#اسلام_و_ایرانیان (۷۱) #زیارت
#نذری (۱۹) #پیدایش_شیعه (۴۸)
#مرثیه‌خوانی
📝 وقف برای مجالس روضه‌خوانی و اطعام عزاداران، و هديهٔ روضه‌خوان، و زیارت کربلا
🔻جالب توجه‌ترین موقوفات
┄┅━𖣐▪️﴾﷽﴿▪️𖣐━┅┄
▪️هزينه کردن برای مجالس عزاداری سيدالشهداء علیه السلام و پرداخت خرج سفر زائران کربلا، یکی از آموزه‌های روایی ما می‌باشد و در هر عصری با شدت و ضعف، به این مسئله اهمیت داده شده؛
←برخی برای این دو مورد، اموالی را وقف می‌کرده‌اند، و از جالب توجه‌ترین موقوفات در این زمینه، به عصر صفویه برمی‌گردد که نقش شاه و اطرافیان شاه را در این مورد پر رنگ نشان می‌دهد.
استاد جعفریان گزارشات مفصل و مهمی از این موقوفات آورده که یک مورد، وقف بخش‌هایی از چند روستا می‌باشد که پس از ذکر دقیق مناطق وقف‌شده، آمده:
«موردى كه براى مصرف اين موقوفات تعيين شده است، در مرحلۀ نخست، مانند همۀ وقف‌نامه‌ها، سهم متولّى و ناظر است كه هر كدام يك عشر از درآمد را خواهند داشت. متولى شخص شاه و پس از درگذشت وى، شاهِ بعدى خواهد بود. پيش از آنكه سهم متولى و ناظر داده شود، مى‌بايست آنچه كه براى بقاى اين موقوفه لازم است، از درآمد آن جدا شده و صرف آبادى آن شود. پس از آن، به عنوان مصرف اصلى درآمد موقوفه، مى‌بايست هشت عشر باقى مانده، صرف برپايى مراسم روضه‌خوانى در كاخ فرح‌آباد شاه سلطان حسين شود. اين روضه‌خوانى مى‌بايست در شب #عاشورا، شب #اربعين و شب بيست و يكم ماه #رمضان برگزار گردد. بخشى از پول براى روضه‌خوان و بخش ديگر براى طبخ حليم و پذيرايى از حاضران است. شاه در اين وقف‌نامه تصريح كرده است كه حق التوليه را كه به او تعلق دارد، در امور خير مصرف كنند.»
🔻سپس ایشان می‌نویسد: نياز به توضيح نيست كه اساسا يكى از موارد وقف كه در دورۀ صفوى به آن توجه زيادى وجود داشت، وقف براى روضه‌خوانى بود كه به صورت سنّتى پايدار در ايران به ويژه شهر اصفهان در آمد. واقفين، افزون بر توجه به روضه‌خوانى، براى مسافران كربلا نيز موقوفات فراوانى را معين مى‌كردند. يك نمونه از اين قبيل موقوفات، وقف روستاى خاوه از روستاهاى قم و چندين روستاى ديگر در اصفهان، از طرف يك شاهزاده خانم صفوى است.
📔صفویه در عرصه دین، فرهنگ، سیاست، ج ٢ ص ٩٠۶
▪️گفتنی است که استاد جعفریان، در جای دیگری ( میراث اسلامی ایران، دفتر ششم ) متن کامل وقف این شاهزاده صفوی را آورده و جالب اینکه یکی از شهودی که آن را امضا کرده، #علامه_مجلسی رحمه الله است.
➖ باز در یکی از وقف‌نامه‌ها آمده:
«هشت عشر بقيۀ حاصل موقوفات مزبوره را، هر سال در دهۀ ايام عاشورا و روز بيست و يك شهر رمضان المبارك و روز اربعين، صرف اخراجات تعزيۀ حضرت سيد الشهداء، ثالث ائمۀ هدى، درّ صدف امكان، گوشوارۀ عرش رحمن، به اين نحو نمايند كه طالب علم عارف به احاديث ائمۀ طاهرين، سلام الله عليهم اجمعين، احاديثى كه در باب تعزيۀ آن امام معصوم شهيد مظلوم واقع شده و مراثى آن امام عالى‌مقام عليه افضل الصلاة و السلام را در شهر مبارك فرح‌آباد بيان كند و روضه بخواند و جمعى از مؤمنين و مؤمنات كه در آن مجمع حاضر باشند، به تعزيه مشغول گردند و قدرى كه مناسب دانند، به آن طالب علم دهند، و تتمّه را با طبخ حليم در شب عاشورا و در ايام مزبوره و نان گندم و ساير مأكولاتى كه ضرور باشد و قدرى كه مناسب دانند، به جهت جمعى كه در آن مجمع به خدمات مشغول باشند، صرف نمايند و چيزهاى شيرين از طبخ حلوا و غيره نسازند و در آن مجمع نياورند. و ثواب آن را به ارواح مقدّسۀ حضرات عاليات سدره مرتبات عرش درجات چهارده معصوم - صلوات الله عليهم - هديه فرمودند. _ به نحوى كه در متن قلمى شده وقف فرموديم _ #كلب آستان علىّ بن ابى طالب حسين الموسوى.»
