#پاسخ_به_شبهات
#عرضه_قرآن
⚠️منظور از قرآن جدیدی که امام زمان علیه‌السلام در زمان ظهور می آورند چیست⁉️
➖▪️〰〰〰🔷🔸
✅ پاسخ
آنچه در کتاب شریف کافی آمده است روایت زیر است:
🔴 از امام صادق علیه السلام نقل میکند:
💠 چون قائم قیام کند کتاب خدا را آنچنان که است تلاوت می کند و قرآنی را که امیر مومنان نوشته بود بیرون م‌آورد
در ادامه فرمودند:
« هنگامی که علی از نوشتن قرآن فارغ شد آنرا بر مردم عرضه کرد و فرمود این کتاب خدا تبارک و تعالی است .آنرا از دو لوح آنچنانکه خدایش بر محمد فرو فرستاده گرد آورده ام ؛ مردم گفتند ما مصحفی داریم که همه آیات قرآنی را در بر دارد دیگر نیازی به قرآن شما نداریم .امیر مومنان فرمود :
به خدا سوگند دیگر بعد از امروز آن را نخواهید دید .من وظیفه داشتم هنگامی که از نوشتن آن فارغ شدم آن را بر شما عرضه کنم تا شما نیز آن را بخوانید»
📗الکافی ج2 ص633
◀️◀️ حضرت مهدی ارواحنا له الفداء در هنگام ظهور مصحف امیرالمومنین علی علیه السلام را بر مردم عرضه می‌کنند.
امیرمومنان علیه السلام پس از شهادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله سوگند یاد کردند تا گرد آوری قرآن تمام نشده است از خانه جز برای نماز خارج نشوند ؛
آنگاه پس از مدتی قرآن گرد آوری شده را به گروهی از صحابه و مسلمانان که در مسجد بودند ارائه نمودند اما آنان نپذیرفتند ؛
و حضرت فرمود که دیگر آن را نمی‌بینید تا زمان قائم آل محمد عجل الله تعالی فرجه الشریف.
📗راهنمای حقیقت ص267
___
قرآن حضرت امیر علیه‌السلام با قرآن کنونی فرقی ندارد ؛
جز از چند جهت:
1⃣ بر اساس ترتیب نزول جمع آوری شده بود.
2⃣ منسوخ بر ناسخ مقدم بود.
3⃣ تاویل برخی آیات به طور تفصیل نوشته شده بود.
4⃣ تفسیر برخی آیات به طور تفصیل نوشته شده بود.
5⃣ محکمات و متشبهات قرآن ذکر شده بود.
6⃣ حاوی تبیین شان نزول و سبب نزول و عام و خاص و مطلق و مقید و ...بود.
✳️ امام باقر علیه السلام فرموده‌اند:
« هیچ کس جز شخص کذاب و دروغگو نمی تواند ادعا کند که او تمام قرآن را طبق آنچه نازل شده جمع کرده است . زیرا تنها علی و ائمه پس از او قرآن را طبق آنچه خداوند نازل کرده جمع و حفظ کرده اند»
و نیز فرمود:
« هیچ کس جز اوصیای پیامبر نمی تواند ادعا کند که تمام قرآن اعم از ظاهر و باطن نزد او است»
📗الکافی ج1 ص228
☑️ این روایات بر روی ظاهر و باطن قرآن و جمع آوری قرآن به آنگونه که نازل شده است تکیه دارد ؛
و حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام با توجه به این ملاک ها قرآن را جمع‌آوری نمود و الا متن قرآن حضرت با قرآن کنونی تفاوتی ندارد چنان که خود ایشان فرمودند:
💠 « این کتاب پرودگار شما است همان گونه که بر پیامبر نازل شده حرفی بر آن اضافه و از آن کم نشده است»
📗الاعتقادات صدوق ص92
🔴 شیخ مفید می گوید:
« آنچه در مصحف امیر مومنان بوده اعم از تاویل و تفسیر معانی آیات بر اساس حقیقت نزول بوده است که مصحف کنونی چنین نیست»
📗اوائل المقالات ص93
🔹به هر حال وجود چنین مصحفی که در زمان ظهور به دست قائم می باشد مورد اتفاق علمای شیعه و سنی است .
گزارش این مصحف از "منابع شیعه" در کتب زیر آمده است:
کتاب سلیم بن قیس ص581-582-660-665
الکافی ج2 ص633
تفسیر عیاشی ج2 ص307
الاعتقادات صدوق ص81
مناقب ال ابی طالب ج2 ص50 و ...
📗منابع اهل سنت:
طبقات الکبری ج2 ص328
الاتقان ج1 ص58
حلیه الاولیاء ج1 ص67
شواهد التنزیل ج1 ص36 و ...
و اگر در برخی روایات آمده است که حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف با کتابی جدید می‌آیند؛
📗بحار الانوار ج52 ص231
مراد از کتاب 👈 همان مصحف حضرت علی علیه‌السلام است نه آنکه حضرت قرآن تازه ای را می آورند.
(به امید آن روز....)
▪️▪️▪️
🔸کانال برهان و پاسخگویی مستدل و مستند به شبهات و سوالات
@borrhan
#عرضه_قرآن
⚠️منظور از قرآن جدیدی که امام زمان علیه‌السلام در زمان ظهور می آورند چیست⁉️
➖▪️〰〰〰🔷🔸
✅ پاسخ
آنچه در کتاب شریف کافی آمده است روایت زیر است:
🔴 از امام صادق علیه السلام نقل میکند:
💠 چون قائم قیام کند کتاب خدا را آنچنان که است تلاوت می کند و قرآنی را که امیر مومنان نوشته بود بیرون م‌آورد
در ادامه فرمودند:
« هنگامی که علی از نوشتن قرآن فارغ شد آنرا بر مردم عرضه کرد و فرمود این کتاب خدا تبارک و تعالی است .آنرا از دو لوح آنچنانکه خدایش بر محمد فرو فرستاده گرد آورده ام ؛ مردم گفتند ما مصحفی داریم که همه آیات قرآنی را در بر دارد دیگر نیازی به قرآن شما نداریم .امیر مومنان فرمود :
به خدا سوگند دیگر بعد از امروز آن را نخواهید دید .من وظیفه داشتم هنگامی که از نوشتن آن فارغ شدم آن را بر شما عرضه کنم تا شما نیز آن را بخوانید»
📗الکافی ج2 ص633
◀️◀️ حضرت مهدی ارواحنا له الفداء در هنگام ظهور مصحف امیرالمومنین علی علیه السلام را بر مردم عرضه می‌کنند.
امیرمومنان علیه السلام پس از شهادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله سوگند یاد کردند تا گرد آوری قرآن تمام نشده است از خانه جز برای نماز خارج نشوند ؛
آنگاه پس از مدتی قرآن گرد آوری شده را به گروهی از صحابه و مسلمانان که در مسجد بودند ارائه نمودند اما آنان نپذیرفتند ؛
و حضرت فرمود که دیگر آن را نمی‌بینید تا زمان قائم آل محمد عجل الله تعالی فرجه الشریف.
📗راهنمای حقیقت ص267
___
قرآن حضرت امیر علیه‌السلام با قرآن کنونی فرقی ندارد ؛
جز از چند جهت:
1⃣ بر اساس ترتیب نزول جمع آوری شده بود.
2⃣ منسوخ بر ناسخ مقدم بود.
3⃣ تاویل برخی آیات به طور تفصیل نوشته شده بود.
4⃣ تفسیر برخی آیات به طور تفصیل نوشته شده بود.
5⃣ محکمات و متشبهات قرآن ذکر شده بود.
6⃣ حاوی تبیین شان نزول و سبب نزول و عام و خاص و مطلق و مقید و ...بود.
✳️ امام باقر علیه السلام فرموده‌اند:
« هیچ کس جز شخص کذاب و دروغگو نمی تواند ادعا کند که او تمام قرآن را طبق آنچه نازل شده جمع کرده است . زیرا تنها علی و ائمه پس از او قرآن را طبق آنچه خداوند نازل کرده جمع و حفظ کرده اند»
و نیز فرمود:
« هیچ کس جز اوصیای پیامبر نمی تواند ادعا کند که تمام قرآن اعم از ظاهر و باطن نزد او است»
📗الکافی ج1 ص228
☑️ این روایات بر روی ظاهر و باطن قرآن و جمع آوری قرآن به آنگونه که نازل شده است تکیه دارد ؛
و حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام با توجه به این ملاک ها قرآن را جمع‌آوری نمود و الا متن قرآن حضرت با قرآن کنونی تفاوتی ندارد چنان که خود ایشان فرمودند:
💠 « این کتاب پرودگار شما است همان گونه که بر پیامبر نازل شده حرفی بر آن اضافه و از آن کم نشده است»
📗الاعتقادات صدوق ص92
🔴 شیخ مفید می گوید:
« آنچه در مصحف امیر مومنان بوده اعم از تاویل و تفسیر معانی آیات بر اساس حقیقت نزول بوده است که مصحف کنونی چنین نیست»
📗اوائل المقالات ص93
🔹به هر حال وجود چنین مصحفی که در زمان ظهور به دست قائم می باشد مورد اتفاق علمای شیعه و سنی است .
