انجمن علمی زیست‌شناسی مرکز شهید بهشتی
679 subscribers
468 photos
28 videos
35 files
205 links
🔰کانال رسمی انجمن علمی زیست شناسی دانشگاه فرهنگیان مرکز شهید بهشتی تهران🔰

ارتباط با اعضا:
🔆 دبیر‌ انجمن: سعیدمحمدی @ZistMohammadi
🔅 علیرضا رضایی @Ali_rzii_reza
🔅 امیرحسین ساغری @AH_Saghari
🔅 علیرضا محمدحسینی @mh_edu
🔅 پویا مالمیر @p_kalon
Download Telegram
🔅Nature's walking dead

🔅قسمت اول: مورچه های زامبی شده🐜


وقتی نام "زامبی" را میشنوید چه احساسی پیدا میکنید؟!
آنها را بارها در فیلم های هالیوودی دیده ایم. زامبی ها موجوداتی شبیه انسان هستند که بر اثر عامل ویروسی یا هرچیز دیگری اراده خود را از دست داده و آگاهی کمتری نسبت به محیط اطرافِ خود دارند. حمله زامبی ها به سایرین باعث انتشار عامل آلوده کننده و تبدیل کل جمعیت به زامبی خواهد شد.
ابتدا به نظر میرسد که همه اینها در داستان های تخیلی خلاصه میشود اما حقیقت این است که در دل طبیعت عوامل آلوده کننده ای وجود دارند که جانداران را به موجودی شبیه زامبی تبدیل میکنند! یکی از آن عوامل نوعی قارچ است که به حشرات حمله میکند...

🔹اُفیوکوردیسِپس(Ophiocordyceps) نام جنس(سرده ای) از قارچ های انگلی ترسناک و اسرارآمیزی است که تاکنون بیش از ۲۰۰ گونه از آنها شناسایی شده است. این قارچ ها بندپایانی مثل مورچه ها، مگس ها، عنکبوت ها و ... را آلوده میکنند.
قارچ Ophiocordyceps unilateralis یکی از آن گونه هاست که تنها یک هدف دارد؛ پراکنده شدن و خود انتشاری از طریق مورچه ها!

🔸محققین تصور میکنند این قارچ ها_که عمدتا در جنگل های گرمسیری یافت میشوند_ میتوانند از طریق هاگ های خود، یک مورچه در حال جستجو برای غذا را آلوده کنند. هاگ ها از طریق باد در محیط پراکنده شده و به سطح خارجی بدن مورچه می‌چسبند تا "روند تهاجمی" آغاز شود. به این صورت که با ترشح آنزیم های تجزیه کننده روی اسکلت کیتینی آن به درون بدن نفوذ میکنند و به آرامی رفتار مورچه را تحت کنترل خود میگیرند!
پس از مدت کوتاهی آلودگی درون بدن مورچه به حدی گسترش می یابد که نیمی از وزن بدن مورچه را سلول های قارچی تشکیل میدهد!

🔹قارچ در نزدیکی ظهر، مورچهِ اسیرشده را وادار به ترک لانه میکند تا در جنگل به ناحیه ای با رطوبت و دمای مناسب برای رشد قارچ برود (در موارد شناسایی شده عمدتا مورچه ها به محیطی با رطوبت ۹۵درصد و دمای ۲۵ درجه مهاجرت کرده اند)
در ادامه مورچه وادار میشود تا به نقطه ای با فاصله ۱۰ اینچی از زمین(حدود ۲۵cm) برود. مورچه های آلوده به Ophiocordyceps unilateralis تمایل خاصی به گاز گرفتن بخش های زیرین برگ از خود نشان میدهند؛ بخصوص برگ هایی که در سمت شمالی گیاه قرار دارند!
برای اینکار مورچه آرواره هایش را در رگبرگ فرو کرده و منتظر مرگ می ماند؛ این آخرین کار مورچه قبل مرگ خویش است!

🔸به مرور، قارچ از اعضای داخلی بدن قربانی تغذیه میکند. چندین روز بعد از مرگ مورچه، قارچ هاگدان خود را از پشت گردن مورچه(محل اتصال بخش سر به سینه) به بیرون بدن می‌فرستد تا جسد خشک و چروکیده مورچه به ابزاری برای انتشار هاگ ها تبدیل شده و سایر مورچه ها نیز آلوده گردند.
کاریسا دی بِکِر پروفسور دانشگاه فلوریدای مرکزی؛ راجع به نوعی از تعاملات انگل_میزبان مطالعه میکند که منجر به دستکاری رفتاری میزبان توسط انگل میشوند. وی بیان میکند:《این ماجرا قطعا گویای تصورات دانشمندان و مردم عادی [راجع به داستان زامبی ها] است》

🔹همانطور که در افسانه های زامبی دوره نهفتگی وجود دارد، در اینجا نیز مورچه های آلوده در برهه ای از زمان کاملا عادی و طبیعی به نظر میرسند و به کار خود ادامه میدهند بدون اینکه توسط سایر اعضای کلونی شناسایی شوند. این موضوع غیرطبیعی است زیرا حشرات اجتماعی مانند مورچه ها عموما چیزی به نام "ایمنی اجتماعی" دارند. بدین معنا که اعضای بیمار از کلونی اخراج می‌شوند تا مبادا سایر اعضای کلونی بیمار شوند!
پروفسور دی بِکِر میگوید:《ما فکر میکنیم مورچه ها مکانیسمی برای رهایی یافتن از قارچ Ophiocordyceps unilateralis ندارند》

🔸در انحرافی آشکار از رویه زامبی های تخیلی، به نظر میرسد که Ophiocordyceps به مغز حمله نمی‌کند.
محققین دانشگاه پنسیلوانیا با کمک میکروسکوپ فلوئوروسنت، تجمع قارچی را در بدن مورچه، از  قسمت معده_واقع در انتهای پشتی بخش شکمی_ تا ناحیه سر بررسی کردند اما هیچ اثری از سلول های قارچی در مغز مورچه یافت نشد. آنها با استفاده از اطلاعات بدست آمده و الگوریتم های کامپیوتری، چگونگی نفوذ و حرکت قارچ در بدن مورچه را ترسیم کردند.

🔹نتایج این مطالعات نشان میدهد قارچ ها برای اینکار نوعی "داربست لوله ای شکل" در داخل و اطراف ماهیچه های بدن مورچه تشکیل میدهند. دی بکر میگوید:《قارچ [مانند یک عروسک گردان] از طریق ترکیبات زیستی فعال کنترل ذهن مورچه را در دست می‌گیرد. این ترکیبات باعث اختلال در دستگاه عصبی مورچه شده و قارچ میتواند مستقیما ماهیچه های میزبان [و در نتیجه حرکات وی] را کنترل کند.》
محققان در تایلند و آمریکا در حال مطالعه و مقایسه مکانیسم "کنترل کنندگی" انواع قارچ های Ophiocordyceps هستند که توانایی الوده کردن گونه های دیگر علاوه بر مورچه‌ها را دارند...

#ادامه_دارد

امیر حسین ساغری، سید عرفان طاهری

🆔 @cfubiologyassociation