🔴 سدسازانِ محترم؛ لطفاً از مصیبت سیل در شرق گلستان برای خود فرصت نسازید! 🔴

🇮🇷: @darvishnameh

1⃣ به رغم آنکه مملکت در نخستین روزهای نوروز ۹۸ و همزمان با رخداد سیل فاجعه‌بار در شرق گلستان تقریباً تعطیل است، اما چند یادداشت سفارشی در همین چند روز در اغلب خبرگزاری‌ها از جمله #ایسنا منتشر شده که به بهانه همین سیل، خواستار افزایش ساخت سدهای جدید شده‌اند! رویکرد غالب در این یادداشت‌ها و مصاحبه مدیران وابسته به شرکت‌های سدساز آن است که اگر همین چند ده سد ساخته شده در گلستان نبود، ابعاد فاجعه به مراتب بدتر و خسارت‌ها بیشتر می‌شد.
.
2⃣ یک پرسش ساده! در طول هجده‌سالی که از رخداد سیل فاجعه‌بار قبلی در گلستان می‌گذرد، چند سد جدید ساخته شد؟ چرا با این وجود، باز همه شوکه شده و خسارت‌ها بیشتر شد؟!
.
3⃣ اصلاً تا پیش از نیم‌قرن پیش که هیچ سدی در ترکمن‌صحرا و روی رودخانه‌های گرگان‌رود و اترک ساخته نشده بود، مردم چگونه در گنبد و آق‌قلا و روستاهای مجاور زندگی می‌کردند؟ چگونه این تمدن دوام آورد؟ راستی چرا سد گلستان را پیش از وقوع سیل خالی نکردند تا سرریز سد بر ابعاد خسارت سیل نیافزاید؟ اصلا در کشوری که هم‌اکنون بیش از دوبرابر حجم رواناب سالانه، سد ساخته شده و یا در دست ساخت است - بیش از هشتاد میلیارد مترمکعب - چه زمان باید زنگ پایان سدسازی را نواخت؟!
.
4⃣ چرا نشانی اشتباه می‌دهیم؟ پاک‌تراشی جنگل‌ها را متوقف کرده؛ اجازه تغییر کاربری ندهید؛ به حریم سیلابی رودخانه‌ها تجاوز نکرده؛ با برداشت‌های افراطی معادن شن و ماسه، نظام آبشناختی منطقه را برهم نزده، بر ابعاد فرسایش کناررودخانه‌ای نیافزایید؛ به رانت‌خوارها اجازه ویلاسازی در بستر سیلابی رودخانه در تنگراه ندهید؛ جلوی چرای زودرس و بی‌رویه را بگیرید و طرح #تنفس_جنگل را واقعاً اجرا کنید؛ آنگاه درخواهید یافت که سیل‌ها نه‌تنها دیگر چنین ویرانگر نخواهند بود، بلکه با نمک‌شویی و آورد مواد مغذی، بر توان حاصلخیزی جلگه ترکمن‌صحرا هم می‌افزایند.
.
5⃣ چند روز پیش در گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما بین #خلیل_آقایی و #حسین_آخانی بحثی داغ در مورد ساخت و ساز در حریم جنگل و رودخانه‌ها در #تنگراه درگرفت، حتی مدیرکل منابع طبیعی استان گلستان هم به کمک رییس سازمان جنگل‌ها آمد تا ماجرا را یه جورایی ختم به خیر کند! اما کمتر از دوهفته پس از آن مناظره نافرجام، طبیعت انتقام خود را از نظام رانتخوار گرفت. آیا اینبار عبرت می‌گیرید؟
.
6⃣ از #آق‌قلا خبر می‌رسد که چون فرمانداری پول لازم برای خرید بنزین ندارد، قایق‌ها عملاً بدون بنزین مانده و در روند کمک‌رسانی اختلال ایجادشده. امیدوارم این مشکل کوچک! حل شود تا لازم به هزینه‌کرد میلیاردها تومان برای ساخت سدهای بیشتر و مشکلات بزرگ‌تر نشود.
.
7⃣ شنیده شده جاده جنجالی و ویرانگر به #آشوراده در اثر سیل اخیر، ویران شده و به زیر آب رفته! می‌بینید؟ همیشه همه خبرها هم بد نیست! هست؟
.
8⃣ کلیپ آخر، حکایت نجات دوتوله سگ در سیل اخیر توسط یک هموطن ترکمن بزرگوار و واکنش والدینش بسی تامل‌برانگیز است. تا می‌توانید آن را نشر دهید تا جهانیان دریابند که ایرانیان در بزنگاه‌هایی که باید، از فرشتگان چیزی کمتر ندارند.

