‍ ‍ #درس_های_توحید
نفی #تجسیم

✅ معارف ناب توحيدی شيعه در لسان مبارك امام جواد(علیه‌السلام)

------▪️-----------------

٣٢ ـ يد : ابن الوليد ، عن الصفار ، عن اليقطيني ، عن ابن أبي نجران قال : سألت أبا جعفر الثاني (ع)عن التوحيد فقلت : أتوهم شيئا؟ فقال : نعم غير معقول ولا محدود ، فماوقع وهمك عليه من شئ فهو خلافه ، لا يشبهه شئ ولا تدركه الاوهام ، كيف تدركه الاوهام وهو خلاف ما يعقل وخلاف ما يتصور في الاوهام؟ إنما يتوهم شئ غير معقول ولا محدود.

ابن ابى نجران ميگويد: از امام جواد (علیه‌السلام) راجع به توحید سؤال کردم و گفتم: میتوانم خدا را چیزى تصور کنم؟
فرمود: آرى ولی چیزى که حقیقتش درك نمیشود و حـدى ندارد زیرا هر چیز که در خاطرت در آید خدا غیر او باشد، چیزى مانند او نیسـت و خاطرها او را درك نکننـد، چگونه خاطرها درکش کننـد در صورتی که او بر خلاف آنچه تعقل شود و در خاطر نقش بندد میباشد، در باره خدا تنها همین اندازه به خاطر گذرد: (چیزيکه حقیقتش درك نشود و حدى ندارد.)


🔍 شرح علامه مجلسى:

بيان : اعلم أن من المفهومات عامة شاملة لا يخرج منها شئ من الاشياء لا ذهنا ولا عينا كمفهوم الشئ والموجود و المخبر عنه ، وهذه معان اعتبارية يعتبرها العقل لكل شئ إذا تقرر هذا فاعلم : أن جماعة من المتكلمين ذهبوا إلى مجرد التعطيل ، و منعوا من إطلاق الشئ والموجود وأشباههماعليه ، محتجين بأنه لو كان شيئا شارك الاشياء في مفهوم الشيئية وكذا الموجود وغيره ، وذهب إلى مثل هذا بض معاصرينا فحكم بعدم اشتراك مفهوم من المفهومات بين الواجب والممكن ، وبأنه لا يمكن تعقل ذاته وصفاته تعالى بوجه من الوجوه ، وبكذب جميع الاحكام الايجابية عليه تعالى. و يرد قولهم الاخبار السالفة ، وبناء غلطهم على عدم الفرق بين مفهوم الامر وما صدق عليه ، وبين الحمل الذاتي والحمل العرضي ، وبين المفهومات الاعتبارية والحقائق الموجودة. فأجاب (ع) بأن ذاته تعالى وإن لم يكن معقولا لغيره ولا محدودا بحد إلا أنه ممايصدق عليه مفهوم شئ ، لكن كل ما يتصور من الاشياء فهو بخلافه لان كل ما يقع في الاوهام والعقول فصورها ، إلا دراكية كيفيات نفسانية ، وأعراض قائمة بالذهن ، و معانيها مهيات كلية قابلة للاشتراك والانقسام فهو بخلاف الاشياء.

توضـیح:
بـدان که ازجمله مفـاهیم،مفـاهیم عـام شـاملی هسـتندکه چیزى ازاشـیاء از آنهـاخارج نیست نه ذهناً ونه عینًامانند مفهوم شـیء، موجود و مخبرعنه(خبر داده شـده از آن). و اینهـا معانی اعتبارى هسـتند که عقل براى هر چیزى اعتبار میکنـد. حال که این مطلب بیان شـد بدان که گروهی از متکلمین قائل به تعطیل شده اند و از اطلاق [شـیء]، [موجود]و مشابه اینها بر خداوند منع کرده اند و دلیل آورده اند که اگر خدا شـیء باشد با اشـیاء در مفهوم شیئیت و موجود و غیره مشترك می شود. و بعضی از معاصرین ما به نظرى شبیه این قائل شده است و حکم به عدم اشتراك هیچ مفهومی از مفـاهیم بین واجب و ممکن نموده است و گفته: تعقـل ذات و صـفات خـدا به هیـچ وجهی از وجوه ممکن نیست و جمیع احکام ایجابی بر خداوند کذب است. روایــات گذشــته قـول ایـن گروه را رد می کنــد و مبنــاي اشــتباه آنهــا عــدم فرق بیـن مفهـوم چیزي و آنچـه بر آن صـادق است(مصـداق)و بین حمل ذاتی و حمل عرضـی و بین مفهومات اعتباري و حقایق موجود است. پس امام (ع) اینگونه پاسخ فرمود که گر چه ذات خداى متعال براى کسی تعقل نمیشود و محدود به حد و تعریفی نمیگردد ولی مفهوم شیء بر آن صـادق اسـت. البتـه هر چه از اشـیاء تصـور شـود خداونـد به خلاف آن است زیرا آنچه در اوهـام و عقـول واقـع میشـود صورتهـاى ادراکیشان کیفیات نفسانی و اعراضـی قائم به ذهن است و معانی آنها ماهیاتی کلّی و قابل اشتراك و انقسام هسـتند پس خدا به خلاف اشیاء است.

📕 بحار الأنوار المؤلف: العلامة المجلسي
الوفاة: ١١١١ تحقيق: السيد إبراهيم الميانجي ، محمد الباقر البهبودي الطبعة: الثالثة المصححة ,سنة الطبع: ١٤٠٣ - ١٩٨٣م , صفحة : 266-267
http://lib.eshia.ir/71860/3/266
http://lib.eshia.ir/71860/3/267

منقول از👇

📕التّوحيد نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 106
http://lib.eshia.ir/15046/1/106


و شيخ كلينى(رض) با سند ديگر روايت را نقل كرده:

📕الكافي- ط الاسلامية نویسنده : الشيخ الكليني جلد : 1 صفحه : 82
http://lib.eshia.ir/11005/1/82


تصحيح سند توسط شيخ الاسلام مجلسى(ثانى):

الحديث الأول : ✅صحيح.✅

📕مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول نویسنده : العلامة المجلسي جلد : 1 صفحه : 280
http://lib.eshia.ir/71429/1/280

〰〰〰〰〰〰〰〰

🔗 فایل الحاقی :

کلام نورانی و گوهربار💎 امام جواد علیه‌السلام در رابطه با اینکه #هر_چیزی_غیر_از_خدا_متجزی ، مقداری و دارای اجزاء است.

@borrhan
@borrhanmedia