اسلام و ایرانیان (۳۰)
✅ سابقه تشیع در ایران قرنها قبل از حکومت صفویه
✅ ماجرای جالب شیعه شدن سلطان محمد خدابنده ، از ایلخانان مغول، توسط علامه حلی(ره)
〰〰〰〰〰〰〰▪️▪️
یکی از ویژگیهای بزرگ در زندگی علاّمه حلّی شیعه شدن #سلطان_محمد_خان_خدابنده به دست وی است که موجب #تشیع بسیاری از افراد و گسترش و نشر کتابهای شیعه و رسمی شدن مذهب جعفری در ایران شد.
ملاّ محمدتقی مجلسی در شرح «من لایحضره الفقیه» نقل میکند که:
🔹روزی شاه خدابنده به همسرش غضب کرد و در یک مجلس به او گفت:«اَنْتِ طالِقٌ ثَلاثا؛ تو را سه طلاقه نمودم»
شاه خدابنده از کار خود پشیمان شد، علمای اسلام را طلبید و از آنان خواست تا راه حَلّی ارائه دهند.
🔸همه گفتند:«هیچ راه حلی وجود ندارد جز اینکه همسر مطلّقه ات با مردی ازدواج کند و آن مرد بعد از آمیزش با او، او را طلاق دهد...»
شاه خدابنده گفت:«در هر مسأله ای، اختلاف و وجود دارد آیا بین شما در این مسأله اختلاف نیست؟» همه علما گفتند: نه
🔹یکی از وزیران شاه گفت: من یکی از علما را میشناسم که در شهر #حله سکونت دارد، به فتوای او اینگونه طلاق، باطل است (منظور او #علامه_حلی بود)
شاه خدابنده برای علاّمه حلّی نامه نوشت و وی را احضار نمود. علمای اهل سنت گفتند:«مذهب علاّمه حلّی باطل است، #رافضی ها بی عقل هستند!! و برای شاه، صحیح نیست که چنین افرادی را دعوت کند»
🔸وقتی که نامه شاه خدابنده به علاّمه حلّی رسید، علاّمه احساس وظیفه کرد و خود را از حلّه به سلطانیّه (پنج فرسخی زنجان)رساند.
به دستور شاه خدابنده مجلس بزرگی تشکیل شد علمای برجسته چهار مذهب اهل تسنّن در آن مجلس حاضر شدند، سپس علاّمه وارد آن مجلس گردید، ولی هنگام ورود، کفشهای خود را به دست گرفت و سلام بر اهل مجلس کرد و در کنار شاه نشست.
🔹علمای حاضر در مجلس به شاه گفتند:«آیا نگفتیم که علمای رافضی ها، ضعف عقل دارند؟!»
شاه گفت: آنچه را که او در ورود به مجلس انجام داد از خودش بپرسید.
علما به علاّمه حلّی گفتند:
1⃣چرا هنگام ورود در برابر شاه خم نشدی و سجده نکردی؟
علاّمه در پاسخ گفت:«رسول خدا(ص) عالیترین مقام حکومت را داشت و مردم تنها برای او سلام میکردند نه اینکه او را سجده کنند قرآن کریم میفرماید: «... فَاِذا دَخَلْتُمْ بُیُوتا فَسَلِّمُوا عَلَی اَنْفُسِکُمْ تَحِیَّةً مِنْ عِنْدِاللّهِ مبارَکَةً طَیِّبَةً...» (نور۶١)
و همه علمای اسلام اتفاق دارند که سجده برای غیر خدا، جایز نیست.
2⃣گفتند:«چرا رعایت ادب نکردی و در کنار شاه نشستی؟»
علاّمه در پاسخ گفت:«در مجلس جز در کنار شاه، جای خالی نبود»
3⃣گفتند:«چرا کفشهای خود را به دست گرفته و همراه خود آوردی؟ این کار را هیچ عاقلی نمیکند»
علاّمه گفت: ترسیدم پیروان مذهب حنفی آن را بدزدند چنانکه #ابوحنیفه کفش رسول خدا (ص) را دزدید.
🔸علمای حنفی گفتند: این تهمت را نزن، در زمان رسول خدا (ص) هنوز ابوحنیفه متولّد نشده بود.
علاّمه گفت:«فراموش کردم شافعی این دزدی را کرد»
علمای شافعی فریاد زدند: تهمت نزن که تولّد شافعی روز وفات ابوحنیفه بود.
علامه گفت:«اشتباه کردم مالک این دزدی را کرد»
علمای مالکی فریاد زدند: ساکت باش! بین مالک و پیامبر (ص) بیش از صد سال فاصله بود.
