شبکه کسب و کار دانش بنیان
13.8K subscribers
4.07K photos
779 videos
122 files
3.84K links
.
بستر اطلاع رسانی و آموزش
کسب و کارهای دانش بنیان و فناور

واحد ارتباطات:
@daneshbonyan_admin
.
Download Telegram
#تک_برگ


💠 باور نمی‌کردند بتوانیم رآکتور گلاس‌لایند را بسازیم 2
روایت مهندس مصطفی جنتی از ساخت دانش‌بنیان محصولی حیاتی

🔷 بخشی از متن:
🔸 یکی از تجهیزات مهم و ضروری در فرایند ساخت رآکتورهای گلاس‌لایند کوره‌های عملیات حرارتی با دمای بالای هزار درجه سانتی‌گراد و با اتمسفر کنترل‌شده است. در آزمایشگاه کوره کوچک داشتیم و نمونه‌های اول و قطعات اولیه را در همان کوره تولید می‌کردیم؛ اما برای کار در ابعاد بزرگ‌تر کوره‌های بزرگ هم موردنیاز بود. قطعات اولیه که تأیید شدند دیگر به این اطمینان رسیدیم که ما توانایی ساخت رآکتورهای گلاس‌لایند بزرگ را هم داریم. شروع کردم به جست‌وجو برای پیداکردن سازندۀ کوره. چون کورۀ ما شرایط خاصی داشت و از طرفی مصرف این نوع کوره هم فقط در صنعت ما بود، تولیدکنندۀ داخلی پیدا نکردم. پس رفتم سراغ خارجی‌ها. بعد از کلی صحبت و ایمیل و مذاکره گفتند صادرات این نوع کوره با این حجم به ایران مشمول تحریم است و امکان صادرات به ایران را ندارند. برق مصرفی کوره‌ای که نیاز داشتیم در حد چند مگاوات بود و هزینۀ اشتراک و هزینۀ انتقال برق از پست اصلی برق تا کارخانه چیزی نزدیک به دوبرابر کل سرمایه‌گذاری ما برای ساخت کارخانه بود.

🔸 در همان گام اول با سر توی دیوار رفتم و به بن‌بست خوردم. اما چون راهی برای عقب‌گرد نداشتم و تنها راهم فرار به جلو بود شروع کردم به مطالعه که ببینم چه می‌شود کرد. به توصیه یکی از دوستان یکی از کتاب‌های مرجع در رشته مهندسی شیمی را شروع کردم به مطالعه و ورق زدن. در یکی از بخش‌ها به یک کورۀ خیلی ساده و ابتدایی برخورد کردم که به نظر می‌رسید با اعمال تغییراتی می‌شود از ایده آن برای کار خودمان استفاده کنیم. کار را شروع کردیم و چندین ماه پایش ایستادیم تا بالاخره یک کورۀ گازی با حرارت غیر مستقیم و تشعشعی ساخته شد! کوره‌ای که حتی در دنیا هیچ‌کدام از تولیدکنندگان بزرگ رآکتورهای گلاس لایند از این مدل و طرحش استفاده نکرده بودند. وقتی برای اولین‌بار می‌خواستیم کوره را روشن کنیم و تست بگیریم یکی از دوستان گفت: «اگر کل کوره خراب شد و ریخت آمادگی‌اش رو داشته باشید، به‌هرحال این کار تا حالا تجربه نشده.» یعنی ما در این حد ریسک کردیم. اما کوره روشن شد و کار کرد. هرچند بعدها در تولید با مشکلات بسیار زیادی روبه‌رو شدیم.

🔸 آن‌قدر در آن دوران با شکست‌های پی‌درپی مواجه شدم و مضطرب شدم تا به‌خاطر مشکلات روحی و جسمی که پیدا کردم، زمینگیر شدم. پزشک توصیه کرد از کار و این فضای اضطراب‌آور دور بمانم. اما عملی‌کردن این توصیه امکان‌پذیر نبود. چون اگر من کار را رها می‌کردم کار مرا رها نمی‌کرد و تعهدات حقوقی و مالی و مسئولیت‌هایی که بر عهده‌ام بود سخت‌تر از قبل می‌شد. دیگر برای پا پس کشیدن دیر بود. ناگزیر دوباره از اول شروع کردم و گام‌به‌گام همۀ کارها را یادداشت کردم. محاسبات را انجام دادم و با هزار جور تحلیل و احتمال و محاسبات طی چندین سال کم‌کم ایرادات را برطرف کردم؛ به نظر می‌رسید که طرح کورۀ ما برای تولید رآکتورهای گلاس‌لایند در حال جواب‌دادن است.