گزارش این مصحف از "منابع شیعه" در کتب زیر آمده است:
کتاب سلیم بن قیس ص581-582-660-665
الکافی ج2 ص633
تفسیر عیاشی ج2 ص307
الاعتقادات صدوق ص81
مناقب ال ابی طالب ج2 ص50 و ...
📗منابع اهل سنت:
طبقات الکبری ج2 ص328
الاتقان ج1 ص58
حلیه الاولیاء ج1 ص67
شواهد التنزیل ج1 ص36 و ...
و اگر در برخی روایات آمده است که حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف با کتابی جدید می‌آیند؛
📗بحار الانوار ج52 ص231
مراد از کتاب 👈 همان مصحف حضرت علی علیه‌السلام است نه آنکه حضرت قرآن تازه ای را می آورند.
(به امید آن روز....)
▪️▪️▪️
🔸کانال برهان و پاسخگویی مستدل و مستند به شبهات و سوالات
@borrhan
در چنین روزی ، یعنی تقریبا یک هفته پس از شهادت رسول خدا، امیرمومنان، قرآنی را که جمع‌آوری فرموده بودند عرضه نمودند....
از امام صادق علیه السلام نقل شده است:
💠 چون قائم قیام کند کتاب خدا را آنچنان که است تلاوت می کند و قرآنی را که امیر مومنان نوشته بود بیرون می‌آورد؛
در ادامه فرمودند:
« هنگامی که علی از نوشتن قرآن فارغ شد آنرا بر مردم عرضه کرد و فرمود این کتاب خدا تبارک و تعالی است .آنرا از دو لوح آنچنانکه خدایش بر محمد فرو فرستاده گرد آورده ام ؛ مردم گفتند ما مصحفی داریم که همه آیات قرآنی را در بر دارد دیگر نیازی به قرآن شما نداریم .امیر مومنان فرمود:
به خدا سوگند دیگر بعد از امروز آن را نخواهید دید .من وظیفه داشتم هنگامی که از نوشتن آن فارغ شدم آن را بر شما عرضه کنم تا شما نیز آن را بخوانید»
📗الکافی ج2 ص633
☑️ قرآن حضرت امیر علیه‌السلام با قرآن کنونی چه تفاوت‌هایی دارد:
بیشتر بخوانید:
https://t.me/borrhan/30030
#عرضه_قرآن
@borrhan
از امام صادق علیه السلام نقل شده است:
💠 چون قائم قیام کند کتاب خدا را آنچنان که است تلاوت می کند و قرآنی را که امیر مومنان نوشته بود بیرون می‌آورد؛
در ادامه فرمودند:
« هنگامی که علی از نوشتن قرآن فارغ شد آنرا بر مردم عرضه کرد و فرمود این کتاب خدا تبارک و تعالی است .آنرا از دو لوح آنچنانکه خدایش بر محمد فرو فرستاده گرد آورده ام ؛ مردم گفتند ما مصحفی داریم که همه آیات قرآنی را در بر دارد دیگر نیازی به قرآن شما نداریم .امیر مومنان فرمود:
به خدا سوگند دیگر بعد از امروز آن را نخواهید دید .من وظیفه داشتم هنگامی که از نوشتن آن فارغ شدم آن را بر شما عرضه کنم تا شما نیز آن را بخوانید»
📗الکافی ج2 ص633
☑️ قرآن حضرت امیر علیه‌السلام با قرآن کنونی چه تفاوت‌هایی دارد:
بیشتر بخوانید:
https://t.me/borrhan/30030
#عرضه_قرآن
@borrhan
ghoran e amiralmomenin
<unknown>
❤️ #دین_زیباست
⏱ کلاس های سه دقیقه ای برای نوجوانان
جلسه 67
درباره قرآن امیرالمومنین سلام الله علیه
چه میدانید؟!
آن قرآن چگونه بود و کجاست؟!
چرا خلفای ستمگر آن قرآن را نخواستند؟
#قرآن
#امیرالمومنین
#عرضه_قرآن
کارشناس : دکتر محمد #فقیهی رضایی
👈شما معلّم اعتقادات یک نوجوان باشید و این فایلها را به دستش برسانید!
@borrhan
⏱ کلاس های سه دقیقه ای برای نوجوانان
جلسه 67
درباره قرآن امیرالمومنین سلام الله علیه
چه میدانید؟!
آن قرآن چگونه بود و کجاست؟!
چرا خلفای ستمگر آن قرآن را نخواستند؟
#قرآن
#امیرالمومنین
#عرضه_قرآن
کارشناس : دکتر محمد #فقیهی رضایی
👈شما معلّم اعتقادات یک نوجوان باشید و این فایلها را به دستش برسانید!
@borrhan
#روز_شمار_فاطمیه [3 - 4]
#عرضه_قرآن
🌑 وقایع روز چهارشنبه اول ربیع الاول سال ۱۱ هجری قمری ، ۱۳ خرداد سال ۱۱ هجری شمسی ، ۲۹ می سال ۶۳۲ میلادی
➖➖➖➖🔶
امیرالمؤمنین علیه السلام اینک به سفارش نبی خدا صلی الله علیه و آله به امر مهم دیگری دست یازیده اند：
✨"جمع آوری قرآن📖"
… امروز , اولین روز از ایام جمع آوری قرآن است ؛
در ایام رسالت رسول خدا صلی الله علیه و آله ، آیات قرآن را بر روی پوست حیوانات ، سنگ های صاف ، استخوان کتف شتر و ... نوشته و ثبت می شد ؛
⬅️ اینک در فقدان نبی , پایان ایام نبوت و اتمام نزول قرآن , همهء آیات , در یک مجموعه و به شیوه‌ای خاص قابل جمع‌آوری است و این جمع آوری بر عهده وصی پیامبر خاتم است؛
آن حضرت قرآن را براساس ترتیب نزول و مشخص کردن مواردی چون :
شأن نزول ، محکم و متشابه ، مطلق و مفید ، ناسخ و منسوخ و تفسیر و تأویل هر یک از آیات گردآوری می کنند .
و اما در مسجد هم چنان اخذ #بیعت برای ابوبکر ادامه دارد!
گروهی از صحابه به نشانهء اعتراض به غصب خلافت ، به خانهء حضرت زهرا سلام الله علیها وارد شده و در آن جا متحصن میشوند ,
در روز اول ، عده ای مانند زبیر ، مقداد و گروهی از انصار به همراه عدهء کمی از مهاجران ، در این خانه تحصن کرده اند(۱)
⚠️ این اولین روز , از روزهای سه گانه تحصن است؛
▪️ابوبکر به اصرار عمر , #قنفذ عَدوي (پسر عموی عمر و غلام خود , که همانند او به خشونت مشهور است) را می‌فرستد تا امیرالمومنین را - که اینک از مراسم تجهیز و تدفین رسول خدا فارغ شده اند - برای بیعت فراخواند‼️
عمر اصرار دارد که " تا از او بیعت نگیریم , به جایی نرسیده‌ایم"؛
برخی از طرفداران ، گرفتن بیعت را در آن شرایط ، مناسب نمی دیدند ، اما عمر هم چنان اصرار بر گرفتن بیعت دارد ؛ 👈 قنفذ , ۳ بار مراجعه می کند....
در مرتبهء اول بیان میکند：
با خلیفه رسول خدا بیعت کنید که او , شما را میخواند !!
در مرحله دوم میگوید：
با خلیفه مسلمین بیعت کنید !!
و در سومین مراجعه , ادعا می کند ：
امیر مؤمنان ابوبکر ! را اجابت کرده و با او بیعت کنید‼️
و پاسخ , هر سه بار روشن است و اهل بیت علیهم السلام که این القاب را مخصوص علی بن ابیطالب علیهما السلام می دانند , با ناراحتی هر چه تمام تر او را جواب می گویند ؛
…پس از مراجعه سوم , عمر بن خطاب به ابوبکر میگوید：
❌ امر خلافت جز با کشتن او , به استواری نخواهد رسید‼️
…ابوبکر , زیرکانه او را به آرامش فرا میخواند و بار دیگر , قنفذ را روانه میکند و از امیرالمؤمنین علیه السلام این پاسخ را می‌شنوند：
💠 من به سفارش برادرم رسول خدا , مشغول جمع آوری قرآن هستم و قسم یاد کرده ام تا آن را به پایان نرسانده ام , از خانه خارج نشوم ؛ تو نیز به نزد ابوبکر بازگرد .
◾️ اینک نوبت عمر است , او با اشارهء ابوبکر و به همراه قنفذ به درب خانه امیرالمومنین علیه السلام می‌آید؛
… او از خشونت و اِعمال زور سخن به میان می‌آورد و حتی اهل خانه را به آتش زدن تهدید میکند!
آنان می دانند که برای اعلان رسمی خلافت ، احتیاج دارند که بیعت شخص علی بن ابی طالب علیه السلام را - که خود صاحب بیعت غدیر است - به همراه داشته باشند ؛
گویا در همین هجوم ، حضرت صدیقه سلام الله علیها به پشت در آمده و با اشاره به حدیث غدیر ، اهل سقیفه را به خدعه و نیرنگ متهم می‌کنند و می‌فرمایند :
💠 قومی را به بدکاری شما ندیدم. (۲)
در این ماجرا امیر مؤمنان علیه السلام با حضور در آستانهء در می‌فرمایند：
💠 قسم یاد کرده ام که از خانه خارج نشوم و ردا بر دوش نگیرم , تا آن که قرآن📖 را جمع آوری کنم .
