ByProsvet
903 subscribers
3.9K photos
14 videos
65 files
2.02K links
Мы распространяем самиздат.

Ищем волонтеров и новые газеты: @ByProsvetVolunteerBot
Быть услышанным: @by_prosvet_feedback_bot

Наш сайт: ByProsvet.org
Донат: https://byprosvet.org/donate

Наш аккаунт в инстаграм: byprosvet
Твиттер: @by_prosvet
Download Telegram
🤓 13 кастрычніка 1847 г. у маёнтку Сляпянка нарадзіўся палітычны і грамадскі дзеяч, мецэнат Эдвард Вайніловіч. Прадстаўнік старажытнага шляхецкага роду. З дзяцінства вывучаў польскую, беларускую, расейскую, нямецкую і французскую мовы. Фундатар некалькіх бажніц, сярод іх – менскі касцёл Святых Сымона і Алены. У 1920 г. з сям’ёй назаўсёды пакінуў Беларусь.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 14 кастрычніка – у Беларусі адзначаецца Дзень маці

Матуліны рукі
Нас цешаць, галубяць,
Так шчыра, як маці,
Ніхто нас не любіць.
Матуліны рукі –
Адзіныя ў свеце.
Шануйце, любіце
Заўсёды іх, дзеці!

Вера Вярба


Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 15 кастрычніка 1920 г. польская армія на чале з Густавам Пашкевічам* перайшла Пціч і заняла Менск. Станіслаў Булак-Балаховіч з сваёй арміяй меўся перахапіць горад, але не паспеў. Праз два дні польскія войскі мусілі сысці з Менску, выконваючы ўмовы пагаднення з бальшавікамі ад 12 кастрычніка.

*Нарадзіўся на Лідчыне. Расейскае войска пакінуў у 1919 г.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 16 кастрычніка 1957 г. у Астроўшчыне нарадзіўся Сяржук Сокалаў-Воюш, паэт, бард і перакладнік. Аўтар кнігі «Крывавы памол» і паэмы «Мяккі знак», тэксту да паланэзу «Развітанне з радзімай» М. Агінскага.

…Дахі мястэчак, стрэхі вёсак,
Вежы замкаў і палацаў,
Гонкіх храмаў звонкі адгалосак
Клічуць да сябе,
Бо немагчыма з гэтым краем разьвітацца…


Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 17 кастрычніка 1865 г. ля Ашмянаў нарадзіўся Люцыян Жалігоўскі, вайсковец. Кіраваў Сярэдняй Літвой*. Перамозе над бальшавікамі ў Варшаўскай бітве 1920 г. спрыяла і яго дывізія.

*«Вільню ўзяў не той Жалігоўскі, які камандаваў войскамі пры Радзыміне, а той, які хлопчыкам прыйшоў басанож з Жупранаў, каб трымаць школьныя іспыты, і правёў ноч на лаўцы ў садзе бернардынаў» (Л. Жалігоўскі «Успаміны і разважанні»)


Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 18 кастрычніка 1905 г. у Менску стралялі ў мірных пратэстоўцаў. Менчукі дазналіся пра Маніфест 17 кастрычніка* і выйшлі на вуліцы, патрабавалі вызваліць палітвязняў. Патрабаванне выканалі. А тады вайскоўцы пачалі страляць у людзей са згоды губернатара Курлова. Гэта назвалі Курлоўскім расстрэлам.

*Маніфест пра ўдасканаленне дзяржаўнага парадку.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 19 кастрычніка 1988 г. на прапанову Зянона Пазьняка* стварылі аргкамітэт Беларускага народнага фронту «Адраджэнне». Штуршком стаўся нацыянальны ўздым па адкрыцці месцаў масавага пахавання ахвяр сталінскіх рэпрэсій у Курапатах. На Устаноўчым з’ездзе БНФ у Вільні (1989 г.) сабралася каля 400 асобаў.

*Мастацтвазнаўца, археолаг, палітык. З 1996 г. у эміграцыі.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 20 кастрычніка 1506 г. вялікім князем літоўскім стаў Жыгімонт І Стары*. Падтрымліваў ідэі Рэфармацыі, спрыяў Францішку Скарыну. Пры ім выйшаў Статут ВКЛ 1529 г. – адзіны кодэкс законаў для дзяржавы. Вёў абарончыя войны з Масквой. 42 гады яго кіравання называюць залатой парой нашай гісторыі.

*Мянушку «Стары» атрымаў, калі каранаваў малога сына, таксама Жыгімонта.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 21 кастрычніка 1878 г. у Палтаве нарадзіўся Уладзімір Пічэта, гісторык, першы рэктар БДУ. Даследаваў этнагенез беларускага народу, гісторыю беларускіх гарадоў, мовы і літаратуры. Археолаг, краязнаўца і скарыназнаўца. У 1930 г. яго арыштавалі і выслалі з краіны. Вызвалілі ў 1935 г.; кажуць, да гэтага спрычыніўся Эдвард Бэнэш, міністр замежных справаў Чэхаславаччыны.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 22 кастрычніка 1944 г. у Менску адчыніў свае дзверы для наведнікаў музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны. Экспанаты для яго пачалі збіраць яшчэ ў 1943 г. Першыя экспазіцыі распавядалі пра партызанскі рух і ваенную прэсу. У 1966 г. музей размясціўся на Кастрычніцкай плошчы*.