🖇️ مجله دانشمند: @daneshmand_mag


هشتگ راهنما: #کتابخونه #روایت_پیشرفت #مجله_دانشمند

شبکه دانش بنیان | @daneshbonyan_isti
#تک_برگ


💠 پایان 35 سال وابستگی
به روایت امیرهومن کریمی وثیق، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان نفت و گاز سرو

🔷 بخشی از متن:
شرکت‌های هندی و چینی تا یک دهه قبل در ازای تحویل کاتالیست، هزینه‌های سنگین را از شرکت‌های پتروشیمی و فولادی درخواست می‌کردند؛ اما آورده‌های این شرکت، باعث ایجاد ارزش‌افزوده‌های متعددی از جمله کاهش قیمت خرید، افزایش دانش متخصصان ایرانی، افزایش راندمان تولید محصولات مهمی چون اوره، آمونیاک، متانول و آهن اسفنجی در کشور شده است.

🔸 بومی‌سازی کاتالیست توسط این شرکت در ایران ۱۰ سال به طول انجامید، از اواسط دهه ۹۰ به‌واسطه تکمیل زنجیره کاتالیست‌های فولادی و کاتالیست‌های تولید گاز سنتز، شرکت‌های خارجی از بازار ایران کنار گذاشته شدند و به عبارتی اعتماد به محصولات این شرکت دانش‌بنیان با اطمینان بیشتری صورت گرفت و این مسیر در خارج از کشور نیز با تلاش‌های چندین ساله اتفاق افتاد؛ به‌طوری‌که در سال ۱۳۹۹ اولین صادرات این شرکت انجام شد و در حضور بازیگران اصلی کاتالیست چون سودکمی، تاپسو و جانسون متی توانستیم به‌واسطه قیمت و کیفیت کاتالیست برنده مناقصه مربوطه باشیم و پالایشگاه بصره عراق با ما وارد مذاکره شد و در همان سال به‌عنوان صادرکننده نمونه ملی معرفی شدیم. این مسیر با صادرات کاتالیست به کشور ونزوئلا ادامه پیدا کرد.

🔸 بخش عمده صادرات ما، به کشور روسیه بوده است که بالغ بر 20 میلیون دلار است به طوری که وزارت نفت در گزارش‌های خود از این اقدام ملی به عنوان یک دستاورد بزرگ تاریخی همواره یاد می کند؛ در حال حاضر کارشناسان این شرکت، در سه مجتمع فولاد و پتروشیمی روسیه در حال راه‌اندازی واحدهای این کشور هستند و قرار است بزرگ‌ترین پتروشیمی تولیدکننده اوره و آمونیاک جهان نیز با کاتالیست‌های ایرانی شرکت نفت و گاز سرو وارد مدار تولید شود و به گفته رییس پارک فناوری نفت، امروز روسیه به جای پهپاد، به کاتالیست ما وابسته است. نکته حائز اهمیت این است که کشور روسیه در حضور شرکت های چینی از شرکت سرو با قیمت بالاتر خرید می کند و حتی در حضور شرکت های اروپایی نیز از شرکت سرو خرید می کند. این شرکت همچنین هشت میلیون دلار کاتالیست به کشور ونزوئلا و دو میلیون دلار به کشور عراق صادرات داشته است.


مجله دانشمند: @daneshmand_mag


هشتگ راهنما: #روایت_پیشرفت #مجله_دانشمند #کتابخونه

شبکه دانش بنیان | @daneshbonyan_isti
#تک_برگ


🔷 زبان فارسی در علم 1
افق‌های دانش‌بنیان

🔸 بخشی از متن:
وقتی از قدرت صحبت می‌کنیم، نباید آن را با زور اشتباه بگیریم؛ گاهی قدرت نرم است و از جنس گفتمان یا زبان. امروزه همه‌ی کسانی که دل در گروی پژوهش دارند، می‌دانند که زبان رسمی پژوهش، زبان انگلیسی است. این مسئله را نباید تصادفی تلقی کنیم و بگوییم که توافق کرده‌اند تا زبان بین‌المللی انگلیسی است و چون نیاز به قضاوت دانشمندان و دسترسی حداکثری دانشمندان به مطالب علمی تولید شده حس می‌شده، همگان به زبان انگلیسی مقاله می‌نویسند.

🔸 زبان علم نشانگر مهمی برای فهم نظام تولید و مصرف علم و فناوری دارد و وقتی زبان علم انگلیسی است، ما باید بدانیم که پژوهش‌های جدی و به‌اصطلاح عوض‌کننده‌ی بازی در بستر انگلیسی‌زبان تولید می‌شوند و در همان بستر نیز بیشترین کارآمدی و استفاده را دارند. خواهش می‌کنم که این مسئله را در ساحت یک توطئه یا استعمار نفهمید. این مسئله، یک وضع است و با استیلا و توانایی در علم و فناوری پیش‌آمده است.

