار کنندگان از جان و دل مایه گذاشته بودند و یک ماه تمام وقت خود را مصروف این رویداد شیرین و لذت بخش کرده بودند.
هر چند واژهها و اصطلاحات برای تقدیر و تشکر از انجمن ادبی ترکه میر و مردم مهمان نواز دلفان ناقصند، اما جا دارد که از این انجمن فرهیخته و مردم دلفان بسیار سپاسگزاری کرد.
مینی نوینو و خدا قوت
#مهدی_زینی_اصلانی
@Doroodfaraman
[Forwarded from شعر شقایق mahdi zeini aslani]
به مناسبت اول مهر و بازگشایی مدارس
«تقدیم به همه ی دانش آموزانی که سی سال افتخار بودن در کنارشان را داشته ام همیشه دوستتان دارم»
*****
روح و جسمت را
به ابرهای باران آوربسپار
ای نوباوه ی آریایی
چشمانت را به مهمانی
دانایی و معرفت بفرست
نگران آینده نباش
مهربان پدری معنوی
به جای تو نگرانی را
همچون مشق شبهای تو
خط می زند و
به جایش نور امید می نویسد
به دور شمع من
پروانه نباش سوختنت را
تاب و توان ندارم
گستره ی دنیای عشق باش
تا روشن و نور آگین شوی
دلم برای معصومیتهایت
برای آقا اجازه هایت ؟
آقا ما بگیم و آوای هماهنگ
بله های صادقانه ات
نگاههای پر از راز و
دوست داشتنهای پاکت
برای دروغهای بی مایه ی
آقا مهمان داشتیم و
برقها رفتند و
دل دردهایت
دلم برای پنهان کردن
کفشهای پاره و
شلوار ملمع و
پیرهن بی دگمه ات
پشت غرور و عزت نفس..
دلم برای گوش به زنگ آخر و
فریاد هورا و دویدنهایت
تنگ شده و
آسمانم پر از ابرسیاه است
بارانی در راه است
اما..........
می دانم اکنون
رشید مرد
شیر زن زیبا و استواری
به مام میهن می اندیشد
ابرهای آسمانم سفید می شوند و
گل و خنده
می رویانند بر لبان بی همنشین من
دوستتان دارم
تا ...
پایان من و خاطرات مدرسه
#مهدی_زینی
@qhazalemastaneh
به مناسبت اول مهر و بازگشایی مدارس
«تقدیم به همه ی دانش آموزانی که سی سال افتخار بودن در کنارشان را داشته ام همیشه دوستتان دارم»
*****
روح و جسمت را
به ابرهای باران آوربسپار
ای نوباوه ی آریایی
چشمانت را به مهمانی
دانایی و معرفت بفرست
نگران آینده نباش
مهربان پدری معنوی
به جای تو نگرانی را
همچون مشق شبهای تو
خط می زند و
به جایش نور امید می نویسد
به دور شمع من
پروانه نباش سوختنت را
تاب و توان ندارم
گستره ی دنیای عشق باش
تا روشن و نور آگین شوی
دلم برای معصومیتهایت
برای آقا اجازه هایت ؟
آقا ما بگیم و آوای هماهنگ
بله های صادقانه ات
نگاههای پر از راز و
دوست داشتنهای پاکت
برای دروغهای بی مایه ی
آقا مهمان داشتیم و
برقها رفتند و
دل دردهایت
دلم برای پنهان کردن
کفشهای پاره و
شلوار ملمع و
پیرهن بی دگمه ات
پشت غرور و عزت نفس..
دلم برای گوش به زنگ آخر و
فریاد هورا و دویدنهایت
تنگ شده و
آسمانم پر از ابرسیاه است
بارانی در راه است
اما..........
می دانم اکنون
رشید مرد
شیر زن زیبا و استواری
به مام میهن می اندیشد
ابرهای آسمانم سفید می شوند و
گل و خنده
می رویانند بر لبان بی همنشین من
دوستتان دارم
تا ...