👈 این سخن , مهاجمان را که شرایط را مناسب نمی بینند به ظاهر آرام میکند . آنان پراکنده میشوند تا در فرصتی دیگر بازگردند...
1⃣ البدایة والنهایة ۲۴۶/۵ (از مدارک اهل تسنن)
2⃣ احتجاج طبرسی ۸۰/۱ ؛ بحارالانوار ۲۰۵/۲۸
+https://t.me/borrhan/49794
➖➖➖➖➖➖
🌑 وقایع روز پنجشنبه ، دوم ربیع الاول سال ۱۱ هجری قمری ، ۱۴ خرداد سال ۱۱ هجری شمسی ، ۳۰ می سال ۶۳۲ میلادی
با طلوع خورشید , فراق و دوری مسلمانان از پیامبرشان , به سومین روز خود , وارد می‌شود ؛
📖 …امروز نیز امیرمومنان علیه السلام به جمع آوری قرآن مشغول‌اند ؛
تاریخ حکایت می کند که این امر مهم ، 3⃣ روز متوالی به طول انجامیده است؛
… هنوز هم عده ای به نشانهء اعتراض به بیعت با ابوبکر ، به خانه امیرالمؤمنین علیه السلام رفت و آمد دارند ؛
❗️❕در این روز یا روز بعد ، در میان متحصنان در خانهء حضرت , نام طلحه و سعد ابن ابی وقاص (۱) نیز مشاهده می‌شود …🤔…
بی شک ، این دو نفر عاملان دستگاه خلافت هستند و آمده اند تا از درون تحصن کنندگان اخبار را پیگیری نمایند!
+ https://t.me/borrhan/56267
〰〰〰〰〰〰
1⃣ تاریخ طبری , ۴۴۳/۲ ، حوادث سال ۱۱ هجری
🔚کانال برهان و مروری مستند بر فرازهای حساس تاریخ مسلمانان
@borrhan
#عرضه_قرآن
🌑 وقایع روز چهارشنبه اول ربیع الاول سال ۱۱ هجری قمری ، ۱۳ خرداد سال ۱۱ هجری شمسی ، ۲۹ می سال ۶۳۲ میلادی
➖➖➖➖🔶
امیرالمؤمنین علیه السلام اینک به سفارش نبی خدا صلی الله علیه و آله به امر مهم دیگری دست یازیده اند：
✨"جمع آوری قرآن📖"
… امروز , اولین روز از ایام جمع آوری قرآن است ؛
در ایام رسالت رسول خدا صلی الله علیه و آله ، آیات قرآن را بر روی پوست حیوانات ، سنگ های صاف ، استخوان کتف شتر و ... نوشته و ثبت می شد ؛
⬅️ اینک در فقدان نبی , پایان ایام نبوت و اتمام نزول قرآن , همهء آیات , در یک مجموعه و به شیوه‌ای خاص قابل جمع‌آوری است و این جمع آوری بر عهده وصی پیامبر خاتم است؛
آن حضرت قرآن را براساس ترتیب نزول و مشخص کردن مواردی چون :
شأن نزول ، محکم و متشابه ، مطلق و مفید ، ناسخ و منسوخ و تفسیر و تأویل هر یک از آیات گردآوری می کنند .
و اما در مسجد هم چنان اخذ #بیعت برای ابوبکر ادامه دارد!
گروهی از صحابه به نشانهء اعتراض به غصب خلافت ، به خانهء حضرت زهرا سلام الله علیها وارد شده و در آن جا متحصن میشوند ,
در روز اول ، عده ای مانند زبیر ، مقداد و گروهی از انصار به همراه عدهء کمی از مهاجران ، در این خانه تحصن کرده اند(۱)
⚠️ این اولین روز , از روزهای سه گانه تحصن است؛
▪️ابوبکر به اصرار عمر , #قنفذ عَدوي (پسر عموی عمر و غلام خود , که همانند او به خشونت مشهور است) را می‌فرستد تا امیرالمومنین را - که اینک از مراسم تجهیز و تدفین رسول خدا فارغ شده اند - برای بیعت فراخواند‼️
عمر اصرار دارد که " تا از او بیعت نگیریم , به جایی نرسیده‌ایم"؛
برخی از طرفداران ، گرفتن بیعت را در آن شرایط ، مناسب نمی دیدند ، اما عمر هم چنان اصرار بر گرفتن بیعت دارد ؛ 👈 قنفذ , ۳ بار مراجعه می کند....
در مرتبهء اول بیان میکند：
با خلیفه رسول خدا بیعت کنید که او , شما را میخواند !!
در مرحله دوم میگوید：
با خلیفه مسلمین بیعت کنید !!
و در سومین مراجعه , ادعا می کند ：
امیر مؤمنان ابوبکر ! را اجابت کرده و با او بیعت کنید‼️
و پاسخ , هر سه بار روشن است و اهل بیت علیهم السلام که این القاب را مخصوص علی بن ابیطالب علیهما السلام می دانند , با ناراحتی هر چه تمام تر او را جواب می گویند ؛
…پس از مراجعه سوم , عمر بن خطاب به ابوبکر میگوید：
❌ امر خلافت جز با کشتن او , به استواری نخواهد رسید‼️
…ابوبکر , زیرکانه او را به آرامش فرا میخواند و بار دیگر , قنفذ را روانه میکند و از امیرالمؤمنین علیه السلام این پاسخ را می‌شنوند：
💠 من به سفارش برادرم رسول خدا , مشغول جمع آوری قرآن هستم و قسم یاد کرده ام تا آن را به پایان نرسانده ام , از خانه خارج نشوم ؛ تو نیز به نزد ابوبکر بازگرد .
◾️ اینک نوبت عمر است , او با اشارهء ابوبکر و به همراه قنفذ به درب خانه امیرالمومنین علیه السلام می‌آید؛
… او از خشونت و اِعمال زور سخن به میان می‌آورد و حتی اهل خانه را به آتش زدن تهدید میکند!
آنان می دانند که برای اعلان رسمی خلافت ، احتیاج دارند که بیعت شخص علی بن ابی طالب علیه السلام را - که خود صاحب بیعت غدیر است - به همراه داشته باشند ؛
گویا در همین هجوم ، حضرت صدیقه سلام الله علیها به پشت در آمده و با اشاره به حدیث غدیر ، اهل سقیفه را به خدعه و نیرنگ متهم می‌کنند و می‌فرمایند :
💠 قومی را به بدکاری شما ندیدم. (۲)
در این ماجرا امیر مؤمنان علیه السلام با حضور در آستانهء در می‌فرمایند：
💠 قسم یاد کرده ام که از خانه خارج نشوم و ردا بر دوش نگیرم , تا آن که قرآن📖 را جمع آوری کنم .
👈 این سخن , مهاجمان را که شرایط را مناسب نمی بینند به ظاهر آرام میکند . آنان پراکنده میشوند تا در فرصتی دیگر بازگردند...
1⃣ البدایة والنهایة ۲۴۶/۵ (از مدارک اهل تسنن)
2⃣ احتجاج طبرسی ۸۰/۱ ؛ بحارالانوار ۲۰۵/۲۸
+https://t.me/borrhan/49794
➖➖➖➖➖➖
🌑 وقایع روز پنجشنبه ، دوم ربیع الاول سال ۱۱ هجری قمری ، ۱۴ خرداد سال ۱۱ هجری شمسی ، ۳۰ می سال ۶۳۲ میلادی
با طلوع خورشید , فراق و دوری مسلمانان از پیامبرشان , به سومین روز خود , وارد می‌شود ؛
📖 …امروز نیز امیرمومنان علیه السلام به جمع آوری قرآن مشغول‌اند ؛
تاریخ حکایت می کند که این امر مهم ، 3⃣ روز متوالی به طول انجامیده است؛
… هنوز هم عده ای به نشانهء اعتراض به بیعت با ابوبکر ، به خانه امیرالمؤمنین علیه السلام رفت و آمد دارند ؛
❗️❕در این روز یا روز بعد ، در میان متحصنان در خانهء حضرت , نام طلحه و سعد ابن ابی وقاص (۱) نیز مشاهده می‌شود …🤔…
بی شک ، این دو نفر عاملان دستگاه خلافت هستند و آمده اند تا از درون تحصن کنندگان اخبار را پیگیری نمایند!