🔸 گاهی ما می‌توانیم ساده‌لوح باشیم و بگوییم که در مرزهای فرهنگی کشور محکم می‌ایستیم و واژه‌هایی که هیچ نقشی در تألیف آن‌ها نداشتیم را با معادل‌های فارسی آن جایگزین می‌کنیم؛ ولی اگر این راه تا امروز جوابی نگرفته و هر نسل کمتر از نسل قبل، علاقه یا اهمیتی به این واژه‌های نسبتاً عجیب و نامأنوس جایگزین شده نشان می‌دهد، باید در این مسیر نسبتاً سخت تجدیدنظر کنیم.

🔸 مسئله اساساً این است که زبان فارسی در علم، یک طرفِ متخصص و دانشمند دارد و یک طرفِ مردمی. یک بُعد از این مسئله، روایت و قصه و هنر است و طرف دیگر نیز، تألیف و مسئله فارسی است. می‌توان گفت اگر زبان فارسی در علم می‌خواهیم، باید با یک زنجیره‌ی تولید تا مصرف فارسی‌زبان در علم و فناوری سروکار داشته باشیم؛ این یعنی اهالی زبان فارسی، مسئله‌یی در اینجا و اکنون وضع ما داشته باشند و دانشمند و متخصص فارسی‌زبان در شرایطی قرار گیرد تا اولاً این مسئله را به رسمیت بشناسد و ثانیاً در حل آن همت و جوانمردی به خرج دهد؛ در اینصورت او صاحب تألیف یا فرآیندی خواهد بود که نمی‌تواند از زبان فارسی بیرون باشد.

🔸 شرکت‌های دانش‌بنیان، با هوشیاری نهادهای مسئول و بخصوص معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، امروز در چنین موقعیتی قرار گرفته‌اند؛ آنها یک فرصت استثنایی در تاریخ ما هستند که شئون پراکنده‌ی اقتصاد، فعالیت علمی و صنعت را در یک وحدت به نام زندگی و نظام مسائل مردم ایران مطرح کرده‌اند. بنابراین اگر امیدی به جدی بودن زبان فارسی در جهان علم باشد، باید در زیست‌بوم دانش‌بنیان به دنبال آن گشت.


🖇️ مجله دانشمند: @daneshmand_mag


هشتگ راهنما: #روایت_پیشرفت #مجله_دانشمند #کتابخونه

شبکه دانش بنیان | @daneshbonyan_isti
#تک_برگ


🔷 از پژوهشکده دانشجویی تا شهرک دانش‌بنیان
روایت دانشجویانی که حل مسائل کشور برایشان اولویت شد

🔸 بخشی از متن:
در مورد نیروی انسانی، یک سری آدم‌ها برای استخدام ساخته شده‌اند؛ شما اگر اینها را بردارید بیاورید در کار دانش‌بنیان دیوانه می‌شوند. اما یک‌سری آدم‌ها توانش را دارند و اینها برای این کار ساخته شده‌اند؛ یعنی زیر بار حرف کسی نمی‌روند، زیر بار ساختارش نمی‌روند. می‌خواهم بگویم به شخصیت آدم‌ها هم‌ بستگی دارد. من آدمی نبودم که هیئت‌علمی بشوم، آدم کت‌وشلواری هم نبودم. ولی یک‌سری از دوستان من هستند هیئت‌علمی شدند؛ آن آدم ظرفش آن بود ما ظرفمان این‌ور است.‌ البته آدم‌ها در شرایط، از جمله خانوادگی، تصمیم می‌گیرند؛ مثلاً از دوستانم خیلی کسانی بودند که آدم کله‌خرابی بودند که اگر شرکت می‌زدند شاید از ما خیلی بهتر بودند؛ ولی در آن مقطع زمانی مثلاً پدرش فوت شد یا داشت ازدواج می‌کرد و باید خرج خودش و پدر و مادرش را در می‌آورد، پس رفت کارمند شد.

🔸 ناگفته‌های تولید:
چند نکته در مورد ناگفته‌های تولید بگویم: ببینید کارهای تولیدی برکت دارد. من با همین کار تولیدی‌ام هم خانه خریدم، هم ماشین خریدم، هم زن گرفتم و هم بچه دارم. چند تا از دوستان ما کارمند شدند، چند تا از دوستان ما مدیر ارشد شدند، چند تا از دوستان ما به اسم امروزی کارشان دلالی و بازرگانی است؛ ولی من‌بعد از 10-15 سال می‌بینم بچه‌های تولید با اینکه کمتر خوردند و کمتر گردش مالی داشتند، ولی به لحاظ مالی زندگی‌های موفق‌تری داشته‌اند. کار تولیدی یک برکتی دارد؛ برکتش هم این است که شما رزق می‌دهی و نان می‌رسانی. وقتی رزق بدهی، خدا هم به تو رزق می‌دهد و این اعم از مادی و معنوی است.