پایان من و خاطرات مدرسه
#مهدی_زینی
@qhazalemastaneh
Telegram
attach 📎
«در رثای سردار ملی یارمحمد خان زردلانی لک»
اساره برزی ، دیاری و نوم
زوی افول کردی ، نرسی و کوم
تنیا سواربی ، و ایرونه وه
چی آرش دس وه ، تیرکمونه وه
سردار ملی ، یار مشروطه
قلب دشمنل ، مهردیه پته
پرچم روشن ، مشروطه و دس
بوئر بی منت ، شیر هنارس
سیم سکندر ، سر جله ی خاصان
چیم لکستان ، سر حلقه ی راسان
یار مظلومل ، یار محمد خان
زاده ی بالاون ، فخر لکستان
وینی صولتت ، دیر نمای و دی
دوما کوچونت ، ساز چمر بی
ارا مردنت ، پلاس بپوشیم
پیاله و پیاله ، اج خم بنوشیم
ارینت باریم ، مور ار سر مور
بگریم ئی سر ، بیل و خاک گور
گیروده ی مکر دشمنانم رو
هویر تاوناک ، کرماشانم رو
#مهدی_زینی
اساره برزی ، دیاری و نوم
زوی افول کردی ، نرسی و کوم
تنیا سواربی ، و ایرونه وه
چی آرش دس وه ، تیرکمونه وه
سردار ملی ، یار مشروطه
قلب دشمنل ، مهردیه پته
پرچم روشن ، مشروطه و دس
بوئر بی منت ، شیر هنارس
سیم سکندر ، سر جله ی خاصان
چیم لکستان ، سر حلقه ی راسان
یار مظلومل ، یار محمد خان
زاده ی بالاون ، فخر لکستان
وینی صولتت ، دیر نمای و دی
دوما کوچونت ، ساز چمر بی
ارا مردنت ، پلاس بپوشیم
پیاله و پیاله ، اج خم بنوشیم
ارینت باریم ، مور ار سر مور
بگریم ئی سر ، بیل و خاک گور
گیروده ی مکر دشمنانم رو
هویر تاوناک ، کرماشانم رو
#مهدی_زینی
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
روژ زوئن دالکئی ار تموم مردمل دنیا بمارک بو ، ئللخصوص قوم لکستان.
لکی بوشیم و بنویسنیم و بیرا کیم.
****
لکم لک زاده ام بنچینه دیرم
دمی صادق دلی بی کینه دیرم
نژادم کی منش ایران نشینم
نشونی اج «لکا» دیرینه دیرم
روژ بیس یک فوریه و براور دوم مونگ ئید لکی و هُمیاری یونسکو و خاطر جهونگیری و وشیاین زوئنل وَ ئی سال 1999 روژ جهانی زوئن دالکه ای نومگیر بیه .
ارا ئی روژه دانشجوئل داکایی سال 1952هیستو زوئن بنگالی ثبت کن و بوئه زوئن دوم پاکستان چن نفر اجینو کوشیا.
یه مرسنی ارا رسین و هر هدفی باید ای گیون مایه بنی. شعار یونسکو ، رنگو رنگ بین زوئنل ارا دلوازی دایمیه .
ئی مملکت وژمو هم ئی اصل پونزه قانون اساسی و ئی حق زوئنل بومی و محلی اشاره بیه .
ئی اصله موشی:« زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانه های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است »
ئی روژه ار تموم لکسونیل بمارک بو.برال و خویئل بورن ارا سر بلنگی و آویاری زوئن لکی زمت بکیشیم .
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شدهاست. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شدهاست. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبانها اعلام کرد.
مطابق برآورد یونسکو، از حدود ۶ هزار زبانی که در جهان شناخته شده است، بیش از سه هزار زبان در حال نابودی هستند. این زبانها هماکنون نیز توسط گروههای بسیار کوچکی به کار برده میشوند و تقریبا هیچکدام شانسی برای بقا ندارند. ۹۶ درصد از زبانها تنها در بین ۴ درصد از جمعیت جهان رواج دارند.
درباره اصطلاح زبان مادری باید گفت این اصطلاح در کاربرد وسیع میتواند به چندین موقعیت گوناگون اشاره داشته باشد که برخی از آنها شامل موارد زیر است:
- زبان اول First language یا زبان مادری به اولین زبانی گفته میشود که کودک تکلم به آن را یاد میگیرد.