علاّمه گفت:«پس احمد حنبل دزدید»
علمای حنبلی، منکر شده و مثل سایرین پاسخ دادند.
▪️در این هنگام، علاّمه رو به شاه خدابنده کرد و گفت:«دانستی که به اعتراف خود علمای اهل سنت هیچیک از رؤسای چهار مذهب در زمان پیامبر (ص) نبودند، پس این چه بدعتی است که اینان در آوردند و در میان مجتهدین خود، چهار نفر را انتخاب نموده اند و اگر مجتهدی از آنان اعلم و افقه و اتقی باشد، ولی فتوایش برخلاف فتوای آنان باشد، به قول او عمل نمی کنند؟!»
در اینجا بود که علاّمه گفت:«جامعه شیعه، مذهب خود را از امیرمؤمنان علی (ع) گرفته که آن حضرت جان پیامبر (ص) و پسر عمو و برادر و وصیّ آن حضرت بود»
▫️شاه خدابنده گفت: از این حرفها بگذرید من شما را برای امر مهمی دعوت کرده ام و آن اینکه:«آیا سه طلاق در یک مجلس واقع میشود؟»
علاّمه گفت: طلاق شما باطل است؛ زیرا شروط آن محقّق نشده است؛ چون یکی از شرایط آن استماع دو نفر عادل است، آیا دو نفر عادل شنیده است؟
شاه گفت: نه
علاّمه گفت:«بنابراین، طلاق واقع نشده است و همسر شما بر شما حلال است» (به علاوه سه طلاق در یک مجلس حکم یک طلاق را دارد)
🔻سپس به بحث و مناظره با علمای مجلس پرداخت و همه آنان را مجاب کرد، شاه خدابنده در همان مجلس مذهب تشیّع را قبول کرد.
و از آن پس علاّمه، مورد علاقه مخصوص سلطان محمد خدابنده واقع شد و از امکانات حکومت به نفع اسلام و تقویت ارکان تشیّع، کمال استفاده را نمود.
و عجیب اینکه شاه خدابنده و علاّمه حلّی هردو در یک سال، یعنی سال٧٢۶ هجری قمری از دنیا رفتند!
📚روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه (ط-القديمة) ج٩ ص٣٠
yon.ir/N9VaR
________________
🌐 @borrhan
✅ سابقه تشیع در ایران قرنها قبل از حکومت صفویه
✅ ماجرای جالب شیعه شدن سلطان محمد خدابنده ، از ایلخانان مغول، توسط علامه حلی(ره)
〰〰〰〰〰〰〰▪️▪️
یکی از ویژگیهای بزرگ در زندگی علاّمه حلّی شیعه شدن #سلطان_محمد_خان_خدابنده به دست وی است که موجب #تشیع بسیاری از افراد و گسترش و نشر کتابهای شیعه و رسمی شدن مذهب جعفری در ایران شد.
ملاّ محمدتقی مجلسی در شرح «من لایحضره الفقیه» نقل میکند که:
🔹روزی شاه خدابنده به همسرش غضب کرد و در یک مجلس به او گفت:«اَنْتِ طالِقٌ ثَلاثا؛ تو را سه طلاقه نمودم»
شاه خدابنده از کار خود پشیمان شد، علمای اسلام را طلبید و از آنان خواست تا راه حَلّی ارائه دهند.
🔸همه گفتند:«هیچ راه حلی وجود ندارد جز اینکه همسر مطلّقه ات با مردی ازدواج کند و آن مرد بعد از آمیزش با او، او را طلاق دهد...»
شاه خدابنده گفت:«در هر مسأله ای، اختلاف و وجود دارد آیا بین شما در این مسأله اختلاف نیست؟» همه علما گفتند: نه
🔹یکی از وزیران شاه گفت: من یکی از علما را میشناسم که در شهر #حله سکونت دارد، به فتوای او اینگونه طلاق، باطل است (منظور او #علامه_حلی بود)
شاه خدابنده برای علاّمه حلّی نامه نوشت و وی را احضار نمود. علمای اهل سنت گفتند:«مذهب علاّمه حلّی باطل است، #رافضی ها بی عقل هستند!! و برای شاه، صحیح نیست که چنین افرادی را دعوت کند»
🔸وقتی که نامه شاه خدابنده به علاّمه حلّی رسید، علاّمه احساس وظیفه کرد و خود را از حلّه به سلطانیّه (پنج فرسخی زنجان)رساند.