🔸 اما هنوز این فرهنگ نیست که اگر تولید راه بیفتد همه چیز راه می‌افتد؛ هنوز در کشور ما دلالی حرف اول را می‌زند. در آمریکا و آلمان و ژاپن (این 3 تا کشور را معمولاً خیلی مقایسه می‌کنند) پردرآمدترین شغلشان مهندسی است؛ حالا برعکس در کشورهای جهان سوم جزء پایین‌ترین رده‌ها است. اقتصادمان هنوز مبتنی بر شرکتهای بزرگ است. در کشورهای به اصطلاح پیشرفته 70 درصد اقتصادشان دست بنگاه‌های خرد و متوسط است یعنی شرکت‌های زیر 50 نفر. می‌دانید این یعنی چی؟ یعنی بهترین پدافند غیر عامل؛ یعنی هیچوقت شما یک ایران‌خودرویی نداری که اگر ورشکست شد، مجبور باشی با ضرر روزانه 3 میلیارد تومان حفظش کنی تا 2 میلیون نفر بیکار نشوند. وقتی که اقتصادت 70 درصدش دست بنگاههای خرد و کوچک باشد، اینها نمی‌توانند فساد کنند ولی وقتی دست یک هولدینگ باشد، آن برایت دلار را بالا و پایین می برد و به طور طبیعی فسادزا خواهد بود.


🖇️ مجله دانشمند: @daneshmand_mag


هشتگ راهنما: #مجله_دانشمند #روایت_پیشرفت #توسعه

شبکه دانش بنیان | @daneshbonyan_isti
#تک_برگ


🔷 بازاریابی صلواتی!
برای مدیریت مصرف انرژی راه‌حل دانش‌بنیان داریم

🔸 بخشی از متن:
برای بازیابی و فروش رفتیم با سازمان‌های مختلف رایزنی کردیم. صنایع کلان گفتند که گفته‌های شما برای ما قابل‌فهم نیست. معامله‌مان نمی‌شد. سراغ مصرف‌کنندگان متوسط هم رفتیم، گفتند ما نیاز نداریم، برو برای آن کارخانه روبه‌رویی نصب کن. ببینید ما با چه فضای غم‌انگیزی روبه‌رو شدیم. خب من فناور هستم. مجبور شدم از متخصصین فروش استفاده کنم. دفعه‌ی اول مجبور شدم بروم و صلواتی این محصول را نصب کنم؛ رفتم سراغ یک رستوران عظیم چندمحصولی. گفتم می‌خواهم این تجهیز را برای شما ببندم. گفت آقا من پول به شما نمی‌دهم ها! گفتم اشکال ندارد. ما برای شما نصب می‌کنیم، اگر کاهش مصرف داشتید پول ما را بدهید. اگر هم بد بود، ما وسایلمان را جمع می‌کنیم و می‌بریم. گفتند باشه نصب کن. نصب کردم و حتی بعد از مدتی یادم رفت این را کجا نصب‌کرده بودم. چندین ماه گذشت و به من زنگ زدند و گفتند فلانی دستت درد نکند. نگران شدم فکر کردم اتفاقی افتاده برایشان. گفت 750 هزار تومان پرداختی پول برق ما تبدیل شده است به 250 هزار تومان. حالا آن موقع پول برق خیلی ارزان‌تر از الان بود. گفت بیا تا پول شما را بدهیم. ما این‌طوری توانستیم وارد بازار بشویم. خیلی سخت ما را در بازار پذیرفتند. درک کمی از این موضوع داشتند. با کنتورخوان‌ها در این مورد مشورت می‌کردند.

🔸 آن زمان کنتور اکتیو و ری اکتیو دو تا کنتور جدا بود. الان یکپارچه‌اش کردند. چون در پیک مصرف، قیمت‌ها متفاوت است. بعد از آن بود که دیگر سرپرستی بانک‌ها که 8 طبقه چیلر و آسانسور و امکانات دارند ما را پذیرفتند. ما تا سال 99 بیش از 500 هزار تا محصول فروختیم. از آنتی‌شوک استقبال زیادی کردند ولی سیستم‌های دیگر را در ایران خیلی جدی نمی‌گیرند. از نظر اقتصادی خوب جلو رفتیم تا سال 99 که خوردیم به کرونا! بازارهای بین المللی را تا حدود زیادی از دست دادیم.