+ https://t.me/borrhan/56267
〰〰〰〰〰〰
1⃣ تاریخ طبری , ۴۴۳/۲ ، حوادث سال ۱۱ هجری
🔚کانال برهان و مروری مستند بر فرازهای حساس تاریخ مسلمانان
@borrhan
Telegram
[ کانال برهان ]
جمع آوری قرآن توسط امیرالمومنین علیه السلام بعد از شهادت رسول خدا صلی الله علیه و آله به اعتراف مخالفین
@borrhan
@borrhan
#روز_شمار_فاطمیه [7]
#عرضه_قرآن
#بیت_الاحزان
#روابط
🌑 وقایع روز دوشنبه ۶ ربیع الاول سال ۱۱ هجری قمری ، ۱۸ خرداد سال ۱۱ هجری شمسی ،۴ ژوئن سال ۶۳۲ میلادی
➖➖➖➖🔶
نصرت خواهی امیرمومنان علیه السلام پس از سه روز ، به پایان میرسد و تکلیفِ قیام با شمشیر ، از دوش جانشین بر حق رسولخدا صلی الله علیه و آله برداشته می‌شود ؛
زیرا ایشان با رسول خدا تعهد داشتند که در صورت وجود 40 یار , قیام کنند ؛ اینک با وجود تنها 4 یار , تکلیف از ایشان ساقط است ؛
🅾 آن حضرت در آغاز صبح به چهار تن از یاران خود (مقداد , سلمان , ابوذر و زبیر) که به نشانه پایداری ، سر را تراشیده اند ، امر می‌کنند که به خانه برگردند و سکوت اختیار کنند؛
این گروه اندک ، تنها یاران واقعی ، در آن شرایط حسّاس اند و به یاری دیگران امیدی نیست.
🔰گویا در انتهای این شب و یا در شب آینده , حضرت صدیقه طاهره علیها سلام , بر مصائب پیش آمده گریان میشوند و این آغازی است بر بکاء شبانه آن حضرت در فقدان نبی مکرم صلی الله علیه و آله که نهایتاً حکایت
"بیت الأحزان" را به دنبال دارد...💦 (۱)
⬅️⬅️ مهم ترین واقعهء امروز
"عرضه ی قرآن" 📖 توسط امیرالمومنین علیه السلام است .
آن حضرت وارد مسجد شده - در حالیکه گروهی در اطراف ابوبکر در مسجد حاضر هستند - با صدایی بلند می‌فرمایند：
💠 " ای مردم ! من پس از پایان غسل و دفن رسول خدا , به جمع آوری قرآن مشغول شدم ؛ اینک این قرآن که یکی از دو ثقل است و من , که ثقل دیگر آن هستم ؛ در این قرآن تنزیل و تأویل و ناسخ و منسوخ روشن است ، تا روز قیامت نگویید که من ، کتاب خدا را از آغاز آن تا انتهایش برایتان نیاوردم ."
عمر پاسخ می‌دهد：
❌ ما را به تو و قرآنی که آورده ای احتیاجی نیست ؛ ما نزد خود قرآنی داریم؛(۲)
👈 در پس این سخن , امیرالمومنین علیه السلام خطبه ای رسا ایراد می‌فرمایند：
💠 " … ای مردم ! آیا نشنیده اید که پیامبر دربارهء من فرمود： نسبت علی به من ، همانند نسبت هارون به موسی است ، مگر اینکه پس از من پیامبری نیست … و آیا نشنیدید که فرمود： هر کس که من مولای اویم ، پس این علی مولای اوست … در همین روز (غدیر) خدای عزوجل چنین نازل کرد： "امروز دینتان را کامل ساختم و نعمت را بر شما تمام نمودم و چنین اسلامی را به عنوان دین ، برایتان پسندیدم" … ای مردم ! من مانند هارونم ، در میان آل فرعون و مانند باب توبه ام ، در میان بنی اسرائيل ، همچون کشتی نجاتم ، در میان قوم نوح ؛ من خبر عظیم و راستگوی بزرگ هستم …"
👈👈 آری ! این خطبه که شامل انتقادهای فراوان به شخص خلیفه و سیره حکومت ابوبکر است ؛
در تاریخ با نام "خطبهء وسیله" یا "خطبهء طالوتیه" به یادگار مانده است.(۳)
پس از پایان این اتمام حجت , امیرالمومنین علیه السلام , قرآن تألیفی خویش را به منزل می‌برند … قرآنی که به یادگار از نبوت و وصایت در دستان امام عصر علیه السلام است ؛
ماجرای دیگری در همین ایام - گویا در هفتهء اول و یا دوم پس از شهادت - حکایت شده است :
○● حضرت صدیقه سلام الله علیها در همین ایام از اهل مدینه دوری می گزینند و با رفتن به منطقهء احد ، بر سر مزار شهدای احد ، از جمله عموی گرامی شان حمزهء سیدالشهداء حاضر می شدند ؛
فردی به نام "محمود بن لَبید" ، در #احد آن حضرت را می‌بیند و فرصت را مغتنم شمرده ، می پرسد :
🔰 ای بانوی من ! نکته ای مرا به خود مشغول ساخته و سینه ام را تنگ کرده است ؛ آیا رسول خدا بر وصایت امیرمؤمنان تأکید کرده بودند؟
حضرت صدیقه کبری سلام الله علیها ، پاسخ را اینچنین آغاز کردند :
💠 واعَجَبا ! أنَسيتُم يَومَ غَديرِ خُمٍ.
💠 جای بسی شگفتی است ! روز غدیر خم را فراموش کردید !
✔️ و آنگاه در روایتی کوتاه ، اما بسیار زیبا و پر معنا ، معارفی امامتی را بازگو می کنند تا حجت را بیش از پیش تمام کرده باشند.(۴)
#حدیث_غدیر
#حدیث_منزلت
#دستور_به_صبر
➖➖➖➖➖
1⃣ بحار ۱۷۵/۴۲
2⃣ احتجاج ۱۵۵/۱ و بحار۸۹/۴۲
3⃣ کافی ۱۷/۸ و توحیدصدوق ص۷۳ وبحار۲۲۱/۴
4⃣ بحار۳۵۳/۳۶ ؛ کفایة الأثر ص۲۶
ماجرای عرضه قرآن و احتجاج به فضایل
https://t.me/borrhan/44327
https://t.me/borrhan/41599
https://t.me/borrhan/44328
فرق قرآن امیرالمؤمنین با قرآن کنونی
https://t.me/borrhan/37335
ترجمه خطبه طالوتیه
https://t.me/borrhan/53080
فضایح خلفا در قرآن امیرالمؤمنین
https://t.me/borrhan/53079
خطبه طالوتیه از مصادیق اعتراض و عدم سکوت و احتجاج امیرالمؤمنین بر علیه خلفا
https://t.me/borrhan/50709
https://t.me/borrhan/56307
📔ترجمه خطبه طالوتیه و قسمت‌هایی از آن
https://t.me/borrhanlibrary/5785
https://t.me/borrhan/49839?single
📔جمع آوری قرآن توسط وصی خاتم الانبیاء
https://t.me/borrhan/59802?single
وصیت پیامبر به جمع آوری قرآن
https://t.me/borrhan/59757
https://t.me/borrhan/56896
رابطه عمر و یهود و عرضه قرآن
https://t.me/borrhan/53412
#عرضه_قرآن
#بیت_الاحزان
#روابط
🌑 وقایع روز دوشنبه ۶ ربیع الاول سال ۱۱ هجری قمری ، ۱۸ خرداد سال ۱۱ هجری شمسی ،۴ ژوئن سال ۶۳۲ میلادی
➖➖➖➖🔶
نصرت خواهی امیرمومنان علیه السلام پس از سه روز ، به پایان میرسد و تکلیفِ قیام با شمشیر ، از دوش جانشین بر حق رسولخدا صلی الله علیه و آله برداشته می‌شود ؛
زیرا ایشان با رسول خدا تعهد داشتند که در صورت وجود 40 یار , قیام کنند ؛ اینک با وجود تنها 4 یار , تکلیف از ایشان ساقط است ؛
🅾 آن حضرت در آغاز صبح به چهار تن از یاران خود (مقداد , سلمان , ابوذر و زبیر) که به نشانه پایداری ، سر را تراشیده اند ، امر می‌کنند که به خانه برگردند و سکوت اختیار کنند؛
این گروه اندک ، تنها یاران واقعی ، در آن شرایط حسّاس اند و به یاری دیگران امیدی نیست.
🔰گویا در انتهای این شب و یا در شب آینده , حضرت صدیقه طاهره علیها سلام , بر مصائب پیش آمده گریان میشوند و این آغازی است بر بکاء شبانه آن حضرت در فقدان نبی مکرم صلی الله علیه و آله که نهایتاً حکایت
"بیت الأحزان" را به دنبال دارد...💦 (۱)
⬅️⬅️ مهم ترین واقعهء امروز
"عرضه ی قرآن" 📖 توسط امیرالمومنین علیه السلام است .
آن حضرت وارد مسجد شده - در حالیکه گروهی در اطراف ابوبکر در مسجد حاضر هستند - با صدایی بلند می‌فرمایند：
💠 " ای مردم ! من پس از پایان غسل و دفن رسول خدا , به جمع آوری قرآن مشغول شدم ؛ اینک این قرآن که یکی از دو ثقل است و من , که ثقل دیگر آن هستم ؛ در این قرآن تنزیل و تأویل و ناسخ و منسوخ روشن است ، تا روز قیامت نگویید که من ، کتاب خدا را از آغاز آن تا انتهایش برایتان نیاوردم ."