#سیل_آق‌قلا
#نه_به_سدسازی_برای_مهار_سیل

https://instagram.com/p/BvU22QmFlk_/?utm_source=ig_share_sheet&igshid=161eiu699qpm8

🔴 رتبه‌بندی ۳۱ استان کشور از نظر ریزش‌های آسمانی و درس‌هایی که از سیل گلستان باید بگیریم! 🔴

🇮🇷: @darvishnameh

1⃣ مطابق گزارش دفتر مطالعات پایه منابع آب وابسته به شرکت مدیریت منابع آب ایران، از ابتدای سال آبی در اول مهر ۱۳۹۷ تا ساعت ۱۸:۳۰ دوم فروردین ۱۳۹۸ فقط در ۴ استان همچنان میزان ریزش‌های آسمانی کمتر از میانگین درازمدت ۵۰ساله است. این استان‌ها عبارتند از: کرمان، فارس، یزد و سیستان و بلوچستان که بین ۲.۷ درصد در کرمان تا ۱۳درصد در سیستان و بلوچستان میزان بارندگی‌ها کمتر از میانگین‌های درازمدت است. درعوض بهترین وضعیت را در استان‌های ایلام، لرستان، گلستان و خوزستان شاهد هستیم که به ترتیب حدود ۱۰۷، ۹۰، ۷۶ و ۵۶ درصد بیشتر از میانگین ۵۰ساله بارندگی دریافت کرده‌اند.

2⃣ یعنی تقریباً در همین مدت شش‌ماه نخست سال آبی ۹۸- ۱۳۹۷، میزان ریزش‌های آسمانی کشور به اندازه میانگین سالانه، یعنی حدود ۲۳۰ میلی‌متر رسیده است و از آغاز سال نو، هرچقدر که ببارد بیش از میانگین کشوری است.

3⃣ همچنین از بین شش حوضه اصلی آبخیز کشور، وضعیت #ارومیه با ۵۴درصد بیشتر از میانگین پنجاه‌ساله از همه بهتر و بعد از آن، حوضه آبخیز دریای مازندران و خلیج‌فارس و دریای عمان قرار دارد و فقط حوضه مرزی شرقی است که همچنان میزان ریزش‌های آسمانی‌اش، ۱۱درصد کمتر از میانگین ۵۰ساله است.

4⃣ در این میان، تنها افزایش ۳رقمی متعلق به زیرحوضه گرگان و قره‌سو است که با ۵۳۹.۹ میلی‌متر، ۱۰۴درصد بیشتر از میانگین ۵۰ساله را به نسبت دوران مشابه نشان می‌دهد. بیشترین بارندگی ۲۴ساعته نیز در فرودگاه گرگان به میزان ۱۵۶ میلیمتر ثبت شده است.

5⃣ یک ویژگی درخورتامل در حوضه آبخیز گرگان‌رود و تمامی ۱۹زیرحوضه آن از جمله #آق‌قلا و #تنگراه - برگرفته از پژوهش‌های نگارنده با عنوان بررسی ویژگی‌های مرفومتریک حوضه آبخیز گرگانرود در سال ۱۳۷۶ - آن است که به دلیل شکل حوضه - #ضریب_گراولیوس بسیار از یک کوچکتر است - و #زمان_تمرکز به دلیل کشیدگی حوضه بالا بوده و درنتیجه شدت غافلگیری از سیل به شدت کاهش می‌یابد. درواقع، اگر شدت بارندگی زیاد بوده، درعوض شکل حوضه چون اهرمی مهارکننده از شدت سیل و انباشتگی رواناب می‌کاهد.

6⃣ این نکته به آن دلیل حایز اهمیت است که حق نداریم همه مشکلات و حجم غافلگیری رخداده را گردنِ یک رخداد بارندگی با دوره برگشت حدود یکصدساله اندازیم. شیب وزنی بسیار کم منطقه - ۱.۹۱ درصد - خود ثابت می‌کند که با یک مدیریت بحرانِ هوشمندانه و مسلط به واقعیت‌های بوم‌شناختی منطقه می‌توانستیم خسارت‌های جانی و مالی را به شدت کاهش دهیم. در عین حال، برخی سازه‌های انسان‌ساخت به ویژه خط آهن آق‌قلا که بدون گالری‌های لازم چون یک بند خاکی عمل کرده، بر ابعاد خسارت‌ها افزوده است.

7⃣ اقدام ارزشمند مردم زلزله‌زده در #سرپل_ذهاب و #ثلاث_باباجانی برای کمک به هموطنان مصیبت‌زده خویش در آق‌قلا و روستاهای اطراف و نیز تلاش برای نجات حیوانات اهلی و وحشی از خطر سیل به همراه برکنارکردن استاندار توسط معاون اول رییس‌جمهور به دلیل عدم حضور وی در منطقه از جمله رخدادهای مثبت و پندآموز واقعه اخیر است.