🔸 تجربه بازار بین‌المللی:
منطقه‌ی سبز باکو که منطقه‌ی سیاسی آنهاست، پست‌های برقش منفجر می‌شد. در تابستان 2018 کل مرکز انرژی باکو منفجر شد و این بندر عظیم آسیایی در خاموشی فرورفت. اگر وزارت نیروی ایران نبود همچنان این‌ها خاموش بودند. وزیر نیروی آنها چون در یک نمایشگاهی من را دیده بود از من دعوت کرد. 150 تا دستگاه آنتی شوک نصب کردیم در پست‌های برق منطقه‌ی سبز باکو؛ نوسان و جریان زیاد و ترکیدگی و آتش‌سوزی و خاموشی‌ها کم شد. بعد علاقه‌مند شد که سیستم مدیریت خطوط را هم برایشان نصب کنیم که متأسفانه خوردیم به کرونا و همکاری‌مان قطع شد.

🔸 من عاشق کارم، مخصوصاً عاشق پژوهش و تحقیق هستم. می‌خواهم کمک ‌کنم که از پرمصرف تبدیل به کم‌مصرف بشویم؛ ولی خیلی‌ها مقاومت می‌کنند. الان شرکت زیمنس از من دعوت کرده که بروم آنجا. او که دلش برای مردم ما نمی‌سوزد، فقط دنبال بازار فروش است. چرا من باید این تکنولوژی را ببرم آلمان؟

👤 گفت‌وگو با مهندس اخترشناس مدیر شرکت دانش‌بنیان قمی


🖇️ مجله دانش بنیان: @daneshmand_mag


هشتگ راهنما: #روایت_پیشرفت #مجله_دانشمند #بومی_سازی

شبکه دانش بنیان | @daneshbonyan_isti
شبکه کسب و کار دانش بنیان
#تک_برگ 🔷 زبان فارسی در علم 1 افق‌های دانش‌بنیان 🔸 بخشی از متن: وقتی از قدرت صحبت می‌کنیم، نباید آن را با زور اشتباه بگیریم؛ گاهی قدرت نرم است و از جنس گفتمان یا زبان. امروزه همه‌ی کسانی که دل در گروی پژوهش دارند، می‌دانند که زبان رسمی پژوهش، زبان انگلیسی…
#تک_برگ


🔷 زبان فارسی در علم 2
افق‌های دانش‌بنیان 

🔸 بخشی از متن:
شرکت‌های دانش‌بنیان یک فرصت استثنایی در تاریخ ما هستند که شئون پراکنده‌ی اقتصاد، فعالیت علمی و صنعت را در یک وحدت به نام زندگی و نظام مسائل مردم ایران مطرح کرده‌اند. این اتفاق مبارکی است؛ چراکه شما برای اولین‌بار قصه و روایتی در علم دارید و از سینمای دانش‌بنیان و علمی می‌شنوید. قصه را دست‌کم نگیریم. اگر فعالیت اداری علم در دانشگاه‌های ما قصه تولید نمی‌کند و چیزی برای روایت ندارد، یعنی از زندگی مردم غایب است و احتمالاً از آموختن به نقش‌آفرینی در علم گذر نکرده است.

🔸 وقتی شما قصه دارید، یعنی جوانمردی، ایثار و شجاعت شما بر زبان مردم جاری شده و درخت تناور علم و فناوری ایرانی برای استقامت در طوفان حوادث و بی‌مسئولیتی‌ها جز به این ریشه نمی‌تواند تکیه کند. این قصه‌ها نه فقط برای مردم ما جذاب و بااهمیت است، بلکه به‌زودی برای کسانی که قصد درس‌آموزی از تجربه‌ی زیست‌بوم علم و فناوری ایران را دارند نیز قابل روایت و نمایش هنری است.از طرفی به مقام کشف، نام‌گذاری و راه‌هایی فکر کنید که دانشمند ایرانی در تحقیق و توسعه‌ی دانش‌بنیان تجربه می‌کند. اگر امیدی به جدی بودن زبان فارسی در جهان علم باشد، باید اینجا به دنبال آن گشت.

🔸 ما باید به مفاهیم اقتصاد، قدرت پول ملی، به‌صرفه‌بودن، مزیت نسبی، فناوری‌های بالا و... دوباره فکر و مسیر تا امروز خود را بازخوانی کنیم به شکلی که موقعیت دانش‌بنیان را صرفاً صورت جدیدی از کسب‌وکارهای رایج نفهمیم. در این مسیر البته تنها هم نیستیم و دیگران هم به این فکر افتاده‌اند. این به رسمیت نشناختن در هیچ کجای دنیا بی‌هزینه نیست. در کشورهای درگیر توسعه‌نیافتگی این هزینه‌ها بیشتر از طرف داخل تحمیل می‌شوند چرا که این کشورها آنچنان درگیر ضرورت‌های هرروزی حکمرانی می‌شوند که از فکرکردن به آینده بازمی‌مانند.