عمر پاسخ می‌دهد：
❌ ما را به تو و قرآنی که آورده ای احتیاجی نیست ؛ ما نزد خود قرآنی داریم؛(۲)
👈 در پس این سخن , امیرالمومنین علیه السلام خطبه ای رسا ایراد می‌فرمایند：
💠 " … ای مردم ! آیا نشنیده اید که پیامبر دربارهء من فرمود： نسبت علی به من ، همانند نسبت هارون به موسی است ، مگر اینکه پس از من پیامبری نیست … و آیا نشنیدید که فرمود： هر کس که من مولای اویم ، پس این علی مولای اوست … در همین روز (غدیر) خدای عزوجل چنین نازل کرد： "امروز دینتان را کامل ساختم و نعمت را بر شما تمام نمودم و چنین اسلامی را به عنوان دین ، برایتان پسندیدم" … ای مردم ! من مانند هارونم ، در میان آل فرعون و مانند باب توبه ام ، در میان بنی اسرائيل ، همچون کشتی نجاتم ، در میان قوم نوح ؛ من خبر عظیم و راستگوی بزرگ هستم …"
👈👈 آری ! این خطبه که شامل انتقادهای فراوان به شخص خلیفه و سیره حکومت ابوبکر است ؛
در تاریخ با نام "خطبهء وسیله" یا "خطبهء طالوتیه" به یادگار مانده است.(۳)
پس از پایان این اتمام حجت , امیرالمومنین علیه السلام , قرآن تألیفی خویش را به منزل می‌برند … قرآنی که به یادگار از نبوت و وصایت در دستان امام عصر علیه السلام است ؛
ماجرای دیگری در همین ایام - گویا در هفتهء اول و یا دوم پس از شهادت - حکایت شده است :
○● حضرت صدیقه سلام الله علیها در همین ایام از اهل مدینه دوری می گزینند و با رفتن به منطقهء احد ، بر سر مزار شهدای احد ، از جمله عموی گرامی شان حمزهء سیدالشهداء حاضر می شدند ؛
فردی به نام "محمود بن لَبید" ، در #احد آن حضرت را می‌بیند و فرصت را مغتنم شمرده ، می پرسد :
🔰 ای بانوی من ! نکته ای مرا به خود مشغول ساخته و سینه ام را تنگ کرده است ؛ آیا رسول خدا بر وصایت امیرمؤمنان تأکید کرده بودند؟
حضرت صدیقه کبری سلام الله علیها ، پاسخ را اینچنین آغاز کردند :
💠 واعَجَبا ! أنَسيتُم يَومَ غَديرِ خُمٍ.
💠 جای بسی شگفتی است ! روز غدیر خم را فراموش کردید !
✔️ و آنگاه در روایتی کوتاه ، اما بسیار زیبا و پر معنا ، معارفی امامتی را بازگو می کنند تا حجت را بیش از پیش تمام کرده باشند.(۴)
#حدیث_غدیر
#حدیث_منزلت
#دستور_به_صبر
➖➖➖➖➖
1⃣ بحار ۱۷۵/۴۲
2⃣ احتجاج ۱۵۵/۱ و بحار۸۹/۴۲
3⃣ کافی ۱۷/۸ و توحیدصدوق ص۷۳ وبحار۲۲۱/۴
4⃣ بحار۳۵۳/۳۶ ؛ کفایة الأثر ص۲۶
ماجرای عرضه قرآن و احتجاج به فضایل
https://t.me/borrhan/44327
https://t.me/borrhan/41599
https://t.me/borrhan/44328
فرق قرآن امیرالمؤمنین با قرآن کنونی
https://t.me/borrhan/37335
ترجمه خطبه طالوتیه
https://t.me/borrhan/53080
فضایح خلفا در قرآن امیرالمؤمنین
https://t.me/borrhan/53079
خطبه طالوتیه از مصادیق اعتراض و عدم سکوت و احتجاج امیرالمؤمنین بر علیه خلفا
https://t.me/borrhan/50709
https://t.me/borrhan/56307
📔ترجمه خطبه طالوتیه و قسمت‌هایی از آن
https://t.me/borrhanlibrary/5785
https://t.me/borrhan/49839?single
📔جمع آوری قرآن توسط وصی خاتم الانبیاء
https://t.me/borrhan/59802?single
وصیت پیامبر به جمع آوری قرآن
https://t.me/borrhan/59757
https://t.me/borrhan/56896
رابطه عمر و یهود و عرضه قرآن
https://t.me/borrhan/53412
Telegram
[ کانال برهان ]
#باید_بدانیم
✅ عرضه قرآن
〰〰 ▪️〰〰〰〰
روى سليم بن قيس عن سلمان حديث السقيفة، وساق الكلام إلى أن قال: فلما أن رآى علي عليه السلام غدرهم وقلة وفائهم له، لزم بيته وأقبل على القرآن يؤلفه ويجمعه، فلم يخرج من بيته حتى جمعه وكان في الصحف والشظاظ والأكتاف والرقاع…
✅ عرضه قرآن
〰〰 ▪️〰〰〰〰
روى سليم بن قيس عن سلمان حديث السقيفة، وساق الكلام إلى أن قال: فلما أن رآى علي عليه السلام غدرهم وقلة وفائهم له، لزم بيته وأقبل على القرآن يؤلفه ويجمعه، فلم يخرج من بيته حتى جمعه وكان في الصحف والشظاظ والأكتاف والرقاع…
[ کانال برهان ]
🔻وقایع روز ششم ربیع‌الاول سال۱۱ هجری ؛ هفتمین روز پس از رحلت رسولخدا صلی‌الله علیه و آله - نصرت خواهی امیرالمؤمنین علیه‌السلام پس از سه روز به پایان می رسد و با وجود تنها ۴یار تکلیف قیام با شمشیر از دوش جانشین رسول خدا صلی‌الله علیه و آله برداشته می‌شود؛…
🔹فضايح و مطاعن خلفای سقیفه لعنهم الله در تفسیر و تأویل و شأن نزول آیات قرآن امیرالمؤمنین سلام الله علیه
✍️از جناب #ابوذر غفارى رحمت الله علیه نقل است كه وی گفت: وقتى پيامبر صلى الله عليه و آله وفات يافت، حضرت على عليه السلام به جمع قرآن پرداخته و آن را نزد مهاجرين و انصار آورده بر ايشان عرضه داشت زيرا اين بنا به سفارشى بود كه رسول خدا صلى الله عليه و آله به او فرموده بود، و وقتى أبو بكر آن را گشود در همان اولين صفحه ذكر فضايح قوم بود، عمر علیه اللعنه با شنيدن آن از جا پريده و گفت: اى على اين مصحف را بردار ببر كه ما را به آن نيازى نيست! آن حضرت نيز آن را برداشته و باز گشت.!
📓الاحتجاج الطبرسي - ترجمه جعفری، ج۱، ص۳۲۷
#عرضه_قرآن (۶)
@borrhan
✍️از جناب #ابوذر غفارى رحمت الله علیه نقل است كه وی گفت: وقتى پيامبر صلى الله عليه و آله وفات يافت، حضرت على عليه السلام به جمع قرآن پرداخته و آن را نزد مهاجرين و انصار آورده بر ايشان عرضه داشت زيرا اين بنا به سفارشى بود كه رسول خدا صلى الله عليه و آله به او فرموده بود، و وقتى أبو بكر آن را گشود در همان اولين صفحه ذكر فضايح قوم بود، عمر علیه اللعنه با شنيدن آن از جا پريده و گفت: اى على اين مصحف را بردار ببر كه ما را به آن نيازى نيست! آن حضرت نيز آن را برداشته و باز گشت.!
📓الاحتجاج الطبرسي - ترجمه جعفری، ج۱، ص۳۲۷
#عرضه_قرآن (۶)
@borrhan
#خط_فکری_یهود (۴۲)
#عرضه_قرآن (۷) #فرحة_الزهراء
#شهادت_رسولخدا (۷۳)
🔻خلیفه و اهل کتاب
💡کمتر شنیده‌اید!
┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄
🔖رابطهٔ قدیمی خلیفه با اهل کتاب که به سالهای پیش از #هجرت او برمی‌گشت، در دوران خلافت به نقطهٔ عطف جدیدی رسید.
❗️خلیفه که اصولاً در زمان خلافتش همگان را از نقل احادیث و روایات دوران پیامبر صلی‌الله علیه و آله به شدت نهی می‌کرد و متخلفان را با تازیانه پاسخ می‌گفت، اهل کتاب(:یهودیان) را در نقل داستان‌های تاریخی آزاد گذاشته بود.
کعب الاحبار ، بزرگ یهودیان در یمن، در زمان عمَر ایمان آورد و بلافاصله مسئولیت حکومتی گرفت و شروع به نقل حدیث کرد. او به نوعی مفسر اصلی مورد تأیید دستگاه خلافت بود که نقل او تفسیر آیات قرآن محسوب می‌شد.
در منابع اهل تسنن، صحابهٔ زیادی از او حدیث نقل کرده‌اند و این در حالی است که صحابه، پیامبرخدا را دیده بودند و کعب الاحبار در زمان آن حضرت اصلاً مسلمان نبود! این وقایع در حالی اتفاق می‌افتاد که در همان زمان، حتی فردی مانند #ابوهریره ، نیز به دستور خلیفه ، از نقل حدیث منع شده بود و به همین علت تازیانه خورده بود.(۱)
همو میگوید: کسی در دوران عمَر نبود که حدیث نقل کند و خون از پشتش جاری نشود(۲)
تَمیم دارِی (۳) و زید بن ثابت ، دو یهودی زادهٔ دیگر بودند که در زمان عمر به مشاغل رسمی منصوب شدند.(۴)
جالب آن که این زید بن ثابتِ تازه مسلمان بود که در زمان ابوبکر و با تأیید عمر ، مسئول جمع آوری قرآن شد تا در مقابل قرآن امیرمؤمنان علیه‌السلام ، دستگاه خلافت ، قرآنی برای عرضه داشته باشد.(۵) نام یهودی تازه مسلمانی مانند عبدالله بن سَلام را نیز باید به این فهرست افزود!