*Музейны будынак зруйнавалі ў 2014 г. На яго месцы паставілі бізнес-цэнтр.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 23 кастрычніка 1887 г. у Капылі нарадзіўся Зміцер Жылуновіч (Цішка Гартны), пісьменнік і дзяржаўны дзеяч. Кіраваў першым беларускім савецкім урадам. У 1936 г. яго арыштаваў і закатаваў НКУС.

«...Мы ведаем, што ў сілу сваіх здольнасцяў ён паслужыў беларушчыне. [...] Ён быў камуністам? Але ніхто не будзе  аспрэчваць, што перш ён быў беларусам». (А. Сідарэвіч)

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 24 кастрычніка 1780 г. астраном і асветнік Марцін Пачобут-Адляніцкі стаў рэктарам Галоўнай школы ВКЛ*. Выкладаць запрашаў навукоўцаў, адкрыў фізічнае аддзяленне (матэматыка, фізіка, медыцына) і маральнае (логіка і права). Пасля паўстання Касцюшкі і падзелаў РП дачыненні з расейскімі ўладамі пагоршыліся, і ў 1799 г. яго знялі з пасады.

*Былая Віленская акадэмія.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 25 кастрычніка 1936 г. у Магілёве нарадзіўся Віктар Тураў, рэжысёр і сцэнарыст. Яго стужкі «Людзі на балоце» і «Праз могілкі» прызнаныя ў свеце. Экранізаваў дылогію «Партызаны» Алеся Адамовіча.

*Быў вязнем нацысцкага лагеру на Рэйне. Там атрымаў шнары, праз якія адмовіўся ад думкі стацца акторам.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 26 кастрычніка 1959 г. у Менску нарадзілася Зоя Белахвосцік, акторка. На чацвёртым курсе тэатральна-мастацкага інстытуту атрымала ролю Паўлінкі, якую грала да 2000 г. Агулам у Купалаўскім тэатры выканала звыш 50 роляў. На знак пратэсту супраць дзяржаўнай палітыкі звольнілася ў жніўні 2020 г. Цяпер за мяжою, грае ў тэатральнай групе «Купалаўцы».

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 27 кастрычніка 1989 г. у Станькаве дэмантавалі апошнюю ў СССР пускавую ядравую ўстаноўку «Ака»*. Намер зрабіць Беларусь бяз’ядравай агучылі ў Дэкларацыі аб суверэнітэце 1990 г., БССР тады была 8-й у свеце дзяржавай паводле запасаў ядравай зброі. Апошні падраздзел забеспячэння расейскіх ракетных войскаў вывелі з нашай краіны ў 1997 г.

*У 1987 г. Гарбачоў і Рэйган падпісалі адпаведную дамову.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 28 кастрычніка 1884 г. у Менску нарадзіўся Фларыян Ждановіч, актор і рэжысёр. У 1913 г. упершыню паставіў «Паўлінку»*. Яго намаганнямі ў 1920 г. адкрыўся Беларускі дзяржаўны тэатр (цяпер Нацыянальны тэатр імя Янкі Купалы).

*Завод «Луч» выпусціў гадзіннікі, прысвечаныя гэтай падзеі і самому дзеячу. Адзін з іх перадалі Музею тэатральнай і музычнай культуры.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 29 кастрычніка 1989 г. у Менску адбылося першае афіцыйна дазволенае шэсце ў Курапаты*. Мітынг-рэквіем вёў Зянон Пазняк. Тады ва ўрочышчы  ўсталявалі першы крыж, пачалася народная мемарыялізацыя месца масавых расстрэлаў.

*Лясны масіў на ўскрайку Менску з пахаваннямі людзей, забітых НКУС у 1937-1941 гг. Дзяржава дасюль спрабуе сцерці памяць пра злачынства.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 30 кастрычніка 1919 г. газета «Беларусь» апублікавала «Ваяцкі марш»*, што стаўся гімнам БНР. Словы напісаў Макар Краўцоў, музыку – Уладзімір Тэраўскі. Лёс абодвух творцаў склаўся трагічна: Уладзіміра Тэраўскага саветы расстралялі ў 1938 г., Макара Краўцова закатавалі ў часе допытаў у 1939 г.

*Другі назоў – «Мы выйдзем шчыльнымі радамі».

Беларусы з розных гарадоў і краін спяваюць гімн БНР

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 31 кастрычніка 1930 г. у Маскве нарадзіўся скульптар Леў Гумілеўскі. Калі меў тры гады, сям’я пераехала ў Беларусь (маці родам з Браслаўшчыны). Яго захапленне мастацтвам зараджалася ў нясвіжскай студыі Міхаіла Сеўрука. Стварыў бюсты для алеі дзеячаў культуры ў Нясвіжы, помнік Францішку Багушэвічу ў Смаргоні, кампазіцыю «Балет» ля опернага тэатру ў Менску.

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🤓 1 лістапада 1984 г. у Вільні памёр мастак Пётра Сергіевіч*. Вучыўся ў Фердынанда Рушчыца. Творы адметныя вобразнасцю кампазіцыі, эмацыйным ладам і цікаўнасцю да беларускай народнай культуры. Распісаў сцены ў касцёлах Солаў, Горадні, Смаргоні.

*Аўтар карцін «Кастусь Каліноўскі сярод паўстанцаў 1863 года», «Скарына ў друкарні», «Шляхам жыцця» («Эмігранты»).

Яшчэ больш цікавостак вы можаце знайсці ў нашым онлайн-календары «Кожны дзень».
#драбок_гісторыі #щепотка_истории #history_pinch
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM