‍ #از_برهان_بپرس (۵)

✅ جایگاه امامت در قرآن

〰〰〰〰▪️▪️➖

خداوند در آیاتی از سوره انبیاء به مساله ᐸᐸامامت>> اشاره می‌فرماید
و بیان می‌دارد از نسل ابراهیم علیه‌السلام ما ائمه ای قرار دادیم.
که با تدبر در این آیات برخی از ویژگی مقام امامت مشخص می‌گردد:

⬇️ آیات ۷۲،۷۳،۷۴ سوره انبیاء:

📖و وَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ نَافِلَةً وَكُلًّا جَعَلْنَا صَالِحِينَ ﴿72﴾

شرح مختصر آیه:
ما به ابراهیم اسحاق و یعقوب را بخشیدیم که "فضل زیادی" بود.
👈حضرت ابراهیم علیه السلام اگر اسحاق را نداشت از مقام او چیزی کاسته نمی شد. زیرا خود ایشان به منتهای کمال الهی رسیده بود.

کمال الهی العیاذ بالله به معنای خدا شدن نیست ؛ بلکه به آنچه خدا میخواهد رسیدن است. کمال الهی معنایش ، کمالی نیست که در خداست؛ بلکه کمالی است که یک انسان می تواند از راه بندگی خدا بدان برسد.نه کمال ذات اقدس الهی و به تعبیر دیگر، صفات الهی!
مقصود از کمال الهی یعنی کمالی که خدا در اثر تبعیت از فرمان الهی به انسانی عنایتی می فرماید.

جناب ابراهیم به منتهای کمال خود رسیده بود و اینکه قرآن (نَافِلَةً) می‌فرماید ، یعنی ما به ابراهیم علیه السلام اسحاق و یعقوب را به عنوان فضل زیاد دادیم، از این جهت است که ایشان نیازی به لحاظ کمال خود نداشت که فرزندی به نام اسحاق و یا یعقوب داشته باشد‌، اما چنین فرزندانی تفضلی بود در مقام، علاوه بر آنچه که خدا به شخص ابراهیم داده بود ، و خدا میفرماید که هر سه را ما بنده خوب و نیکوکار قرار دادیم.

حال آیه بعد که مرتبط با بحث ماست:

📖وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَ أَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِيتَاء الزَّكَاةِ وَكَانُوا لَنَا عَابِدِينَ ﴿انبیاء / 73﴾

شرح مختصر آیه:
ما ایشان را ᐸامام> قرار دادیم که هدایت کنند.
👈 و این یعنی راهنما هستند، یعنی ما مراقب آنهائیم و آنها هم در اثر کمال یا تکامل در عبودیت و کمال عبودیت به جایی رسیده اند که از امر ما منحرف نمی شوند.
نتیجتاً به جهت فرمان و امر ما اینان خود راهنمای دیگران هستند.
و ما به آنها وحی کردیم به انجام دادن کارهای خیر و برپا داشتن نماز و دادن زکات.
👈 آنها نسبت به ما عابد بودند، یعنی آنچه که ما به آنها وحی کردیم انجام دادند.

📖 وَ لُوطًا آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَ عِلْمًا وَنَجَّيْنَاهُ مِنَ الْقَرْيَةِ الَّتِي كَانَت تَّعْمَلُ الْخَبَائِثَ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَاسِقِينَ ﴿74﴾

👈 در این آیه بیان شده است که به حضرت لوط هم به او قدرت فرمان دادن دیگران را دادیم و هم دانش آنرا،

در قرآن کریم موارد زیادی است که حُکم و علم را با هم آورده شده است.
یعنی اینکه کسی که فرمان می یابد ، به منطق قرآن مجید ، باید دانش متناسب با فرمان نیز به او اعطا شود؛
و باید هر دو را داشته باشد.
آنکس که خدا به او فرماندهی می دهد دانش متناسب با فرماندهی هم می دهد.
چرا؟ تا اینکه ( یهدون بامرنا ) باشد؛
تا او راهنما باشد از راه فرمان خدا.
و اگر علم متناسب با فرماندهی نداشته باشد می‌شود همان 70 موردی که می‌گویند خلیفه دوّم بالصراحه گفت:( لولا علیٌ لهلک عمر)

این کلمۀ هلاک که عمر می گوید
مقصود بی آبرو شدن است در دنیا و ندانستن اینکه چه باید بکند.
و البته مقصود او از هلاکت، هلاکت آخرت نیز هست.

♦️پس با توجه به این آیات برخی از ویژگی‌های کسی که از جانب خدا ᐸامام> می‌شود مشخص شد.

______________

به خاطر داشته باشید !

اگر امام را به معنای #خاص آن در نظر بگیریم، به جز حضرت ابراهیم علیه‌السلام ، هیچ یک از پیامبران مذکور در متن امام نبودند؛

اما به معنای راهنما و مقتدای الهی، بله هم حضرت ابراهیم و هم حضرت اسحاق و یعقوب و لوط علیهم السلام ، از صالحان و پیشوایان و راهنمایان الهی بودند.


در قرآن کریم «امام» هم به معنای عام به کار رفته؛ که یعنی پیشوا و مقتدی؛ و هم به معنای خاص.

معنای خاص «امام» همان ولایت و پادشاهی الهی است و مقامی به مراتب بالاتر از معنای عام آن است.
یعنی مقامی غیر از انذار و تبشیر، و یا علاوه بر آن.
این مقام را رسول اکرم صلی الله علیه و آله، امیر مؤمنان علیه‌السلام و ائمۀ هدی علیهم السلام داشتند.

معنای عام «امام» معادل پیشواست.
که طبق منطق قرآن یا
«ائمة یهدون بامرنا» یعنی پیشوایان الهی از قبیل انبیاء و اوصیاء هستند ؛
و یا «ائمة الکفر» یعنی پیشوایان گمراهی.

〰〰〰〰〰〰

🔝کانال برهان و طرح مباحث ناب #معرفت_امام

@borrhan