در ایران افزون بر زبان فارسی در مجموع حدود ۶٩ زبان و گویش رواج دارد و بزرگترین گروههای زبانی ایران را فارسی، آذربایجانی، کُردی، ترکمنی، گیلکی،مازندرانی، تالشی، لری، عربی، بلوچی، لکی و تاتی تشکیل میدهند.
منبع : بخش فرهنگ و هنر سایت بیتوته
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
لکی بوشیم و بنویسنیم و بیرا کیم.
****
لکم لک زاده ام بنچینه دیرم
دمی صادق دلی بی کینه دیرم
نژادم کی منش ایران نشینم
نشونی اج «لکا» دیرینه دیرم
روژ بیس یک فوریه و براور دوم مونگ ئید لکی و هُمیاری یونسکو و خاطر جهونگیری و وشیاین زوئنل وَ ئی سال 1999 روژ جهانی زوئن دالکه ای نومگیر بیه .
ارا ئی روژه دانشجوئل داکایی سال 1952هیستو زوئن بنگالی ثبت کن و بوئه زوئن دوم پاکستان چن نفر اجینو کوشیا.
یه مرسنی ارا رسین و هر هدفی باید ای گیون مایه بنی. شعار یونسکو ، رنگو رنگ بین زوئنل ارا دلوازی دایمیه .
ئی مملکت وژمو هم ئی اصل پونزه قانون اساسی و ئی حق زوئنل بومی و محلی اشاره بیه .
ئی اصله موشی:« زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانه های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است »
ئی روژه ار تموم لکسونیل بمارک بو.برال و خویئل بورن ارا سر بلنگی و آویاری زوئن لکی زمت بکیشیم .
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شدهاست. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شدهاست. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبانها اعلام کرد.
مطابق برآورد یونسکو، از حدود ۶ هزار زبانی که در جهان شناخته شده است، بیش از سه هزار زبان در حال نابودی هستند. این زبانها هماکنون نیز توسط گروههای بسیار کوچکی به کار برده میشوند و تقریبا هیچکدام شانسی برای بقا ندارند. ۹۶ درصد از زبانها تنها در بین ۴ درصد از جمعیت جهان رواج دارند.
درباره اصطلاح زبان مادری باید گفت این اصطلاح در کاربرد وسیع میتواند به چندین موقعیت گوناگون اشاره داشته باشد که برخی از آنها شامل موارد زیر است:
- زبان اول First language یا زبان مادری به اولین زبانی گفته میشود که کودک تکلم به آن را یاد میگیرد.
در ایران افزون بر زبان فارسی در مجموع حدود ۶٩ زبان و گویش رواج دارد و بزرگترین گروههای زبانی ایران را فارسی، آذربایجانی، کُردی، ترکمنی، گیلکی،مازندرانی، تالشی، لری، عربی، بلوچی، لکی و تاتی تشکیل میدهند.
منبع : بخش فرهنگ و هنر سایت بیتوته
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
Telegram
attach 📎
Forwarded from اِتحاد وَ سَربَرزی دورودفرامان🇮🇷
«ابیات فولکلور آیینه ی تاریخ قوم لک»
به مناسبت یازدهم اسفند سالگرد وفات کریم خان لک
«چل گو چل نیم گو چل کریم خونی نخره ریز کردیی تا ژیر زونی»
فولکلورها راههایی است برای نشان دادن سرزمینهای آباد و پر برکت .ما را به سرابهای پر آب و بی رقیب فرهنگ و تاریخ مردمان یک قوم می رسانند.شعرای هر قومی ممکن است که دارای اطلاعات وافر باشند و از فرهنگها و زبان و ادبیات اقوام دیگر استفاده کنند ولیکن ابتدا از آبشخور فرهنگ و داشته های خود ارتزاق می کنند .همان فرهنگی که از دامان مادر و هنگام شنیدن نوای خوش آهنگ لاوه لاوه با آن به خواب رفته اند و با اشعار زیبای ترانه های محلی بیدار شده اند.