🔸 کشوری که ضرورت اندیش باشد، اصلاً به صلاح نمی‌بیند که از استیلای زبانی و فناوری غیر خارج شود. آیا امروز نگاه ما به شرکت‌های دانش‌بنیان استراتژیک و آینده‌نگر است یا اینها را در اعداد مسائل مختلف کشور می‌بینیم؟ هرکس وظیفه‌یی دارد. اهل‌قلم و اهل رسانه و هنر باید بدانند که اولاً نشان‌دادن اولویت کشور در این
مسیر بسیار حیاتی است. همین‌طور روایت که خود از مهم‌ترین قدرت‌های نرم است، می‌تواند در درازمدت، معنی ساخت ایران و فناوری ایرانی را عوض کند.


🖇️ مجله دانشمند: @daneshmand_mag


هشتگ راهنما: #روایت_پیشرفت #مجله_دانشمند #زبان_فارسی

شبکه دانش بنیان | @daneshbonyan_isti
#کتابخونه

🔷 شماره بیست و دوم از سری جدید مجله دانشمند، با رویکرد روایت پیشرفت

👤 مدیرمسئول: احسان صالحی
👤 سردبیر و قائم مقام مدیرمسئول: پژمان عرب

🌐 دانلود نسخه الکترونیک مجله

📞 شماره تماس: 09123969195

🖇️ مجله دانشمند: @daneshmand_mag


هشتگ راهنما: #روایت_پیشرفت #مجله

شبکه دانش بنیان | @daneshbonyan_isti
#تک_برگ



🔷 چراغِ روشنِ کشاورزی هسته‌ای
روایتی از تولید اولین رقم برنج مبتنی بر دانش هسته‌ای در گفتگو با دکتر عمار افخمی

🔸 بخشی از متن:
داستان اصلاح ارقام برنج، از یک کار پژوهشی آغاز شد؛ چندین روش اصلاح کلاسیک، تلاقی‌های چندگانه و هرمی‌نمودن ژن‌ها و همچنین استفاده از فناوری برنج هیبرید، در دستور کار پژوهشی ما قرار داشت. در سال 1389 طی انعقاد تفاهم‌نامه‌ای با پژوهشکده کشاورزی هسته‌ای سازمان انرژی اتمی، بذر 20 رقم بومی و اصلاح‌شده برنج کشور انتخاب شد تا با اشعه گاما و از طریق کُبالت 60 و دز 200 گری، پرتوتابی شوند.

🔸 رخداد جهش در طبیعت، در طول میلیون‌ها سال، نسبت یک به میلیون است. ولی در پرتوتابی بذر با اشعه گاما، به دلیل ظرفیت انرژی هسته‌ای، در لحظه ممکن است هزار رخداد اتفاق بیفتد که بخش عظیمی از این اتفاقات منفی است. با این حال، این کار ظرفیت بسیار بالایی در ایجاد تنوع دارد و به ما کمک می‌کند تا از میان این تنوع‌ها، بهترین‌ها انتخاب شوند. بذرها در طول دوره رشد و در نسل‌های مختلف از صفر تا موقع برداشت، نسبت به بیماری‌ها و تنش‌ها و از نظر خصوصیات زراعی و عملکردی ارزیابی می‌شوند تا بهترین لاین‌ها انتخاب و مراحل آزمون‌های تکمیلی و پیشرفته بر روی آن‌ها انجام شود.

🔸 روند اصلاح محصولات گیاهی این است که از زمان شروع تا رسیدن به نتیجه، حداقل ده تا دوازده سال زمان می‌برد. ابتدا باید تنوع ایجاد شود و سپس خالص‌سازی صورت بگیرد و بعد هم ارزیابی‌های متعدد انجام بشود. مرحله بعد، گرفتن تأییدیه از مؤسسه ثبت و گواهی نهال کشور است. دست آخر هم بذر تأییدشده باید توسط سازمان جهاد کشاورزی ترویج شود؛ همه این روند، حدود 12 سال طول می‌کشد.

🔸 ما قبل از اینکه بذرمان را ببریم برای ثبت، مقدار کمی از آن را به 70 کشاورز در نقاط مختلف کشور دادیم؛ به هر کشاورز حدود 2-3 کیلو. پهنه‌بندی کردیم؛ بخش‌های مختلف هوای سرد و کوهپایه‌ای، دشت، استان‌های دیگر و جاهایی مثل خوزستان که به صورت نشاء‌کاری نیست و خشکه‌کاری می‌کنند، همه را در نظر گرفتیم. نتیجه کاشت را بررسی کردیم؛ هم مستنداتش را گرفتیم و هم از نزدیک بازدید کردیم و دیدیم بذر ما، جوابگوی بخش عمده‌ای از مناطق کشور هست.