به دستور شاه خدابنده مجلس بزرگی تشکیل شد علمای برجسته چهار مذهب اهل تسنّن در آن مجلس حاضر شدند، سپس علاّمه وارد آن مجلس گردید، ولی هنگام ورود، کفشهای خود را به دست گرفت و سلام بر اهل مجلس کرد و در کنار شاه نشست.
🔹علمای حاضر در مجلس به شاه گفتند:«آیا نگفتیم که علمای رافضی ها، ضعف عقل دارند؟!»
شاه گفت: آنچه را که او در ورود به مجلس انجام داد از خودش بپرسید.
علما به علاّمه حلّی گفتند:
1⃣چرا هنگام ورود در برابر شاه خم نشدی و سجده نکردی؟
علاّمه در پاسخ گفت:«رسول خدا(ص) عالیترین مقام حکومت را داشت و مردم تنها برای او سلام میکردند نه اینکه او را سجده کنند قرآن کریم میفرماید: «... فَاِذا دَخَلْتُمْ بُیُوتا فَسَلِّمُوا عَلَی اَنْفُسِکُمْ تَحِیَّةً مِنْ عِنْدِاللّهِ مبارَکَةً طَیِّبَةً...» (نور۶١)
و همه علمای اسلام اتفاق دارند که سجده برای غیر خدا، جایز نیست.
2⃣گفتند:«چرا رعایت ادب نکردی و در کنار شاه نشستی؟»
علاّمه در پاسخ گفت:«در مجلس جز در کنار شاه، جای خالی نبود»
3⃣گفتند:«چرا کفشهای خود را به دست گرفته و همراه خود آوردی؟ این کار را هیچ عاقلی نمیکند»
علاّمه گفت: ترسیدم پیروان مذهب حنفی آن را بدزدند چنانکه #ابوحنیفه کفش رسول خدا (ص) را دزدید.
🔸علمای حنفی گفتند: این تهمت را نزن، در زمان رسول خدا (ص) هنوز ابوحنیفه متولّد نشده بود.
علاّمه گفت:«فراموش کردم شافعی این دزدی را کرد»
علمای شافعی فریاد زدند: تهمت نزن که تولّد شافعی روز وفات ابوحنیفه بود.
علامه گفت:«اشتباه کردم مالک این دزدی را کرد»
علمای مالکی فریاد زدند: ساکت باش! بین مالک و پیامبر (ص) بیش از صد سال فاصله بود.
علاّمه گفت:«پس احمد حنبل دزدید»
علمای حنبلی، منکر شده و مثل سایرین پاسخ دادند.
▪️در این هنگام، علاّمه رو به شاه خدابنده کرد و گفت:«دانستی که به اعتراف خود علمای اهل سنت هیچیک از رؤسای چهار مذهب در زمان پیامبر (ص) نبودند، پس این چه بدعتی است که اینان در آوردند و در میان مجتهدین خود، چهار نفر را انتخاب نموده اند و اگر مجتهدی از آنان اعلم و افقه و اتقی باشد، ولی فتوایش برخلاف فتوای آنان باشد، به قول او عمل نمی کنند؟!»
در اینجا بود که علاّمه گفت:«جامعه شیعه، مذهب خود را از امیرمؤمنان علی (ع) گرفته که آن حضرت جان پیامبر (ص) و پسر عمو و برادر و وصیّ آن حضرت بود»
▫️شاه خدابنده گفت: از این حرفها بگذرید من شما را برای امر مهمی دعوت کرده ام و آن اینکه:«آیا سه طلاق در یک مجلس واقع میشود؟»
علاّمه گفت: طلاق شما باطل است؛ زیرا شروط آن محقّق نشده است؛ چون یکی از شرایط آن استماع دو نفر عادل است، آیا دو نفر عادل شنیده است؟
شاه گفت: نه
علاّمه گفت:«بنابراین، طلاق واقع نشده است و همسر شما بر شما حلال است» (به علاوه سه طلاق در یک مجلس حکم یک طلاق را دارد)
🔻سپس به بحث و مناظره با علمای مجلس پرداخت و همه آنان را مجاب کرد، شاه خدابنده در همان مجلس مذهب تشیّع را قبول کرد.
و از آن پس علاّمه، مورد علاقه مخصوص سلطان محمد خدابنده واقع شد و از امکانات حکومت به نفع اسلام و تقویت ارکان تشیّع، کمال استفاده را نمود.
و عجیب اینکه شاه خدابنده و علاّمه حلّی هردو در یک سال، یعنی سال٧٢۶ هجری قمری از دنیا رفتند!
📚روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه (ط-القديمة) ج٩ ص٣٠
yon.ir/N9VaR
________________
🌐 @borrhan