هدف از این وجیزه این است که فولکلور بالا دارای بار معنایی تاریخی ویژه ای است .ابتدا این پرسش مطرح است ، چرا در مصرع اول بر نگفته است چهل پول رایج نادری یا قجری یا پهلوی یا صفوی و دیگر شاهان و سلاطین تاریخ ایران چه در عهد باستان و چه در عهد اسلامی .آیا پادشاهانی از کریم خان قدرتمند تر و جهانگیر تر نبوده اند .آیا فقط سکه های کریم خان با ارزش و قیمتی بوده اند .
در جواب باید گفت: بوده اند پادشاهان و سلاطین و امپراطوریهای پر قدرت و ثروتمند با ارزش پول بالا ، اما شاعران لک ابتدا به بزرگان و مشاهیر خود نظر داشته اند . این فولکلور می تواند یک جواب قاطع به کسانی باشد که کریم خان را از اقوام دیگر می دانند .
این سکه های کریم خانی آنقدر برای مردمان لک با ارزش و دارای جایگاه ویژه ای بوده است که زنان لک خود را به آن آراسته اند و در موردش شعر سروده اند.
ممکن است گفته شود در زمان معاصر از سکه های پهلوی استفاده می شده است .این حرف کاملا درست است اما باید گفت که ما اول ایرانی هستیم و در این زمان از سکه ی رایج کریم خان اثری باقی نمانده است و مردمان از همین پول رایج مملکت استفاده کرده اند.
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
به مناسبت یازدهم اسفند سالگرد وفات کریم خان لک
«چل گو چل نیم گو چل کریم خونی نخره ریز کردیی تا ژیر زونی»
فولکلورها راههایی است برای نشان دادن سرزمینهای آباد و پر برکت .ما را به سرابهای پر آب و بی رقیب فرهنگ و تاریخ مردمان یک قوم می رسانند.شعرای هر قومی ممکن است که دارای اطلاعات وافر باشند و از فرهنگها و زبان و ادبیات اقوام دیگر استفاده کنند ولیکن ابتدا از آبشخور فرهنگ و داشته های خود ارتزاق می کنند .همان فرهنگی که از دامان مادر و هنگام شنیدن نوای خوش آهنگ لاوه لاوه با آن به خواب رفته اند و با اشعار زیبای ترانه های محلی بیدار شده اند.
هدف از این وجیزه این است که فولکلور بالا دارای بار معنایی تاریخی ویژه ای است .ابتدا این پرسش مطرح است ، چرا در مصرع اول بر نگفته است چهل پول رایج نادری یا قجری یا پهلوی یا صفوی و دیگر شاهان و سلاطین تاریخ ایران چه در عهد باستان و چه در عهد اسلامی .آیا پادشاهانی از کریم خان قدرتمند تر و جهانگیر تر نبوده اند .آیا فقط سکه های کریم خان با ارزش و قیمتی بوده اند .
در جواب باید گفت: بوده اند پادشاهان و سلاطین و امپراطوریهای پر قدرت و ثروتمند با ارزش پول بالا ، اما شاعران لک ابتدا به بزرگان و مشاهیر خود نظر داشته اند . این فولکلور می تواند یک جواب قاطع به کسانی باشد که کریم خان را از اقوام دیگر می دانند .
این سکه های کریم خانی آنقدر برای مردمان لک با ارزش و دارای جایگاه ویژه ای بوده است که زنان لک خود را به آن آراسته اند و در موردش شعر سروده اند.
ممکن است گفته شود در زمان معاصر از سکه های پهلوی استفاده می شده است .این حرف کاملا درست است اما باید گفت که ما اول ایرانی هستیم و در این زمان از سکه ی رایج کریم خان اثری باقی نمانده است و مردمان از همین پول رایج مملکت استفاده کرده اند.
#مهدی_زینی
http://telegram.me/farhangelakI
Telegram
attach 📎
پرچم قوم و تبار لک تونی ای گلونی
سروهن سرو و چنار لک تونی ای گلونی
دویره ئه جینت، دَسَل بی پشت و پیهلی
ریشه دارِ برقرار لک تونی ای گلونی
#مهدی_زینی
#گلونی_لکی #میراث_لکی
سروهن سرو و چنار لک تونی ای گلونی
دویره ئه جینت، دَسَل بی پشت و پیهلی
ریشه دارِ برقرار لک تونی ای گلونی
#مهدی_زینی
#گلونی_لکی #میراث_لکی