🔸 بعد از تست‌های متعدد و ارزیابی‌های دقیق، نهایتاً تلاش‌هایمان در سال ۹۸، به 2 رقم برنج به نام‌های روشن و شهریار منتج شد؛ برنج‌هایی که به افتخار دو دانشمند هسته‌ای، شهید مصطفی احمدی روشن و شهید مجید شهریاری نامگذاری شده بودند. رقم روشن با استقبال کم‌نظیری از سوی کشاورزان و شالیکاران استان‌های برنج‌خیز کشور مواجه شد و تقاضای بالایی برای این بذر به وجود آمد.


مجله دانشمند: @daneshmand_mag


هشتگ راهنما: #کشاورزی #توسعه #روایت_پیشرفت #مجله_دانشمند

شبکه دانش بنیان | @daneshbonyan_isti
#تک_برگ


🔷 چراغِ روشنِ کشاورزی هسته‌ای
روایتی از تولید اولین رقم برنج مبتنی بر دانش هسته‌ای در گفتگو با دکتر عمار افخمی

🔸 بخشی از متن:
داستان اصلاح ارقام برنج، از یک کار پژوهشی آغاز شد؛ چندین روش اصلاح کلاسیک، تلاقی‌های چندگانه و هرمی‌نمودن ژن‌ها و همچنین استفاده از فناوری برنج هیبرید، در دستور کار پژوهشی ما قرار داشت. در سال 1389 طی انعقاد تفاهم‌نامه‌ای با پژوهشکده کشاورزی هسته‌ای سازمان انرژی اتمی، بذر 20 رقم بومی و اصلاح‌شده برنج کشور انتخاب شد تا با اشعه گاما و از طریق کُبالت 60 و دز 200 گری، پرتوتابی شوند.

🔸 رخداد جهش در طبیعت، در طول میلیون‌ها سال، نسبت یک به میلیون است. ولی در پرتوتابی بذر با اشعه گاما، به دلیل ظرفیت انرژی هسته‌ای، در لحظه ممکن است هزار رخداد اتفاق بیفتد که بخش عظیمی از این اتفاقات منفی است. با این حال، این کار ظرفیت بسیار بالایی در ایجاد تنوع دارد و به ما کمک می‌کند تا از میان این تنوع‌ها، بهترین‌ها انتخاب شوند. بذرها در طول دوره رشد و در نسل‌های مختلف از صفر تا موقع برداشت، نسبت به بیماری‌ها و تنش‌ها و از نظر خصوصیات زراعی و عملکردی ارزیابی می‌شوند تا بهترین لاین‌ها انتخاب و مراحل آزمون‌های تکمیلی و پیشرفته بر روی آن‌ها انجام شود.

🔸 روند اصلاح محصولات گیاهی این است که از زمان شروع تا رسیدن به نتیجه، حداقل ده تا دوازده سال زمان می‌برد. ابتدا باید تنوع ایجاد شود و سپس خالص‌سازی صورت بگیرد و بعد هم ارزیابی‌های متعدد انجام بشود. مرحله بعد، گرفتن تأییدیه از مؤسسه ثبت و گواهی نهال کشور است. دست آخر هم بذر تأییدشده باید توسط سازمان جهاد کشاورزی ترویج شود؛ همه این روند، حدود 12 سال طول می‌کشد.

🔸 ما قبل از اینکه بذرمان را ببریم برای ثبت، مقدار کمی از آن را به 70 کشاورز در نقاط مختلف کشور دادیم؛ به هر کشاورز حدود 2-3 کیلو. پهنه‌بندی کردیم؛ بخش‌های مختلف هوای سرد و کوهپایه‌ای، دشت، استان‌های دیگر و جاهایی مثل خوزستان که به صورت نشاء‌کاری نیست و خشکه‌کاری می‌کنند، همه را در نظر گرفتیم. نتیجه کاشت را بررسی کردیم؛ هم مستنداتش را گرفتیم و هم از نزدیک بازدید کردیم و دیدیم بذر ما، جوابگوی بخش عمده‌ای از مناطق کشور هست.

🔸 بعد از تست‌های متعدد و ارزیابی‌های دقیق، نهایتاً تلاش‌هایمان در سال ۹۸، به 2 رقم برنج به نام‌های روشن و شهریار منتج شد؛ برنج‌هایی که به افتخار دو دانشمند هسته‌ای، شهید مصطفی احمدی روشن و شهید مجید شهریاری نامگذاری شده بودند. رقم روشن با استقبال کم‌نظیری از سوی کشاورزان و شالیکاران استان‌های برنج‌خیز کشور مواجه شد و تقاضای بالایی برای این بذر به وجود آمد.