در ستودن راه و روش یهودیان، اشارات فراوانی برای اهل دقت در سفر خلیفه به سال ۱۶ یا ۱۷ هجری به فلسطین و شام و به خصوص شهر بیت‌المقدس (:اورشلیم) وجود دارد.(۶)
البته در مقابل نیز یهودیان خلیفه را می‌ستودند و ادعا میکردند که نام او در تورات و کتب پیشینیان آمده است (۷) و یا کعب الاحبار ادعا می‌کرد که خصوصیات و صفت عمر را در تورات یافته است؛ که این تملق گویی حتی تعجب شخص خلیفه را به همراه داشت.(۸) در منابع اهل تسنن آمده است که :
« به ما چنین رسیده است که نخست، اهل کتاب به عمر، #فاروق (جدا کننده حق و باطل) لقب دادند و مسلمانان این را از سخن آنان نقل میکردند.»(۹: تصویر الحاقی)
به هر روی آنچه از عملکرد خلیفه دوم در دوران خلافتش استنباط می‌شود، این است که او دست یهودیان را در اموری که به ظاهر امور فرهنگی جامعهٔ مسلمانان تلقی می‌شد، باز گذاشته بود. به نظر میرسد که اینگونه انتصاب‌ها ، 🔚وام خلیفه به اهل کتاب باشد که رابطه و همکاری صمیمانهٔ آنان در دوران حیات نبوی، باعث به ثمر نشستن سقیفه شد.
در عین حال یهودیان به عنوان یک اقلیت صاحب تمدن و فرهنگ اصیل، همواره در سیاست‌ها به سمت قدرت‌های جدید و بالقوه تمایل داشتند و به 🔚نوعی نقش ستون پنجمی را برای حکومت‌های وقت بازی میکردند. عمر نیز از این موضوع بی‌اطلاع نبود.
←همین یهودیان بودند که به فناوری تولید سم آگاهی داشتند و در مسموم کردن پیامبر به منافقان کمک کردند. همینان نیز به کمک خلیفهٔ دوم و همکارانش آمدند و شروع بیماری خلیفهٔ اول نیز به سم آنان بود.
خلیفهٔ دوم با آگاهی کامل از این موضوع که محل فرآوری این سم در مناطق یهودی نشین #خیبر (هم چنین احتمالا تیماء و وادی القری جایی در شمال منطقه خیبر) بود را با کوچ دادن یهودیان این مناطق از بین برد. این کار به بهانه‌های واهی(۱۰) و یا ادعای این که پیامبر در آخرین لحظات عمر خویش فرموده‌اند:
«در جزیره العرب دو دین نباشد» اتفاق افتاد(۱۱) تا او نیز به سم از میان نرود. آری علیرغم ممنوع بودن نقل حدیث این بار نیز حدیث مجعول دیگری به کمک عمر بن خطاب می‌آید تا او را در سیاست‌های راهبردی‌اش هدایت کند!
دستور قابل تأمل دیگری که عمر آن را وضع کرد عدم اجازه برای حضور بیش از ۳روز بازرگانان اهل کتاب بود. در این مدت آنان باید کالای خود را فروخته و مدینه را ترک میکردند.(۱۲) این دستور که به ظاهر تنها در شهر مدینه (و نه کوفه، بصره، و حتی در مکه و طائف) به شکلی جدی پیگیری می‌شد ، در راستای ماجرای فوق‌الذکر شنیدنی است.
---------------
۱- شرح نهج ابن ابی الحدید ۳۶۰/۱
۲- تاریخ ابن عساکر ۱۱/۳
۳- نام او نیز به عنوان یکی از روایت مشهور حدیث در تاریخ ثبت است. او آنچنان مشهور است که نام او در قاب‌های حکاکی شده در ایوان اول مسجدالنبی در کنار نام بزرگان اسلام مانندامیرمؤمنان و حسنین ع، خلفای راشدین و امامان فقه عامه مانند شافعی، مالکی،...نگاشته شده است!
۴- التنبیه و الاشراق ص۲۵۴
۵- امتاع الاسماع ۲۴۸/۴
۶- ر.ک: سنن بیهقی ۴۱/۵
۷- تاریخ طبری ۴۶۶/۴
۸- تاریخ طبری ۱۹۱/۴
۹- سخن محمد بن شهاب‌الدین زهری از تاریخ نگاران قرن اول، به نقل از تاریخ المدینة المنورة ٦٢٢/٣
(1⃣)
#عرضه_قرآن (۷) #فرحة_الزهراء
#شهادت_رسولخدا (۷۳)
🔻خلیفه و اهل کتاب
💡کمتر شنیده‌اید!
┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄
🔖رابطهٔ قدیمی خلیفه با اهل کتاب که به سالهای پیش از #هجرت او برمی‌گشت، در دوران خلافت به نقطهٔ عطف جدیدی رسید.
❗️خلیفه که اصولاً در زمان خلافتش همگان را از نقل احادیث و روایات دوران پیامبر صلی‌الله علیه و آله به شدت نهی می‌کرد و متخلفان را با تازیانه پاسخ می‌گفت، اهل کتاب(:یهودیان) را در نقل داستان‌های تاریخی آزاد گذاشته بود.
کعب الاحبار ، بزرگ یهودیان در یمن، در زمان عمَر ایمان آورد و بلافاصله مسئولیت حکومتی گرفت و شروع به نقل حدیث کرد. او به نوعی مفسر اصلی مورد تأیید دستگاه خلافت بود که نقل او تفسیر آیات قرآن محسوب می‌شد.
در منابع اهل تسنن، صحابهٔ زیادی از او حدیث نقل کرده‌اند و این در حالی است که صحابه، پیامبرخدا را دیده بودند و کعب الاحبار در زمان آن حضرت اصلاً مسلمان نبود! این وقایع در حالی اتفاق می‌افتاد که در همان زمان، حتی فردی مانند #ابوهریره ، نیز به دستور خلیفه ، از نقل حدیث منع شده بود و به همین علت تازیانه خورده بود.(۱)
همو میگوید: کسی در دوران عمَر نبود که حدیث نقل کند و خون از پشتش جاری نشود(۲)
تَمیم دارِی (۳) و زید بن ثابت ، دو یهودی زادهٔ دیگر بودند که در زمان عمر به مشاغل رسمی منصوب شدند.(۴)
جالب آن که این زید بن ثابتِ تازه مسلمان بود که در زمان ابوبکر و با تأیید عمر ، مسئول جمع آوری قرآن شد تا در مقابل قرآن امیرمؤمنان علیه‌السلام ، دستگاه خلافت ، قرآنی برای عرضه داشته باشد.(۵) نام یهودی تازه مسلمانی مانند عبدالله بن سَلام را نیز باید به این فهرست افزود!
در ستودن راه و روش یهودیان، اشارات فراوانی برای اهل دقت در سفر خلیفه به سال ۱۶ یا ۱۷ هجری به فلسطین و شام و به خصوص شهر بیت‌المقدس (:اورشلیم) وجود دارد.(۶)
البته در مقابل نیز یهودیان خلیفه را می‌ستودند و ادعا میکردند که نام او در تورات و کتب پیشینیان آمده است (۷) و یا کعب الاحبار ادعا می‌کرد که خصوصیات و صفت عمر را در تورات یافته است؛ که این تملق گویی حتی تعجب شخص خلیفه را به همراه داشت.(۸) در منابع اهل تسنن آمده است که :
« به ما چنین رسیده است که نخست، اهل کتاب به عمر، #فاروق (جدا کننده حق و باطل) لقب دادند و مسلمانان این را از سخن آنان نقل میکردند.»(۹: تصویر الحاقی)
به هر روی آنچه از عملکرد خلیفه دوم در دوران خلافتش استنباط می‌شود، این است که او دست یهودیان را در اموری که به ظاهر امور فرهنگی جامعهٔ مسلمانان تلقی می‌شد، باز گذاشته بود. به نظر میرسد که اینگونه انتصاب‌ها ، 🔚وام خلیفه به اهل کتاب باشد که رابطه و همکاری صمیمانهٔ آنان در دوران حیات نبوی، باعث به ثمر نشستن سقیفه شد.
در عین حال یهودیان به عنوان یک اقلیت صاحب تمدن و فرهنگ اصیل، همواره در سیاست‌ها به سمت قدرت‌های جدید و بالقوه تمایل داشتند و به 🔚نوعی نقش ستون پنجمی را برای حکومت‌های وقت بازی میکردند. عمر نیز از این موضوع بی‌اطلاع نبود.
←همین یهودیان بودند که به فناوری تولید سم آگاهی داشتند و در مسموم کردن پیامبر به منافقان کمک کردند. همینان نیز به کمک خلیفهٔ دوم و همکارانش آمدند و شروع بیماری خلیفهٔ اول نیز به سم آنان بود.