8⃣ ساعت ۲۳ امروز - یکشنبه ۴فروردین - به صورت زنده با #میلاد_دخانچی، مجری برنامه تلویزیونی #جیوگی درباره سیل گلستان و حواشی آن گفتگو کرده و پرسش‌های احتمالی را پاسخ می‌دهم.

#رتبه‌بندی_استان‌ها_براساس_بارندگی
#سیل_گلستان

https://instagram.com/p/BvXcvq7lGzx/?utm_source=ig_share_sheet&igshid=cf8vvgh7fn1l

♦️سیل شیراز؛ از سری احمقانه‌ترین سیل‌های جهان!♦️

🇮🇷: @darvishnameh

1⃣ آن زمان که هفده‌سال پیش از دلایل سیل فاجعه‌بار در شرق گلستان و #تنگراه نوشتم و اشاره به شکسته‌شدنِ بند خاکی و تشدید خسارت‌ها کردم، آرزویم این بود که در آینده با عبرت‌گرفتن از چنین خطاهایی، دیگر این فجایع تکرار نشود.

2⃣ ده سال پیش - سال ۱۳۸۸ - همان هشدار و آرزو را پس از سیل شگفت‌آور و احمقانه در بستر رودخانه #قم‌رود و نیز در بزرگراه‌های #جده_عربستان دوباره تکرار کردم - عکسهای دوم تا چهارم - اما ظاهراً ویژگی کشورهایی چون ما آن است که می‌خواهیم به سرعت مدرن شویم و طبیعت را هم آدم کنیم چون رعایای خویش ...
.
3⃣ اینک پس از سیل در #گنبد، #آق‌قلا و #گمیشان، نوبت به #شیراز رسید تا همان تراژدی تاسف‌بار قم در نوروز ۸۸، اینبار در نوروز ۹۸ تکرار شود و تا این لحظه دست‌کم هفده‌نفر از هموطنان عزیزمان قربانی تفکری شوند که فهمی از رژیم حوضه آبخیز #قرآن‌و‌سعدی ندارد و حتی برایش مهم نیست که چرا به منطقه درواز قرآن از دیرباز می‌گویند: #سیل‌آباد؟! همان‌طور که در کلیپ هفتم در صفحه اینستاگرامم می‌بینید، اینجا هم دوباره یک سیل‌بند تاب نیاورده و در اثر یک رخداد بارندگی که به مراتب کمتر از گلستان بوده، خسارت‌های جانی بیشتری بوجود آمده است.
.
4⃣ هشدار مهم آنکه همین نابخردی در ساخت بزرگراه‌های شرقی/غربی پایتخت، یعنی #نیایش و #همت هم رخداده و هر آینه ممکن است با طغیان رودها در دامنه‌های البرز جنوبی، فاجعه‌ای بزرگ رقم بخورد. افزون بر آن، گزارش‌های متعددی از وقوع سیل در استان‌های زاگرس‌نشین به ویژه #لرستان، #ایلام و #کهگیلویه‌و‌بویراحمد مخابره شده که ممکن‌است روزگاری نگران‌کننده و نفس‌گیر را در ساعت‌های آینده در خوزستان پدید آورند.

5⃣ ما یک نکته ساده اما مهم را ظاهراً یادمان رفته! اینکه میزان متوسط ریزش‌های آسمانی سالانه در #هیرکانی، #ارسباران و #زاگرس تقریباً تغییری نکرده؛ اما وسعت و تنوع رویشگاهی در این سه قلمرو مهم بوم‌شناختی وطن آشکارا روندی کاهنده را طی کرده و می‌کند. بنابراین، ابر بدون توجه به پایینش! در این مناطق کمافی‌السابق بر زمینِ برهنه سخت می‌بارد و سیل‌هایی حادثه‌خیز و فرسایشی ویرانگر می‌آفریند ...

6⃣ دست آخر آنکه خواهشم از هموطنان عزیز آن است که بی‌خیال عکس دهم در اینستاگرامم شده و در این روزهای نوروزی که طبیعتِ تشنه ایران جشن گرفته، با سیل، #سلفی نگیریم و دعا کنیم زین‌پس مدیرانی به خدمت گمارده شوند که برپایه قوانین طبیعت، چیدمان توسعه را در قلمرو مدیریتی خویش طراحی و اجرا کنند. آمین ...

#احمقانه‌ترین_سیل‌های_عالم
#نه_به_سلفی_با_سیل

https://instagram.com/p/Bvb1uDHFHh1/?utm_source=ig_share_sheet&igshid=6cou2epmqhxj

🔻یادداشتم درباره تشابه #سیل_قم و #سیل_جده در عربستان در آذرماه ۱۳۸۸:

https://mohammaddarvish.com/desert/archives/2964