📔صفویه در عرصه دین، فرهنگ، سیاست، ج ٢ ص ٩۰۹- ۹۱۰ - ر‌ک: تصویر الحاقی
پیشنهاد مطالعه:
گزارش جالب مستشرق فرانسوی درباره عزاداری شیعیان ، و نقش موقوفات و نذورات در گسترش تشیع
➖➖➖➖
@borrhan
#نذری (۱۹) #پیدایش_شیعه (۴۸)
#مرثیه‌خوانی
📝 وقف برای مجالس روضه‌خوانی و اطعام عزاداران، و هديهٔ روضه‌خوان، و زیارت کربلا
🔻جالب توجه‌ترین موقوفات
┄┅━𖣐▪️﴾﷽﴿▪️𖣐━┅┄
▪️هزينه کردن برای مجالس عزاداری سيدالشهداء علیه السلام و پرداخت خرج سفر زائران کربلا، یکی از آموزه‌های روایی ما می‌باشد و در هر عصری با شدت و ضعف، به این مسئله اهمیت داده شده؛
←برخی برای این دو مورد، اموالی را وقف می‌کرده‌اند، و از جالب توجه‌ترین موقوفات در این زمینه، به عصر صفویه برمی‌گردد که نقش شاه و اطرافیان شاه را در این مورد پر رنگ نشان می‌دهد.
استاد جعفریان گزارشات مفصل و مهمی از این موقوفات آورده که یک مورد، وقف بخش‌هایی از چند روستا می‌باشد که پس از ذکر دقیق مناطق وقف‌شده، آمده:
«موردى كه براى مصرف اين موقوفات تعيين شده است، در مرحلۀ نخست، مانند همۀ وقف‌نامه‌ها، سهم متولّى و ناظر است كه هر كدام يك عشر از درآمد را خواهند داشت. متولى شخص شاه و پس از درگذشت وى، شاهِ بعدى خواهد بود. پيش از آنكه سهم متولى و ناظر داده شود، مى‌بايست آنچه كه براى بقاى اين موقوفه لازم است، از درآمد آن جدا شده و صرف آبادى آن شود. پس از آن، به عنوان مصرف اصلى درآمد موقوفه، مى‌بايست هشت عشر باقى مانده، صرف برپايى مراسم روضه‌خوانى در كاخ فرح‌آباد شاه سلطان حسين شود. اين روضه‌خوانى مى‌بايست در شب #عاشورا، شب #اربعين و شب بيست و يكم ماه #رمضان برگزار گردد. بخشى از پول براى روضه‌خوان و بخش ديگر براى طبخ حليم و پذيرايى از حاضران است. شاه در اين وقف‌نامه تصريح كرده است كه حق التوليه را كه به او تعلق دارد، در امور خير مصرف كنند.»
🔻سپس ایشان می‌نویسد: نياز به توضيح نيست كه اساسا يكى از موارد وقف كه در دورۀ صفوى به آن توجه زيادى وجود داشت، وقف براى روضه‌خوانى بود كه به صورت سنّتى پايدار در ايران به ويژه شهر اصفهان در آمد. واقفين، افزون بر توجه به روضه‌خوانى، براى مسافران كربلا نيز موقوفات فراوانى را معين مى‌كردند. يك نمونه از اين قبيل موقوفات، وقف روستاى خاوه از روستاهاى قم و چندين روستاى ديگر در اصفهان، از طرف يك شاهزاده خانم صفوى است.
📔صفویه در عرصه دین، فرهنگ، سیاست، ج ٢ ص ٩٠۶
▪️گفتنی است که استاد جعفریان، در جای دیگری ( میراث اسلامی ایران، دفتر ششم ) متن کامل وقف این شاهزاده صفوی را آورده و جالب اینکه یکی از شهودی که آن را امضا کرده، #علامه_مجلسی رحمه الله است.
➖ باز در یکی از وقف‌نامه‌ها آمده:
«هشت عشر بقيۀ حاصل موقوفات مزبوره را، هر سال در دهۀ ايام عاشورا و روز بيست و يك شهر رمضان المبارك و روز اربعين، صرف اخراجات تعزيۀ حضرت سيد الشهداء، ثالث ائمۀ هدى، درّ صدف امكان، گوشوارۀ عرش رحمن، به اين نحو نمايند كه طالب علم عارف به احاديث ائمۀ طاهرين، سلام الله عليهم اجمعين، احاديثى كه در باب تعزيۀ آن امام معصوم شهيد مظلوم واقع شده و مراثى آن امام عالى‌مقام عليه افضل الصلاة و السلام را در شهر مبارك فرح‌آباد بيان كند و روضه بخواند و جمعى از مؤمنين و مؤمنات كه در آن مجمع حاضر باشند، به تعزيه مشغول گردند و قدرى كه مناسب دانند، به آن طالب علم دهند، و تتمّه را با طبخ حليم در شب عاشورا و در ايام مزبوره و نان گندم و ساير مأكولاتى كه ضرور باشد و قدرى كه مناسب دانند، به جهت جمعى كه در آن مجمع به خدمات مشغول باشند، صرف نمايند و چيزهاى شيرين از طبخ حلوا و غيره نسازند و در آن مجمع نياورند. و ثواب آن را به ارواح مقدّسۀ حضرات عاليات سدره مرتبات عرش درجات چهارده معصوم - صلوات الله عليهم - هديه فرمودند. _ به نحوى كه در متن قلمى شده وقف فرموديم _ #كلب آستان علىّ بن ابى طالب حسين الموسوى.»
📔صفویه در عرصه دین، فرهنگ، سیاست، ج ٢ ص ٩۰۹- ۹۱۰ - ر‌ک: تصویر الحاقی
پیشنهاد مطالعه:
گزارش جالب مستشرق فرانسوی درباره عزاداری شیعیان ، و نقش موقوفات و نذورات در گسترش تشیع
➖➖➖➖
@borrhan
Telegram
attach 📎