خلیفهٔ دوم با آگاهی کامل از این موضوع که محل فرآوری این سم در مناطق یهودی نشین #خیبر (هم چنین احتمالا تیماء و وادی القری جایی در شمال منطقه خیبر) بود را با کوچ دادن یهودیان این مناطق از بین برد. این کار به بهانه‌های واهی(۱۰) و یا ادعای این که پیامبر در آخرین لحظات عمر خویش فرموده‌اند:
«در جزیره العرب دو دین نباشد» اتفاق افتاد(۱۱) تا او نیز به سم از میان نرود. آری علیرغم ممنوع بودن نقل حدیث این بار نیز حدیث مجعول دیگری به کمک عمر بن خطاب می‌آید تا او را در سیاست‌های راهبردی‌اش هدایت کند!
دستور قابل تأمل دیگری که عمر آن را وضع کرد عدم اجازه برای حضور بیش از ۳روز بازرگانان اهل کتاب بود. در این مدت آنان باید کالای خود را فروخته و مدینه را ترک میکردند.(۱۲) این دستور که به ظاهر تنها در شهر مدینه (و نه کوفه، بصره، و حتی در مکه و طائف) به شکلی جدی پیگیری می‌شد ، در راستای ماجرای فوق‌الذکر شنیدنی است.
---------------
۱- شرح نهج ابن ابی الحدید ۳۶۰/۱
۲- تاریخ ابن عساکر ۱۱/۳
۳- نام او نیز به عنوان یکی از روایت مشهور حدیث در تاریخ ثبت است. او آنچنان مشهور است که نام او در قاب‌های حکاکی شده در ایوان اول مسجدالنبی در کنار نام بزرگان اسلام مانندامیرمؤمنان و حسنین ع، خلفای راشدین و امامان فقه عامه مانند شافعی، مالکی،...نگاشته شده است!
۴- التنبیه و الاشراق ص۲۵۴
۵- امتاع الاسماع ۲۴۸/۴
۶- ر.ک: سنن بیهقی ۴۱/۵
۷- تاریخ طبری ۴۶۶/۴
۸- تاریخ طبری ۱۹۱/۴
۹- سخن محمد بن شهاب‌الدین زهری از تاریخ نگاران قرن اول، به نقل از تاریخ المدینة المنورة ٦٢٢/٣
(1⃣)
Telegram
attach 📎
[ کانال برهان ]
🔻وقایع روزهای چهارم و پنجم ربیع‌الاول سال ۱۱هجری - اجرای ترفند دیگری از سوی سقیفه‌گران : هر آنچه متعلق به حضرت زهرا سلام الله علیها و خاندان نبوت است مصادره می‌شود! - ابوبکر و جعل حدیثِ «ما گروه پیامبران , ارث نمی‌گذاریم»❗️ #باید_بدانیم که ابن ابی الحدید…
🔻وقایع روز ششم ربیع‌الاول سال۱۱ هجری ؛ هفتمین روز پس از رحلت رسولخدا صلی‌الله علیه و آله
- نصرت خواهی امیرالمؤمنین علیه‌السلام پس از سه روز به پایان می رسد و با وجود تنها ۴یار تکلیف قیام با شمشیر از دوش جانشین رسول خدا صلی‌الله علیه و آله برداشته می‌شود؛
- گویا در انتهای این شب است که بکاء شبانه صدیقه کبری سلام الله علیها که نهایتاً حکایت #بیت_الاحزان را به دنبال دارد شروع می‌شود؛
- مهمترین اتفاق امروز #عرضه_قرآن توسط امیرالمؤمنین علیه‌السلام است؛
- پس از رد قرآن امیرالمؤمنین توسط سقیفه‌گران ، حضرت امیر علیه السلام اولین خطبه خود بعد از #شهادت_رسولخدا را که به «خطبه وسیله» معروف است ایراد می‌فرمایند؛(ر.ک: تصویر بالا؛ عبارات ابتدایی این خطبه طولانی)
- امیرالمؤمنین علیه السلام قرآن تألیفی خویش را به منزل می‌برند ؛ قرآنی که به عنوان یادگار نبوت و امامت نزد #امام_زمان علیه السلام است.
🔻بیشتر بخوانید↓↓↓
https://t.me/borrhan/44326
- نصرت خواهی امیرالمؤمنین علیه‌السلام پس از سه روز به پایان می رسد و با وجود تنها ۴یار تکلیف قیام با شمشیر از دوش جانشین رسول خدا صلی‌الله علیه و آله برداشته می‌شود؛
- گویا در انتهای این شب است که بکاء شبانه صدیقه کبری سلام الله علیها که نهایتاً حکایت #بیت_الاحزان را به دنبال دارد شروع می‌شود؛
- مهمترین اتفاق امروز #عرضه_قرآن توسط امیرالمؤمنین علیه‌السلام است؛
- پس از رد قرآن امیرالمؤمنین توسط سقیفه‌گران ، حضرت امیر علیه السلام اولین خطبه خود بعد از #شهادت_رسولخدا را که به «خطبه وسیله» معروف است ایراد می‌فرمایند؛(ر.ک: تصویر بالا؛ عبارات ابتدایی این خطبه طولانی)
- امیرالمؤمنین علیه السلام قرآن تألیفی خویش را به منزل می‌برند ؛ قرآنی که به عنوان یادگار نبوت و امامت نزد #امام_زمان علیه السلام است.
🔻بیشتر بخوانید↓↓↓
https://t.me/borrhan/44326
『🔹』وصیّت مهم پیامبر به امیرالمؤمنین علیه‌السلام
📌پیامبر صلی‌الله علیه و آله فرمود:﴿اۍ على! به زودى قريش عليه تو پشت به پشت يكديگر مى‌دهند،براى ظلم به تو و شكست دادنت باهم متحد مى‌شوند،👈🏻پس اگر يارانى داشتى جهاد كن و اگر ياور نداشتى دست نگهدار و خون خود را حفظ كن👉🏻.چون شهادت در راه خدا در آينده نصيب تو خواهد شد.خداوند قاتل تو را لعنت كند﴾.
عَنْ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﴿ص﴾ فِي وَصِيَّتِهِ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ﴿؏﴾ يَا عَلِيُّ إِنَّ قُرَيْشاً سَتَظَاهَرُ عَلَيْكَ وَتَجْتَمِعُ كَلِمَتُهُمْ عَلَى ظُلْمِكَ وَقَهْرِكَ فَإِنْ وَجَدْتَ أَعْوَاناً فَجَاهِدْهُمْ وَإِنْ لَمْ تَجِدْ أَعْوَاناً فَكُفَّ يَدَكَ وَ احْقِنْ دَمَكَ فَإِنَّ الشَّهَادَةَ مِنْ وَرَائِكَ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلَكَ
أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى قَالَ:بَعَثَ إِلَيَّ أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ ع بِهَذِهِ الْوَصِيَّةِ مَعَ الْأُخْرَى
📚📗الغيبة،شيخ طوسۍ ج:۱ ص:۱۹۳
[روایت معتبر است]
🛑تڪلیف شرعۍ امیرالمؤمنین بعد از جریان #سقیفه و #شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها در این روایت نهفته است،به نڪات ذیل توجّه ڪنید.
⫸یار نداشتن امیرالمؤمنین﴿؏﴾ در احادیث نبوۍ فراوانۍ همچون«إِنَّ الْأُمَّةَ سَتَغْدِرُ بِكَ بَعْدِي» و «ضَغَائِنُ فِي صُدُورِ قَوْمٍ» و «سَتَلقۍٰ جُهْداً بَعْدِۍ» ثابت است.
⫸پس با توجّه به تنها بودن حضرت﴿؏﴾ وخیانت امّت، تنها تڪلیف امام در برابر اهل سقیفه دست نگه داشتن وصبر است، وقیام در این شرایط مخالف نص رسول الله صلی‌الله علیه و آله است.
✺➸━━➵━━━➵━━➸━┅┄
『🔻』وصیتی دیگر از پیامبر
📜پیامبر صلی‌الله علیه و آله فرمود:«پس چون از دنيا رفتم و از آنچه به تو وصيت كردم فارغ شدي و بدنم را در قبر گذاشتي، در خانه ات بنشين و قرآن را آنگونه كه دستور داده ام، بر اساس فرائض و احكام و ترتيب نزول جمع آوری كن، تو را به صبر در برابر آنچه كه به تو و فاطمه زهرا خواهد رسيد سفارش مي كنم، صبر كن تا بر من وارد شوی»
📌حدّثنی هَارُونَ بْنِ مُوسَى قال حدّثنی أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَمَّارٍ اَلْعِجْلِيِّ اَلْكُوفِيِّ قال حدّثنی عِيسَى اَلضَّرِيرِ عَنِ اَلْكَاظِمِ عَنْ أَبِيهِ﴿؏﴾ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اَللَّهِﷺ لِعَلِيٍّ﴿؏﴾...فَإِذَا قُبِضْتُ وَفَرَغْتَ مِنْ جَمِيعِ مَا أُوصِيكَ بِهِ وَ غَيَّبْتَنِي فِي قَبْرِي فَالْزَمْ بَيْتَكَ وَ اِجْمَعِ اَلْقُرْآنَ عَلَى تَأْلِيفِهِ وَ اَلْفَرَائِضَ وَاَلْأَحْكَامَ عَلَى تَنْزِيلِهِ ثُمَّ اِمْضِ ذَلِكَ عَلَى غير لائمة [عَزَائِمِهِ وَ] عَلَى مَا أَمَرْتُكَ بِهِ وَعَلَيْكَ بِالصَّبْرِ عَلَى مَا يَنْزِلُ بِكَ وَ بِهَا حَتَّى تَقْدَمُوا عَلَيَّ
📕خصائص الائمة ج:۱ ص:۷۳
#عرضه_قرآن
✺➸━━➵━━━➵━━➸━┅┄
『🔹』سـبب عدم قیام حضرت از لسان امام صادق علیه‌السلام
✍🏻از امام صادق پرسیده شد که چرا امام علۍ﴿؏﴾ با آنان نجنگید؟
حضرت فرمود:«این همان است که در علم خدا پیشی گرفته بود، وبرای وۍ ممکن نبود که با آنان بجنگد درحالیکه جز سه نفر از مؤمنین کسی همراه او نبود».