🖇️ مجله دانشمند: @daneshmand_mag


هشتگ راهنما: #کتابخونه #روایت_پیشرفت #مجله_دانشمند

شبکه دانش بنیان | @daneshbonyan_isti
#تک_برگ


🔷 پرتودهی، فناوری حیات‌بخش
روایت اولین سایت دانش‌بنیان پرتودهی هسته‌ای گاما در شهرکرد از زبان مهندس رفیعی

🔸 بخشی از متن:
صنعت پرتودهی یکی از کاربردهای کاملاً صلح‌آمیز انرژی هسته‌ای برای ارتقاء سلامت جامعه، انسان‌ها و محیط‌زیست است. در حوزه‌ی تجهیزات پزشکی‌، محصولات باید پس از تولید استریل شوند. اقلامی که در جراحی‌ها در ارتباط مستقیم با بدن ما هستند، نباید هیچ‌گونه بار میکروبی داشته باشند وگرنه هر عفونت کوچکی می‌تواند کشنده باشد؛ دستکش جراح، نخ بخیه، پنبه‌ها و گازهای استریل و هر چیز یک‌بار مصرفی که در عمل‌های جراحی از آن استفاده می‌شود. همچنین وسایلی که در بدن نصب می‌شود؛ ایمپلنت‌ها، ارتزها، پروتزها، پیچ‌هایی که در مهره و کمر نصب می‌شود، پلاتین، همه‌ی اینها باید عاری از عفونت باشند.

🔸 روش‌های مختلفی برای استریل‌کردن وجود دارد که هر روز در حال تغییر است. یکی از روش‌هایی مرسومِ قدیمی، استفاده از مواد شیمیایی برای استریل‌کردن است؛ بزرگ‌ترین ماده شیمیایی مصرفی برای این کار، اتیلن اکساید بود. اتیلن اکساید به‌شدت سمی و سرطان‌زاست و جزو موادی ا‌ست که قابل انفجار و اشتعال است و حتی در حملات تروریستی هم می‌تواند مورداستفاده قرار بگیرد. برای همین هم در ایران، اتیلن اکساید توسط وزارت دفاع توزیع می‌شود. استفاده از اتیلن اکساید برای استریل‌کردن هم دقت خیلی بالایی می‌خواهد؛ اگر میزان مصرفی از حد استاندارد بالاتر برود، احتمال موفقیت پایین می‌آید؛ یعنی آن تجهیزات پزشکی ماده سمی را دارد، ولی استریل نیست و می‌تواند موجب عفونت‌های بیمارستانی بشود.

🔸 آفتاب اشعه گاما دارد و همه‌ی میکروارگانیسم‌ها را از بین می‌برد. در مراکز پرتودهی هم از کُبالت ( Cobalt-60) برای ایجاد حجم بالایی از پرتوی گاما استفاده می‌شود. تولیدکننده محصول خودش را بسته‌بندی و کارتن می‌کند و آن را برای ما می‌فرستند؛ ما هم آن کارتن را بدون اینکه باز کنیم، در معرض میزان مناسب پرتوی گاما قرار می‌دهیم و برمی‌گردانیم. آن محصول چه خودش، چه بسته‌اش و چه کارتنش همه عاری از بار میکروبی می‌شود. مثلا ادویه‌ها چون با خاک در ارتباط‌اند، بار میکروبی بسیار زیادی دارند؛ قبل‌تر به ادویه‌ها سم می‌زدند و این سم در ادویه باقی می‌ماند و وارد بدن ما می‌شد. الان بهترین برندهای ادویه کشور، محصولاتشان را در شرکت ما پرتودهی می‌کنند.

🔸 دنیا به طور جدی دنبال توسعه‌ی سایت‌های پرتودهی است، چراکه هر چه تعداد سایت پرتودهی در دنیا بیشتر بشود، مصرف مواد شیمیایی و سموم آن کم می‌شود و محیط‌زیست پاک‌تر می‌ماند. ما فعلاً فقط در تجهیزات پزشکی و مواد غذایی در کشور کارکرده‌ایم. از نظر حجمی و تناژی، بیشتر سفارش ما مربوط به مواد غذایی است ولی از نظر ارزشی، بیشترین سفارش‌های مرکز ما مربوط به تجهیزات پزشکی می‌شود.


🖇️ مجله دانشمند: @daneshmand_mag


هشتگ راهنما: #مجله_دانشمند #روایت_پیشرفت #کتابخونه

شبکه دانش بنیان | @daneshbonyan_isti