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ زِيَادِ الْهَمَدَانِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا أَنَّهُ سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ﴿؏﴾ مَا بَالُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ﴿؏﴾ لَمْ يُقَاتِلْهُمْ قَالَ الَّذِي سَبَقَ فِي عِلْمِ اللَّهِ أَنْ يَكُونَ وَ مَا كَانَ لَهُ أَنْ يُقَاتِلَهُمْ وَ لَيْسَ مَعَهُ إِلَّا ثَلَاثَةُ رَهْطٍ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
📗علل الشرائع ج:۱ ص:۱۴۸ (ر.ک: تصویر الحاقی)
[سند صحیح است]
📌این روایت هم به دستور خدا به صبر امام﴿؏﴾ تلمیح میڪند هم به وصیّت رسول الله صلی‌الله علیه و آله اشاره میڪند.
➢در وصیّت پیامبر آمده بود که «اگر یار نداشتی دست نگه دار» ودر روایت امام صادق یار نداشتن امیرالمؤمنین﴿؏﴾ بیان شده، لذا باید برحسب سفارش نبۍ اڪرم صلی‌الله علیه و آله صبر را پیشه میکردند و از جنگ دست میکشیدند.
سلام الله علی امیرالمؤمنین!
➖➖➖➖
@borrhan
📌پیامبر صلی‌الله علیه و آله فرمود:﴿اۍ على! به زودى قريش عليه تو پشت به پشت يكديگر مى‌دهند،براى ظلم به تو و شكست دادنت باهم متحد مى‌شوند،👈🏻پس اگر يارانى داشتى جهاد كن و اگر ياور نداشتى دست نگهدار و خون خود را حفظ كن👉🏻.چون شهادت در راه خدا در آينده نصيب تو خواهد شد.خداوند قاتل تو را لعنت كند﴾.
عَنْ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﴿ص﴾ فِي وَصِيَّتِهِ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ﴿؏﴾ يَا عَلِيُّ إِنَّ قُرَيْشاً سَتَظَاهَرُ عَلَيْكَ وَتَجْتَمِعُ كَلِمَتُهُمْ عَلَى ظُلْمِكَ وَقَهْرِكَ فَإِنْ وَجَدْتَ أَعْوَاناً فَجَاهِدْهُمْ وَإِنْ لَمْ تَجِدْ أَعْوَاناً فَكُفَّ يَدَكَ وَ احْقِنْ دَمَكَ فَإِنَّ الشَّهَادَةَ مِنْ وَرَائِكَ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلَكَ
أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى قَالَ:بَعَثَ إِلَيَّ أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ ع بِهَذِهِ الْوَصِيَّةِ مَعَ الْأُخْرَى
📚📗الغيبة،شيخ طوسۍ ج:۱ ص:۱۹۳
[روایت معتبر است]
🛑تڪلیف شرعۍ امیرالمؤمنین بعد از جریان #سقیفه و #شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها در این روایت نهفته است،به نڪات ذیل توجّه ڪنید.
⫸یار نداشتن امیرالمؤمنین﴿؏﴾ در احادیث نبوۍ فراوانۍ همچون«إِنَّ الْأُمَّةَ سَتَغْدِرُ بِكَ بَعْدِي» و «ضَغَائِنُ فِي صُدُورِ قَوْمٍ» و «سَتَلقۍٰ جُهْداً بَعْدِۍ» ثابت است.
⫸پس با توجّه به تنها بودن حضرت﴿؏﴾ وخیانت امّت، تنها تڪلیف امام در برابر اهل سقیفه دست نگه داشتن وصبر است، وقیام در این شرایط مخالف نص رسول الله صلی‌الله علیه و آله است.
✺➸━━➵━━━➵━━➸━┅┄
『🔻』وصیتی دیگر از پیامبر
📜پیامبر صلی‌الله علیه و آله فرمود:«پس چون از دنيا رفتم و از آنچه به تو وصيت كردم فارغ شدي و بدنم را در قبر گذاشتي، در خانه ات بنشين و قرآن را آنگونه كه دستور داده ام، بر اساس فرائض و احكام و ترتيب نزول جمع آوری كن، تو را به صبر در برابر آنچه كه به تو و فاطمه زهرا خواهد رسيد سفارش مي كنم، صبر كن تا بر من وارد شوی»
📌حدّثنی هَارُونَ بْنِ مُوسَى قال حدّثنی أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَمَّارٍ اَلْعِجْلِيِّ اَلْكُوفِيِّ قال حدّثنی عِيسَى اَلضَّرِيرِ عَنِ اَلْكَاظِمِ عَنْ أَبِيهِ﴿؏﴾ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اَللَّهِﷺ لِعَلِيٍّ﴿؏﴾...فَإِذَا قُبِضْتُ وَفَرَغْتَ مِنْ جَمِيعِ مَا أُوصِيكَ بِهِ وَ غَيَّبْتَنِي فِي قَبْرِي فَالْزَمْ بَيْتَكَ وَ اِجْمَعِ اَلْقُرْآنَ عَلَى تَأْلِيفِهِ وَ اَلْفَرَائِضَ وَاَلْأَحْكَامَ عَلَى تَنْزِيلِهِ ثُمَّ اِمْضِ ذَلِكَ عَلَى غير لائمة [عَزَائِمِهِ وَ] عَلَى مَا أَمَرْتُكَ بِهِ وَعَلَيْكَ بِالصَّبْرِ عَلَى مَا يَنْزِلُ بِكَ وَ بِهَا حَتَّى تَقْدَمُوا عَلَيَّ
📕خصائص الائمة ج:۱ ص:۷۳
#عرضه_قرآن
✺➸━━➵━━━➵━━➸━┅┄
『🔹』سـبب عدم قیام حضرت از لسان امام صادق علیه‌السلام
✍🏻از امام صادق پرسیده شد که چرا امام علۍ﴿؏﴾ با آنان نجنگید؟
حضرت فرمود:«این همان است که در علم خدا پیشی گرفته بود، وبرای وۍ ممکن نبود که با آنان بجنگد درحالیکه جز سه نفر از مؤمنین کسی همراه او نبود».
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ زِيَادِ الْهَمَدَانِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا أَنَّهُ سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ﴿؏﴾ مَا بَالُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ﴿؏﴾ لَمْ يُقَاتِلْهُمْ قَالَ الَّذِي سَبَقَ فِي عِلْمِ اللَّهِ أَنْ يَكُونَ وَ مَا كَانَ لَهُ أَنْ يُقَاتِلَهُمْ وَ لَيْسَ مَعَهُ إِلَّا ثَلَاثَةُ رَهْطٍ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
📗علل الشرائع ج:۱ ص:۱۴۸ (ر.ک: تصویر الحاقی)
[سند صحیح است]
📌این روایت هم به دستور خدا به صبر امام﴿؏﴾ تلمیح میڪند هم به وصیّت رسول الله صلی‌الله علیه و آله اشاره میڪند.
➢در وصیّت پیامبر آمده بود که «اگر یار نداشتی دست نگه دار» ودر روایت امام صادق یار نداشتن امیرالمؤمنین﴿؏﴾ بیان شده، لذا باید برحسب سفارش نبۍ اڪرم صلی‌الله علیه و آله صبر را پیشه میکردند و از جنگ دست میکشیدند.
سلام الله علی امیرالمؤمنین!
➖➖➖➖
@borrhan
[ کانال برهان ]
فایل pdf مقاله علمی_پژوهشی واکاوی جمع آوری قرآن از دیدگاه علامه شیخ محمدرضا جعفری نجفی
نویسنده: حجت‌الاسلام سید نصرالله موسوی منش؛ محقق و پژوهشگر بخش تدوین و نشر آثار مرحوم علامه محمد رضا جعفری(ره) در «کتابخانه برهان» بارگذاری شد↓↓↓
https://t.me/borrhanlibrary/10207
#عرضه_قرآن (۱۱)
نویسنده: حجت‌الاسلام سید نصرالله موسوی منش؛ محقق و پژوهشگر بخش تدوین و نشر آثار مرحوم علامه محمد رضا جعفری(ره) در «کتابخانه برهان» بارگذاری شد↓↓↓
https://t.me/borrhanlibrary/10207
#عرضه_قرآن (۱۱)
[ کانال برهان ]
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM